No. 6048
Zaterdag 15 Juli 1905
30ste Jaargang,
2)ag6laó voor tSföooró* £Cuió*iX/ollanó.
Zonderlinge critiek
Misdaad uit jaloezie.
Buitenland.
A.BONHBMENTSPBIJe
Pet S maanden tooi Haarlem
Voor de overige plaateen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoofdrodacteu r-D irectenr W. KÜPPER8.
BÜR2AU St, JnnsBtrant. Haarlem.
f 1,20
1,50
2,00
0,03
PBU8 DBA ADVBBTHKïIHH
Van 1—6 regels 50 Cents
Elke regel meer 77, r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
'Hoofdagenten voor hel Buitenland; Compagnie Generale Publicité, Etrangbre
AöÏTE MA NON AGITATE. G.L. DA DBE 8c Co JOHN., F. JONES Suoc. Parit 31 bieFaubourg Montmartre
Naar aanleiding van een tot den Haar-
lemrchen Gemeenteraad gezonden adres,
door, op enkele na, a'le bewoners van
de Jansstraat en den Jansweg geteekeod,
lezen wjj in hst Haarlem's Dagblad
Bewoners vao J.answeg en Jansstraat
zjjn niet tevreden over 't voorstel van
B. en W. tot uitbreiding der electri-
sche straatverlichting, omdat daarbjj
deze straten niet zjjn genoemd. Zjj
verzoeken dus,Jook Jansstraat en Jans
weg van eleotrische booglampen te voor
zien.
Dit verzoek kunnen we begrijpen,
maar niet, dat adressanten verzoeken
om, wanneer de Raad daaraan niet vol
doen kan, ook de gelden voorde voor
gestelde uitbreiding niët toe te staan.
Zulke wraakneming heeft geen zin.
Naar wjj vernemen, zjju ook de be
woners van de Kleine Houtstraat voor
nemens bjj den Raad voor hun straat
hetzelfde verzoek te doen.
Zooals in een artikel onder de ru
briek «Om Ons Heen» werd aange
toond, vjjn de kosten de reden waarom
B. en W. laigzamethand de electrische
verlichting wenschen uit te breideD.
En in de Stade Editie'.
De heer W. K p p e r s en «en 100-
tal andere gemeentenaren hebben tot
den Raad het verzoek gericht om ook
de Jansstraat en den Jansweg van
electrische booglampen te voorzien.
Ze gaan in hun adres zoo ver, dat
ze zeggeu zich verplicht te acfctmden
Raad in overweging te geven, indien
om deze of gene reden niet aan het
verzoek van ondergeteekenden kau wor
den voldaan het gevraagde credietvan
f 9025 voor nitbreidiog der elect'i-
ache straatverlichting, niet toe te stsan.
Aan beide bladen werd het adres ge
zonden. In atede echter van het in zjjn
geheel op te nemen en daarna critiek te
laten volgen, draaien .deze hunnen lezers,
«al dan niet daartoe geïnspireerd», een
rad vóór oogen.
Het adres, in zjjn geheel opgenomen
in de Nieuwe Baarlemsche Courant en
intjjds opgezonden aan Haarlem'e Dagblad
en Stads-Editie zegt immers:
«Wjj, bewoners van de Jansstraat en
den Jansweg, zgn teleurgesteld in onze
verwachtingen, nu enze straten niet zgn
feuilleton
opgenomen onder het door Burg. en
Wtth. voorgestelde plau tot bet aan
brengen van electrische booglampen,
omdat de Jaus&t aat en de Jtnsweg zgn
«hoofdstraten van drnk- en met het oog
op het daarin gelegd dubbel spoor der
E. N. E. T., soms gevaarlijk verkeer, en
tevens zgn bs'aogijjke toegangswegen
naar bet station van de H. IJ. S.»
Hoe het Haarlem's Dagblad nu de be
schuldiging van wraakneming d m 100-tal
onderteekeiaren van het adres naar het
hootd durft werpen, en de Stads-Editie
meent, dat airers tuten te ver gaan door
te zeggen, dat zjj zich ve-plicht achten
den Raad in overweging te geven, indien
om deze cf gene reden niet aan het ver-
zo;k van adressanten kan worden vol
daan, het gevraagde crediet van t 9025
voor uitbreiding der electrische straat
verlichting niet te w llen toestaan, teozjj
ook aan hun rechtmatig verlangen wordt
voldaan—dit is en blgft ons een raadsel.
Wanneer de Stads-Editie van oordeel
is, dat men zgn rechtea tegenover anderen
niet mag kenbaar maken, wanneer men
niet genegen is achteruitstelling te dul
den, vergist zich de Radactie ia hare
opvatting van geljjk recht voor alleo,en
komt ons hare critiek vreemd voor.
De Jansstraat- en dea Jansweg-bewo-
ners, zeggen immers in hnn adres: «wjj
hebben met ingenomenheid gelezen de
plannen van Barg. en Weth. tot het
aanbrengen van electrische booglampen
op brnggen en in onderscheidene straten».
Er is ook volstrekt van geene wraak
neming sprake bjj de indiening van 't
adres, zooals Haarlems Dagbladver-
dachtmakend zich nitdrukt. De kwestie
is deze:
Meent men straten van minder belarg
dan Jansstraat en Jausweg van electrische
booglampen te moeten voorzien, dan zjjn
de bewoners van deze straten van oor
deel, dat dit niet behoort te geschieden,
vooraleer ook Jansstrsat en Jansweg hnn
rechtmatig aandeel iu de Electrische ver
lichting wordt toegekend.
Het zoo, meeneD wjj billjjker
en eerljjker en zeker neutraler van Haar
lem's Dagblad en Stads-Editie zjjn ge
weest, indien deze bladen hunne lezers
den hun toegezonden volledigen tekst van
het adres hadden voorgehouden, iu stede
van een critiek nit ta oefenen over iets,
waarran de lezers slechts ten halve op
de hoogte zgn gesteld.
Immers, nu weten de lezers van ge
noemde bladen niet, waarom het gaat.
Het publiek odzo neutrale collega's
honden het ons ten goede wordt met
znlke ongemotiveerde critiek op een
dwaalspoor gebracht en ontvangt den
indruk, als zonden adressanten zich te
buitan zgn gagaan, wat in geen enkel
opzicht het geval is, wanneer men zich
niet laat acbternitsteltea eo voor zjjne
goede rechtei opkomt.
In het adres schuilen ooch wraakneming
noch een te ver gaan. Er wordt gezegd,
«wjj wenschen en verzoeken net gepas-
tea eer bi .d, ingenomen met de plannen
van Burg. en Weth., den Raad der ge
meente Haarlem, da Jansstraat en den
Jansweg beiden als hoofdstraten der ge
meente, wat zjj inderdaad toch zjjn, ook
erkend ta zier.
«Wjj zgn van meening, dat het aan
brengen van electrische verlichting in
hoofd- en winkelstraten van eenige be-
teakeni», waaronder zeker de Jansstraat
en den Jansweg gerekend moeten wor-
den, moet hebben een meer algemeen e
strekking, en meer in het belang van
alle ingezetenen behoort te zjja.»
Wjj vertrouwen, dst een kleinzielige
critiek geen beletsel zal wordeo, om ge-
ljjke verdeeling van rechten te billijken,
en dat de bewoners van de Jansstraat
en den Jansweg bjj het verier aanbren
gen van electrische verlichting in onze
gemeente niet stiefmoederljjfe zullen be
jegend worden.
Vervolg.)
Mjjn zwager is goed en vriendelijk voor
mji mar mjjn zuster maalt mij het leven tot
.een' last door hare opvliegendheid en
door haar jaloezie.
Haar jaloezie?
Ja, het is m'sschien niet goed van mq,
dat ik zoo spreek, maar ik kan het nietver-
zwjjgen, dat mjjn zuster mjj voortdurend met
hasr ijverzucht kwelt.
Wat een onzin 1 Maar dear is wel gauw
een eind aan te qiaken. Vergun mjj alleen
maar, dat ik nu reeds aan uw zwagtromuw
band ga vragen.
Neen, neen, Johan, doe dat niet, fluis
terde het jonge meisje angstig. Neen, dat niet
Daarmede zou al onzen plannen 'de bodem zjjn
inge lagen.
Maar wat dan? Ik ben wel een at me
kunstenaar, die bljj zjjn moet, wanneer hij als
teekenleeraar den kost verdient, maar ik beo
toch een eerljjkman 1
Om Godswil, neen, Johan 1 Bpreek niet
over onze verhouding met mjjn bloedve wan
tend Ik bid u 1 Later sal ik u wel eens ver-
telien, waarom wjj voorloopig nog stilzwijgend
heid in acht moeten nemen omtrent dit punt.
Laat ons nu afscheid nemen het is reeds
laat geworden.
Een oogen blik omvatte hjj haar met beide
armen.
Ik heb u zoo 1 ef, Johan 1 fluisterde zjj
teeder. En ik beloof u, wanneer ik het niet
meer uit kan honden in het huis van mjjn
zwager, dan kom ik naar u toe, naar u en
uw moeder, van wie gjj mjj zooveel goeds en
edels hebt verteld.
Vaarwel, Johan. Vandaag over acht da
gen zien wjj elkander weder.
Niet vroeger, lieveling?
Ik dart niet zoo dikwjjls uitgaan, want
anders zou het mjjn zuster verdacht voorko
men, maar over acht dageD, dan zal ik wel
weer een uurtje zien te ontsnappeD.
Mag ik n n:et tot aan uw huis bren
gen I
Neen, neen, men zon ons kunnen zien. Ik
zal met de tram medegaan daar komt er
reeds een I Vaarwel, Johan, tot wederziens
Nog een wa*me handdruk, en dan snelde
zij weg, wenkte den koe sier van de tram en
sprong behendig op de achterste treeplank van
het voertuig.
De jonge man bleef een oogen blik in den
donkeren hoek onder den boom staan en zag
droefgeestig de tram na, d e in de duister
nis van den avond verdween. Een polit'eagent,
die voorbijging, zag hem met onderzoekenden
blik aan, en toen hjj nog langer staan bleef,
keerde de polit ebesmbte terug en nam hem
Frankrijk.
In de Kamer is de beraadslaging over
de b-laitingwetteu afgeloopeo.
De heer Y b e r diende nog een motie
in, bepalende, dat de Kamer onverwjjld
de artikelsgewijzs beraadslaging over de
inkomstenbelasting moet hervatten.
R o a v i e r verzette zich hiertegen, en
verzocht als blijk vin vertrouwen ia de
regeering, de vier belai'iagontwerpen aan
te nemen. Véber's motie werd inrt
320 legen 222 stemmen verworpen.
De Kamtr begon de artikelen der vier
belastingontwrr^ en te behandelen; de
twee eerste artikelen worden aaigeno-
meo, daarca kwam htt geheele oLtwerp
in stemming en werd met 481 tegen 45
stemmen aangenomen.
De F.unsche Se. aat le f Dinsdag
met 243 stemmen tegen 14 de wet op
de amnestie aangenomen. M. D r o n-
1 d e en and re politieke bannelingen
zullen dus in Frankrjjk mogen weer-
keeren. Ook aan de veroordeelde socia
listen en aan de verklikkers der loges
zijn k jjtscheldiogen verleend, doch een
voorstel om aan de gebroodroofde pries
ters iu Bretanje hnnne jaarwedde terug
le geveD, werden verworpen met 152
stemmen tegen 70.
Engeland.
In antwoord op een vraag, io het
Engelsch Lagerhuis tot hem gericht,
zeide Balfour, bjj gerucht vernomen
te hebben, dat een buitenlandsch syn
dicaat kolenmjjoen tracht aan te koopen
ia het Zuidea vaa Wales.
De Minister kon niet zeggen, of dat
gerucht gegrond ie, maar bet wasduide-
ljjk, dat men geen onverschillig toeschou
wer zou kannen big ven tegenover een
haodelstranssc'ie, waarbij enn buiten*
landsch syndicaat ef een vreemde regee
ring de hand zon leggen op den oor
sprong der greote be wegel jjbheid van de
Enaelsche marin».
Zolk een ongehoordi gebeur'ean zon
buitengewone maa'ngelea vereischen.
Koning Edoard zal waarscbjjn-
Ijjk den lOen Augustus zija gewone kaar
te Mariënbad beginnen. Of er weer een
ontmoeting met keizer Frans Jozef
zal plaatr hübbe", is nog niri bekend.
Oostenrijk.
Onder voorzitterschap van graal Ernst
Sylva Farouca heefc zich een orga
nisatie van Katho'ieke mannen gevormd
die zich ten doel stelt om tegen den
herfst de voornaamste Katholieken van
geheel Oostenrijk, zooder ondersche:d van
partjj, f9 vereenigen, tot een grooten
nietpolitieken bond op Katholieken en
dynastieken grondslag.
De H. Vader heelt aan de organisatie,
met het oog op haar doel, den Apostoli-
schen zegen gegeven.
Italië.
Burger Pantalconi, leeraar in de
Staathuishoudkunde aan ee-.e universi
teit, heeft zich evenals zgn Franscbe Bur
ger-Broeder F a i 11 e t teruggetrokken nit
de socialistische partjj, geleid door F e r r i
Prampoline en 'andere gezellen*.
In een po'emiek metde Giustisia van
Prampoln i, schreef hg een dezer da
gen o. a. het volgende
De propaganda van de socialisten is
een propaganda van hsat en jjverzacht
geworden.
Over de levensvatbiarheid van de pa>tjj
laat de professor zich aldus nit: «Waaro-
ver ik mg vooral verwonder, dat is over
de snelheid, waarmede het verval geko
men ts. Gewoonlijk heeft een partjj on
geveer een 25 jaar noodig voor zij haar
krochten verloren heeft, maar bjjdelta-
Laanfche socialisten heeft die periode
niet langer geduurd dan bjj de rozeo.
Dat spoedige en diepe verval was een der
grootste desiilusiën in bet land.»
«Spoedig» zegt de Italia Reale,v&ar
aanleiding van dit artikelschrjjft prof.
(Pantaleoni Dog een grafschrift van
de socialistische partjj.»
weder nauwkjurig op. Ten slotte bemerkte
Johao, dat hij werd gadeges'agen hij laohte,
keerde zich om en verwijderde zich met lang
zame scheden.
De wind liet zijn jaspanden wjjd uitwap
peren en dreigde zjjn slappeD vilt n hoed van
het hojfd te zullen ruiken.
Hij trok daarom den hoed diep in de oogen,
knoopte zijn jas dicht en ging langs de hu>
zen Ir open om tegen den storm en den ragen
beeche md te zjjn.
N» enkele minuten kwam hjj aan een groot
helder verlicht café, dat hjj binnentrad. Het
was er betrekkeljjk leeg op dat oogenblik in
de prachtige, groote zaal.
Johan z cht een hoekje op om zich on
gestoord »an zjjn gedachte te kunnen over-
geven.
Tan vroolijken aard schenen die gedach'en
n'et te zjjn. Reeds in zijn vroegste jeugd had
hij met allerlei moeieljjkheden te kampen ge
had. Zjjn v»der, de historieschilder Rudolf
Penkert, was vroeg gestorven. Zooals het meer
met kunstenaars gaat, had hij wel een goeden
naam in de kunstwereld achtergelaten, doch
volstrekt geen aardsche goederen, en zjjn we
duwe moest dan ook kamers gaan verhuren
om in haar ouderhoud en in dat van haar
kinderen te kunneD voorzien. Haar oudste
zoon Gnstaaf was in dienst gelreden bjj de
Marine; hjj had altjjd zin gehad om de wgde
wereld ïn te gaan en thans was hjj machinist
bjj de Koninkljjke Mar ne en bevond zich op
een oorlogsschip in Indië. Haar dochter Em
ma trad in het hnweljjk met een koopman'
Eduard Schulz, die een kleinen handel dreef
ia drogerjjen en verfwaren. En eiadeljjk baar
jongste zoon Johan had het tale t van zijn
vader geërfd. Einanciëele steun, dien hij van
rjjke bloedverwant m had ontvangen, had hem
in staat gesteld een opleiding als schilder te
ontvangen, en thans had bij door zjjn onmis
kenbaar tnlent toegang verkr >g°n tot a'eliers
van vele betoomde schilders en gelakte het
hem eenige doeken te verkoopen. Maar het
pad van jonge kunstenaars, die ernstig do
kunst zooken te dienen, gaat zelden op rozen.
Dat onderzond ook Johan tot zjjn bittere spijt.
Hij nas al spoedig gedwongen zjjn talenteD
in dienst te stellen van het kunsthandwerk,
wilde hjj in het onderhoud van zich en zjjn
ziekelijke moeder kunnen bljj ven voorzien. H?j
gaf teekenlessen, werkte voor kunrthandels
en deed examen als teekenaar om mede te
kunnen dingen als er een betrekking als
leeraar in het teekenen openkwam.
Hjj gaf in het laatst teekenonderwjja op een
onderwijsinrichting voor meisjes, en Olara van
Helden was daar een van zijn leerlingen ge
weest. Zjj was de dochter van een hoogge
plaatst regeeringsambtenaar, een trotschen,
voornamen man. Een moeder had zjj niet
meer. Haar oudste zuster was getrouwd met
een gepensiouneerd kapitein Von Oldkam-
mer en in diens huis verbleef Clara sedert
haar vader was gestorven.
Welke reden had Clara om haar verloving
geheim te houden P Zjj had wel swaar haar
meerderjarigheid nog niet bereikt, miar koa
Maar toch gelooven wjj, dal een ont
binding van de socialistische partjj niet
zoo spoedig te wachten is. Want ttlken
jare versterken heele scharen van jonge-
liedtD, die de «verleekte» scholen verij
len en door het msfonnieke liberalisme
door en door bedorven zgn, de rangen
der socialisten.
In verband met hetgeen Pantaleoni
zegt, is het echter toch wel aardig op
te merken, dat bjj de verkiezingen te Ro
me, zooals wjj al melddeD, op vijf socia
listische candidaten slechts 2000 stemmen
werden uitgebracht.
België.
In de Belgische Kamer werd gisteren
de beraadslaging over de werken van Ant
werpen voortgezet. Generaal Co nee ba n t
betoogde dat de regeering reeds over de
180,000 man beschikken kan, die noodig
zouden zgn, om België goed te verdedi
gen, en dat het nn voorgestelde plan in
de toekomst een kleiner garnizoen voor
Antwerpen noodig zou maken. De for-
tenljja op den linkeroever zou worden
ingekrompen (dit behoort tot de concee-
siën aan de rechterzijde.)
De beraadslaging leverde overigens
niets bijzonders op.
Het Fransche blad Petit Journal be
spreekt de versterking van België en zegt
«Duitschers of Franschen zullen in ge
val van oorlog er aan kunnen denken om
door België te trekken. Voor kenners
echter zal dat niet het geval zgn, en wjj
achten het daarom onzinnig om geheele
proviociëa van België met forten te over
dekken.
De Czaar en zijn Hof.
Er begint hensch beroering te komen
ook aan het keizerljjke Hof te Sint-
Petersburg.
De Czaar en de Czarinzoo verluidt
het jongste nieuwszgn niet afkeerig
van geljjdelgke hervormingen, geheel in
overeenstemming met de wenschen van de
natie, ina&r de grootvors'en en
waardigheidsbekleders verzetten zich met
alle geweld daartegen.
Gevolgen daarvan zgn onverkwikkelij
ke toone?len in het paleis van den zoo-
gen aamden opper machtigen Czaar.
De Hofwereld moet zeer zeker ernstige
redenen hebben met zich tegen iedere
hervorming te verzetten.
En die redenen een der buiten-
landschs hoofdorganen laat ze tusmhen
de regels door lezen zgn van zuiver
geldeljjke aard. Men ducht onthullingen,
die de .inhaligheid der grooten ten aan-
schouwe van de volkmassaaa in het volle
licht stellen.
Schatten gouds verblindt het Hofde
grooten baden in eene bjjna fabelachtige
weelde, die de oogverblindende pracht
nit de stoutst verzonnen sprookjes in de
schaduw stelt.
En daartegenover eene gedrukte bnr-
toch ond genoeg worden geacht om zelfstad-
dig op te tredeD.
Het kwam Johan voor, alfof er een geheim
school achter die weigering, alsof Clara hem
niet eerlijk en Daar waarheid had verteld,
waarom zij hun ver'oviog nog geheim wilde
boudeu, alsof zij iets voir hem wilde ver
bergen, dat een zekeren invloed op haar leven
uitoefende.
Terwjjl hjj daar zoo in gedachten verzon-
ken zat, namen niet ver van hem verwjjderd
een heer en een dame plaats.
De heer, die gekleed was met een pelsjas,
kon weinig ouder zjjn dan veertig jaar. Zjju
geelachtig, welgedaan gelaat vertoonde een
uitdrukking van schranderheid en list, welke
nog versterkt werd door eea spotachtig lachje
dat om zjjn lippen zweefde.
De dame was flink van postuur en maakte
een deftigen indruk. Zij kon omstreeks dertig
jaar oud wezen. In haar donkere oogen gloei
de een wilde hartstocht en in al haar bewe
gingen lag een zenuwachtige haast. S rmwij-
len vertoonde zich om haar dunne lippen een
opflikkerende wreedheid. Haar donker gelaat,
was esn zonderlinge, geheimzinnige schoon
heid, die echter in plaats van te trekken,
afstootend werkte en een zekere vrees, een
onverklaarbaar gevoel van afkeer voor haar
deed ontstaan.
(Wordt vervolgd
UW
S.
