6071
Vrijdag 4 4 Augustus 4 905.
30ste Jaargang,
HDagBlaè voor *3%oor6~ en S£uió*&Collanó.
VREDE?
Misdaad uit jaloezie.
Buitenland
Per 3 maanden tooi Haarlem
Voor de overigb plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nnmmers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re dacten r-D irectenr W. KÜPPER8.
BUREAU St, Janestraat Haarlem
f 1,20
1,50
2,90
0,03
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 7'/, r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Con laat.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublieitéEtrangère
Q.L. DAUBE Co JOHN., f. JONES Suee. Paris ÜlbisFaubourg Montmartre.
Reeds zjjn de gevolmachtigden van
Rusland en Japan in Amerika aangeko
men, om onder de beschermende vleagelen
van het Amerikaansche gouvernement te
trachten tot overeenstemming te geraken,
en een einde te kannen stellen aan het
bloedige schouwspel, dat sinds maanden
in het Oosten wordt afgespeeld.
Men moet erkennen, zjj zoeken het
ver van buis. Vroeger deed men dat
maar in de onmiddellijke nabijheid, bjjna
op het oorlogsterrein. Dit is de eerste
maal, dat de oorlogvoerende natiën hnnne
gevolmachtigden duizenden oren van huis
zenden om op een geheel neutraal gebied
de grondslagen tot den vrede te leggen.
In het gewone, practische leven zou men
zeggen: «Hoe gek, zoo ver van honk te
gaan!» Maer in de tegenwoordige poli
tiek en diplomatie is alles mogelijk.
Wat heeft het al niet een moeite ge
kost om Roeland zoo ver te krjjgen de
onderhandelingen aan te knoopen en, zjj
het dan ook niiddelljjk over Amerika en
Roosevelt om, met den Japanees
in verbinding te treden. Doch Rusland
moest na de vernietiging zijner vloot en
den vooitdurenden terugtocht van zjjn
landleger, dat herhaaldelijk werd terug
geslagen en geheel gedemoralizeerd we?,
met het cog ook op den binnenlandschen
toestand, wel de helpende hand grjjpen,
die R o o s e v e 1 d t op het allergunstigste
oogenblik ter bemiddeling toestak, en
Japan, hoe fier ook op zjjne overwin
ningen en hoe gerechtigd ook tot den
eisch, dat het verslagen Rusland de eerste
stappen zonde doen tot de ondei hande
lingen voor den vrede, was veel te ver
standig om de bemiddelende hand van
den President der Amerikaansche Repu
bliek af te wjjzen, wel wetende, dat de
economische toestand van zijn land den
vrede zoo niet noodzakelijk, dan toch
zeer wenscbeljjk maakt.
Nn zjjo de onderhandelingen begonnen
en Europa staat in gespannen verwach
ting te kijken naar hetgeen aan gene
zjjde van den Oceaan zal tot stand ge
bracht worden. Hoe hunkeren de Euro-
peesche vorsten en de diplomaten er waar-
schjjnljjk naar om daarin ook een woordje
mede te spreken. Maar het komt ons
voor, dat noch Rusland, noch Js[an, en
dit laatste land zeker niet, zouden ge-
doogen, dat één der grootmachten van
Europa er zich in mengde. Met het
Vervolg.)
Waartoe diende dit persoonlijk verhoor
Waartoe deze vragen naar de zaken van zjjn
zwager P Zou men reeds ontdekt hebben, dat
dr. Middelwa'd bjj hem morphine had ge
kocht Hjj wilde den rechter meedeelen, wat
hij wist, wat hij geloofde, toen deze weder
opkeek en voortging
Waart gjj gisteravond bij uw zwa
ger?
Ja.
Wat heb gjj daar gedaan?
Wjj hebben met elkander geprsat, een
glas bier gedronken. Ik ben ook te weten
gekomeD, dat een dag vóór den dood van de
kleine Emmy Oldekammer een heer daar mor
phine heeft verkocht.
De rechter zag hem scherp aan. Hjj hield
onwillekeurig op en bloosde. Hjj dacht aan
de vermaning van zijn zwager bem niet te
verraden, dat hjj vergift verkocht, daar hjj
dsn in onaangenaamheden kon komen.
Het deed hem leed, dat hjj dat woord
had gesproken, en hjj voegde er snel aan toe
volste recht zonde dm ook Japan bjj
een dergeljjk pogen antwoorden: «Houdt
er n buiten». Vóór en tjjdena den oorlog
heeit Rusland elke tusschenkomst kortweg
van de hand gewezen, in de volle over
tuiging, dat Japan niet trgen dat groote
rjjk opgewassen was en weldra het on
derspit zoude moeten delven.
Laat nu Rasland verslagen en verne
derd zelf ook de zaken in orde breDgen.
Wjj duiden gcon tnsschenkomst van
derden.»
Allernoodlottigst voor bet welslagen van
de onderhandelingen zoude het zeker zjjn,
indisn de Europeesche machten, die voor
een tiental jaren, en Rusland was daarbij
een der eersten en ergsten, aan Japan de
voordeelen vau zjjne overwinningen op
China hebben ontfutseld, weder zouden
trachten aan de overwinnaars hunne
rechtmatige schadeloosstellingen en ver
goedingen te onthouden. De Japanners,
thans volkomen bewust van hunne kracht,
zouden zich dit zeker niet laten welge
vallen, en het komt ons voor, datdeJa-
pansche diplomaten volkomen tegen de
Europeesche zjjn opgewassen om zich niet
in de luren te laten leggen of met een
kleiu biuirje ia het riet te laten af
schepen.
Een tweede gevaar voor het welslagen
der onderhandelingen zoude liggeu in
overdreven eischen der overwinnaars of
in de trotschheid van Rusland om ook
aan billjjke eischen van Japan het oor
niet te wiüen leenen.
Wat het eerste aangaat hebben wjj
weinig vrees. Ook in Japan verlangt men
naar den vrede en is men tot de groot
ste ofiers bereid om den oorlog voort te
zettee, indien dit noodzakeljjk blykfc, maar,
alhoewel de Japansche regeering ovar-
tuigd mag zjjo, dat de Russische zee
macht voor jaren lang tot machteloosheid
is gedoemd en dat ook het landleger niet
in staat is in den eerBten tjjd aanvallen
der wij se tegen Japan op te tredeD, tcch
weet men daar al te wel. dat het enorme
Russische ryk aau de grenzen van Mant-
rjoerjje een vrjj machtig leger kan on
derhouden, hetwelk Japan zoude verplich
ten nog jaren op voet van oorlog te
bljjven en enorme geldeljjke en persoon
lijke offers van zjjne onderdanen te
eischen.
Zonde de verdere vooruitgang van het
nn bloeiende rjjk op het gebied van han
del, njjverheid, landbouw en beschaving
zeer in den weg staaD, en op dien voor
uitgang is de Japansche regeerii g al te
Ten minste ik geloof, dat dit het geval is
geweest.
Ah, gjj gelooft hetHebt gij zelf nim
mer morphine gekocht
Ik 1 Neen.
Hebt gij niet gistereravond een klein
doosje meegenomen
Dat is zoo.
Wat bevatte het doosje?
Het doosje Niets, geloof ik.
Hebt gjj het doosje nog
—Ja.
Wilt gjj mjj het doosje eens laten
zien
Hier ia het.
Johan reikte het doosje aan den rechter
over, die het opmerkzaam bekeek. Dan zeide
hij langzaam
Op het etiquet staat het woord morphine
geschrevenzooals ik zie, bevindt er zich in
het doosje nog eenig wit poederwaarschijn
lijk mo'phinemjjnheer de griffi r, aldus
wendde hjj zich plots ling tot dezen
wilt gij het doosje bewaren Mijnheer
Penker, het doet mjj leed maar ik
moet u in preventieve hechtenis doen stel
len.
—Johan schrikte hevig.
—Mjjnheer de rechter, zeide hjj, terwjjl een
vuurroode gloed zjjn wangen kleurdeer be
staat hier een allertreurigst misverstand.
Dit doosje heb ik meegenomen, omdat de
heer, van wien ik daar straks sprak, in dit
doosje morphine kocht, maar het achterliet
zeer gesteld dan dat zjj niet, nu de kan
sen voor den vrede zeer gunstig voor haar
staan, bjj het stellen harer eischen de
uiteista inschikkelijkheid zc ulo in acht
nemen.
Anders staat het met Rusland. Daar
zijn er nog te veel, die niettegenstaande
de herhaalde slagen niets schjjnen geleerd
te hebben, en de Keizer is een al te wei
nig krachtig man om zich aan verkeerde
invloeden te onttrekken. De vredesvoor
waarden nicgan voor Rusland niet ver
nederend zjj", dat gedoogt de trotsche
zelfgenoegzaamheid niet der Russische
bureaucratie, noch die van den Russi-
schen autocraat.
Maar waren de herhaalde nederlagen
dan niet vernederend, en die heelt men wel
gedoogd en moest men gedoogen.
Zoo zal het ook wel gaan mst de vre
desvoorwaarden. Groot gewicht hechten
wjj niet iau de voortdurend tegenstrijdi
ge berichten uit Rusland, en de uit'atin-
gen van den Heer Witte maken op
ons den indruk van een soort waarschu
wing aan Japan, die beteekeneu moet
«Wel kan ik toestaan, maar maak het
niet al te erg, opdat Rusland er zich met
fatsoen uit redden kan.
Voor ons ligt de groote kans op het
tot stand komen van den vrede in de
benoeming van den Heer Witte tot
gevolmachtigde.
Yan den heer Witte, den tegenstan
der der bareaucratie, den veroordeelaar van
den oorlog, den onvermoeiden pleiter voor
den vrede, den mat die stry l voor verbe
terde toestanden in Rusland en voor de
weder verheffing van dit groote rjjk, het
geen zonder den vrede al dieper en die
per zal wegzinken.
Laten wjj er het beste van hopen.
Rusland.
In het Czarenrjjk worden de Israë ie-
ten beschuldigd als de voi rnaamste woel
waters.
Naar aanleiding daarvan heeft de poli
tie te Homel de volgende kennisgeving
laten aanplakken
«Sedert de vier dagen, dat ik te Hom
mel ben, zjju twee bommen geworpen
dcor joden.
«Ik verwittig dus alle joden, behoorende
tot het uitschot tan de Israëlietische maat-
scbappjj en zich democraat noemend, dat
zjj, wanneer zjj zich op mjj oen weg be-
vindtn in de stad, op vjjftig pas zullen
neerge choten worden door de kozakken,
die voor mjjn rijtuig nitrjjden.
doordien hjj het v rgift iu een papieren zakje
wilde hebben.
De rechter laehte.
In een zakje van krantenpapier vroeg
hij licht spottend.
Ik waet het nietmaar mjjn zwager en
mjjn zuster zullen het wel weten.
Wjj zullen zien, mjjnheer Penkert. Oa-
dertmschen moet ik echter mijn plicht ver
vullenik moet u in Voorloopige bewa-ing
doen stellen.
Ik zal geen weerstand bieden. Mas;
ik echter vragen, waarvan men mjj beschul
digt?
Ik zal het u zeggen men heeft u al
dien tjjd in het geheim nagegaanmea heeft
gezien, hoe gjj in stilte omgmgt met mejuf
frouw Van Helden, men heeft u meermalen
in den winkel van uw zwager gezien en men
maakt dasru't de gevolgtrekking, dat gjj het
meisje het vergift hebt verschaft.
Welk een dwaasheid? Mjjnheer de rech
ter, ik verzeker u..,.
Gjj zult nog gelegenheid hebben uw ver
klaring af te leggc. Of hebt gij thans nog
iets te zeggen?
Zeker, en wel iets van het grootste ge
wicht. Mejuffrouw Van Holden is onschuldig
evenals ikde eigenlijke da der esdoch neen,
ik kan de daderes niet noemen. Ik mag niet
denken, dat de moeder haar eigen kind zou
willen vermoorden Er moest h er een aller
treurigste vergissing hebben plaatsgehad, een
verwisseling wellicht.
Maar, mjjnheer de rechter, ik geloof te
«De troepen zullen ook schieten op
de huizen, van waar men hen mocht be
schimpen.
«Men zal maa' regelen nemen tegen alle
lieden, die zelfs zonder kwaad opzet, sa
menscholingen uitlokken, en tegen joden,
al zjjn zjj ook oud en^eerbiedwaardig, die
deelnemen aan samenscholingen.
Zweden en Noorwegen.
Eeu nieuw gerucht betreffende het Scan
dinavische schiereiland.
Koning Oscar van Zweden zon de
kroon wenschen neer te leggen ten gunste
van zjjn oudsten zoon, den acht en
veertigjarigen prins Oscar Öustaaf
A d o 1 p b, hertog van Vermland.
Mocht dit gerucht bewaarheid worden,
dan verwacht meu van de hacheljjke mo-
menteele verwikkelingen een onverwachte
oploseiog.
De troonopvolger is milder gestemd en
meer tegemoetkomend tegenover Noorwe
gen dan zjjn onde vader.
Van Koning Oscar is er in de oogen-
blikkeljjbe crisis geen bevredigende tus-
schenkomBt te verwachten. Wel van den
Kroonprins, die in de eerste plaats zou
medewerken, dat zjjn broeder de hem aan
geboden Noorsche Kroon zon aanvaarden
en 2s een vriendschappelijk verbond met
Noorwegen zoude slaiten.
Frankrijk.
D zer dagen heeft te Parjjs weer de
jaarljjksche optocht plaats gehad vau so
cialisten, anarchisten en «vrijdenkers»
naar het standbeeld van den «socialisti-
schen martelaar» Etienne Dolet.
De politie had hare maatregelen ge
nomen wat by dit volk overbodig is. Bjj
het standbeeld van D o let geraakte de
bende met de politie slaags.
De betoogers riepen «Weg met het
leger Leve de revo'utie Leve Combes!»
Vadertje Combes is hier ïd mooi
gezelschap. Trouwens het gezelschap, waar
bjj thuis hoort.
De oud-minister-president schjjnt
zich voor te bereiden het politieke wor
stelperk te betreden. Hjj zal dezer dagen
in de vergadering van de Republikeinsche
Federatie te Bourges eene groote rede
voering hoaden, waarin hjj het program
ma der radicaal socialistische party voor
de verkiezingen zal ontvouwen.
Italië.
Dezer dagen liep te Rome een gerucht
over een ernstig automobiel-ongeluk des
Konings. Eeu trein zou den geheelen
automobiel van den Koning hebben ver
nield en alle daaria zittenden zouden ge
dood zijn.
Dit gerucht bracht groote ontsteltenis
te Rome te weeg. Gelukkig bleek spoe
dig, dat het gerucht volkomen valsch
was.
Het valsche gerucht bereikte ook Z. H.
kunnen be wjj zen, dat niet mejuffrouw Van
Helden, maar mevrouw Von Oldekammer in
het bezit van het vergift was.
Daar ben ik toch nieuwsgierig naart
Haastig vertelde Johan wat hjj wist, terwjjl
de rechter opmerkzaam toehoorde.
Gij wilt uw verklaringen onder eede be
vestigen vroeg hjj.
Natuurlijk.
Overigens bewjjzen uw opgaven al heel
weinig. Dat dr. Middelwald mevrouw Von
Oldekammer een betrekkeljjk gevaarlijk vergift
voorschreef, kan waar zjjnik zal dit punt
door dr. Middelwald zelf laten ophelderen
dat de dokter bij uw zwager morphine heeft
gekocht, is in 't geheel niet bewezen; maar aan
genomen, dat het bewezen was, aangenomen,
dat de arts mevrouw Von Oldekammer het
vergift had voorgeschreven, dan nog zoudt
gjj zeker niet de vrjj moedigheid bezitten de
moeder wegens vergift'ging van haar kind
aan te klagen.
Johan liet het hoofd op de borst zinken.
Hjjzelf was niet in staat deze vreeseljjke aan
klacht staande te houden en hij vond geen
woorden om te antwoorden.
Gjj ziet het, mjjn waarde, ging de rech
ter voort op welk een zwakken grond uw
vermoedens steuren.
Het kan door een verrassing gebeurd
zjja.
Ook het veroortakeu van den dood door
nalatigheid is strafbaar. Ik zal echter doen
navoisohen of uw vermoeden, dat dr. Middel
wald mevrouw Von Oldekammer morphine
Pius Xde Paus zat jaist aan het
middagmaal. Pius X beval, dat men
terstond nadere bijzonderheden moest in
winnen, en toen eindelyk het bericht kwam,
dat men slechts met een valsch gerucht
(voor het beursgebouw lichtzinnig ver
spreid) te doen had gehad, zou Z. H.
hebben uitgeroepen: «God dank, dat een
tweede ongeluk het Vaderland bespaard
is gebleven.»
Omtrent de zuster des Pausen, wier
ernstige ongesteldheid wy gisteren ver
meldden, kannen wy nog berichten, dat
vooral in het klimaat van Rome de oor
zaak der ziekte moet gezocht worden.
De beide Pauselyke lyfartsen hadden reeds
by den sauvaDg van dit seizoen op ver
trek naar elders aangedrongen, maar
Dona Rosa Sarto wilde van geen
heengaan weten en verkoos liever ziek te
worden in de nabijheid van het Vaticaan
dan Rome te verlaten. In den toestand
der lyderes schjjnt tcj heden geen merk
bare verandering te zjjn waargenomen.
Het graf van Dr. Schaepman
te Rome wordt geregeld door de Hol-
landsche en Belgische pelgrims (mocht.
Versehe grafkransen en bloemen leggen
getuigenis af, dat de groote Staatsman-
dichter in dankbare herinnering bjj zjjn
land- en tjjdgenooten bljjft voortleven.
Turkije.
Men moet op Yildiz Kiosk als sultan
resideeren om eene lyfwacht uit te zetteD,
als thans ter bewaking van den Sultan
de wacht houdt.
De jongste aauslag heeft eene ware
paniek verwekt, en in stede van de be
volking van Constantinopel gerust te
stellen, wordt de vreesachtigheid nog aan
gewakkerd door de overdrevene veilig
heidsmaatregelen van den Islamietischen
potentaat.
De sultan toont een man zonder moed
te zjjn, die den jongen Spaanschen Ko
ning, wiens leven te Parjjs tot tweemaal
toe bedreigd werd, zonder dat hjj lafhar
tig achter een gewapende macht zich
verschanste, wel eens tot voorbeeld zou
mogen nemen.
Verwonderen doet ons de lafhartige ge-
aaidheid van den Sultan niet.
De verwylde Oostersche zeden, die aan
het Hof van Constantinopel trots den ernst
des tjjds bljjven heerachen, moeten als
van zelf tot lafheid en vreesachtigheid
leiden.
Intas8chen wekt de houding op Yildiz
Kiosk allesbehalve tot bewondering.
De Oorlog in het Oosten.
De Japanners maken in Mantsjoerjje
groote toebereidselen voor een belang-
rjjken veldslag.
Volgens andere berichten uit Russische
bron, vormen generaal N o g is leger
en generaal Tamoera's ruiterij den
Japauscheu linkervleugel, en generaal
Okoe's met Nodzoen's leger en
heeft voorgeschreven, juist is. Is dat het ge
val dan zal mevrouw Von Oldekammer nog
wel in bezit van morphine zjjn of anders
heeft mejuffrouw Van Helden het zich toe-
geëndigd.
Onmogeijjk.
Onmogeijjk is niets, mijn waarde. Hebt
gjj er nog iets aan te voegen
Neen, antwoordde Johan toonloos en in
vertwjjfelde stemming.
Op dit oogenblik trad een gerechtsdienaar
binnen en overhandigde den rechter een in
grauw pakpapier verborgen voorwerp.
Hebt gij iets gevondeu vroeg de rech
ter.
Deze blikken doos, luidde het ant
woord, en onder de tuben verf, die er zich
in bevonden, een doosje met het opschrift
//morphines,
Ah I de rechter maakt het pak
dat hem overhandigd word opeo. Een kleine,
zwartgelakte blikken doos kwam te voor-
schjjn.
He rechter wees bem Johan aan en
vroeg
Kent gjj deze doos
Zekerdasr bewaar ik mjjn veit iu.
De rechter opende het deksel.
Juist, zjj is gevuld met tuben verf.
{Wordt vervolgd.)
ME PRUT.
T.T>T*n v«nn a ntrrmHlUV^TVir
ABOWBEMEHTSBBIja
AGITE MA BOBT AGITATE
PBIJ8 DEB ADVBBTBWTIHK
FEUILLETON
25.
