No. 6051
Woensdag 19 Juli 1905.
30ste Jaargang,
i
Hbagêlaó voor <Xooró' en Suuió-eJCollanó.
Nog altijd de „Crisis."
Misdaad uit jaloezie.
Buitenland
▲BOZnfBMSlTTSPBIJS,
Per S meenden Toor Haarlem
Voor de overige plaateen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Uzonderlgke OQUUUOn ee
Dit blad Tergchjjnt dagelijks^ behalve Zon- en Feestdagen.
Hoofd re deoteu r-D irectenr W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansitra&t. Haarlem.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
PBUS DBB ADVBBTEHTIEH.
Ven 1—6 regels50 Cents
Elke regel meer 77, r
Gr00te lettere worden berekend naar plaatsrnimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Content.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublieitéEtranghre
*AGITE MA STOKT AGITATE. H.L. DA OBE Co J OHNf. J ONES Suae. Paris 3\bisFaubourg Monlmartre
I.
Nog geen beslissing. Nog altijd in
Nederland in afwachting, wat er zal te
voorschijn komen uit de besprekingenen
het overleg, dat er zeker dageljjks ge
pleegd wordt, om uit de verlegenheid te
geraken, waarin door den uitslag der
stembus de liberale politici, die den steun
der socialisten met beide handen hebben
aangegrepen om dr. Koyper te doen
vallen, door hunne overwinning ge
raakt zjjn.
Wjj moeten het erkennen, de moeieljjk-
heid is geene geringe, en het verwondert
ons niet, dat htt zoo lang duurt.
Maar zcoveel te beter.
De heeren kunnen dan eens tot kalmte
komende roes der overwinning kan uit-
dooven en
Ja, wat moet daar volgen, tbat is the
question.
Raadgevers zyn er genoeg.
Geen blad, dat niet met de eene of
andere oplossing voor den dag komt,
maar geen enkel, dat niet voelt, hoe men
tct geen resultaat zal komen, indien niet
de zoo gesmade rechterzijde, die door het
volgen van dr. Kuyper het Vaderland
ten afgrond voerde, een handje komt
medehelpen en nu vol reine Vaderlands
liefde mede helpt herstellen wat in booze
uren aan kwaads gebrouwen werd en
medehelpe om den staatswagen, die in
Bljjk en modder gezonken is, weder op
den weg en aan het rollen te brengen.
In de eerste plaats schjjaen de libera
le heeren tot het verkrjjgen dier hulp
het oog geslagen te hebben op de Ka
tholieken. De organen toch der Christe
lijke partijen wjjzen zoo beslist elk hulp
betoon van de hand, dut men te ver-
geels daar zoude aankloppen.
Bjj de Katholieke schjjnen de mee
ningen niet geheel gelijkluidend. Enkele
organen stellen zich met de organen
der Christelijke paitjjen in deze op de
zelfde Ijjn, andere echter gebruiken eeni-
ge reserve, waaronder het orgaan van
dr. Nolens, maar eene reserve, die
hen niet ver brengt van de plaats, waar
op de besliste tegenstanders van hulpbe
toon staan.
Wat toch is de zaak?
Wanneer de Christelijke partjjeu niet
gezind zjjn voor de liberalen thans de
kastanjes uit het vuur te halen, dan be-
F B V 1 L L I O B
Vervolg.)
Een doodeljjke bleekheid overdekte het ge
laat van mevrouw V< n Oldekammer. Zij stond
Haar als versteeud van erger ais en van verba
zing. Maar uit haar donkere oogen lichtte
het onheilspellend. Een rilling liep haar door
de leden, maar dan sprak zij op doffen en
dreigende toon:
Gij trekt partjj voor dat meisje Gjj will
strjjden voor mjjn zuster
De kapitein gevoelde zich bjj haar strakke n
angstaanjagenden blik toch niets op zjjn ge
mak. Rq bemerkte, d»t hij te ver gegaan was,
dat hjj zich door zijn medelijden had laten
meesleepen om dingen te zeggen die hem
later zouden berouwen.
Dat heb ik niet gezegd I stamelde hjj<
Ik heb alleen gezegd, dat gjj bet wat te erg
maaktet metmetgjjach, laten wjj
die dwaze geschiedenis toch verder rusten I
riep hjj plotseling uit met zjjn gewone manier
om z ch van een netelige zaak ai te makeij
Wjj zijo vanavond beiden in opgewonden
toestandlaten we morgen maar verder spret
kep over deze zaak.
duidt znlks zeker Dief, dat, indien er
een gematigd liberaal Kabiott optreedt,
zjj dit in alles quand mime zullen tegen
werken.
De Christelijke partgen hebben ge
woonlijk een hooger besef van de
roeping van lede a der volks vertegen
woordig, dan dat zjj zich zouden be
palen tot eene oppositie a tort et a travers,
tot een verwerpen van alles wat het mi
nisterie voorstelt of tot eene vermorzing
van den nationalen tjjd, enkel en alleen,
om het ministerie te dwarrbommen en
moeilijkheden in den weg te leggen.
Niet het par<ï)'-belang, rraar het be
lang van den geheelen Staat zooals zjj
dat volgens hun beginsel opvatten eo
begrjjpen, geldt voor hen als hoogste
ïegel.
Als oppositie zal de rechterzjjde mede
werken tot alles wat in het belang des
Lands wordt voorgesteld, maar er voor
wakeD, dat geen party wetten ingang vin
den, niet worde afgebroken, wat eens is
opgebouwd, niet het Christelijk Nedtr-
laod weder den zwaren druk eener libe
rale regeering gevoele.
Daarover loopt dan ook het verschil
v^n gevoelen in de Katholieke pers niet,
maar wel een weinig over de vraag, of
ook een Katholiek of iemand van een
ander der Christeljjke Staatspartijen zou
den zitting kunnen nemen in het gema
tigd Kabinet.
«Neen,» zeggen de organen der Anti-
revolutionnaire en der Christeljjk-Histo-
rische party.
«Neen,» herbalen vele bladen der
Roomsche partjjeu, en wjj zeggen het
mede, want nimmer kwam het zitting
nemen van Katholieken in liberale Kabi
net: en ons ten goeds.
Integendeel, menigmaal hebben wjj het
ons diep beklaagd.
«Misschien wel,» zeggen echter enkele
onder de Katholieken en meenen, dat ou
der de tegenwoordige omstandigheden
het misschien wel goed, wellicht noodza
kelijk zoude zjjn aan de gematigde libe
ralen dien steun te geven, opdat zjj niet
gedwongen zjja hun toevlacht te nemen tot
de socialisten, ten einde met hen eene
meerderheid te verkrggen, hetgeen zeer
zeker niet zoude zjjn in het belang van
bet Land en tot allerlei verwikkelingen
en moeilijkheden zonde kunnen leiden.
Aan de socialisten eiken belang) jjken in
vloed op de regeer',Dg onthouder, geldt
voor hen als het eerste en hoogste belang.
Daar is zeer zeker iets vóór te zeggen,
Morgen zal het te laat zqn.
Wel, sakkerlootGjj moet alle» niet zoo
ernstig opnemen. Ik meende het immers zoo
erg nietl
—Maar gjj wilt strijden voor Clara
Ach, ik bid u
Gjj wilt voor Clara strjjden herhaalde
zjj dreigend.
—Drommels, wat zal ik daarop antwoor
den Maar ik verzeker u.
Genoeg Ik weet genoeg 1 Ik zal weten,
wat mjj te doen staat, en tk beloof u, dat ik
er een eind aan mt.ken zal. Clara verlaat ons
huismorgen reeds. Dokter Middelwald
heeft om haar hand gevraagd zjj zal naar
een kostschool gaao, totdat zij de vrouw van
den dokter worden kan.
Maar, zjj bemint den dokter niet I
Wat geeft dat P Ik vertrouw helden
dokter gerust toe, haar klein te zullen krij
gen.
Maar, Amalia, gij weet niet wat gij
zegt!
—Ik weet heel goed, wat ik zeg.
Ja, maai het gaat niethet kan niet,
riep de kapitein vertwjjfeld uit. Ais Clara
kwa?d van ons weg gaat, ben ik, zjjn wjj al
len ve'loren.
—Wat bedoelt gjj P
Weet gjj niet, wat ik bedoel P Zijt gij
dan vergeten, dat ik Clara's voogd b.n, dat ik
beheer heb gevoerd over haar vermogen, dat
ach, begrjjpt gjj mjj nu nog niet
Wilt gjj zeggeD, dat dit vermogen er
niet meer is?
maar, laat eerst de liberalen zorgen hnnne
bondgenooten in bedwang te houden
kunnen zjj dat niet, dan komt de beurt
aan de Christeljjke partjjen, die, het is
gebleken, het wel kunnen.
Maar, dat daar gelaten, wy zsidendr.
Nolens c. s. maakten bjj hnune mee
ning, dat samenwerking niet buitenge
sloten zou worden, zoodanige reserve, dat
zjj daardojr heel dicht kwamen te staan
bjj hen, die van geene samenwerking ge
diend zjjn.
In een volgend artikel willen wjj deze
reserve eens van naderbjj beschouwen.
Rusland.
Een pjjn'jjke toestand, daarginds aan
de Newa, binnen de keizerljjke paleizen.
De N. R. Grt. heeft een tij je opgelicht
van den dichten sluier, die er over de
verhoodiog tusschen de leden van het
Keizerlyke Huis haDgt.
Eu deze pjjnljjke toestand zou in eng
verband staan met den slakkengang van
de vredesonderhandelingen.
De te Berljjn ver schjjnen de Russische
Correspondens, het orgaan der Russische
liberalen, spreekt over de toenemende
ontevredenheid, die er in de keizerlyke
familie over Czaar N i c o 1 a a s zou
heerschen.
Vooral Maria Feodorowna, de
Keizerin-Moeder, zou zich beyveren om
haren zoon tot af>tand van den troon te
bewegen, of althans tot een tjjdeljjk uit
handen geven van de regeering.
De grootvm sten steunen de oude Keizerin
in haar heerschzuchtig streveo.
Het zou niet zoo heel veel moeite
kosten, volgens genoemd blad, den Czaar
te bewegen tot den afttand.
Behalve in oogenblikken, dat bjj ter
prooi is aan aanvallen van autocratie, is
hjj zich bewust, niet voor zjjee taak be
rekend te zjja.
Zelfs heeft hjj menigmaal aan de Kei
zerin verklaard, dat hjj gaarne zjjn post
van Keizer zou ruilen voor dien vau
prior in een klooster.
Was het mogeljjk geweest, het eens
te worden oVer deu opvolger van den
Czaar, dan zou er al lang een paleis-
revolu ie zyn losgebroken.
De Czaar wordt algemeen geminacht
in de keizerlyke familie. Maar er zijq te
veel sollicitanten, bd onder dezen is er
niet een, die uitblinkt door andere eigen
schappen dan brutaliteit, gemis yan ge
weten en kunstvaardigheid om zich t«n
koi-te van het volk te verrjjken.
De Keizerio-Moedtr was misschien nog
de geschikste persoon, meent het blad
maar van de Deensche keukenmeid, zoo
als zjj haar plegen ts noemen, willen
de grootvorsten niet weteu.
Volgens den correspondent van de
<Matin* te St. Petersburg, verkeert mea
daar geheel ia het onzekere omtrent de
beslissingen, die er nog over de vredes
onderhandelingen kunnen vallen.
Voordat Witte, de eerste gevol
machtigde de grens over is, zal men er
niet gerust op zjjn, of W i 11 e werke-
Ijjk zal gaau.
Witte is niet alleen door den Czaar
in gehoor ontvangen, Vrjjdag, ea door
Lamsdorf, maar hjj is ook naar Gatsjina
gereisd om een onderhoud te hebben met
da Keizerin-Moeder, en dit onderhoud
wordt belangrjjker geacht, dan dat bjj
den Czaar.
Zal het Witte werkeljjk gelukken
de volmacht in handen te krygeo, zie
daar het duistere punt.
Da Rus, d:e den correspondent van de
<Matin» heeft ingelicht, meende, dat er
een krachtige partjj was aan het Hof,
die den Czaar onder de oogen bracht
ean volmacht te geven staat gelyk met af
stand doen van de oppermachteen deel
van de oppermacht iou de Czaar nooit
mogen afstaan, tenzy aan een lid van het
hnis R 0 m a n 0 f.
Maar ongelukkigerwijze biedt zich geen
üd van het huis Roman of aau voor
de moeilyke taak van de vredesonder
handelingen, en zjo is de Czaar wel ge
noopt zyn toevlucht te nemen tot een
lid van het huis Witte.
Men weet bovendien niet, wat Japan
eischen zal, en met die mogeljjkheden
moet rekening worden gehouden bjj het
geven van de opdracht aan Witte.
Per slot krjjgt bij een volmacht mee
voor alles en een volthacht voor niets.
De persoon van wien ik mjjn inlich
tingen heb aldus de mau van de Ma-
tin baf, misschien ouder den invloed
van de laatste geruchten uit de Hofkrin
gen, weinig veitrouwen in de uitkomst
der vredesonderhandtlingen.
Men is meer dan ooit bezig, maatre
gelen tot voortzetting van den oorlog te
nemeD, zeide bij, en per slot, voegde de
ze Rus er aan toe, is het toch beter de
schadevergoeding te besteden om den
oorlog voort te zetten, dan haar aan de
Japanners uit te betalen.
Dt-zs zelfde zegsman had, eenige weken
geleden, als zyn oordeel uitgesproken, dat
Rusland zich niet vernederen zou door
eeo schadeloosstelling te betalen aan Japan.
Uit de veranderde meaning van zyn
zegsman meent de correspondent van de
Matin de conclusie te mogen trekken, dat
de Rtusieche regeering ten aanzien van
de schadeloosstelling is omgedraaid en
dat deze voor de zooveelste maal in den
toestand verkeert, van niet alleen niet te
weteD, wat de Japanners willen, maar
bovendien niet te weten, wat zjj zelf wil.
Afrika.
Marocco und kein Ende! Het be
zoek van krizer Wilhelm aan Ma
rocco en de gevolgen daarvan bezorgen
De kapitein maakte een bevestigende bewe
ging met het hoofd en zonk geheel t rneer-
geslagen in zijn s oei terug.
Een oogenblik kromp het hart dier trot-
sche vrouw ineen. Zoover was het dus met
hem gekomen I Daar stond zjj nu als mede-
pliohtige van een misdadiger, van een on-
trouwen voogd, van een maD, die zich aan
den eigendom van een ander vergrepen had
Nu, nu was zij afhankelijk van het medelijden
van hetzelfde wezen, dat zjj met al het vuur
vau haar hartstocht haatte, hoewel het haar
stiefzuster was 1
Eén wcord uit haar mond en haar echtge
noot werd voor de rechtbank gebracht om
rekenschap te geven van het vermogen, dat
zoo slecht door hem was beheerd één woord
uit haar mond, en haar man werd als een
misdadiger in de gevangenis gezet, onteerd
voor de wereld. En zjj, zjjn echtgenoote, was
zjjn medeplichtige, zjj droeg met hem dezelf
de schande, denzelfden smaad
Zjjt gij bu ten staat het geld terug te
geven? vroeg zij met bevende stem.
Ik bezit niets meer dan mjjn pensioen
masr wanneer gij wiltuw vermogen is im
mers voor uw kinderen vastgesteld F
Amalia 1
Hjj strekte de handen naar haar uit. Geen
spoor van trotsch was meer op zijn gelaat te
zien. In zij'n vertwijfeling bood hjj een deer-
niswaardigen aanblik.
Een verachtelijk lachje sr eelde om haar
trotscbe lippen.
En gjj weet geen uitweg, geen redding
Hjj schudde het hoofd zonder een woord
te uiten.
Welnu, dan zal ik trachten u en ons te
redden 1 ging zij voort, terwjjl zjj trotsch baar
rjjzige gestalte oprichtte.
Wat ik doe, doe ik niet om uwentwil, want
gjj hebt mjjn liefde, mjjn achting verbeurd,
maar ik doe het voor mjjn eer, voor de eer
en den goeden naam onzer kinderen!
Amalia wat wilt gjj beginnen
Ik weet het nog niet, maar ik zal wel
een weg tot redding vinden. Vaarwel
De kapitein wilde haar terughouden, maar
ijj weerde hem met een korte beweging af
en verl et met rasseheu tred de kamer. Een
oogenblik stond hij als verstomd, maar dan
loosde hjj een diepen zucht, wierp een blik in
den spiegel, verschrikte over zjjn voorkomen,
streek haar en baard goed en sterkte
zich opnieuw met een glas arak.
Een onaangename geschiedenis bromde
hjj tn zichzelf.
Hjj liep eenige malen de kamer op en neer,
keek op zijn horloge, maakte nogmaals zjjn
hoofdhaar in orde voor den spiegel, stak een
veriche sigaret aan en ging de kamer uit.
Hjj zeide tegen het dienstmeisje, dat hem in
de garg tegenkwam, dat hjj naar de sociëteit
ging en verzocht haar de boodschap aan zijn
vrouw over te brengen,
Intussohen zat mevrouw Von Oldekammer
in haar kamer in sombere gedaohten verdiep
Zjj voerde een hevigen strijd met baar
trotsch gemoed.
Er moest wat gebeuren. Deze toestand was
aau de pers eene welkome «komkommer
tijd»-stof.
Misschien wordt op deze kwestie nog
eenmaal het Vaderlandscbe spreekwoord
van toepassing: «Waar twee vechteu om
een beeD, loopt een derde er fluks mêe
heen».
Wjj ontleenen aan de Brusaelsche Bleu
van heden
De *Echo de Parispubliceert een in
terview met den vermaarden Britschen
afgevaardigde Labouchère over den
huidigen internationalen toestand.
«Deze zegman oordeelt, dat Engeland
en Frankrjjk eene grove fout begaan
hebben, door de andere mogendheden
voorby te zien, en dat Duitschland aller
minst eene terechtwijzing verdient we
gens zyne inmenging in het Maroccaau-
sche geschil.
«Labonchère gelooft niet, dat
Duitschland ooit op een oorlog tegen
Frankryk heeft aangestuurd.
«Da gevaraD, waaraan Daitschland
zich in dat geval zoa blootstellen
zegt hyzouden het daar te staaa kan
nen komec, want Frankrijk is oogen-
blikkelyk wèl iu staat om zich te ver
dedigen en ta overwinnen.
«Da heer Labo uchè re eindigde met
te zeggen, dat Rouvier op heusche
wjjze Fraukryk's belangen behartigd heeft
en dat het zjj ie vaste overtuiging is, dat
alles nog ia der minus zil geschikt
wordeu.»
Hongarije.
Da vredelievende boerenarbeiders, zich
spiegelende voorzeksr aan de magere re
sultaten van de werkstakingen door rajjh-
werkers, fabrieksarbeiders en ambachts
lieden verkregen, hebben tot dit middel,
ter verkrjjging va 1 loonsverhooging, zel
den of nooit hun toevlucht genomen-
Voor eenige dagen echter is in 3on-
garjja, in de Comitaten Baranga, Tolna,
Somogy en Vespreoi, een gene zjjde van
den Donau, eene werkstaking op touw
gezet door tienduizend boerenwerklieden.
Door het ministerie van laudoonw zjjn
reeds vijftienhonderd Slavische en Ra-
menische maaiers gezonden om de stakers
te vervangen en tevens de noodige troe
pen om da werklieden en dé niet-stakers
te beschermen.
Het ergste van deze staking is, dat er
bloedige botsingen hebben plaats gehad.
Men meldt, dat er reeds rjjf en twintig
dooden zyn gebleven en dat een aantal
personen zyn gewond, die tegen de
gendarmen in verzet kwamen.
Zoeals te begrjjpen is, verkeeren veel
arbeiders in den uitersten nood door ge
brek aan alles.
Verscheidene regimenten infanterie en
cavalerie zyn naar de plaatsen gezon
den, waar onlusten zyn uitgebroken.
De pachters kannen of willen niet
toegeven aan de gestelde eischen. Ne
genhonderd boerenarbeiders zyn reeds
onhoudbaar. Als Claia niet toestemmen wilde
in haar plan om met den dokter te huwen P
Als zjj eens in toorn het huis verlietals zjj
eens een audereu man vond, die haar liefhad,
aan wien zjj zich toevertrouwde ea die het
vermogen van Clara op kwam eischendan,
dan was alles verloren, dan op nde zich voor
haar, haar man en haar kinderen een leven
van schande en smaad 1
Neen, neen 1 Koenraad had gelijk.
Clara mocht het huii niet verlaten 1 Ten
minste niet op kwaden voet met haarniet
in toorn. Maar aan den anderen kantbleef
zjj onder de hoedd van haar man, dan werd
zjj door telkens vernieuwde jjverzucht gekweld
De ongelukkige vrouw s ond op en strekte
als vertwjjfeld de handen naar omhoog. O,
had zjj haar angst kunnen uitschreeuwen l In
stomme smart liep zjj heen en weer, wierp
zich daarna op een stoel en liet uitgeput haar
handen in den schoot zinken.
Krampachtig wrougen z ch haar handen.
Daar voelde zjj plotseling een hard voorwerp
in den zak van haar japon. In haar donkere
oogen trilde ean oogenblik een helsche vreugde.
Driftig baalde zjj h t voorwerp te voorechjjn.
Het was een klein doosjeMet stiakken, don
keren blik keek zjj er naaren dan scheen
zij weer ter prooi aan een ontzettende aogst.
Wordt vervolgd