No. 6042
Zaterdag 8 Juli 1905
30ste Jaargang
k
2)ag6laó voor cfïooró
en SCuió-éiollanó.
De Raadsverkiezingen
te Haarlem.
Een gevaarlijke bende.
Buitenland.
ABONNEMBNTSFBIJB
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaataen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummer*0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feeitdagen.
Hoofd re dacteu r-D ireoteur W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jannstraat. Haarlem,
PBIJS DBB ADVBBTBHriBW
Van 1—6 regel* 50 Cent*
Elke regel meer 7t/f
Groote letter* worden berekeud naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cent* per advertentie h Contant.
gncsrft EgW*** Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitéEtrangèrs
AöITE MA NON AGITATE. H.L. DAÜBE Co JOHN., f. JONES Suae. Paris 31 bieFaubourg Montmartre
Zjj hebben een woodervreemd verloop
gehad, de gemeenteraadsverkiezingen in
de hoofdstad van onze provincie, zóo
wondervreemd, dat er wel eens de aandacht
ook baiten Haarlem's grenzen op ge
vestigd mag worden.
Verbeeld u, waarde Lezer, er ie van Ka
tholieke zjjde geen enkele poging in het
werk gesteld, om bjj deze Raadsverkie
zingen iets te winnen. Integendeel, het
was er wetens of wel onwetens op aange
legd om achteruit te gaan en te verliezen.
Een mooi voorbeeld, voorwaar, in de
Bisschoppelijke residentie, waar met krach -
tigen wil, met onverdeelde toewgding,
met kloeke volharding zooveel goeds te
veikrjjgen ware voor de Katholieke zaak.
Daarvan leverde de Katholieke Kiesveree-
niging vier jaren geleden een schitte
rend bewjjs, torn bjj de periodieke af
treding van Raadsleden, het liberalisme
een gevoelige nederlaag werd toegebracht
en de voor dien tjjd alles overheerschende
liberale Kiesvereeniging cVooruitgang»
ten val geraakte.
Haarlem verkeert zeer zeker in vóel
gunstiger omstandigheden voor de Katho
lieke actie dan b. v. het zeer Liberale
Leiden, waar de vrjjzinnig-atheï stische
hoogleeraren van de Rijksuniversiteit de
eerste troeven plachten uit te spelen.
Leiden was sedert onhtügeljjke tjjden
een bolwerk van het .liberalisme.
En toch hebben daar, door voorbeel
dige samenwerking met de anti-revoluti-
onnairen en Christeljjk-Historischen, de
Katholieken vóór twee jaren voor den
Stedeljjken Raad eene overwinning weten
te bevechten, waarvan de geheele Chris
telijke Pers in den lande vol bewonde
ring en opgetogenheid gewag maakte.
De Katholieken van Leiden wierpen,
dat liberale bolwerk omver. Er werd m?t
leeuwenmoed gevochten, want het was
als een strjjd op leven en dood, en mach
tig door hunne bondgenooten, gelukte
het hun de liberale vrjjheidsvlag in de
Sleutelstad omver te halen en door de
banier van Christus te vervangen.
Zie, dat heet werken, dat heet arbei
den voor de Katholieke zaak en d? be
langen van het Christendom, dat is de
ware, de eenig ware actie volgens de
bsdoeling des H. Yaders.
FEUILLETON
Hoe geheel anders is er gewerkt in
onze goede Spairnestad 1
Hier geen greintje energie
Hier geen animo om t-t bewjjzen, dat
wjj, Katholieken, vooruit willen, vooruit,
ter wille van onze Katho'ieke beginselen
en vau de goede zaak.
Wjj leven in het teeken vandenvoor-
uitgaog, allereerst op godsdienstig en
Staatkundig gebied. De dagen van sstil-
staan» behooren tot den erleden tjjd,
of beter, zij moeten tot den verleden tjjd
behooren, omdat «atilstaao» thaus meer
dan ooit cachteruitgaanis.
Had men van bevoegde Katholieke zjjde
hiermede rekening gehouden, dan zou
men bjj de verkiezingen van gisteren
voor een gezonder en principiëale r toe
stand gestaan hebben. Men zon dan de
liberalen en hunne «roode* kinderkens
niet op de kussens in onze Raadszaal
hebben geholpen, die het waarljjk door
hunne houding tegenover het Chri&teljjke
Driemanschap niet verdiend hebben.
Men heeft bljjkbaar van bevoegde Kat
holieke zjjde geen enkel kansje willen
wagen bjj deze Raadsverkiezingen erger
men heeft door het niet stellen van een
voldoend aantal candidaten in de drie
districten de Katholieke kiezers in de
noodzakelijkheid gebracht om óf te stem
men op liberale, vrjjzinnig— democraten
en socialisten, of van de stembus weg te
bjjjven, ot een blanco-biljet in te leve-
varen, of het stembiljet half ingevuld te
laten.
Kan men zich ongezonder toestand vóór
oogen stellen?
Wjj mogen het (errcht een gevaarljjk
spel noemen, waartegen wjj voor de toe
komst niet genoegzaam kannen waarschu
wen.
Is 't niet den vjjand alle kansen in
handen spslen, en zich zeiven nieten be
zorgen Is 't niet een bljjk van onver
schilligheid, van vermetel vertrouwen,
van lichtzinnige berekening en beginsel
looss taktiek?
Neen, op dusdanige wjjze zal onze goede
Spaarne-Stad het Katholieke Leiden nim
mer evenaren.
Zóó bevecht men geene overwinningen,
zóo trekt men niet zegevierend binnen
zoo haalt men geene vrjjzinnige banieren
omver, doet men geene liberale bolwer
ken ineenstoten. Zóó geeft men geen bljjk
van Katholieke actie volgens de bedoe
ling des H. Yaders, maar speelt in on-
vergeefljjke lichtzinnigheid zjjnen tegen
standers de kaarten in de hand, welke
mjj zeiven tegen hen hadden moeten uit
spelen.
v
Wjj hadden zoo gaarne van bevoegd
Katholieke zjjde eenige opheldering ont
vangen nopens de gedt-agsljjn bjj deze
verkiezingen voor den Gemeenteraad.
Dan ach, een verzoek daartoe van
onzen kant is onbeantwoord gebleven.
Misschien, dat men heeft gemeend, de
gevraagde ophelderingen schuldig te
mogen big ven, maar wjj van onze zjjde
moge bjj zülke ziemwjjze niet berusten,
vermics wjj ons geroepen achten de Ka
tholieke belangen voor te staan, niet al
leen waar het geldt de hooge Staatspo
litie, maar ook ook waar er sprake is
van gewest'.'ljjke en gemeentelijke aangele
genheden.
Aan deze onze roeping willen wjj st» els
getrouw blijven, al smart het ons diep,
de pen van de critiek ter hand te hebben
moeten nemen.
Wjj hebben niet uitgedaagd, maar
slechts om inlichtingen aangeklopt waar
we inlichtingen hadden moeten bekomen.
Wjj hebben ge^n strjjdvnur aangeblazen,
maar uit nooi daartoe gedrongen, de
wapenen moeten opnemen om de Ka
tholieke belangen van onze s'ad naar
onze beste krachten te verdedigen.
Krakeelzucht tièsh boos opzet hebben
ooze pen geleid. Immers niets schaadt in
erger mate aan onze Katholieke zaak
dan verwjjdering en personenstrjjd, waar
door vereenigingen en corporaties in ha
ten hartader getroffen worden.
Concordia ree parvae crescunt, discordia
maa-imae dilabuntur, zeiden reels de oude
Latjjnen, of zooals onsHollaodscb spreek
woord Inidt
Eendracht maakt machttweedracht
breekt kracht 1
67.)
Vervolg.)
Maar gij hebt rust noodigga maar mee,
ik zal u een plaats aanwijzen, waar ge uwe
te stjjfde ledematen kunt verwarmen en toch
ia veiligheid rusten kunt.
Zjj leidde Walewski door den stal, waatin
slechts eenige magere koeien stonden en een
ladder op naar den hooizolder, dien zjj over
liep, om in den hoek eenige planken ter zjj
de te schuiven, die een hoek van den gevel
beperkten, welke eveneens dicht met hooi
gevnld was.
Kruip daar maar in, en slaap, zoolang
ge wilt, zelfs al zonden de Russen u hier op
mjjn hoeve zoeken, dan zouden ze n nog
niet vinden, want achter deze planken zoekt
men niet meer, daar men denkt, dat de hooi
zolder hier geëindigd is.
Bust hier maar nit, in mjjn Enis zjjt ge
veilig. Vpftrouw op mjj als 'op een moeder.
Zjj verwjjderde zioh, nadat zjj Walewski
nogmaals béide handen toegestoken had, en
deze gevoelde zich zóó veilig, dat hjj z'ch
zonder verder oponthoud in.het hooi verborg,
ten einde van de vermoeienissen dei laatste
nren uit te roeten.
Weldra verviel hjj in eene weldadige slui
mering, echter n.et zonder Qod voor zjjne
redding te hebben gedankt en cok aan zjjne
moeder en Esther te hebben gedacht.
Walewski's slaap was diep en zonder droo-
mentoen hjj eindeljjk ontwaakte, moest
re: de de avond ingevallen zjjn, want het licht,
dat hjj vroeger in de kleine ruimte bemerkt
had, toen hjj zich tot slapen neerlegde, was
verdwenen. Hij werd gewekt door het geluid
van stemmen en hoorde op den hooizolder
twee menschen met luide stem in de Bussi-
sche taal met elkander spreken.
Steek daar nog eens met de bajonet,
dcor dat hooi daar in dien hoek, zei de de
eene stem. Als hij zich verborgen heeft, dan
moet hij hier zjjn.
Hjj is niet hier I antwoordde de andere
stem, ik heb reeds alles doorzocht en door
stoken hoe zou hg ook hierheen gekomen
zjjn
Ik vei trouw die vrouw beneden niet.
Zij scheen verschrikt, toen onze patrouille hier
kwam. Wat is daar achter die planken? ver
volgde deze stem. De zolder schjjnt daar
geëindigd te zjjn,
De duivel mag die Polen vertrouwen,
sprak weer de eerste stemtrek uw sabel en
breek de planken eens wat los. Ze hebben
overal zulke bergplaatsen en als zieh ook al
de vluchteling er niet in bevindt, dan vinden
we mogeljjk wel het geld der boerin oi hare
worsten en hauuuetj; zjj zjjn gewoon alles
voor qns te verbergen, dat Pooleche vee, of
schoon wjj de meesters van het land zjjn.
De uitslag der Raadsverkiezingen is
als volg
District I. Uitgebracht 979 geldige
stemmen. Gekozen de aftredende leden
dr. J o h. Winkler, (a.-r. met 642),
H. van den Berg (r.-k. met 716),
A. Rinkema (lib. met 674), B. E. C.
Seign et t e (r.-k. met 690 stemmen).
Voorts verkregen A. Djjksterhuis
161, J. Joosten 174, Koppen 156
en J. Timmer 210 stemmen (allen
soc.-democraten.
Di trict II. Uitgebracht 1403 geldige
stemmen. Herkozen de aftredende leden
mr. J. N. J. E. T h jj s s e n (r.-k.) met
In het volgende oogenblik werden de plan
ken, waarachter Walewski 1 g, op zjj gerukt
en nog voor hjj tjjd had zich weer in het
hooi te verbergen, kondigde hem het trimnf-
geschreeuw der Russische soldaten aan, dat
hjj ontdekt was.
Hjj zag in,, dat hier iedere tegenstand
vruchteloos was, en kroop uit zjjo bergplaats
naar voren.
De beide Russische soldaten brachten hem
naar beneden op de hoeve, waar hjj ongeveer
twint g paarden en de overige achttien greus-
kozakken verzameld vond, die tot zjjn ver
volging hierheen waren gekomen en het huis
hadden doorzocht.
Zjjn verschjjni g werd met jubelgeschreenw
begroet, waarover Walewski te meer verschrik
te, toen hij ook de vrouw, die hem zoo
vriendelijk had opgenomen, geboeid tnsschen
twee soldaten zag staan.
Het was hem een ve schrikkelijke gedach
te, dat hjj nu ook deze arme vrouw mede in
zjjn ongeluk had betrokkeD, want hjj wist
met zekerheid, dat de Russen haar de hu'p,
die zjj den vluchteling had verleend, zwaar
zouden doen ontgelden.
Polen werd door Rusland geheel als eeD
veroverde provincie behandeld, en nndoor de
gevangenneming van den ontvluchte de me
deplichtigheid der vrouw bewezen was, kon
niets meer baten.
De beide korporaals, die het detachement
aanvoerden, gaven zelfs bevel tot plundering
der hoeve.
Alle kisten en kasten werden opengebroken,
909), W. A. J. van de Kamp (r.-k.
met 1039), W. L. S c h r a m (vr jjz.-dem.
757 stemmen) Dijksterhnis 274,
Joosien 303, Koppen 205 stem
men.
District III. Uitgebracht 1239 geldige
stemmen. H»rkozen de aftredende leden
V. L o o s j e s (lib. 858), A. v a n R o s-
sum (lib. 848), L. Modoo (vrij soc.-
dem. met 792) en J. J. Groot (vrjje
socialist met 751 stemmeo). Voorts be
kwamen Dgksterhuis, 274 Joos
ten 304, Koppen 272 stemmen.
Alle aftredende leden zjjn das herko
zen ook de socialisten, zonder, dat de ge
ringste poging is aangewend hen nitden
Raad onzer stad te weren. Men heeft
maar liever alles bjj het oude gelatsn.
Katholieke aotie.
Wie de beroemde zendbrieven van za
liger Paos Leo XIII en onzen thans
glorievol regeerenden Stedehouder Pius X
hsbben gelezen, moeten zich het volgen
de idee van de Katholieke actie gevormd
hebben
Het veld van de Katholieke actie is
zeer uitgebreid.
Door haren aard omvat zg al wat op
eeLigerlei wgze, hetzjj middalljjk, hetijj
onmiddeljjk, tot de goddeljjke zending
der Kerk behoort.
Alle dingen dienen hersteld in Chris
tus.
Niet alleen datgene, wat eigenljjk op
die zending betrekking heeft, maar ook
hetgeen daarmee samenhangt.
Niet enke', wat de zielen tot God voert,
doch tevens de Cbristeljjke beschaving,
zoowel in het geheel als in elk der be-
standdeelen.
In dezen a beii wordt der Kerke hulp
verleend door een keurbende van Katho-
lieker, die de anti-chriateljjke beschaving j
bastrjjden, en uit den weg ruimen de
misstanden, die daaruit voortspruiten.
Zij streven ernaar, Jesns Christus terug te
voeren in het huisgezin, in de school, in de sa-
menleving, het beginsel van het gezag in eere te
I brengen, de belangen van het volk en meer bij
zonder van de arbeidersklasse en van de land
bouwhevolk'mg te bevorderen.
Daarom trachten zjj aller gemoed te 1
doordringen van godsdienstige beginse
len, bron vao troost in de beproevingen')
des levens, ook echter door welberadea
maatregelen hun maatschappeljjken toe- 1
stand te verbeteren.
De Katholieke actie omvat al deze
werken.
Tot dezen arbeid bezit de Kerk eene
wonderljjke kracht van aanpassing aan
de veranderlgke bestaansvormen der bur-
gerljjke samenleving.
Onderwjjl haar geloofs- en zedeleer,
alsmede haar heilige rechten altjjd on
aangetast bJjjven, west zg zich te schik
ken en te plooien naar de wiegelingen
de zjjden spek en het vleesch uit den schoor
steen gehaald, de koeien uit den stal gedre
ven eu als buit verklaard; daarna ging nog
een der bevelhebbers het huis binnen, waarin
hjj nog iets te verrichten scheen te hebben,
tot hjj zijnen manschappen leval op testjjgen
en de gevangenen, zoowel de arme vrouw als
ook Walewski tusschen twee paarden vast te
binden.
Zonder er rekening mede te honden, dat de
arme gevangenen met de paarden geljj ken
tred moesten houden, zette zich het detache
ment met een luid halloh I direct in draf.
Toen na ecnigen tjjd echter toch, mat het
oog op de gevangenen, die inmiddels waren
gesleept geworden, de kozakken genoodzaakt
weiden in stap verder te rjjden, wendde de
gevangen vrouw zich om en zag hare hoeve
in de vlammen opgaan.
Zjj boog het hoofd, zonder dat eohter een
klacht over hare lippen kwam. Zjj scheen
zioh te trotsch te ge roeien, den Russische on -
derdrnkkers har eleed te toonen.
Zonder twjjfel vermoedde ook zjj wel, dat
de brand met opzet door den achtergebleven
korporaal was aangestokenook wist zjj, dat
d ze vernietiging barer have nog de gering
ste straf was, en zjj zeker naar 8iberië zou
gezonden worden.
Het was reeds nacht, toen Wakwski weitr
als gevangene werd teruggebracht in dezelfde
garnizoensplaat», die hjj nauwelijks twaalf
uren te voren als vluchteling verlaten had.
Opnieuw had het noodlot hem ontwapend.
De vlucht, die etrst zoo goed scheen gelakt,
der tg den en de nieawe behoeften der
menschheid.
De Katholieke actie blgft bjj gevolg,
ook wanneer zjj naar eisch der tjjden in
de uiterljjke vormen en de door haar
gebszigde middelen verandert, altjjd de
zelfde in de beginselen, die haar leiden
en in het doel, dat zjj nastreeft.
Italië.
De Romeinsche correspondent van de
Petit Bleu seiot een interessant nieuwtje,
zooals hjj zslf zegt.
De correspondent, die steeds goed op
de hoogte is van hetgeen er in het Yaticaan
voorvalt dat beweert bjj ten minste
zelf weet mede te deelen, dat Z. H.
de Paus besloten heeft de millioenen
van de Italiaansche Regeering aau te
nemen, daar het met de Vaticaansche
financiën slecht gesteld is.
Mgr. B o n a r e 11 i (de correspondent
bedoelt Mgr. B o n o n e 11 i) zal belast
worden de onderhandelingen m> t de Ita
liaansche regeering te voeren,
Jammer voor den vrrnulligen corres
pondent, dat Z. H. de Paus nog dezer
dagen verklaard heeft (zooals we eergis
teren hebben medegedeeld), dat bjj er
nooit toe zal besluiten, dit geld van de
Italiaansche Regeeriug te aanvaarden.
Frankrijk.
De onlangs overleden Baron A 1 p h o n-
se de RothB child, heeft onder tal van
legaten aan allerlei instellingen van
weldadigheid, nog drie millioen francs
gelegateerd aan een stichting, die zjjn
naan zal dragen, terwjjl ook 200,000
francs door hem zjjn nagelaten aan de
Académie des Beaux Arts, waarvoor een
pjjjs trost worden gesticht, die om de
twee jaar toegekend zal worden.
Op voorstel van den onder-staatssecre
taris voor de poetergen en telegrafie heeft
de Pransche minister van handel beslo
ten tot het instellen van een dienst
van draadlooze telegrafie en aan zjjn
collega's van oorlog en marine gevraagd
stations'te maken te Cherbourg, Toulon
en Biserta.
Onlusten in RuBl&nd.
Uit Teodoeia wordt het optreden ge
seind van de commissie nit de oproerige
metrozen van het pautserschip <Kniaz
Potemkin» in de baven der stad aange
komen.
De itideljjke overheid begaf zich op
u tnoodiging van den commandant van
het schip aan boord, waar zjj in de ad-
miraaLhut ontvangen werden door de
commissi? oit de matrozen die over het
echip bevel voert. Zjj eischt de levering
van 500 ten steenkolen, vletsch, vet,
runderen, petroleum, tabak' lucifers,alles
binnen 24 unr.
had hem niets gebaat, zj) had hem alleen het
treurige bewustzjfn gegeven, dat hjj ook de
ongelukkige vrouw, die zich door tjja onge
luk to! medeljjden liet bewegen, made in het
verderf had gestort.
Hjj werd door zijn zoogenaamden vriend,
den korporaal, met vreeeeljjke scheldwoorden
ontvangen, daar deze zjjn dienst sleoh s steu
nend kon verrichten.
Zoodra namelijk de vlucht van den gevan
gene bekend was, en men deze aan gebrek
aan waakzaamheid zjjnerzjjds toeschieef, had j
hjj knoet slag in gekreg n, waardoor hjj zich
thans nauwelijks kon st iande houden.
Gij hondsvot 1 dus begroette hij Wa
lewski. Is h t niet schandelijk, dat ge een
ouden kameraad in zulke ongelegenheid
brengt
Schaamt gij u niet, niet eens aan mijn
weddenschap te denken, maar mijn armen rug
pijn te laten lijden, door als een gek het
venster uit te sluipen! Wat heeft udevlucht
nu gebaat F Daar hebt ge het nu 1 Ik stel
geen vertiouwen meer in u en ge zult me
niet voor den tweeden keer bedriegen.
De korporaal riep eenige kozakken toe bjj
hem te komen en nu werd Walewski niet
slechts als te v oren met kettingen aan het
stee-een blok in het midden zjiner gevange
nis bevest gd, maar ook zoodanig met koorden
gebonden, dat hjj als een pak koopmansgoe
deren, zonder eenige baweg ng te kannen
maken, op den kouden vloer d>r gevangenis
lag.
(Wordt vervolgd)
i
