No. 6072
Zaterdag 12 Augustus 4905.
30ste Jaargang,
wagèlaè voor cföooró- on &uió-<Xoflanó.
Zij kunnen niet wachten
Misdaad uit jaloezie.
Buitenland,
abonnbmbntspbijb
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor-de orerige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland c
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelyksbehalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re dacteu r-D irecteur W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem
f 1,20
1,50
2,90
0,03
PBUS SBB ADVBBTBNïIBH.
Van 1—6 regels 50 Cents
Elke regel meer 7(/s
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Con tast
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublicitéEtrangèn
"aoxtE MA WON agitate. G'L. DA DBE 8f Co JOHN., h. JONES Suee. Paris SlbisFaubourg Montmartre.
Men herinnert zich ongetwijfeld, hoe
zeer Dr. K u y p e r ge'urende zjjn mi
nisterschap door de oppositiepers werd
achtervolgd met de woorden, dia bjj
vroeger eens sprak met betrekking tot
de arbeiders en de sociale wetgeving, n.l.:
«Zjj kunnen niet wachten, geen dag en
geen nacht».
Zoo spraakt gjj eenmaal, o Excellentie,
bulderden «Het Volk» en zjjn liberale
vrienden. Zoo spraakt gjj, maar waar
bljjft gjj thans?
Deze oppositie was te minder geoor
loofd, waar Dr. Knyper zich aan
stonds aan 't werk had gezet ter bestu
deering van de sociale vraagstukken,
een stadie, waarvan de resultaten in
menig wetsontwerp werden belichaamd.
Tegenover die ontwerpen, zoo talrjjk
als nog van geen enkel liberaal mi-
nisterie was te zien geweest, viel het
dag- en nacht-geschreeuw niet goed vol
te houden. Maar met vernieuwde felheid
brak het los, toen de Kamer besloot,
de onderwjjs-novelle allereerst aau de
orde te stellen. Dat had moeten wezen
het arbeidscontract, oreerde de oppositie
pers, want zjj kunnen immers niet
wachten
A'sof niet juist in die onderwjjs-novelle
een belangrjjk stuk sociaal werk school,
wjjl immers niets zoo heilzaam is voor
de maatBchappjj als de Christsljjke op
voeding der jeugd. Wat baten alle
sociale wt'tten, als het ware en eenige
doel des levens niet wordt gekend?
Maar dit wordt aan de overzjjde helaas!
niet ingezien.
Hoe 't zjjthans kwamen aan het
roer degenen, die minister K u y p e r
hebben vervolgd met zjjn vroegere woor
den. Waar bljjven de sociale wetten?
hebben zjj geroepeD. Dr. Kuyper ant
woordde Hier hebt gjj ze
Thans is het onze beurt om aan de
oppositie te vragen: Waar bljjft gjj nu
met uw socialen arbeid? En hardnekkig
zullen wjj hen met deze vraag bljjven
vervolgen 1
Reeds nu deden wij op sociaal gebied
een schrede achteruit, wat D r. Nolens
in ?jja Venl. Crt. duileljjk aantoont. Men
kon er bjj den Koyper-koets zeker van
zjjn, schrijft deze afgevaardigde, «dat bin
nen ko ten tjjd de regeling van het ar
beidscontract, de arbeidswet, de uitbreiding
der ongevallenverzekering, de veizekerïng
FEUILLETON
Vervolg
—Maar zonderling, onder de tuben bevindt
zich een klein doosje, dat groote overeen
komst vertoont met dat, hetwelk gjj bij n
badt. Ook het opschrift op dit doosje luidt
//Morphine" ea er staat de naam op van
e< n apotheker. Hoe komt gij nu aan dit twee
de doosje f
Johan's verbazing was grenzeloos.
Hij staarde met groote oogen naar het
kleine voorwerp, dat de rechter ia de hand
hield en was niet in staat een woord te uiten.
Welnu, ging de rechter voort, wilt gjj
geen opheldering geven
Men moet het doosje onder de tuben
verf gelegd hebben zonder mjjn weten.
D.t antwoord kon men vooruit ver
wachten, antwoordde de rechter van instruc
tie droogjes. Ik zou alleen wel willen we
ten, wie het doosje in de blikken trommel
kan hebben gelegd. Zoover ik weet, was
mejuffrouw Van Helden eenige uren in uw
woning.
Maar Biet in mjjn atelier.
Wie kan dat zeggen
tegen ziekte en die tegen ouderdom en
invaliditeit tot stand zouden komen.
«Wbt er met deze ontwerpen bjj het
optreden ven een nieuw Kabinet ook moge
gebeuren, het staat m. i. vast dat ze
zoo ooit bjj het leven vaa dit nieuw Mi
nisterie dan zeker eerst veel later het
Staatsblad zullen bereiken.
«Het is denkbaar, dat het nieuwe Ka-
bintt zich op de «neutrale zó je» wil hou
den, en dan, zooals da N. Ct. deed, de
ouderdomsverzekering daarbuiten rekent.
«Het is ook mogeljjk, dat het san zjjn
eer verschuldigd meent te zjjn een nieaw,
een ander atelaal aan te nemen, en aau
de to passing daarvan, aan de uitwerking
weer enkele jaren basteedt.
«Maar ook ia het allergansiigst geval
kan vertraging niet uitbljjven.
Dit is even billjjk als juist geredeneerd,
zoodat de arbeiders—vooral zjj, die mee
hielpen Kuyper te verjagen er wel
goede nota van mogen nemeo. Vooral
hierop zjj bereids gelet, dat de N. Grt.
alvast de ouderiomsverzekeriog van haar
Ijjstje laat. Waarom zulks geschiedde
Vergeten? Daarvoor is de Haagsobe re
dactie te wakkei! Niet binnen de «neu
trale zöae Wjj begijjpen waarljjk niet,
wat er voor partjjdigs kan kleven aan een
pensionneeringsontwerp, dat immers ten
goede komt van alle invalieden en aan
alle ouden van dagen, vaa welke richting
zjj ook zjjo. Neen, de schcea wringt er-
gers anders en wel aan den financiëelen
kant, geljjk Dr. Nolens wiens ge
zaghebbende opinie onze meeniug steune
mede helder citeenzet
«Volgens het ontwerp-K u y p e r zon
de Slaat gedurende 75 jaren zes millioen
bjjdragenook weduwen en weezen zou
den ervan genieten en ook zjj de niet
hebben kannen bjjjrageo, maar de letf-
tjjdsgrens voor de ouderdomsverzekering
was op 70 jaren gesteld.
«Nu van linksche zjjde met zoo een
hevige verontwaardiging vooral tegen
d«ze 70 jaren is lo getrokken za'een
liukscb Kabinet wel niet anders kunnen
dan dien leefijjd tot 65 jaar te verlagen.
«Maar dat vordeit een jaarljjkache bjj-
diage van den Staat niet van zes maar
van ongeveer vjjftien millioen.
«Is er niet eenige grond om ook om
deze reden te vreezm, dat met het meer
dere ook het mindere zal uitbljjven
Ot die grond bestaat 1 Arbeiders, let
op heD, die zoo geschreeuwd hebben, dat
gij niet wachten knut. Zjj beginnen, met
uw gedald nog een beetje op de proef
En gij gelooft, dut mevrouw Von Ol
dekammer het doosje onder de verf heeft ge
legd?
Ja, antwoordde Johan met etn diepen
zucht.
Gjj maakt gewaagde gevolgtrekkingen,
merkte de rechter spottmd op. Uoch voorloo-
pig hebt gij aan uw verklaringen zeker wel
niets toe te voegen
Neen.
Mag ik u dan, mijnheer gtitfier, verzoe
ken het proces-verbaal van dit verhoor te
teekenen en voor te lezen F
Met eentonige stem las de griffier de acten
voor.
Is het zoo in orde?
—Ja.
Wilt gij het dan teekenen?
Werktuigelijk zette Johan zjjn naam on
der; het stuk. De rechter schelde. En poli
tiebeambte, die Johan gebracht had, trad
binnen.
Ziehier het bevel tot voorloopige gevan
genneming tegen Johan Penkert. Breng dien
heer in hechtenis.
In stomme berusting liet Johan alles met
zich geschieden. Eerst in de kleine cel ont
waakte hij nit zijn verdooving en hjj kon een
droevig lachje niet weerhouden. Zulk een
dwaliüg had hjj vroeger wel niet voor moge
lijk gehouden. Toen hij, kalmer geworden en
over zjjn toestand nadacht, ondervoed hjjeen
zekere genoegdoening. Hij was op het rechte
spoor, dat stond thans onomstooteljjk bjj hem
vast en even zoo onwankelbaar was zjjn ver
te stellen. Wjj znllen niet in gebreke
bljjven er op te wjjzen, indien de daden
der tot regeeren ge oepea oppositie niet
ia overeenstemming mochten wezen met
haar snorkende wocrien nit den tjjd, toen
voor haar la critique aisée was.
Itabë.
De vroegere minister var onderwijs
N u c z i o Nasi, die wegens verdaute-
ring wordt vervolgd, was 24 Juli te
Rome. Hjj heeft verzet aangeteekend te
gen zjjne verwjjzing naar het Hof van
Gezworenen, omdat hjj de hem ten laste
gelegde feiten als minister heeft gepleegd
en derhalve meent slechts voor den Se
naat als hoogste gerechtshof ie kannen
terechtstaan.
Het protest moest in verband daar
mede door een Italiaansch notaris wor
den uitgebracht. Nasi is daarvotr den
24sten met den notaris P a 1 m u c c i uit
Sermoneta te Rome verschenen en vond
daar twee getuigen, die met hem het
verzet onderteekenden.
Het stuk werd evenwel eerst den 27sten
ingediend, nadat Nasi zich intjsschen
weer in veiligheid had gesteld.
Hoe is het mogeljjk, dat de te Rome
zeer bekende ex-minister daar kon ver
toeven, zonder dat de politie er kennis
van kreeg?
't Gevolg is, dat men steeds luider
vei telt, dat men den gewezeo minister
om politieke redenen niet oppakt.
Frankrijk.
Men meldt nit Rome, dat er tasschen
den H. Stoel en de oad-minister-presidei.t
Ron vier met takt en discretie onder
handelingen zijo gevoerd over de vast
stelling van eenige Bi schopszatels, 14 in
getal.
Omtient vier candidaten is men geheel
tot overeenstemming gekomen.
Wel heeft men, van zekere zjj le, op
allerlei ergerlijke manieren de onderhan
delingen in de war trachten te sturen,
maar men hoopt ze toch tot een gelukkig
einde te kunnen brengen.
Het ware voor Frankrjjk te wenechen.
Rusland.
Heden (Vrjjdag) vertrekt Czaar
N i c o 1 a a s naar Moscou, om vand ar
zjjn manifest tot bet Russische volk te
lich en, ter bjjeenroeping van de Volks-
vei tegen woordiging.
L'e Groots Raai vergaderde Dinsdag
weer op Peterhof. De z tticg van Maan
dag werd gekenmerkt door eene levendige
discus-ie tn&scben grootvorst W 1 a d i-
m i r, graaf Bobrinsky en den heer
Narischkine. Deze twee laatsten
vroegen eene bevoorrechte verte; en woor-
d ging van den adel in het Pa. lament.
trouwen het verwarde net van deze geheim
zinnige gebeurtenissen uit elkander te kunnen
halen. Hjj vroeg papier en inkt en schreef
eenige regels aan den advocaat Mewes, hem
verzoekend, bjj hem te willen komen.
XIV.
Dokter Middelwald trad haastig de kamer
van mevrouw Von Oldekammer binnen, die
in een gemakkeljjken stoel geleund, een pas
verschenen roman doorbladerde. Aan haar
voeten speelde de kleine Koenraad, die thans
volkomen was hersteld.
Vroeger moehten de kinderen de kamer
hunner moeder Dauweljjks betreden, maar
sedert den dood van de kleine Emmy ver
toefde Koenraad voortdurend in de nabjjheid
zjjner moeder, die hem een teederheid bewees,
welke met haar vroegere koelheid in te groote
tegenstelling stond om natuurljjk te kunnen
zjjn.
Het had dan schjjn, ot mevrouw Von Olde
kammer de wereld wilde latea zien, welk een
goede en liefhebbende moeder zjj was, welk
een teederheid en voortdurende zorg zj haar
kinderen bewees, welk ten smart zjj door den
dood van haar dochtertje ondervond, en met
welk een pjjnljjke nauwgezetheid zjj waakte
over het welzjjn van het kind, dat haar was
overgebleven.
Maar haar harde natuur kon zich slechts
zelden tot een liefdevolle teederheid dwingen,
zoodat ,Koenraad zich moeieljjk bjj zjjn moe
der aansloot.
Grootvorst W 1 a d i m i r vroeg, of de
afel daarvoor eene bjjzondere hoedanig
heid had en haalde den naam aan van
edelen, die aan 't hoofd staan van de
Zwemstvo-beweging.
Graaf Bobrinsky heeft levendig
geantwoord.
't Is te hopen, dat morgen op den
eersten verjaardag van den kleinen
Gzarowitch de Rassische natie eeoige
reden heeft, om met dankbaarheid naar
de Keizerljjke Familie op te zien.
België.
De Lniksche tentoonstelling gaat de
eer genieten een hoogen gast te ontvan
genden Shah van Peizië.
Z. M. zal Zaterdag, Zondag en Maan
dag de gast zjjn van de stad Luik. Dat
dit hooge bezoek door hettentooiistellings-
comité als reclame-middel wordt aange
wend, is uit practisch oogpnnt te ver
ontschuldigen. Zulke lokvinken laat men
niet onbenut heenvliegen.
Orer het algemeen kan menzsggen
dat de tmtoonstelliog, dank vooral de
veelvuldige afwisseling en de eindelooze
resks van Congressen, eenen gestadigen en
drukken toeloop heeft.
Spanje.
Terwjjl in Italië, dank den opgevolg-
den raad van Z, H. Pins X, esne be
weging in goede richting merkbaar is en
ia Frackrjjk «de sociale week» de Ka
tholieke corporaties heeft opgewekt om
meer jjver en activiteit aan den dag te
leggen, bereidt men ook in Spanjs eene
krachtige verbetering van sociale werk
zaamheid voor.
Het Episcopaat hondt niet op, de sta*
die van de Paaseijjke Zendbrieven aan
te bevelen over de sociale actie van onze
dagen.
Zoodoende hoopt men, langs vredelie-
venden weg en met de beste verwach
tingen voor de toekomst, vele misstanden
weg te nemen, en vooral in het centrum
van de arbeidersbeweging, nl. te Barcelona,
aan de oproerige bewegingen een einde
te maken.
Koning Alphonsas volgt met warme
belangstelling deze sociale werkzaamheid
en herhaaldeljjk betnigt Z. M., zoodra
er sprake is van sociale wetsontwerpen,
niet alleen deze pogingen te willen steu
nen, maar ook het groote gewicht van
eene krachtige beweging in deze richting
te erkennen.
Gelukt het aau de Katholieke vóór
mannen in Alphonsus' rijk eene
bljj rende rnst onder de arbeidende klas
sen te vestigen en de bestaande misstan
den uit den weg te ruimen, dan mag
Spanje met zjjne bloeiende industrie eene
onbezorgde toekomst tegemoet gaan.
Amerika.
Wjj behoeven stellig niet te vermel
den, dat de op nieuwtjes azende Ameri-
Zjj scheen hem toe een vreemde te zijn en
slechts gedwongen vertoefde hjj in haar
kamer, waar hjj stil en in zichzelf gekeerd
aan haar voeten zat, zonder het speelgoed
aan te raken, dat zjjn moeder hem had ge
geven.
Toen dr. Middelwald binnentrad, stond
Koenraad snel op.
Mag ik weggaan? vroeg hjj.
Ja. mjjn jongen, ga maarantwoordde
de arts in plaats van mevrouw Van Olde
kammer. Ik moet even met uw mama spre
ken.
De jongen sloop dadeljjk de kamer uit,
big dat hjj van den lastigen dwang ontslagen
was, waaraan hjj in de nabjjheid van zijn
moeder was onderworpen.
Mevrouw Von Oldekammer reikte den arts
de hand, zonder zich uit haar gemakkeljjke
houding op te heffen.
Welk nieuws brengt gjj? vroeg zjj op
onverschilligen toon. Uw gelaat staat zoo
ernstig
Weet gjj reeds, dat Johan Penkert ge
vangen genomsn is?
Ik heb het in het nieuwsblad gelezen.
Deze gevangenneming kan ons in de
hoogste mate gevaarlijk worden.
Mevrouw Von Oldekammer richtte zich op.
Gevsarljjk Gg spreekt daar, waarde
dokter, alsof wij de schuldigen waren 1
Mevrouw waartoe nog langer deze
commedia gespeeld Ja, wjj zjjn de schuldi
gen I Ik beb u de morphine verschaft, en
gjj bebt het vergift in het drinkglas gedaan
k jansche pers zich in allerlei gissingen
over den vermoedeljjken afloop van de
vredesonderhandelingen verdiept.
Over het algemeen toont men zich vrjj
wel optimistisch.
Sommige bladen verklaren beslist, dat
Rusland betalen zal hetgeen Japan eischt,
al mochten de schadeloosstellingen de
begroote sommen ook verre të boven gaan.
Anderen houden zich verzekerd, dat Ja
pan op Rus'and's aandringen tevreden zal
zijn met afstand van den Oojteljjken spoor
weg in China, terwjjl wederom derden
het er voor houden, dat Rusland, zonder
toe te stemmen in den afstand van Sac-
chaline, aan Japan het recht zal willen
betalen om dit eiland te mogen behou
den.
Wat hiervan zjj, wjj voor ons zjjn min
der optimistisch gestemd, en vreezen maar
al te zeer, dat Japan zich niet met wel
berekende aanbiedingen van Rassische zij
de zal laten afschepen.
Ook vreezen wjj, dat inmenging van
bniere mogendheden, die al te groote
machtsuitbreiding van Japan beletten, de
pogingen tot den vrede nog te elfder ure
zullen verjjdeleo.
Ea een van deze mogendheden is de
groote Republiek van bet Nieuwe Wereld
deel zelve.
De Vereenigde Staten hebben er be
lang bjj, met het oog op de voormalige
Spaausche b 'zittingen, dat Japan in het
verre Oosten zich niet te krachtig ont-
wikkele, hetgeen gevaarljjk zou kuunen
worden.
Zóó staan de zaken op het huidige
oogenblik, en wie de dingen met helder
oog, zonder optimistische vooroordeeleD,
gadeslaat, zal met öas moeten toestemmen,
dat het welslagen van de onderhandelin
gen nog verre van zeker is.
De Amerikaansch e politie is jjverig in
de weer met het onderz oek, of de ge-
rnchten waarheid spreken, dat Boston de
twjjfelachtige eer geniet een anarchistisch
roo/ershol te bezitten. Het heet, dat de
mannen van dolk en bloed hunnen hoofd
zetel van Paterson naar Boston verlegd
hebben.
Verder loopen er geruchteD, dat er
heimeljjk een internationaal Cong es ge
houden wordt, zonder dat de politie de
plaats van bjjeenkomst of de deelnemers
heeft kunnen opsporen.
Het Fransohe eskader te Cowes.
Er is bjjzooder feest gevierd door de
Fransche- en Engelsche zeeofficieren ge
durende hec verbljjf der Fransche vloot
in de Engelsche wateren.
Koning Eduard was zeer harteljjk
tegenover de Franschen. Z. K. H. de Prins
van Wales en de Hertog van Connanght
lunchten aan het boord van het vlagge-
schip «Massena», met admiraal Cail-
1 a r d ea zjj a staf.
De Fransche vlootvoogd wisselde giste
ren officiëele bezoeken met de Engelsche
Zjjt gjj waanzinnig, dokter
Ik zou mjju eigen kinderen vergiftigd
hebben
De arts zonk op een stoel neder en staarde
somber voor zich heen.
Gjj hebt geljjk mompelde hjj na een
oogenblik. —De gedachte is dwaas—het is
onmogeljjk en toch me/rouw, o, help
mjj 1 Wat moet ik denken Wat moet ik
doen P
Gjj moet niets doen, waarde vriend, en
alleen denken, wat gjj kunt begrjjpen.
Maar deze Johan Penkert de ver
loofde van Clara de gedachte maakt mjj
razend P Hjj is ons op het spoor ik
gevoel het ik weet hetl Waarom vtrzwjjgt
gjj, dat gjj in het bezit van het vergift zjjt
gewe st
Ik heb het niet verzwegen.
—Ah 1
Ik heb het eergisteren den rechter van
instructie meegedeeld en ook, dat ik vor-
maedde, dat mjjn stiefzuster zich de morphine
had loegeëigend. Misschien zal men door
Johan Penkait opheldering bekomen. Men
heett hem gevangen genomen, men vond een
doosje bjj hem met het opschrift *morphi-
ne// en onder zjjn tuben verf een ander doosje
met hetzelfde cpscbrift,
Wordt vervolgd.)
AARUISCIE tO
26.
