No. 6055
Maandag 24 Juli 1905.
30ste Jaargang,
$)ag6laè voor <3%ooró- on
Te late erkenning.
Misdaad uit jaloezie.
Buitenland
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per poet1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummer»0,03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Hoofd re daoteur- Directeur W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
50 Cent»
71/»
Hoofdagenten voor het Buitenland Compagnie Génerale Publicity, Etrangèn
"agTtb MA NON AGITATB. G.L. DAÜBECo JOHN., f. JONES Sueo. Pari» 31 bisFaubourg Montmartre.
Ter gelegenheid van de plechtigheid
waarbjj de Deliteche Polytechnische School
tot de waardigheid van Technische Hoo-
geBchool werd verheven, eprak de Rector-
Magnificus, in zjjn toespraak tot H. M.
de Koningin, zjjn leedwezen uit, dat bij
die plechtigheid de man ontbrak, die ze
ker de eerste was, die er had moeten te
genwoordig zflD, de man, onder wiens
ministerie en door wiens krachtig initia
tief de Technische Hoogeschool tot stand
kwam.
De maD, wiens afwezightil de Hoog
leeraar zoo betreurdede man, die tot
stand wiBt te brengen wat een lange
reeks van opeenvolgende liberale minis
ters niet vermocht, die manis
niemand anders dan Dr. A. Kuype r,
tegen wien al wat anti-kerkelijk is
samenspande om hem ten val te
brengen.
Niemand ondervindt meer dan Dr.
Knyper, dat OLdank 's werelds loon
is. Niet veel meer dan twee jaren gele-
deD, werd minister K u y p e r tot in de
wolken verheven, de redder des Lands
genoemd, de man geheeten, die de revolu-
tionnaire spoorwegstaking van 1903 wist
te fnuiken, te breidelen, meer nog in
haar eerste optieden tot onmacht te
doemen. Nu wordt in tegenwoordigheid
van H. M. de Koningin, van den Prins
der Nederlanden, van alle professoren,
alle autoriteiten vau Delft en vele uit
andere steden aan dien zelfden Dr. K u y-
pei hooge lot toegezwaaid.
Onwillekeurig dringt zich de vraag
op, of de hooggeleerde professor, die nu
met zooveel lof over den minister van
Binnenlacdsche Zaken spreekt, eerst na
de verkiezingen tot het irzicht is geko
men van de groote verdiensten van Dr.
K u y p e r en van de erkentelijkheid wel
ke Delft, en met Delft gehesl het Land,
aan dien man verschuldigd is.
En zoo die hooghei aar die erkenning
ook vóór de verkiezingen zich bewust
was, ware het dan niet zjjn plicht ge
weest den man, dien hjj nu zcoveel lof heelt
toegezwaaid, te verdedigen tegen al den
smaad, al de verguizingen, al den laster
waarmede men maandenlang, eu vooral
in de dagen welke den stembusstrijd
onmiddellijk voorafgingen, den minister
besit overladen?
Waarlijk, hoe meer men zich inhnkt
in hetgeen in deze maanden is geschied
Vervolg
—Tot bet vaststellen van de oorzaak van
den dood zal ik een nader onderzoek dienen
in te stellen, zeide hjj voorzichtig. Voorloopig
wil ik nog eens naar kleinen Koenraad zien.
De knaap scheen weder eenigszins tot rust
gekomen te zjjn. De dokter zag op het eerste
gezicht, wat de oorzaak vras van den beden-
kelnken toestand, waarin de kleine patiënt
verkeerdehet moest een vergiftiging zgn-
Maar bjj sprak zijn vermoeden niet uithjj
bepaalde zich er toe een tegengift voor te
schrjjven en merkte troostend op
Ik hoop den kleinen Koenraad te kunnen
behouden. Wees toch bedaard, waarde kapi
tein, en gij ook, mevrouwhet is een vreese-
ljjke beschikking des hemels—maar ik zie,
dat wjj nog éën patiënt hebben,
Hg boog zich over Clara heen, die reeds
tot bezinning scheen te komen.
De kapitein was heengesneld om de medi
cijnen in de apotheek te gaan halen. Mbvtouw
Von Oldekammer stond bewegenloos en zon
der een traan te laten, maar aan een inwen
dige wanhoop ten prooi, aan het bedje van
haar zoon;
des te grooter wordt de walg, welken
het liberaal gedoe opwekt. Het veiwcn-
dert ons volstrekt niet dat een profes
sor Holwerda zoo min nederziet op
de liberale partjj, waartoe hjj evenwel
zelf behoort. Hjj noemt de pbilcsopben
van het laatst der 13e eeuw, de V o 1-
t a i r e's, de Diderots met geheel de
schaar van atheïsten en vrijdenkers de
intellectneele of geesteljjke vaders der
liberalen van onzen tjjd en ook van onB
Land.
De professor kan nog wel een stapje ver
der gaan en ook G a m b e 11 a er bjj op
noemeu, want al zegt men het niet zoo
onomwonden, men mompelt het toch ver
staanbaar genoegLe clericaUsme voUd
Venneml 1
Niet ,de socialisten, die in 1903 dreig
den bjj duizendtallen naar den Haag op
te trekken om het Ministerie de wetten
te stellen of de Kamers uiteen te jagen
d Uimtar der Jacobjjnen van 't laatst
der 18s eeuw in Fraokrjjk; niet de so
cialisten die, waren zjj in bun opzit ge
slaagd, misschien ook het a bas le Roi
vive la Republique zonden uitgebruld heb
ben niet de socialisten die door hun
staking zoo onnoemljjk veel scbade aan
handel en nering hebben toegebracht,
die zoo menig misleid spooiwegpersoneel
in armoede en ellende hebben gedom
peld, niet dezen zjjn de vjjanden, maar
het Christeljjk Ministerie ;.de Chritteljjke
eerste minis?er is een gevaar voor het
land.
Tegen hem maakt men gemeeDe zaak
met de socialisten en verkondigt
rondweg, dat men bjj de herstemming
voor den socialist meet stemmen als de
ze met een clerikaal in herstemming
mocht komen.
Le clericaUsme vóila l'ennemi. Dat was
de vermomde lens waaronder het libe
rale leger met zjjn socialistischen bond-
gencot ten strjjde toog tegen het Chris-
teljjk ministerie. G a m b e 11 a zon niet
meer hebben kunnen doen. Moge hjj in
't vervolg ender de geesteljjke vaders
van het liberalisme een eeieplaats inne
men Inmiddels dwingen de daden van
den zoo verguisden Premier, de bewon
dering af, zelfs zjjner tegenstanders, en
de onpartjjdige geschiedenis zal hem aan
het nageslacht toonen als een der «mi-
nentste ministers, welke Nederland gehad
heeft. Zjj zal tevens het lage gedoe van
de liberalen bjj den stembusstrijd van
1905 naar verdienste aan den schandpaal
Zaken afdoen.
De vraag, wat er op de Départementen
en ia de Kamers anders moet worden,
om onze nieuwe prodneten van wetgeving
sneller van stapel te doen loopen, be
antwoordt de Standaard aan het slot van
eene driestar, als volgt:
«Beterschap kan komen, indien men de
parlementaire periode met één of twee
jaar verlengt.
«In de tweede plaats, zoo men, even
als in het Engelsche Parlement, bjj te
Ung gerekte discussies bepaalt, dat over
het aanhangig ontwerp over vier, vjjf of
tien dagen de eindstemming zal plaats
hebben.
«In de derde plaats, zoo men de schrif
telijke behandeling, op het voetspoor van
alle andere constitutioneele landen, op
tenminste de helft inkort.
«En in de vierde plaats, zoo men san
de Departementen, tegen hooger salaris,
enkele personen van bjjzondere bekwaam
heid aanstelt, die uitsluitend met legis-
latieven arbeid belast worden.
«Het is eenj kwestie van practisch in
zicht en ernstigen wil.»
Wjj beamen ten volle deze zienswjjze
van het aEtirevolutionneire hoofdorgaan.
Toen C'ara de oogen opensloeg en den on
derzoekenden, scherpen blik van den dokter
ontmoette, kon zjj een kreet van schrik Biet
onderdrukken. Zg wilde haastig opstaan, maar
de dokter kwam haar reeds te hulp.
Wat is er gebeurd P Waar ben ik? fluis
terden haar bleeke lippen.
Er is iets verschrikkelijks g.beurd me-
juffrouw I antwoordde de arts. Zgn oogen
waren nog altjjd uitvorschend op Clare ge
richt, terwijl hg voortgingDat heeft u waar-
schgnlijk zoo doen ontstellen. Ik zou u raden
eenige oogenblikken rustig te gaan liggen.
In ieder geval begeeft gjj u i.asr uw
kamer I merkte mevrouw Von Oldekammer
met luider stem op. En gjj verlaat die niet 1
Ik heb de politie reeds laten ontbieden.
Maar meviouw
Ik klaag mgn stiefzuster aan, dat zq mgn
kinderen vermoord heeft.
Mevrouw 1
Opnieuw klonk dit woord waarschuwend
van des dokters lippen. En zgn oogen sche
nen haar eveneens voorzichtigheid aan te ra
den.
Dokter ik ik ben geen moorde.
mares.
Met smeekenden, om hulp smeekenden blik
keek Clara naar den dokter op. Deee vatte
haar bg de hand en geleidde haar in haar
kamer.
Wees toch kalm, mejuffrouw, sprak hg
op bjjna teederen toon. Wjj zullen elkander
nog wel eens spreken, maar voorloopig moet
ik een kort onderhoud hebben met mevrouw
Rusland.
Zooals te verwachten was, heeft het
zemstwo's- congres, ondanks het vtrbod
van Trepof, toch vergaderd. Volgens het
programma zal er worden beraadslaagd
over de volgende punten:
lo. het ontwerp van volksvertegen
woordiging, opgemaakt door Boelyguin.
2o. de houding der arbeiders tegen
over het ontwerp van volksvertegenwoor
diging.
3o. maatregelen, te nemen voor de
verwezenljjking der fundamenteele her
vormingen, ontworpen door het congés
der zemstwo's.
Omtrent het eer. te pont heeft het con-
i gres zjjn meening reeds uitgesproken,
j Het ontwerp van Boelyguin wordt ab
soluut onaannemelijk verklaard om de
fouten en tekortkomingen, die er in voor-
komer>. Een groot gebrek noemen zij
vooral, dat de Doema onderworpen zou
zgn aan den Rijksraad, een zuiver bn-
l reaucialirche instelling, waardoor hea*
i werkzaamheid geheel tot een klacht of
ironie zoa worden gemaakt, ook dat om
i trent de onschendbaarheid der ministers
niets bepaald is.
Daardoor is het plan, volgens het Con
gres, geheel ongeschikt om de rust in
het land te herstellen, het dreigende ge
vaar te keereD, Rusland van eea anar
chie te bevrjjden en het op den weg van
vreedzame, normale ontwikkeling door
middel van een vaste Staatsinrichting te
leiden.
Von Oldekammer Clara was te veel uitgeput
om zich langer staande te houden.
Zg sleepte zich met moeite naar haar kamer
en zonk daar op de kleine sofa neer, het hoofd
in de armen verbergend. De dokter keerde
1 zich tot haar stiefzuster,
j Mag ik u, mevrouw, een kort onder
houd verzoeken, onder vier oogen'? fluisterde
hg.
1 Mevrouw Von Oldekammer richtte zich op.
Vervolgens liep zg op de deur van Clara's
kamer toe, draaide den sleutel daarvan om,
en slak dezen in den zak van haar ochtend
japon.
—Ik ben tot uw dienst. Wees zoo goed mg
te volgen.
j In de kamer van mevrouw Von Oldekam
mer liep de dok er eerst eenige malen op en
neer. Amalia werd ongeduldig.
I Welnu, sprak zij, zult gij mg nu de wa-
re oorzaak noemen van den dood mgner kin-
deien
Opnieuw een uitvorschenden blik van cTen
arts.
Waarde mevrouw, waar hebt gij het
doosje met morphine gelaten, dat ik u t eni
gen tgd geleden als middel tegen slapeloosheid
heb voorgeschreven.
Het gelaat van Amalia werd doodsbleek.
Maar met vaste stem antwoordde zg
Dus vergiftigd vermoord zooals ik
het reeds vermoed heb.
Ik durf het niet zeggen, mevrouw. Het
kan onvoorzichtigheid geweest zgn.
1 Neen, het is een moord met volle be-
Japan.
De Japausche bevolking wordt gessbat
op 46.304.000 zieteD.
De bevolking leeft zeer eenvoudig en
goedkoop. Viech en rijst zgn de voor
naamste levensmiddelen, en deze zaken
worden door het land zelf voortgebracht.
De handel breidt z ch geducht uit,
vooral op Cbina. De totale export van
Japan is in de laatste twaa'f maanden
verdriedubbeld, naar Azië echter zes
voudig en naar China tienvoadig ver
meerderd.
Graaf Okoema heeft gezegd, dat
Japan deBnoode zelf de twee duizend
milfioen jen van deD oorlog kan dragen.
Doch het ie zeer waarrchgnlgk, dat de
Japannere de wapenen niet nederleggen, al
vorens Rusland op zich neemt het die
onkosten te vergoeden. Dan zullen de
Japanners alleen de economische na-
wet ën van den oorlog hebben te dragen,
maar ook deze wel te boven weten te
komer.
Terwjjl de Russische Regeering la
ten we hopen wegens den weinig roaskleu-
r'gnn toestand binnen eigene gebiedpa-
len niets doet, om den moed er bg de
soldaten op het oorlogsveld in te hou
den, zint Japan op allerhande middelen
en met een sncces, dat het land tot eer
verstrekt, om den goeden geest en de
spreekwoordeljjk geworden dapperheid
van leger en vloot te benaren.
Niemand, die geen offertje voor de na-
gelatene betrekkingen van de gesneuvelde
helden, voor de gewonden en gekwetsten
uit den oorlog over heeft.
Maar ook de dappete soldaten, die
tot dasverre ODgedeerd bleven, worden
niet vergeten.
Telkens geworden hun nieuwe verras
singen, nieuwe bljjken van sympathie,
nieuwe betuigingen van eerbied.
Dat dott den strgders goed.
Alleen de gedachte, dat het Vaderland
en de medeburgers, waarvoor zg goeden
bloed offereD; hen niet vergeteD, maar
lief en leed met hen deelen, werkt als
electr'seerend op de bereids zoo zwaar
beproefde mannen.
Zóó onderhoudt men in leger en vloot
den goeden geest.
Indien Rusland dit voorbeeld volgde,
zon de stemmiog onder hare troepen in
Mantsjoerjje niet zoo wanhopig en gedrukt
zgn.
Maar het autocratische Rusland heeft
slechts oog en oor voor het Czarenhof
en het heir van vleiers.
Italië.
De hondsdagen, die te Rome bjjna
ondrageljjk zgn, hebben in de dagorde
van Z. H. den Paus eenige wjjzigingen
doen brengen.
Vroeger giog PaaB Pius X 's middags
om vier uur in den tuin wandelente
genwoordig is het uur van de wandeling
naar het begin van den dag overgebracht.
wustzjjn begaaneen daad ran wraakzucht
van mgn stiefzuster. Gisteravond hebben wg
twist gehaden ook uw zaak kwam ter sprake,
dokter.
Sedert gisterenavond vermis ik mgn doosje
met morphine en hedenmorgen is een mgner
kinderen doodhet andere zwaar ziekmgn
stiefzust r heeft bg de kinderen geslapen
zg heeft mg niet geroepen, toen het dienst
meisje haar vertelde, dat de kinderen onrus-
stig waren, integendeel heeft zjj het meisje
weggezonden om alleen te blijven bg de kin
deren wie anders dan zg kan de verscbrik-
kelijken daad bedreven hebben
Het zou ontzettend zgn, mevrouw,maar
uw bewgzen zgn verpletterend.
Ik sou mejuffrouw Clara wel eens willen
spreken.
Waarom
Waarde mevrouw, gg weet, dat ik me
zeer voor m juffrouw Van Helden interesseer.
Ik keb haar liefzeer gaarne zou ik baar als
mgn liefdevolle vrouw in mgn huis gevoerd
hebben.
Gg begrgpt dus zeker wel, dat ik mg te
gen uw vreeeelgke verdenking verzet, zoolang
het maar eenigszins mogelijk is. Ik bljjf vast
houden aan de mogelijkheid, dat hier van een
ongeluk, van een toeval sprake is.
Hebben de kinderen gisteravond iets te
drinken gekregen
Volgens gewoonte om zeven uur melk,
zooals Mina, de dienstbode, mg heeft verteld.
Daarna heeft Mina hun water gegeven, toen
zg wakker werden en klaagden over dorst.
Zooals men weet is, Z. H. Pius X zeer
matinens.
Z. H. staat om half vgf op en leest de
H. Mis om half zes. Nu gaat Z. H. om
hall zeven of iets later wandelenZ. H.
blijft dan ongeveer een uur in den tuin,
waarna Hij naar zgn vertrekken terug
keert voor zgue audiënties en verdere
werkzaamheden.
De algemeene audiënties zgn tot twee
beperktzg hebben in de zalen plaats,
waar de warmte nog het meest getem
perd is.
Den 9en Auguslus, tweeden verjaar
dag der kroning van Z. H. P i u s X,
zal in de Sixtjjnsche kapel een pause
lijke dienst worden gehouden en Z3l
kardinaal M e rr y d e 1 V a 1 een plech
tige H. Mis opdragen. De H. Vader zal
in zgn Sedia gêstatoria de plechtigheid
bjjwonen.
Wat merkwaardige verhalen heb-
ben al niet de ronde gedaan omtrent
het monument van zaliger Paus Leo
XIII!
De Romeiniche correspondent van Bgz.
schrgft deaaangaande
De oorzaak, dat de overbrenging van
het stoffelijk overschot van Z. H. eenige
vertraging onder vindt ligt in de diplo
matieke verhoudingen met het Qairinaal
en in een zeker plan, dat P i u s X koes
tert om den begrafenisstoet van St. Pie-
ter naar St. Jan van Lateranen bg te
wonen.
.Het standbeeld van Leo XIII een
grootsch beeld ter hoogte van 3 meter
dat op de graftombe zal worden ge
plaatst, wordt thans vervaardigd door
kunstenaars van naam.
De Petit Bleu van heden bevat de
volgende mededeeling uit Rome voor de
definitieve bjjzettiog van het stoffelijk
overschot van Zaliger Paus LeoXlII:
Donderdag j.l. hadden in de Sixtgn
sche kapel deljjkplechtigheden plaats. Zg
werden bijgewoond door Z. H. Paus
P i u s X, door onderscheidene Kardina
len, het geheels diplomatieke corps, de fa
milie P e c c i, de Malta-ridders en vele
I genoodigden. De H. Mis vao Requiem werd
opgedragen Z Em. Kardinaal Vincent
jVannntelli, terwjjl de absolutie door
Z. H. den Paos geschiedde.
De oorlog in het Oosten.
OfficiëeeJ wordt gemeld, dat 461 Rus
sen zich hebben overgegeven op Sackalin
aan de Japanners. Daaronder bevinden
zich een kolonel en veertien Bndere offi-
j eieren.
Admiraal Rodjestwensky's rapport san
den slag in de Japansche Zee is gepu
bliceerd in bet Pargsche blad «Liberté«.
Eu het lezen vau dit rapport wekt de
grootste verbazing, omdat er uit bljjkt
dat de ongelukkige admiraal en zgn
vloot gedoemd waren tot ondergang.
Tegen zulke omstan iigheden is geen
kunde of moed beetand. Een slechtere
Waar is het kopje of het glas, waaruit
de kinderen gedronken hebben? vroeg de
dokter haastig.
Ik weet het niet.
Hun blikken ontmoetten elkander. Diep zag
de arts hsar in de oogen. Maar rustig en
trotsch beantwoorde zg zijn blik. Geen spier
vertrok zich op haar jjzig, bleek gelaat en
alleen scheen er een onheilspellend vuur uit
haar diep zwarte oogen te lichten.
Dat kopje of dat glas moet gehaald wor
den.
Ik zal het aan Mina'vragen.
Mevrouw Von Oldekammer verwjjderde
zich en kwam binnen enkele oogenblikken
terng.
Mina heeft de kinderen uit een glas
laten drinken, dat op het nachttafeltje van
mgn stiefzuster stond, antwoordde zg. Zg
heeft echter het glas en waterkaraf reeds in
de keuken omgespoeld.
Ab, mevrouw, dat was zeer onvoorzich
tig-
Dat zie ik nu zelf in.
Laat mg nu met uw zuster spreken.
Ik zal haar roepen.
Het duurde geruimen tgd, alvorens zg te
rugkwam. De dokter liep in uiep nadenken
verionken de kamer op en neer.
Wordt vervolgd.)
1IEI1WE
IT.
ABONNBMBNTSFBIJB
PBIJS DBB ADVSBTBNTIBN.
Van 16 regels
FEUILLETON
9.