No. 5865
Maandag 5 December 1904.
29ste Jaargang
S)ag6laó voor <3ïooró- on SCuid-eJCcllanó.
Van de algemeens politiek
AöITB ma kon agitate
MfiSTE BLAD.
HET ONTROOFD» KIND.
Buitenland.
ABONNBMENTSPBIJBt
Per 3 maanden yoor Haarlem4 L?®
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen..
Hoofd re dacteur-Directeur W. KÜPPERS.
BUREAU St, Janastraat Haarlem.
1,50
2,90
0,03
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels50 Cents
Elke regel meer 71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublieitéEtrangère
Q.L. DA IJ BE Co JOHN.f. JONES Suee. Paris SlbisFaubour Hontmanre
Dit nammer bestaat uit
TWEE BLAD IN.
Op het zoo bjjster dunne «Voorloops
Verslag» van wat in de afdeelingen der
Tweede Kamer is gezegd over de alge-
meene politiek eo het beleid san dit Ka
binet is een «Memoris van Antwoord»
gevolgd, die raak i*. Zoo raak, dat Het
Volk al aan het tegenspartelen ie.
Er was in de afdeelingen geklaagd over
«de verscherping van de religieus-staat
kundige tegenstelling», een klacht, wel
ke evenwel niet de wetgevende arbeid van
het Kabinet betrofdaarin scheen die
tegenstelling eer niet scherp genoeg uit
te komen «Dit goede getuigenis nu aan
vaardt het Kabinet met ingenomenheid.»
Er mag, zoo lezen we iu de Memorie,
geen heerschappij van het eene volksdeel
over het andere worden gevestigdbeide
saam moeten op onze erve in vrede en
vijjheid kunnen tiereo; en zooveel doen
lijk moet alleen in strjjd met geestelijke
wapenen de beslissing worden gezocht
voor den geest die ons nationaal bewust
zijn zal beheerschen. In overeenstemming
hiermede was het van meet af da toeleg
van het Kabinet, m«t gemat;gdheil en
zonder het geven van aanstoot op te tre
den.»
Dit is klare taal, nietwaar Het Volk
ziet er echter beetnemerjj in en schrjjft
«Terwjjl de wetgeving aan het volk
niets christelijks bood, ei de Regeeting
nu zegt, dat zg wel schipperen wil om
het eene volksdeel niet te doen heer-
schen ever het andere, werd buiten de
wetgeving, in vergaderingen en kran
ten, de theologische strijd met kracht
verscherpt, in het volk, en werkte men
vooral zoovsel mogrljjk op de k>rk«-
1 ij fee arbeiders om deze gescheiden te
hou ei van hun mede-arbsid-rs, om een
vasten grondslag van kiezers voor dit
Ministerie te behouden.»
Deze Pof A-red matie ia listig genoeg,
maar loopt toch spaak. Immers het gaat
nu Diet om wat buit n de Regeering ge
schiedde, maar om hetgeen deze deed Dat
de AmBterdamscha redactie niet in haar
schik is met wat buiten de wetgeving
geschiedde, kannen wjj best begrgpen.Ea
ook inappeo wg haar felheid om het feit,
daf de regeering haar maar geen genoegen
wil doen met afdoende maatregelen om de
Nederlandsche politiek te doorttekkm vaq
FEUILLETON
Vervolg
den Christelgken zaurdeesem. Wars d;t
wel geschied, wat zou er prichtig ver-
kiezingsmater'aal wezen! Nu moet men
zich tevreden stellen met de zoogenaam
de «splitsing van hst arbeidersbelang»,
waarmade volgens 't Volk worlt beoogt
versterking van het regeerend kapitalis
me. Ja, ja, het Kabinet ir een tegenval
ler voor.... zgn vijanden, wjjl het de-
zea geen voldoende wapenen ter bestrij
ding biedt.
En als men een wapan meant gevon
den te hebb°n wordt dit nog uit de hand
geslagen Zoo had mea in de Kamer-
afdeelngea zoowaar ontdekt, dat het
«schraalte was van legislatisveu oogst»"
Maar daartegenover komt minister K u y-
p e r nH eens haarfjjn uiteenzetten, dat
het Kabinet niet alleen zjjn program thans
nagenoeg geheel io wetsontwerpen heeft
neergelegd, maa- nog vele andere zaken
regelde.
Da Mioister doet zulks met een een
voudige opsomming van ni t minder dan
22 wetten, waaronder zeer beUngrgke,
tot uitvoering van Troourede-btloften
«n van 27 andere, te-wjjl hg herinnert
aan ettelgke ontwerpen «van minder
algemeene strekking». Dat 't grootste
deel hiervan laat inkwam wordt mede
afdoende verklaard en wel door eenvou
dig voor te rekeneo, dat d) b'schikba
re tgd aan de Departemet ten niet beter
en niet anders had kunnsn worden ten
nutte gemaakt, 'i Is een redeneering
waar geen speld tusschen is te steken,
terwjjl de Minister ten overvloede komt
betoogen, dat de Kamer toch niet meer
zou hebben afgedaan al ware 't vroeger
ingekomen. Ziehier een staa'je, dat Z.
Exc. overlegt ter vergeljjking tusschen
het Kabinet-P i e r s o n en het tegen -
woordige
«In de z'tting van 1897/98 was het
aantal bladzijden in de «Handelingen»
1079, in die van 1901/2 bel «p het
1810 bladz., al oo meer 731. bladz.
In die zitting von 1898/99 was htt
1209 bladz., iu die van 1902/3 beliep
het 1435, alzoo meer 226 blafz"
In de zitting van 1899/1900 was
het 1866 bladz., in uie v..n 1903/4
beliep het 2360, alzoo meer 494 blndz
De «Handelingen» der gezamenlijke
periode September van 1897 tot Sep
tember 1900 beslaan slechts 4154
bladzgden ei voorde periode 1901
1904ieiraagt dit getal 5605 bladzij
den, in totaal alzoo 1451 meer.
«Alleen deze vermeerdering vorderde
men. Meermalen had hij, zelfs voor het b»gin
eener voorstelling, ron luit verklaard, niet te
zullen optreden, als Carrioi hem geen rjjker
ga e beloofde wel knarste de maes ro dan
op zijne tanden, wel verwenschte hij dan hei
melijk den veeleischenden ruiter, die nooit te
bevredigen scheen, doch hjj moest immer ein
dden met den laatste zjjjn zin te geven Uit
dit alles is du'delijk, welk een verdienstelgï
en onmisbaar lid Stephanowitsch was voor
zijn troep. Hij w;st wel. dat Oarrini hem
baatte, doch trok zich hiervan geen zier aan
en lachte zijn vijand in het gezicht uit, En
toen deze op den bewusten middag in 01-
mntz Stephanowitsch wilde dongen om den
optocht mede te maken, riep deze met
bliksemende oogen uit;
En ik doe het toch niet, en als gij mjj
niet oogenb'ikkelijk met rust laat, trek ik er
vandaag nog tu>schea uit onthoud dat!
Daarmede keerde hjj den van woede sidde
renden Carrini den rug toe, wierp het
Zoo, en waarom niet? vroeg Carrini
hooghartig.
Omdat omdat ik ziek ben, ant
woordde Stephanowitsch, en ik mij door deze
voorstelling niet noorieloos wil vermoeien.
Dat is weer eea uwer grillen, raasde
CaTrini, waaronder ik altijd de ljjdende par
tij ben.
Welnu, jaag mjj dan maar weg, sprak
Stephanowitsch schamjer, wel wetend dat men
hem niet missen kon.
Carrini balde de vuist en stampte woedend i mu»» -----o r
op den grond, hjj zweeg ech'er, en stelde zich hoofd trotsch in den nek en ging, de han-
te vreden met den ander giftige blikken toe
te werpen.
Zooals reeds gezegd is, was de koene rui
ter Stephanowitsch de ziel van den troep,
en ofschoon maestro Carrini hem do delijk
haatte, vlade hjj Stephanowitsch steeds en
overlaadde hg hem met allerlei oplettendhe
den, alleen om den lieveling van het publiek
in een goede luim te houden. De ruiter ech
ter was eveneens niet dom, hg begreep zeer
goed, van hoe groote waarde hij was voor het
ciions, an vorderde steeds een hooger inko-
den op den rug, en onverschillig een deun
tje fluitend, naar de kleedkamer, wier deur
hij in het slot wierp. Carrini zag hem giftig
na, balde de vuist en Biste tusschen de tan
den:
Wacht maar, vlegel, ik zal je wel we
ten te krijgen, jou jou trotsche
hansworst I 1
Deze laatste liefelyke uitdrukking was nu
juist niet gelukkig gekozen, maar toch be
daarde zij den toorn van den aanvoerder. Bo
vendien liepen hem eenige leerlingen in den
alzoo ditmaal meer tg 1 dan elk der bei
de eerste zittingen onder het vorige Ka
binet vulde. Gesteld dus al, dat nog an
dere «groote wetten» de Kamer spoedi
ger bereikt hadden, haar vermogen t it
afdoening had toch geen hoogere span
ning toegelaten. Had zich het geval voor
gedaan, dat de Kamer, uit gemis aan
arbeid, naar huis had moetm gaan, ge-
ijjk vroeger wel voorkwam, zoo ware
hieruit een verwgt tegen het Ministerie
af te leiden, Nu de Kamer steeds arbeid
te over voorhanden vond en meer dan
vroeger vergaderde, «*alt hier alle oo--
zaak voor critiek weg
Een belangrgke paragraaf der Memo
rie is ook die, gewjjtaan 's lands fi ian
cien en waarin wordt aangetoonl, dat
belastiogvermeerdering beslist noolzake-
lgk is. Ds desöatreff eada voorstellen
kannen dan ock niet worden teruggeno
men, z°lfs niet voorloopig.
In de Kamer neemt de mnndDinge ge-
dachtenwisBeling een aanvaög over al de
ze punten, zoodra zal zgn afgehandeld de
lnd sche B^grooting, waarover de alge
meene beschouwingen zoo grooten om
vang aannamen, dat ze heel wat tgd in
beslag namen. Dit was voor een groot
de 1 te wjjten aan den bloedigen tocht
door de Gajoe- en Alas-landen (grens
streken van A'jeh), -welke ten zeerste
weid afgekeurd door den heer de S t *-
e r s, die daarover een zeer fulminante
«ede hiel 1. Deze leidde zalfs tot een ver-
klariug der overige Katholieke Kamer
leden, welke het «beleid der Regeeri ig»
goedkeurde, al bestond ook bjj ben groot
leedwezen over bet verloop van den tocht,
die bereids in de Troonrede met onver
holen spgt was gememoreerd.
Kwam door dit Gijoe-lebit de Indi
sche financieels politiek mm of meer op
den achtergrond, bg de behandeling der
Staatsbegrooting zal na, naar 't schijnt,
d« toestand onzer schatkist meer dan
anders ter sprake komen wat trou
wens niet meer dan billgk ie.
Een ernstig woord. Het wekt
bg ons steels bemoedi ging wanneer Z. H.
de Paus een woord spreekt dat recht
sreeks ons trait. Toen Z. H. P i u s X,
uulaDgs tea Fransch journalist zgn zegen
gaf, wees de H. Vader op Frankiyfe en
zeiDe Pers is nw laaiste vrijheid.
Daarna zinspeelde de H. Vader op de
nieuwe iheorieëu die sommige bladen
volgen, en waarmee j mge priesters of
leeken dweper. De Paus ging verd r
en zeidt: «Zg verbeelden zich, de zon te i
hebben gevonden, zjj gelocen aan lie
tiebten maar eens zullen zjj bi-
weg, die een o( ander verkeerd balden ge
daan, en nu door den strengen directeur op
verscheidene oorvjjg n werden onthaal en
daar C-.rrini by i deren slag dacht tan zjjn
doodvijand, waren ie uitgedeelde muilperen
uiterst malsch.
ïn den optocht zou Stephanowitsch een
Eranschen hoofdofioier uit den tjjd van Lo-
dewjjk X4V hebben voorgesteld door zgne
weigering moest nu een ander deze rol over
nemen, doch dit vorderde veel tijd, daar de
kunstenaar moest wachten, totdat het zjjn nuk-
kigen collega beliefde om zijne schitterende
uitrusting te verwisselen. Stephanowitsch draal
de hiermede lang, doch toen hij eindelijk ge
reed was, en zjjn gewoon pak had aangescho
ten, vl 'og hij haastig door een achterdeur het
circus uit, en hij was reefs lang op straat,
voordat de stoet uittrok.
Eindelijk toeh schetterden de horens, de
breede poort ging op :n en 't schouwspel begon,
Door al het gedrang verloren de kinder
juffrouw eu de meid hare eerste s'nndplasts,
anderen kwamen voor hen staan, en het kon
best gebeuren, dat de kleine Jose van den
heelen stoet niet het minste te zien zou krij- j
gen. Het heersebzuchtig kereltje werd hierover
uitermatig toornig, en stond op he' punt om
met zgn wandelstokje den rug te gaan be
werken van de mannen, die hem het uitzicht
belemmerden, toen hjj plotseling door een
paar st rke armen werd opgeheven en ver
huisde boven op de schoude'S van een smaak
vol gekleed heer, die sprak
Bljjf hier maar gerust zittsn, kleine
merken, dat het miar eenvoudige lam
pions zgn Er is slechts e'en zon, ésn
enkele waarheid, die schittért, dat is de
godsdienst, de Evangelische waartnid. Al
hst overige ziji herschenschimmen,Tim-
pions.
Wees Katholiek, zonder meer en ge
heel en al
Rusland-
Voor de dappere verdedigers van Port-
Arthur zgn te St. Petersburg 100.000
roebels bijeengebracht. Ook in andere ste
den van Rusland zullen geldinzamelin
gen worden gehouden voor ds familieo
der heldhaftige verdedigers.
Drie officieren d9r huzaren te Grovne
hebbei hun ontslag genomen uit den
dienst, omdat zg niet langer de troepen
willen aanvoeren om de betoogingen te
beletten van de Poolsche studenten en
werklieden die meer vrjjheid verlangen.
Italië.
Eenige dagen geleden werd te Accame
de 11-jarige Gasperd Grimand e,
zoon van gegoede ouiers, door onbeken
den opgelicht. Dj vader ontving een brief
wairia 10.000 francs als losgeld geeischt
werd. Zoo het niet tsr aangeduide plaa'se
wei-d gezonden, zou men den knaap ver
moorden.
De politie, van het geval verwittigd,
ontdekte de bende, maar 't was te laat, da
-churken hadden den knaap vermooid en
zgn ljjfe in een pnt geworpen.
Frankrijk.
De inschrjjving van de «Echo de Pa
ris» om generaal S t s s e 1 een eeresa
bel te kunnen aanbieden, bedraagt reels
23.370 frs.
Over den hoogleeraar T h a 1 a m a s
van het lyceum Coodoret te Parjjs, die
de nagedachtenis van J e a n n ed' Are
heeft durven beleedigen wordt gemeld, dat
deze lasteraar behoort tot de sici .listi-
sche club die met C o m b e s door dik
en dun giat tegen de Kerk. Een over
plaatsing was de straf die de Minister
van het Openbaar O derwjjs hem gaf.
Op deze geringe straf wjjst de «Figa
ro» en zegt
«Men kan er zeker van zgn, dat de
twee inspecteurs der academie, die belast
waren met het onderzoek van de zaak,
evenmin als de Minister bezield waren
met het geringste gevoel van onwelwil
lendheid ten opzichte van den heer T h a-
1 a m a s die, tegenover de uni 'ersitaire
rechters, het vonrdeelhad vandenkirps-
geest en bovendien van tot de minisfe-
rieele partjj te behooren.»
Bg de beh indeling van een inter
pellatie betreffende de overplaatsing van
Thala m a s iu de Fmnscbe Kamer zeide
C ha urn ié. de Min. van Onderw. in
antwoord op verscheiden sprekers, dat
man, zoo kunt ze alles goed zien Ik hoop I
tcch, dat mejuffrouw er niets op tegen heeft?
zoo vroeg hjj hoffefjjk aan de bonne, j
O, mijnheer, volstrekt niet 1 an'woordde
deze- Maar nu zult gij zelf niet veel te zien
krj'gen.
O, dat is zoo erg niet. Dergelijke din
gen heb ik al zoo vaat gez en.
Als dat zoo is, dacht de kinderjuff ouw,
wat doet hjj dan hier in het gedrang
Nu, kleine, riep de vreemde tot Jose,
kunt ge nu gosd zien
O, zeer goed 1 klonk het begeesterd van
Jose's lippen. Och, hoe schoon I Wat mooie
paarden en fraaie mannen en vrouwen, en al
die roode en blauwe kleer n en die veeren 1
Hi, hilachte hjj, en klapte in de handen,
daar komt een ezel aan, en eei hansworst zit
er verkeerd op.
Kijk, dat is leuk, antwoordde de heer.
Jose zag hem vriendelijk aan, doch wendde
zijn hoofdje weer aanstonds naar den stoet,
want het ventje werd bang voor de groote,
kool warte oogen van zijn beschermer, welke
hen zoo vreemd aankeken.
De kinierjuffrouv en de dienstmaagd wa
ren in den bovensten hemel, en rekten den
h*ls uit, en stonden op de teenen, om toch
vootal maar niets te missen van den fraaien
stoet.
De laatste groep naderde en verwekte een
aanstekeljjken lachlust onder de toeschouwers,
daar zij bestond uit een dozijn hansworsten,
die elkaar met hunne plakken en karwatsen,
het leven veraangenaamden.
hg naar gewetei gehandeld heeft. Het
voorstel om eenvoudig tot de orle van
den dag over te gaan, waarmie C hau-
mié zich vereanigt, werd met 284 te
gen 268 stemmen verworden. B r i i s o n
leest daarop ean besluit voor, door ver
scheidene afgevaardigden onderteekend,
waarin de Kamer haar, vertrouwen in den
Minister van onderwijs uitspreekt. Chau-
m i stel le de kwestie van vertrouwen.
Het voorste', waarin vertrouwen in den
Minister wordt uitgesproken, werd met
376 tegen 33 stemmen aangenomen,
Engeland.
Eene Sc'iotsche vronw AdaPalmer-
ston, 30 jaar ond, is reeds weduwe van
achttien mannen.
Zg woonde in een dorpje van Schot
land toen onlangs haar achttiende echt
genoot stierf. Hare achttien mannen had
zg zelf in de buurt gekozen. Zg vertrekt
naar Rome, omdat zg nieuwe iinwelgks-
aanvragen in haar land ontvangen heeft
doch vreest eene «kwaie hand» op de
Highlanders te leggen! Zjj was 14 jaar
5 maanden en 8 dagen oad toen haar
eerste hnwelgk moest plaats hebben,
doch dea morgen van den dag viel haar
verloofd) van den trapen brak den nek.
Eenige maanden later trouwde zg met
e n eigenaar van het dorpbg stierf
schielgfe een week later. End ogist, een
mandolioist, een dichter, een horlogema
ker, ean barbier, een notarisklerk, een
eketeroogsnjjd r, een leei aar van schoon
schrift, een koopman ia hoestpastilles,
een wisselarent, een sacialist, een repor
ter, nog een barbier, enz. emdelgk nog
een schoonschrijver werden beurtal-ngs
de opvolgers vau dea eerste gemaal. A d a
Palmerston is stank van gestalte
en blood; zg ziet er nog uit als «ene
kostschool] aft)'-.
De oorlog in het Oosten.
De Japanscbe bevelhebbers beginnen
in te zien, dat de kaos om Port-Artbar
te vermeesteren, vóórdat de Oo.tzeevloot
aankomt, vrjj gering is en dat generaal
S t -nel besloten heett tot het aller
uiterste te volharden.
Geaeraal N o g i, tracht nu enkele
pnnten te verovereD, die de haven van
Port-Arthar beheerschen, om vandaar uit
net restant van het eskader, dat zich in
de baai bevindt, te kunoen beschieten.
Daar de geheele veldtocht behserscht
wordt door de vraag, wie ter zee de op
permacht zal htbb n en het vooruitzicht
dat de Baltisaha vloot verslagen worde,
tamelijk twjjtelachtig bljjf', io,lang het
Port-Arlhur-eskader ook s echts een deel
van de Japansche vloot vormt, acht men
het natuurljjb, dat de Japanners er na
bovenal op bedacht zjjn, het Port-Art-
hnr-eskadei te vernielen.
De font van admiraal Togo, die bg
den nitval van het Port-A thur-eskader
een dejI ervan weer in den «val» lie-
terugloopen zegt de deskun lige schrjj
ver voorts worlt nu op pjjnljjke wjj_
Het was een kluchtig tafereel, de kinder
juffrouw lachte, dat de tranen haar over de
Wangen rolder, en riep José toe.
Maar, dat is toeh allerkoddigst, niet
waar, jongeheer f
De jongeheer echter gaf geen antwoord,
daarom keerde het meisje zich naar hem om,
doch, o schrik, nergens ontwaarde zij den
krullebol, en ook de vreemde, lange heer
met de vurige oogen was verdwenen. De ont-
ste'tenis en de droefheid der beide vrouwen
bg deze ontdekking vormde eene schrille te
genstelling met hst gejuich der opgewonden
menigta, die de hansworsten omgaf en zich
bij den stoet aanslo*' het weegeroep naar
Jose ging verloren onder het algemeen geraas
en gedrniich, ea toen eindelijk de menigte
uiteen was gegaan, dwaalden de beide vrou
wen nog handenwringend op het ledige plein
rond, overal tevergeefs zoekeiid naar den klei
ne.
Sidderend oider het bewustzjjn harer zware
schuld, keerden zg eindelijk huiswaarts. On
mogelijk is het, den schrik, en de smart te
beschrijven, die zich bij het vernemen der
jobstijding van den majoor en de on le gra
vin meester maakten. In hunne droefheid
veTgaten zjj zelfs, de beide plichtvergeten op
pasten te straffen, die hst toch ten volle
verdiend haddes.
{Zie vervolg Tweeds Blad)
III KOT.
HDTTCI ncm nTTgpmuMH MM
iitil11*1—1tnn i\ A n 1*11 OT PU nnnAVSpKillirr n*n rlnun.
vjv o t
