5885
Donderdag 29 December 1904.
29ste Jaargang.
Qaq&laó voor <3Vooró-
25 Ceoi a ConUol
M
Voor 't laatst
de Staatbegrooting.
NIEUWJAAR.
HET ONTROOFD KIM D.
BUITENLAND.
oudejaarsavonden, 1)
BUREAU St, Jansatraat - Haarlem
f 1,26
1,50
2,90
0,03
AGITE ma won agitate.
PRIJS DER ADVEBTBHTIBHf
Engeland.
i Rusland
Italië.
Frankrijk.
Spanje.
Oe Oorlog in het Oosten.
CUTT5J T^Ï'TJ A T»TnnHinnTT««TlilW
ABOKWBMENTSPRIJS,
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Yoor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Hoofdredacteur-Directeur W. KÜPPERS.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 7l/a
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publieité, Etrangèrt
(}.L. I)Al)BE Co JOHN., F.JOAES SuccParia 31 bitFaubour Montmartre
-*-s=<s»®e>°g>c—
Nu de |NIEUWJAARS-
DAG cadeit, vestigen wjj
wederom de aandacht op de gelegenheid
welke wy in onv blad, openstellen om
aan Vrisnden, Bekenden ea Clienteele
esn|Nieuwjaarsgroet te brengen.
Op eene GOED IN HET OOG VAL- j
LENDE PLAATS gedrukt, bieit deze,wjj-
ze om zyce Jgelukwenschen aan te bie-
dea een DUBBEL VOORDEEL aan
lo. BESPAART men zich ontzigljjk
VEEL WERK en MOEITE, immers
het adresseeren vau tallooze baartjes en
het bezorgen door de post kan geheel
verrallen
2v. is men VERZEKERD dat zjjn
heil groet OP DEN NIEUWJAARSDAG
ZELF onder de oogfn komt van hen die
hjj bereiken moet, wat by de ter POST
BEZORGING van kaartjes bij de Nieuw-
jaarsdrukte lang NIET ZE5ER i' en ook
niet kan zijn.
Wy stellen onze lezers weder in de
gelegenheid, om in het nummer vau ons
Blad dat Oulejaarsdag verechynf, een
Nieuwjfcaregroet te plaatsen voor
L{j, die buiten de stad won'-n, kunnea
deze Adve.rtmtiëa ons per post toezenden
met bjjvoegiog van 25 Cents in postze
gels, en ter vergemakkelijking behoeft
men slechts een formulier in te vullen
op de 4e bladzyde afgedrukt.
Er rallen uit de jongste Kamer-dis-
cussiën nog een paar punten op le die
pen van meer algemeen belang.
Vooreerst de quaestie der Vormreis van
den Apostolisch Vicaris van Ned. Indië
naar Celebes. Al sinds jaren wordt door
den Gouverneur-generaal het maken van
die reis verboden en wel omdat de be
trokken Residenten rapporteerden, onge
regeldheden te vrsezen. Er zjjn nl. in de
Miaahassa zeer vele protestanten, wiea
de komst van den Roomschen Bisschop
ernstig zou kunnen hiLÖereD. Maar ui
stond onlangs in de bladent# le.eD, dat
Mgr. Lay pen wel verlof had bekomen
een bericht, dat reeds tot pers-critiek
aanleiding gaf en in de Kamer de heeren
Schokking en Roessingh ia 't
geweer bracht. Eerstgenoemde stelde
vier vragen, waarop door den Minister
omstandig werd geantwoord en waaruit
bleek, dat i de Bisschop nog geen
Terlof bekomen had en naar alle waar
schijnlijkheid de beslis dog bermt bij
den Gonverne.ir-Generaal ook wel
niet volle lig krygeu zal. Genet aal Van
H e t s z bad toch op een telegrafisch
verzoek om inlichtingen am den Minister
geantwoord «Nog niet» vergund. Mou-
d ling door my verklaard, g«en bezwaar
te hebben tegen bezoek Menado, uitslui
tend tot varleeDing Vormsel.» De Bisschop
zal dos in het gunatigtte geval alleen
ds hoofdplaats van het district mogen
bezoeken. Desniettemin bleef de heer
Roessingh, zich verbazend over het
ttrejjde stellen van de adviezen der
Residenten, zeer b zorgd voor rust ee
orde, waarop de Minister antwoordde:
Indien we 10 de hoofdplaats, waar we
politie, schutterjj en garnizoen hebben,
nog niet kunnen zo gen, dat zonder
rustverstoring een BLschop in de kerk
aan kit.deren htt H. Vortutel toedient,
dan zou het met ons gezag op Noord-
Ctlebes al erg slecht moeten geitelJ zjjn.
Dit is kloeke taal, die duidelijk aan
toont, dat minister Idenburg niet van
plan is rich te iatan intimideeren, noch
door Indische rapporten, noch door Neder-
landsche voorstanders van ru»t eo orde.
Laatstbedoelden zullen ervaren, dat te
Menado alle ongeregeldheden uitblijven
alt de Bisschop komt, zoodat we na
wellicht aan 't eind zjjn der belemme
ringen, welke op grond van het
Indisch Regeeringsreglement de vol
ledige nitotfening van den Katholieken
godsdienst in d4 ilinahases ondervindt.
Htt tweede teekende feit deed zieh
voor by de behandeling der ooilogs-
begrooting. We doelen hier niet op de
critiek, die van verschillende zjjden werd
vernomen, maar op den algemeenen aan
drang tot bezuiniging. Nist alleen van
links werd daarop aangedrongen, maar
ook door (le rechter heeren, generaal
VanVlymenen luitenant D u y m a e r
van Twist. En zoo sterk was die
aandrang, dat de Minister er een beetje
voor week. Wal zeide da heer B e r-
g a n s i u s, dat de styging der krijgs
kotten geenszins aan hem lag maar aan
de nieuwe militiewetwel cyferde Z. Exc.
bovendien voor, dat sinds 1883 het aau-
devl van oorlog in de algemeene lands-
PEÜlLLETOti
23
{Slot)
uitgaven mat 3 pGt. is gedaald, maar hy
liet daar op volgeD, dat hjj zich nLt zou
verzetten tegen een bezuinigings-com-
missie, d e met hem zal samenwerken.
Dit is al vast wat gawonmn, vooral
indien in dia commissie aan het burger !yk
element een ova.'wagenle plaats wordt
ingeraimd. Burgers trch heb'oen esn
anderen kjjk op de militaire dingen, zoo
dat zij wellicht zullen wettn te bekrimp m 1
waar militairen aan de mogelijkheid
daarven niet eens denken. Inderdaad,
wy verwachten veel vau zoo'n commissie.
Aangezien de legerorganisatie zoozasr
ingrijpt in het leven der burgerij, achten
wy het geweisabt hier bekoopt weer te
geven het antwoord des Ministers op de
vele punten, wtlke warden aaug-roerd.
We doen zulks aan de hand van dsn
overzichtschrijver iu't «Handelsblad»die
den Hesr Bergansius «een sympa
thieke en achiingafdwingsDde figuur»
noemt ei als het belangrijkste uit diens
rede aaoteekende
■^at het voorberoidend onderrioht oude* lei
ding zal moeten komen van de Landweer
hetgeen minder kader aan 't leger zal onttrek
ken, di sehietoefeaiigen beter tot hun rsc'at
zal doen kamen en de oefeningen n et zal
beperken tot de wintermaandendat er
samenwerking gezocht en in 68 pl atsen reeds
verkregen is tuasohen voorbereidends oefenin
gen en het gymnastiekonderwijs op scholen
dat de Minister niet dan noode zon or -rgaan
lot invoering van schLtplicht dat de
M nister Jweinig heil ziet in een waarborgen
van vier maandelijkachei oefeuiugstjjd aandin
voorgeoefenden o. a. wegens de daardoor ont
slaande bevoorrechting van de stedelingen...
dat hjj den oefening ijd niet nog meer meent
te mogen verkortendat hg het reserve
kader wil bevorderen maar vooral het militis-
kader en dat het reservekader vauzslf heeft
geleden door de viermaanders e 1 dat
hij het capitulantenstelsel niet zonder wetswij
ziging mogelijk acht maar dan toch bezig is
het in zekere mate voor te bereiden.
Wie belang stelt in «oór'og» weet nu
waaraan zich te houden.
Ten slotte deze merkwaardigheid de
Kamer, die voortdurend in twee kampen
gescheiden is, gaf Zaterdagmiddag eea
eenstemmig bewjjs van initemmmg met
hst beleid des Voorzitters. Het was de
liberale hesr Marc hand, die Baron
Mackay huldigde voor zjja tactvolle
leidiag. Ea vau alle kanten weerklonk
toen een zoo luid bravo, als nog zelden
in ons Ligerhaia wu d vernomen. Na,
de Preüdent he-fc zulk een pluimpje
wel verdiendmst even groote vol
harding als voorzichtigheid heeft by de
debatten in het goede spoor en vry vlug
tempo gehouden, zoodat de Begrootiugen
tijdig en goed waren afgshanleld.
Lang stond Szardor/y daar, onbeweeglijk»
als vernietigd en de oogen ter aarde gericht;
eindelijk echter ontwaakte hij uit zjjn ver-
dooving, schreed langzaam op zijn landgenoo-
toe, en reikte hem de hand ter verzoening-
Moge de hemel ons beiden de missla
gen onzer jeugd vergeven, zeid# hjj tot Jat
not, wij beiden hebben gezondigd. In ons
bruiste een te warm bloed, totdat eindeljjk de
srtaffende hand Gods ons kalmer heelt ge-
s'emd 1
Jaios knikte zacht met het hoofd, en druk
te met warmte de aangeboden vriendtu-
hand.
Wie echter was gelukkiger dan de zwaar
beproefde José, toen hjj spoedig daarop in zijn
zuster Vilma hetzelfde meisje herkende, die
▼an af hunne eerste ontmoeting zulk een in
druk op hem had gemaakt I Nu begreep hij,
da* het de stem der natuur geweest was, die
zijn hart zoo onweerstaanbaar naar haar had
aangetrokk n. En ach, t( en de oude grootma
ma hem in hsre armen ontving en aan het
liefdevolle hart dtukte 1 Hjj meende te droo-
men, sooals hij reeds dikwijls had gedaan, als
de gestalte zijner dierbaren altjjd weder voor
de oogen zijns gsestes waren verschenen, zon
der dat iemaud hem daarvan uitleg had kun
nen geven. Maar nu was het geen droom
beeld meer, nu was bet werktljjkheid, en walk
eene gelukkige werkelijkheid I Ook de kleine
Vilma was in de wolken, nu zij in den //ge
leerden// knaap, dien zjj professor had willen
zien worden, haar broeder erkende.
José had eene moaieljjke school doorloo-
pen, hij had al de zwaarte gevoeld van een
leven vol ontberingen, maar des te meer ge
noot hjj thans het geluk, in den kring zijner
familieleden even zoovele liefdevolle harten
ie viadem hg had thans de tevredenheid,
dat onschatbare goed, gevonden. Hjj kon ech
ter dea ma», die zulk een gestrenge opvoe
der voor hem was geweest, niet verbeten, en
hjj hield zoolang en zoo vriendelijk aa tot
deze er in toestemde, van José uit diens
moederljjk erfdeel eau klein huisje ten ge
schenke aan te nemen, dat in de nabijheid
van Olmutz lag. JLar woonde de berouwvol
le Janos ia der waren rin des woords als een
kluizenaar, en hield met niemaarl omgang,
dan m«t Jose, die hem dikwijls bezocht.
En Kolter en de fidele Kaspar
Beiden hadden hunne zaken aan anderen
overgedaan en rentenierden nu in het zalige
bewustzjjo, altijd deugzaam en eerlgk te heb
ben gehandeld en hun plichten naar best ver:
mogen te hebben waargenomen.
IINDE
De stad Londen is in een ongemeen
dikke mist gehuld.
Talryke ongelukken zy t reeds gecon-
s'a*e8erd. Verleden week Donderdag al
leen kwamen er 5 menschsn om het
leven.
Van deze gelegenheid maken da dieven
een ruim gebruik om hun slag te slaan,
talryke personen zyn reeds op straat aan
gerand en bestolen.
Door de provinciale bladen in Rusland
'is tot de St. Pstertburgsche journalisten
het verzoek gericht zoo spoedig mogelijk
het voorgenomen Nationale Parscongres
te organiseeren.
De revolutionaire beweging in Rusland
j vindt voeds d in de oproeping der reser
visten. Te Bitieoa weigerden zy naar het
ourlogstooneel te vertrekken, waarbjj ver
scheidene recruten werden gedood en
anderen gekwets*.
In het district Tiflis heerscht hevigs
verbittering tegsa de Bu 'siscie regeeriag,
?óu zelfs, dat deze er de reservisten niet
durft opro ipen. Men vreest aldaar een
opstand.
Zaterdag werden aan Z. H P i u s X,
de gelukweoschen met het EerTf-est, door
de Kardinalen aangeboden,
j Dezs plechtigheid droeg een zeer een
voudig karakter, daar geen andere hoog-
waardigheidsbekleeders werden toegelaten.
Ook had m wgens de H. Mis voor de
plaatselijke familie, waarbjj Z. H. zelf
de B. Commanie uitieikt, niet plaats.
I
Men i« nu algemeen overtuigd dat de
afgevaardigde Syveton, zich niet ge-
zelf maord heeft, maar het slachtoffer
is geworden van eene geheimen moord.
De geneesheeren, door de Justitie ge
raadpleegd, verklaren, dat het onmogeljjk
is, dat Syveton zich gezelfmoord heeft
zooals madame Syveton opgeeft.
Het scheikundig onderzo»k heeft mor
phine outdekt in ds ingewanden. Het
echjjnt dat meu Syveton door middel
van morphine in slaap heeft gebracht
vooraleer hem hst gas te doen inadamen.
Ontkeod wordt, dat Syveton, oit ei
gen beweging het slaapwekkend middel
heefc ingenomen.
Het gerucht, dat madame Syveton
en hare dienstbode Louise Spill e-
m a e k e r, zjja gearresteerd, heeft z cb
niet bevestigd.
De inschrijving door le Fransche dag
bladen geopend voor de Russische ge-
1)
Ik wns twaalf jaar oud toei ik voor het
eerst op mocht blijven op Oudejaarsavond.
Wekea van te voren had ik injj reeds opjhet
feit verheugd, want in onze familie werd die
avond altjjd heel feestelijk gevierd, en van
mijn broers en zuster had ik won lerljjke ver
halen gehoord van de pret en de gezelligheid
die bij die gelegenheid in het huis mjjner
grootouders, waar wjj dan »He te zamen kwa
men, heerschten.
Hoe ongeduldig was ik dien dag, hoe
vreeselijk vond ik het te moeten wachten tot
moeder uit de a ondkerk thuiskwam, hoe
bigde was ik toen ik, eindelgk aan vaders
hand door de s raten liep Hoe heerlijk om
's avo ds op straat te zijn, de sterren fonkel
den en de pas gevallen sneeuw kraakte, de
kerken stroomden leeg ea (te menscien lie
pen haastig en snel. Opgewonden babbelde
ik en deed honderd vragen aan vader, zon
der er op te letten dat hjj niet veel antwoord
de, van den hak op den tak springend, altijd
maar doorratelend tot groot vermaak van de
broers, al groote jongens en vam mjjn znsje,
1. 1 Uit„Op de Hoogte" door Suae La Cha-
pelle-RooboI.
reeds bjjna een volwassen meisje, die met
moeder achter ons liepen.
Het g oote huis was feesteljjk verlicht. Toen
vader gescheld had en 't een oogenblik duur
de eer oude Sientje, een familiestuk, die,
geloof ik, al bjj de bruiloft mjjner ouders
tegenwoordig was geweest, wat talmde met
open te doea, drong ik er bjj vader op aan
om nogmaals te belle s en ging ik, in mgn
ongeduld op mjjn teenen staan en strekte mjjn
korte armpjes uit om het zelf te doen, ma»r
de deur werd geopend en Sientje verscheen,
haar oud gezicht, dat mij altjjd aan een pe-
pe appeltje deed denken, omljjst door de fijn
gepLooide kornet, haar schrale, lange figuur
iu het stijfgestr ken paarsche jak, waaronder
de zwarte rok, die de groote, in gekleurde
pantoffels gestoken voeten vrjj liet.
Ik hield veel van Sientje, zjj gaf mjj dikwjjls
bruine gebraide klontjes, maar toen zjj mjj
met een: Wel heb ik van m'n leven, mot
jg opbljjven, kleine kleuter ontving, voelde
ik mij zeer gekrenkt in mjjn nieuwe waardig
heid. Maar de pret begon al. Vader en moe
der gingen voiruit de Urge, lange gang door
De jongens belaadden Sientje's arm n en se ou
ders met j ossen an mantels en zetten in een
vlaag van dartelheid, vader's hoogen hoed op
haar kornet. Toen zjj, hulpeloos, bjjna bezwjj-
kend onder al die kleeren, stond te pruttelen
dat bet een schande was en dat zij op Oude
jaarsavond wel ieti anders konden doen dan
een oud mensch voor den gek houden, pakten
zjj ons meisjes b:et cn wjj holden door de
gang naar de groote achterkamer waar de fa-
kwetsten, is na gesloten mei een bedrag
san 646.901 fr.
Een heiligschennendr diefstal ia ge
pleegd in de kerk van den H. Rochos
te Roncq. De dieven drongen door u8
sacrutjj de kerk binnen en ontvreemdden
twee gouden cibories inhoudende een
300tal geconsacreerd» Hosties. Een flssch,
inhoudende miswyn, was door de ellende
lingen geledigd.
Totn Zondag-morgen om 4 unr ter
gelegenheid van Kerstmis de kerk ge
opend werd, ontdekta menden diefital
daar geen H. Hosties oneer aanwezig wa
ren, koa onder den H. Dienst geen H.
Com manie uitgereikt worden.
Een afschuwelyko heiligschenderg is
Zaterdag in rallen dag in de kathedraal
van Nizza gepleegdal de geconsacreer
de Hosties zyn uit het tabernakel gesto
len. De heiligschenders hebben de ci
bories laten staan zy hebben dus niet
willen stelen, maar enkel eea heiligschen-
dery plegen.
Over het ongeluk met zyn automobiel,
den Koning van Spanje overkomeD, wordt
nader gemeldDe Koning reed in ge-
zslssbap van de Prinsen Romero en
Philippe en de Graat San Roman op
het Prado te Madrid, toen de teticn van
een der wielen onklaar werden en het
voertuig omver viel. De inzittenden
vielen op den grond. Alleen Koning
Alfonso bezeerde zich een weiuig aan
een arm. Met een hunrrytuig reeu het
gezelschap naar het paleis.
Te Port Arthur wordt op die oogenblik
vreeselyk gevochten De Japanners ont
scheepten te Joeng-kia-toan in de Dui-
venbaai een groot aantal manschappen.
Zy beschoten Erloeng-sjan, Itse-sjan en
andere forten met 200 kanonnen, met
inbegrip ;an 20 scheepskanonnen en 4
hunner zwaarste stukken.
De Russen waren verplicht vooruitge
schoven stellingen te ontruimen, maar,
toen de Japanners de stelling wilden be
zetten, werden zy door het vuur der
Russische machine-kanonnen verdelgd.
De Japanners bestormden Iise-zjan en
bereikten de prikkeldraadversperring, waar
800 man werden vernietigd door de Rus
sische machinekanonnen ah vliegen in
een web.
Den volgenden dag kwamen de Japan
ners terug, drongen door de prikkeldraad
versperring en bereikten den top der
stelling. Daar had een verwoed gevecht
met de bajonet plaats en ten slotte
werden de Japauners door het verschrik
kelijk geweervuur der Rassen verslagen.
Een vreeseljjk bloedbad had plaats,
de grond was bezaaid met lyken. Toch
geren de Japanners den stryd niet op,
steeds komen nieuwe drommen voorwaarts
over de ijjken van hun kameraden.
Vo ir de komst van da Oostzeevloot
willen de Japanners Port Arthur in bezit
hebbeo, kosta wat het wil.
miliebjjeenkomsten altjjd plaats hadden.
Aan het hoofdeinde run de ouderivetsshe,
ronde tafel, voor de gelegenheid nog met een
paar inschuifladen vergroot, zaten grootmoe
der en grootvader, zjj een klein, kittig
vrouwtje met een bruine toer, onfier haar
witte, met blauwe strikken versierde muts.
Op het oude, toch nog fr'sseha gezichtje
met de zachte reebruine oogen, zetelde een
uitdrukking van innige, teedere voldoening
en met een blijden glimlach knikte zjj beur
telings dezen en genen in den talrjjken kring
van kinde en en kleinkinderen toe.
Grootvader,een breedgescho aderde, zware man,
met een pokdalig gezicht waarin de scherpe,
kleine oogjes guitig en toch goedig glansden,
hield de handen saamgevouwen over den dik
ken, door het zwart satjjnen vest omspannen
buik, of speslde met de breloques die aan
zjjn dubbele gouden horloge-ketting bengel
den. Met stille zelfgenoegzaamheid zat bjj voor
zich te kjjken, zware halen doende aan zjjn
pap. Hjj was de eenige die mocht rooken, de
andere heeren kregen een s gaar bjj het naar
huis gaan.
W or dl vervolgd.)
