No. 5852
Zaterdag 19 November 1904.
29ste Jaargang
voor cfëoord- on Suió-eXolfanó.
Veroordeelen zonder bewijs.
aiï siim
BUREAU St, Jansstrftat Haarlem.
Een Minister van Oorlog.
B U I TEN L AN D,
Amerika.
Griekenland.
Frankrijk.
De Oorlog in het Oosten.
comtAiT.
ABOHKEMBKTSPHIJSi
Per 8 maanden voor Haarlem f 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers0,08
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoofdredacteur-Directeur W. KÜPPERS.
PEIJS DBB ADVEBTBWTIBIf.
Van 16 regels50 Centi
Elke regel meer 7*/a r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant,
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublieitéEtrangèri
jAtfri'E MA BOB AGIT ATB. HAUBE Sf Co JOEN., f. JONES SueoParis 31 bisFaubourg Afjntmar'.re
Een niet zeer verkwikkelijk schouwspel
biedt ons tegenwoordig de strjjd der libe
rale club in de Overyselsche Provinciale
Staten tegen den heer Mr. van Digge
len, van wien men vermoedt ol met groote
waarschijnlijkheid meent te mogen ver
onderstellen, dat hij het was, die by de
verkiezing voor drie leden der Eerste Ka
mer tot tweemaal toe ontrouw werd aan
bindende toespraken en daardoor de schuld
was, dat twos zetels in handen kwamen
der rechterzijde. Nog dezer dagen schreef
de Nederlanderhoe in den tegenwoordi-
gen tjjd het al langer hoe meer noodza
kelijk werd bij het uitbrengen zijner stem
zich aan het belang der partij te houden.
Men moge dit betreuren en aan mannen
van hooge intelligentie, en van een zelf
standig karakter moge dit zeer zwaar
vallen, mrar terTwille van hoogere be
langen, dient men zich te honden aan
bindende afspraken en besluiten in den
boezem der partjj genomen en zeer zeker
niet genomen dan na ernstige overwe
ging en zaakrijke bespreking.
Het is ook een bard gelag, wanneer
een der partjjgenooten nit den band springt
en door zjjne in e8ne andere riehting uit
gebrachte stem al het werk zijner partij,
genooten te niet doet en nutteloos maakt.
Maar htt kan gebeuren, dat bjj zulk een
man, plicht en geweten hem dwingeD
anders te handelen, dan het partybelang
schijnt te vorderen, het kan gebeuren,
dat de stem van zjjn geweten luider klinkt
dan de oproeping en de drang zijner vrien
den en dan moge men zjjn houding be
treuren, men moge het hoogst j.mmer
vinden, ook om de gevolgen die zulk een
daad kan hebben, maar men heeft de
houding van dien man ts eerbiedigen,
niemand heeft het recht hem te schelden
voor woordbreker en verrader.
In de liberale club der Staten van
Overjjsel gebeuit meer, gebeurt erger.
Daar wordt een man, die tot heden een
der meeat iavloedrjjke, een der meest
werkzame leden van de liberale party,
een der kopstukken, gescholden voor
verrader, vertrapt bd uitgeworpen op
het vermoeden alleen, al is het dan
ook een sterk vermoeden, dat bij zich
niet gehouden beeft aan de afspraken.
Het vermoeden alleen, het bewjjs is niet
geleverd en Mr. van Diggelen ont
kent pertinent de woordbreker te zjjn ge
weest. De man wordt veroordeeld zonder
bewijs, zonder dat men zelfs in staat zal
zjjn het bewjjs van zijn ontrouw ts le-
F E I L L E I O N
54.
Vervolg),
Voor de eerste maal ademde Berthold we
der vrjjer hij had de overturning, dat le
ze aangelegenheid in goede handen was.
Or het spoor.
Majoor Gustaf Be'an zat in zijn huiskamer,
rookte zjjn pjjp, las zjjn krant en nam nu en
dan een teug uit een glas wijn, dat naast hem
op een tafeltje stond.
Maar de majoor zag er zeer verdrietig uit,
en de gezonde kleur zjjner wangen had plaats
gemaakt voor een geelachtigen tint. Dikwijls
gevoelde hij zich ljjdeud, en dit maakte hem
verdrietiger en slechter geluimd dan ooit.
Bnvendien Paula, zjjn eenig kind, hoe
was zjj veranderd.Stil, sprakeloos zonder glim
lach, maar ook zonder tranen, vervulde zjj ha
re plichten jegens haren vader.En hjj waagde
het niet, nogmaals Arnolds naam uit te spre
ken, sedert Paula eens op kcuden toon had
gezegd
Gjj weet vader, dat Erans en ik voor
eeuwig van elkander zjjn gescheiden, Gij hebt
het hem maar al te duideljjk doen verstaan
veren, tenzy hy zelf bekent. Maar hjj
werpt de beschuldiging met verontwaar-
diging vau zich af. Dat dost er niet toe.
Men vermoedt, dat hy de schuldige is.
Waarom Misschien heeft hg zich
in de vergadering der partyclub niet
zonder meer bij da genomen beslissing
kunnen neerleggen, misschien dankt men,
dat hjj zelf gaarne de candidrat voor
de Eerste Kamer ware geweest, missehien
God weet wat voor misschiens nog meer.
Het doet er niet toe. Men vermoedt, één
is ontrouw geweest, dat staat vast. Een
offer moet er zjjn.
In die liberale club mag geen v rrra-
der zjjn. Mr. van Diggelen zal het
slachtoffer zjjn. Hjj wordt veroordeeld
zonder bewys.
Men mag geen mensch veroordeelen,
tenzy het bewjjs zjjner ichuld is gele
verd.
Heerljjke stelrege', maar, helaas
hoe weinig wordt hjj in het leven nage
volgd.
Dezer dagen richtte zich, indien wy ons
niet vergissen, eene vereeniging van amb
tenaren tot een der heeren Ministers met
de bede de meening Zyner Excellentie
te mogen vernemen over hun voorstel,
dat geen ambtenaar zou ontslagen wor
den, tenzy het bewjjs zyner schuld ware
geleverd. Het bescheid van den betrok
ken Minister luidde gunstig. Van alle zjj-
d8n wordt er op gewerkt om de rechts,
positie der ondergeschikten te verzekeren
opdat Diamand worde veroordeeld, worde
ontslagen zonder dat het bewys zyner
schuld is gelevetd.
Al het hatelyke, al het onrecht
vaardige in eene veroordeeliog zonder be
wys van schuld komt weder lens duide-
lgk uit bjj het voorgevallen feit in de
liberale club der Staten vau Overjjsel en
algemeen heeft het verontwaardiging ge
wekt bjj ieder, die nog een zuiver rechst-
gevoel bezit. Maar tusschen deze veront
waardiging en de erkenning dat nienand
behoort veroordeeld te worden, van wien
het bewys zyner schuld ciet is gelever f,
ligt een wjjde weg, en het «ontslagen by
gebrek aan bewjj-» is vaak eene even
wreede straf als eene werkelyke veroor
deeling, O, hoe velen dwalen er in de we
reld rond, een kommervol en pyolyk
bestaan voortsleepende, beladen met de
vloek eener veroordeeling zonder bewys
van scbnld, met eene verdenking van
schuld en daardoor uitgestooten uit hunne
betrekking, berooid van hun bestaan en
vaak in de onmogelijkheid zich op te rich
ten en te herstellen ran den slag, die
hen trof, niet door eene veroordeeling
dat hij gerust alle hoop kon opgeven, om ooit
mjjn echtgenoot te worden. En o'schoon bij
de zoon is van een veroordeelde, ofschoon er
op 't oogenblik een vreeseljjke verdenking op
hem rust, toch is hjj veel te trotsch, u op
nieuw mijne hand te vragen. Voor mjj is hjj
verloren e;i —ach, nooit zal ik het mjjzel-
ve kunnen vergeven, dat ik niet me' meer
kracht en standvastigheid heb gehandeld, ver
volgde zjj or harïstochteljjken toon. Nooit had
ik mjjnen ring terug moeten zenden.
Ik had hem trouw en moedig ter zjjde moe
ten staan.
De majoor wilde toen toornig tegen haar
uitvaren, maar een blik op Paula's Van diepe
ontroering getuigend gelaat, legde hem het
zwjjgen op. Slechts bromde hjj iets in den
grijzen baard van //onzin, domheid, liefde//
en verdiepte zich toen schjjnbaar in de con
structie van zijna lange pjjp, hoewel hem in
weikeljjkheid de woorden van zjjn kind in
het hoofd maalden.
En ook heden, nu hjj daar eenzaam in
«jjn kamer was gezeten, was hjj in somber ge
peins verdiept. Hjj lette Diet op den heerljj-
ken zomerdag, hij zag niet het gouden zon-
lisht, dat in overvloedige stralen raar binnen
stroomde, hjj sloeg geen acht op den liefeljj-
ken geur der bloemen, die hem door het ge
opende veuster hunne welriekende groeten
toezonden.
De majoor, die meer ea meer mentchen-
hater werd, had de drukke hoofdstad verlaten
enzich teruggetrokken in eenklein dorp
door den rechter maat door eene veroor
deeling buiten den rechter om, eene ver
oordeeling zonder bewijs van schuld, waai
de rechter zelf verklaren mossd het bewjjs
der schuld, zelfs na het scherpste onder
zoek, niet te kuanen leveren.
Waar bljjfi hier de Christeljjke deugd
die zelfs den bercuwvollen schuldige met
den mantel der liefde dekt? Wjj wijzen
dageljjks op de uitimytery ia de Fran-
sche Republiek van zich geeu kwaad he
wn ete rdigiensen en ervaren, dat men zich
in onzen gewetenloozen tjjd ook, bniten die
Republiek, met het onschuldigste aange
zicht aan hetzelfde eu vel schuldig maakt,
zjj bet dan niet zoo algemeen, toch
moet een sta-in-den-weg, maar opge
ruimd worden, om redenen van veler be-
ginseloosheid en tjjde'jjk profjjt.
Moge de afkeurenswaardige handeling
der liberale club van de Staten van O ver
ijdel er weder iets toe bjjdragen, om heo,
die macht bezitten, en verplicht zjjn een
ieder recht te laten wedervaren, onrecht
te herstellen, tot de overtuiging bren
gen, dat als regel gelden moet: «Niemand
worde veroordeeld tenzy hit bewys zjjner
schuld is geleverd.
Wjj zouden met V o n d el kunnen zeg
gen
Ontdekt uw misverstand. Wij hooren hoe gij haat,
Veracht, en schendt hetgeen uw ijver niet verstaat
Henry Maurice Berteaux,
agent de change aan de Beurs van Pa-
rjjs, woonachtig aan de avenue des Champs
Elysees, is minister van Oorlog geworden
in d8 F;ansche Republiek.
De wonderen zjju de we eld niet uit.
Vjor een jaar of twaalf begon hjj aan
politiek te doen. En hjj werd, om fortuin
te maken, socialist.
Volksman worden, dat begreep B e r-
t e a u x, was de weg om de ladder d«r
fortuin te beklimmen. Hjj ve^t gde op
zich de aandacht, want 't was iets aar
digs, iets coquets, en coquetteerend ver
volgde de agent de change aan de Pa-
rjjsche Beurs zjju weg.
In de Frunsche Kamer vau Afgevaar
digden vindt men zjjn benoeming heel
grappig, men spreekt reeds nn over ge
neraal 13 e r t e a u x.
Bei team is een handig man, hjj
is «en stevig heer van 52 jaar, bjj is
vriendeljjk, weet handjes te ge en links
en rechts, en wordt zeidea boos, daarbij
werkt hjj graag.
In de Framche Kamer toont hjj zich
beminneljjk, zoo minzaam en in&chikkeljjk
als bjj in de samenleving is, zoo vast
houdend en scherp is hjj, waar by meent
zjjn politiek standpunt te moeten hand
haven.
Een grappig depute ziet io de benoe
ming van Berteaux tot minister van
oorlog een gevaar, dat nn alle beure-
beertjes erg militair zullen gaan doen en
dat het Fransche leger, waarin zjjn voor
ganger, generaal A n d r de godlooche
ning en priesterhaat heeft gebracht, nu
ook nog zal gaan linancieren.
Frankrjjk heeft een Ministerie van Oor
log gehad der verklikkers, welaan, laat
bet er nu een hebben van speculanten.
Jammer, dat de afgevaardigde S y v e-
t o n, door generaal A n d r eea paar
oorvjjgen (e gevsn, het Ministerie, dat op
het punt stond omvergeworpen te wor
den, weer in elkaar heeft geslagen.
zonder daarbjj den wensb zjjner dochter in
aanmerking te nemen.
En daar begroef hjj zich in zjjn eigen ge
dachten, die hem terugvoerde naar de lang
ve vlogen jaren zij'er kindsheid en naar
zjjn jongelingsjarenen het waren
donke e schaduwen die voor hem opdoem
den.
Droevig was het verledene, droevig het te
genwoordige en niet minder droevig de blik
op de toekomst.
Zjjn toekomst Hjj, een oud man, die
esn leven moede was, dat hem zelden vrien
delijk had toegelachen, dacht hij nog aan
een toekomst
Maar zjjne dochter Wat moet er van
haar worden? Hjj zal niet eeuwig leven en
dan? Ach, welk een bittere gedachte! Zij zal
het treurige lot deelei van duizenden harir
zusteren, die, hoewel van zoogenaamde //goede
familie// zijnde, het brood der blanke slavin
nen moeten eten.
Welke waarde had eigenlijk zijn leven
Welk doel had het gehad?
Met de hand voor de oogen leunde hjj
achterover in zjjn fauteuil. Maar ach, welk
nut heeft al dst gepeins; ten slotte komt toch
alles zooals het komen moet, en zioals een
hooger Wezen het beschikt. Ja, en al dat den
ken matte hem af. Maar hoe geheel anders
had alles kunnen zjjn.
Op dit oogenblik klonk de huisbel en de
majoor werd uit zijn overdenkingen wakker
geschud.
De hooge politiek heeft tegenwoordig
veel weg van een comcdiespel. Er is te
's-Gravenhage een vredesconferentie ge
houden en na het Panama-kanaal heel
vredelievend ale de sterkere tegenover den
zwakke te hebben ingepikt, komt presi
dent Roosevelt met een tweede vre-
des-conferentie aandragen.
En Rusland, met den vredelievendeu
Czaar, van wisn de eerste vredes
conferentie uitging, herinnert er nu
aan, dat president Roosevelt wat
moet wachten, immers de vorige vredes
conferentie werd gehouden na afloop van
den ooilog tusschen Spanje en Amerika
Na wil de Czaar wachten tot na den
oorlog tusschen Rusland en Japan.
Inmiddels is prins F o e s j i m a, een
aangenomen broeder aan den Keizer van
Japan,te Washington aangekomen om pre
sident Roosevelt de goede wenschen
van den Mikado over te brengen.
In antwoo d op de toespraak van den
Prins, die de nauwere betrekkingen tus-
Bchen da Vereenigde Staten en Japan, in
den laatsten tjjd, vermeldde, zeide Roo
sevelt dat het Amerikaansche volk de
gevoelens deelt van het Japansche, en
het alle goeds toewenscht.
De Kreta-qnaestie schynt voor Grieken
land geen aangename wending te nemen
Kreta zal niet bjj Griekenland worden
gevoegd, maar de Europeesche bezettings
troepen zouden vervangen worden door
Grieksche, terwyl het mandaat van prinB
George als hooge commissaris zou
worden vernieuwd.
Volgens den correspondent der «Petit
Bleu» zonden de Grieken met een dus
danige regeling nu niet zoo erg ingeno
men zjjn. Hij zegt, dat de populariteit
van koning George, die toch al gering
is, er zeer door verminder-n zal. De op
positie valt den Koning nooit in het
openbaar aan, maar werkt hem in het
geheim op alle mogeljjke manieren te
gen, o. a. door dc deugden van koning
O 11 o en koningin Amelia in d9 her
innering van hef volk terug te roepen
door han patriotisme te verheerlijken en
te hunner gedachtenis plechtige gods
dienstoefeningen in de hoofdkerk van
Athene te doen houden.
Dat kon op dit uur de post Diet zjjn.
Wie kwam er nu toch weer om hem te
storen f
Thans hoorde hjj PauTa zeggen:Ja, mijn
vader is thuiswilt u zoo goed zijn, binnen
te komen?
En kort daarop opende Paula de woonka
mer om den heer August Briiuning binnen te
laten.
Heb ik de eer met majoor Beran te spre
ken vroeg de advocaat met zijn buitenge
woon sympathieke stem, terwjjl hjj den gewe
zen officier met bjjzondere belangstelling aan
zag.
Jadat is mjjn Daam klonk kort
en wantrouwend des majoors antwoord.
Gustaf Beran
ZekerGustaf Beran. En nu liet de
oude heer et vrjj scherp op volgen: Zou ik u mo
gen verzoeken mij te zeggen
Mjjnheer de majoor mijn naam is
August Brauning, ik ben advocaat in crimi-
neele zaken aan de rechtbank te Weenen
en ik ben van Weenen hier gekomen, om
met n over een paar ernstige aangelegenheden te
spreke s.
AhhmGjj komt o, maar dat is
niet mogeljjk naar aanleiding van
die zaak van A nildP vroeg de majoor pjjnljjk
getroffen.
Daarover later. In de eerste plaats be
treft mjjn komst uwe persoonljjke belangen,
antwoordde Brauning.
In de Fransche Republiek heeft de Re
dactie van de Univers een adres verspreid,
waarin geprotesteerd wordt tegen de
schending van de rechten van den Paus
(de aforeking der diplomatieke be
trekkingen tusschen Frankrjjk en den H.
Stoel.)
Daarna heeft de Univers dat protest,
voorzien van duizenden handteekeningen,
naar den Paus gezonden.
Ia antwoord hierop mocht de hoofd
redacteur Eugène Veuiflot, een
zeer vleieod schryven ontvangen van den
staatssecretaris Z. Em. Merry del
Val, waarin hem dank wordt gezegd
voor de gehechtheid en genegenheid den
H. Stoel bewezen en den grooten troost
Z. H. P i u s X door het Fransche volk
betoond.
Koning Georg I van Griekenland die
te Parjjs bekend is als een stamgast der
Boulevardtheaters en restaurants, had
in het nouveau cirque een loge laten
reserveeren om bjj de grappeD der clowns
eens door en door uit te rusten vau alle
politieke zorgen. In de behaagljjke stem
ming, die eeD goed diner opwekt, wan
delde hjj met een sigaar in den mond en
een wandelstokje in zjju hand, naar het
circus. Nauw9ljjks verscheen hjj' in den
corridor, die naar de loges voert, of het
orkeBt hield op met het spelen van de
een of andere banale wals, en plechtsta
tig klonken de tonen van het Grieksche
volkslied door het gebouw-
Natuurljjk dwaalden de blikken van
alle aanwezigen naar de krachtige breed
geschouderde gestalte van den Koning,
die haastig in zjjn loge trachtte te ver-
dwjjuen.
Daar wachtte hem echter een nieuwe
en nog «aangenamer» verrassing. De loge
was met purperen en goudkleurige dra-
periën behangen en versierd, was veran
derd in een echte «koningsloge» en in
het midden stond niet een stoel, neen een
echte troon. Er was niets aan te doen,
de Koning moest, alles behalve gesticht
of liever, innerlyk woedend, plaats nemen,
Maar in de pauze na het eerste nummer
was de geïmproviseerde troon leeg gewor
den, er de Koning der Grieken de zaal
ontvlocht.
Hjj zal wel nooit weer met zjju be
zoek het «Nouvean cirque» vereereu, dat
geen rekening houdt met de behoefte der
vorstep: in Parjjs slechts een mensch on
der de menschen te zjjn.
De Russische adelborst D i m i t r i i
heeft Z'ch dapper gedragen, hjj zag aan
boord van de «Retwisan», dat een Ja
pansche torpedo bezig was, mjjnen te
leggen op de reede van Port-Arthur.
Het stoute denkbeeld kwam by hem
op, dat schip ia de duisternisjaan te val
len. Hjj kreeg verlof, de stoomsloep van
de «Retwisan» te gebruiken, die een tor-
pedolanceerinrichting bezit. Met zes vrjj-
willigers verliet by toen de haven en
Mjjne persoonljjke belangen Ik zou niet
weten prevelde de oude heer hoofdschud
dend. Maar neem toch plaats mjjnheer, en
verkLar u nader.
Toen nu de beide heeren tegenover elkan
der zaten, begon de heer Brauning op ernsti-
gen toon
Mjjnheer Beran, geef mjj voor alles
antwoord op deze vraag Bestond er een
graad van bloedverwantschap tusschen u
en zekeren baron Guido Egon Von Wört-
hern.
Nauwelijks had de advocaat dezen naam
genoemd, of de majoor sprong als een razende
van zijnen stoel op.
Ah, hoe komt ge aan .dien naam, mjjn
heerAan dien naam, dien ik haat
Baron Guido Egon Von Wort hem, op
het slot N. .in Engeland vroeg
de rechtsgeleerde nogmaals ernstig en met
nadruk.
Ja cn nogmaals ja En die man
was mjjn eigen oom, de broeder van mjjn ar
me, ongelukkige moeder Mjjn oom, die
mjj zoo schandeljjk heeft oaterfd en mjj ter
wille van een vreemdeling en gelukzoeker,
terugslingerde in een leven vol ellende, een
leven van inwendigs ergernis en verdriet en
van uitwendig ktaiergoud. Gjj kunt u geen
denkbeeld vormen van de//vergulde armoede#
van onbemiddelde officieren die van hun
tractement moeten leveD, wanneer zjj het //ge
luk# niet hebben een goede partjj te doen.
Ik had dat //geluk# niet .{Wordt vervolgd)
