No. 6031 Zaterdag 24 Juni 1905 30ste Jaargang HDagBlaó voor <3£ooró- on Sociale Actie. Een gevaarlijke bende. Buitenland. Per 8 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post Voor het buitenland Afzonderlijke nummers Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen. Hoofd re dacten r-D irectenr W. KÜPPERS. BUREAU St, Jansstraat Haarlem. f 1,20 1,50 2,90 0,03 Van 1—6 regel Elke regel meer 50 Cents 71/» Groote letters worden berekend naar plaatsruimte Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant. Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitêEtrangèfi &.L. DA DBE Sf Co JOHN., F. J ONES SuecParia 31 bieFaubourg ifontmartre Onze H. Vader, Paus Pias X zoo als we bereids ia het kort gemeld heb ben heelt een nieuwen Omzendbrief over bovengemeld onderwerp uitgevaar digd. De nieuwe Encykliek handelt over de Katholieke actie en is, in de Italiaansche taal geschreven, aan de bisschoppen van Italië gericht. De Paus begint op een zachten, vader leken toon hjj zegt, dat het hem aan genaam is zjjne geliefde kinderen van Italië eea woord van troost en sterkte te kunnen toevoegen, wjjl hjj in vroegere brieven, door omstandigheden gedwon gen, had moeten veroordeelen. Dsarna zet P i u s X aiteen, wat bp onder den naam van Katholieke Actie verstaat. In algemeenen zin beteekent die naam alles, wat in betrekking staat met de Goddeljjke zending der Kerkbet pre diken, heiligen der zielen, de lichameljjke en geestelijke werken van barmhaitig- beid. «Maar er is een gansche rjj van goe deren, die onder de natuurwet vallen en waarmede de zending der Kerk niet in direct verband Btaat, maar toch als van zelf nit de zending dier Kerk voortvloeien nl. die, welke de Christelijke beschaving in al haar onderdeelen oplevert. «Alles in Christus hernieuwen en met alle macht de Christeljjke kuituur in de wereld trachten te bevorderen en met alle geoorloofde middelen de anti-chris- teljjke beschaving bekampen, dit is de plicht van de Katholieke Actie». Zóó verste an is de Katholieke actie feitelgk de zaak der Katholieke leeken De Kerk heelt dan ook altjjd de hulp van haar trouwe kinderen aangenomen, «ook wanneer deze naar tjjdsonutandig- heden verschillend van aard was. Niet alles immers, wat in vroegere om standigheden nuttig scheen, is ook nn nog als voordeelig en nuttig te betrach ten. «De Katholieke actie bleef zoo, wat haar grondidee en hoofddoel betreft, de zelfde, ook al veranderen naar omstan digheden de uiterlijke vormen en de aan gewende middelen. Voorts spreekt de H. Vader over de voorwaarden, die vervuld moeten wordeo, opdat de Katholieke actie naar waarheid werkdadig zjj. Voor alles eisebtzjj man- PKV1LLETON 48.) Vervolg een van Katholiek karakter en groote deugd. Voorts moeten de werken, waaraan de Kathóüeken zich wijden,van overgroot belang en door de behoeften van de maatscbappjj geëischt worden. De groote problemen van het tegen woordige leven eischen een zekere en noodzakelijke sociale oplossing, welke de Katholieken moeten tot staud brmgen het allernoodzakelijkste wat in de Ency cliek Rerum Novarum werd aangeduid, was «de practische oplossing van het sociale vraagttuk op de grondslagen van Christelijke princiepen.» Daartoe moeten de Katholieke mannen zich vereenigen en met volkoman eenheid in willen en ttrevaa voortschrijden. De H. Vader verdeelt nu alle werken in drie groote groepen de eertts zal een groote vereeniging voor het volk zijn in den geett van de Duitsche «Volksverein» om «de groote volksmassa's omómeenig middelpunt van organisatie, propaganda en voorlichting te veriamelea. Voorts de «Union del le opere economi- che voor economische belangen. De derde, van het meeste belang voor de Italiaan- sche Katholieken is een organisatie tot deel nemen aan het openbaar politiek leven. Omtrent dit laatste purt geeft PiisX in een zeer belangrjjk gedeelt? aan, dat over het algemeen het «non expedit» ge handhaafd blijft, maar Hjj geeft tevens de voorwaarden sap, waarin di'. verbod niet van kracht is, vooral «wanneer gjj, eerwaarde Broeders, van de driDgende noodzakelijkheid voor het heil der zielen en het hooger belang uwer Kerk over tuigd zjjt.» Daarna spoort Z. H. de Katholieken aan zich voer het politiek leven voor te bereiden door hft vormen van kiesver- eenigingen. Na aldus een drievoudig centrum voor sociale, economische en politieke actie te hebben behandeld, bedeelt P i u s X ook alle werken van verschillende organisatie aanHjj wenscht, dat allen zich met zekere vrjjbeid kannen orga- niseerenook prjjst de Paus de Katho liekendagen «als een heerljjke openbaring van Katholiek geloof en als een ge meenschappelijk feest van eendracht en vieie Daarna brengt de Encycliek de nood zakelijkheid van den eerbied en de ge hoorzaamheid aan het Katholiek gezag in herinneringen preciseert de rol, die Eerst overtuigde zjj er zich van, dat zij het geld behouden had, dat tjj bij zich stak, toen Rukowski haar zoo plotseling kwam afhalen, en deze overtuiging wakkerde haren moed weer eenigsznsaan. Aan hare linkerzij vernam zij het gedruisch van wagens en paarden en zij sloeg dus den weg daarheen in, waardoor zij weldra op den striatweg kwam. Nog aarzelde zij deze te betreden; daar zjj echter dicht in hare nabijheid een klein, alleen staand huisje bemerkte, dat aan het begin van een dorp scheeo te staan, besloot j zjj eindeljjk, hier naar den weg te vragen, om te trachten eea wagen te krijgen. Zjj vond in het huifje niets dan een tameljjk jonge vrouw met een kind, dat in de wieg lag. De vrouw zong een droefgeestig, Poolsch wiegeliedje, en was, toen Esther binnentrad, blijkbaar niet weinig verbaasd over dit vreem de bezoek. Goede vrouw, aldiis sprak Esther haar aan, wilt ge mjj vergunnen een oogenblik bij tt nit te rusten: ik hen vermoeid en ziek. Misschien wilt gjj oak zoo goed zjja mjj een dronk water te geven. Neem plaats en rust uit, antwoordde de vrouw, terwijl zjj opstond om in den hoek der kamer een steenen kom met water te vullen. Gjj hebt zeker een langen weg af gelegd Ja, ik ben sedert dezen morgen vroeg op weg. Ik moet naar Neustadt. Dan hebt ge nog vele mjjlen te gaan, en dat zal u moeilik allen, als ge nu reeds zoo vermoeid zjjt. En toch moet ik verder, antwoordde Esther; ik heb bericht gekregen, dat mjjn va der ernstig ziek is. Kuntgjj hier geen wagen voor mjj huren, die mjj verder brengt? Ik heb geld om te betalen. In het dorp zult ge wel een eenvoudigen wagen krjjgen, want de boeren rijn met hun nen veldarbeid gereed, en de paarden hebben dus toch niets te doen, maar dan moet gjj naar beneden naar het dorp. Ik ben zoo vermoeid, antwoordde Esther, zoudt gjj mj niet een wagen bezorgen kun nen? Ik verlang het niet voor niets. Hier hebt ge geld. Ge kunt in het dorp tevens iets voor mjj te eten koopen, want er zal toch allicht nog wel een uur mee verloopen, voor de wa gen hier is. Ik zou het wel willen doen, sprak de vrouw, wie het geld, dat zjj in de hand hield, vertrouwen scheen te boezemen, maar ik ben weduwe en woon alleen in dit huisje. Ik heb dus nienand, die op het kind kan passen. Indien gjj mjj echter wilt beloven de priesters in de Katholieke actie moeten voorgaan. Vóór alles moet de priester zjjn gees telijk ambt ver rullen, boven de partpen bljjven en zich slechts met materiëele werken (de economische en politieke) be moeien, na verlof van zjjn bi'schop en zonder materiëele verantwoordelijkheid te beloopen. Maar, als Christus, moet bp zich be wogen toonen voor de schare, en ah waar Apostel alles voor allen zpn. Door woord en schrift moet hp zjjn hnlp schenken, om de werken te bevoor- deeleD, die het volk zullen trachten te redden, zoowel uit het maatschappelij ke als uit het moreele en godsdienstige verval. In ha e beoordeeling van de Encycliek wijst de *Germania» erop, dat de Pans de deelneming der Italiaansshe Katho lieken verlangt aan het pollt:eke leven, niet door mede te doen aan de verkie- ziegen voor de Kamer onder welk opzicht Z. H. de bepaling Zjjner beide Voorgangers uitdrukkelijk handhaaft, be houdens gevallen van uitzondering, zoo- als bpdejongst} doch door de vorming van prlitieks vereanigingen ah middel tot oefening en voorbereiding der Katho lieken voor de politieke actie. Eu daarbjj, zegt het blad, strekt het den Duitschen Katholieken tot eer, dat de «Volksverein (ür das Kafholische Deatschknd» ook door den Paus aan de Italiaansche Katholieken als voorbeeld voor oogen wordt gesteld. Had W i n d th o r s t dit nog eens mo gen beleven!» Hst b'ad verneemt verder uit Rome, dat eerstdaags op verlangen van den - Paus, te Rome besprekingen zullen plaats hebben tusschen de meest bekende lei ders der Katholieken (Toniolo, Medolago, Me ia, Saccardo, Paricoli, enz.) teneinde de Katholieke actie practitch te organi- seeren. Een van de voornaamste organen der liberale pers t8 Romp, de tTribuna ziet in de politieke organisatie der Ka tholieken een nieuw gevaar voor den Staat. Het blad waarschuwt de liberalen de Katholieken toch niet te beschouwen als hulptroepen in den strjjd tegen de socia listen en meent, dat na pas voor goed en open'pk de strjjd der Katholieken te gen het liberalisme zal beginnen. De bekende Katholieke afgevaardigde Cornaggia, die bp de jongste ver kiezingen in Italië als de leider van het komende «centrum» gekozen werd, zei- de veel van deze Eacyeliek te verwachten. Als patriarch van Venetië heeft de Paus grooten invloed gehad op de gemeente raadsverkiezingen; als Paus zal hp dien zelfden invloed krjjgen op de parlementaire verkiezingen. Onder den invloed vao hooggeplaatste Daitsche geestelijken heeft de Paus het denkbeeld opgevat, in Italië een centrums- groep te doen ontstaan, naar het Daitsche voorbeeld. I Zweden. Bij de opening van den Zweedscben Rjjksdag, die ook door den Kroonprins en andere Prinsen werd bjjgewoond, sprak de Voorzitter der Eerste Kamer den wensch uit, dat de Kamer zou medewerken tot een voor Zweden bevredigende oplossing der kwestie die de bpeenroeping van den tipbsdag veroorzaakt heeft vervolgens legde hjj nadruk op den eerbied van de Kamer voor den Vorst en haar onwan- kt lbare trouw. De voorzitter der Tweede Kamer sprak van de ppnlpke verrassing die Zweden trof bp het bericht dat Noor wegen den band tusschen de twee Staten wilde verbreken, die eenmaal tot heil dei- beide natiën gevormd was. In de ure der beproeving zou het volk zich om zjjn konmg scharen. Italië. Wat is zro'n Koning waard? De Franlcf. Ztg. verneemt uit Rome, dat de Koning van Italië de plechtigheid bp de herden king van den 100 sten geboortedag van den republikein M a z z i n i met alle ministers zal bijwonen. De plechtigheid heeft heden plaats in de gehoorzaal van het Collegio Romano. De grootmeester De gewonden bleven eenige urenlang zonder hulp op de straat liggen, daar men de dokters, die to hnlp waren gesneld, dreigde dood te schieten,indien zjj den ge wonden hulp verleenden. Te Lodz hebben weer onlusten plaats. Toen de ontevredenen een manifestatie hielden gaven de soldaten vuttr. Er vielen 18 dooden en ongeveer 100 gewonden. Oogtenrij k-Hongar ij e De toestand in Hongcrpe begint erg revolationcair te worden, In voorname kringen te Weenen maakt men zich er oogerast over, vooral nn gisteren na de Kamerzitting het er woest aan toeging. De tNeue Freie Presteschrpft, dat de moeilijkheden grooter geworden zjjn, na de Kamer verdaagd is. Het blad zegt, dat tpdens het voorlezen van de Konink lijke Boodschap tot verdaging der Kamer de tooneelen die voorvielen een bepaald revolntioonair karakter droegen. Uit Bud-j-pest wordt geseind De Dieuwe leden van de Kamer wer den, toen zjj de zaal binnenkwamen, met teekenen van ontevredenheid begroet. F e j e r v a r y, president van den mi nisterraad, vroeg aan den voorzitter van de Kamer het eigenhandig schrpven van don Soaversin voor te lezen, waarin de benoeming van een nieuw ministerie wordt aangekondigd. Da president van den ministerraad leest een verklaring voor betreffende de omstandigheden, waaronder de benoeming van het Kabinet heeft plaats gehad. De revolntionnair Frans Kosjuth zag zpn motie van wantrouwen tegen het Kabinet met groote meerderheid aan genomen. Toen daarop de Kamer werd verdaagd, schreeuwde men Tisza toe: Dat is eene schande, infamie! De zitting werd opgeheven te midden van een groot ru moer. De oorlog in het Oosten. wpzen er op, dat de Koüing ook een belangrjjke bjjdrage gaf voor een M a z- z i n i-standbeeld. Te Rusland. Stawropol in den Kankasus heeft bjj de wieg te bljjven en naar het kind te zien, dan zal ik spoedig voor u naar hel dorp loopen. Esther jbeloo'de de vrouw, dat zjj op het kind zou letten, en deze sloeg nu een doek over het bootd, om zich tegen de koude te besehutten en verwjjderde zich. Esther was alleen. Neen, neen, zjj wilde niet weenen. Zjj wilde den moed behouden, dien zjj in de eerstvolgende uren en dagen wel zou noodig hebben. Maar zjj vouwde de handen tot een stil gebed en hare blikken bieren op het gezicht je van het kind gevestigd, alsof zij uit de zen vredigen aanblik ook tevens levenskracht en levensmoed voor haren eigen ziel putten kon. Daar werd op eens aan de denr geklopt. Esther verecbrok hevig: wat ie dat? Zij werd plotseling door een naamloozen angst overva'len; door vrees, dat hare vervolgers zich reeds achter die deur bevinden konden Weer werd er luider en dringender geklopt! Esther stond bevend op doch waagde het niet te roepen. Pl.tseling werd de klink opgelicht, de deur ging open en daar vertoonde zich Walewski E nige oogenblikken zagen de beide min- nendenvan wie de een den ander ver weg en in nood en gevaar geloofde elkander als versteend aan, dan klonk plotseling een dubbele kreet, en vielen zjj elkander aan, weenend van vreugde en verrukking, in de Over de aanvallende beweging der Ja- te .ij'metasl.iiriotde E t o N a - j f' than hou It de teestiede. De bladen tends bsgonnen de Japanners tegen ons front op te rnkkeD. Ten westen van den spoorweg werd Sin-loe-tsjwan door sterke Jupanaohe afdeeliogen bezst. De Japan ners wekeD voor onze troepen in het ge bied van Liaojang-wopiüg overal zuid waarts terug. Volgens een bericht van den 19en, 'a- namiddags, begonnen de Japanners terug te trekken naar den weg va^Maimakan naar Tsjangtoe-foe. Inhetgebiei bjj den spoorweg zjja de Japanners tot hst sta tion Sjoeaanaotze doorgedrongen, waarna hnn opmarsch gestaakt werd. In het dis trict Lvaojang-woping zpn zjj naar hnn vroegere stellingen teruggekeerd. Ten oosten van den spoorweg begon de Ja- pansche infanterie 's ochtends om 3 nar op te rakken op den weg naar Paslasjamio, een gevecht plaats gehad tnsechen de ood- geloovigen en de rechtgeloovigen. De laatsten moesten wegens het lawaai, dat zjj maakten, door de politie nit de keik worden verv.jjderd. De rechtgeloovigen trokken hierop in zoo groote menigte te zamen in de stra- teD, dat de militairen bijeengeroepen moesten worden. Deze gaven toen eenige salvo's af, warr'ojj elf personen gedood en ongeveer veertig, waaronder vronwen en kinderen, gewond werden. armen. Na zoo veel leed en smart was dit geluk opeens groot, doch voor het oogenblik althans was alles vergeten. Hoe kond;n deze geluk kigen ook vermoeden, dat het toeval hen hier slechts voor eenige oogenblikken zou te zamen brengen, om hen dan weer te onver biddelijker te soheiden? Eerst de terugkomst der door Esther uit gezonden vrouw herinnerde er de minnenden aan, dat zjj beiden op de vlucht waren en aan groote gevaren blootgesteld. De vrouw was natuurlijk zeer verbaasd, dat gedurende hare afwezigheid nog een gast was aangekomen, maar zjj werd gerustgesteld, toen zjj vernam, dat deze man de gemaal der jon ge dame was, ofschoon Esther's verwarring en haar kleuren deze verklaring schenen te logen straffen Maar de vrouw was niet gewoon lang na te denken over zaken, die niet direct haar z dvebetroffen. Zjj berichtte, dat de wagen n-et dan binnen een uur kon voorkomen, daar de paarden nog moesten gevoederd worden daarna pakte zjj het vleesch nit, dat zjj had meegebracht J en Esther begon dit onmid dellijk te bereiden, daar Wn'ewski verklaarde dat hjj zeer hongerig was- De uitslag van hun bespreking was het volgende: Esther zou naar Neustadt rjj den. om haren vader te waarschuwen. Walewski zou haar eerst daarheen volgen nadat het donker geworden was, opdat zijn aankomst geen opzien verwekken en hemJniet verraden zou, daar hem nog altjjd een uitle vering naar Busland bedreigde. De bestelde wagen verscheen, en Esther moest van Wa lewski scheidde. Het was namiddag geworden, toen zjj naar Neustadt afreed, vanwaar ^zjj nu meer dan drie dagen was verwjjderd geweest, en haar hart klopts by de gedachte, voor haren va der te moeten verschjjuen en tot hem te zeg gen Ik weet, dat gg een misdadiger zjjt,* vlucht Het kleine paard voor het mandenwagentje, waarin vao een bos stroo en daarover een deken, een zitplaats was ingericht, draafde in de richting van Neustadt. Esther vroeg den boer, hoe lang het wel kon duren, voor zjj zy de stad bereikten, en deze antwoordde, dat zg daar tegen den avond konden zjjn. Deze tjjd kwam Esther a's de gunstigste voor. Maar het toeval wilde weer niet, dat zg deze reis ongestoord zou volbrengen. Na een half uur gereden te he1 ben, op slechte wegen en door het boscb, begon het pvard kreupel te loopen, en toen de boer hoofdschuddend af steeg, om te zien, wat het dier scheelde, bleek het, dat dit een y'zer verloren had. Het jamme'en van den boer over dit on geval duurde tamelgk lang. en bjj scheen niet weinig lust te hebben terug te keeren, waar tegen Esther zich maar moeiljjk kon verzetten. Wordt vervolgd) ABOHWEMEWTSPBIJB, PBIJ8 DUB ADVEBTBHTIHW, AGITE MA HOU AGITATE,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1905 | | pagina 1