No* 5948
Dinsdag 14 Maart 1905
29ste Jaargang,
voor tSHooró* en
Onderwij swetge ving
Een miskende vrouw.
1T J* A LA jV 1),
BUREAU St, Jans straat Haarlem
f 1,20
1,50
2,90
0,93
Rusland
Duitschland.
Italië.
Da to astand in Rusland-
Oe Oorlog in het Oosten.
▲BOiraEMBHTSVBIJS,
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
oor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.,
Hoofd re dacteu r-D i r e c t e u r W. KÜPPERS.
PBIJS DEB ADVEBTBimEW,
v« 1—6 regel50 Cents
Elke regel meer 71/
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
fbtAINXIEMroÏTr
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale\ Publicité, Etrangère
ASITE MA WON AGITATE. O-L. DAUBE 8[ Co JOHN., f. JONES Suec. Paris 31 hisFaubourg Montmartre
Naar mea weet, is de 1 weede Kamer
°P 't oogenblik bezig aan bet wetsont
werp betreffende deonderwijzerspension-
Oeering. De openbare onderwgzers genie-
teu resds rgkspensioen nu wil minister
K u y p e r dit ook geven aan hunne we
duwen en weezen, terwyl bij het even
zeer wil toekecneD aan de bijzondere on
derwijzers en hun nagelaten betrekkingen.
't Heeft weinig gescheeld of de behan
deling van dit ontwerp ware geschorst
ten einde eerst te beraadslagen or er de
wJbekende onJerwgs-novelle, die o.a. de
subsidies aan de bijzondere scholen ver
hoogt. Men kon het n.l. n aar n:et eens
Worden over den «rechtsgrond» voor de
pensionceering der bijzondere oadtrwjj-
*ers, waarbp van rechts de heer Y a n
I d s i n g a betoogde, dat die grondslag
slechts daarin zou te vinden zjjn indien
men de schoolbesturen, die subsi lie ge-
tic ten, den plicht oplegde hen personeel
te subsidieeren. 't War darrom dat hg
liefst eerst de novelle behandeld zag, dan
kon daaria die rechtsgrondige quaestie
grondig worden opgelost. Minister Kujy-
p e r nu verzette zich daar niet tegen 5
hjj vond het zelfs practiech, iu den geest
des Heeren van ldsingate bacaelen
wat Z Exc. te eer kon zeggen, wjjl im
mers zga Memorie van Antwoord al een
paar wtken oud is en den leden dus be-
ktnd kan zijn.
Maar ons Parlement is nu eenma.l
niet practiscb. Hoewel ra langer dan een
v.eek discjssieeren een aan alle pirig-
en volioend voorkomende rechtigroud
nog niet was ontdekt, warden de alge-
meace beraadslagingen ma»r gesloten en
aangevangen met de artikelen. Men scbjjut
er dit op gevonden te hebben, dat de
eindstemming over de pensionoeering pas
zal gebonden worden na de behandeling
van meergenoemde onderwjjswet, die dus
meer en meer kans krijgt, nog vóór de
verkiezingen te worden afgedaan.
Als dit geschiedt zullen de liberalen
Wel jammeren, want zjj slaan uit die on-
derwjjs-novelle heel wat politieke munt.
Zjj doen het voorkomen ot dit ontwerp
indruischt tegen de Grondwet, die im
mers voorscbr jj't, dat het «Openbaat» on
derwijs door de Regeering mo t worden
verzorgd, zoodat zij gaarne^ bet Bijzon
der onderwjja weer aan zjjn loc zoodon
overlaten.
Dit is nu wel lijnrecht in strjjd met
de tot dusverre gevolgde subsidie-tac-
FJ£ O 1LLETON
10.)
Vervolg.)
On zachten toon ging hij voort
Ja, liefde had mijn behoud kunnen zijn.
In mjj ook brandde een ODieschbare dom naar
geluk, en ik zou van geen hoogere weelde
gedroomd hebben dan het leven te slijten
aan de zjjde eener beminde vrouw, voor haar
vreugde, [haar welzijn te zorgen dan ea ook
dan alleen zou ik alle staatkui de hebben
prijsgegeven, uit vrees de mijnen in mijn on
geluk mede te slepen ;maar zooveel zonneschijn
was voor mij niet weggelegd, mij blijft nog
alleen mjjn plicht over.
Dia plicht kan wachten j waartoe zoo
overijld gehandeld?
Wilt gij het waarlijk weten
Ik smeek u, het mij te zeggen.
Welnu daD, omdat ik vergetelheid ga
zoeken in het gevaar omdat zelfs de Kat( r-
ga mij npg barmhartig zal toeschijnen, zoo
zÜ stilling aanbrengt van pijn. Wat zijn de
smarten van het l:chaam, in v.rgeljjking met
die der ziel?
Hebt gij dan zoozeer geleden vroeg
zij op geemcorden tooD.
01 antwoordde de jongeling niet zonder
tiek, maar deze incon eqientie weegt
den liberalen zoo weinig zwaar op het
hart, dat zjj ons inconsequentie d irveu
verwjjten. Zjj zegden e l, dat de «paci
ficatie» van '89 (l.w.z. de Sehoolwet-
M a c k a y) onzerzij ls genoemd ie de
b ë.udiging v. n den schoolstrjjd, zooda'
wjj nu het recht misser, dien strjjd te
heropenen. Hiertegei valt eerstens op te
merken, dat Katholieken noch Protes
tanten aan haivactiag van denoazJigen
schoolstiij i denken, maar eenvoudig wat
meer tegemoetkoming vragen in de hoo-
ge kosten huuner schelen. Bovendien be-
teekende de «pacificatie» geensnics, dat
de Bijzondere school volkomen tevreden
kou zjjo, maar alleen dit: dat over de
beginselquaestie der gelijkstelling met de
Openbare school was beslist. En 't is nu
eenvoudig deze gelijkstelling, weike de
Regetring wat verder door wiL voeren.
Het wetsontwerp geeft hg het tt-even
hieruaat van groote bezadigdheid b'.gk.
Terwjjlde libtr Jen er nooit naar hebben
gevraagd of het bij Financiën wel ljjden
kon tn-wgl zjj speciaal de gemeentelijke
kassen verbazend voor hun geliefde neu
trale school hebben uitgebuit, wil de Re-
geericg niet verder gaan dan 's lands
middelen h.i. toelaten. Le liberalen moch
ten deze voorzichtige financieeie politiek
wel eens prjjzen.
Ondank is echter 's wereld loon, dat
ondervindt Dr. K y p e r ook nu. Hoewel
de liberalen hem dankbaar moesten zjjo
voor zga onderwijs-novelle, waarmede zjj,
met wat kunst- en v.iegwerk, de zooge
naamde kleurlooze middenstof wat kun
nen opzw.epeD, weten zjj geen leelijks
genoeg van hen !e zeggen. Zoo voeren
zjj ook nog aaD, dat hjj met zjjn ontwerp
verdeeldheid zaait, Alsot het erkennen
en bestendigen van een bestaauden toe
stand geljjk zou staan met het in h6t
teven roepen van di.n toestani! Het on
juiste vau deze red meeting springt in't
oog. En zoo weiaig zaait beven lien de
Bijzondere school verdeeldheid, dat haar
aanhangers, hoewel principieel op meei-
dere punten verschilleed d nken, broe
derlijk simengaaD, terwjjl de libeialeo,
afkomstig van de neutrale suboo', alleeD
met een blanco-artikel zjja hij-ea te bren
gen-
Slechls op een punt gaan wjj op on
derwijsgebied met de liberalen een heel
eicd simen. Zjj zeggen: wilt gij meer
subsidie, waarborgt dau ook dat uw on-
de-wjjs goed zg. Eige: ijk is dit een insi
nuatie, wjjl er uit te distilleeren valt,
lat de Cbrisfelgke par'jjen niet veel om
bitterheid, tl'mand draagt daaraan schuld
als ik alleen. Ik kreeg lief en zonder mij at
te vragen, of dit gevoelen geen waanzin was
warromtrent alles mjj zeide, dat ik niets te
hopen hart, schonk ik mjjn gansohe hart weg,
zette ik al mjjn levensgeluk op die ééne
kaart. Ik heb verloren en het recht niet mij
te beklagen.
Een huivering voer Alma door de leden,
zij scheen een oogenblik te aarzelt n en ver
volgde toen bijna onhoorbaar
Hebt gij u niet vergist omtrert het
gevoel, dat die vrouw u toedroeg? Hebt gjj
haar ten minste van uw liefde gesproken
Owat haar gevoelens voor mij betreft,
daaromtrent liet zij mjj geen twijftl over.
Mjjn heengaan zal haar gsen leed doen.
Wat weet. gij daarvan af? Is het hart
van de vrouw geen doolhof, waarin gij zelve
slechts hjj vluchtige blilueroflikkeringen kan
lezen Zeg mij, wie zjj is p ins, en wellicht
zal ik u beter dan gij kunnen vertellen, of
gij u niet vergist.
Het ware toch te laat. Ik bid u, laat
mij mjjn geheim met mjj medenemen.
En zoo zjj zelve u er om vroeg
Waartoe martelt gij mij noodeloos riep
hjj uit ten prcoi aan een hevige entroering.
Zoo fjj het niet sedert lang geraden hebt,
welnu, hoor het dan omdat gjj het wiltIk
heb u liefgekregen, Alma PodDawska, en van
wie ik tcch wist, dat gee» zachter gevoel
ooit uw ziel zou binnensluipen.
En en gjj heht uw besluit genomen
na gisteren hijgde zjj.
I degeljjk onderwijs geven, als zg de dub-
beitjes maar zien. Wij willen daar echter
overheen stappen in 'fc belang der jengd.
Nooit of nimmer moet tot de leetlingen
dec Bgzoudere stholen het verwjjt kun
nen worden gericht, dat zij minder got d
onderwezen worden daa de makkers dei-
Openbare school. Wjj weten, dat dit ver
wgt ongegrond is, maar dit ODgegroude
moet voor ieder Juideljjk uitblinken. En
daarom zeggen wjjstilt gaarne waar
borg en voor de degeljjkheid onzer scholen.
Te eer kannen wij dit doe n, waar het
onderricht resds zoo goed is en geen
eijj behoeft te schromen.
Te St. Petersburg ziet men niet 1 dan
lange geuchten, men zit er in zak en
ai cis over de vreeseljjke uederlagen en
in plaats van den sTjjd maar op te ge-
vöd, spreekt mea met trote over de doods
verachting van de troepen, en de bevel
hebbers ia het Verre Oosten, De strjjd
opgeven, dat nooit, zegt de Rus, en reeds
wordt weer een nieuw legercorps geor
ganiseerd.
Aan den krjjgsraad, een paar dagen
geleden gehouden en bjjgewoond door
generaal Dragomiroft, wordt groo
te beteekenis gehecht. De stad is vol
geruchten van nieuwe mobilisaties. Men
verzekert dat de 5e, 13e en 18e leger
corpsen en het korps grenadier! uit Mos
kou leeds gemobiliseerd zjju.
Natuurlgk om weer verslagen te wor
den, want de Rassen missen alle aan-
valswaarde. Zeker, zjj zjju dapper, zij
hebben een bewonderenswaardig uithou
dingsvermogen, maar zjj vormen slechts
een uitnemend metaal, want zoo dikwjjls
het Russischs leger door een verbonden
vreemd leger is kunnen aangedreven en
gele d worden, bedt het overwinningen
be hauld.
Gent raai Koeropatkin bijjkfc geen
doortastend bevelhebber, hg is té voor
zichtig en mat dat al zjju de Japansche
oevelhebbers hem te vlug af. Dit is ge
bleken bjj eik n slag.
In bet «Bristol-hotel» te St. Pe-
burg, vlak tegenover de Izaakskath -.draal
au iu de nabijheid van het Duitscha ge-
lantschapsgtbouw, is Zaterdagmorgen eea
bom ontploft.
BJacgiijka schade hetfc de ontplof
fing veroorzaak^.
4 kVertcheidene vensters werden verb ij-
zeld. In de winkels van de benedenver
dieping stortte het plafond naar beneden,
op de derds verdieping vielen de venster
ruiten van vijf tamtn in scherv n. Het
huis, waarin nn de just.tie een onder
zoek instelt, is door de politie afgezet.
De Russische muister van Buitenland-
sche Zaken moet de Fransche Regeering
in vertrouwen hebben med-'gedeeld, dat
Ja. Misschien had it nog kunne 1 voort
leven net uw oi.verschilligheid uwhnatkon
ik niet dragen.
Al et een doffen kreet, vol onuitsprekelijke
wanhoop, liet zij zich aan zijn voe'en ned*r-
zinken en strekte met hulpeloos gebaar de
handen naar hem uit.
Waarom straft gij mij zwaarder dan ik
verdiende? prevelde zij op gebroken toon,
O! ik was schuldig gisteren, het was onver
geeflijk u te bejegenen zooals ik deed voor
al wat gjj voor mij en ook voor mijn rrmen
vader gedaan halt, maar er kemen uren in
het leven waarin men krankzinnig wordt
van vertwijfeling en men het dierbasrste wat
men bezat met verwjjten zou overladen.
H|j poogde fcaar op te heften met de woor
den:
Ik wil u niet in deze houding voor
mjj zien. Neen, Alma, gjj behoeft mijn vergif
tenis niet te vragen. Hoeveel pjjn gij mjj ook
deedt, mijn liefde pleitte uj reeds vrg. Alleen
zeide het mij slechts al te goed hoe weinig
ik in uw bestaan meetelde.
Zij had geweigerd op te staan en snikte
onitaimig
Weinig? zegt gjj, weinig Maar hebt
gjj dan niet geraden, dat, zoo ik u noodeloos
pijnigde, ik zelve mij daar mede een harde
boete oplegde Dat, zoo ik u op het oogen
blik verfoeide, het niet anders geschiedde,
dan omdat ik mjjzelve beschuldigde geduren
de de laatste oogenblik kt n van het bestaan
mjjes vaders te veel met u bezig te zjjn ge
weest In dien nacht, toen hjj stiert, droom
de Czaar vredesonderhandelingen^ met
Japan wenscht aan te knoopen tot het
eindigen van den Oorlog.
Tu88chea de Fransche en Britrche Ka
binetten wordt nu beraadslaagd over dit
punt. Het Russische voorstel zal door
tus cbenkomst der Engelsche regeering
aai Japan medegedeeld worden, indien 't
niet reeds geschied ia. Deze vredelievende
daad van Rusland wordt voornamelgk
toegeschreven aan de moe lgkheden ver
bood n aan de nieuwe Russische leening
te Pargs.
De 302 steden in het Duitsche Rgk,
die deelnemen aan het huwelijksgeschenk
voor den Kroonprins, lubben te samen
410.0000 mark bjj elkander gebracht.
K i «er W i 1 h e 1 m en president Roo
sevelt wisselen voortdurend beleefdhe
den. Nu weer heeft gezant V 0 n S t e r n-
burg in last van dea Keizer den Pre
sident een pcacht-exemplaar van Stin -
rocks uitgave van het Nibelnngenlied,
die op de tentoonstelling te St. Lanis
de bewondeiiog van den Pre ifeot op
wekt?, overhandigd.
Het Italiaansche Minitterie zal on
der F 0 r t i s zeer waarschjjoljjk tot stand
komen.
Officieus wordt vernomen, dat F o r-
t i s minister-president en minister van
Bioneulandsche Zaken worden zalT i t-
t o n i behoudt de portefeuille van Bni-
tenlandsche Zaken R 0 c h e 11 i bljjft
minister "an Justitie; Pedotti van
Oorlog Luzzatti van de schatkist en
Mirabello van Marine. Met uitzon
dering van R 0 c h e 11 i behooren al de
ze mannen tot de rechterpartjjF 0 r t i s
moet dus voor de overige departementen
leden van de linkerparijj vinden.
Met de zekerheid, dat hem de vorming
van het Kabinet gelukken zal, groeit de
verbittering der socialisten en rad caien,
die F o r t i s haten, aaD.
In het Czarenrjjk heerscht overal een
geest van oproer. In de steden woelen
de revolutionuaira en soci ilistisc'ne ele
menten als om strjjd om omroer te ver
oorzaken en door geweldplegingen schrik
aan te jagen Op het plattilaud worden
de B eren tot op oarige daden aangezet,
zoodat in het district Orlofska, een troep
v m 3000 boeren plunderend en brand
stichtend langs de landgoederen rond
trekt. E zonden reeds 18 landhuizen ge
plunderd zjjn.
De stuJeerende jongelieden der Uni
versiteiten en technische scholen droomen
vau een constitutioneelen regeeringsvortn,
van dasr hun verzet en dwarsdrjjverjj
in alles wut van Regeeringswege komt.
De jongens willen geen lessen meer
bijwonen. Ni heeft de Minister van On-
derwjjs aan de Directeuren, professorren
®n hoofltn van scholen getelegrapheerd
de ik alleen van het geluk, dat wjj samen
verbonden waren voor alljjd, dat gjj mij tot
uw viouw had gemaakt, en bij dat vreeseljjk
ontwaken had ik u en mjjzelve kunnen vloe-
keD, al ware het slechls om de vreugde van
dien drcom.
Alma 1 riep Karoskine uit, haar bij de
tij e handen grjjpende en haar dwingend naar
hem op zien, moet ik daaruit opmaken, dat
ook gjj 1 Neea, h t is niet mogeljjk, het
kan niet zjjn
Ja, ik had u onbeschrijfelijk liefgekre
gen, sprak zjj fluisterend, ik heb u nog zoo
lief, dat gjj mjj vermoordt met uw twjjfel,
met uw wreed besluit.
Al het vo ige vergetende voor de harts-
tochtsljjke vreugde, die zich plotseling van
hem meester had gemaakt, greep hjj haar in
zjjn armen, klemde haar aan het hart en fluis
terde haar toe
-- Mjjn lieveling, mgn leven Het vrjje
bestaan zal niet lang geno g wezen om u te
danken voor het geluk, dat gij mij schenkt.
Ook zjj beantweorddez zijn omhehiDg, maar
bet vrouwenhart had dsarom het dreigende
zwaard niet vergeten, dat boven het dierbaar
hoo'd opgeheven bleef.
AU gij mjj werkelijk liefhebt, dan zult
gij thans niet vertrekken, niet waar smeekte
Vertrekken herhaalde hjj verward, ter.
wjjl bij met wanhop,-g gebaar de lokken van
j het voorhoofd wegstreek.
Ja, ik vergat in mjjn blijdschap mjjn j
broeders, Polen, alles. 1
tot uiterlgk 12 Maait met de onwilligen
geduld te hebben en dan maatregelen
te zullen nemen. De studenten zullen
echter blgven weigeren tot de beloften
in het rescript van den Czaar vervat,
vervuld zullen zgn.
Over de onlusten der boeren verneemt
het St. Peterbnrgsche telegraafagentschap
het volgende
In de vorige week kwam er in 'tzui
den van de gouvermenten Kursk en Orel
beweging onder de boeren, wat in het
district Gluchoff in het gouvernement
Tschernigoff oversloeg tot het plunderen
Een suikeriaffinaderg werd in brand ge
stoken.
De troepen herstelden dé orde en brach
ten de bevolking tot kalmte. Op't oogen
blik is deze beweging tot in het district
Sjeffsk in her gouvernement Orel te be
merken. Uit Briaunk is een compagnie
soldaten er heen gezondeD.
Een ambtelgke kennisgeving, uitge
vaardigd in het belang van de handha
ving der orde in den staat, bedreigt straf
fen teges bet ophitsen van de boeren bg
vergaderingen in de dorpen tegen de be
staande wetten betreffende het zeifoestnar
op het land, en tegen andere wetten die
de inrichting van het bestuur das lands
raken. Geldboete tct 500 roebel of hech
tenis tot 3 maanden wordt bedreigd. De
ze maatregel wordt uitgebreid tot het ge-
heele gouvernement.
Eea onbekende heeft te Warschau den
adjunct-commissaris van politie R b s t i e-
gazef met een revolver doodelgk aan
den hals gewond. De moordenaar is ont
snapt' Op den gouverneur te Soeehoem
aan da Zwarta Zee is ook een moordaan
slag gepleegd.
Da «Aurore» zegt, dat er vonr den
14den een opstand te St. Petersburg dreigt.
Veertigduizend werklieden moeten goed
gewapend zijn.
De overwinning der Japanners op het
groote Rjs8ische leger behaald, valt niet
te betwisten, hoewel meer Japansche sol
daten in den dagenlangen strjjd geval
len zjjn dan Russen.
Treurig noemen wjj 't dat de Russen,
die aauhoudend slaag krjjgen en achter
uit gedreven wordeo, den strjjd niet op
geven.
Nu h8et 't, dat generaal Koer 0-
p a t k i n zga drie linieën, waarlangs bjj
op Tieling terug kau trekken, behouden
heeft en dat deze plaats een centrum
geworden is. Om den spoorweg, die de
Japanners in hen macht hebben gekre
gen, schjjnt bjj zich niet zoozeer te be
kommeren dan wel om den weg van
Fceq'ou naar Tieling, die zeer goed en
berijdbaar is voor geschat en den grooten
mandarjjnenweg. Over deze wegen trekt
het Russische leger naar Tieling, terwjjl
het nog steike stellingen om Moekden
bezet houdt.
Achter Tieling, zeggen de Russen sterk-
ke stellingen te zullen innemen, waarin
Gjj zult niet gaan, lwan zweer mjj,
dat gjj niet gaan zult,
Eu angetig staarde zjj hem aan, élsof van
zjjn antwoord ook haar leven moest afhan-
gen,
Hjj schudde zich uit zjjn bedwelming
wakker, Op zijn gelaat verscheen e'eu uit
drukking van groote vastberadenheid.
Neen, Alma, zside hjj, het zou onver-
geefeljjk van mjj wezen heel uw bestaan te
verduisteren door mjjn roekeloosheid. Ik kan,'
helaas t mijn eensgegeven woord niet weder
intrekken en op die vergadering ontbreken,
maar het zal de laatste wezen, dis ik ooit
bijwoon, wees daaromtrent gerust, ea ik zal
daarbjj nog een uiterste poging aanwenden
om mjjn vrienden het hopelooze van hun stre
ven te doen inzien.
Oheb dank voor die belofte gjj wen
telt mij daarmede een centeuaarslast van de
ziel, fluisterde zji, bet vermoeide hoofd op
zjjn schouder latende rusten, maar is het
wel noodig, dat gjj er zelfs voor die ééne
maal heen gaat?
Het is, helaasouvermjjdeljjk. Ik kan
in een zaak, waarbij anderen hun hoofd op
het spel zetten, geen dwaze rol vervallen
doch één avond slechls, en ik ben wederom
vrij tot n te snellen en alles verder met u
en mjjn ouders omtrent ons huweljjk te be
palen,
Wordt vervolgd