No. 5910 Zaterdag 28 Januari 1905. 29ste Jaargang. kiïaaSlaó voor tStooró- m S/uió-éLollanó. Onderwijzersp ensio neerin g Het huis Eerekrans, U 1 T E JM L A. JN D. BUREAU St, Janastr&at. Haarlem. f 1,20 1,50 2,90 0,03 Amerika. Rusland. YreeaeüjKe veraatwoor- Duit8chland. Oproer in Rusland. li ABONNEMENTSPRIJS, Per 8 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post -...*. Voor het buitenland Afzonderlijke nummers Dit blad verschgnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen. Hoofd re dacten r-D irectenr W. KÜPPERS. EUNDBit. PRIJS DER ADVEHTBNTIEN. Van 16 regels 50 Cents Elke regel meer 7l/j r Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Contant. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublicitéEtrangèn °AöITE MA NON AGITATE. G.L. DA UBE 8[ Co J OUN., F.JOA/ES Succ- Pari» 31 biaFaubour Montmanre Behalve het wetsontwerp betreffende^ het Arbeidscontract zal weldra ook in staat van wjjzen wezen het ontwerp tot pensioneeriog vaa onderwjjzers aan Bjj- zondere Scholen en van de weduwen en weezen van Openbare en Bjjzondere on derwijzers. Bereids verscheen toch de M- morie van Antwoord der Regeering. War iudertgi het Voorloopig Verslag over het algemeen het ontwerp gunstig gezind, er werd toch in gevraagd naar den rechtsgroud, waarin de peusionearing der bijzondere onderwijzers wortelt. Na tuurlijk bljjrt de Regeeriug op deze ge wichtige vraag het antwoord niet schul dig. Toegevend, dat de in 1889 en 1901 getroffen, financieels maatregelen uitslui tend een band legden tueschen dea Staat en de Schoolbesturen, betoogt de Memo rie dat «juist aan het hit, dat de fmanci- eele voordeden, sedert de wtt-M. a c- k a y aau het bjjzonder onderwjjs ver zekerd, rechtstreeks alleen aau de schoolbesturen en dus slechts zjjdelmgs den onderwjjzer» ten goede konen, bun pensioneering eeD harer krachtigste ar gumenten ontleent. De zware offers wel ke het bjjzonder onderwas zich moet getroosten, vinden nameljjk inden rjjks- steun nog op verre na geen volledige vergoeding en het ligt voor de hand, dat waar zoovele noodm om bevredi ging vrageD, de Verbetering der posi tie van het onderwjjzend personeel niet altoos in de eer»te plaats kon worden ter band genomen. In de se leemte be oogen de thans aangeboden ontwerpen tot op zekere hoogte te voorzien. Langs een omweg wordt hierdoor eenzelfde doeleinde bereikt als bjj de schoolwet ten van 1889 en 1901 voor cogen stond verhooging van bet peil van het bjjzonder onderwas en dientengevolge vaD het lager onderwjjs in zjjn gehee- len omvang.» Hiertegen valt niet veel in te bren gen. En zulks te minder, waar men, zon der oabillgk te wezen, het ontwerp niet met het stempel van partjjdigheii kan merken. Ook den openbaren onderwjjzira toch wordt «en voorde<1 verzekerd, d. 1. de geldaljjke verzorging hunner nagelaten betrekkingen, terwyl de Regeeriug ihans de grenzen der wet nog verder uitbreid' door er ook ia op te nemen de ond.r- wjjzers, werkzaam aan niet gesubiidieeide FEOILLETOH 82.) Vervolg.') In naamlooze spanning volgde de blik van Maubourg iedere beweging der jongelieden. Hfj zag'hoe dejeen eene beweging maakte, als wilde hg den veroordeelde terugtrekken. Doch deze wendde slechts het hoofd om en fluister de een woord, hetwelk den ander met lamheid scheen te slaan het woord, alleen voor het- oor van Frans verstaanbaar Anna. Bgna in elkander zakkend, hield de ach terblijvende zich aan de leuning van een stoel vast, Tot hem wendde zich Maubourghjj sprak Duitsch, maar ter wille van de getuigen kloBk zijn toon scherp en bevelend. Nu met jon, knaap I Hjj ontving geen antwoord de aangespro kene luisterde naar de stappen der zich ver wijderende mannen.Fakkellichtbadvan den tuin uit door het venster gelicht j nu werd het zwakker en zwakker, evenals de schreden on hoorbaar werden op den door den regan door weekten bodem. Ik raad je aan, je zoo spoedig mogelijk uit de voeten te maken, ging hij voort. Ons kan je van geen nut zijn en je loopt gevaar, door de dorpelingen bont en blauw geslagen scholen. Deze wjjzigicg komt tea goede aan het personeel der talrjjke particulie re scholen, pensionaten, instituten enz., met uitzonslering evenwel vaa de eige naren dier inrichtingen, welke als middel tot levensonderhoud die scholen drjjven en dus in het stelsel der regeering even min op psnsicen aanspraak kunnen ma ken als de eerste de beste winkelier. Ore- rigens gaat echter het ontwerp zóóver als het bestek slechts veroorlooft, zoo dat b.v. ook de onderwjjzers aan bjjz. tcho- ien welke grootendeels, maar niet geheel tot het lager ondeiwijs behooren, onder de toepassing vallen. Hetzelfde zal het geval zjjn met de ooderwjjzers aan scho len voor achterljjke kinderen voor zoover a|j althans niet door de wet buiten het lager onderwjjs gesloten worden. Uit dit laatste blykt reeds, dat het Vakonder wjj3, niet in deze wet worit opgenomendit behoo.t toch tot bet Middelbaar ouierwijs, waarvan deRegeericg de he zieuiug wil afwachten alvorens na te g*ao, of het per»one«l in de pensioeeb'palingen kan worden opgenomen. Voor 'c oogenblik is zulks, zegt de Memorie «kortweg onmo- gelgk». Wel wordt in de wet opgenomen bet personeel der bjjzondere kweekscho len voor onderwijzers en onuerwgzeresseo, wjjl de belangen van het Lager Ooder- wjjs hiervoor ten sterkste pleiten. De R-gearing doet een belangrjjke concessie ten aanzien vau de by net Öj- zonder Onierwijs o. a. in het B sdom Haarlem bestaande pensioeavereeni- gingeD, wier voortbestaan door deze wel wordt belemmerd. Hieraan is niets te doenwaar een algemeene regeling tot stand komt moet de bjjzmdtr j wijkan, De Memorie vraagt eebter, «of niet een gelei ieljjke over gang ware te bevorderen, zoodat oudea van dagen die wellicht jaren lang lid van een dergeljjke vereeniging zjjn ge weest, niet gedwongen worden haar thaDS plotseling te verlat in.» Deze vraag kan, volgens de Rag., zonder bezwaar bevestigend beaat,voord wordea en zjj verklaart zich dan ook bertii, om aan de thans faDgeerende onderwyzers de keuze te laten al dan niet tot de i jjkspension- neeriDg toe te treden. Menige ouderwjj- zer, die al jaren en jaten tot een bjj zonder fonds bijdroeg, zal vau deze con cessie met voldoening kennis nemen. Dj Regeenng aanvaardt het beginsel, dat z zoveel doeulgk de werkeljjke jaar wedden of voor zoover de belooniug ond<-r een anderen vorm plaats viudt de wettelgke fictie's voor het beloop der wedden alsptnsioengrondslag worden aan genomen, maar zjj handhaaft haar be ginsel om de byz. onderwjjzsrs alleen tegen betaling tre te staan huu vroege- ren diensttjjd geldig te makeu. Van de onderwjjzers zelf meet de betaling der koopsom, desverlaDgd intusschan op lan gen termijn, wordau gevorderd. Dit neemt eebter niet weg, zegt de Memorie, dat veis schoolbesturen huu vermo8delgk die taak wel zullen verlichten, ja haar geheel overnemeD, Daartoe zei, volgens ds Reg., te gerteier kuouea worden overgegaan, wanneer het in Juni j. 1. aangeboden ontwerp dat o.m. de strekking heefi de Rijksbijdragen aan de bgz, scholen te verhoogen, tot wet zal zjjn verheven. Naar luid derjoDgste courantenberich ten, die haar bevestiging vonden ia wat ook wg vernamen,zal laatstbedoeld ont werp wel niet vójr de verkiezingen be handeld worden. Dit is echter geen groot bezwaar, indisn de Cur.sleljjke k ezers muar zorgm dat de Kamermeerderheid benouden bijjit. Dan komt het toch spoe dig genoeg in veilige haven en zal het met het hier besproken ontwerp een mooi ge heel vormen. Om tot de Pensioenwet tsrug te keeren, wy moeten volledigheidshalve nog eenige wgzigingeu en bepalingen vermelden en Wel deze de pensioenbijdragen worden slechts van heele jaren geheven, zoodat deelen van een jaar voor deze wet met meetellenvoor de onderwjjzers op de Bgz. Lagere Scholen is de bjjd>age op 2 pCt. behouden, voor het personeel van Bgzoüdera Kweekscholen zal zg tot 3 pCt. zga op te voeren. Nog zjj gecon stateerd, dat de wet verkregen rechten zooveel mogeljjk waarborgt, opdat een onderwgzer niet buiten zgn schuit zgn peusioensaanspraken kunne verliezen. De Msmo ie toon*, dat de Rjgsering naar vruchtbare samenwerking met de Kamer heeft gestreefd, zoodat een vlotte openbare behandeling van het ontwerp verwacht mag worden. een bedreiging, waarvan men niet kon verwachten, dat de Alleenheersebe ter Russen het hoofd zou buigen, zoo'n drei gement strookte niet met de gedaenten lie men in Rasland heeft vaa het kei zerlijk gezag. Z >u de Czaar bjj het organi- seeren van werkstakiugen aau de grillen van eenige oproermakers moeten gehoor zamen Wat moesten de werklieden gaan vragen Lotsverbetering Neen, zjj moesten den Czaar vragen eeo grondwet, de vrjjbeid van geweten, scheiding tusschen Kerk eu Staat, zonder dat zjj wisten wat dat alles te betteke nen heelt. Zjj werden den dood ingevoerd, onwetend Waarom en waarvoor. Vreeseljjke verantwoording dragen de leiders der oproerige beweging. Werkstaking de aaiilei Jing, oproer is doel- Men zegt, d.at de oproerige beweging gesteund wordt met Japaosch en Joodsch geld. G a p o u moet over dat geld be schikken en een roebel met 20 kopecks aan eiken staker uitdeelen. Van ds WcrkLedenvereenigiug, door Gapon gesticht, is de beweging uitge gaan, deze priestsr der Russische Kerk speelt een wreedasrJige rol. fljj gebruikt de werklieden om het werk der re.olu- tie ts Voltooien Hjj is vermomd uit St, Petersburg ont snapt, om ook elders de werklieden aan ts zalten dea Czaar en zgn minis ters te vermoorden. Hjj ztt ook de t os- pen tot muiterjj aan eu verklaart, dat het volk zich van alle wapens moet be dienen, zalts van dynamieibommen, om tot het doel der omwenteling te gera ken. Een vreeseljjke verantwoording heeft deza man. Gapon, dia eerst 29 jaar oud ia, is gehuwd met een onderwyz-res van zeer geavanceerde beginselen. goed afliep en slechts een kort opont houd veroorzaakte. Te New-York is in de laatste dagen zoovee] sneeuw gevallen dat bet verkeer geheel werd gestremd. Het was onmoge lijk de spoorwegen vrjj van sneeuw te houden. Gadureude den hevigen sneeuw storm hadden verscheidene branden plaats. te worien. Ik zou maar onmiddellijk 't hazen pad kiezen. Je grootmoeder zal ik mededeeling zenden zij heeft de premie van aangifte nog niet opgevorderd neem dit op afbetaling en ga heen Hjj reikte den Voorgewenden kleinzoon van Ond-Ma'yke twee gouden Napoleons en wees met uitgestrekte hand naar de deur. Met een gebaar vaD afgrjjzen wees de be giftigde het geschenk afvervolgens wankel de hjj meer dan hjj liep daor de voorkamer. Oagehinde'd liet men hem passeeren De la Croix keek nauweljjks van zijne papieren op. Ongehinderd bereikte bij de voorzyde van het buis en den weg Zgn hoofd, zjjne hersent waren verward en zwaarzijn borst kuchte, bjj snakte naar adem, als drukte een berg op hem. Daar kraakte een salvo door de nachteljj- ke stiltedit geluid scheen de verlamde werkzaamheid van den gees', tot nieuw leven te wekken. Met een luiden gil stoof Frans Eerekrans uit de willooze gevoelloosheid op en dekte zjjn gelaat met beide handen. Geofferd, om mijnentwil, steunde hjj. Ëen ellendeling ben ik, omdat ik het niet ve hinderde. En toch, zjjn wil was het I Mjjn rader, Anna, mjjn kind, voor u wilde hg, dat ik leven zou ik wil het beproeven 1 Hij richtte zich op en voer met de hand o ei het voorhoofd, als wilde hjj meteen trek het verledene uit zjjne herinnering wegvagen. Daarna verliet hjj den landweg met weg en steg in den geheelej omtrek goed bekend, richtte hg zjjn schreden naar laag hakhout, dïug. Dtfschiikwekkeude gebeurtenissen die in Ruslaud plaats heabeu, vullen ko lommen in de eau aaien. Heobeu de Czvar en zgn raadgevers groote missla gen begaan, zeker neobeu (lat ook de lei ders der oproerige bewegiog. Zjj hebben de werkli den den arbeid do-n nee leggen tu bem wyv gemaakt dat de Ci air hen zou i n vangeu, terwgl de prester Gapon, zgu dirigementeu naar de minist. r zouil eu Voorspelde, dat er bloed zou sir iumeu indien de Czaar niet voir het volk vei scheen. Dat was dm zich in de richiing van Oosterndorf uit strekte. Van deze plaats uit was het ge- makkelyk Cuxhaven te bereiken en daarmede uitzicht op algeheele redding. VI Onbewegelijk, aan eene pagode gel;k, slechts nu en dan het hootd ophetteud ot weer val len latend, al naarmate gedruisoh haar woning naderde of er zich va i verwijderde, >n de grootmoeder van Frtd Bakker op haar stoel. Sinds i aar Fred had afscheid genomen, had zjj daar gezeten nut heur handen de armleu ningen vau baar stoel vast omklemmend. Zg' kende Fred maar al te goed zjj wist, dat zijne neiging voor Anna zelfs den plicht van het zelfbehoud ter wille zjjner grootmoeder overtrof. Z j was er zeker van, dat hjj de le vensgevaarlijke poging wagen zou, met list uf geweld den veroordeelde uit de handen zjjner rechters te bevrjjden. Doch tegeljjk met den angst om het ge liefde kleinkind kampten mg andere harts tochten in de ziel van de oude vrouwvoor alles een onoveiwinnelijke haat tegen Anua. De gedachte, het meisje, dat haren Fred had versmaad, als echtgenoote van een der rjjks e koopmanszonen van Hamburg in overvloed te zien zwelgen, knaagde als een giltiga worm aan haar hart, De on ie Eerekrans toch kon, door de gebeurtenissen geschokt, zjjn zegen aau het echt verhoud geven om w lie van het kind, dat zgn Daam droeg, zooals Anna beweerde en dan was zg de groote dame en noemde het j Over de ziekte van prius Ei tel F r i e d r i c h, zoon van keizer W 11- h e 1 m, is gteterm het volgend bulletin Uitgegeven i ,ZÖ ne Kon. Hoogheid bracht den nacht vrjj rustig door, heeft weinig gehoest, nu en dan geslapen. Het ontstekingspro ces strekt zich nit over de geheele on derste liuker-longkwab. De benauwdheid is niet hevig, de pols is snel gebleven, doch tameljjk krachtig. De temperatuur is 39.3 gr. De eetlust is iets beter, de pr.ns kieagt over steken in dezijae;htt bewus zgn is zeer helder. Spanje. Het geheele Spaacsche ministerie heeft zgn ontslag genomen. Er is oneemgheid ontslaan tusscben den Minister vau Ma rine en zgn collega. Komt g Alfonso had gisteren een ongeval in-c zyu uutonobiel, dat echter een geluk zich niet aan een boerenjongen weggeworpen te hebben, wiens grootmoeder zjj op den koop toe had moeten nemen. Woedend balde zij haar vuisten. Neen, zjj had ge n berouw wat zjj gedaan had als Fred daarbjj maar geen schade leed zg gun de het allenden harden koopmanFrans met zgn gladde tong, de gehate Anna. Voetstap,,èn naderden, net was de tred van Fred niet, maar tooh sprong zjj op en luisier- de met ingehouden adem. Men kwam tot ha r. Nog voordat de aan komende persoon bad kunnen kloppen, had zjj het vensur geopend. //Ik ben het, Oud-viaryke Jochem, de knecht van de oude juilrouw Holmer, bjj wie de Fransche luitenant w ont,// klonk bui ten eeae grove stem in platduitsch dialekt. Wjj zjjn allen uit bet bed gejaagd. Fene terechtstelling heeft bjj ons plaats gehad schipper Frans God straffe zgn moor denaars 1 De oude vrouw trilde. Erg genoeg voor het jonge bloed, zeide zjj vervolgens, Maar wat heb ik daarmede te maken f Ik kan veel doen. ik kah wonden genezen, maar geen doo- den levend maken. Niemand roept om u. Ik heb u iets te overhandigen. Julfrouw Holmer heelt het van den luitenant als den laatsten wil van den vero rdeelde ontvangen,voor dat zjj hem ter dood brachten Hebt gj_ het salvo niet gehoordP Het is voor u bestemd. Het motst door een vertrouwd persoon aan zgn tdres bezorgd worden, nu, mjjne meesteres kent den ouden Het monster der revolutie heeft in het Czaranrgk zich vertoood in den vorm van werkstakingen, Alle hoofden der om ver werpers zgn in de weur om de werklieden aan te sporen tot verzet. De leider der anarchisten Is- ki not, die Dinsdag van Genève te Lon den kwam, is over Huil naar Rusland vertrokken. Over de oproerige beweging, seint de Petersburgsche correspondent vaa de «Berliner Zeitang» het volgende: «De ongeregeldheden zga gis teren opnieuw begonneo, en wei«rscho ten de troepen op het tolk, voerde de cavalerie aanvallen op de menigte. Uit het volk werden enkele bommen onder de troepen gewoipen, waardoor een aantal soldaten gedood moet zgn. «Ds Mi ais terra id ts gisteravond in al le haast bgeengekomeu, om over den toestand te beraadslagen, die door de in stelling der militaire dictatuur geheel en al gewgzigd is. «Besloten werd geen concessies te doen en de onderdrukkingsmaatregelen nog krachtiger door te voeren dan tot nog toe. De troepen hebben door orerplaatsia- gea uit Reval, Minsk en andere plaatsen versterking gekregen. Ieder man heeft 30 schei pe patronen: de troepen heb oen last hg de minste aanleiuiug te scmeten gevangcUin wordea niet gemaakt. Wie den soldaten in dea weg loopt, wordt neergeschoten. De corresp. noemt T r e p o f een man vau den knoet, bekleed met een draco nische macht die over St. Ptteisburg als een tyran zal heersshen. Verder noemt hg hem gena it, een bloedzuiger, die meer malen een aanslag ontging. Dezelfde Correspondent zegt, dat de Czaar mee naar Czarskoje Solo, maar gevlucht isuaarzjja mosder die te Gat- scbina woont. Ouverbiddelgk zet de Russische Regee riug de haudhaving der orde voort. Toen gisteren het bericht uit Kolpiuo kwam, dat aldaar de werkstakers een poging deden om den Nicoiaaspoorweg op ver schillende plaatsen te ve uielen werd ionmiddeljjk eeuhaifgarde regiment en een batier jj er heen gezouden. Op enkele wer sten van de plua s kwameu de troepen met de opro rlingen ïu botnug, met scherpe salvo's werd gevuurd en een Jocbem en gg ook, naar ik meen. Neem het aan, ik moet naar huis. Het is een koude, akelige nacht. Door het geopende venster reikte hg de oude vrouw een met rood l.k gesloten enveloppe. Akel g liohue de witheid van het papier in de duisternis, ne hand van Oud-Maryke aarzelde, om het couvert aan te grypen. v\ at moet ik daar mee doen vraagde zg. Ben ik de bewaak ster van den doode Ik heb tydens zgn leven niets met hem te noen gehad en wil bet ook nu niet. De wil vau een doode moet ons heilig zjjn, zeide Jochem een weinig geprikkeld. Ik geloof dat er voor Anna Vteruer wat in aaDwe- zig is, ik houtlFrans voor een eerlgten jon gen hjj zal de toekomst van het meisje ver zeker tl hebben. Naar de praatjes te oordeelen, zal hjj. Het is goed, geef het papierik zal doen, wat. Zuo, ga jjj nu heen, Want het trekt erg door het open raam in de ka mer. Zg nam de enveloppe uit de bevende hand van den knecht en sloot vervolgens venster en luik. Mopperend over de gierigheid van de oude, die niet eens naar landsgebruik eeu glas pepermunt of aojjg had aangeboden, sloeg Jochem den terugweg in. (Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1905 | | pagina 1