No. 5915
Vrijdag 3 Februari 1905.
29ste Jaargang.
ÏÏ)ag6laó voor &looró- on Suió-dCollanó.
Kamerstukken,
Het huis Eerekrans,
De Katholieke Gids.
JtUlTJSjNbaJNu.
BUREAU St, Jan s at raat Haarlem.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
87.)
Duitschland.
Itahe.
Rusland.
ABONNEMENTSBBIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijk», behalve Zon- en Feestdagen^
Hoofd re decteu r-D irecteur W. KLPPERS.
ïTTNt AINIHCNDlti?
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN
Van 16 regels 50 Cent*
Elke regel meer 71/,
Oroote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
war -«ïgjw» SpCJ®0'' hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PubliciteEtrangér-
AGITE MA NON AGITATE. G.L. DA ÜBE fy Co JOHN., f. JONES SuccParis 3 lbisFaubour ontman re
Ze beginnen weer fris^h oas bureau
binnen te komen. De Eerste Kamer vangt
volgende week haar begrootingsarbeid
aan, de Tweede zal daarna de laatste
loodjes van wetgevenden arbeid gaan
leggen reden te over, om de Lands
drukkerij flink wat werk te bezorgen
Niet «an belang ontbloot is de Me
morie van Antwoord op hetgeen bet
Hoogerhuism zgn afdeelingeu zeide over
den algemeenen politieken toestand, spe
ciaal over de voor de beeren schijnbaar
Bteeds nieowe quaestie der Christelijke
beginselen. Hoor hoe de Regeering ro
yaal de puntjes op de i zet
«Ter ontneming van alle scherpte
uit een vroeger gebruik van het ge
wraakte woord, constateert de Regee
ring dat Christelijk en Pagenistisch
niets anders is dan de historisch be
kende tegen8ielling bij het eerste veld
winnen van het Christendom. Wel
verre van hiermede krenkend te be
doelen, strekte dit gebruik jmst Lr
vermijding van het woorl «heidensch»
dat om zgn afgodiechen bijsmaak, al
licht rechtmatige ergernis zou hebben
veroorzaakt.*
Dit laat aan duidelijkheid niet te
wenschen over. Maar waa' da Regeering
alius bewijst, dat zjj de «gevoeligheid
der oppositie» wil ontzien, daer eischt
er van den anderen kaut, «dat aan den
naam Christelijk geen beteekenis worde
ondergeschoven, die met zgn merk van
oorsprong in strijd is.» En met kracht
komt de Regeering in verzet «tegen het
uitwisschea der onderscheiding tU'schen
Christelijke en maatschappelijke deag-
den,» t°rwgl zij beslikt ontkent, «dat bet
tegenwoordig Kabinet de principieels
tegenstelling tusschen de Coristeljjke en
de moderne grondgedachten hetft gescha
pen ot aan de orde gesteld.»
Dit wat betreft de theologische grond
slag, waarop ook in de Eerste Kamer
de algemeene beschouwingen weer 'tul
len rusten. Tevens geeft de Regeermg
uog eventj s te kennen, dat et heelemaal
geen fusie bestaat van protestanten en
katholieken, waar immers d-zê partgen
geheel zelfstandig zjjn georganiseerd en
coal tie met fusie wordt vsrwarf. Dit is
eigenlijk zoo klaar als de dag, maar
moest toch nog eens worden gezegd. De
politiek maakt soms Oust-Inlisch doof-
De Regeering kreeg ook weer eens te
weerleggen de welbekende critiek ten
FEUILLETON
Vervolg.)
Nog een laatste buiging met het hoofd
een onttroond vorst kan bij zjjn heengaan
l'ine vazallen aid m groeten en de heer
Thomas Eerekrans verdween achter de dubbe
le deur, die zonder gedruisch toeviel.
Dior de g 'Ug loopend, betrad de oud heer
zgn heiligdom. Het was een midd 1 matig
groot halfdonker vertrek zonder eenige weel
de, hetwelk op den tuin uitzag Tusschen de
twee smalle vensters stond de lessenaar van
den koopman, zonder eenive weelde, maar
dodmatig ingericht :daanaast,op ijzeren pooten
een reusachti e, groene geldkist met zwarte,
jjz°ren banden btslagtn, zooals zg in dien tjjd
de tegenwoordige vuurvaste kasten vervingen.
Povon den lessenaar, ïeler oogeublik zicht
baar voir hem, die op den draaikruk zat,
hing een middelmatig groit portret in zware,
vergalde, kunst ol gesneden houten lijst
het «enige versiersel van het vertrek het
welk niets anders vertoonde dan grauw ge
pleisterde wanden. Het was het portret van
den vader van den toen usaligen chef, den
stichter van de firma Eerekrans.
Wel m~cht men het dit strenge, maar eer-
aanzien van de ontbinding der Eerete
Kamer en de S'a'enveiki»z;n2 in Over-
jjsel, qoaseties van zoo veronderden aard,
dat we ze liever maar latin ru fen. Zou
't er na eindeljjk nit mee vija
Overgaande tot de meer practiscbe
dingen patten wjj nit de memorie deze
mededeeliDg omtrent de Tarief wet
Mocht de tarief herziening wet zgn
geworden vóórdat de maatregelen die
daarnit tekosiigd moetm worden, tot
uitvoering zgn gekomen, dan belet niets
het tij istip van in voering van het nieuwe
tarief nader bij Kon Besl. of bjj de
wet te doen bepalen.
Men z:et dat de Regeeriog zoo eer
lijk mogelgk van plan is, de meerdere
opbrengst der inkomende rechten Ie be
steden voor het sociale doel, dat er yan
''en aanvang af aan vastgekoppeld werd:
de invaliditeits- en ouderdomsv^rzekering.
Wat,overigens da financiën des lands
aangaat, de memorie verdedigt Mnister
Harte tegenover het verwjjt van «be
denkelijke wankelmoedigheid» in zake
zjjn voorstellen tot belast ngverboogiog.
Daze voorstellen zgn nog geenszins te
ruggenomen, alleen tjjdeljjk aangehou
den, terwjjl versterking der mid leien zoo
wel als zuinighei 1 noodig big ven in weer
wil der gunstige geldelijke ni komsten
van November en Decembir.
Waar sinds eenige dagen Uoie-libera-
len en Yrgzinmg-democraten het e^ns
zjjn over een belastingprogram zonder
tariefwt, daar treedt toch de R'geering
geen stap terug en zegt zg: «Herziening
van de vermogens- en de bedrjjfbelas-
tmg kan eerst aan de O'de komen na
de tariefsherziening». Het Kabinet laat
zich wijseljjk niet van zgn stuk breDgen.
Hie mede stappen wg uit het Hooger-
hu s om ons te begeven naar bet Lagerhuis,
dat zich toegez mden zag de Memorie
van Antwoord aangaande het ontwerp in
zake «Wettelgke bepalingen betreffende
lotergen,» een w tavoordiacht, waar
mede zal worien opgetreden ter beteu
geling van de speelzucht, waaraan men
zich tegenwoordig tot groot profjjt
voornamelgk van loterg-o ider lemers
in volle vrjjheid kan ov rgtven. Dat de
Regeering geenszins «beginvelbergdmg»
beoogt, blgkt hieruit, dat zjj premielee-
nitgm bljjtt toestaan. Wel worden tr
dien aanzien de beperkende voorachrif en
verscherpt en wel met dezen eisch dal
die leeningen drie pr cent rente mo Hen
irageD, óf wel ten minste twee percent,
mitt in dit laatst® ge^al tevens de prc-
miëu voor geljjke bed agen verdeeld zgn
bied inboezemende gelaat nageven dat da eer
van het huis de basis wa9, waarop zjjn be
span was gegiondvest en dat ook zgn zoon
in deze begrippen was opgevoed. Jaren laDg,
nog bij het leven van den ouden heer, had
dit portret boven de schrijftafel van mijnheer
lhomus gehangenhem gold des koopmans
eerste blik als hg 's morgens zjjn privaat kantoor
betrad ot na langer atwezLheid in dit ve
trek terugkeerde, waar de overlefeut vóór hem
gcheerseht had tn zjjn geest nog zegen-aan
brengend te werken scheen.
Heden vermeed hij het voor de eerste maal
zijne oogen naar het beeld o^ te hetfeu. ng
voelde maar al te Wel den invloed der rre - -
selijke ontroeriug hij gevoelde, dat alleen de
koortsachtige opgatro dsnheid hem voor De
wusteloo heid tewaarde. Miar hij moest het
biwustzjjn niet verliezen, voordat all-s geor
dend, alles vol rokken was, zoo-Is hg he had
besloten.J v\ ia kon weten, of n et ook zonder
zijne e'gen aangifte de F/an»che overheids
personen reeds de hand ovrr hem hieldea op
geheven, of Maubourg niet, om zich voor elk
verwjjt te beveiligen, voor zjjn vertrek uit
Soharnrode den oppe bevelhebber van het
voorgevdlene had nderrioht en zich zei ven
daarbjj had voorgesteld als martelaar van
gevoelens hem door verwantschap ingestort.
Henri Ma bouiglln gloeiendea haat kromp
Z"n hart bjj ai-ze herinnering ineen Die on
gelukken kwameu van du Fransche vols vol
kenrecht familiebanden, niets was voor het
zelve heilig
Hjj dwong zich tot kalnre,metvliegen-
over de jaren, gedure ;da welke de Le
ningen loopen. Naar men ziet, komt deze
eiseh neer op bescherming dsr beurzen
van bet publiek. Eu daar zal wel niemand
iets tegen hebben.
Er zgn nog enkele wjjtigingen aange
bracht inde wet. Z >o is een bepaald ver
bod van geldprjjzen erin opgenomen, ter
wgl strafbaar zal zg'n het varkoopen enz.
van certificaten, rechtgevende op den
gedeeltelgken eigendom van loten of pre
mie-obligaties of op de winkans bjj eene
trekking dier loten of obl gaties.
Ten slotte de vraagZou ook deze
Loterjjwet nog behandel! worden \óó-de
verkieriogen? G -zien de vingerwjjzing van
De Nederlander, dat de Kamer nog wel
na Paschen kan ve rgaderen, is zulks best
mogelgk.
De ffollandsche Revue bespreekt iu zgn
e r ta nummer van den nieuw begonnen
jaargang den inhoud der eerste afleve
ring van den 17an jaaigang van De Eath.
Uids volgeuderwijze
Bjj den atnvang van den zeventienden
jaargang wjjst de redactie van dit katho
liek maandschrift er up, dat onder de
groote gevaren, die het katholieke leven
bedreigen, wel «de slechte lectuur eene
der grootste is en in den tegenwoordigen
tgd eene der meeff moeieljjke ou te
voorkomen en te bestrjjden
Een stortvloed verderfelijke lectuur in den
vorm van dagbladen, brochures, romans en
tgdschrilten, zegt ze, overstrojmt de wereld
en- dekt de leestafel der publieke gebouwen
niet alleen, naar ook die der huisgezinnen
huu doodend gif drinit in de ha'ten van oud
en jong, bederft het oordeel, doodt het gods
dienstig leven en sleept zoo vele jeugdige
zielen ten ve derve.
Ze list ft mede geholpen om «tegen
dón verderf aanbrengend'u stroom eeu
dam op te werpen.» Maar haar werk
heelt bg de katnulieken gem waard Be
ring gevonden. Want ze zegt:
i at bij dit voortdurend stre en het getal
der 1 zeis van vL)e Katholieke G.d9„ niet zoo
gioot was, als wjj reden hadden te mogeu
hopen en dat ons tgd schrift in zoo vele ka
tholieke huisgezinnen nog geen ingang vond
en er de geva<rlgke neutrale, auti gods
dienstige en vaakztden edervende lectuur itt
ve mocht-te verdrin eri, was ons vaak eene
groote oorzaak tot droe eui3 eu is de reden,
waar m bjj de ve'e waard Bering en de.i groo
ten steun, dien wg dankbaar erkennen, wjj
het//voldaan'/ niet volmon tig kunnen uit
spreken.
Toch gaat zg den moed en het ver
trouwen in den z 'ventienden jaarkring
niet verlie?ei.
Het is naar onze meening, zoo verklaart
de haast gleed zgn veder over het papier. Vel
len werden mrt het stjjve schrift van den
'oopian gevu'd, die iedere letter gelijke
ruimte en gelijk recht verlee de. Slechts een
maal sidderde zjju hand, toen hjj de door den
doof zijns zoons veroorzaakte acte van liqui
datie opstelde.
De verandering van zgn testament, die nu
uoodzakelgk geaorden was en het verzoek,
bet lgk van zijn toon naar Hamburg te mogen
laten overbrengen, stelde bjj u't, to dat
hjj de zekerheid bezat, hoe hij tegenover de
Fransche rechtspraak stoud en welke geldboe
te, men hum zou opleggen.
bat meu hem, zelts in het ergste geval,
den noodigen tijd zou laten iot h t vervullen
van alle formaliteiten, scheen in zjju oog zoo
zeker mogelijk.
Het voornaamste was geschied. Tot ineen
zakken toe outioerd, viel Thomas Eerekrans
tegen de houten leuning va-zja draaistoel.
Doch hg mocht nog niet rustenhij rukte
zich omhoog eu trok tweemaal aan het wollen
schelkoord, hetwelk aast zijn stoel hing. Het
was het teaken voor m jnheer barker.
In een ommezien bevnd de geroepene zioh
ter plause. De kleiue, ineengegroeide ge
stalte scheen door den last des kommers uog
droger eu meer gebogen.
Is het personeel aanwezig, Karker
Om tien uur, mgnheer i-erekrans? vroeg
de i'oekbO'ider verbaasd, alsof er n g moge
lgkheid bostond, daaraan te kunuen twijfelen.
Tien uur; de koopman s reek over zijn
met koud zweet bedeki voorhoold.
ze, de roeping der Katholieke Pers het gees
telijk en tgdelijk gezag ter zgde te staan ia
dien steeds zwaarderen strgd, en daarom gaat
ook //'Je Katholieke Gids// met vertrouwen
voort op d.-n eens iageslagen weg met de hoop
dat zjjne oude vrienden hun steun niet
zullen onthouden en dat de Katholieke lezers
steeds meer zgn s'revea zullen waardcereo.
Want ook in Nederland vraagt de strijd
tegen ongeloof en socinlismus voortdurend
ernstiger middelen en grooter krachtsontwik
keling en wat het jaar 1905 op politiek ge
bied zal breDgen, blijft, hoe hiog de ver
wachting ook moge gespannen en het ver
trouwen ia de toekomst groot moge zjjn, toch
st eds een raadse' en niets mag er verwaar
loosd worden, opdat de Christelijke Staats-
partg in dien strijd aan de stembus eeDe
glansrjjke overwinning moge behalen.
Met 't oog op het bovenstaande herin-
Deren we er aan, dat virladen j tar het
onder katholieke geesteljjke censuur staan
de maandb'ad «Lictuur» is opgericht,
eveneens om een «dam op te werpen»
tegen de verderf lgkheden des tgds.
De redactie van dejtraditioneele«L *vens-
beriöbtsn» welke de Lridsche M latschap-
pjj der Nederlandsche Letterkunde» aan
haar gestorven leden pleegt te doen wjjden
had d i goede gedachte, het herdenken
van mgr. Scbaepman toe te vertrouwen
aan d n Roomschen d chter M. J. I
Binnewiertz, een der meest talentvolle
en onbevoordeelde onzir jongeren. Aan
gezien da Lilscbe «Levenabericnten»
uitaraa-d slechts in beperkten kring wor
den genot n, meende de Radactie vau «De
Katholieke Gids» haren lezers een dienst
te doen met enk la grepen uit dit a ti-
bel over te nemen, wat z- gedaan heett
onder den titel van «Schaapman her
dacht.»
Patar P M. Boti uit Leid-n heelt
dan in een vol end artikel over den dood
van Filijs II» naar Duaseldorpa A malen
en k /uit in t gmspra vk tegen een oor teel-
velling van wjjlen From. Zi-hie- wat hg
zegt
ProfeisorFruiu heeft achter het aangrijpend
tableau van koniugs Flips dood, hetwelk
Dnsseldorp waarseh nlgk ^nt een beschrijving
van 's konings biechtvader heeft bewerzt, bet
er maar bgzoader druk; over, dat de koning
in ds woorden van onderworpenheid aan zijn
biechtvader, zeer verkeerd heeft gedaan, doch
speci'iek kenteekenend voor een katholiek.
Is er iets meer an i-protestantsch, zoo spreekt
de hoogleeraar lctterlgk, dan dit overdragen
onzer verplichting jegens God op een mede-
menscb, op een geest lake ue koning toch
had gezegd: Vader, gjj ajjt de plaalsvervange
//van mgn G;d, en voor zgne goddeljke
//majesteit verklaar ik, dat ik al doen zal wat
//gij mij zegt vereiseht te worden voor het
//heil mjjner ziel en bjj gevolg zal de schuld
//san u liggen als ik iets verzuim, want ik
/,voor mg ben bereid al te doeD, wat ik be
i/hoor te doe i.
Wjj vragen op onze beurt, of Fruin, de
goddeijjke zending des priesters erkent, ja,
dan neen? Zoo ja, dan is er nieti tegen o at
een gezant aangesproken wordt opdat hjj van
zjjn volmacht als gezant gebruik moge maken,
Zoo neen, dan bljjtt des konings biechtvader
voor den p-ofessor toch eerlijkheidshalve nog
De tijd gaat snel, zeer snel,'Weet ge-
hebben zjj gevraagd of geen ver nde stelling
Het sch.nt, dat de koetsier, die u gere
den heeft, met de pakhuisknechts gesproken
heett, viel Earner in. Eene zekere onrust,
slech's door eerbied in bedwa g gehouden,
heerscht onder de jongelieden. Zelfs mgnheer
Öeilng, d disponent, is zeer beangst om rent
de gevo ges voor do leden van een handels
hui9, dat zich aan eene over reding van eene
der scherpste keizerlgke wetten heett schuldig
gemankt.
Waren zjj vroeger er tro'sch op, het
hu:s Eerekraus te dienen, dau mogen zg nu
ne beproeving oudergaan, antwoordde de chef
scherp, den dreigt geen kogel hunne vade-s
zgn met Voor al het andere sta ik, ik
alleen. Ga nu beeu, Karker, eu vervul
mgne opdracht.
Mgnheer Eerekrans, nog is het tjjd. Als
n alw ohtte ot beter uog, als u vluchten
witde.
De soldaat blgft bjj zijn vaan lel. Kar
ker, ik bg mgn huis, zoolang gewdd mg
niet verwjjdert on can ook nog in den geest.
Van het oogenbl k, waarop dit geval wer e-
Igkheid wordt, begint de liquidatie, i
Totdat gij terugkeert, wil ik, dat niemand
mg storeik wil, ik moet rusten.
Hg maakte eene bewegtug me de hand
tegeu den oude en Karker ging. Doof voor
at e vrag-n, waarmede hjj in alle
vertrekken werd best rwd, gebogen, kom
mervol verliet hjj het huisvoor de eerste
een geleerd en ondervindingrjjk man En wat
is er dan tegen, dat de zondige meusch, die
juist zelf voor zijn verplichting heeft af te
rekenen, zich stelt onder het oordeel van een
ander? In béide gevallen bljjtt intussehen
wel degelijk de ondervrager zelf de voldoener,
doch hjj voldoet slechts niet naar het oordeel
van het eigen lk alleen.
Met nakomslin {en dus als professor
Frjin er een was, wordt vo'gens pater
Bots het recht beoordaelen van de hoof
den der partgen iu deu Nsderlandschen
opstand nog niet gemakk lgk.
O/erigens memoreeren we uit den in
houd dan nog: «Kiekjss van Fiankrgk»
(vervolg), door Norbert van Renth
«Kerstbede tot de Moader van den pas
geboren Jezns» doorA' W. Carm.; «Naar
de Kribbe» door Ouno Fries en «Geert
Groote» door A. IJ. Ravens'ad.
De revolutionnai en zgn woedend nu
op 's Keizirs verjaardag verscheid c e
Piuisische Opporofiisieren bjj toesprat-n
tot hun troepen gezegd hebben, dut het
St. Ptt 'rsbargsche blo dbad als een s noon
voorbeeld kan genoemd worden vaa mi*
litiire gehoorzaamheid.
Da «Berl. Zeit mg» verlangt, dat er
in den Rjjksdig navraag naar gedaan
zal worden, wat er vao dien gruwel waar
is.
De feestelijkheden voor het huweljjk
van dei groo hertog van H«»sen met
prinses Eleonore zu tiolmsLich
zgn in vollen gaug. Gister n had de plech
tige intocht van het bruidspaar in Darm-
sta it platte. Heden ou 12 uur zal het
huweljjk in de hotkapel gesloten wor
den, waarna het echtpaar naar het kas
teel Romrad vertrekken zal.
Ke zer W i l.h e 1 m zal wegens de
ziekte vai prins Eitel Friedrich,
vertegenwoordigt wjrden door zgn broe
der Prins Heinrich.
Als vertegenwoordiger van den Ko-
nrng van Engeland woont Earl Pem
broke de huwelgksplecntigheid bjj.
De grootme-ster der Ita'iaansche vrjj-
metselarg Br^% Firrari heeft een ma
nifest gerich' tot de Loges vau alle lan
den, om hen te ve zoekeu de rcVolouou-
nairo beweging in Rusland te ondersteu
nen.
Officieel is thans b kend gemaakt, dat
ruim een week gel,den bg bet oproer
St. Petersburg op 22 Jauuari j.l. 96 per
sonen zgn gedood.
Van de 333 gewonden zgn er tot
dusver 32 overleden, 17 kimden er reeds
nit de ziekenhuizen ontslagen worden, er
zgn er in de ziekenhuizen nog 231, ter
wgl er 53 daarbuiten worden behandeld.
maal sinds lange, lange jaren zgne plaats aan
den wormstekigen lessenaar van hot tweed
km oor ontrouw; het was hem, als droeg hjj
zich zeiven ten grave, achter hem had de
heer Thomas Eerekrms de deur gesloten. Nu
hief hij een blik naar het eer iedwaardige
gelaat omhoog, dat zaoht en tegelgk vol waar
digheid op hem neerblikte.
Mgn vader, ieide hij, ma; ik u, den
vleikelooze. in het aangezicht zien? Ik heb
gehandeld, zo a's de eer vau het huis het mjj
gebeod, zjj was mgn eerste wet, de Btem .ies
harteu moet voor hur zwjjgeu Te hard, te
onrechtvaardig mag is geweest zjjnnooit
echter mengde z oh de invloed mjjue/ per-
sioulijze gevjeleas met mgue handelingen.
Niet ter wille van wiusto j g stemde ik toe,"
om het bestaan van mjn zoon aan gevaren
bloot te stellen, het was de eer van den koop-
nan, die de rechten vau bet vrge verkeer, die
een tyran beperken wil, weet te verdedigen.
En dat het zoo afliep hjj zelf draagt do
meeste schuld, het was de eeuige vlek op den
levenswandel vud uw kleinkind vergeef, u
ziet, ik heb geena verontschuldig ng voor
hem I Doch gg z ilt nie: op mjj ver.oornd
worden, als ik hem beween.
Wordt vervolgd.)