No. 5911
Maandag 30 Januari i 905
29ste Jaargang.
2)ag6laó voor <3iïoorè~on Zuió-éLollanó.
Aan de oevers der Newa.
Het huis Eerekrans.
BDITËALANO.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
fevilleion
Hoe men kiezer wordt.
De nieuwe regeering derPran-
BChe Republiek De roemruchtige
Combes ii Heengegaan en de Vryunet-
selaiy heeft andere onpersoonlijke instru
menten in zjjn plaats gesteld.
Frankrijk.
Belgis.
Rusland.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 8 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen^
Hoofd re dacteu r-D irecteur W. KUPPERS.
PRIJS DEB ADVERTENTIE»
Van 16 regels 50 ent»
Elke regel meer 7'/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
yL&IN XLKN DRifT*
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publteite, Etranger
SArMTE MA NON AQITATE^ G.L. D AD BE fy Co JOHN., F.JOJS/ES Snor. Paris BlbisFaubour Hontman re
Een oad Fransch spreekwoord zegt
«Gratez le Rasse et vcm retrouverez le
barbare»; Krab het vernisje beschaving
van den Ras af en gij zult den barbaar
terugvindeo.
Dit spreekwoord bevat een groote do
sis waarheid, en wie maar eenigszins be
kend is met de binnen- en buitecland-
sche geschiedenis van Rusland zal daar
in meestemmen. Esn laagje, zeer dun
laagje van beschaving onder de hoogere
standen en in de groote steden, maar
daar buiten en in de dorpen de grootste
onkunde, ruwheid van zeden en slaafsche
geest van onderworpenheid.
En ook in de hooge standen en in de
groote steden kan dat kleine vernis maar
nauweljjks den rnwen aard van den bar
baar verbergen.
Zedeloosheid, schraapzocht, brutaal
egcïune, absolute miskenning van de
rechten van den mensch wanneer deze niet
tot de hoogere kringen behoort, wreedheid
tegenorerden vjjand,meedoogenlooze hard
vochtigheid tegenover de zwakkeren, de
onderdrukten vormen de hoofdtoon van
het Russische karakter Let karakter
van den barbaar.
De geheele geschiedenis van Rusland
schjjnt met veel bloed geschreven te vijn
en zelfs de vorsten die door de geschie
denis of liever door vleiers en bore
lingen, groot werden genoemd waren
afschuwelijke tirannen, een Peter de
Groote, een Catharina niet 't minst
uitgezonderd, en wanneer men de levens
geschiedenis van een Paul.de gruwza
me leest, dan vraagt men zich met oor-
zetting en af cbuw af of men hier niet
veel meer te doan heeft met eeu geï <-
carueerden duivel dan met een mensch,
en met Diet minder verbazing staat men
voor het raadsel boe het mogeljjk was
dat zulk een monat r, waarbg Neroeu
Tiberius onschuldige knapen 6chgnen,
zoolang nog heelt kunnen regeeren. Al
leen ten diep ontaard, slaatsc'h en laag
gezonken volk kon zulk een heerscher
dulden meer nog, vleien en prjjzen.
Wie herinnert zich niet de gruwelen
in Polen begaan, alleen om dit goedge-
loovig volk vaD zgu Katholiek goloof t*
doen afvallen en door kwellingen en on
derdrukkingen van allerlei aard te dwin
gen binnen te treden in de Schisma
tieke Russische Kerk en zich te russificee-
ren. Welke pen zal ooit in staat zjjn om
naar waarheid de folteringen van de ban-
83.)
Vervolg.)
Oud-Maryke had den brief dadelijk op de
tal el gelegd, als brandde het papier in heur
handen.
Zij stak door middel van vuursteen en zwam
een zwavelstok aan en met dezen een dier an
tieke t noen lampen, welke men zoo nu en
dan nog wel ia boerenwoningen aantreft en
met den juist niet dichterlijken naam van
//snotneus// worden aangeduid. Zulke //snot
neuzen//, met olie gevuld, dat een kousje
drenkt, hetwelk uit de //tuut of //neus// te
voorschijn steekt, zjjn ook in de stad op de
dienstbodenkamers en in de keukens der ge
goeden en in de woonvertrekken der aime
klasse aanwezig.
De //tuut// brandde. De enveloppe droeg
geen adres. Met bevende hand, verbrak de oude
vrouw het zegel en trok het blad, door de
hand van Fred beschreven, te voorschijn. Zjj
had een hoornen bril opgezet, ten einde 't
schrift- beter te kunnen ontcjjleren haar eer
ste blik viel op het noodlottige kruishaar
tweede deed haar in het schrift den schrijver
herkennen. De veroordeelde had haar geschre
ven, had- Jochem gezegd;
nelingen in Siberië te schetsen wie ooit
by machte zjjn om die zee van bloed en
jammeren te peilen welke een hartfloo-
ze autocratische regeering gedolven heeft
voor duizenden en honderdduizenden.
Als men vau Rusland spreekt denkt
men het allereerst aan anarchisten en
nihilisten, aan wreedaardige aanslagen op
keizers, ministers, hooggeplaatste ambte
naren en militairen. Wjj zya in 't minst
niet geneigd om die moordeD, die gru
welen te verontschuldigen, veel minder
Dog goed t-r keuree, maar ia eea laad
waar de ontwikkelde menschen zich af
wenden van een gi dsdienst, die han niets
aanbiedt dan een uiterlyk vertoon van
praal en vroomheid, maar ionerlyk dor
is en slechts het werktuig is van auto
craat en tct slaafsche onderworpenheid
en fatalisme voert, waar de Czsar als op
perhoofd der kerk zelfs boven God
minstens als diens gelyke wordt beschonwd
in zulk een land moeten anarchisme
en nihilisme noodlottiger wjjzs opschieten,
want in den godsiieust wordt geen kracht
gevonden tegen haat en w aak.
Hetgeen wjj in d> ze dagen in het groo
te Russische ryk zien gebeuren, moe-t
den een of anderen tjjd zeker zich open
baren.
Zoodra het volk, hetzji door eigen ini
tistief, hetzjj beleerd door woord ot ge
schrift van de meer ontwikkelden tot het
bewustzyn kwam van zjjn nietswaardig
heid begint te begrypeo dat het Blechts
zwoegde en sloofde om een oppermach
tige bureaucratie ryk te maken zoodia
het begon in te zien dat zjjn vorst on
bekend was en moedwillig onbekend werd
gehouden met de nooden van het volk en
met deszelts rechtmatige eischcn, meest
het tot een uitbarsting komen.
Het vaur der ontevredenheid, der ver
bittering, smeulde langen tyd reeds en
verspreidde sich onmerkbaar al metr en
meer, een kleine vonk kou het m laaie
doen opschieie» en dat is nu gebeurd.
Hoe de opstand iu het ryk der Cza-
ren zal tindigfD is nu t geen n ogeljjk-
heid te voorzien. Zal hjj iu den beginne
in bloed gesmoord worden of zil bjj zich
als een loopend vnur over het geheele
onmeteljjke ryk verbreiden? Is dit laatste
het geval, dan doorleeft; Rusland op dit
oogenblik een der moeieljjkete perioden
van zjjn bestaan. Vooial in de tegen
woordige omstandigheden, nu de oorlog
met Japan alle inspanningen eischt. W»t,
zoo het leger in Mautsjoerjje een neder
laag mocht ljjdeu, erger nog, wanneer
daarginds de soldaten hun gehooizuam-
heid zouden opzeggen. Welke zal de weer
klank in het te velde staande leger zya
van de moordtooneelan in St. Petersburg.
Wanne; r bet leger zjju vertrouwen in
en zyo eerbied voor den Czaar verliest,
kan men op allev rekenen. Die eerbied,
men zou haast kuanen zeggen goddeljj-
ke eerbied, is de eenige band welke het
groote Russische rjjk bjjeenhoudt. Woidt
die bind verscheurd, dan stort alles ia-
een.
Misschien ook wo.de de opstand onder
drukt; maar de verbittering, de wrok,
de wrevel zullen bljjven smeulen, zich
verder en verder baan breken, duizenden
en duizenden meeslepen. Het verbitterde
volk zal zich beter organiseeren, eu een
nieuwe opstand zal niet kunnen uicbljj-
ven. Tegen de georganiseerde massa der
duizenden en honderdduizenden is geen
regiering op den duur bestand, al be
schikt zjj ook over mihioenen soldaten.
Dat leert ons de ontwikkeliugsgescbie-
det is van alle volken. Alleen een nieuwe
koers ka-i het gevaar bezwereu. Mocht
de Czaar dat inzim, dan is er misschien
redding mogeljjk en zal ook voor het
Russische volk ern tjjdperk aanbreken
van waie beschaving, ontwikkeling en
vooruitgang, zoowel op maatschappeljjk,
en staatkmdig als op economisch gebied.
minstens f2,25 per week, f 9 per maand
of f 112.50 per jaar.
Loonkiezer is bjj, die tusschen 1 Jan.
1904 en 31 Jan 1905, niet meer dan
twee bazen heelt gehad en verdiend
heeft
f175 in het heele jaar, zoo hjj bjj zjjn
baas inwooLt en bjj dezen in den kost is
f275 zoo bjj bjj zjj baas in den kost
is, maar niet inwoont
f400 zoo bjj bjj zjjn baas wel irwo-
rende maar niet in den kost is
f 500 zjo bjj bjj zjjn baas noch in den
kost is noch inwoont.
Loonkiezsrs, die op de ljjst van het
vorige j .ar voorkomen, ontvangen, met
de uoodige toelicht ng, blanco-aangifte-
oiljetten ter invulling voor huuue toe
lating tot de nieuwe ljjst-.
Pensioenkiezers zjj die een geljjk bedrag
(f 500) pensioen hebben of aan pensioen
en loon te zam-n f500 verdienden.
Grootboek- of Spaarbankkiezers zjj die
met 1 Februari 1905 sinds een jaar de
beschikking hebben over ten minste
f 100 iugeschreven op het Grootboek ot
f 50 op de Rjjkspostspaarbank, een ge
meentelijke spaarbank of een particuliere
spaarbank.
Examenkiezers', zjj, die een examen
hebben afgelegd bjjv. voor advocaat, ge
neeskundige, veearts, apothekersbediende,
machinist, landbouwkundige, technoloog,
ingenieur, onderwjjzer, politieambtenaar
gemeente secretaris, enz. enz.
Wie reeds spaarbank- of examenkiezer
was, behoeft, zoo in den toestand, die
hem het kiesrecht gaf, geen verandering
kwam, zich niet opnieuw aan te geven.
Ze klemde de lippen vast op elkander en
las Grootmoeder, er bestaat vergel iinz Een
toeval deed het mij te weten komen U heeft
veiraad gepleegd, u kunt het niet loochenen.
Bleet ik iu het leven, dan zou ik toch dood
voor u zjjn, dan zou ik u moeten vervloeken.
De oude vrouw hield met de lezing op j
haar scherp geteeks de trtkken vertrokken
zich tot een bjjna grimmigen lach
Mij vervloeken f Ik heb hem toch zoo
liet Ei, ei, zou hij mjj moeten vervloe
ken P Zij las verder.
Daarom is het beter, dat ik goed maak
indien de Heere God het toestaat wat
wat gjj bedorven hebt. Ik red een zoon, een
vader en echtgenoot te gelijk ik maak vier
gelukkigen en geel daarvoor niets in ruil, dan
een bestaan, dat indien ik het dragen wilde,
doer u ellendig gemaakt zou zijn. Alleen
wanneer gg zwijgt, dat ik. voor Frans E. ge
storven ben en hjj in mjjne plaats afzeilt,
kan ik vergeven, zal God u vergeveD, bjj
Wien ik voor u bidden zal. Niemand zal u
om mjjnentwille verwjjten, wat gg gedaan
hebtik zal rustig slapen. Lieve, lieve groot
moeder, wees niet boos, ik kan niet auders
verklapt gjj den vjjanden, wat er voorgevallen
is, dan komen de gevolgen over umgne
arme ziel zou geen rust vinden en Gods toorn
scheidde ons aan de poort des hemels, waar
wjj elkander wedervinden. Lieve grootmoe
der, goeden nacht 1 Uw kleinzoon Fred.
Dood I De gewitte wanden van het
woonvertrek weerkaatsten de gil van Oud-Ma-
ryke. s>Doodlff herhaalde ,zjj in stomme ver.
Meermalen wezeu wjj er op hoe ve
len, die recht op een s embiljet hebben,
dit niet woidt uitgereikt. En wjj echten
het niet overbodig er nogmaals op te
wyzen, dat men zich om kiezer te worden
vóór 15 Februari a s. daaitoe kan aan
geven.
Wjj vestigen du9 de aandacht op het
volgende
De belastingkeizers zijn van deze aan
gifte vrjj. Zy die over 1904 in de per
sou teie ot in ne gr ndbelaaiing en zjj,
die van 1 Mei 1903 tol 1 Mei 1904 in
ce peisoueele belasting zyn aangeslagen,
woideu kiezer door deze belast ng te be
talen óór lF.br. of bij veizii.n vóór u te-
Ijjk 1 M t. Niet allen zya daarmede echter
klaar. W e is aangeslagen in eeu andere
gemeente, moet >óir 15 Februari met
zjjn voor voldaan geteekend belasting
biljet zich ten stadbuize vertoonen.
Wie op 16 Februari of later komt, is zyo
kiesrecht onherroepeljjk kwjjt.
Zonder het minste of geringste gevaar
te kopen deswege in eenige belasting te
worden aangeslagen, kunnen worden
huurkiezer zjj, die in huu woninsje, da'
zjj op 31 Januari 1905 bewonen, ree 's
gehuisvest waren met 1 Augustus 1904,
ot altbans tusschen 1 Augustus en 31
Jan. 1905, niet meer dan éénmaal zjju
verhuisd eo daar een huur b taalden van
twjj'elmg, terwijl zij in haar zetel achterover
viel. Ik heb hem vermoord I Wee, wee, weel
Ik P Met gillenden lach sprong zjj op
Neen, niet ik. Ter wille van de
rjjken, de voornamen, de aanzienlijken moest
hg sterven, Fred. Arme verblinde jon-
gen, in je blinde, blinde hondentrouw, meen
je. dat ze je zullen danken P meen je P
Daarvoor, om je voor hen op te o'feren, i en
je juist goed genoeg. Als later het koopmans
zoon je gered is en aan de zjjde van schoon
Annexe iu een karos een ritje gaat maken,
dan zullen ze om je lachen. Zjj zullen
evenwel niet lachen. ik wil hun den
lust da«rtoe benemen. Dair jjj het weet, wat
ik gedaan heb, mag de geheele wereld het
ook weten. ik vraag naar niemand. Ik
loop naar de Franschen en m/ak bekend
Reeds van plan in de grootste opgewonden
heid de kamer te veilat n, hield zjj stand.
De Franschman is mede in 't spelzjj zullen
hem met geldjdentmcnd gestopt hebben,zeide zjj
Ën dan dan bg beval mjj geen
woord er over te fluisteren, aan niemands
oor. Mjjne smart moet ik dragen; hjj heeft
anders geen rust. En rust zal hij hebben.
Neen, ik wil zwjjgen en zeg/en, wat men mjj
vraagtmjjn Fred is weg en opgewekt zjjn
en lachen. Ik moet weg, weg van deze
plaats, weg van deze menschen of ik word
waanzinnig I Niemand zal naar mjj vragen
niemand zal weten, wat er vin Oud-Maryke
gewoiden i«. De duivel heelt de oude heks
gehaald, zullen zjj te Scharnrode zeggen.
/k wilde dat ik een heks wasik wilde hun
De nieuwe Ministers zjjn waardige
ambtgenooten van Combes, zjj hebben
zjju erfenis aanvaard en zullen de gods-
dienstlooze politiek tegen Rome voort
zetter;
de godsdienstlooze politiek van een waar-
zinnige, vanden stroopop der vr jjmetselarjj
die door de schandeljjke onthullingen
van verraad moest wjjken. De naam vaD
C o ui b e s is omgeven met een aureool
van schande en karakterloosheid.
Nimmer werd het recht méér verkracht,
nimmer voerde de willekeur een grootere
heerschappjj.
Opgebouwd heeft Combes niets,
afgeoroken alles maar het meest
toch zich zslreu en het bloc der linker
zijde in de Franscbe Kamer, waai van
by net blinde speeltuig was.
Co nu b es is van het Staatstooneel in
de Fransche Republiek verdwenen, wjj
wachten ot zjju opvolger zicb ook de
tauden zal stuk bjjten aan het Kruishout
dat zich zal bljjven verheffen boven de
st rmen van baat en vervolging, geplant
op de rots van graniet, die de steenrots
van Petrus genoemd wordt.
kwaal doen, kwaad, zoo erg, zoo zwaar, als
ik 't maar vermocht. Zj zjjn gered, geluk
kig. en mgn arme, arose Fr»d moest daar
om sterven hu,de schoften! En
ik zoo alleen, zoo geheel alleen een oude
heksde zoou van den harden man noem
de mjj zoo
Zij verzonk in sprakeloos gemjjmer. Het
werd stil in de lage, bedompte hoerenkamer;
slechts de houtworm pikte e i boorde hoor
baar en hjj werd regelmatig begeleid door het
tik-tak van de oude klok, wier looden bgna
den vloer aanraakten.
In 't gelaat van Oud-Maryke was groote
verandering gekoo en, zooals slechts waanzin
haar te voorschqn roepen kan. Als tot lachen
hadden zich de magere, scher, e gelaatstrekken
vertrokken. In de grootste haast maar met
een zekere behaaglijkheid raapte zq het kost
baarste heurer have, het bare geld en eenige
zilveren voorwerpen tot een pakje te zame«.
Daarna stak zjj de lantaarn aan, omhul.'e het
hoo'd met eea donkeren .loak, s oeg een wijden
mantel van grove, bruine wollen stofom.oie
haar geheel en al omwikkelde en, deh kruk-
stok grgpend, verliet zjj haar huisje, nadat
zjj de deur achter zich afgesl den had.
Zij kende haar weg; hij voerde uit Scharn
rode. Snel stapte zg voort, aanhoudend mom
pelend Huis Eerekrans. wees voor de
heks op je hoede. zjj haalt je geluk 1
VII
Mijnheer Eerekrans
Een gegalvaniseerd lijk kon niet glansloozer,
In een der mjjoen in de omstreken
van Angers heeft Woensdag eea vreese-
ljjk ongeluk plaats gehad. De kabel »an
een ophaalbak is gebroken en de 15
werklieden, die zich in den bak bevon
den, vielen van ten borgte van 200 M.
op den bodem. Ailsn bleven op slag
dood.
Het ministerie-R o u v i e r zal de po-
litiek-C o tn b e s voortzetten om de be-
raadrl iging-m over de begrooting te be-
eindigtn.
Het Kabinet zal de Kamer voorstellen
dagelyks te vergaderen.
Wat betreft de aanbrenging, zal de
Regrering haar afkeuring betuigen en
verklaren, dut zjj maatregelen z,l n-men.
De werkstaking in de Borinage wordt
door dissidenten gesteund en aangewak
kerd. De stakers hebben contractbreuk
gepleegd en de werkgevers plotseling
voor het feit gesteld.
Da opruiers sturen er op aan om een
algemeeue staking in het leven te roe
pen en eischen nu meer Icon omdat de
Belgische kolenindustrie door de Btaking
in het Rnhrgebied voordeel beeft. De
Belgische kolendelvers willen dus bun
deel hebben in de wiast, die door de
mijneigenaren na wordt behaald.
Sommige mjjnbestureo, o.a. *dat van
den «Grand Horna», hebben voldoening
geschonken aaa den eiscb der werkli-iden
zoodat gisteren de arbeid er gedeeltelyk
werd hervat.
De stakers maken gebruik vau de
drukte die er op dit oogenblik in de Bel
gische kolenindustrie heereent,
Door de politie te St. Peter sbarj zjjn
geheime fabrieken ontdekt waar studen
ten en handlangers handgranaten maak
ten. Een groote voorraad bommen, die
reeds gereed was, is in beslag geno
men.
Uit St. Petersburg wordt gemeld, dat
de Czaar volkomen kalm is.
Even vooidat hjj het besluit teekende
waarbjj generaal T rep of tot gouver
neur-generaal werd benoemd, zou bjj,
vrootjjk fluitend, een aaotal adressen van
tronw met randopmerkingen hebben
voorzien. Ook de Czaritsa zou volkomen
kalm zjjn. Ailem de Keizeriu-moeder
moet zier bezorgd zjjn.
Het verblyt van den Czaar wordt door
twee regimenten infanterie en vier regi
menten cavahrie bewaakt.
De gouverneur vau Moskou,
SwanAlexandrowitajToulon,
die daar het oproer iu bedwang heeft
te houden is eeu man, waarmede reke
ning ta houden valt.
Na een zeer vlugge en roeonrjjke car-
zouder het geriugste teeken van verstaud op
iemand die tegen hem sprak, kunuen blik
ken, dan de heer ihomas Eerekrans op den
herbergier Hartman staarde, die hein met
diepsten eerbied aan de deur der herberg te
gemoet kwam en de deur zoo wgd mogeljjk
voor hem opende.
Aan een wandelend standbeeld geljjk, had
de koopm n werkiuigelgk deu terugweg'afge
legd. Slechts eenmaal had hjj gerild, toen het
nooilottige salvo achter den tuin vanjuttrouw
Holmer lot zijn oor was doorgedrongen t
Hg wisthjj h d geen zoon meer.
riet Buis E rekraus was gevallen met Frans,
de bloeien >e spruit, da eeni.el als een doo-
delgk gewonde held, voor de overmachi buk-
keud, zou hg met alle eer Vallen. Zgn plan
stoud vas. dg wilde onmiddel.k Scharnrode
verlaten en deu gouver eur van dan/burg,
de goede stad des Neizirs, de schuld van het
huis Eerekrans mededeelen. Hg was bereid
de strat te oudergaan, die afgezien van ger-
soonlgke hechtenis, minst ns twee derden
van zgn vermogen bedragen moest. Vervolgens
wilde hjj, onverschillig legen welke otters,
't verlof verkrjjgen, om 't lgk van zjjn zoon
naar Hamburg ie mogen laten overvoeren
en 't in z n eigen graf laten bjjzetteD. Firma
en naam z uden als een schitterende meteoor
uit elkander springen hg zelt wilde sjjn
dagen in een vergeten hoek vau Zwitserland
gaan besluiten.
Wordt vervolgd.)
