No. 6013
Woensdag 31 Mei 4905.
30ste Jaargang
Ïï)ag6laó voor cftooró- on SCuió-éiollanó.
Sociale Actie.
Een gevaarlijke bende.
Buitenland
abonwbhiibtbpbijb
Per S maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenhuid
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijktbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoofd re d a o t e u r-D irecteur W. KUPPERS.
BUREAU St, Jansstrant. Haarlem.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
PBU8 OBB ADVBBTBIT«aW.
Van 16 regels 50 Gents
Elke regel meer 71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PubUeitiEtrangère
Q.L. DAUBEfjrCoJOHNF. JONES SucePorie Slbie Faubourg Montmartre
VP.
Het fondament, de basis, waarop de
socialistische theorieën gebouwd zjjn, is
de valsche, goddelooze stellingede
mensch wordt goe 1 geboren, maar de
maatschappij bederft hem». Ergo
redenee-en de socialisten, cwjj moeten
deze maatschappij omverhalen».
De loochening van den zonde-val
sleepte natuarljjk met zich de loochening
van het Verlossingswerk, weshalve de
socialisten met het geloof aan Christus
gebroken hebben.
De vijanden van den godsdienst be
ginnen dus volgens het woord van
orzeu H. Vader Pias X met looche
ning van den zonde-val des menschen
en van zjjne ontzetting uit het kind
schap Gods.
Zuiver fsbelen beweren zjj de
erfsmet en alle rampen, die daarvan
bet gevolg waren; de bssmetting van
de eerste levensbron der menschheid, op
hare beurt het geheele menscheljjke ge
slacht besmettende, en, als gevolg, het
kwaad, aaoht verkrijgende over de
menschheid en de noodzakelijkheid van
eeaen Verlosser.
Wordt dit alles ter zgde gesteld, dan
va!t het licht te begrjjpen, dat er plaats
overbljjft vcor Christus noch voor de
Kerk, voor de genade noch voor wat
ook, dat de grenzen van de natuur te
boven gait.
't Is de volslagene verwoesting van
het hnis des geloofs.
Het socialisme is de partjj van het
absolute zjj alleen belooft een paradjj -
en predikt onder de leuze«alles of
niets» haar evangelie van ontevredenheid.
Tegenover deze absolute belofte van
volkomen aardsch geluk staat het Chris
tendom met z$ne verhevene leer van
zonde, ellende, dood.
De Christen-prediker kan op deze
arme wereld eene zegepraal van de ge
rechtigheid voorspellendeze zegepraal
is nooit volkomen.
Steeds moet bjj de strenge herinnering
herhalen: «de armen hebt ge altoos bjj
nwègcjjferen kan bjj nooit deze drie
zonde, ellende, dood.
Wjj weten uit het woord van Cbristas,
dat wjj armen altjjd zullen hebben.
M««r wjp geven nog niet toe, dat on
der deze armen van het Evangelie te
verstaan is het pauperisme van onzen tjjd.
Nooit zullen wjj aan het volk voor
spiegelen een hemel op aarde. Neen, wjj
weten, dat rampspoed en ellenle immer
hier ons deel zallen zija. Wjj behoor en
niet tot hen, die met het bestaan van de
erfzonde geene rekening houden wjj zijn
volkomen ons bewast, dat ook in het
maatschappelijk vraags'uk het woord van
den grooten Da Costa waarheid i?:
Op den boden aller vragen
Ligt der menschen zondeschuld,
maar vasteJjjk zjjn wjj overtuigd, dat de
maatschappij beter wezen kan, dan ze
heden ie.
Gevolg van de erfzonde is straf.
«Gevloekt zjj de aarde in uw werk, in
arbeid zult gjj van haar eten, alle dagen
uws levens.»
Maar zelfs in den staat van onschnld
zou de mertBch niet geheel werkeloos ge
bleven z{jn, doch de arbeid, welken bjj
alsdan vrjjwillig tot inspanning zon heb
ben gekozen, is na de erfzonde eene straf
en eene boete geworden, welke bjj nood
zakelijk en niet zonder smart moet on
dergaan.
Gevolgen van de erfzonde zjjn verder
Ijjden en smarten. «De heillooze gevolgen
van de zonde zjjn bitter zwaar en moei-
ljjk te dragen en zullen onvermjjdeljjk
den metsoh bjjbljjven tot het einde des
levens. Ljjden en smarten zjjn das het
asndeel van de meos'chen, en wat zjj
ook mogen ondernemen en beproeven,
met geene kracht noch beleid zullen zjj
er in slagen deze ongemakken uit de sa
menleving te verbannen.
Zjj die voorgeven het te kunnen en
het beklagenwaardige volk een leven
voorspiegelen, vrjj van smart en kommer,
rjjk aan rust en genietingen, bedriegen
deze ïampzaligen en bereiden hun 69n
verderf, dat zal nitloopeo op nog groo-
tere rampen dan die van onze dagen.
Wjj mogen dus niet geljjk de so
cialisten streven naar een denkbeel-
digen toestand van g»ljjkheid en geluk,
maar. zoo leert zaliger Leo XIII
«het beste ie, het leven te beschouwen
ge'jjk het in werkelijkheid is ea elders
het geschikte geneed middel tegen deze
kwalen te zoeken.
Neen, de mensch komt niet onschuldig
op deze wereld.
«Bekennen wjj het met droefheid in
de ziel en echaamte op het voorhoofd
PBU1LLETON
30.)
(Vervolg.)
Toen dese weggenomen wa», had men de
opening niet weer gesloten, maar over de
openingen in de beide kamers een stuk doek
of papier geplakt.
Baruch kad deze bedekking aan zfjn kant
verwijderd, zoodat het gat sleeht» aan Peiser's
zjj gesloten was.
Natuurlijk kon men daardoor ieder m
Peiser's kamer eenigszins luid gesproken woa rd
duidelijk hooren, en fiaruch wees hierop met
innig zelfgenoegen als zjjn laatste ontdékking.
Esther lette niet op de grimassen van Ba-
rnch, want van het eerste oogenblik af was
zjj als vastgenageld blijven stam.
De eene stem dsar in de andere kamer was
die baars vadersde andere, die zeer luid
en opgewonden sprak, herkende zjj onmiddel
lijk, boewei zjj deze slechts eenmaal, en wel
in Myslowitz. gehoord had, de stem van Ko
penhagen.
En ik zeg u, dat hjj er zelfs niet san
denkt op mijn voorstellen in te gaan, zride
Kopenhagen. Hjj heeft vlakaf geweigerd en
allerlei uitvluchten gezocht. Dat zjjn das de
vertrouwde personen, waarmee ge me opsoheept,
een godvruchtig schrijver
allen brengen we nit den schoot van
onze moeder eene noodlottige gesteltenis
tot de ondeugd mede, eene teedere ziel,
een hart dat licht ontvlamt, een geest,
die alle indrukken van eene bedorvene
verbeelding ontvangt, ongeregelde zin
nen, in de zonde ontvangen en geboren,
ontwikkelt zich de kiem des kwaads
somtjjJs vóór de rede, en al onze ge
neigdheden, indien men haar geen sterk
beletsel tegenstelt, werpen zich als een
stroom naar dien gevaarljjken kant.
Tot alle menschen heeft Gcd gespro
ken «In het zweet uws aanecbjjos znlt
gjj nw brood eten».
Het zweet isde vermoeienis, de
arbeid.
Het broodaldatgene, wat hier op
aarde voor het leven noodig is, als voe
ding, kleeding, woning, enz.
Verdrukking der Katho
lieken in Bn8land.
Dat op de Katholieken in Raaland,
vooral in Polen wegens hnn geloof
allerlei dwangmaatregelen en nitzonde-
ringswetten worden toegepast, is alge
meen bekend.
Eeoige staaltjes van plagerjj willen wjj
hier toch nog aanhalen
In 1875 werd op bevel van derCraar
het onderwjjs der Russische taal ea ge
schiedenis voor alle groote semioa-iën
verplichtend gesteld. De plaatselijke
autoriteiten werden verdacht niet streng
genoeg toezicht daa op te houden.
Een nienwe kei«erljjke nkase beval,
dat de gouverneur, vergezeld van een
afgevaardigde door den minister van on-
derwjjs daarvoor aangewezen, het over
gangsexamen tot eene hoogere klasse
en h t eiod-examen moest bjjwooen, en
dat zjj voor»l te letten hadden op de
vorderingen der leerlingen in de Rus-
si che t»al, lett rkunde en geschielenie.
Aan daze mannen der regeeiing was de
bevoegdheid gegeven z ch te verzetten
tegen de bevordering der leerlingen tob
eene hoogere klas of de jeugdige pries
ters bjj hnn benoemingen nit te sluiten
van zekere betrekkingen in han diocees
Natuurljjk werden het onde wjjs en de
vorderiagen in bovengemelde vakken voor
onvolioende verklaard, en de Russische
regeeriog zoo, te beginnen in 1900 zelve
de vragen Bt llen.
Zrnals men begrjjpt, ve>z tte het epis
copaat zich tegen d ze ongehoorde dwang
maatregelen. En het gevo'g hiervan wa«,
dat 156 Poolsche priesters zonder be
trekking bleven, terwjjl 253 PooLche
parochiën vacant waren.
Het nienwe manifest met betrekking
Spreek toch niet zoo luid, verzocht Pei-
ser, men kan nooit voorzichtig genoeg zjjn.
Ik verzeker u, dat de jouge man tam geDoeg
zal worden en alles zal doen wat ge wilt. Maar
ge zijt ook altjjd te voorbarig en kunt uwen
tjjd niet afwachten.
Ge kunt uw wjjze leasen wel sparen, ge
tracht daarmee toch alleen uw domheid te
bemantelen. Wat moet ik nu met den man
beginnen Nadat bij iu alles is ingewjjd, moet
ik er voor beven, dat hjj ons verraadt,
Dat z*l bij niet doen, daar kunt ge op
vertrouwen.
Kope.ihagen lachte luid.
Gjj wilt zeker voor zijn stilzwjjgen de
verantwoordelijkheid op u nemen, zoo als ge
ons ook beloofd hebt, dat hjj op onze plannen
zou ingaan. Weet ge, wat ik begin te
geloovenï Dat gij met dien Walewski onder
één deken ligt, dat ge hem mjj op mjjn dak
gestuurd hebt, om hem als dwangmiddel tegen
over mjj te gebruiken,
Ge zjjt niet wjjs, antwoordde Peiser.
Waarom wantrouwt ge mij toch eigenlijk zoo
gedurig f
Geeft ge mjj daartoe dan niet alle rèdtn?
reder uwer handelingen is te wantrouwen. Ge
brengt uw geld over de grenzen, ge zult nw j geet niet" dat ge dan nok alleen de gevolgen
dochter daar uithuwelijken en uw eigen en de verantwoorde^kheid zult te dragen heb-
vermogen bsvindt zich reeds in de zaken van den.
uw aanstaanden sohoonzoon. Dat alles weet j Wilt ge mjj misschien dreigjn barst-
ik, want ge dwingt mij u te laten in het oog te Kopenhag n los. Neem u voor mjj in acht!
hoeden. Ook uw handeling met dezen Wa- Men hoorde een stoel verschuiven en spae-
lewski is verdacht, ge bezweert bij hoog en dig daarop iemand met veel beweging de
laag, dat die man, welke op een zoo geheim-1 kamer verlaten.
zinnige wijze in uw huis gekomen is, onze
bel&Dgen wil dienen en thans bljjkt bjj een
vjjand te zjjn. Maar ve-gis u niet I Ik zal met
dezen Walewski kort recht spelen, Hjj zal
uit de plaats, waar hjj zich thans bevindt,
riet levend meer te voorschijn komen.
Dat zult ge niet doen 1 Ge zult toch geen
moord op uw gewetea laden
—Ik zou wel eens willen zien, wie mjj zou
beletten met dezei Walewski te handelen,
zooals ik wil. Deze deelneming in zijn lot
maakt u slecb's te meer verdacht.
Pa ser scheen thans ook toornig te worden,
want zgn stem klonk veel luider en heeacher
dan te voren toen hjj zeide
Gjj zjjt dwaas met uw wantrouwen. Wat
ik ook doe, alles komt u verdacht voor. Ik
wil echter niet, dat Walewski eenig leed zal
geschieden. Hij heeft als gast in mjjn huis
verkeerd, en ik hqb voor zjjn veiligheid inge
staan.
Dat alles kan waar zijn viel Kopen
hagen hem ia de rede,maar ik zal doen wat
m^ goed dankt en ons aller veiligheid vor
dert, ook al weigert gjj mjj daartoe het ver
lof.
Gjj kant doen, vrat ge wilt, maar ver
tot de godsdienstvrijheid, dat de Czasr
Nicolaas II eindeljjk, nadat het zes
weken op zgn bureau had gdegen, heeft
geteekend, zal ia dezen toestand ver
andering brengen.
Voortaan zal het godsdienstonderwijs
mogen gegeven worden in de Poolsche
taal, niet alleen op de middelbare, maa*
ook op de lagere scholen, hetgeen tot
hiertoe verboden was.
Ook zal bet den geesteljjken vrjj staatf
aan Poolsche kinderen grdsdienstonder-
rioht te geven in honne moedertaal. Dit
ondirtvjjg werd tot hieraan door leeken-
onderwjjzers gegeven in de Rassische taal.
Is er in de heele wereld wel ergens
eene gezindte of kerkgenootschap te
vinden tegen welke men zooveel plage
rijen, kwel ingen, vervolgiugs middelen,
achterstellingen, verdrukkingen en mis
kenningen beett uitgedacht en toegepast
als tegen de Katholieke
Indien da mannen van het «blok» in
Frankrjjk hnn zin krjjgen en het wets
voorstel omtrent de scheiding van Kerk
en Staat wordt aangenomen, zullen de
Mohammedanen in de Fransche koloniën,
wat de kerkeljjke bezittingen betreft, er
beter aan toe zgn dan de Katholieken.
Spanje.
De ond-minister-president S i 1 v e 1 a
ligt op sterven. Volgens het laatst ver
schenen bulletin is de wetenschap niet
bjj machte hem in het leren te behouden.
Afrika.
Oom Paul gaat een standbeeld krjjgen!
De burgemeester vau Pretoria heeft
aan den Stadsraad medegedeeld, dat er
van de zgde der Regseringgeen bezwaar
bestaat het standbeeld van Krnger in
e» der parken van de hoofdstad op te
richten,
Slécbts schjjnt men de voorwaarde ge
steld te hebben, dat het beeld eerst ge
plaatst zon worden «els de stemming het
toelietover drie of zes maanden of over
een jaar.
De Stadsraad heeft nu beslaten, dat
het standbeeld in het prinsesse-park ge
plaatst zal worden, waarheen het voet
stuk, thans op het Kerkplein staande,
reeds wordt of is overgebracht.
De Heer Bourke verzekerde, dat
niet alleen het standbeeld er zoo komen
maar dat ook de deelen, die men nBar
Engeland heeft getransporteerd aan Pre
toria zouden worden teraggeven.
Zoo zal dus spoediger dan men bad
kunnen verwachten, het standbeeld van
den Staats-Prvsident verrjjzen in de hoofd
stad, van waaruit hg bjjua twintig jaren
zgn mild ea goed gouvernement heeft
uitgeoefend.
Dat zóó spoedig na den oorlog Krn
ger op zoo machtige wjjze gehuldigd
Toen Esther den naam Walewski hoorde,
toen zjj vernam in welk gevaar hjj verkeerde,
gevoelde zij de innerljjke kracht, die zelfspot
nietigste en zwakste dier tot een woedenden
verdediger van zjj a nest en zgn jongen maakt
een heldenmoed, die het zwakke meisje zelf
verbaasde.
Zjj vertiet Baruch en begaf zich naar haar
eigen kamerals zij thans haren vader ont-
most en deze zelfs vernomen had, dat zjj voor
luisteraarster aan den muur gespee'd had,
zou haar dit onverschillig geweest zjjn,
De jongeling verkeerde in gevaar, zjj moest
hem redden 1 Maar waar bevond hjj zich
Als bij instinct vermoedde Esther, dat Ba
ruch haar wel eenige inlichting zou kunnen
geven.
Zjj hoorde de deur van haar vaders kamer
openen, zjj hoorde, dat deze het huis verliet
en spoedig daarop had zjj Baruch in hare
kamer geroepen. Deze scheen te vermoeden,
dat hjj thans wegens zjjn luisteren zon beknord
worden, en trachtte daarom Esther door alle
mogeljjke grappige gebaren op te vrooljjken.
Hjj streek voortdnrend met de vlakke hand
over zjjn hals als om keel-afsnjjden aan te
duiden, met de andere wees hjj naar den zol
der, waarboven Walewski gewoond bad en
kraaide lachend:
Hals afsnjjdende baas wil het niet?
Houdt op met die grimassen, Baruch.
Korr eens bij mjj. Gaef mjj uw hand. Luister
oplettend naar wat ik vraag. Weet gjj, waar
heen de man gebracht is, die daar boven
was?
zon worden, is schier onverklaarbaar,
docb houdt eene groote belofte in, dat
eerlang ook aan het volk meer recht zal
worden gedaan, dan tot heden het geval
is geweest.
Frankrijk.
Tjjdens het Katholieke Congres, Zondag
te Albi gehouden, is de volgende motie
aangenomen
E?n rusttjjd van 36 uren 's weeks
moet ain arbeiders, ambachtslieden en
dienstpersoneel gewaarborgd worden.
Deze rnsttjj 1 moet op Zondag gegeven
worden, behoudens alle wettelijk erkende
uitzonderingen
De Senaat kome terug op zjjne be
slissing en schare zich aan de zgde van
de Lamarzelle, die den rastdag op Zondag
en niet op een weekschen dag wil zien
vastgesteld.
De Jongelieden-propaganda-clnbs be
hoor an ervoor te g veren, dat ds jonge
lieden een heilzaam gebruik van den
Zondag maken.
Eindelgk, er dient gezorgd, dat de
werktjjd voor kinderen tot den leeft jjd
van 16 jaren niet langer zjj dan 8 aren.
Jamès heeft Zaterdagavond, voor
het Republikeinsch-socialistisch Comité
van Cleyaancourt, eene toespraak ge
houden over «Socialisme en Vaderland»
en dsa'bjj weerlegd de stelling van
Hervé, dat men eiken oorlog, hoe ook
ontstaan, moet veroordeelen en het leger
tot staking dient aan te vuren.
Het leger bljjft toch masr het spook
voor de roode broeders
De revolutionuaire socialisten hebben
Zoudagmiddag hun gewonen jaarlgkschen
ommegang te Parjjs gehouden, rond de
vestingmareD, waar ia 1871 de Commu
nisten onthoofd werden.
De beweging d'oeg een recht revolu-
tionnair karakter, en menige oproerkreet
werd gehoord,
Oak de jeagdige Spaansche Koning,
thans een gast op Franschen bodem, bleet
niet gespaard. Menig beleedigend woord
werd over Alfonso XIII uitgesproken,
maar de aantjjgingen waren zoo onge-
rjjmd, zoo sprookjesachtig en gezocht, dat
zjj zelfs bjj de deelnemers aan den om
megang geen succes oogstten.
Iutasscben zal de Fransche Regeering,
om hare althans nog goede reputatie in
zake gastvrijheid en hofieljjkheid te hand
haven, den Spaan8chenKoning op deB te
schitterender wjj re hare halde brengen.
Italië.
Er loopen dwaze geruchten in deaa-
ticlericale per?, als zou Z. H. de Paos in
onderhande'ing zgn getiefen met dea
Amerikaanschen millionnair Pierpont
Morgan, inzake de belegging der Va-
ticaansche fondsen die, naar het heet, te
geringe rante zouden opleveren.
Pierpont Mor gan zou Zjjne
Heiligheid hebben weten over ts halen
De vreemdeling
Ja I weet ge het
Baruoh grinnikte uiterst vergenoegt.
Baruch weet het, Baruch heeft het ge
zien, de baas denkt, Buruch weet het niet.
Maar Baruch weet het. Wil Esther het ook
weten
Ja, ik zou het gaarne weten, Baruch.
Als ge vau mjj houdt, zu't ge het mjj ook
zeggen 1
Baruch zal het Es'her zeggen, Baruch
doet alles wat Esther wil. In den nacht zjjn
mannen bij den baas gekomen, maar Baruoh
heeft Bukowski herkend. Met die mannen is
de man die boren was, weggegaan, de baas
heeft hun de deur opengedaan Baruch
heeft het gezien.
En weet gjj waar die mannen hem heen
gebracht hebben?
Baruch kon niet maegsan de deur
was toe maar hjj kon wel denken, waar
de mannen heengegaan zjjn, daar waar het
geld gemaakt wordt, bom, een blanke daal
der I
Baruch, ge moet mjj op die plaats bren-
gen.
Neenneengeen vrouw kan daar ooit
komen, de mannen zonden Esther vermoorden.
Wordt vervolgd)
I44R WIE (lllllm.
▲SITE HA HON AGITATS.