No. 5914 Donderdag; 2 Februari 1905 29ste Jaargang. i HDag6laó voor cflooró' en SCuió-dCollanó. Moscovia, Het huis Eerekrans. UUITjsjN L A JV l). BUREAU St, Jansstra*t Haarlem f 1,20 1,50 2,90 0,08 Duitschland. Rusland. Engeland. Italië. ABOHHEMEKTEPBWB Per 8 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland franeo per post Voor het buitenland Afzonderlgke nnmmers Dit blad verschjjnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.. Hoofd re dacten r-D irectenr W. KÜPPER8. USIUES AG?ITE MA NOW AGITATE. PBIJS DES ADVEBTBWTIElf, Van 16 regels 50 Cents Elke regel meer 7l/f r Groote letters worden berekend naar plaatsruimte Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie Contant Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PubliciteEtrangèrt G.L. DAUBE Co JOHN., f. JONES Suoe. Paria 31bisFaubour Hontmanre {Slot) Geljjk de partjj der Grootvorsten het Russische leger, de krachtigste maoDen van het Russische volk er aan gewaagd heeft om hen onvoorbereid, onverzorgd naar het oorlogsveld te zenden waar dui zenden en duizenden een wissen dood te gemoet gaan en door gebrek en ellende en onder de kogels vin het uitmuntend gedrilde en verzorgde Japansche leger, zoo heeft de partp der Resolutie er de arbeiders aan gewaagd door h u op te zenden naar den Keizer met een verzoek schrift, waarin dingen gevraagd worden, die den ar bei 1 zei ven en zeker niet den Russiicben arbeid» r uit het hoof4 of het hart zijn opgeweld, maar die de korte fortnuleering waren van hetgeen de her vormingspartij wenschte te bereiken. Door de arbeiders moest pressie worden uitgeoefend op den Keiier. En de auto cratische Hofpartjj vreesde voor een zwak oogenblik van den weinig energieken Keizer, wanneer hg zonde staan tegen over zjjo volk, dat hem nog met eeibied aanhing en smeekend tot «Vaderje» kwam en zeker van de gelegenheid zonde gebruik maken om zjjn bitteren nood te klagen en toestanden te onthullen, waar van de hofkliek den Keizer steeds onkun dig had gelaten. Want in geen land ter wereld is het opperhoofi van den Staat zóo onkundig van den waren toestand van zijn Rjjk en van zjjne onderdanen als in Rusland. Neen, de arbeiders mochten den Kei zer niet Daderen en daags te voren wis ten dan ook reeds de arbeiders, dat zjj hun verzoekschrift niet in de handen der Keizers zouden kunnen leggen. Wist de Keizer daar iets van P Wist hg, dat zjjn volk, dat hsm met eenesoort van kinderlijke, eenvoudige liefde aan hangt, tol hem zoude komeD Heeft hg uit eigen beweging dat volk van zich verwijderd gehouden en maatregelen dosn nemen om het af te wjjzen met ruw gr- weld Het kan zjjn, dat de vrees hem heeft teruggehouden tegenover zjjn volk te komen staaD, maar veel waarichgn- ljjker is het, dat de machttge Hofparijj hem zooveel mogeljjk heeft onkundig ge laten van wat er werkelgk omging en hem weggadwongen heeft uit het Win terpaleis. En nu gebeurt er van beide zijden eene onverantwoordelijke daad, maar de meest onverantwoordelijke i^die der hof» FEUILLETON 26.) {Vervolg.) Zjjne 'arbeide-s eerbiedigden hem als mijn heer Eerekrans harten had hjj nooit gewon nen hij had zich ook nooit moeite gegevtn ou ze te winnen. Rechts van den ingang lagen de kantoreD. Toen hij het voorhus binnen rad werd de deur van het eerste der kan-oorlokalen geopend en Steen, de kantoorbediende, een oude facto tum van het huis, trad zjjn heer tegemoet Ik was achter by mijnheer Karker, zeide hjj, met deze woorden zjjn te laat komen ver ontschuldigd, en rekende afWy meenden, dat mijnheer eerst tegen den avond met het schip zou terugkeeren. Is mijnheer Karker ree'is beneden Sinds half acht het is vandaag post dag. De ouderen doen hun plicht, maar de jongelieden van den tegenwoordigen tijd: de j mgstrn leerling denktjreeds een wonder van wijsheid te zjjn een wonder van bedorven heid zjjn de gepoetste heertjes. Eerekrans had geen ooren voor de woorden van den onde. Hjj doorliep hei eerste vertrek, dat door een kunstelooten, lagen houten wand in twee heliten verdeeld werd.Het eerste was kliek, welke de Keizer belette tot zgn volk te spreken en met enkele goedge meende woorden hen te doen terugkee- ren tot de orde en tot hun werk, wa it het mindere volk in Rusland vereert «Vadertje» bjjua als een soort God. De revolutionaire c unite's, dat ii otze vaste overtuiging, kennende het nutte- looze der poging, dreven de arbeiders toch vooruit naar het Winterpaleis, waar de kogels en zwaarden der Kozakken hen wachtten en de erbarmeigke hofriiek had den treurigea moed op dat wterlooze en ongewapende volk, dat alleen kwam om «Vadertje» te zien en nit zgn mond woorden van bemoediging, eene enkele belofte voo' de toekomst te ontvangen, te laten schieten. Bloei ia er gevloeid tusschen den Keizer en zgn volk, onnoo- zel bloed van weerioozen en dat bloed heeft den Keizer van zgn volk geschei den. Men heelt overeenstemming gezocht tisschen de eerste dagen der Fransche revolatie en wat is thans in Rusland ge schiedt. Er is eea hemelsbreed onder scheid. Het Fransche volk had het koning schap leeren haten. De regeering van L o- d e w jj k XIV, en meer nog die van den Regent en van L o d e w ij k XV met de courtisanes de Pompadour en Dabarry hadden uit de harten van het Fiansche volk alle lielde voor den Koning, wie deze ook was, nitgewischt. Dat volk ver langde Daar de revolutie, hst wilde met geweld een einde maken aan het Ko- n'ogscbap. Het Russische volk vereerie zip Kei zer maar ds kogels van de Kozakken, die in de hait.n drongen der Russische onderdanen, hebben die lielie gedord. Niets heelt aan de revolutionaire partg in Rusland een grooteren dienst bewezen dan de gewei idadige afwijzing der arbei ders, niets zai sUrker de omwenteling prediken dan het bloed, dat gesiroo" d heeft ia de straten van St. Petersburg. Straks nog ongewapend en vreedzaam, komende om te verzoeken, zgn zij en kele uren later mannen der barricade, die aanvallen, dreigen en vernielen en het geweld laten spreken, waar zg vra gend werdin afgewezen roet den kogel. Van den 22sten Januari dagteekeut de omwenteling >n Rusland. En evenmin als de groote toegeverd- he d en de zwakheid van L o d e w g k XVI in Frankrgk da omwenteling heeft kunnen bezweren, evenmin of nog min der zal het ruwe geweld, waa-mede de voor brievenbestellers, huisknechts, makelaars vau den Jangaten rang en annere pers nen besiemd, die geen recht hadden de voorhal binnen te treden, welke na»r het aller heilig ste van het huis Eerekrans voerde. Het twee de was met zes lessenaars gevuld hier zaten drie leerlingen en drie jongere bedienden in sprakel oze, mstelooze werkzaamheid, in al tijddure'.de vrees voor vergissing. Nog waren de harde, met leder overtrokken krukken on bezet, Want eerst te negen uur sloeg het oogenblik van den aanvang des plichts, be gon het >ad der machine van het huis Eere- krais te draaien, den eenen zoowel als de a anderen dag. Thomas Eerekrans betrad het tweede ver trek, even laag en b rookt als het voorste. Hieruit voerde een korte, smalle gang naar zgn particulier kantoor. Met laken overtrok ken dub ele deuren bevonden zich aan deze en gene zijde van den gang, opdat geen ongeroepen oor vernemen zou, wat in het allerheiligste van 'i huis verhandeld werd. Ook hier stonden dra lessenaars leeg; zjj behoorden het hoogere kamoorpers neel der firma Hiettoe lelde ook de jonge heer, die j eerst bij zijne meerderjarigheid werkeljjke deel genoot werd. Een tweede lessenaar voor den zoon des huizes stond echter ook in het pn- vaat-kantoor van den heer Thomas Eerekrans gereed. Toen de chef binnentrad, stond eene kleine j gestalte in grauwen, tot op den draad versle- ten rok, waarvan de rechtermouw met een partg der Grootvorsten buiten medewe ten des Keizers waarschijnlijk tegen het volk optreedt, de revolutie op baar bloe- digen weg kunnen tegenhouden, 't Is waar, de kozakken zullen heel wat ver mogen tegen hit ongewapende volk en het leger, dat de Groolvoisten tot hunne beschikking hebben kan tijdelijk de ar- 1 eiders dwingen tot de orde en tot het hervatlen vau het werk, maar zg kuonen aau dat volk nief de verlorm liefde voor denKeizer noch den verdwenen eer bied voor het gezag teruggeven. «Vadert je» is een tiran geworden en waar zij morrend eQ met de woede in het hait weder aan het werk gegaan zgn of gaan zullen, daar bljjf't de verbittering bestaan en aangroeien, slechts wachtend op den dag waarop de verbittering opnieuw zal uitbarsten en waarop de arbeiders, beter voorbereil, niet meer wijken zullen voor de kogels noch voor de sabelsl gen der ruwe kozakken. Nog minder uit te roeien zal zgn de thans in de harten van vele ontwikkelden gevrstigde opin>e, dat het keizerrjjk der Romenofl's heeft uitge diend. De opinie zal veld winnen meer en meer en waarschjjnljjk zal het maar al te spoedig bljjken, dat werkelgk 90 pCt van het Russische volk den weg der re volutie op wil. Wat wellicht wel met eenige staats- manswjjsheid ware te voorkomen ge weest, zal nu niet meer tegen te hou den zgn. In het openbaar bedwong >n, zal dejjeest der revolutie in het geheim zgn weg gaan, onweerstaanbaar, wach- teud op het geschikte oogenblik om voor gord uit te bi eken. Geen te late belof ten, geen wijzen op het gevaar, dat dreigt van de vjjie van J span, zal meer bateu. Onheil gaat zjjn gang. De haristosh- teu zijn ontketend en Webe, wennsielos griassen 1 Doch ook wee over heu, die de ver antwoordelijkheid moeten dragen voor het onheil, dat over Rnsland isnitgib-o- ken. Strijd. Een DuiDch staafchuiihoadkuudige A 1- bert Schaftle zegt ia een van zgn bekende wtrken, dat onze maatschappij moet gebenme-kt worden door strjjd. Strjjd moet er zgn ondanks alle bescha ving, al behoeft het dar juist g-en bloe dige te jju.Een viede, een geheels vrede.... het zou slechts die van een kerkhof zgn. Dat die woorden juist zgu, valt niet ri betwisten, wjj ondervinden dat dagrijjks. Aan den eenen kant wordt blindelings gehoorzaamheid geëi-cht en aan den an deren kant wordt de vrjjüeid gepredikt, een vrjjheid die spot, lacht en scheldt op het gezag. Werkstakingen, waartoe de menschen worden opgeruid, belemmering van den arbeid, wil men als geoorloofd beschouwd hebben. Strjjd is er, strgd zal er big ven maar 'tisgsea kalms wrjj ring vaa opinie, es n uiting van wederzgdscbe dankbeelden zonder batslijkhedeo, zonder verwgtingen, dat scbjjnt eenvoudigweg onmogelijk. Strjjd en nog eens strijd is 's menschen lot. Voor den mensch met een eerljjk ka rakter is het bij 't zien van geple-gie laagheden om moedeloos te worden, om er bij neer te zinken, als hg maar altijd door ellendeliugeo, die zulks in hun maant hebben, zjjn eer door het slijt ziat sleu ren, als steeds menschen ziet, men schen geschapen door eengoefertierendeu God, die een huichelspel spelen, dat wal ging wekt, die dan nog prateu van ver draagzaamheid, terwgl zg zelf Maar geen wrok mogen wjj voor hen koestereD, zg roepen odzs verdraagzaam heid in, zg schimpen op ons, als wjj ge sard tot het uiterste, eens odz8 mensche- Ijjko natuur laten spreken, laat ons dan de overwinning op ons zeiven behalen met de gedachte Heer, vergeef bet hun want zg weten niet wat zjj doen. -norsmouw w e bedekt, van zijn draaikruk op Hjj legde, eene berekening onde brekend, de «a zeveer op den instkoker en wendde den binnentredende het magere, verdroogde ge zicht met den dunne aard, grijs als het hoofdhaar, in sprakelooze vraag tegen. Het was mijnheer Karker, de oude boekhouder van het huis. Mjjnheer Thomas had de deur achter zich gesloten nu trad hij tot op korten afstand van den o'den dienaar. Karker, zeide hij. Ik wil door niemand gevraagd to den niets, van niemand Gij hebt geuernle procuratie «ij zult mij en de belangen van het huis vertegenwoordi gen, to dat de liquidatie van hetzelve geëin digd is. Liquidatie! Minheer Karker verschoot van kleur, als werd hij door eene beroerte ge troffen. Mijnheer EerekraDS Liquidatie! herhaaldej de che! op vas ten toon. Maar mijnheer Frans? Met deze woorden waagde de boekhouder da wet der stomme gehoorzaamheid in tegenwoordigheid van zjjn chef te overtreden. Mijn zoon is dood, de Fracschen hebben hem dezen nacht te ^charurotle als smokkelaar zonder vorm van proces doodge schoten. Almachtige God Neem een van dia witte vellen papier en schrfjf, wat ik u dicteeren zal, gi g de koopman vooit, die ondanks de ontroering Te Berijjn zgn Zondag twee verdach te Russische studenten geva igeD geno men en dadelgk over de greos gebracht. Door de Duitsche R-chtbanken is in den 'oop van het laatste kwartaal van 1904 met minder dan 70 keer b?s!ag ge legd op mtgegenn werken hoof Jz okeljjk wegens onze eljjkei iohoud, virder ma jesteitsschennis,opwekking tot klassehaat, bele diging dei Kerk etc. Vanuit Berijjn is een petitie naar de Russische Regeeriug gezonden om M a- x i m Gorki, eeu der leiders van de oproerige beweging, die gevangen geno men werd, Wöder vrjj te laten. Vele be oemde mannen hebben hun naam onder dit verzoek gezet, o. a.de scbry ver ErnstvonWildenbruch, de btksnde strafrechtngeleerde V o n L i s z tde schilder Max L i e b e r- m a n n de tweede burgemee-ter van BeiTgn, dr. R e i c k e. Of het helpen zal Ook iu Zwitserland zgn Zindag pro testvergaderingen gehouden. Drieduizend socialisten wareu bjjeen, die heftig zich uitlieten tegen de Regeering. Ia E'zas Lotharingen komen, nu alles met een d.kke laag sneeuw is be dekt, de wilde zwjjuen uit de bossch-n voor den dag. Tu scnen het dorp Saute Co ne en het Fransche dorp Vanthermont zgn er ook woDen bespeurd. Er is een overeeo- komst gesloten t isschen de jagers in den E zas «n de Fiaoscbe op de grwns om vau Karker in zjjne jjzeren rust volhardde. Ik onderteeksn en begeef mjj naar mjjn particulier kantoor om op papier te zetten, wat ik voor uwe instructie noodig acht. In mijn geest heb ik onderleg reeds alles in or de gebracht. Zoodra ik daarmede gereed ben, roep ik a. Met een sidderende hand greep de boek houder d- veder: een folio-vel lag reeds op ziju lessenaar. Adres: Aan den vorst van Eckmiihl. Mijnheer iterekrans Schrijf I Knarsend vlogen de gekromde vinders over het blad. de huis Eerekrans heeft zich aan over treding van de wet op hit Contin ntaal-stel- sel schuldig gemaak', door eene toging ot geheime oiunensmokkeliDg van Engelsche wa ren. Ü3 zoon en erfgenaam, op heeterdaad betrapt en gevangen genomen, is, luidens recht van den kommaadeerend n officie zonder vorm van proces dood geschoten. De vader en chef des huizes stelt zi h ter besehikkiug van de wet, wat Frankrjjks t/rannie oen over wonnene oclegt Mijnheer Eerekrans,... dete brief is uw doodvounis. De chef haalde de schouders op, maar sprak geen woord. Hjj n m dr veder uit de ijskou de hand van deu boekhouder en scttreef met vaste trekken zjjn naam. aarna blikte hjj random zich. Met een langen blik omvatte hij de vtrirekken, die hem een koninkrijk waren geweest, waarin hjj onbeperkte heer- gezamenljjk dezen gevaarlijken gasteD, die,waarscbjj'iljjk van de Moots Faucil- les komen, dtn oorlog aan te doen. Iu een rondschrijven vau de Heilige Syuode wordeu de jongste gebemtei issen gezet op rekeniog van binnen- en buiten- landsche vjjandea. Gewutanlooze en ver bitterde vjjanden hadden io hun midden een misdadige geestelijke, die brutaal zgn heilige g slofte verbrak en thans terecht zal staan voor de geestelgke rechters. Hjj ontzag zich met den bedrogen arbei ders een met geweld uit de kerk g-mo- meu kruis, heiligenbeelden en kerkvanen in de handen te geven, om onder be scherming van dezs voor de geloovigen dierbare heilige goederen de arbeiders des te zekerder tot onlusten en tot dm dood te voeren. Het meest bedroesend is dat deze on lusten te voorschjjn werden geroepen door vganden van Rusland en vau de openbare orde. Door hen werden belengrjjke geld sommen gegeven om deu burgeroorlog uit te lokken en de arbeiders ai te bonden van het werk, opdat een tjjdige verzen ding van land en zeetroepen naar Oost- Azië ea de verzorgiag van het actieve leger onmogeljjk gemaakt werd. Da vgan ien van Rusland trachtten zjjn grondvesten, de orthodoxie en de auto cratie, zonder welke het rjjk ten onder zou gaan, te ondirrnjjuen. Het rondschrjjven eindigt met een be roep op het volk om gehoorzaam te zgn aan Czaar en overheid. De tweede dochter vau koniog Ed ward, prinse i Victoria, werd giste ren geopereerd voo ontsteking van den blinden darm (app-n iicitis) De Prinses doorstond de operatie tameijjk goed. Te Landen was het weer ZmJag prachtig. Hri vroor stevig, doch de kou werd ge'emperd door eeu verkwikkende zon. Ia Loadea heeft zich een comité gevormd voor het inzamelen van geld voir de Russische staker», op grond, dat thans alleen ia de staking voor het R s- sieche volk het middel ligt om econo mische en politieke hervormingen al te dwingen. In bedoeld coni'é heböen o.a zitting dr. John C 1 i f f o r 1, de beken de predikant, George Meredith, de verdieDsteljjke novellist en mr. Gar diner, de hoofdredacteur van «Daily N 1W8» Te Milaan hebben gemeenteraadsver- kif-z ng-n plaats geba 1. Gikozen werden 52 gematigden en katholieken en 28 de mocraten. De beer B a r i n e t ti, burge meester van Milaan gelurende de staking van S ptember en de heer Turati, so- cia istisch afgevaardigde, werdm niet gekozen. schappjj had uitgeoefend. Leeg enverl&t-n la gen zjj voor hem, een beeld der verlatenheid, des doods. Het huis Ferekrans was verdwe nen, ten einde er bleven over een graf in het Oude Land en een grijsaard, die over zich zeiven den toorn van den Frauschen ge weldenaar aftrok. Als een boveraardsohe 'ersohijning rees een rozig kinde gelaat, dat de trekken zyna zoons droeg, voor zjjn geest opals smeekten zjj om hulp, werden hem t«ee armpjes toegestoken Neen I De boekhouder sidderde bjj het hooren «an dit «Neen waarmede mjjuheor Thomas over zyn eige zwakheid zegep aaide. Als met een gtmengd gevoel van afgrjj en en bewondering keek hij zijn chef na, toan dete de gang in trad, welke naar zijn privaat-kantoor leidde. De dood vau Frans moet voor het per soneel nog verborg n blijven, tot gjj uwe opdracht vervuld en ik alle aangelegenheden geregeld heb. lot op dat oogenblik mag ni- mand mij, o der welke voorwaarde ook, -toren Vaarwel, Karker; gg diendet het Huis Eerekrans zoo trouw mogeljjk. Het gaat te gronde zonder beproefde trou vte be'oonen Daar binnen zal ik u gedenken. Zorg, dat dit ong' stoord kan gesohieden en luister naar mjjn geroep. Wordt vervolgd

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1905 | | pagina 1