No. 5980
Vrijdag 21 April 1905.
30ste Jaargang,
k
HbaaBlaó voor eS/ïoorè- en aCuió-dollanó.
Niet overbodig.
Een miskende vrouw.
BUITENLAND.
ABONNEMBNTSPBIJ8,
Per 8 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland 4
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Hoofd re da c tea r-D irecteur W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jan8straat. Haarlem
f 1,20
1,50
2,90
0,08
PB.IJS DBB ADVEBTENTIHN,
Van 16 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
50 Cents
71/.
AGITE MA NON AGIT ATB.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale', PuhlicitéEtrangére
G.L. D AU BE Sf Co JOHN., f. JONES SueeParti 3lbteFaubourg 1iontmarlre
Onder dezen titel lezen wij in het
eKanton Oosterhoutonder de letters
W. V. eeae weerlegging tegenover hen
die meenen, dat 's lands regeering nutte
loos geld besteed aan ons leger.
Er wordt, zoo schrijft W. V.,'nog al
dikwijls geprutteld over onze hooge mi
litaire lasten en dat zelfs in kringen, die
geenszins voor onvaderlandslievend wil
len gehouden worden. «Dertig millioen
op ons oorlogsbudget, zeventien millioen
op onze marinebegróoting eu dat voor
een landje, dat toch nooit iets kan uit
richten, 't is allemaal weggegooid geld,
dat heel wat nuttiger had kunnen besteed
worden.» lu hst oog dergenen, die aldus
redeneeren, dieaen de soldaten alleen om
parade te maken en als liefhebberij voor
een klein getal invloedrjjke militaristen,
Zoader hier verder ia den breede oser
de vraag uit te weiden, of de voortdu
rende stjjging van oorlogsuitgaven schier
ieder jaar noodzakelijk is en ia deze, mier
dan in andsre takken van 'e lands bestuur
de zuinigheid behoort te worden in acht
geuomen, kan het toch niet anders dan
gelukkig worden genoemd, dat de boven
aangehaalde anti-militaristische be
schouwingen niet van iavloed zjja ge
weest op de handelingen der Regeern g,
waar het gold onze weerbaarheid naar
den eisch der tjjden te verbeteren.
Op dit oogenblik, nu in onze kolo
niale wateren de aanwezigheid is gemeld
van Ruslanda oorlogsvloot eu de moge
lijkheid bestaat, dat in de nabijheid van
onzen IndischenArchipelde strjjd oatbraudt
tcsschen den Japanner en den Moaco-
viet, kunnen wg onze neutraliteit hand
haven mst eene vloot van oorlogsschepen,
die zelfs aan zeemogendheden als Rus
land en Japan ontzag afdwingen.
Bad de Regesring in de laatste tien
twintig jaar het «weggegooid geld» niet
aan de «erbetering van legerden vloot
besteed, wg zouden thans niet slechts een
armzalig figuur maken, maar, wat erger
is, niet kunnen beletten, dat Railend of
Japan onze havens in India gebruikte
voor krijgstoerustingen, beslag legde op
onze dokken of andere oorlogsdaden
pleegd», waaruit de meest heilloose ge
volgen voor onzen handel, ja zelfs voor
ons bestaan als koloniale mogendheid
zouden voortspruiten.
Hoe waar het ook zjj, dat een klein
land, staande buiten de verwikkelingen
der hoogere politiek, aan een kostbaar
FEUILLETON
leger, een dure vloot geen behoefte heelt,
toch volgt daaraitniet, dat het beter deed
alle krggsvclk eecvourig af te danken
en alleen de «politie» en marechaussee
te behouden voor de inwendige rust en
veiligheid der burgers.
Ook eeu kleiu land he-dt te zorgen
voor de mogeljjke handhaving van zjjn
bestaan, het zjj rechtstreeks, wanneer het
zich te verdedigen heeft tegen de aan
vallen van een ander land, hetzjj zijde
ling», wannser zjja naburen in conflict
komen eu zjja grondgebied zonden wil
len gebruiken als een doorgang of als
gevechtsterrein.
Zjj, die prateu van «weggegooidgeld»,
van «arlekjjns veito:ning», van «over
daad», zoovaak er sprake is van Isger-
nitgaven, bedenken zeker niet, dat zoo
ons laad, van vloot en leger ontbloot,
als eea gemakkelijke prooi ten deel viel
aan een onzer groote nabnren, hun zo
nen gedwongen zonden zjjn in vreemden
krggsrok den overweldiger te dienen en
zjj zèlven genoodzaakt dea rug te krom
men onder heel wat zwaardere militaire
lasten, dan thans het geval is.
Niet geuoeg kan dus de kortzich
tigheid hetreord worden van invloedrjjke
personen, ook katholieken, die van een
candidaat voor de 2e Kamer, soms ver
langen dat hjj als Kamerlid «geen cent»
toestaat voor oorlogsuitgaven.
Immers, dergeljjke uitgaven, mits ge
regeld door zuinigheid en beleid, worden
gewettigd door dsa plicht, iedere Re
geering opgslegd,om te zorgen voor in
standhouding van 'elands onafhankelijk
heid en zjjn dus niet overbodig.
Niet kwaad worden i Dit
zouden wg bjj eiken verkiezingstijd wil
len voorop zstt?D, waar fel gestreden
mo t worden elk op eigen terrein.
Klenr bekennen, dat is wat een ver
kiezing sst'jjd edel maakt.
Vooral bjj den komenden Juni-strjjd,
want dan gaat 't er om of de Christeljj -
ke Regeeriog al dan oiet een Christeljj-
ke meerderheid naast zich houdt.
Want zeer merkwaardig is 't, dat de
groote idee van het partjj-verscbil, de
Christeljjke i», die nu eens wordt aange
grepen door de huidige tegenstanders om
als boeman te dienen voor de vrjjheidi-
lievenden, dan weer wordt weggetooverd
in de wjjde plooien van de argumenten
mantels der vingervlugge liberale goo
chelaars.
Men zal zich bjj de Juni-verkiezing
hebben uit te spreken vóór of tegen ons
Christeljjk Ministerie; daar vult niet te
schipperen. Eu men mag niet boos wor
den als wjj er nu reeds op wjjzen, dat men
Vervolg.)
Wars het dus niet willekeurig de algemeene
rust in gevaar brengen em u zelve slechts een
herhali g van het reeds geledene bezorgeG,
door hem uit zjjn kerksr te ontslaan P
Alma gevoelde, dat hij waarheid sprak,
maar wat beteekende dat «lies in haar oogen
indien zjjn bestsan slechts gered vrerd
Hjj zou Frackrjjk voor altjjd verlaten,
zside zjj. De rue van ait land zou er siet
onder Ijjden d arbjj zou het lang duren eer
hjj weder de oude krachten herwonnen had,
en mogeljjk, wie weet, naarmate men ouder
wordt, komt er meer kalmte in het gemoed,
zweert mes dikwjjls de dwalingen der jeugd
ai O wees barmhartig, mjjnhatr, smeek uw
vader Hit mijn naam, prins Karoskine de vrjj-
beid te hergeven.
Gjj vraagt zoo veel, zoo ontzaglijk veel,
mevrouw 1
De President der republiek heeft het
reebt genade uit te oetenen.
Dat heeft bij, dooh hij kan geen mis
bruik maken van die maobt.
—•De 14de Juli nadertdien dag is het volk
zoo bljj gestemd, dat het gaarne daden van
barmhartigheid ziet. O 1 Ik bid o, zoo gij
oo t is uw leven bebt liefgeha-', help mjj
bet eene wezen lehoudeD, dat mij zoo dier
baar ia.
-- Maar bedenkt, hoe eehuldig uw echtge
noot is.
Dat is zooniemand erkent het, helaas!
zoozeer als ik. Drkwjjla heb ik gewenscht,
dat ook mjjn vaderlandsliefde, mqu medeljj-
den met de verdrukten krachtig geno g moch
ten zjjn, om mjj aan zjjn streven deel te deen
nemen, ik zou er dan minder onder hebben
geledes maar bet was tevergeefsch, ik ben
te veel v ouw, om niet te huiveren voor alle
ccmplottcs, alle eameiispanningeo. Bedenk
echter, dat zoj prins Karoskine er zich aan
overgaf, bet ook was, omdat bij, en dat buiten
zjjn schuld, daarginds in Siberië het onbe
schrijfelijke heeft geledsn, dat hij zijn ouders,
zjjn vaderland, zjjn vermogen, zjjn gezondheid
verloor, enkel en alleen, omdat men hem aan
trof op een vergadering, waar hjj zjjn al te
I vurige landgenootcn kwam aansporen toch
van alle pogingen tot opstand af te zien.
Verbittering hierna is verklaarbaar al moge
men haar ook in haar uitingen niet kunnen
verontschuldigen.
Nooit werd hopeloozer zaak door wel
sprekender pleitster verdedigd, mevrouw maar
waa Ijjk,
01 weiger niet mjjn bede san Zjjn Ex
cellentie over te brengen P riep zjj handen
wringend uit
Ik beloof u integendeel het te zullen
doenmaar ik moet u voorbereiden op eeu
niet stom of werkeloos mag bljjven zit
ten.
De grootste bflangen staan op het spel
eu scherp zullen de partijeD tegenover
elkander komen te staan.
Ea 't zal getuigen van een slechten
godsdienstzin, indien er onder ons ge
vonden worden die in wetenschap en ont
wikkeling boven den gewonen kiezer
staan, dezeo, na het godsdienstig heil en
wee op het spel staan, in den afgrond
lieten loopen.
Amerika.
Te Washington is door hit Bondshoog-
gerechlshof een zeer ingrjjpend be
sluit genoaeo, n.l. dat het voorstel om
de werktjjd van een bakker op ten hoog
ste tien uur per dag vasc te stellen, on
grondwettig is, daar zoo'n w«t met de
individueale contractvrjjheid ia strjjd
is
Dit is de gewichtigste beslissing an
di n aard, die ooit in de Vereenigde Sta
ten ;s gevallen. Er worden rnim hon
derd wetten van verschillende Staten
door vernietigd, waarbg de werktijd in
verschillende ambachten wordt beperkt.
De werklieden kunnen nu nergens meer
de wet inroepen om den we»ktjjd te
verkorteD, alles moet na worden over
eengekomen met de werkgevers.
frankrijk.
In de Franeche Kamer van Afgevaar
digden heeft de socialist Allard voor
gesteld de kerkelijke goederen te ver-
koopen en de opbrengst te storten in de
kas der werklieden-pensioenen. Dit voor
stel werd door bet Ministerie bestreden
en varworpen mst 520 tegen 51 stem
men,
Volgens den Minister van Eerediensten
bedragen de inkomsten der eigendommen
van de kerkfabrieken slechts 13 a 14
m llioen francs.
Tal van fabrikanten hebben Limo
ges verlaten en de meeste winkeliers heb
ben hunne inrichtingen gesloten.
De porceleicfabriek Masseloun is dooi
de oproerlingen verwotst. De tr epen
dreven de beaden uiteen, die zich daar
na weer verzamelden en eene barricade
opwierpen voor de fabriek Tot ze.
Op de Place du champ de-Mars is he
vig gevochten tusschen werkstakers en
militairen De stake s poogden de tram
omver te werpen en plunderden de hui
zen. Toen de cavalerie chargeerde waren
jjzerdraden en touwen gespannen waar
door verscheideje pairden velen. D»ie
oproerlingen zjja gedood.
Spanje.
Oi.d r de militairen in Spanje hee-scht
weer een oproerige geest. Te Bare Tona
zjjn twee kapit ins gearresteerd beschul-
weigering. U hoop vfor ti spiegelen we
hier misdadig, prinses.
De joDge v ouw gevoelde zich aan de bit
terste vertwjjfeling ten prooi.
Wat zal ik dsn aanvangen mompelde
zij ah tot zichzelve. Ik kan hem toch niet
overlaten aan zjjn loto dat iemand gevonden
werd, die mjj zjjn vrijheid hielp verwerven,
niets, neen niets zou mij daarvoor te veel
zjjn.
|£,Haar toehoorder had ha.r op eens een door-
bo enden blik toegeworpen en diaroa weder
de oogen neergeslagen, terwjjl hij aandachtig
de figuren van het tapvt scheen te bestudeeren.
Tusschen hen was een diepe, pjjuljjke stilte
ontstaan.
Ten laa'ste hernam hjj bijna fh'sterand:
Ik zou eigenljjk niet aldus tot u mogtn
spreken, mevrouw, want u.jjn nauwe betrek
king tot Zijn Exeeileutie dwingi mjj, als man
van eer, mjj op dubbel kiesche wijze te ont
houden van elke inmenging in regeeringszakea j
maar i k heb diep medeleden met u en ik wil
er wel intoestemmeo, u toe te vertrouwen, dat
er iemand anders is, die veel invloed bezit en
u misschien zou kunnen h;Tpen.
O 1 Heb dank Heb dank Zeg mjj zjjn
naam.
Dat is, helaas 1 een geheim, dat ik niet
verraden m-g; doch ik kian meer doen, ik kan
zelf met hem spreken en hem uw belangen
aanbevelen.
j Ja, doe dat,-ik smeek u, doe dat, mjju-
heer, en ik zal u nojjagansche leven zegenen.
De jonge man glimlachte droevig.
digd etn complot gesmeed te hebben te
gen den Staat. Er moeten tal van gene
raals bij het complot betrokken zjjn.
Rusland.
In het Russische rjjk zjjn op dit oogen
blik 22.000 vrouwen werkzaam bjj de
spoorwegen.
K o 11 a j e fl, de moordenaar van groot
vorst S e r g i u s, is rer dood veroordeeld.
Hg verbood zijn moedtr en zjjn zuster
om gratie te v.agen.
De Petersburgsehe Beurscouraut be
rekent dat de oorlogskosten thans veel
hooger moeten zijn dan de 75 millioen
gulden maandelijks waarop zjj bjj de vorige
begrootiog geraamd waren. Zjj schat
as reserve die iu het begin van dit jaar
voor dia koeten aanwezig was, opnauwe-
Ijjks 125 millioen gulden, waa»bjj dan
nog ongeveer 375 milTien gulden uit
de laatste laeningau komen.
Duitschland.
Keizer Wilhelm moet ongesteld zjjn.
De kruistocht door de Mutdellandsche
Zee moet hem zeer vermoeid hebben zoo
dat zijn dokters op rose aandringen. E<o
tainfeest ter eere va a Z. M. te Taormi-
ua op toaw gc.et, heeft Z. M. niet kun
nen bijwonea.
Reuter sei it uit Rome, dat keizer
Wilhelm tot den Heiligen Stoel ver-
toogen zou hebben gericht over de hou
ding van Z. D. H. mgr. B e n z 1 e r, ia
de kerkhofskwestie te Fameck en den
steun dien de Grootpoolsche beweging
van de geesteljjkheid krjjgt. Eindeijjk zou
Z. M. hebben aangedrongen op de
inscelling van een apostolische legatie,
waartegen de staatssecretaris Z Em.
Merry del Val zich verzet. Deze wil
ot een nuntiatuur te Berljjo 51 in het
geheel geeu vertegenwoordiging.
Engeland.
In het Eagelech Lagerhuis is een
vreemdelingenwet ingediend, waarvan de
voornaamste bepalingen zjjn
Geen immigrant zal mogen landen dan
in een haven, waar een landverhoizers-
amtt maar is en alleen met vergauniDg
van dien ambtenaar.
Aan den immigrant kan de toestem
ming om aan wal te gaan geweigerd wor
den
als hg niet kan aantoonen dat hg in
staat is in zjja onderhoud te voorzien
a's hjj krankzinnig is of da waarscbjjn-
Igkheid bestaat dit bjj tot volslagen ar
moede zal vervallen;
als hjj buitenslands veroordeeld is we
gens eea misdaad waarop uitlevering staat,
maar die niet van politieken aard ishet
verlof zal niet worden geweigerd alleen
op grond van gebrek am miidelen indien
de immigrant bewjjst dat hjj aan vervol
ging voor politieke misdrjjven tracht te
ontkomen.
Zeg dat biet al te spoedig, prinses,
hernam bij, want ik heb u aog niet gezegd
tot welke offers me i u dan zou nopen. De man,
vau wieu ik spreek, is arm, hjj leeft van een
betrekking, die hjj voor u in de waagschaal
zou stellenbet is dus niet onwaarschjjnljjk
dat hij voor die verre van gemakkelijke taak
een hooge som zou vragen.
Ds Staatssecretaris van binnenl. zaken
heeft bjj deze wet de macht een onge-
wenachten vreemdeling het land uit te
zetten op verzoek van den rechter.
De kosten van uitzetting kunnen wor
den verhaald op den kapitein of eige
naar van het scbip dat hem aanbracht, mits
de uitzetting plaats vindt binnen zes
maanden na de aankomst.
Belgie.
Het «Handelsblad van Antwerpen»
deelt mede, dat op 't Internationaal-
congres, in Septembar te Bergen, Hene
gouwen, zal gehouden worden, o.a. de
navolgende zaken, het Zeewezen raken
de,. besproken worden
lo. Welke zjjn de beste middelen om
tot eene overeenstemming te komen in
zake eene internationale wetgeving op
zeevaartgebiedaanvaring op zee, ver
zekering, averjj, bevrachting der schepen,
voorwaarden van aanvaarding van koop
mansgoederen, het lossen,het laden, enz.
2o. Op welke wjjze kau men geraken
tot eensgezindheid in het vaststellen ven
de wjjze, waarop de tonnemaat van zee
schepen dient berekend te worfen?
3j. Is het noodig d-t voorschriften ge
geven worden betreffende den te volgen
weg door stoomschepen, in drnk beva
ren streken
4o. Dient de nationale koopvaardij
vloot geldelgk te worden ondersteund
van staatswege
5i. Welke zjjn de beste middelen,
om ilinke zeelieden, machinisten, enz.,
aan te kweeken
Go. Welke zjjn de voordeelen en na-
deeien aan het tot stand brengen en
het in stand Kouden van een staatsma-
rine verbonden?
7o. Welke zjjn de meest geichikte mid
delen, welke dienen te worden aange
wend, om den scheepsbouw iu België
te bevorderen? euz.
Italië.
De werkstaking van de spoorwegamb
tenaren vindt algemeens afkeuring. Men
wjjst erop, dat de loonen over het alge
meen vrjj hoog zjjn. Er wordt ook op gewe
zen dat de spoorwegen voor het puoliek
moeten zjjn en niet voor de ambtenaren.
Italië veiliest jaarljjke op de spoorweg
exploitatie 140 millioen Lire, terwjji
Pruisen 220 millioen op de spoorwegen
wint. Onder dis omstandigheden mag
men van de belastingbetalers geen nieu
we offers vragen voor de spoorweg
ambtenaren.
Terwjjl ts Foggia het salaris werd
uii be'au ld aan het persoueel van de spoor-
om 6 uur 's avonds, trachtten de boe
ren het station te overmeesteren eu wier
pen de soldaten met steenen de solda
ten maakten gebruik van de wapenen,
drie boeren werden gedood en een tien
tal gewond,
De Oorlog in het Oosten.
Het Russische leger iu de Mandsjoe-
haar te hoog mocht hebben toegeschenen. Ook
al had zjj de helft van haar vermogen moeten
afstaan, om Iwan aan den dood te ontrukken,
zjj zou niet geaarzeld hebben.
De sombere man staarde van zjjn zijde het
rjjtuig na hjj was er verre van, een teeder
gemoed te bezitten en toch kon hjj zich niet
onthouden vol bewondering en outzag aan zjja
Wat bekommer ik mjj daarom? Beu ik bezoekster te denker,
niet rjjk j Zouden onze vrouwen ook aldus kun-
Hoeveel zou het u waard zijn P nen liefhebben P vroeg hjj zich bitter af. Ik
Veertien
Alma een
ontving zjj
Natuurljjk zal ik vooraf bepalen, dat de' geloof het
som alleen dan zal worden uitgekeerd, wan- waard?
neer men mocht slagen.
Hoeveel het behoud van mjjn echtge
noot mjj waard zou zjjn P Alle*. O 1 Zegt gij
zelf wat die onbekende zou moeten hebbeo. j
De schoonzoon van den President dacht
een oogenblik na.
Laat ons veronderstellen viermaal hon
derdduizend franken. sprak hjj met een
lichte aarzeling.
Alma stond op en zeide met haar zachten,
edelen glimlach
Djn dag, waarop ik Van u het bericht
ontvang, dat mjjn echtgenoot genade ral ont- j
vangen, zal ik zelve u die som overhandigen.
Het is niet te veel voor zijn vrjjheid.
Wees dan gerust, prinses j ik durf u
bjjna vast beloven, dat uw wensch vervuld
zal worden. I
Duizelend van geluk, liet zjj zich door hem
naar haar rjjtuig teruggeleiden en terwijl zjj
huiswaarts gevoerd werd, glimlachte zjj vroo-
ljjk over zjjn vermoeden, dat de losprijs
nietmaar zqn wij het ook wel
dagen later, een tijdsverloop, dat
eeuwigheid hadlotgescheuen,
vau hem het volgende schrjjven
Indien gjj mjj morgenmiddag te drie
uur met een bezoek wilt vereeren, zal ik mjj
gelukkig rekenen, u mondeling te beveatigen
dat uw echtgenoot op 14 Jnli a. a. in vrjj
heid zal worden gesteld, ep uit Irukkeljjke
voorwaarden echter, dat hjj nooit weder den
Fianschen bodem betreden zal en binnen de
vier-en-twintig uren na zjjn ontslag uit de
gevangenis dit rjjk zal hebben verlaten.
Den volgenden avond was prinses Karoakine
twee ton armer, maar hoeveel rjjker tevena in
haar hart.
Wordt vervolgd)
nriTTci rt-cm A TM> y OWUWHTBTf
«ti*
e e e
44.)