No. 5890
Woensdag 4 Januari 1905.
29ste Jaargang.
cfëooró
xKollanè.
Op zoek naar leuzen!
Het huis Eerekrans.
BDlTJSiNI/AJvri).
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
Da wet op de verenigin
gen in Frankrijk. Dat zij in het
leveu is geroepeu mtt het doel, het
godsdienstig onderwijs te tref ea, heeft
Las Ca ai andermaal ia den Senaat be
wezen, bjj de algemtiene verhandelingen.
Bij heeft aangetoond, dat 400.000 gezin
nen zjju getrcffan iu dat, wat hun het
dr rbaarst is, namsljjk de godsdienstige
opvoeding hunner kinderen. De ragee-
ring heelt hun ontuomen 25 000 op
voeders, in wia zij vertrouwen stsld-m,
en in wie zjj vtlgens de regeerirg ver
trouwen moesten stellen. Allen toch,
zonder een enkele uitzondering, waren
door de regsering gediplomeerd, hadden
bewjjzen vau hun bekwaamheid afgelegd.
Aan gtea enkele inrichting of corporatie
van onderwijl ziga op de wereldtentoonstel
ling zoo verl eereprjjzen, gouden en zil
veren medailles en onderscheidingen toe
gekend als aan de christeljjk school-
broed-n. De Staat kan hun nuts ten
laste leggen, dan dat zjj succes hebben
gehad, dat zjj ander, n hebben overtrof
fen, dat zjj ge o nd hebben hun meerde
ren te zjjn, en toch behandelt de regee-
fring hen als onbtkwaman, als onwaar-
digen. Is er grooter sc! ending vau de
vrgheid denkbaar
Duitsohland.
Rusland.
Frankrijk.
a
IDagêlaó
AEOWWEMEBrTSFBIJS
Per 3 maanden voor H&strlein f 1,20
Voor de oyerige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers 0,08
Dit blad verschjjnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Hoofd re dacteu r-D i r e c t e u r W. KÜPPERS.
«SIN Eli',NE
FBIJ3 DBB ADVBBTBNTIBJT.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 1ll%
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie ik Contant
AGITE MA ETON AGITATE
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicite, Etrangèr
G.L. DADBE <Sf Co JOHN., f. JONES Suee- Paria SlbiaFaubour Montmanre
In een zwaarwichtig artikel van twee
dichtbedrukte kolommen heeft de N.R-Ct.
het over «leuzen». We kuunen ons
levendig begrjjpen, dat menige liberaal
die pennevrucht met vreugde en vol ver
wachting begon te lezen. Nietwaar
bet wil met de vrijzinnige coneentra'ie
nog niet best lukken. Er is al tac alles
bepro fl, tot zelfs een «blanco» dus
nittiZeggend grondwetartikal toe, maar
nieis hielp. Toch moet er samenwerking
komen, toch moet er verzamelen geblazen
En daarom zal de eerste gedachte van
ttenig lezer der toonaangevende N. R. CC
geweest zjjn«nu komt hef. Laat ik
eens gauw zien».
Het dient gezegd; 'c begin van h.t
artikel stemt hoopvol. Luister
#Bij een deel der liberale partij schijnt
groote behoefte gevoeld te worden aan
nieuwe, klinkende, pakkende leuzen, voor
al met het oog op de verkiezingen in
het volgende jaar. De liberale partij kon
zich voor hel volk niet vertoonen met
ledige handtn, met een eenvoudige ver
wijzing naar haar verleden tn naar haar
bekende beginselen ook niet met bloot
negatieve leuzen. Zjj dient voor den dag
te komen met eigen plaDnen voor de toe
komst, liefst met iets bezielende, iets
friscb, iets dat, om met den mini ter van
binnenlandsche zaken te spreken, //bet
knetter n Van de kracht der eenheid doet
hooren//, iets dat de menigte doet uitroe
pen ja, det is het! iets dat//imponeert//
Nu zal het dus komen De N. R. Ct
zal het imponeerende voor den dag bren
gen. Ze zegt zelf te «gefoovtn, dat er
iu die woorden van dtn Minister waarheid
schuilt». Wel last ze daar kalmeerei d
op volgeD, dat de liberslen, als het op
«zware blanken» aankomt, de minderen
ajjn van christenen en sociasl-drmocra
ten, maar dan oreert z> terstond daarop
met zekeren bluf
//Het zjj zoo maar als^men komt met
plannen, die reeds onder de tegenwoordige
omstandigheden, reeds in dezen tjjd uit
voerbaar zjjn, en waarbij van den ernstigen
wil om ze uit te vceren blij kt, zou dan
bjj hunne beoordeeling het Ntderland3cbe
volk niet zyn oud spreekwoord gedenken,
dat één vogel in de hand beter is dan
tien in de lucht
Die «ééae vogel» is dus bljjkbaar te
Rotterdam gevangen en gaat nu, den
liberalen ter aanmoediging, vertoornd
worden. Het moet een mooi beestje zjjn,
waarnaar alle liberalen gretig zullen
grijpen, anders helj.t het niet veel 1 Wjj
waren er inderdaad ook nieuwsgierig naar
FEUILLETON
8-)
Vervolg.)
Ik zou u niet meer kunnen beminnen,
antwoordde hjj. Mijn grootmoeder was het
niet, die zoo spreken kon. Dat het mogeljjk
is, iemand te dooden, begrjjp ikhoe het
echter mogelijk is, als Duitscber een landge
noot aan den vjjand te verraden, voor die
gedachte kan ik geen plaats inruimen. En het
minst van allen schipper Frans. Het moge zjjn
hoe het wil, ik hoed hem voor eerljjk man.
Ik vertrouw niemand, die zich mensch
noemt, gromde Oud-Maryke, behalve mijn
Fred. Meent ge misschien, dat luitenant Mau-
bourg, hoe jong hij ook is, door het noodlot
steeds met rozige handjes is aangevat? Ik
lei es in de oogen in zjjne lees ik veel, ik
ken die treurige oogen maar al ta goed' Ook
Meta Eerekrans, de zuster van den rijken
Hamburger koopman, wier kamermeisje ik
was, had zulke oogen, en veel ongelukken
daardoor, het arme kind.
ik ken die geschiedenis, ouderbrak
Fred de oude vrouw. Zij liet zich na den
dood haars vaders door een F anschen u tge-
wekeue schaken, daar de harde broeder zjjne
inwilliging tot het huweljjk weigerde. Ee st
en vielea daarom danig uit de koets,
toen we verderop lazen
//Op twee hoofdpunten staan de libera
len, bjj welke groep dan ook nader aan
gesloten en onder welke namen optre
dende, tegenover de coalitie, die thans
in beide Kamers de meerderheid vormt
en het ministerie steuntde basis, waaraan
de coalitie haar politieke eenheid, haar
«gelijke staatkundige overtuiging// meent
te kunnen ontleenen, en, ep economisch
gebied, de keuze t'sscben vrijhandel en
protectie. Op dia beide principieele
po ..ten zal de coalitie de vrjjzinnigen van
alle nuancen ook bjj de stembus ttgen-
over zich vinden.//
Wa lazen dit onduidelijke poza nog
eens over om te zien of er ook wat
bijzonders iu verscholen lag. Maar neen
't was het oude liedje tegen de Cnriste-
Ijjke partgen en tegen protectie. Om deze
uitvinding te pronk te zetten zjjn
waailjjk geen tWce kolom van de N. R. Ct.
nocdig, zoodat we bleven hopeu, nog
wat nieuws te zulle i hzsn. Maar er
kwam niets anders meer dan een lang
relaas, om let nu goed op, want het
N. R. (X-proza is langademig
«om het onhoudbare van de vlag,
waaronder het ministerie is opgetreden,
de onwaarheid van de stelli g, dat over
eenstemming V8n godsdienstige overtui
ging, altijd nog met belangrjjke a'wijzic-
geD, eenheid van staatkundige overtuiging
omtrent de inrichting van den Staat en
zjjn velerlei bemoeiingen zou waarborgen,
en de ongerechtvaardigde usurpatie v<n
het monopolie der chmteljjke beginselen
door de regeerii gscoalitie, iu het lichtte
stellen//.
Aangenomen voor kenhisgtvmg Maar
met dat al zit de telej(gts:eld1> lezer
nog altgd op «leuzen» te wachten, staart
hg nog Vergeefs Daar den >en vogel»,
•iitn men te Rotterdam iu de hand heet
ta hebben. Wel wordt aan het slut san
het artikel gezegd, dat het «aan stof om
(tegenover «ie ongerechtvaardigde usur
patie» enz) de gemeenscha; p-ljjke be
ginselen der liberalen ts doea uitkomen
en het vijj» ruilverkeer tegen S aalsbe-
scheimmg met haar hooge invoerrechten
te verdedigen, nitt zal ontbreken», maar
zelfs de meests trouwe N. R. Ct.-lezer
zal zich wel herinneren 1~. dat in de
Kamer van Koophandel der Maesdad
zelve een liberaal voorsfan Ier van tarief-
ver hooging zitting heult2r. dat de
opgezweepte tariifViees iu den jongsten
zomer da overwinci :g der «ongerecht
vaardigde usurpatie niet verhin erd heeft.
Éj dan zal die lezer toegeven, dat de
tarietleus niet zoo bjjster imponeert
op haar sterfbed, toen z; reeds sinds lang
weduwe was, wendde zij zich tot Eerekraus,
om hem haar zoon aan te bevelen. Laat het
verleden ruste i, grootmoeder, het heden is
treurig g roeg.
Doch Uud-4laryke scheen het heden o trukt.
Ja, sprak zij op zachten toon, i'homas Eere
krans was ean hard man. Hg wist er wel aau
te ontkomen, den knaap tot z;ch te nemen
Henri, zoo heet de neet, kon omstreeks vyt
tien jaar tellen, torn er werd verteld, dat de
strenge oom hem om een lichtzinnige daad
uit zjjn huis htd gejaagd. Sinds jaren het) ik
niets geziens noch gehoord van E;rekrans. Hg
moet een der rjjkste van Hamburg zyn, naar
men zegt, maar hard en koud, zooa s hjj reeds
jaren geleden was Hjj heetteen eenigen zoon
en erfgenaamol die op hem gelijkt f
//In eerlgke denkwijze geloof ik, in hard
heid Deenl// Al/ui onderbrak een jeug
dige frissehe stem de wi orden van Oude-
Maryke, terwjjl eene gebruinde, maar fijnte
vormde hand op den se ouder van Fred Bak
ker werd neergelegd. //Als matroos had ik bg
boodschappen van mjjn kapitein, die voor he
//huis Eerekrans// vaart, meer dan eenmaal ge-
legenh id vader ea zoon ts ontmoeten en te
spreken,
Zoo? vraagde de oude vrouw op gerek-
ten toon, terwjjl zy den jongen man in het
roode matrozeuhemd met het blauwe jak daar
over en den geteerden hoed op het donker
blonde hoofd vaa het hoofd tot de voeteu
opnam. //De joage mjjnheer Eereiraus zal wel
i ts meer dan 20 jaren tel en, juist zooals gg
Rast alleen het anti-clericalisms. Nu,
daarvan kenden wa hst bestaan al vóór
de twee kolom der N. R. Ct. werden
geschrevens En de werking daarvan is
o>k bekend; 'tis de hechtpleister voor
alle liberale wonden Nu meer en meer
bljjkt dat van die hechtpleister weer meters
en meters zullea wo-den aangebracht
er is h-el wat noodig voor de versplin
terde libera'e groepen, maar de voorraad
is grdot r u moeten ook wjj er raar
streven, orze eenheid meer en meer ts
bevestigen. Geschieddit terdegedan gaan
wa nut een gerust hart de verkiezingen
t< gernoet.
De christeljjke icboolbrjedars zgn de
eersten geweett, die p ofess oneel onder-
wgs hebbeu gegsven.
zij a bjg uittt k in staat de vader
landsliefde in te prenten, want dia heb
ber ze bioefe .d bij de ambulances en op
bet slagveld.
De armen hebt gjj het ergst getrjf-
fea Dat is het meert verfoeilyke in uwe
waf. Niet dtn rjjke hsbt gjj het diepst
gekrenkt, want ceze zal trouw bljjven
aan het geloof, aan de traditie. Maar den.
arme. Eu indien er _eene ziel is, eer-
biedwoardiger dan die des rijken, dan is
het die van dvn armeindien er eeie
vrjjheid is eerbiedwaardig- r dau die van
den rjjke, dan is hei die van den arine.
Het is deze, die gij tr f Ea terwjjl gij
zulke wetten maakt, du>ft gij n nog
democraten, vri-nden van het volk r;oa-
men
W aerop Combes met geen enkel tegen-
oewij8 kou voor den dag kome i. Yurder
moest hjj als veiwjjt h oren, dat de
dierbaarste aller vrgneden wordt gescbon-
ls bij een flinke jonden?
Schipper Frans laebte. No, door schoonheid
munt hg juist uiat uit. Maar goedig ia hg,
dai kan ik getuigen, hij leeft ea laat Wen en
gunt ieder bet hem toekom;nde. Doei stappen
wij van Eerekrans &f Waarom neemt geniet
aau den dans deel P Anna heeft reeds meer
dan eens naar je gevraagd, wendde bij ziob
tot Fred,
W«arom? Da jonkman bloosde. Je weet,
dit ik Scharnode verlaat, dat ik de uoodige
papiren bjj mjj nraag, alle formaliteiten beb
ik vervuld en in de vroegte ve trek. Dan is de
lust tot dansen ntet bg/onder groot. En
Anna is in goede handen.//
«Fr d, ik bad haar aan jou a'gestaan,//
zeide schippe' Frans op hirteljjken toon.
«Waart gjj vau der jeugd af der weeze geen
beschermer en vriend? Anna oeeft jou veel
te danken en slecht zou het zjjn, jou eéu
plaats aan dei haard te weigeren//.
//Heerenpraatj.s, heerenp'a tj s, mompelde
Ond-MaryKe. Doch Fred d ukte d nm troos
de hand en zeide: //Dat is ean goed woord,
■cbipper Frans, ik zal er aan denken. Maar
voor den dans is het tel aat„. daar komt mjjn
heer de predikant jui;t om het huwelijk in
te zegenenKom mede naar de deel//.
„Ook gij, Ond-Maryke,, als gjj in uwe hoe
danigheid voor het geesteljjk gewaad niet be
vreesd zjj?''
„Als heks meent ge, schipper Frans?"
vraagde de oule vrouw op scherpen toon. „Ik
zou u aanraden, neem dat woord terug. De
blik van eene heks doorboort het omhulsel
den, dat, in strijd met de wet van 1825
goederen worden verbeurd verklaard
dat will 'keur en diefstal den weg banen
tot het monopolie. In het »blok", dat
met de vrgheid en het recht der Katho
lieken den spot drgft, vindt Combes nog
steeds steun. Iniien iedere andere ge
zindte dan de katholieke zoo bitter in
hare rechten werl gekrenkt, dan zou de
liberale pers der gaheele wereld geen
dig laten voorbg gaan, zonde* de regee
ring aan de kaak te stellen, maar nu
zwggt ze al deze ongerechtigheden een
voudig dood. Werd een honderdsti iLel
v n ongerechtigheden en aauslagen tegen
het leaht der ouders, tegen de vrjjheil
door eene christslgke regeering gepleegl,
de kolommen van de grootste libera e
wereldeinden van alle slag, boden niet
ruimte genceg om op alle majoor-en
mineurtonen de verontwaardiging daar
over naar alle windstreken uit te galenen,
Wjj herinneren hier slechts ain bet
geruchtmakend feit, van den Irraë.iec
Mortara te Rome, op wie de wet des
lands werd toegepast, dat hij tot op zjjn
15e jaar christelgk moest worden opge
voed.
Onheil verwekkend heefo de storm ook
in Duitschland gswoed.
Van alle kanten kwamen berichten in
van overstroomingen en verwoestiugerr.
Iu Lübeek was het lend oin de Lü-
i becker brcht milen ver overstroomd. At
le laag gelegen straten stonden onder
water. Het t am en rginigverkeer moest
gestaakt woideu. Menschenlevens waren
in gevaar de schade is zeer groot.
Bij Meuiel siraudd n 5 visschersbooten.
De bemanning van vier der booten kon
gered worden, die van de aijtde ve dronk.
In Wieck bg Eld-ma Btortte een ar
menhui) in, waarbg zeven personen om
bet leven kwamen.
In Rostock stond de oude stad geheel
ond ir water.
lu Ki'l stond Zate-dagmorgan reeds
1 om tien uur de hoofdstraat der stad en
haar omgeving onder w.tar. Het ver-
keer voor voetganger) was onmogelijk en
1 ook het tramverkeer moest gestremd
worden. Om drie uir begon het water
I langzaam terug te gaan. De schade is
verscnriskeljjk.
Zulke berichten kwaman nit verschil-
j lende andere plaatsen uit Flensbu-g,
Bremen, uit het Elbe-dal en van overal
kwamen klachten over stosingen in bet
j verkeer, over laat aankomen van trninea,
over verl es van menschenlevens, en
schade voor dm handel,
j Men z ;u bijna van eea nationale ramp
voor Duitschland kunnen spreken.
Ni -uwe Russische vloot. L a f f a n seint
nit Petersburg dat de Czaarem uitgave
van ongeveer 1930 millioeu gul feu heeft
goedgekeurd voor den herbouw van een
Russische vloot, dia in tien jaar voltooid
zal zgn. Hat vlootplan omvat acht slag
schepen type- «Dava", 8 dito type»An
dras Pervesvanoy", 6 kruisers van het
»Bayan"-type, 6 van een verbeterd «No-
vik"-type ea 6 vaa het »B)gaty"-type
verder 50 torpedojagers vau 500 ton,
100 torpadojagers en torpedobooteu van
150, 240 en 350 tm, 10 mjjn eggera van
type-»Yanisiei" en 4 drijvende werkplaat
sen, zooals de »Kamchatka".
Een valsch verhaal. De correspondent
van het «Bsrl. Tagebl.» te Peterabarg
siint, dat net bericht va i een spionnage-
q iaestie aan het hof van den Ozaar geheel
en al onjui t is. De bonne zon gewich
tige documenten, die op de schrjjftatel
van den Caaar lageD, gecopiëerd heboen.
Dit verhaal is een kind van de w-1 wat
al te rjjke fantasie van den een of ander.
Aan het hof van den Caaar was een
EugeLche boone voor de kleine priasas-
jes, mi-s Eager genaamd. In den loop
van dan znner had zjj meer dan eens
de ontevredenheid van het keizeiljjk paar
opgewekt door gesprekken, die zjj met
de prinsesjes voerde; zg vertelde de kin
deren herhaaldelgk, dat de toestan ten in
Rusland niet uit te houden waren, dat
het personeel zoo slecht behandeld werd,
dan men er in Engeland als boune van
een jongen lord heel anders aan 4toe was
en dergeljjke redeneeringen meer, die de
Czariua minder geschikt vond voor haar
prinsesjes.
Daar de bonne echter niet naar waar
schuwingen luisterde ea zelfs cp een be
risping df-r Keizerin een brutaal antwoord
gat, werd zg reeds voor meer dan drie
maanden ontslagen en vertrok zjj weer
naar haar vaderland.
«Dit is alles wat is voorgevallen, seint
de «Tageblatt-coirespondent, «ik heb het
nit de beste bronnen veraomen. De Ueele
geschiedenis van spionnage en het ver-
koopen vaa papieren aan Engeland berust
op fantasie.»
Mevrouw S y v e t o n heeft geen pret.fi-
gen nieawj aars norgen gehad Al vo r9uur
schelden de procure ar-generaal B u 1 o t,
de rechter van instructie Boucart en
7 deskundigen, aan da deur van haar
wouirg in de avenue de Neuilly. Boven
dien kwamen daar dokter L u y t en een
apotheker, die onder de eerste personen
hebben behoo«d, die Syveton hebben
gezien na zjjn dood.
'j In de studeerkamer van den overledene
is de weduwe verhoord. Zjj antwoordde
rustig op d9 gestelde vragen, maar hst
j was toch we] te bemerken, dat zjj bet
onderhoud niet aangenaam vond. Om
half elf gingen de bezuekers heen. Dins
dagmorgen zal er wederom een onder
zoek ter plaatje worden ingesteld, er
zullen dan proeven worden genomen met
twee hondeu. Dia ongelukkige dieren
zei men het lot laten ondergaan vah
Syveton voor de open gaspitten. Een
van de honden zal eerst met morphine
in slaap worden gebracht.
hetwelk naam en s'and omkleedt. Zoudt gjj
wensctten, dat ik zulk ten blik bazat en er ga-
bruik van maakte
Frans lachte. Niet zoo grimmig, grootmoe
der 1 zeide hij op goedigsn tooi. Wat komt
het omhulsel er op aan, a's de kern allerlei
goede hoedanigheden oezit Ik hoop het u
j ta oewgze
Hg greep den arm van Fred en trok hem
met zich ia de richting vau het huis.
Oud-Maryke stond op om de jongelieden
te volgen. Meer uit gewoonte dan uit nood-
zakelykheid, ten deele ook om ba r aanzien
iets buitengewoons bg te zetten, badienda zjj
zich bij het gaan van een krnistoA.
Een schetterende fanfare had de aankomst
Van den ge stelgke het Oude Land :s b jna
gaheel E/augJsih gemald Hij begroette
het b-uidspaar en ds wederzgdsche ouders,
daarna gat h j ean leeken en een koraalge
zang werd aangeheven, onder welks klanken
allen zich naar da dael der boaranhoeva bega
ven, die groot genoeg was om de circa vier- 1
honderd gasten plaats te bieden.
Een talel met een witten doek bedekt waar
op twee kaarsen en een kru sbeeld stonden,
deed als altaar dienst. Voorde lafel stond een
stoel voor den geesteljjke bestemd, er achter
s'ond het bruilspaar, in het bruiloft?gawaad
van het Oude Land de bruidegom in langen
rok met zilveren knoopen en rood vest, de
bruid in den gebruikeljjken rooden wollen rok,
die de sneeuwwitte kousen en zwarte schoenen
n et ver org, over den rok hing een voorschoot
van wit batist, ean zwart fluwsele ljjfmeteen
borstlap van goudbroknat omsloot de alaike
buste van h t rnaLje. Aan d n hals hing een
drieiubbele ketting van goudpaarlen tot op
het midiiel neder, terwjl het baar geheel door
gouden platen verborgen werd, waaruit twee
horens van roodwollen stof opstaken, die zich
uit een krans ran veelkleurige bloemen tot
aanzienl jke hoogte verhieveu.
De muziek zweeg het werd stil. De pre-
dikan begm de huweljksrede. Tjjdens deze
predikatie zweefde meni e blik me vurig
verlangen naar de lauga tatets, die met wit
linnen belegd waren. Nog droegen zjj niets
dan de aarden borden en eeni/e reusachtige
kunnen met anjjs-brandewjjD, welke den drank
der leestafel vorm te. De and ure eetgereed-
schappen moes zoo wil he geb uit het nog
hsden iedere gasi, behalve zij, die in de eere
kamer aanzaten, zelf medeb eng-n.
öean der toehoorders, de bruid uitgezon
derd, werd door de heilige handeling die
per aangegrepen, d n Anna Werner, die aan
de zijde van Frans op dm achterg ond van de
deel de plech igheid bijwoonde. Maer dan
eens bracht zjj den zakdoek aan de otgen om
de heete tranen te ve bargen, die over hire
wangen st oomden. Doeh dit deze tranen
gee ieeke ien au zielelij len waren, bewe'es
het met milde, bjna gelukt gs lachje om de
fjnbisneden mond, zoo dikwjjls da hand van
den jong n schippet de hare met opzet aan
mak e.
Wordt vervoegd)
