No. 6086
Woensdag 30 Augustus 1905,
30ste Jaargang,
HDagBlaó voor tStooró* &n Smiè^^Hollanè.
BERICHT
Moed of Lafheid?
Raymond's wraak.
Buitenland,
Koud ot warm.
België.
Amerika.
Italië.
Frankrijk.
De vrede.
HMRLMli (lOtlilT.
ABOWNEMEBTSPBIJS
Per S maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummer»
Dit blad verschijnt dag dijktbehalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re dacteu r-D irecteur W. KÜPPER8.
BUREAU St, Jansstraat Haarlem
f 1,20
1,50
2,90
0,03
PBUS DBA ADVBBTEWTIBN.
Van 16 regels 50 Gents
Elke regel meer 7l/„ r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het Buitenland Compagnie Génerale PublieitéEtrangère
'"aoItE MA. WON AGITATE. G-L. DA UBE Co JOHN., f. J ONES Snee- Parit Slbis Faubourg Montmartre.
Nu de dagen korter en de avonden langer wor
den, stijgt als van zelf de leeslust onder het publiek
Niemand zal ontkennen, dat een Katholiek
blad, dat dagelijks het huisgezin binnenkomt, den
lezer niet op de hoogte houdt van wat er gebeurt
in de maatschappij, dat het den lezer leert ken
nen de middelen om zijn toestand te verbeteren,
dat het zijn geest ontwikkelt en zijn kennis van
toestanden vermeerdert.
Men leest een courant. Maar welke courant
De NIEUWE HAARLEMSCRE COU
RANT vraagt lij u binnengelaten te worden.
Zij noodigt n uit een abonnement op haar te
willen nemen.
Steeds getrouw aan haar beginsel, streeft zij
naar uitbreiding, door het geven van actueele
hoofdartikelen, buiten- en bimmlandsch nieuws
en van al datgene, wat men van een ernstig en
goed geredigeerd blad mag verwachten.
Zij die zich van af heden op de NIELJPE
HAARLEMSCRE COURANT, met of zonder
het erbij behoorende ZONDAGSBLAD, abon-
neeren, ontvangen deze bladen tot 1 Ootobor
a. B-, gratis.
DE ADMINISTRATIE.
Dezer dagen kon men in de nieuws
bladen het jjselijk bericht lezen, dat te
Nogent, een stadje aan de Marne, een in
genieur, sinds laag ziekeljjk, zich zelveo,
zjjne vroaw en zjjne twee kinderen van
het leren beroofd had.
In een brief, dien de ongelukkige voor
zjjn dood had geschreven, stond dat le
vensmoeheid de oorzaak was van die daad.
«Gij», zoo lnidde het, «die den eersten
steen op mjj zult werpen, bedenkt, welk
een moed ik heb noodig gehad om dezen
stap te doen».
Wjj wenschen geen steen te werpen op
den rampzalige die zich zeiven en zjjn
huisgezin eigenmachtig van het leven be
roofde, maar wjj weigeren beslist zjjne
daad eene moedige te noemen.
Moed veronderstelt een edele drjjfveer,
een grootsch doel. Moed heeft de soldaat,
die te midden van een dichten kogelregen
zjjn vaandel vooruitbrengt in de vjjande-
ljjke gelederen.
Moed heeft de Liefdezuster die ten tjjde
van besmettelijke ziekte kalm vooitgaat
met het verplegen der kranken.
Moed heeft de kapitein, die bjj schip-
break tot het laatste op de brag bljjff,
kalm zjjne bevelen gevend, al wacht
hem een wisse dood in de golven.
Moed heelt hg, die zjjn in doodsgeraar
verkeerenden evenmecsch te hulp komt,
zonder aarzelen het brandend buis bin
nenvliegt of zich te water begreft, waar
een drenkeling het zioken nabjj is.
Maar een lafaard is hg, die den last
des levens niet kunnende of willende
dragen, de hand aan zich zeiven sla*t.
Hg mist de energie zich schrap te zetten
tegen de moeieljjkheden, die hjj op zjjn
weg ontmoet; de veerkracht ontbreekt hem
zich te verweren tegen de slagen van den
tegenspoed.
Ongetwijfeld kan het aardsche leven
bitter, ju, rampzalig zjjn. Ziekte, armoe
de, kommer, bovenal bet srjjdendzwaard
vau den honger, kunnen den mensch der
mate teisteren, dat alle hoop op redding
en uitkomst vervlogen schjjnt, dat de
zwarte nacht der vertwjjfeling neerdaalt
in de ziel en wjj met smachtend verlan
gen den blik richten naar de p'aats, waar
de schoot der aarde,
Der cypressen stillea gaarde
Van //genezm kranken// meldt,/.
Maar zelfs in dia bange ure, als de
demon der vertwjjfeling nadert, ons de
giftkroes of den dolk, da koord of het
kabbelend watervlak toonend als het aan
lokkend middel om voorgoed een einde
te maken aan den last en de ellende van
het aardsche leven, moet een beslist <nooit\»
ons van de lippm vloeien, al krimpt bet
hart ineen! Dat woord kalm te kuDnen
uitspreken in dat verschrikkelijk oogen-
blik, getuigt van oneindig meer moed,
van heel wat grooterzedeljjka kracht,dan
de durf der wanhoop, die ons werpt in
de armen des doods.
Helaas, die moei, die energie bezit
gewoonljjk slechts degeae, in wien de
overtciging leeit, dat het leven een ge
leend goed is, een gift, ontvangen uit de
handen van den Meester over leven en
dool, over Wiens eigendom het schepsel
oiet straffeloos tarr willekeur mag be*
schikken. Daarom is de misdaad in den
aanvang van dit artikel beechreven, we
derom eene treurige illustratie vau den
zieltoestand dergenen, die met het boven*
natuurljjke hebben afgerekend en den
godsdienst over boord geworpen.
Arme slachtoffers eener materialistische
wereldbeschouwing Uwe laatste levens*
laad was een daad van latneid, en hier
namaals
De Christen zwjjgt en bidt 1 V. W.
FEUILLETON
4.
Vervolg.)
Trevor poosde even en keek de beklagens
waardige gestalte aan, en op dat oogenblik
verdween alle drift uit hem. Vriendelijk boog
hjj zich over den stervende heeD.
Lamson, zeide hij, verzoen je met God eer
je sterft, ik ben Raymond Mannington, en ik
vergeef u o jk van ganscher harte het onrecht,
dat sooals ik aanneem, gjj nooit van plan
waart, mjj aan te doen, maar wat dien Wins-
ley betreft... en zijne trillende stem stierf weg
in een onverstaanbaar gemompel.
De stervende rees overeind in zijn bed en
staarde zwak in het ge'aat van zijn makker,
terwjjl zjjn oogen schitterden,
li. Gjj zjjt Mannington?! kreet hij.
O hemel, als ik dat te voren geweten had.
Ja, ja, die oogen I
Nu zie ik ze... nu herken ik je.
O, God zij dank. God zjj dank.
En gij... vergeeft ge mij al het onrecht, dat
ik u heb aangedaan Moge God er u voor
zegenen. Ik was nooit van plan dat te doen,
Mannington, zoo waar er een hemel boven
ons is, nooit was ik dat van plan I
Een hevige aanval van hoest brak zijne
woorden af, en andermaal hield Manning-
ton de brandewjjnflesch aan Lamsons lippen.
Spoediy, stamelde deze j er is nt g meer ei
het raakt met mg ten einde... vlagIn de
kist onder mijn bed ligt een geteekend bevel
aan een bank te Londen om een pakje at te
geven.
Dat pakje bergt al de bewijzen, die gjj noo
dig hebt om u zelvtn te zuiveren. Bjj viel
achterover.
Geef mjj nog eens Je band, ouwe jongen,
en herhaal, dat je 't mij vergeeft.
Den goeden God hier boven bid en smeek ik
om erbarming.
Waarljjk ik vergeef je, geljjk ik voor mjj
zei ven op vergiffenis hoop, sprak Mannington
zacht.
De stervende was aangedaan. God wees
oaq genadig I prevelde hjj, daar is de
dood. barmhartigheid, o God 1 Nog
ren stuiptrekking, een zucht en alles werd
stil.
Mannington stond een poos onbeweeglijk,
dan sloot hij eerbiedig da oogleden van zijn
overleden compagnon en staarde naar buiten
in de duisternis.
Mjju God, dus riep hjj luide en deed de
stille lucht trillen door zijn woorden, wees
mjjn getuige, dat ik niet zal rusten, noch bjj
dag noch bjj nacht, ncch in lijden noch in
verblijben, totdat ik dat snood verraad en
onrecht heb gewroken.
En gjj, Robert Winsley, voor u breekt de
dag aan, waarop ik mjj zal wieken wegens den
«Dat gjj koud waret of hsefc Zöö
ongeveer luidt een woord uit het Boek
der Boeken, «maar na gjj lauwzgt,spuw
ik u uit.»
Het zjju dan ook lauwheid en halfslach
tigheid die veel kwaad stichten.
Menschen, die daaraan Ijjden, zjjn tan
de slechtste kwaliteit.
Zjj krjjgea 't kippevel, zoodra de alarm
klok wordt gelaid en er front gemaakt
moet worden tegenover den tegenstander
zjj dul len geen [flinke, vurige strjjders
in hunne omgeving.
Zoodanige onder de menschen schuwen
de waarheid te hooreD. Z9 willen hebben,
dat men doe en late, zooHs zij willen.
Zfgt ge de waarheid, de zuivere waar
heid, dan komen dezulken in geniepig
verzet. Want de waerheid doet pjjn, en
de meesten houden niet van smart.
Lieg dan, lieg met mooie woorden en
knappe volzmnen, maar lieg, dat de men
schen lauw en halfslachtig big ven.
Buig uw hoofd voor de macht van 't
geld, voor den gunsteling, en gjj zjjt eene
bruikbare waar.
Toon geen eigenwaarde te bezitten.
Verberg uwe overtuiging, diep in nw
hart, anders zou ze u kucnm schaden
ia uw carrière, in uw bestaaD. Kruipen
word kond noch warm. Dat is de leuze
van velen maar op hen zjjn de
woorden toepasseljjk «ik spuw u uit.»
Breed moet de Christen zjja levens
taak opvatten.
De Christus heeft de menschen op hun
foaten gewezen. Hjj heeft de wereld ge
striemd met felle woorden en flinke ge
duchte slagen.
Arme marionetten die dansen naar de
pjjpen van geld, mode-fatsoen en eer.
Mensch! wees koud of waim.
Het bureau van de interparlementaire
Brussekche conferentie heeft met alge*
meene stemmen besloten bjj den aanvang
van de Congreszitting voor te stollen het
Congres een telegram van gelukwensching
te doen zenden aan president Roosevelt
voor de pogingen, die hjj ia het werk
heeft gesteld om den vrede tasschen Ras-
land en Japan tot stand te b.eogen.
Te Antwerpen zal in April en Mei
1906, een grnote internationale tentoon
stelling van huishoudkunde gehouden
worden.
De tentoonstelling omvat vjjftien groe
pen VoediDg. Gezondheidsleer.
Reddingsmiddelen. Kleeding. Ver
siering en meubeleu. E ectriciteit.
Maatschappelijke werken. Klein ge eed
schap. Letteren, kansten en weten
schappen. - Landbouw en Boomteelt.
Jacht eu vischvangst. Sport. Ko
loniën. Verschillende industrie è'o.
dood mjjuer moeder, die door een gebroken
hait gestorven is, en wegens mjjn verwoeit
leven en bij de afrekening zal ik uwe eigen
barmha tigheid laten gelden 1
In het bleeke maai licht nam hij een kh in
miniatuurportret van zjjn hals, waarop hjj lan
gen tjjd bleef .staren.
Hah 1 even valsch als de man, dien zjj
huwde. Als zjj hem bemint, daD zal mijn
wraak op hem ook mjjn wraak op haar zijn.
Hjj keerde zich om en trad de tent bin-
ren.
Van een hoop puin nam hjj een kerkboekje,
dat een m seionaris eenige maanden geleden
daar voor hem achtergelaten had.
In de tegenwoordigheid van den dood ge
voelde hij behoefte om te bidden. Hjj slosg
het boekje open en zijn oog viel op den
t kst
Mij is de wraak, zegt de Heer, Ik zal het
vergelden 1
III.
MEER EN MEER IN HET WEB
VERWIKKELD.
Thornton, de voor aamste s'ad van Nort-
shire, was een type van de oud-Engelscho pro
vincies ad.
Alles getuigde daarin vau welvaart en bloei,
van de kathedraal af met haar wei-onderhou
den omgevi-g en woniirg van den deken tot
aan het spoorwegstation met den hotelomnibus
toe.
E9ne geldkwestie dreigt opnieuw, met
eene verdubbelde hevigheid, de verschrik
kingen des oorlogs te zullen ontketenen.
President Roosevelt doet edele en
heldhaftige pogingen om een einde te
maken aan een worsteling die twee volke
ren omvat, wier bevolking overeenkomt
met een zevende van die van den ganscheu
aardbol.
Zyn initiatief strekt Amerika tot eer
voor de geheele betcbaafde wereld.
Men vraagt zich nu af, of een ander
Amerikaan zich niet deelgenoot zal wil
len maken van den roem van president
Roosevelt en zgn werk tot een einde
brengen, door het eenig beletsel op te
htffeu, dat op het oogenblik deu vrede
in den weg staat. Hg zon zoodoende aan-
toonen, wat de kracht van het geld ver
mag, waar zjj bestuurd wordt door een
machtige en edelmoedige hand.
De Matinzich tot den tolk van dit
gevoelen makend, wendt zich tot dan rijk-
sten burger der wereld.
Gelooft gjj niet, dat gg, door de be
taling van de door Japan geëischte scha
deloosstelling op u te nemen, een ver
beven krom zoudt zett n op de groofc-
sche en edele werken, die gg reeds on
dernomen hebt en dat gjj door deze voor
eeuwig historische daad (geste) zoudt
aantoonen, hoe groot voor het algemeen
we'zjjn de macht van éés man kan zgn?
De correspondent van de Times te
Portsmouth seint, dat hg inzage heelt
gehad van een brief vau President R 0 0-
s e v e 11 aan een Russisch ambtenaar.
De President verklaart daaria, dat hg
het mislukken der onderhandelingen te
Portsmouth diep zou bet ecren.
is een goed vriend van Rasland,
Hij kan niet gelooven, dat de geschillen
tusschen Rasland en Japan niet op te
lossen zgn.
«Rusland, gaat hg voort, moet niet
vergeten, dat het verslagen is, dat Japan
vol is van zgn zegepraal en recht heeft
op eenige vergoeding voor zgn verliezen.
Naar mjjn meening kunnen de conces
sies, dia Rusland heeft gedaan, Japan
niet bevredigen, en ik meen daarom, dat
Rusland het door Japan aangeboden ver*
geljjk behoort aan te nemen.»
Zooals bekend is, hebben eenige tot de
Loge behoorende gemeenteraadsleden van
Rome, een voorstel gedaan, waarover de
raAd zal te beslissen hebben, hoe op de
beste wijze in 1911 het vjjfligjarig ge
denkfeest zal worden gevierd van de ver
heffing van Rome tot hoofdstad van Italië.
Zoodra de heeren van hnn vacantia
zullen zgn teruggekeerd, zal het voorstel
in behandeling komea.
Onlangs werd er door Katholieke bla
den op aangedrongen, dat de Katholieke
raadsleden zich bjj deze gelegenheid van
stemming zonden onthouden, om niet
tegenover den Paus in een scheve posi
tie te komen; het schjjnt,dat deze mea
ning door Crucian i-A 1 i b r a n d i
niet werd gedeeld.
Hg heeh zich n.l. tegenover een jour
nalist uitgelaten, dat het totaal uit de
de lucht was gegrepen, dat de Katholieke,
leden zouden weigeren het voor de fees-
teljjkheden bestemde bedrag van een half
millioen lire toe te staan.
Thans echter oppert Cruciani de
vrees, dat de stad niet alleen in staat is
de kosten te beatrjj fen, en dat de regee
ring diep in haar zak zal moeten tasten.
Hoewel Kardinaal MerydelVal
op vacantie is in Castelgandolfo, wordt
in het Vaticaan toch gverig gewerkt aan
de organisatie van de Katholieke kerk in
Frankrjjk.
De Pans zelf houdt er zich mee bezig
bd om vrjjer te zgn, heelt hg zjjn audi
ënties tot op het minimum gesteld.
Zoodra tot de scheiding van Kerk en
Staat besl ten was, kwamen duizenden
brieven van de Fransche geestelijkheid
o'ervol van denkbeelden en raadgevin
gen op het Vaticaan aan.
Daarenboven heeft de Paus nog mon
deling en schriftelijk alle Fransche bis
schoppen en tal van Katholieke personen
over betgeen er te doen zon zjja gehoord.
Al d9ze adviezen en voorstellen zgn
onderzocht om een criterium te vormen
over de te houden beraadslagi ngen.
Voor het einde van dit jaar zal de
Paus officieel zgn plannen door een open
baar document doen kennen waaraan hg
werkt en dat zeker de belangrijkste daad
zal zgn van zgn Pontificaat.
Een persoon, tot wien de Paus zich
vaak wendt om inlichtingen, verzekert,
dat dit echrjjven duideljjke instructies zal
inhouden aan het Episcopaat gericht en
aan de Fransche geestelijkheid over de te
volgen gedragslijn.
Het zal een program aangeven, waar
op de Katholieke actie zal zgn geba
seerd.
Er heeracht laidens de Bleu
groote verslagenheid in het Vaticaan. Z.
H. de Paus, die een aftteer heeft van
weelde en grootheid, zou het korps der
Edelgarde willen afschaffen, om over
meerdere geldmiddelen te kannen be
schikken in het belang der soeiale be
weging.
Te Versailles is overleden generaal
P i e r r 0 n, schoonzoon van Louis
V e u i 11 0 t, die steeds het type is ge
weest van den Christen soldaat en de
roem van het Fransche leger.
Was gisteren de kans op het tot stand
komen van den vrede weer twijfelachtig
de laatste berichten uit Portsmouth zgn
bevredigend.
Elk ding was soliede, echt ouderwotsch
Engelsch, inderdaad, en elk ding was der
halve levend dood en zonder verdere ont
wikkeling.
Er had in Thornton nooit eenige opgewon
denheid geheerecht sedert het groote bedrog
aan de bank gepleegd, nu vjjftien jaar gele
den, en dat maakte zelfs thans nog em be
langrijk onderwerp voor een gesprek uit.
Een onvoorzichtige reiziger liep groot ge
vaar om al de bijzonderheden van die ge
schiedenis te moeten aanhooren men zou hem
de „Oude Bank// hebben aaagewezen, die
bjjna gesprongen was door het verlies; men
zou hem verteld hebben, dat de oude heer
Toriington bijna geruïneerd was en dat, als
mjjnheer Winslsy zich naderhand niet met
hem geassociëerd had, er waarschijnlijk nu
niet zulk een oude bankiersfirma zon bestaan
a's Silkdale, Torringfon, Torrington en Wins
ley.
Dat alles zou den vreemdeling, die niets
van de geheimzinnige treurtooneelen, welke
aan die geschiedenis verbonden waren, afwist,
ongetwijfeld sterk verveeld hebben,
Er was bitter weinig voor noodig, om een
praatje in Thornton te doen ontstaan, en toen
het bekend werd, dat Temple coomdle Manor
door lord Brelliston was verkocht aan een
Australischen millionnair, sprak men dagen
achtereen van niets anders.
Er was zeer weinig van den nieuwen eige
naar bekend; alleen wist men, dat hjj Trevor
heette, fabelachtig rjjk was en naar 'allen
schijn geen familiebetrekkingen bezat.
Waarom hjj juist Thornton tot woonplaats
gekozen had, kon niemand gissen, want het
stadje bood voor een vreemdeling niets aan
trekkeljjks.
Evenwel kwamen er gesn nadere bijzonder
heden aan den dag, hoe gverig men er ook
naar visohte.
Eindeljjk op een dag vroeg ia het voorjaar
werd er gezegd, dat hjj aangekomen was, en
mjjnheer Robert Winsley, die op Temple
coombe House woonde niet ver van de
Manor (villa of landgoed), werd bestormd
met vragen betreffende zjjn nieuwen buur;
man.
Mjjnheer Winsley was een zeer populair
man, algemeen geacht in de maatschappij en
voorbeeldeloos van levenswandel hjj was een
van die menschen van wien iedereen goed
sprak. Hg bewoonde een prachtig huis, had
een bekoorljjka vrouw en een goede positie
als deelgenoot in de Oude Bank, en hij deed
zijn plicht tegenover zgn evennaasten. Wat was
hij bovendien een bovenste beste vent!
Iedereen herinnerde zich, hoe hjj zijn vriend
Mannington tot het laatste had bijgestaan,
hoa diep gezonken deze ook was, en was
het verder niet een bewjjs van zijn edel
karakter, dat hjj ook Kelly Burnside
niet uit het oog verloren had, en haar later
trouwde, nadat zg haren veroordeelden min
naar den bons had gegeven?
Wordt vervolgd