No. 5887 Zaterdag 31 December *904 29ste Jaargang. voor ciïooró-en Smió-étollanè. 25 Cent ii Coulant Voorbereidingen tot deD strijd. NIEUWJAAR, BDlTmyiLAND. BUREAU St, Janaatraat Haarlem. Wjj stellen ouze lezers weder in de gelegenheid, om in het nummer van ons Blad dat Oulejaarsdag ver.chjjnt, een Nieuwjaarsgroet te plaatsen voor OUDE JAARS- AVONDEN, 2) Groot nieuws. Frankrijk. Japan. Rusland. ABOWNEMESTBPBUb, Per 3 maanden voor Haarlem f 1,20 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50 Voor het buitenland 2,90 Afzonderlijke nummers 0,03 Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen. Hoofdredacteur-Directeur W. KÜPPER8. PBIJS DEB ADVBBTB1TTIBW, Van 16 regels 50 Cents Elke regel meer ^l|i r Groote letters worden berekend naar plaatsruimte Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant, AGITE MA KON AGITATE. Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicitê, Etrangèr G.L. DAZJBE fy Co JOHN.) P. JONES Suee- Paris SlbisFaubour 1fontmartre MÊËjNu de NIEUWJAARS- DAG nadert, vestigen wjj wederom de aandacht op de gelegenheid welke wij in ons bladj openstellen om aan Vrienden, Bekenden en Glienteele een Nieuwjaarsgroet te brengen. Op eene GOED IN HET OOG VAL LENDE PLAATS gedrukt, bielt deze|wg- ze om zijne gelukwenschen aan te bie- dea een DUBBEL VOORDEEL aan lo. BESPAART men zich ontzaglijk VEEL WERK en MOEITE, immers het adresseeren van tallooze kaartjes tn het bezorgen door de post kan geheel vervallen 2e. is men VERZEKERD dat zjjn beilgroet OP DEN NIEUWJAARSDAG ZELF oncDr de oogen komt van hen die bereiken moet, wat bjj de ter POST BEZORGING van kaartjes bij de Nieuw- jaarsdrukte lang NIET ZE EER is en ook niet kan zijn.. Zjj, die buiten de stad wonen, kunnen des Adveitentiën ons per post toezenden met bjjvoeging van 25 Cents ia postze gels, en ter vergemakkelijking behoeft men tlechta e >n formulier ia te vullen op de 4e bladzijde afgedrukt. Nog slechts weinige maanden scheiden ons van het tijdstip waarop bij de stem bus beslist zal worden o( Kt Christelgk Ministerie, dit zoo zegenrijk werkt, nog werken zal, haar schome taak zal kan nen voortzetten en de kroon zetten op het vele goede wat zjj gedaan heelt en nog zal doen. Naar het zich laat aanzien, sa1de strjjd hevig zijn. Ofschoon de verbonden tegenstanders in 't rauw zittea over de vraag met welk program van actie zjj voor den dag zullen komen, zullen zjj toch niets on beproefd laten om een overwinning te FEV1LLEION (Vervolg.) Daar stonden, kolossalen schotels met huza rensla, keurig opgemaakt als bloembedj-s in m niatuurin ouderwetsche vazen van zwart met goud versierd lakwerk dampten de ge braden kastanjes, broodjes met zalm en osse- tong, werden geflankeerd door kristallen soka len met appelen, peren en noten, en op het midden van de laid verhief zich een reus achtige noga, een burcht met kanteelen en torentjes van suikerwerk. Het gezicht van al die heerlijkheden dreel den slaap uit mijn oogen. Wat was het vroo- Ijjk en gezellig 1 Grootmoeder boven aan den disch met stralende oogjes rondkijkend en telkens aan het jonge volkje vragen: Kinderen, eten jullie wel goed. Hebben jullie wel van alles, waarop een Ja, ja groot moeder, 't Is heerlijk, haar tegengalmde. Eindeljjk moest de noga stuk geslagen wor den. Onder een oorverdoovend gejuich deed Frederik het gevaarte kantelen en de torens Btortten ineen onder een regen van suiker bedolven, toen dronk oom Karei een gloei ende toast op den jeugdigen held die de no- gazuilen tot puin vermorzelde en wij werden behalea, waarmede zjj, naar eigen be kentenis, verlegen znllen zjjo, omdat zjj weten wat zjj het volk der Nederlan den kunnen aanbieden wat maar eeoigs- zins in waarde nabjj kan konen wat de Regeering gedaan en gepresteerd heeft. Wat heu tot den strjjd prikkelt, wat hen aaneensluit, wat hen overal bondge- nooten doet zoeken, is d.is niet de hoop of het verlangen om] te werken tot welzjjn vau de algemeene zaak, van de burgers van het land, maar enkelen alleen deafkeer tegen een Chrieteljjke Regeering. Of zjj het bekennen willeu of niet, de stembus- strjjd zbI een strjjd zjjn vóór of tegen Christas, al zullen' zjj ook onder valsche leuzen kampen en een vreemde vlag hjjschen. Dat zjj de overwinning zullea behalen, betwjjfelen zjj zalven en wanneer wjj mogen afgaan op de woerden door Minister Kujper eenige dagen geleien in de Kamer gesproken, dan schjjnt ook de RegeeriDg niet bevreesd te zgn voor een échec bjj de stembus van 1905. Die wankelend* hoop van de eersle en de eigenbewuate verklaring van de tweede mogen ons evenwel niet doen weerhouden ran een ernstige voorberei ding tot den te wachten staanden strijd. Te groot vertrouwen op een zekere over winning is gewoonljjk de grocte oorzaak van een smadaljjke en jammerljjke neder laag, evenzeer als te weinig vertrouwen moed en kracht geelt tot de niterste in spanning waardoor slleen de zegepraal kan bevochten worden. Beide uitersten zijn even noodlottig en dienen dus met evenveel zorg vermeden te worden. Z mder kleinmoedigheid, maar ook zon der laatdunkendheid, moeten wjj ons der halve voor den strjjd gereed mtkan, en hoe beter alle voorbereidselen getroffen, hoe verstandiger het plan de campagne beraamd is, hoe beter de troepen gedisci plineerd en de aanvoerders geschoold zijn, des te gemakkelijker zal het vallen een schitterende en beslissende overwin ning te behalen, die ons voor lange jareo wellicht de zegeningen van een Curiste- ljjke regeering zal schenken. Maar vóór alles moet men ook doordron gen raken van de hooge waarde der over winning die men hoopt te bevechten. Zonder geestdrift, zonder kennis van het hooge goed, waarom het gaat, is geen volhardende strijd denkbaar, en daarom moet men in alle lagen des volks leertu waardeeren de groote waarde vaaeen Regeering, die in al haar streven het teaigs oogmerk heeft te werken voor het dol van opgewondenheid en stampten met de voeten, hieven de glazen omhoog en schreeuw den Lang zal hjj levei, hip, hip, hip, hoe ra 1 M ar tegen kwart voor twaalven «erd het gezelschap bedaarder, ei toen de pendule op den schoorsteenmantel vjjf minuten voor middernacht wees, was er zelfs een zenuw achtige spanuiug waar te nemen- De oudtra heeren legden hunne horLges voor zich op tafel en tuurden onafgebrok n op de wijzers Grootvader bew erde dat hjj pre cies gelijk was waarop hij bijna ruzie kreeg mtt vader die volhield, dat hij ftvee minu ten achter ging. Oom Frans zei dat hjj den juistea tijd had. Plotseling werd er aan dat geharrewar een eind gemaakt door de pendule die met hel deren slag het uur van twaalven verkondigde en tegeljjk hoorden wjj flauw van buiten, in de verte een dof gerommel, het eerste kanon- sehot, waarmee het nieuwejaar werd inge- wjjd. Het was een plechtig oogenblik. We ston den allen op. Grootvader keek den kring rond en zet met bewogen stem Kinderen, ik wensch jullie allen een ge lukkig nieuwjaar. Toen opende hjj de armen en drukte grootmoeder aan zijn hart en wij hoorden de beide oudjes, die al bijna vjjftig jaar vereenigd waren, fluisteren: Vader,moe der, God zegene je Die omhelzing van onzen Philemon en Bau cis was het teeken tot een algemeen gekus. Btoffeljjk en zedeljjk welzjjn van het volk. Hit scheen tot dusverre een vaststaan de regel te zjjn, althans zoo wüden de liberale elementen in den lande het doeu voorkomeD, dat een anti-liberale re geering iu Nederland eene onmogeljjk- heid wts, dat aan zulk eene regeering alle tigenscbapj en ontbraken om met eenige vrucht werkzaam te zjjn en het moet gezegd, er was schijn van waarheid in deze bewering. Die onmacht der niut-liberalen om eene goeds duurzame regeering te vor men, lag niet in hun tuinder ontwikke ling, ia hun gebrek aan staat-manskunst en doorzicht in 's laids belangen, want van het tegendeel geven zjj als oppositie d8 klaarste bewjjzeo, maar in een com plex van oorzaken, waarover wjj heden niet verder zullen uitweiden. Nu die oorzaken niet meer, althans nog slechts in zeer verminderde intensi teit bestaan, heeft deze Regeering een schitterend bewjjs geleverd dat een anti liberaal Ministerie een evengoed figuur maakt aan de regeeringstafel als ooit eemg liberaal bewind vermocht te doen. Het zeer omvangrjjk programma van werkzaamheden, dat het bjj zjn eerste optreden ontvouwde, heeft het, voor zeo- ver het daartoe in de mogeljjkheid werd ge steld, op de meest schitterende wjjze ten uitvoer gebracht en al vermocht het Mini sterie niet alles tot stand te brengenwathet beloofde, dan lag dat zeker niet aau ge trek aan kennis, aan noesten vljjr, gzert-n arbeidskracht en voortra endheid, maar veel aan oorzaken onafhankelijk van het willen en kunnen der regeering, en wan neer deze in de gelegenheid wordt gesteld haar programma ai te werkeu, dan zal het blgken dat nog nooit, zoolang ons parlementair stelsel bestaat, ééu Minis terie zooveel heeft gedaan voor het ctof- Lljjk en zedeljjk welzjjn van het land als het auti-libeiale Ministerie ouder Dr. K u y p e r. Doordringen wjj ons goed van deze waarheid, dan zullen wjj, als goede, wa re christeljjke Staatsourgers willen me dewerken tot heil en welvaart van ons dierbaar Vaderland, met dia geestdrift ten str jjda trekken, die een zeker onder pand voor de overwinning is, Behalen wjj de zegepraalbljjft de meerderheid aan de zjjde der anti-liberalen en dan mogen wjj I- siegron.le hoop koesteren dat ons land ze .O een lange reeks van jaren mag «e -ugen iu bet bezit eeuer christelijke regeering. De eriaring leert tocb, dat het zegenrjjk werken van zulk eene regeering Nooit had ik zoo iets bijgewoond, en ik herinner mij, dat ik het niet prettig vond maai dat het mij bovenal verwonderde. Ik witt dat tante Charlotte en oom Dirk niet veel van elkaar hielden en nu zoenden zij elkaar dat het klapte In een hoek van de kamer stonden Jaques en Johanna, zjj schenen te vergeten waar zjj waren, totdat Gerrit zi h tussehe hen doeg, met zijn lippen het geluid van klinkende kus sen nabootste ea zjj, verlegen en met boozen blik op Gerrit, om wien iedereen lachte, van elkaar wegliepen, Maar na een kleiu kwartier zat het gezelschap weer op zjjn plaats. Oude Sientja kwam binnen, wenschte groot moeder en grootvader plechtig een gelukkig nieuwjsar en ging de heele tafel langs om iedereen de hand te geven. Ik had mjj sterk verheugd op 't oog nblik dat tante Lize in de hoogte zou worden ge- he ohen, ik zaz Gerrit en Frederik, David en zelfs kleine Willie al met elkaar fluisteren en aanstalten maken en het was met eea ge voel van teleurstelling dat ik oom Frans zag opstaan en zijn glas opnemen. Wjj zwegen allemaal, ik kreeg weer een stekerig jeukend gevoel in mijn oogen, maar ik trachtte ze wijd open te houden en te luisteren. In 't eerst begreep ik niet dat oom Frans 't over mij had. Ik hoorde woorden: De jongste aan tafel. Ons aller blonde Heve ling, het kind met haar rpen geest en gelukkigen aanleg, bjj wier wieg bijna alle goede toovergodinnen gestaan hebben, bier gaf Willie mjj een por en fluisterdeHjj be- meer vermag om het liberalisme met zjja aanhang tot onmacht te doemen dan alle schooLche of theoretische bestrg- dingen vermogen. Wanneer ineen land een zekere rich ting gedurende eene lange reeks van jaren als 't ware het monopolie schjjnt ti bezitten van kennis, macht, ontwikke ling, dan wordt vcor zeer velen in den lande allengs als een onomstootbare waar heid aangenomen dat alleen ia die rich tingen geen andere heil is te vinden en wanneer dan ook alleen zjj, welke die richting zjjn toegedatn, bekwaam wor den geacht om betrekkingen en staatsbe ambten te bekleeden, dan wordt het volgen vaa zulk een richting ook be schouwd als de conditio tine qua non om vooruit te komen iu de wereld. Bljjkt het evenwel dat ook in een an- dtre richting het zelfde kau bereikt wor den, dan verliest de eerste veel van haar macht en prestige en wordt zjj ten slotte machteloos en mist zjj alles wat baar voor zoo velen aantrekkeljjk en begeer- ljjk maakte. Een ommekeer in denk wijze en levensopvatting is dan het gevolg van zulk eea nieuwe zieuswjjze. En deze ommekeer zullen wjj ook iu ons lend kunnen waarnemen als het liberalisme de stralenkrans zal verloren hebben die velen er nog om zien schitteren. Dit nu moe!en wjj zien te bereiken. Och hemel hooren wjj Gerritsz en zijn medewoordvoerders uit het roode kamp niet uitbazuinen, dat het Ministe rie- Kuyper een groote nul is, zoowel op ehristeljjk als zedeljjk, als sociaal gebied. Gerritsz, candidaat voor de Tweede Kamer in de Haarlemmermrer, dat moet er nog bjjkomen, zoo wordt het comedie- spel tegenover den werkman volmaakt gespeeld. Jammer, dat anderen er op letteD. Wie het niet gelooven wil, kan het groote nieuws, dat da socialist J. Ger ritsz, candidaat zal worden voor bet lidmavt-chap der Tweede Kamer, bjj de a. s. verk ezing in de Haarlen mermeer, lezen in «Het Volk»orgaan dier partjj Na komt reeds de aap uit de mouw. Wjj vroegen ons wel eens at, wat deze Haarlemeche kapitalist toch bewoog, sedert een paar jaar van dorp tot dorp te trekkeu om het terrein te ontginnen en de werklieden iu bet harnas te jagen tegen de Regeering. Jammer voor Gerritsz dat «Het Volks nu den boel verklapt en in een vergadering van het Oentraal-Comité vau Volkskiesvereenigingen en van de Sociaal- Democratische Arbeiderspartij reeds nu I is besloten hun woordvoerder in 1905 voor h't lidmaatschap der Tweede Kamer te caniideeren. Wjj vestigen er de aandacht op, en laten de rest aan de leiders der anti- 8ociaal-democaten over. Maar een paar zaken moeten ons toch bjj bet boerenbe drog plegen der socialisten van bet hart, door n.l. te wijzen op dea onz'm, die helaas nog enkelen verkondigen dat o, zoo mooi, de geloovigen met het socia lisme kunnen meegaan. Eu dan 't Chris telijk Ministerie doelt jou. En de woorden ruisohteu aan mjjn ooren voorbij. Moge zs zoo gelukkig worden als het den mensch op aarde gegeven is. Moge zjj, tot jonk:vrouw gerijpt, door haar deugd zoowel als door haar schoon bekoren, moge zy de gaven van hoofi en hart aankweeken. Moge zij gezegend zyn en zegenen, moge de knop zie i ontwikkelen tot de rijkste, heerlykste bl vem 1 Ik zag tranen in de oogen van moeder en ik werd opnieuw gekus', maar het was te veel voor mjj. Ik had slaap en een beetje kribberig onderwierp ik mjj aan de herhaalde lietkoozingen. Nog slechts flauw herinne ik mjj hoe tante Lize teu slotte ia de hoogte we>d getild, hoe zjj spartelde met armen en beenen en zenuw achtig gilde: G irit,je faat me vallen! Jon gens, ik zal 't besterven l enz. In de hoogte ging ze en onder een groot gejuich werd zjj de kamer rondgedragen. Ik geloof dat ik nog mee ju ohte maar toen, Sientje met de jassen kwam, was ik in groot vaders grooten stoel in slaap gevt llen. Er werd besloten dat ik maar bljjveu zou en een kwartier later lag ik in tante Char lotte's bed m sliep en droomde ik van den heerlijken oudejaarsavond en van toovergodin nen die zich over mij heenbogen en my alles gaven wat er schoons en heerlijks op de we reld is. De herinnering aan dien eerste oudejaars avond is levendig gebleven. Vele heb ik er sedert dien tijd beleefd. De Fransche Minister van Oorlog Berteaux heeft tot de commandanten van alle legercorpsen een circulaire ge licht, waarin hg mededeelt, dat hg te rugkeer van iu de jongste tijden voorge komen handelingen in het leger zeer streng zal straffen, handelingen welke de officieren brengen tot daden of nitin- gen in zaken, die alleen het geweten be treffen. Het leger moet zich aan zjjn taak de verdediging van het land wjjden in alle stilte eu met vermijding van de opwindingen van bet pa'tgleven. De geweien groot-kanselier van het Legioen van Eer, generaal F v r i e r heeft het verzoek gericht tot alle gene raal®, die het grootkruis van het Le gioen van Eer bezitteu of groot-officier in deze orde zgu, een petitie te richten tot den tegenwoordigen grootkanselier om alle officieren, betrokken in de ver- klikkings-qaaestie, van de lgst van het Legioen van Eer af te voeren. Deze be- toogiug is van verschillende zjjden met instemming ontvangen. De vree?, dat de Katholieke Kerk in Japan raieel zou ondervinden door den oorlog of daardoor ia ernstige verwik kelingen zou komeu, heeft zich niet bevestigd. Integendeel, de ondervinding hetfi geleerd, dat de welwillendheid in Japan tegenover de Katholieken zeer goed is, In de vier bisdommeo van Japan is het getal katholieken in de laatste tgden zeer geklommeu. Er zjjo er thans ongeveer 56.000 over Japan verspreid. Het is waar, dat de Katholieke Kerk in Japan niet zoo sterk meer is dan vóór de graote vervolgingen, maar men voor ziet, dat het getal katholieken zeer zal toenemen. In een gehouden zitting vau dea ge meenteraad te St. Petersburg werd met een meerderheid van stemmen beslotea een voorstel te doen tot het bijeenroepen vun een vergadering vau vertegewoordi- gers van alle gemeentebesturen uit Ras- land. De gemeenteraad nam verder aan een voorstel van de leden, mrs. S c h n i t n i- kow en Kedrine, waarbjj als nood zakelijk geacht werd een protest er tegen te doen hooren dat de politie gebruik Als meisje aan de zijde -an den jongen, veel belovenden man dien ik lieibad, volbljjje erwachtingen en in den overmoed Tan jeugd en eigen Voorspoed volkomen gelukkig al had de dood en veel erger rampeu dan deze de vrooljjke feesten in den familiekring ook reeds lang onmogelijk gemaakt. Als jonggetrouwde vrouw, reeds gefolterd door den angs hem dien ik zoo liet had te moeten verliezen en dien angst wegcjjferend, opgeruimd en toch wanbfipig, trachtende het naderende spook te bezweren. Als weduwe, kampen i met mjjn vertwijfe ling, en sma-t, al mjjn gelool aan de goed heid der menschen verloren, in mjjn zelfzucht al 't geen wat mjj gebleven was vergetmd, tieenen aand/agend om het gebouw van mjjn smart zoo hoog mogelijk op te trekken. Als moeder, weer genietend van het leven, eu my verheugend in het welzijn en den voor spoed mjjner kiuderen. Als oude vrouw die niets meer van het leven te wachten heeft en daardoor tot tevre denheid en berustirg is gekomen. Het vuur in den haard vermindert, de vlammengloed dooft langzaam en in de groo te stilte is het alsot ik de tot asch vergane kolen in elkaar hoor storten met een wee moedig on wezel jjk geluid. (Slot volgt.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1904 | | pagina 1