No. 5872
Dinsdag 13 December 1904.
29ste Jaargang
Ïï)ag6laó voor êfëooró- on ëCuió-JCollanó.
Een proef met
beschermende rechten.
HET ONTROOFDE KIN D.
BDlTBNiiAN U.
BUREAU St, JanflBtraat Haarlem.
frankrijk.
Turkije.
Engelaud
It&liö.
Amerlka.
Rusland.
Da Oorlog in hat Ooatan.
ABONNEMENTSPRIJS!
Par S maanden voor HaarlemJ'tn
Voor de overige plaatsen in Nederland franeo per post 1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummersU'UÖ
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen..
Hoofd re dacteu r-D irecteur W. KÜPPERS.
AGITE MA EON AGITATE
PB IJ 8 DBB ADVERTENTIE»
Van 16 regels ....50 Cents
Elke regel meer 71/»
Groote letters worden berekend naar plaatsraimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublieitêEtrangèn
Q.L. DAüBEfyCoJOHNF. JONES Suae- Paris 31 bieFaubour Montmartrt
Ja, die moest eens genomen kunnen
worden, zal ^menigeen zeggen. We hooren
toch zooveel kwaads vertallen vau de
voorgenomen rerhooging dsr invoerrech
ten, dat een proef voor korter of lan
ger tjjd een geruststellend middel zou
zjjn om achter de waarheid te bonen.
Bleek een verhoogd tarief inderdaad een
ramp voor het land, dan kond»n we nog
altjjd futsoeDljjk terug door eenv.udig de
prost te eindigen. En bleek van de som
bere voorspellingen der \rjjhandelaari niets
waar, wel: dan konden we met een ge
rust hart de proef bs-stsndiogen.
Zeer juist 1 Maar toch beboeren we
niet naar een proef te rerlaugen, waut...
die is al genomen. En goed ookIn
1895 werd het tarief van in»o«rrechten
door minister Sprenger van Ejjk her/.ienf
welke reorganisatie wel louter eon ver
scherpte hefting ten doel haf, maar de
opbrengst der rechten en passant ver
meerderde met 2t/4 milliosn. Ja, u leest
goedvermeerderde met twee en etn
kwart millioen.
Nu zallen wjj niet ingaan op de om
standigheid, dat d^zs verhoojing werd
ingevoerd door een liberaal Kabine^, zoo-/
dat de linkerzjjde over minister Harte s
Tarïefwet wel een wat minder grooten
mond mocht opzetten. We willen voor
heden eens nagaan, wut voor ons laDd
de gevolgen geweest zjjn van die sliuk-
sche verhooging dsr invoerrechten.
Had ten de vishandelaars met hun
zwartgallige voorspellingen geljjk, dan
moest oqs lant sedeit 189o op weg zjju
naar den ondergangDe feiten stellen
hen echter in bet ongljjk, zooals met
cgfers hitoogd wordt in een kort maar
krachtig geschriftje der «Tarielveretni-
ging»
Eenige voorbeelden. De np verheid
ging sedert genoem 1 jaar in geeuen
deels achteruit, want het verwarmend
oppervlak der s'ojmketels eau kei?»
merk van den stand der iuduvtiie
klom sneller dan vroeger. Het haodelsvsr-
keer is med« niet verminderd, want de cjjfers
van ia-, uit- en doorvoer klommen sedert
1895 buitengewoon sterk. Noiit was
deze stjjgiug gro iter dan *aiai het ocgen-
1 lik dat volgers de theo ie der vrjjhan-
delaars de daling moest intreden. Ook
de algemeen» welvaart ging niet aeh'er-
1902 dit verschilcijfer sl»chts 23967 be
droeg. Ondanks de verhoogde invoer
rechten gingea dus minler menschen
dan vroeger het land uit of kwamen er
meer in, wel een bbwjj', dat ze van verhoo
ging geenszins de schromeljjke gevol
gen ondervonden, welke om van de Ta
riefwei-Harte worden voorgespiegeld.
Er zgo intusschen nog meer cjjfers,
welke de vrghandelaais in 't oogeljjk
stellen. En aangezien cijfers beter praten
dan d» be»te redenaars, zullen weerhisr
een pa»r h«t woord geven. De vlees ch-
accjjns brscht in 1895 I 163.000 meer op
dan in 1887: io 19031 1.236.000 meer
dan in 1895. De vermeerdering was dus
ruim 7 maal zoo groot in de 8 jaren r a, als
in de 8 jaren voor de verhooging der
rvc'aten. Men moet van 1895 tot 1865
teruggaan om hetzelfde accres te ver
krijgen als van 1895 tot 1903.
De gswone Rjjksmiddele i brachten in
1903 27 millioan meer op dan in 1895,
dat is in 8 jear. Vó >r '95 waren 19
jaar noodig geweest om eenzelfde ver
meel deriug te verkrygen. Er hierscbte
dus e;n groote toename van de opbrengst
der belastingen in een tjjdperk, dat
zich hadden de vrjjbandelaars g-dijk
had mosten kenmerken door kwgning
en teruggang.
Boveniien leest men b.*, in bet ver
slag der Amsterdamsche Kamer van
Koophandel, dat iu den laatsten tij 1 in
het confectDvak meer bloni begint te
heersc'nen, omdat langzamerhand steeds
meer artikelen iu het land zelf worden
vervaardigd. Alzoo: daa Iwe.-keljjte
bescherming der nationale industrie, een
doelwit, dat ook door minister Harte wordt
beoogd. Het svtteem zjjnr Tariefwet
is zelfs geheel gebaseerd op het streven
naar bereiking daarvan. Eu dat systeem
beeft al dadeljjk van vele zjjden lot in-
geoogst.
Ruiterljjk get ft inmiddels de cTarit-t-
veretrigiDg» te kenoen, geenszins te be-
wereo, «dat de betrskkeljjk betere eco
nomische toestand in de laitste jaren
uitsluitend te dunken is aan de scherpere
toepassing van ons tarief sedert 1895.»
Maar wat door de feiten wel bewezen
wordt iscdat de vtrmeerder.ng van
volkswelvaart r.iet alleen zeer goed kan
samengaan met verhoging van invoer
rechten maar dat ze tin onzent op zetr
opmerkelijke wijze daarmede samenge
gaan is.»
Het wil ons voorkomen, dat van de
door verhooging van invoerrechten de
prjjsder levensmiddelenen der grondstoffen
zal Btjjgen, zcoiat de kleine man... enfin
men kent de re t. Maar meer dan aan
deze jammer-prjfetie hechten wij aan de
sinds 1895 gebleken feiten, welke wjj
nog kuncea aanvullen met deze mede-
detliog, dat Nederland vóór '95 geens
zins zóó st»rk vooruit ging als hst ge
val had moeten zjjn indien de vrj;hande
laars gelijk haddsn dat integendeel de
ontwikkeling van ons land toeu bjj die
van andere landen tvn achter is geble
ven, geljjk in de brochure dbr cTaritf-
vereeniging» mede wordt aangetoond.
We zul'en hierop niet rader ingaan.
Ons doel was alleen te doen zien, dat de
in 1895 door liberalen ingevoerde ver
hooging der invoerrechten als een merk
waardige en goed geslaagde proef mag
gelde ieen proef, die van protectie het
beste doet verwachten. De vrjjhaDdelaars
zullen hier wellicht om lachen, maar
dan .als een bo»r die kiespjjn heeft.
We hopen er bij te zjjo al» bun belas-
lingkies wordt geplombeeri.
uit. Immers van 1888 fc» t 1894 gingen zjj le der vrghandelareu hier weinig te-
34 973 meer personen het land uit - an
er in kwamen, terwjjl vin 1896 (ot
FEUILLETON
ii
Vervolg
Gewoonlijk zette Jonas, als de gestr nge
rader hem op een strafpredika'ie onthaalde,
een misnoegd gezichtmaar heden glimlach
te kjj stil vergenoegd voor zich heeo blijk
baar waren zijne gedachten elders, bg bet klei
ne meisje ei haar zunrkjjkende gouvernante,
waarmede hg middag» had kennis gemaakt.
Hjj wist niet hoe het kwam, maar gevoelde
zich door die vriendelijke verschijning sterk
aangetrokken voortdurend dacht hg aan dat
ongekunstelde, eenvoudige kind, en toen ein-
deljjk het oogenblik daar was, dat hg voor
het publiek moest optreden en zijne kunsten
op het koord vertoonen, waren z jne gedach
ten nog voortdurend bjj de kleine. Hoeveel
had hij er niet voor will n geven, als zij ook
nu hier was geweest, om getuige te wezen
van zgne bekwaamheid eu zr,n triomfEn
deze gedachte prikkelde hem zoodanig, d t
hg in zgne verschillende werkzaamheden zich
zelf overtrof en op het koord de kocnste
sprongen volvoerde, totdat hij p'otseling als
vastgenageld bleef staan, daar uit de voorste
rjj der toeschouwer» eea lichte kreet weerklonk,
die hem aan de zachte stem herinnerde van
genin valt te brengen. Zjj z >llen weer
komen sundragen met de treurmare, dat
de vriendelijke kleine; die hedenmiddag in
het wassenbeeldenspelwas geweest, Onwillekeu
rig wenddeD zijne blikken zich dien kant uit
en tot zgne onuitsprekelijke vreugde zag hj
de kleine freule, benevens hare lange magere
gouvernante die naast haar zat, onbeweezljjk
rechtop, geljjk een reusachtig uitroepingstee-
ken.
Jonas gevoelde zich als geëlectriseerd, en
hoe zjjn vader, achter het scherm verbolgen,
hem ook waarschuwde, hij lette 't niet op
integendeel, hg volbracht zulke stout* en hals
brekende toeren, dat het publiek in de groot
ste vervoering geraakte, ja buiten zich zelf
was van geestdrift- En toen hjj eindelijk van
het koord op het podium sprong en mot een
sicrljjke buiging z'ch verwijderde, brak een
ware storm van toejuichingen los onder de
tallooze toeschouwers, en o, hoe gevoelde hij
zijn hart zwellen en sneller kloppen, toen ook
zg zoiiler ophouden iu hare handjes klapte
en hare bijvalsbetuigingen mengde bjj die van
het publiek.
Jjj drommelsche waaghals! was de uit
roep van vader Kolter, die geiuige was ge-
WPest van zijne kunststukken en zjjne zege
praal, Ik heb je bewonderd, voegde hjj er bij
terwgl hjj den knaap welwillend op de hoog
gekleurde wang tikte.
Wat er nu in den jongen gevaren is,
mag Joost weten bracht Brauo uit, die in
middels naderbjj grDeden was. Mg dunkt
dat de bezoeken bjj den fidelen Kaspnr daar
van de schuld zijn. L)e jongen had waarlijk
hals en boenen kunnen breken, zoo dolzinnig
Dj werkstakingen nemen in de Fran-
sche Republiek orn«t:ge verhoudingen
aan. Te Cauchei nabjj Pernignan, worden
de gcedgezinden door de stakers belet
hunne woningen te verlafej. Hun woon
plaatsen wotden met eteenen gebombar
deerd waardoor in vele huizen ge n ruit
meer hoel ie.
Ook op nog andere plaatsen tri den de
stakers gewelddadig op, tal van winkels
zjjn gesloten. Te Ri.esaltes werdeu de
paarden van den tram die naar Pe nignan
rijd', door stakers uitgespanien terwgl
de reizig-os moesten uitstappen en te vost
hun weg vervolgen.
De bsvelhebber van een legerkorps uit
het Zuiden van Fianhrgk heelt deu Mi-
nist r van Oorlog een onderhi ud verzocht
en esue aanklacht ingediend tegen een
officier die den verklikker «peelde.
Hg wil, dat deze officier voor een
krjjgir-iad zal terecht staan.
Ook nog andere bevelhebbers zullen
dat voorbeeld volgeD. Men gelooft dat
de Ministrr hierdoor in groote verle
genheid zal geraken tegenover den kerk-
verv Iger Combes, dn zjju trawactjn
in bet nauw ziet geb-acht.
In de Fian»che Kam-r heeft d« afge
vaardigde R i b o t, krachtig geprot steerd
tegen den briel over de verklikkerjj van
Combes aan de prefec'i-n gezonden.
Hg verwest Combes dat het nooit
gebeurd is dat n minuter, zooals hjj
met een maerderheid van slechts twee
stemm.n aan het Bewiod is durven bljj-
vcd. De gewezen socialistische minister
M i 11 e r a d d verweet den Kerkvervol-
daiiste hg road op set ooge koord I Maar
komda ging hjj wat vriendelijker voort, gjj
zult dezen kerr in ieder geval een aardig
drinkgeld ophalen. Daar is d-> bus I*
Met deze woorden reikte hjj aan Jonas het
voorwerp over, waarmee de kiaap gewoon
was, na elk optreden bjj het publiek rond te
gaan. Hjj had zulks altjjd ongaarne gedaan,
maar vandiag weigerde hij zelta op bes'i»ton
toon. Natuurlijk werd aijn vader wegens deze
ongehoorzaamheid uiiermate toorn g en slechts
aan de vriendel.ke tasscheokomst van Kolter
had Jonas het te danken, dat hij geeue kas
tijding ontving.
//Maak me niet raze id, kwajongen,* riep
Braun bleek van drift, vooruit, neem de bas,
en ga. Uaatbij wierp hij den koaap een woe
denden blik toe, dien Jonas echter zonder
sidderen weerstond. L)e jongeling stampte zelfs
toornig op den groud, want grenzenloos scheen
hem zonder twgtel de schande, om in te
genwoordigheid van de kleine freule en hare
gouvernante rond te gaan, bedelend om een
s:uk geld. Hg kende intu.schen het vur ge
karakter zijns vaders maar al te goed, en be
sloot eindelijk om diens bevel op te volgen
tn hoewel hg tri tsch zij lange bruine lokken
schudde, nam hjj toch met eene zekere vrees
achtige gehoorzaamheid de bus en begaf zich
tusscben de toeschouwers, die zieh uitermate
vrijgevig toonden jegeus den jongen kunste
naar In korten tjjd bevatte de bus eene
menigte koper en zilvergeld, en zjj was al
tamelgk gevuld, toen hg einde'.jjk iu de
voorste rjj kwam, bjj onze bekende kleine,
ger, in de plaats van de verantwoorde
lijke ambtenaars lu naamlooze verklik
kers er ep na te houden. Millerand
smeekte de Kamer het land te verlossen
van de sohandelgkste dwiDgelandg, welke
er ooit bestaan heeft.
Te Lyon hebben de socialisten gepro
testeerd tegen de feesten der Onbevlekte
Ontvangenis. Verscheidene botsingen had
den plaats, waarbjj talrgke betoogers
werden gekwetst. Een aantal personen
zgn gearresteerd.
De Porte heeft aan Rasland en aan Oos
tenrijk geantwoord met eene be»li»te wei
gering om de aanstelling der aienwe offi
cier en in Maceiou goed te keuren en
heeft aa.n Hilmi Pacha bevel gegeven
om hen niet te erkennen. Wat de an
dere Mogendheden betreftschgnt wel
ke geruchten daaromtrent ook loopen
Fraakrjjk besloten te zgn om 'de nog voor
de Fransche afdaeling benoodigde officie
ren fa zenden. Engeland heelt reeda een
officier uitgezonden.
De Cz»ar van Rusland heeft aan
de officieren van den Brittchen kruiser
«Talbot» een zilveren bowl met lepel
doen sanbieien. La bowl draagt het
volgead opschrift «Aangeboden door
den Keizer van Rusland aan het korps
officieren van de Talbot* uit vriend
schappelijke erksuteljjkheid voor de hulp
vetleeni aan da bemanningen van de »Va-
ryag* en de »Korietz« na het gevecht
voor Tsjemulpo, Februari 1904.
De Czaar heeft verder aan den Prins
van Wales een cheque van 500 P. S
doen ter hand stellen voor het Kon. Mari-
nefonds, waarvan de Prins voorsitter is.
De Britiche regeering heatt den Czaar
den dank van de officieren van de «Tal
bot* overgebracht.
De «Vera Roma» vestigt er de aan
dacht op, dat de President der Veree-
nigde Staten gaen invitatie aan den Pans
heeft gezonden vior het nieuwe vredes
congres. Het blad voegt er bjj, dat even
als de uitsluiting van den H. Stoel op
het Haagsche Congres ali straf tenge
volge gehad heeft den Russisch-Japan-
seoen Oorlog, het na waarscbg/ lgk is,
dat het nieuwe Congres weer de uitb ar-
sling ran em nieuwen oorlog na zich zal
slepen.
Niet alleen in de St. Pieterskerk
maar door gehi el Rome is het fe«st der
Oubevlekte Ontvangenis plechtig gevierd.
Opmerking verdient't dat de religieuse ge
dachte weer trre 't in de plaats an 't reeds
jarenlang heerBchend anti-clericalisme.
Veel b eugt daartoe bjj de per*oonlyka
tegemoetkoming van Z. H. Pius X, bjj
het Romeinsche volk.
Koningin M argaretha met haar
moeder, de Hertogin van Genua, woonden
de godsdienstoefening bjj, die volgens de
«Vera Roma», voorde genezing van de
H rtogin van Aosta werd gehoaden.
vriendin. Hoe gaarne had de arme jongen
deze rjj overgeslagen 1 doch de strenge blik
ken zijns vaders volgde ieder zijner b/wegingen
en zoo moest hjj er dus toe besluiten, om
ook van het rriendeljjk kind een aalmoes at
te bedelen, Zjj hield reeds lang met ongeduld
een klinkenden gulden gereed voor den ge-
Iterden vriend en toen ojj naderde, sprak zjj
ongekunsteld
O, wat heb ik een grooten aagst wegens
u uitgestaan, toen gjj zoo op het koord rond
sprong 1 Dus deze kun t verstaat gjj ook?
Zeg, was het niet beter voor je, om professor
te worden f Als gjj dan een lasiigen
leerli ng hndt, zou uwe kunst je zeer te pas
komen. En juichend over haren in"al, klapte
ze vrooljjk in de hanlen, er bjjvoegend:
Och, dat zou eea mooi gezicht zjjn, als gjj
zoo met één sprong boven op den onwilligen
scholier zat, om hem zjjne straf toe te dienen!
En wat zou uwe vrouw dan wel trotsch op
u zjjn, waat niet waar, eene vrouw zoudt gjj
dan als professor ook zeker hebben f
Hoor eens, freule, onderbrak juffrouw
Polterkuecht op ontevredea toon den woor
denvloed dei kleine, ik verzoek u uit
drukkelijk, niet zoo gemeenzaam te praten
met ren alledaag>chen kraaien denz'onvan
den koorddanser niet langer op te houden,
want zijn vader wacht zeker a! op het geld,
dat hjj van het vrijgevige publiek heeft op
gehaald 1
Wederom sloeg de kleine een verwonderden
blik op de strenge dame bjj deze berisping
en de laatste merkte daardoor de kwaljjk ver-
Het Congres der Vereenigde Staten
bestaat uit 248 republikeinen en 138
democraten. De Senaat uit 58 republi
keinen en 42 democraten.
De Northern Pscific-spoorwegmaat-
Echappjj heeft, met verschillende andere
maatschappijen, als regel aangenomen dat
personen die aan den drank verslaafd
zgn of miibrnik maken van sterken
drank, niet in baar dienst kunnen bljj-
ven, en overeenkomstig dezen regel wer
den de vorige week drie machinisten, 80
stokers, twee ingenieurs en verscheidene
bazen en yardmeesters ontslagen. Dit is
meker een aanschouwelijke matigheidsles
zie ieder werkman dient ter harte te ne-
den. De drank verlaagt de bekwaamhe
den en verstompt het vernuft van den
arbeider.
Het aftreden van gro st vorst Se:-
g i n i als gouverneur-generaal van Mos
kou, verwekt veel opzien.
Groolvo/it S e r g i u s is de le der der
uiterste conservatieven en een tegen
stander van den minister van Binnen-
landsche Zaken. Hg wilde zich niet schik
ken Daar de bevelen van vorst Mi r sky.
M i r s k y klaagde daarover bjj dea
Czaar, die de partjj van den minister
koos. De grootvorst zon zgn ontslag
hebben moeten nemen en op het punr
staan naar St. Petersburg ts vertrekken,
waar hg den post van zgn zieken broedet
Wladimir overnemen zou.
Het eenige nieuws van het Oorlogs-
tooneel in het Verre Oosten bepaalt
■ich tot hvt bombardement van de Rus
sische oorlogsschepen in de haven van
Port Arthur en niivoerige be<cbrjjvin-
gen van het gevecht van den 203 meter
hoogen heuvel.
Wreedaaidig is aldaar gevochten, ter
wgl da Russen, bjj het pogen om het
verloren teriein te herwinnen, her
haling werden afgeslageo.
Met het noodige v.orbehond dient te
worden aanvaard een bericht van den
Petersbargschan correspondent van de
«Daily Express, die zegt te vernemen,
dat naar Eodjestvenahy besliste orders
zgn verzonden om zjju reis naar de Oost-
Aziatische wateren niet voort te zetten.
Dit moeten orders zgn die ondanks het
verset van de grootvorsten en admiraal
Alexejef direct van den Czaar zgn
uitgegsan. Deze leaDte, zoo zegt de cor
respondent, neemt thans de leidiog zelf
in handen en bestudrert ook voor zich
zelf den loop der gebeuitenis en. Deze
nu hebben hem overtuigd van de zwakte
der Russische marine en van het feit dat
Rjdjestvensky's vloot veel veiliger is in
Europe sche daD in Aziatische wateren.
Volgens de laa'ste berichten is de
heerschap, g van de Japansche belege ings-
artillerie o-.er de wa er n bjj Por-Artur
thans geheel onbetwist en de Russische
beten woede niet, die ia de pikzwarte oogen
*au den knaap schitterde, t e arme Jonas
wendde zich aanstonds om, ten einde de tra
nen niet te laten zien, die deze kwetsende
woord n hem uit de oogen hadden geperst,
en toen hjj achter het voorhangsel verdween
voor de oogea der toeschouwers, wierp hjj
de zwaargevulde geldbus met een geweldige*
smak op den grond, en nep op verachteljjken
toon
Daar daar is het Judasgeld I
braun wilde den wederspannigen knaap te
ljjf, doch Kolter ve-hinderde hem daarin, en
sprak vergoelijkend
Wie weet, wat dien Jonas in het hoofd
geslagen iz. Ook kan hij het niet helpen,
dat hjj zoo'n baitstochiefrke natuur heeft. Hjj
toch heeft ze geërfd van zjju vadert Braun
koos de wjjtte partjj, en nam de bus van den
gund op overigens sprak hjj gedurende de
geheele verdere voorstell ng geen enkel woerd
meer tot zjjn zoon, en bleef opzetteljjk zoo
ves moüeljjkvan hem verwijderd.
Geljjk Jonas, ging het ook het kleine kind
voortdurend dacht zjj aa i den knaap, die voor
haar begrip de samenvatt'ng was van alle
kracht en geleerdheid. En toen zjj in het ho
tel aan haar papa begon te vertellen van
Jonas, zonder daarover te worden berispt,
wat mejuffrouw Polterknecht volstrekt niet
aanstond juiohte zij vroolijk opgeruimd en
begon hoa langer hoe opgewekter alles te
vertellen, wat die geleerde// haar had mede
gedeeld omtrent alle b elden uit de verzame
ling vanKaspar. Wordt vertolgd)