No. 5994
Dinsdag 9 Mei 1905.
30ste jaargang.
2)ag6laó voor eSioorè- en Suió'éiollanó.
Koning Eduard te Parijs.
Een gevaarlijke bende.
Een edel doel.
Buitenland
BUREAU St, Janestraat. Haarlem
gen
Het
Belgie.
Frankrijk.
Amerika.
Onlusten in Rusland.
11EUW1 HlUUiMlliniiRm.
abonnbmbntspbijs
Per 3 maanden tooi Haarlem '1.20
Voor de overig* plaataen in Nederland franco per post1,50
Voor het buitenland 4 4 2,90
üzonderljjke nummers 1
Dit blad verschgnt dagelijktbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoofd re dacten r-D ireoteur W. KÜPPERS.
AGITE KA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVEBTENTXBN.
Van 16 regels50 Centi
Elke regel meer 71/, t
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale' Publicité, Etrangèrt
G.L. DA ZJBE fy Co JOHN., f. JONES SuoeParte 31 bieFaubourg Montmartre
De Koning van Eogeland vertoefde de
zer dagen te Parjjs. Hjj moet, zoo heet
het, zich kosteljjk hebben geamuseerd zon
der, dat de politiek in 't spel kwam. Z.
M. heelt altijd veel van die stad gehou
den en men doet het voorkomen, dat zjjn
bezoek alleen geldt, een pleizierig einde te
maken aan zija Paaschvacantie.
Dat bezoek van den E igelschen Koning
aan het Elyséa te Parjjs en zjjn onder
hond met den President van de Franscbe
Rapubliek, heeft toch eene ernstige betee-
keois, als men nagaat, dat er een Marok-
ko-kwestie op de voorgroad is getreden
tufscben Ftaakrjjk en Daitschland, en
dat in het Verre Oosten tnsschen Ruslaud
en Japan gestraden wordt, waarbij de be
langen van Frankrjjk en Eogeland gemoeid
zjjn. In politieke kringen kjjkt men achter
de schermen en zeker zal koning E d-
ward, met president Loubet, een
woordje gesproken hebben over den toe-
Btand van het oogenblik.
Wanneer *g nagaan, dat een beroemd
Staatsman eens gezegd heeft, dat een bond
genootschap tnsschen Engeland en Frank
rjjk zoo natuurljjk is als tnsschen den
menech en het paard, dan is het een paar
dagen door brengen van den Engelschen
Koning in de hoofdstad ran Ft ankrijk,
niet van betekeenis ontbloot.
Op dit oogeablik zjjn alle oude ge
schillen die bestonden tnsschen de Kabi
netten van Londen en Parjjs uitdenwrg
geruimd, en de goede verstandhouding
tnsschen deze twee landen laat niets te
wenechen ovef.
Maar met dat alles broeit er iets aan
de» politieke, hemel. E. Tele, xo.de. keh. hetwelk het e.oh .ooret.lt eo ol hop.,
4 «*,e«t.nh JltAiiilotn mol nnnincr tmnfn oon var.
veel bjjval te Parijs begroet, ofschoon hg
incognito reist, omdat men zjjne sympa
thie-betuigingen wil wta-deereo, juist na
Duitschland als 'c ware em ïeden tot
oneenigheid zoekt.
Wanneer Eageland en Duitschland,
zsgt men verder ia Frankrjjk, met elkan-
der oorlog willen, laat ze hun gang gaan
Wjj voor ons zullen de striktste onzij
digheid in acht nemen.
Wanneer wjj partjj zonden kiezen voor
Duitschland, zon de Duitsche vloot den
toegang tot de kuiten volkomen afslui*
ten en zjjo landleger kon niet naar En
geland gaan.
Het zou een zee-oorlog zjjo, en daar
wg dichter bjj Engeland zjjo dan Duitsch
land, zonden wg al de lasten van zulk
een oorlog dragen en Duitschland alleen
de voordeelen opstrijken, bij winnen
of verliezen.
Werden wjj overwonnen, dan zouden
wjj ons nog gelukkig moeten achten door
Dnitschland besche md te worden en wjj
zonden voor dat land eene soort protec<
toraat worden. Ea overwinnende, dan zon
de economische zwskte van Eogeland aan
diens grojten concurrent het grootste
voordeel schenken.
Nemen wg daarentegen de psrtjj op
voor Engeland, dan moeten wij ook in elk
geval niet vergeten, dat wg weer dichter
bjj Dnitschland liggen dan Engeland zei*.
Duitschland is sterker te land dan ter
het zou al zjjo macht tegen ons kun
Studenten-Muziekgezelschap «J. Pzo.
Sweelinck»verzoekt ons aan onderstaand
plaatsruimte te verleenen
zee:
nen a in wende o't zoi een oorlog te land
worden, waarvan opnieuw onze schonders
de groote last zou drukken.
Pairbjj komt dan nog de vraag, of een
der twee landen wel het doel zou berei-
liever eene anderemanier van handelen
gewemcht zien dan een reis van Koning
Eduard naar Parjjs, om 4e goede ver
standhouding te bestendigen.
Engeland heeft Frankrjjk geholpen Ma
rokko binnen te komen maar nn begint
de toestand ia Frankrjjk er minder beha-
gel jjk door te worden.
Duitschland zegt, dat deRepnbliek zoo
doende naar bondgenootschappen zoekt,
maar te Parjjs zegt men, ds bondgenoot
schappen zoeken Frankrjjk en niet om
gekeerd.
En wanneer wg zeggen, dat de Franschen
de voordeelen van welk bondgenootschap
ook aanvaarden, dan is het met geen an
der doe', dao om den vrede te bestendi-
veratandhouding weleenigermate zen ver
anderen.
Zoowol Duitschland, als Engeland stelt
zich omtrent Frankrjjk een hersenschim
mig doel voor.
Het sobjjnt dus, dat koning Edaard
wanneer hij andere p'aonen beoogde, dan
eene ontspanning met zjjn uitstapje naar
Parjjs fiisco heeft gemaakt, en nisfc ge-
slaagdis om de Fransche regeering voor
Engeland tegen Dnitschland te winnen.
Wij zjjn het volkomen eens met hen die
van oordeel zgn, dat koning E d aard
zjjn bezoek aan Parjjs als mislukt kan
beschouwen, of voor zgn pleizier de Fran
sche hoofdstad heeft bezocht.
De Koning van Engeland wercf met
FEUILLETON
li.)
Vervolg.)
Het Amtterdamsch Studenten-Muziek
gezelschap cj. Pzn. Sweelinck» is voo--
nemens, op Vrjjdag 12 Mei a.?., des avonds
te 8 uur, in deu Stadsschouwburg te Am
sterdam, onder leiding van zjjnen direc
teur, den Heer P. van Anrooy, een
Concert te geren met medewerking van
Mevrouw P. d e H a a nM a n i f a r-
ges (zang) en den Heer Louis Ph a l
(viool).
Aangenaam is het ouv, U te kunnen
mededeelen, dat zich onder leiding van
Mevrouw A. P. vanLeeuwe nW a 1"
Ier een Dames-Comité heefc gevormd,
dat ons bjj de regeling van den avond
zgn zeer gewaardeerden steun heeft toe
gezegd.
Ret batig sa'do zal worden afgedragen
ean de onlangs door Jonkvr. E. Bod-
daerd apgerichte Fereeniging «Tehui
zen voor echoolgaande kinderen», welke
VereeDigiug zich onder meer ten doel
stelt, aan kinderen, wier ouders uitwer
ken moeten gaan, of wier moedergettor-
ven is, en wier vader geen wakend oog
op hen kan houden,» zoodat zjj dus bui
ten de schooluren tot «straatslenteren 6n
wat dies meer zjj» gedoemd zonden zgn,
gedurende den tjjd, dat zjj met op Bchool
zjjo (dus 'smiddags van 122 en 'savonds
vtn 48) een vriendeljjk te hois te ver
schaffen.
Overtuigd als wg zjjo, dat dit doel ook
Uwe sympathie ten volle zal weldragen,
nemen we de vrijheid, U hierbjj een in-
teel ealjjst toe te zender, hopend, dat ook
0 ons met Uwe tegenwoordigheid zult
vereereud. Beleefd verzoeken wg U, deze
ljjst voor den 4en Mei te willen terug
zenden aan den 2e ondergeteekende.
De pr jjs der plaatsen (Stalles, Fauteuils
de Balcon, Beneden en Boven-loge, en
Parterre) bedraagt f 2.50
Bescheiden wagen wg htt onder Uwe
aandacht te brengen: dat, met bet oog op
het liefdadig doel, ook bjjdragen door
ons dankt nar zollen worden aanvaard.
Met de meeste hoogachting.
H. A. van Nierop, Praeses.
K. F. Katz, Ab-actis.
Weteringschans 233.
Bestuur van het Amsterdamsen
Wjj kunnen aan deze mededeeling nog
toevoegen, dat
Het Dames-Comité, dat zich bereid
verklaard heeft, (zoowel bjj de voorbe-
Deze was naar het veaster gegaan, toen de
kar wegreed, doch begaf zich spoedig weer
aan zijn maaltjjd.
Na den herbergier nog een gtas bier besteld kunnen
te hebben, vroeg hjj dezen
Mijn bekende komt zeker wel meer
hier?
Ja, antwoordde de herbergier; mgnneer
Kopenhagen komt dikwjjls hier. Hjj was nu
zelfs drie dagen achtereen hier zeker verwacht
te hjj den heer, die nu bij hem zat, doch
Hé daar! Zjjt gjj daar ook weer? Ge
hebt vandaag dan wel een flinken marsch
gemaakt. Kom hier en dr nk I
De blauwjas scheen een weinig opgewonden
te zijn en had een flesch wjjn voor zich staan,
wat Rothmann in 't oog viel, daar de arbei
ders in deze streek nooit wijn, maar altjjd
bier of een borrel drinken.
Toen Rothmann gedronken had, zette hij
een gezicht, alsof de wjjn hem uitnuntend
beviel, hoewel deze in werkelijkheid een el
lendig brouwsel was, en zeide tceu
Ge hebt het maar goedik wenschte
wel, dat ik ook zooveel geld had om wjjn te
drinken, maar zoover kom ik nooit,
want geld is bjj mij niet veel voorhanden.
Deze woorden schenen de praalzucht van
den half dronken blsuwjas op te wekken, want
lachend sloeg hjj op zjjn zak en zeide
Geld, ja ja, geld hebben wjj tameljjk.
Daar zeide hjj, eene oude portemonnaie
te voorschjjn halend en deze openend, daar is
LI3 lily UOU UCDlj tim uu "ij mva** I
eerst heden aankwam. Hjj kwam uit dezelfde j ge
richting als gii 1 Kolhmann zag, dat er een groot aantal
Rothmann babbelde met den herbergier, banknoten, benevens veel zilverstukken in de
voorts nog wat over weg en weer, doch verliet portemonnaie waren en riep danrom uit:
ook «poedig de herberg, om denzelfden weg Jai dat geloof ik weU Kan men hier
in te slaan, dien de kar genomen had. zooveel geld verdienen Wist ik maar, hoe
Het was reeds avond, toen de koopman hellt kon verdienen, dan hing ik
moede en met stof bedekt in Neustadt aan- mij» koopmanschap aan (jen kapstok. Waarmee
kwam. Hjj trad een herberg, midden in de stad verdient men zooveel voegde hjj er dood
gelezen, binnen, waar gewoonljjk werklieden onnoozel bjj.
hun intrek namen en trof hier den man metWaarmee vroeg de blauwjas leuk, o
de blauwe jas weer aan, die hem dan ook Feel eenvoudig 1 Met metaalwerk t
onmiddellijk toeriep
Hij scheen zoo met zjjn eigenaardigheid
ingenomen te zijn, dat hjj luid lachte en nog
eens zeide v
Met metaalwerk I Ik ben namelijk smid,
en thans bij een groot werk aangesteld. Daar
vale nog al wat te verdienen.
Hoe zonderling het Rothmann ook voorkwam,
dat èen smid in zoo nauwe betrekking tot
Kopenhagen stond, liet hij daarvan niets be
merken, doch trachtte telkens weer het gesprek
op geld verdienen te brengen, waarop echter
de smid niet verder inging. Deze scheen meer
last te hebben zjjn hoofd op de tafel te leggen
en in te slapen.
Rothmann vroeg den herbergier, of hjj geen
nachtverblijf kon krijgen, en deze antwoord
de laehend, dat hjj hem dit wel verschaffen
kon indien hij zich met dan hooizolder wilde
tevrelen s'ellen.
Rothmann nam aan en tegen tien ure legde
hjj zich, zjjn pakken onder't hoofd, tot slapen
neer. Hij behoefde daartoe niet v.el moeite te
doen, want hjj had dien dag eeD vermoeien-
marsch gemaakt.
Hij ontwaakte, toen een aantal personen
hem met het gelaat naar den grond keerden
en gijn handen en voeten vastbonden.
Toen bjj van den hooizolder naar beueden
gedragen was en op de plaats voor het huis
neergelegd, zag bij m het aanbrekende mor
genlicht, dat zjjne overweldigers uit de beide
politiedienaren ea deu nachtwacht dier plaats
bestonden.
Men scheen hem voor een buitengewoon
gevaarlijk persoon te houdeD, want de nacht
wacht hield zjjn spiets tot het toebrengen van
reiding als op den avond zelf), behulp
zaam te zgn, b staat uit: Mevrouw P.
A. van LeerweaWal'e-, presidente
Mevroaw W. J. van DamBendam Me-
vronw H. C. GompertzWttzlar Me
vroaw de Wed. Mr. S. KatzGeesink
Mevrouw E. Kahn3uchner Mevroaw
B. Lehmanvon Hunteln Mevrouw E.
H. van LennepSillem Mevroaw A. M.
A. PlejjteRoell en Mevrouw M. H. van
der Zweepvan den Berg.
Gisteren (Zondag) zgn op de tentoon
stelling van Luik de bloemenfeesten
aangevangen, geljjkt jjdig met de opening
van hït Internationale Landbouw Con
gres. Ook de knnst-nitvoeringen zgn
begonneD, die onder le'ding van de ar-
tisten Dossie enLejeune van de
feestzaal een pant van aantrekkelijk
heid maken.
Onze H. Vader Pans Pius X, wacht
luidens draadberichten uit Rome met
zeer groote spanning de eiadatemmingsf
over het wetsontwerp tot Scheiding van
Kerk en Staat.
Wordt het ontwerp tot wet verheven,
dan zal een plechtige protestacts worden
opgesteld en aan alle Katholieke Mo
gendheden gezonden worden.
Op Frankrjjk zal in dit proteet de gan-
6che verantwoordelijkheid van de schei
ding geworpen worden.
Voorts zal aan alle Fransche Bis
schoppen een schrjjven worden gericht,
waaiin Z. H den zwakken tegenstand
van de Katho'ieken zal laken, die niet
schjjnen te willen inzien, dat deze schei
ding een misdadigen aanval is tegen de
rechten van den H. Stoel.
Z. H- zal onmiddelljjk na de eindstem
ming de ledigstaande zetels aanvullen.
Men zegt te New-York te weten, dat
van China eene beweging is uitgegaan
teneinde eene rechteljjke beslissing nit
te lokken, ovei de rechten van de Cbinee-
zen op Amerikaansch grondgebied. De
gevolmachtigde Minister van China te
Washington heeff een vertrouwelijk schrjj
ven verzonden, waarin gevraagd wordt fei
ten te willen vermelden waarnit big kt, dat
de Chineezen in de Ver. Smten onrecht
vaardig fcejrgend worden.
Da Parjjsche «Debats» publiceert het
volgende draadbericht nit Moscoq
De wjjk Prokono, het middelpunt van
eene zeer groote fabrieksnijverheid is het
eenen stoot gereed, en de politiebeambten
hadden hunne sibels getrokken, wat zeker in
den laatsteu tjjd zelden wat voorgekomen, te
oo'deelen naar den roestigen toestand, waarin
de klingen verkeerden.
Wat is dat vroeg Rothmann esnigs-
zins ontsteld Wat moet deze overval betee-
keoen?
Zwjjg, schelm? antwoordde op Ljjdigea
toon een der politiedienaren en hield zjjneu
kling voor den neus van den gebonden Roth
mann.
Na een lange beraads'agitg, of men het
zou duiven wagen de gevangene de voeten
te ontboeien en hem zoo in staat te stellen
te gaan, besloten de politiemannen de banden
om de voeten wat losser te doen maar die der
armen daartegen wat vaster toe te halen.
Te vergeefs was het protest van den door
woede verbleektenRothmannhet eenige ant
woord der ijverige politiemannen bfttond in
bedreigingen en uitdrukkingen, waaraan men
bespeuren kon, dat zy Rothmann voor een
midadiger van de eerste klas hielden.
Hjj moest zich goed- of kwaadschiks onder
werpen en door de politiemannen laten weg
brengen, ferwjjl de nachtwaker zjjn pakken
droeg.
De plechtige optocht begaf zich maar het
raadhuis. De burgemeester was wegens het
vroegere morgenuur nog niet aanwezig.
Wel echter een secretaris, die onmiddelljjk
Rothmann in verhoor wilde nemen, en be-
gon met naar zjjn naam, beroep, enz. te vra-
1 gen.
tooneel van eenen vree telgken brand ge
worden. Duizenden stakers groepeerden
zich rond het vaar en beletten de brand
weer haren plicht te vervallen. De wa
terbuizen werden doorgehakt.
De stakers plunderden, waar er te
plunderen viel en bekreunden zichaller-
minst om de politie. Van het geroofde
werd een groot deel in een vjjver ge
worpen. Eene menigte huizen zgn eene
prooi van de vlammen geworden, en zeer
vele personen zgn er gewond.
Naar het heet moet de brandstichting
aan wraak worden toegeschreven. De win
keliers hadden n.l. geweigerd, aan de sta
kers levensmiddelen op crediet te leveren.
Te Simferopol zgn ernstige joden»
onlusten uitgebroken. Men weet, dat er
moorden gepleegd zgn, dat de politie on
machtig was, of zich zoo hield, en dat
troepen zgn aangevraagdoverigens geen
bijzonderheden.
Maandag is ook te Melitopol de Israë
litische wjjk geplunderd.
Te Lodz duren de onlusten voort.
Uit particnliere huizen is op kozakken
patrouilles geschoten, waardoor zes per
sonen en een kozak werden gewond. Toen
een 10-jarige jongen den spot dreef met
eene patrouille kozakken, werd hg door
een sabelhouw neergeveld.
Donderdag heeft een bende dronkaards
te Melitopol schandeljjk huisgehouden
Burgers op straat werden beleedigd.
Toen een Israëliet over de hem aange
dane mishandeling kwaad werd, nep
men: «Slaat de joden dood!»
De politie kwam er tusschen,en daardoor
ontstonden er nieuwe woelingen. Op het
gelai der brandklok kwamen duizenden
kerels toegeloopermet stokken en revol
vers gewapend, de winkels werden aan
gevallen, geplunderd en verwoest, en eerst
ten 1 uur 's nachts kon de orde door troe
pen, in der haast nit Metitopoi gezon
den, hercteld worden.
Uit Mariaposl wordt een staking der
bootwerkers gemeld, en te Minsk staak
ten de schoenmakers.
Te Katisch heeft de politie een huis
zoeking ingesteld bjj verscheidene burgers
Talrjjke wapenen werden in beslag geno
men en ook ravolutionnaire proclamation
en roode vlaggen.
Het cent-aal-comité der socialistische
partjj te St. Petersburg heefteen nieuw ma
nifest verspreid, waarin de arbeiders wor
den nitgenoodigd den 14en Mei te vie
ren en optochten te hondeD. Voor het
geval, dat de politie tusschen beide zou
komen, wordt den arb.uders aangeraden
van wapenen gebruik te maken.
Het comité noodigt ds burgers nit de
arbeiders te steunen door zich bjj hen
aan te sluiten.
De «Daily Chronicle» meldt, dat ts
War.chau een aanslag is gepleegd op
dsn adjudant van den politiecommissaris.
Da daders, die een bom onder het paard
van den adjudant wierpen, konden ont
vluchten.
Rothmann verklaarde echter beslist
Ik verlang in de eerste plaats te weten,
waarom men mjj op zoo smadeijjke wjjze heeft
overvallen en naar hier gesleept.
Dat zult gjj zelf wel het best weten,
antwoordde de secretaris en loochenen zal u
weinig baten. Gjj hebt dezen nacht den smid
Kopisch overvallen en beroofd.
Hier moet em vergissing bestaan, zside
Rothmann verbaasd, ik ken niet eens iemand
die Kopiich heet.
Zooge ontkent das zeide de secreta
ris. Nu, men kan u 't bewjjs gemakkeljjk Ie-
veren. Men weet, dat ge gisteren avond met
Kopisch in gezelschap zijt geweest, dat hjj u
zjjn geld heeft laten zien en gjj u er begee
ring over hebt uitgelaten. Kopisch was tame-
lj|k dronken, toen bjj 's nachts naar huis
ging. Onderweg kreeg hjj een slag op het
heofd, die hem bewusteloos deed neervallen.
Thans viel het Rothmaun in, dat de man
met de blauwe jas de smid Kopisch moeit
geweest zjjn, en tegeljjk begreep hij, dat hjj
zich ten opzichte van dien man wel eenigs-
zins verdacht gedragen had.
Hij verklaarde daarop plotseling:
Ik heb iets mee te^deelen, dat alleen
de burgemeester hooren mag.
De burgemeester komt eerst later op het
kantoor. Gjj kunt ook mjj wel meedeelen, wat
gjj te zeggen he11.
Wotdt vervolgd)