No. 5888
Maandag 2 Januari 1905.
29ste Jaargang;.
en SLuió-éLollanö.
Brief van den ZeerEerw.
Pater B. VAN OSGH,
Eerste Blad
2alig *91 hu®jaar.
Het huis Eerekrans,
EÜ1TEJNLA.JV I).
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
Dit nummer bestaat uit
TWEE BLADEN
OUDEJAARS-AVONDEN,
Frankrijk.
Noorwegen
Hbaaêlaó VOOT
ABONNEMBNT8VBIJB
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoofd re dacteu r-D irecteur W. KÜPPERS.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
MAINTIEN DJtir
PBIJS DBB ADVEBTBNTIEW,
Van 16 regels 50 Gents
Elke regel meer 7l/f t
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Gents per advertentieh Contant.
AGITE MA NON AGITATE.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicity, Etrangèrs
G.L. DA ÜBE Co JOHN., f. JONES SueeParia 31 hsFaubour Montmartre
Al wat de naaste betrekkingen op den
Nieuwjaarsmorgen elkander goeds toe-
weo6cben, dat wenscbt de Redactie der
tNieuwe Haarlemsche Courant*, uit gan-
scher harte aan hare trouwe lezeressen
en lezers. Wij wenechen hun een geluk
kig jaar iu alle opzichten.
Gelukkig onder stofïeljjk opzichtwij
wenschen hun veel voorspoed in hunne
zaktn, geluk in hunne lamilie, eene kloe
ke gezoodueid, zonder welke, eilaas de
aardscha goederen weinig of geen genoe
gens opleveren koit/m, wjj weDsehen
elkeen nog vele jaren vrede en geluk.
Wjj willen geen teragblib werpen in
het ve-ledeno, maar het oog gericht hou
den op de toekomst.
Het jaar 1905 zal een jaar van strjjd
zgD. Wjj behoeven niet te zeggen, dat
wjj ons daaaan denken te onttrekken,
voor de Katholieke zaak vertrouwen wjj
op een schitterende zegepraal.
Wij wenschen dien niet alleen, wjj
zullen er uit al onze krachten voor wer
ken, en, wjj twjjtelen er niet aan, onze
lezers met ons. Wjj wenschen dan ook
dat de eend acht tusschen de verschillen
de groepen der katholieke partjj op ste
vige grondslagen gevestigd worde, dat
er tusschen allen eene ware broedeMpke
eensgezindheid tot stand kotne, dat geene
der troepen de rechten van de andere,
miskenoe. Zjjn er opofferingen te doeo,
wjj zullen die doen, doch wjj vragen
enkel dat de toegevingen niet van eenen
kant a'leen zouden komen, hetgeen
noodzakelijk verbittering moet teweeg
brengen maar dat allen hunne pir
soonljjke vooringenomenheden, hunne al
te ikzuchtige eischen misschien opofferen
om samen eendrachtig te werken tot de
zegepraal der eene katholieke zaak.
Zoo gaan wjj het jaar 1905 tegemoet.
Moge een einde komen aan onderlinge
verdeeldheid opdat Gods rechten worden
geeërbiedigd.
Wjj hopen en vertrouwen, dat Haar
lem's Katholieken zullen medewrrken om
de Nieuwe Haarlemsche Courant» in den
strjjd vcor het goede meer en meer te
helpen verspreiden, om den verder-
feljjken invloed der slechte en ongods
dienstige pers te were", on de zege
praal der Katholieke zaak te verzekeren,
FEUILLETON
(Sht.)
Het it laat en ik ben alleen. De kinderen
zjjn een uurtje bjj mij geweest, maar ik ben
oud, 't is n et goed dat ik zoo lang op blgf
en dus zjjn zij heengegaan om oudejaarsavond
te vieren, misschien minder eeuvoudig, min
der aartsvaderlijk dan wij in onze jeugd, maar
meer naar de eischen van den tegenwoordigen
tijd.
Aan de tjjd ben ik ontgroeid en ik be
peins de nadeelen van den ouderdom.
Er zjjn oude menschen die jong blijven,
die zich kunnen voegen in andere gebruiken,
andere zeden, andere denkbeelden vooral, die
zich niet door den tijd voelen voorbijloopen
maar geljjken tred met hem kunnen hou-
denj
fot die bevoorrechten behoor ik niet, ik
voel me soms als een schipbreukeling op een
onbewoond eiland, als een verdwaalde in een
wereldstad.
De ouderdom is zacht en genadig tot mjj
gekomen, zij heeft mjj het gebruik van mjjn
zintuigen en mjjn ledematen gelaten, toch is
zg mjj niet welkom, omdat zjj mjj zoo een
zaam heeft gemaakt, niettegenstaande de lietde
Minconam iti Ouro-Preto (Brazilië).
Aan mjjne Vrimden en Weldoeners.
Daar ik al meer en meer de onmoge-
ljjkheid iazie, om allea, die op mjjne
erkenteljjkheid eenig recht kunceu doen
gelden, in 't bjjzonder mjjuen dank te
bttuigen, daar bovendien de ordervinding
mjj heeft geleerd, dat op de verre reis
narr het dierbaar vaderland verschillende
brieven werden onderschept, misschien
ook verloren gaan, zoo neem ik mjju
toevlucht tot de «Nieuwe Haailemsche
Courant», teneinde zoodoende ae.n vrien
den en weldoeners mjju oprechten dank
le wjjien.
Allen, dis scbrjjver dezes sympathie
en belangstelling be'o.nd hebben- bjj zijn
vertrek naar Brazilië, die door hunne
milde gaven hem als Missionaris gesteund
hebben, brengt hjj door dit schrjjven de
schatting zjjner innigste dankbaarheid en
bidt den goeden God, die alles regeert
en bestuurt, van Wiens heiligen wil alles
afhankeljjk is, telken dage, dat Hjj u
in ruime mate zegen? naar ziel en lichaam,
u welveart schenke in uwe huisgezinnen,
voorspoed in al uwe ondernemiageo.
Uw rechtmatig verlangen omtswtten,
waar ik heden mjjn verbljjf houd, tracht
ik door dezen open briet te bevredigen
door n eenige mededeeliugen te doea
omtrent mjjn persocn en de plaats, welke
wjj ter uitbreiding vau Gods Rgk op
aarde gekozen hebben.
Het zoo uitgestrekte grondgebied van
Braz lië wordt verdeeld in twintig ver-
scti lende Staten, welke allen een afzon-
derljjk bestuur bezitten met een z-er
beperkte afhatiktljjkheid van het hoofd
bestuur, dat zjjn zetel heeft te Rio de
Janeiro en aldaar zjjne vergader ngen
houdt. Esn dier Staten diaagt den naam
van Minos, in oppervlakte zoo groot als
Holland en Bilgië te zamen. Minos heet
die Staat, waars cijjnljjk wegens den
rjjkdom van goudmjjnen en andere dclt-
st £Fen, welke in deze streken worden
aangetroffen en welke bjj befco/rljjke
xploitalie een overvloedige bron van
inkomsten voor land en volk zouden
kuLnen wez n. Ouro-Preto was weleer
de hoofdstad van den Staat Miuo0. Deze
stad nu he eft aan mjj welwillend gast-
vrjjheid verleend; hier leef ik met mijne
confraters gelukkig en verheugd in den
Heer, Naardieu men mjj heeft meege
deeld, wo.-dt Ouro-Preto (Zwart goud)
die ik nog ondervind, omdat ze 't mg toch
dagelijks duidelijker doet inzien dat ik nu
kan heengaan zonder 't werkelyk geluk van
iemand te schaden.
Het wordt later en ik denk aan de vela
gezinnen waar nu oudejaarsavond gevierd
wordt, Waar men vrooljjk en gelukkig 'byeen
is.
Maar ik beklaag mij niet over de eenzaam
heid, eigenljjk ben ik ook niet alleen, want
in dit uur vult mijn kamer zich met de
denkbeeldige gestalten van allen die ik in
mjjn leven gekend heb, die ik heb liefgehad,
die voor mg zijn heengegaan, sommigen in
den bloei der jeugd.
Voor velen is het leven een tragedie of
een mislukkirg geweest en hoe meer ik daar
over denk, hoe ireer ik de berusting en de
tevredenheid tot mij voel komen die het deel
van hen zijn die niets meer te verwachten
hebben..
Ik zie mijzelf terug als eeu kind, nielsvsn
wat men voor mij hoopte is vervuld. God
weet wat mijn goede ouders voor mij ge
droomd hebben! Mjjn gaven, zoo ik er al
ooit bezeten heb, zjjn niet groot geDoeg ge
weest om mjj tot iets anders te stempelen
dan tot een doodgewone vrouw, ik ben niet
beroemd ge* orden, ik was ook niet gelukkig,
ik wag niets anders dan enkel //eene uit ve
len//
En dat bawustzjjn stemt tot kalmte en
vrede, dat is een voorrecht van den ouder
dom.
De menschen toch strjjden immers t>m al de
aldus genoemd, omdat het goud, hier in
de mjjsieo gevondeD, een zwart getinfe
hleur bezit, hetgeen waarde en kost
baarheid niet weinig verhoogt. Sedert
een tiental jaren echter is de hoofdzetel
van Minos verplaatst naar Belio Borizonte,
welke stad op een afstand van zes aren
per spoortrein van Ouro-Preto gelegen is.
De HolJaudsche Patsrs Redemptoristen
hebben z ch sedert eenige jaren daar ge
vestigd en houden den roem van hun
apostolischen jjver hoog in eere.Door
de verplaatsing des hoofdzetels van den
Sfcaot Minos moest natuurljjk volgen, dat
Ouro-Preto in aanzien verloor, meer en
meer iu verval geraakte, het getal in
woners sterk verminderde. Werd destjjds
het cjjfer der ingezetenen geschat op ruim
20,000, heden ten dage kan Ouro-Preto
ar nauweljjks 10,000 aanwjjzen. Dereden
van deze verbazende daling ligt voor de
band, vooral in Brazilië, waar alle mid
delen worden aangewend, om eene staats
betrekking, welke over het algemeen
goed worit bezoldigd, machtig te worden.
En zoo hebben alle mogeljjke ambtenaren
Ooro Preto den rug toegekeerd en zjjn naar
Bello Horizonte op de zegekar van den
Staat verhuisd, of althans hebben zjj
baar spoor gevolgd met de hoop dat zjj,
zoorl niet als gezaghebbers optredend,
dan toch mochten dtelen in den buit,
waarover die stad beschikt.
Ouro-Pret", door hooge bergen om
geven van alle zjjden, is daartusscbeu en
tegen de hellingen gebonwd met zeer
weinig orde en regelmaat.
De huizen zjjn meestal opgetrokken
van hout en leem, waaronder er ver
scheidene zoo luchrig en doorzichtig zijn,
dat er geen stormen worden ver-
eisebt om deD wind vrjjen toegang te
verschaffen; van a'ls kanten dringt de
regeu er gemakkeljjk door. Ter ver
krijging van versche lucht bij drukken
de warmte, alstok om de vochtigheid
tegen te gaan, veroorzaakt door h. t af-
strootnend water van het gebergte tjjdena
hevige en herbaalde regenbuien, welke
aan wolkbreuken soms geljjktn, worden
de huiztn gewcouljjkeenige meters boven
den grond opgdrokken. Ze rusten op
houten palen of op steenblokken, welke
uit de bergen worden uitgehouwen.
De bouwkunst beeft tot dusverre nog
geen hooge vlucht genomen, enjpr ziu Led
wat s'.oopingswerk moetan verricht wor-
derj, alvorens te bunnen aanvangen om
naar de eischen der kunst ei dar ttch-
niek een drageljjk geheel te vormen. Mjj
werd medegedeeld, dit men, uit vrees
hun ten diensts staande middelen om het on
gewone te bcr iken, er zijn er zoo weinig die
slagen, de mees'en worden belachelijk in deD
strjjd, sommigen gaan er in onder, e ikelen lee-
ren hem opgeven.
Flauw boor ik van uit de verte het klok-
kespel van den toren der groote kerk, nu nog
een paar seconden, daar dreunen dof de
twanlf slagen die het nieuwe jaar aankondi
gen.
Ik ontwaakt u t mjjn peinzen en zie om
mij heen. De lamp brandt lager dan straks,
half duister bjj a heermht in de kamer en in
den haard is alles doodscb, het vuur is ge
heel vergaan, langzaam, onhoorbaar valt de
asch tnscben de uitgebrande kolen.
EENDE.
i.)
Hoera voor den wei boer, den bruilof ts-
vader, voor het bruiloftsmaal riep een der
reusachtige knapen uit het Oude-Land, die
met de opgeprookte boerendeernen op het gras
veld voor het met bloemen gesierde huis,
waar de bruiloft zou gevierd worden, rond
dansten, den muzikanten toe, die voor den
ingang geposteerd waren en die eiken aanko-
van bjj het slechten en geljjk maken nog
mjjnen te ontdekken, het ;een het bouwen
zou verhinderd hebben, doodeenvoudig
begonnen is woonverblijven op te richten
op de heuvelachtige vlakte. Te vergeefs
dan ook zoekt men hier de ruime, breed",
efF-ne en heerljjke straten der groote ste
den vai mjjn dierbaar vaderland. De
meeste der bewoonde huizen zouden voor
ons Hollanders te primitief, te bekrom
pen, te ongerisfljjk zjjn. Ea zeker zoa-
den de Hollandsche huismoeders steen en
been klagen over zoo'n van alle kanten
open au voor een ieder toegankeljjk ver
bljjf. Toch zjjn de bewoners dezer streken
niets aoders gewoon ea zouden ook niets
anders verlangen. Wie maar wil trede
vrjj het huis binnen en wordt met de
gulste, eeue voor ons ongekende gastvrg-
heid onthaald. Ieder aankomende is de gast
der tafel, wat de Braziliaamche pot ver
schaft hoofdzakeljjk bestaande uit boonen
en rjjsf, wordt hun van harte gegund.
Den dood, welke tot bet meest gewone
leven behoort, beschouwt men hier als
burgerplicht Meermalen hoort men m9t
ophef gewag maken van de schoone
boomen, planten en bloemen, welke de
Braziüaaasche bcdem oplevert. Dit heeft
ongetwjjfeld raden van bestaan, vermits
volgens ooggetuigen verschillende streken
•an dit uitgestrekte rjjk een ongekende
weelde van natuurschoon tan toon sprei
den. Echter met betrekking tot dit punt
moet men bepaald aanduiden over welk
gedeelte vau Brazilië men spreekt, daar
niet overal dezelfde schoonheid te bewon
deren valt. Wart wat betreft Ouro-Preto,
de stad, die mjj huisvest, ik kan in geenen
deele Ouro-Preto's natnurweel le en aan-
trekkeljjkbeid roemen noch hetgeen de
omtrek te aanschouwen geeft, wanneer
dit in vergeljjking treedt met het voor
mjj onvergeteljjk schoone Holland. Ook
hier het is waar biedt de natuur
voortreffelijke en aangrgpendegezichtspun-
teD. Wanneer men b. v. een ritje te paard
(of met muildier) maakt langs de bergen
die Ouro-Preto omljjsten, ontmoet u ravjj-
nen en diepe afgronden, woest en onge-
cultiveerd, welke den mensch met huive-
rirg vervullen; bergketenen getooid met
weelderig groeiende boomen, planten en
struikgewassen. Dit alles wjjst op de
vruchtbaarheid van den bodem, doch er
wordt schier geen werk gemaakt om hem
te ontginnen, te bebouwen en te beplan
ten, hetgeen men kan toesehrjjven aan
het warme klimaat, alsook aan de gerin
ge behoefte, welke de Braziliaaa tot zjjn
levensonderhoud van noode heeft.
Geljjk op maatschappeljjk eu stoöeljjk
gebied er nog veel te doen valt tot voor
uitgang en bloei van volk en land, zoo
is zulks niet minder waar wat betreft
het gees'eljjk en eeuwig welzjja dier
menschen. Zoo dan vinden wjj hier een
zeer uitgebreid veld voor onzen geeste
lijken arbeid, waaraan wjj al onze krach
ten zullen besteden, in de zoete hoop,
dat Goi aan het zaal, door ons uitge
strooid, was lom schenke, zal het over
vloedige vrnchcen opleveren voor de
eeuwigheid. En hierbjj durf ik een be
roep di.en op de welwillendheid mjjner
vrienden, opdat zjj ons door hnn gebed
en offervaardigheid ondersteunen io
deze zoo gewichtige en moeieljjke taak.
Bg' het ten einde spoeden van dezen
jaarkring wensch ik allen een zalig uiteinde
en tevens veel heil en zegen in het Nieu
wjaar! Dut het jaar 1905 voor hsn al
len in deu volstm z'n des wuords ge
lukkig, voorspoedig en zalig zjj is de
weusch van hem, die met de meeste hoog
achting blijft
Uw dienstwill. dienaar in Xto.
P. Frei BENIGNO VAN OSCH O. F. M.
menden gast met schitterende fanfares ontv'n-
gen. Den jongelieden speelden zjj dansmuziek
totdat de predikant verschjjnen zou, die het
huwelgk van de dc liter des weiboers met
den zoon van een rijken buurman voltrekken
zou, welke plechtigheid dooreen feestmaaltijd
zou bekroond worden.
In reusachtige ketels kookte de dorpsslager,
die door eeuwenoud gebruik hiermede belast
was, drie ossen, want het gold eenige hon
derden personen te verzadigen.
Zulk een zeldzaam bruiloftsmaal wordt door
de naaste en verre bloedverwanten bezocht
wa it o'schoon de Oude-Landers er over het
algemeen //goed bgzittea//, vormen pannekoe
ken en koffie de gerechten bg huwelykstese-
ten.
Zoo is het nog heden in die landstreek,
die eenige mijlen van Hamburg verwijderd,
door haar ooficultunr tot eeu eter voorraadschu
ren van Duitscbland behoort. Nog strenger
dan tegenwoordig hield men zich negentig
jaar geleden aan de zedm en gebruiken, wel
ke in de kuststreek der Elbe, die tot het
toenmalige keurvorstendom Hannover behoor
de, in zwang waren.
De herfstzon van het jaar 1808 overschitter-
de de toebereidselen tot de bruiloft op de
hoeve van den weiboer, die ondanks den mie>
ljjken tjjd en de Fransche overheersching be
vel had gegeven, om een bruiloftsmaal aan te
richten.
Ook in het dorp Scharnrode lag een deta-
chement Fmnsche bezetting onder bevel van
i luitenant Mauboutg. Het waren douaniers,
Het onderzoek over den dood van den
afgevaardigde S y v e t o n, wordt hoe
langer hoe meer ingewikkelder.
De procureur-generaal heeft te ken
nen gegeven, dat Syveton vermoord
is. Wat de experten betralt, zg mOBten
verklaard hebben dat Syveton niet
door gas is gestikt en ook niet in zjjn
werkkamer is dood gevonden.
De rechter B o u c a r d heeft een
brief ontvangen van zekeren Jean,
de verloofde van Anna Spillemae-
c k e r, dienstbode der echtgenooten M e-
nard. Zjj zou aan haar verloofde be
kend hebben dat Syveton yermoord
is geworden.
Te Aalesund heeft groote wanorde ge-
heerscht. Tengevolge van den groote brand
die er heeft plaats gehad, worden tal
van woningen weder herbouwd en zjjn de
hunrprjjzen zeer gestegen.
De politieagenten vroegen om die re
den loonsverhooging. Toen deze ge
weigerd werd, staakten zjj en daar/an
maakten dadeljjk de schelmen gebruik,
di fs'.al en aaurandingen waren aan de
orde van den dag en de regeering heett
het oorlogsschip «Fridthjof» naar Aale
sund gezonden, welks bemanning nu den
politiedienst waarneemt, totdat het ge
schil met de agenten vereffend zal zgo.
Rusland-
In het Czarenrjjk vallen weer aansla
gen op de spoorwegen te constateeren.
Het volgende wordt hiervan medegedeeld
die met de bewaking der Elbskust van het
kleine eiland belast waren.
Op dit gedeelte der Noordzeekust gaf het
smokkelen v»n Engelsche koopwaren ondanks
het Continentaal-itelsel van Napoleon, welks
overtreding met zware straffen bedreigd werd,
den ambtenaren handen vol werk. De rjjke
kooplieden van de nabijgelegen Hanzestad
Hamburg waren juist de rechte mannen om
tot deze ondernemingen hunne hsnd te lee-
nen, die, wanneer zjj gelukten, hun niet al
leen groote winsten verzekerden maar ook
gelegenheid gtven, om de gehate landsvjjan-
den een streek te spelen.
Bovendien was de gesteldheid dezer land
streek, waarin da Elbe reeds een deel der tee
schjjnt, door haar talrjjke bochten en door de
insnjj-lingen der dijken dea smokkelaars bij
zonder gunstig. Zg waren steeds vooruit van
het binnenvallen van Eugelsche vaartuigen
onderricht want de diepte van den etroom
veroorloofde onder de beschvr ning van den
nacht in de n&bjjheid der kust het auker uit
te werpea.
Dat noch de Franschs manschappen noch
de jonge bevelhebber in he. bijzonder zoed
hjj de bewoners an het Oode-Lwud sto idea
aangeschreven, behoeft geen betoog.
Wordt verrold).
