No. 5958
Maandag 27 Maart 1905.
29ste Jaargang.
®ag6laó voor &loor0* ££uió-<Jlollanó.
Een nieuwe Gultuurka irp,
Een miskende vrauw.
Wegens den feestdag
vau Maria,'Boodschap, te
vieren als Zondag, verschijnt
de Nieuwe Haarlemsche
Coulant morgen niet
¥üK8TtS BliA
B UIT H i\ L A N D.
BINNENLAND.
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen,
Hoofd re dacteu r-D irecteur W. KÜPPEKS.
BUREAU St, Jansatr&at. Haarlem
t 1,20
1,50
2,90
0,03
PB IJS DEB ADVBBTEITTIBir,
Van 1—6 regels 50 Cents
Elke regel meer 71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Con tast
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale', Publicité, Etrangère
luffrE MA BfON AGITATE. G.L. DATJBE Co JOHN., J. JONES Suee. Paris 31 bis Faubourg Montmarlre
Dit nummer bestaat uit:
TWEE BLADEN.
cists vermochten, was het katho!i:ke
Centrum. Dj Keizer kon het Centrum
uiet missen. DeerLijiud Frankrjjk sloot
een verbond met het overmachtige Rus
land en Wilhelm besefte dat in Duit-
schland alle krachten moesten ingespan
nen worden om het Rjjk één en mach
tig te houdeo, het leger en de vloot uit
te breiden en in staat te stellen tfgen
den eterksten vijaud op le treden. De
Ke:zer had htt Centrum noodig ea bij
wis weiw llend jegens de katholieken,
mm hoorde van geen Cultuarkampmaa':-
De nitlatingen vau den Duitschen
Keizer en van Prins H e i n r i c h, niet
herzieu of opgehellerd, zooals dat met
andere wat al te vlug uitgesproken woor
den van den wat redselige Duitschen
Keizer wel eens gebeurd, noch tegenge
sproken in de officieels of officieuze pu",
hebban niet alleen bjj de katholieken
maar ook bjj vele protestanten de vrees
doen ontstaan voor een nieuwen Cultuur-
kamp. Het verzamelblazen van alle pro
testanten bjj gelegenheid van de inwg-
ding der nieuwe Domkirche tot het aan
binden van den strjjd tegea het ultramon-
tanisme, heelt alarm gewekt en velen vra
gen z'ch af, of W i 1 h e 1 m II misschien
lust gevoelt te beproeven of hjj slagen
zal, waar VonBismarckin zjju
overmoed zoo erbarmeljjk éjhej heelt
geleden? Na den oorlog van 1870
stond Duitschland ia zijn vollen glansen
het nienw opgerichte Duitache Rjjk moest
een Protestantsch Rjjk zjjn en geen macht
mocht daarin gedeeld worden naast de
macht van den Protestantschen S.aat eo
daaromstrjjd ,tegen Rome, strjjd tegen
den Paus, wiens macht reikt vaa het
eene eindpunt der aarde tot het andere,
overal waar katholieken zjjo, die in deu
Paus van Rome denStedehouder erken uea
van den Christus, die de wereld regeert.
Die macht moest in het nieuwe Protes-
tautrche Duitsche Rgk niet gelden, daar
ten minste moest zjj onderworpeu, gefauikt
worden en de kolossus Bismarck
raadde ze aan en zoa ze neerwerpen,
maar er kwam een tjjd dat hjj boigen
moest en dat hg niet meer regeeren kon
zonder... het Centrum. De macht des Pau
sen bestond en bleef bertaao... en B i s-
m a r c k werd door den jongen Keizer ter
zjjde geschoven.
De tjjden werden moeielijker voor
Duitschlaod. De sociaü ten namen tce
in macht en het bolweik, waarop zij
Vervolg.)
te zatnen roepen en vereenigen van alle
protestanten en de iowjjding der Dom
kirche was daarvoor eene uitmuntende
gelegenheid. Alles wat zich Evangelitch
en Pro'estant noemt vereenige zich te
gen den stpgenden invloed van het Ul-
tramonlanisme Bij de Redeeligkeit van
den Duitschen Keizer behoeft men daar
in nog geen oproep te lezen voor een
nieuwen Cultuurkamp. Maar al was dit
zoo, bjj zon de Duiteche katholieken
thans beter gereed vindtD, can na 1870
en bjj zou weldra erkennendat bjj op
een gevaarlgker a-ontunr was uitgegaan.
Yon Bismarck, «jij ook niet naar
Canossa ging»
A'.o gji echter van hier poogt te ontkomen,
zal men u wederom gevangennemen en znlt
ge tot straf gesleurd worden naar de kaze
matten van Akatonia, waar gij tot uw dood
toe ingekerkerd ruit big ven, onder den grond.
Zfj zullen mjj niet levend terugvinden.
Dan zult gij van gebrek in de taiga
(h;t Siberische woud) omkomen.
Het zjj zoo, Nooit zal ik mij, door
honger en koude gedreven, weder aan onze
beulen overleveren, zooals jaarlijks honderden
zwakkelingen doen. Neen, ik wil ontkomen of
sterven.
Zgt gjj dan nog zoozeer aan degenen,
die gij achterliet, gehecht Weet gij zeker,
dat zij u niet vergaten, geljjk zij mg gedaan
hebben
Neen I Ik ben niet vergeten, daarvan ben
ik overtuigd, sprak Nesdorff met vuur. Toen
ik Polen verliet, bleef aldaar mjjn vrouw ach
ter, een kind) nog bijna, zoo jong wa9 zij
maar wjj hadden elkander zoo lief, dat het
geen oogenblik zelfs in mü opkwam aan haar
trouw te twjjfelen. Zoo ik mij vergist had
mil
F.aokrjjk is in hinden dar Loge en
het Fransche leger komt langva nerha nd
in staat vau ontbinding.
Rusland is machteloos geworden ten
gevolge van zjj i misdidigaa eu onzali-
gan oorlog en van zjjna biunenlandsche
twiste Meent da DuitscheKe'zer nu Diets
meer te vreezsu te hebben en zou hjj het.
uu durven wagen eea uiauveu Caltuu'-
kamp te beginnen met hoop op eenan
goeden uitslag
Het is mogeljjk, dit zulk een denk
beeld bjj deu op macht belusten Keizer
is opgekomen van zekere geneigdheid
tot avonturen is Zjjoe Majesteit moeieljjk
vrjj te pleiten, maar dit zou toch een
avontuur zjjü, waarvan bjj weinig zoete
vruchten zoude plukken, eu wjj achten
den Djicschen Keizer we.'kaljjk te ver
standig en te goed diplomaat om zich in
dit avontuur te wageD, waar hij goed
inziet en begrijpt, dat de katholieken het
beste bolwerk zjjo tegen het steeds voort-
wcektrende socialismus.
Er is echter iets anders, dat eene ver
klaring kan geven vau de keizerlgke uit
latingen en van htt niet tegenspreken
zjjner woorden in de ofiicieele pers.
Het tegenwoordige Duitsche keizerrjjk
heelt zich gesteld als een protestantsch rijk
en het keizailjjk hof heeft, vooral ook
order dezen Keizer den godsdienst steeds
hoog gehoudeü. Aan het Hof hadden dan
ook zeer o thodcxj predikanten geen ge-
ringen invloed en dat het dien bjj de
eindtlooze en hopelooze verdeeldheid der j
Evangeli6chen vaak verdroten beeft de,
steeds toen-mende macht der Ultramon-
t«nen te moeten aanschouwen en te moe
ten erkennen, dat de invloed *an het
Centrum, trols alle stormen, onverzwakt
bleef, is lichtelgk te begrjjpen.Voor de
hand ligt bet dan ook, dat deze den
Keizer niet zelden zullen aangespoord
hebben om tegen den wassendestroom
van de macht en den invloed der katho
lieken een dam op te werpen door het
Welnu?
Dan zou ik nog willen ontvluchten,
vervolgde hjj op ge9moorden toon, al ware
het ook 9lecht9 om injj te wreken.
Een oogenblik bleven beider in stilzwjjgon
verzonkendaarna hervatte de jonge rechts
geleerde
Iwan Karoskine, ik heb u daareven
herinnerd wat uw ouders voor mjj verricht
ten nooit had ik durven hopen hunne wel
daad te kuonea vergelden. Nu de gelegenhe'd
zich daartoe aanbiedt, smeek ik u mjj die
•reugde te schenken en niet harder te wezen
dan het lot.
Wat bedoelt gjj stamelde de jonge
prins.
Dat nooit 1 Ik zou uw vlucht slechts
belemmeren.
Integendeel. Het bewustzjjn ook voor
een ander leven te waken te hebben, zou mij
voorzichtiger maken. Uaarbjj zullen wjj op onzen
weg roofdieren ontmoeten eu twee bieden hun
eerder weerstand dan een. Wees niet roekeloos
genoeg om de u aangebodea vrijheid te wei
geren.
Neen. Het leven daarginds zou bitter,
der zjjn nog dan hier. Ik zal Polen toch nooit
wederzien. Ben ik niet. voor altjjd een bal-
ling P
Het vaderland zal voor u gesloten
bljjven, dat is waar. Doch nog in den vreem
de zult gjj Polen kunnen dienen zooals ik
mjj voorneem tot het eind mjjner levensdagen
te doen. Nooit ben ik zoozeer vervuld geweest
van plannen om hen, die bier afgepjjnigd
Wjj zjjn er niet over verwonderd, zegt
de «Kölniecbe Yolkszaiturg» want de
Evangelische Boni heeft in de onmiddel-
ljjke nabjjbeid van den Keizer wortel
geschoten/Indien W i 1 h e 1 mlJ zich tot
hiertoe correct toont ten opzichte vau de
Katholieken, doet hjj dit slechts uit over
wegingen van staatsbelang en als staats
man. In zjjn hart verfoeit hjj de Katholie
ken en de attenties, welke bjj hun bjj
zekeie gelegenheden bewjjst, verau deren
daaraan niets. Wjj stellen er pr jjj op dit
luid e te verkondigen om degeneD,die in
sluimeren in een zoet optimisme, wakker
te schudden.
Wat wjj hieromtrent op te merken
hebben is vooreerst, dat wjj zoo erg veel
waarde niet zouden hechten aan de uiting
van Prins Hein rich, die z:ch tls
waardige zoon toonde van een vader die
zich op jeugdiger leeftjjd ook wel eens
vergaloppeerde: maar dan werden toch
zulke doorntjes gewoonljjk met een bloem
suiker tja of in een bloemlezinkje verbe
terd.
Daar zulks hier niet het geval is,
gteft dat woord van den Prins aller
waarschijnlijkst de gevoeleis weer, die
in dekezeiljjke familie heerschen al te
grio'e verwondering kunnen die gevoe
lens niet beren, als wjj wetsn, dat nie
mand milder dan de Keizerin-moeder de
katholieken alles behalve goed gezind
was; zulk een invloed spreekt vanzelf.
Maar wjj zjjn toch steeds de meening
toegedaan geweest en de feiten staafden
zulks, dat de Keizer zich boven dien
veikterden invloed zjjner Moeder had
weten te verhtffeD.
De «Komische Volkszoitung» zou het
z er beklagen indien de woorden van den
Keizer iu daden werJen omgezet, Z.M.,
zegt he t blad zcu dan diep te beklagen
zjjn en hjj zou voer z jjo toekomstige te
leurstellingen te rads kunnen gaan bjj
worden, te wreken heel de es haafde wtreld
moet het weten wat hier gelerten wordt. Ik
zal het zoo lang en zoo luide herhalen, tot
alle volkeren als éeu man opstaan om zich
tegen den dwingeland te wapenen.
D— Mgn arme idealist 1 Hebben niet tal-
loozo anderen u dat tevergeefs voor u be
proefd
—Mijn stem zal zich met meer geestkracht
verheften dsn de hunne. Men zal naar mjj
luistere.'. Maar ook, al mooht dat levensdoel
op het oogenblik geen betoovering meer heb
ben, herinner u dan, dat alles beter is dan
het leven alhier, dat de Katorga een foltering
is en dat er nog andere landen als Polen
bestaan, waar gjj zonnescbjju en vrede, zoo
dan al een geluk kunt webervinden, waar gij
weder vrij man zult zjjn eu de gezondheid
zult terugkrjjgen.
Nooit zal ik er degenen weerzien, die
ik liefheb.
Daarover kan ik niet oordeelea maar
gjj zult toch daarom hunne bewondering af
dwingen door uw volharding en moed.
Maar, mjjn beste vriend, ik ben immers
zoo goed als stervend.
Men herstelt hier van het oogenblik
af, dat er weer hoop in het harte daalt. Wees
niet zwak als een vrouw, Iwaa Karoskine;
weiger niet u een man te betoenen. Ik zal
op uw genezing wichtenmaar dan ook laat
ik u niet weder los.
Zeg mjj ten minste op welke wjjze gjj
uw plan denkt te wagen.
Ziehier: wjj zullen de lente afwachten
Frankrijk.
Ia het Bosch van Vincennes, nabjj Pa-
rjjs, is een gruweljjke misdaad gepleegd.
Het slachtoffer is een oude gouvernante,
Yictorine Guérinot genaamd, 70 jaar en
gedurende 8 jaren in dienst der familie
Malle'', ta St. Maurice. De oude dame
was Zondag twee van haar familieleden
gaan bezoeken, te Ivry en Anteuil wo-
teade. Te Ivry had zjj gedéjsuneerd en
was daarna op een der Seine-bootjes ge-
gaan, dat haar naar la Poiot-du-joar
bracht. Om elf uur had zjj gezegd thuis
te zulLn zjjn. Toen zjj er op den bepaal
den tjjd niet was, zond de heer Mallet,
ingenieur, zjjn dienstbode, Louise Peuck,
haar tegemoet, maar deze keerde terug
met de mededeeling dat zgjuffiouw Gué
rinot niet ontmoet had, doch in het bosch
van Vincennes had zij een grooten plas
bloed ontdekt.
Men hechtte daar nog niet veel gewicht
aan en, in da veronderstelliog, dat de
gouvernante bjj haar familie overnachten
zou en morgen wel thuiskomen, ging men
ter ruste. Maandagmorgen vond een bosch-
w echter ia het bosch van Yincennes den
bloedplas, die den vorigen avond reeds
door Louise Peuck was opgemerkt en toen
hjj het bloedspoor volgde ontdekte hjj in
een boschje het lijk eener vrouw, waar
van 'aet gelaat verbrjjzeld was, alsof men
er met zware laarzen op getrapt had.
Spoedig verspreidde zich het gerucht van
het viuden vau het ljjk en de familie
Mallet herkende het aan de kleederen als
dat van mej. Guérinot. Het ljjk was ge
heel geplunderd. De ringen waran van de
vingers genomen en de zakken uit haar
japon gesneden, zoo lat diefstal de drjjf-
veer van de misdaad schjjnt te zjjn. Men
vermoedt dat de moord gepleegd is door
struikroovers, die, vooral bjj nacht, het
bosch van Yincennes onveilig maken. Ds
poüt:e doet jjverige nasporingeu.
Z. D. H. de Bisschop van Pergi-
luan heeft een scbrjjven gericht aan de
geesteljjkheid van zjjn diocees over de
scheiding van Kerk en Staat.
Deze Pre'aat zegt, dat de verwarring
d:e door dezen maatregel in de parochie
zal worden aangericht buitengewoon
groot zal zjjn en bjj beschouwt het schei-
dmgsplan als eeu daad van aival en een
afschuweljjke misdaad. Hg maant de
geesteljjkheia echter aan tot berusting
evenals de martelaren en verzoekt hun
den raad van den apostel Paulus te vol
gen om kwaad met goed te vergelden.
Twee jonge meisjes van de ge
meente Longvie hadden, in den laatsten
tjjd, eenig lija borduurwerk voor den
Kinderkorf van den jongen Kroonprins
aan den Czaar van Rusland gezonden
deze twee meisjes hebben nu, door be
middeling van hit ministerie van bui-
tenlandsche zaken, ieder eene schoone
diamanten broche ontvangen.
legen dien tjjd moet gjj zorg dragen weder
bij krachten te zjjn; en op zekeren avond
zullen wij elkander op een vooraf be
paalde plaats wedervinden. Misschien zal ik
u slechts van verre weerzien, laat ons daar
om afspreken, dat het aan den zoom van het
bosch zal zijn, bjj het kruis, dat het graf van
den priester bedekt, die hier eenige jaren
geleden stierf. Zoo ik u niet naderen kan,
zal ik u een teeken geven, dat u zal zaggen
vanavond, te tien uur, Zoo gjj aarzelt te gaan
zal het mgn verderf wezen, want ik zal niet
vertrekken zonder u. Wjj zullen ons dan het
bosch in begeven en tegen het uur, dat on:e
cipiers ontwaken, reeds verre zjjn zjj zullen
nfet weten waar ons te zoeken en het ook
niet beproeven, want zjj zjjn vooraf overtuigd
dat de vluchtelingen toch van zelf weder-
keeren O I men moet hier wel alle zielskracht
verliezen om tot zulk een lafhartigheid in
Btaat te zijn, Verder zullen wjj ziea wat
het lot over ons beslist. In elke aoul, die wjj
doortrekken, zullen wjj des nachts brood en
melk Toor de deuren der hutten vinden staan,
dat is het ba-mhartig gebruik der dorpsbe
woners. De regeering zelve durft hun dat niet
te beletten, uit vrees van een algemeenen
opstaud. Indien wjj er in slagen een plaats
te bemachtigen onder de veekoopers, die van
daarnit naar de grenzen trekken, om hunne
kudden van de hand te doen, dan zjjn wjj
gered en dit is niet onmogeljjk.
Ik beken thans, dat uw plan niet onuit
voerbaar schijnt.
Belooft gjj mjj te vergezellen
Engeland.
De afgevaardigde A i n s w o r th dien
de iu het Lagerhuis esn motie in, waarbij
de tien percents invoerrechten op ma
nufacturen die door Chamberlain in zjjnffis-
caal ontwerp waren voorgesteld, worden
afgekeurd.
Balfour deelde mede, «Ut met het oog
op de beslissing van het Lagerhuis, be
treffende devroegerebesluitin vau 8 Maart
de regeering het amendement van A i n s«
worth niet in behandeling zal nemen,
indien daaraan de goedkeuring gehecht
wordt, maar men zal geen bespreking en
stemming houden over de motie-A a i n s-
w o r th en dergeljjke voorstellen. Hg be
veelt de ministerieele party aan eenzelfde
richting te volgen.
Hugh Ce ril verwijt de Cbamber-
laiu-partjj hare politieke lafhartigheid. De
motie werd aangenomen met 254 tegen 2
stemmen.
Het grootste gedeelte der ministerieele
partjj onthield zich van stemming. Da
conservatieven en de cfree foodersc iteun-
deu de motie. Chamberlain was af
wezig wegens ongesteldheid.
Rusland.
Ia het Czarenrjjk gaan ernstige stem
men op voor het sluiten van vrede met
Japan. Prins Oechtomskv verklaart
het vrede sluiten als een gebiedende nood
zakelijkheid. Er is, zjgt hg, geen genoeg
zaam voedsel voor de troepen. Al het
graan, dat te Chaibin was opgestapeld,
is naar Moekden gegaan ol doordeChi-
neezen Zuidwaarts vervoerd.
De Russische pers verlangt ook de af
schaffing van den post van Onderkoning
en van het comité voor het Yerre Oos
ten, wat een stilzwjjgande erkenning is
dat Mantsj jerge voorgoed verloren is en
het diensvolgens tot niets dient om den
oorlog voort te zetten.
Prins Andrianice Chaili, gou
verneur te Siguach in het gouvernement
Tiflis, heeft zich gezelfmoord op het
oogenblik dat de kolonel der gendarme
rie hem kwam arresteeren.
Verscheidene staatsambtenaars inKau-
casus hebben eene doodkist ontvangen
met het bericht dat zjj in drie dagen het
land moeten verlaten, op straf van ver
moord te worden. De berichten gaan nit
van een nihilistisch comité dat te Tiflig
schijnt te zetelen. Esnige ambtenaren
hebben da vlucht genomen.
Hofberichten. Gisteran zjjn bjj H. M.
de Koningin-Moeder o. a. te dineeren
eenige Hofdames; de voorzitters van de
beide Kamers der Staten-Generaalde
minister dr. K u y p e r en enkele oad-
ministers, sommige met hunne dames.
LEIDEN, 23 Maart. In de heden ge
houden vergadaring van dan Raad dei-
Gemeente Leiden werd beiloten over te
gaan tot aankoop voor eene som van
Welnu, ja, als ik genezen mag.
-— Zooveel te beter. Een zoon nit uw ge
slacht geeft zich niet anders over als aan den
dood. Herinnert gij u thans oaze afspraak
Tot in de minste bjjzonderheden.
Dan is het goed. Beproef nu nog sleehls
een ding, zoo spoedig mogeljjk te herstel
len.
Iwan had niet overdreven, toen hjj zeide
dat niets in Europa hem meer terugriep,
doch tsrwjjl hjj daar nederlag en inmiddels
het zonderlinge gesprek van daareven her
dacht, sloop zjjn ^ziel een nieuw, een on
gekend gevoel binnen. Paul Nesdorff had van
wraak gesproken, en hjj ook begon naar ver
gelding te dorsten. Busland had hem alles
ontnomen, wat het leven waarde geeft, ja, hjj
wilde, zoo hjj vrjj kwam, de bloedtranen uit
wisschen, in deze hel geschreidhjj
wilde ook Alma haar trouweloosheid komen
verwjjten, haar verbieden Sterna te gebruiken
tot haar gewetenloos spel.En daarna eerst zou
hjj iu vrede sterven 1
Van dat oogenblik af aan stroomde er
nieuw leven i/i zjjn aderen. Hg had tot dus
verre nauweljjks de kracht gehad iets over de
lippen te krjjgen, thans deed hjj zich geweld
aan om alles te nuttigen wat men hem voor-
hielc. en het gevolg hiervan bleef niet uit:
binnen weinige dagen voelde hjj zjjn krachten
langzaam aan wederkeeren.
(ffor dl vervolgd.)
«Tirta n-cm a t\tt upmBOT»TB1f
et
ABOW ÏTEMEK TSPBIJ8
Per 3 maanden voor Haarlem
JEJÏN
F E O 1 L L ETON
20.)
