No. 6100
Vrijdag 15 September 1905.
30ste Jaargang,
&ag6laó voor eSïooró' on
V R IJ H E1D.
Onder de wilden.
Buitenland.
Por 3 maanden tooi Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nnmmera
Dit blad verschijnt dagelijktbehalve Zon- en Feevtdagen
Hoofd re dacten r-D irectenr W. KÜPPERS.
BUREAU St. Jans straat Haarlem
t 1,20
1,50
2,90
0,03
Van 1—6 regel50 Cent»
Elke regel meer 7*/f r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Hoofdagenten coor het Buitenland: Compagnie Génerale PublieitéEtrangère
G.L. BAD BE Co JOHN., b. JOE ES Suee- Pari» dlbisFaubourg Montmartre.
Ziedaar een dier vele klanken, waar ran
>nen zich zoo menigwerf bedient, zonder
zich rekenschap te kannen geven van
de ware beteekenis.
De hierboven aangehaalde drukt aller
minst uit eene gedachte van onafhanke
lijkheid en anarchie, welke laatste de ergste
is van alle ijraonieën.
B o s s u e t leert, dat waar de meester
ontbreekt, een ieder den baas speelt. En
waar iedereen baas is voegt hp er
aan toe verzucht de wereld in slavernij.
Waai ia bestaat nu de toare vipheid?
Bjjaldien wjj ta rade gaan bp onze
Heilige Boeken en de taal van alle vol
keren raadplegen, dan komen wp tot de
slotsom, dat de toestand cvrjj tezjjn» het
denkbeeld «slaaf» door dat van zoon en
erfgenaam verdringt.
Vrjjheij is ondenkbaar zonder God. Is
h6t niet op Calvariëo, op Golgotha, dut
wp voor de ware vrjjheid herboren wer
den, buiten welke er niets bestaat dan
slavernjj
De rationalistische wjjsgeer n houden
er eene eigenaardig begrip van vrpheid/
op na, en zjj verkondigen hunne ziers-
wjjze en driDgen ze aan anderen op, met
woest geweld en geschreeuw.
Zoo wp dus zoeken naar de wa*e vrp
heid, dan vinden wp die slechts in het
H. Evangelie, dat ons vermaant en leert
om niemand als onzen Meester te erkennen,
tenzjj den eenig ware, en dt ze is Christus.
Ziedaar cm zoo te spreken den
vrjjbrief des gewetens, dank welken wp
zjjn opgevoerd tot den meest verheven
rang, dien eenig sterfelijk wezen kan be
reiken. Hoe schoon en benijdenswaardig
is hp 1
De wet Gods is van de Roomscbe vrp
heid en het Roomsche recht de bewaar
ster; zp beperkt de vrpheid niet. De mate
der vrpheid houdt geljjke hoogte met de
mate van godsdienstzin.
Verplaatsen wp onze gedachten naar
verloopene tpden. Zien wp dan niet, dat
een volk, dat zjjo Geloof heeft afgezwo
ren, onder het juk geraakt van dwioge-
lar.djj en dat de vrpheid san zulk een
volk in allen deele ontvalt?
Alles stort dan ineeD, valt in pain als
eene ruïne, welke den bodem met afge
brokkeld steen bedekt.
Herinneren we ons slechts de Fransche
10.
(Vervolg.)
Drie bliksemsnelle flikkeringen werden gezien
en drie ruiters stortten van hunne rossen.
Deze schoten gingen echter in het gewoel
van irnnikende paarden en brullende Apachen
te loortoen echter ten tweeden male een
salvo losbrandde met hetzelfde gevolg, sche
nen de aanvallers te aarzelen, want zjj hielden
plotseling de teugels in en de paarden bleven
onbeweeglijk staan.
Nog eens, voor de derde maalriep de
trapper met donderende stem, en weldra knalde
het voor de derde maal.
Als met eenen tooverslag zwenkten de In-
dianen hunne paarden, en keerden terug naar
het raaste woud.
Dat is een storm afgeslagen, sprak de trap
per, terwjjl hjj opnieuw laadde, maar binnen
een half uur zuilen z\j terugkeeren, en ditmaal
te voet, of ik moest de listen en gewoonten
van deze wilden niet kennen.
Plotseling zond de maan hare straleD over
de vlakte, die de hut omringde.
Verscheidene Indianen kropen, om buiten
het bereik der vuurwapenen te komen, hunne
Revolutie. Was niet deze het juk der
dwingelandjj
«Wil meo ge vrjj waard b'pren voor
despotisme», heeft een denker gezegd,
«dan moet men zorgen het zich niet op
den hals te schuiven. De menschen heb
ben gemakkeljjk zeggen «Ik wil niet,»
maar hoe luider zp het uitschreeuwen,
des te vervaarlpker dreigt het despotisme
op heu neer te vallen het geschreeuw
van hunue hoovaardp en hunre machte
loosheid heeft het afge oepen. Verfoei,
veia'schuw, baat de dwingelandij, maar
in vredee naam, haal ze niet zelf u op
den hals. Blanc de Saint-Bonnet).
Zpn we niet reeds langer dan eeDe halve
eenw getuigen geweest van wisselende
regeeringsvormen Weet gp de roden
daarvan, kent gp de oorzaak van dit
geval, dat u met verbazing slaat en
W8&rvan gp de verklaring moet debet
blijven?
De oorzaak, zjj is deze: er huisde on
der deze verscheidene gedaanten van
Staatsbestuur geene levenwekkende z'el;
de geest, het hart ontbrak.
Laat ons dit duideljjker makeD, door
ons van eene vergeljjking te belienen.
Stelt n voor een lichaam, dat over alle
ledematen en organen beschikt, doch
waaraan de ziel ontbreekt. Wat is bet
anders dan een ljjk, dat tot ontbinding
en bederf moet overgaan
Wp vragen verder: Wat is dan de
ziel van een menschelpke maatschappij
Eu het eenige juhta antwoord op deze
korte vraag ia de ziel van eeo mensche
lpke maatschappij is het geloo', de
kennis en de dienst van God. Velen on-
zer hebben, in zondige verblindheid, de
misdaad begaan zich aau alle juk (e
onttrekken, zelfs aan het juk van ons
aller Vader, in den Hemel.
Deze arme verdwaasden vergaten io hun
ne hooraaidjj, dit er een God leeft en
hcerscht, en dat het zjjn de rechten van
dezen God, (trots alle ij dele tegenspraak
van verdoolde volken) waarvan de B.
Boeken gewagen.
De ondervindig leert het:
Zoo God niet heerscht d >or raiddel van
Zjjue gunsten, dan regeert Hp door de
rampspoeden, welke Zjjne verloochening
na zich sleept.
Aan God das moeten maatschappij en
individu de plaats afslaan, welke Hem iu
hun hart toekomt.
De gerst en het hart moeten toebe-
hioren san Hem.
En ziedaar mede den bat.d tus chen
ontvloden kameraden na. Zjj schenen zwaar
gewond te zjjn, want hunnen bewegingen waren
langzaam.
Die kunnen hunnrn stamgenooten veitelleD,
dat wij niet met erwtea schieten, zeide Ra
leigh.
Ik heb anders diep medelijden met heD,
vervolgde hjj, om zich wegets zjjne ruwe op
merking te verontschuldigen, die in eenen
eervolien strjjd zwaar gewond zjjn, maar deze
echurken hebben slechts hun verdiende loon
ontvangen.
Als wjj in hunne handen vielen, zou de
ellendigste en smartvolste dood ons deel
zj)n.
ZESDE HOOFDSTUK.
DE BESTORMING.
Inmiddels was de maan geheel opgekomen
en verlichtte derwjjze de kleine vlakte, die
het blokhuis omgaf, dat voor de oogen der
verdedigers niets verborgen kon blijven.
Deze hadden hunne geweren reeds weer
geladen en wachtten met een kl ppend hart
en vol sanning den aanval af.
De kinderen, die door het geweld ont
waakt waren, sliepen weerhet tiktakken
van de groote huisklok klonk duideljjk door het
Vertrek en overal heerschte eete doodsche
stilte.
De trapper was op zolder gegaan om den
omirek op te nemenRandolt hoorde ham
naar beneden komen.
de vrpheid en het Evangelie, tusschen
vrp-zpn en Christen-zpo.
Spanje.
Er is te Valencia een aanslag gepleegd
tegen republikeinsche afgevaardigden,
waarbjj tien personen zpn gewond. De
heeren Blasco Hanez, Menendes
en Pal 1 ar es begavin zich Dinsdag
ochtend ra eene bjjeenkomst, van deu
Repjblikeinschen kring naar de redactie-
bureaax van het dagblad El Pueblotoen
zjj plotseling door geweerschoten over
vallen werden.
Tien Republikeinen, waaronder M e-
nendes en Pallares, werden ern
stig gewond.
De aanslag werd gepleegd door geest
verwanten van Rodriguo Soriano,
en niet door Katholiekenzooals de anti-
clericale pers vermeldt.
Er heerscht hevige opschudding in de
stad de gewapende macht beschermt de
vereenigingsgebouwen en de republi
keinsche dagbladbureaux.
Japan.
Maarschalk Jamagata heeft tegen
over een veislaggever gezegd, dat een
heftige volksbeweging tegen den vrede
onvermijdelijk was.
Het oordeel over politiek loopt altpd
uiteen. Het Kabinet was echter eenstem
mig in zpn besluit voor den vrede. Het
was van oordeel, dat een voortzetting
van den oorlog Japan niet neg meer
bevooidetlen kon, want het zou Rusland
nooit kunnen dwingen Japans oorlogs
kosten te betalen.
Iotusschen zouden Japan's hulpmidde
len, die noodig zjju voor de ontwikkeling
van Mant-joerpe en Korea, uitgeput raken.
Jamagata erkende, dut de adviezen
ven Amerika en de Europeeeche mogend
heden tot het besluit van de Japansche
regeering bpgediag^n hebben, maar J a-
magata verklaarde zich volkomen be
reid de volle verantwoordelijkheid er voor
te dragen.
Duitfichland.
Een land, welks gebiedpalen voor de
socialisten gesloten bljjveo, is het Her
togdom Saxen-Altenburg.
Daar »taat «verboden toegang» voor
de roode bende.
Naar luid van een draadbericht nit de
Duitscbe hoofdstad, h dden de socialisten,
ter gelegenheid van het Corgres van
Jena, het voornemen opgevat, een uit
stap]» Ie dceu near het slot Lichtenberg
binnen het grondg bied van het Hertog
dom Sax n-ALetburg.
Doch de hertogelijke Regeering bljjkt
van dize gasten niet gediend.
Een R°geeriDgebesluit verbiedt den
Die schelmen zullen het ons nog la*tig ge
noeg maken, zei hjj; zjj hebben bundels rjjzen
bjj eengezameld en naderen reeds. Nu is op
passen de boodschap.
Deze woorden brachten leven in het gezel
schap. Ieder snelde naar zijnen post en nam
zjjn geweer ter hand.
Niet schieten, voor de roodhuiden hier zijn!
beval Raleigh. Ik zal hun voor ditmaal mjjne
kogels van het dak toezenden, want die kna
pen denkeu rookvleesch van ons te maken,
maar dat zal zoo gemakkeljjk niet gaan, want
water is er genoeg in de vaten, om hunnen
helschen g'oed te blusschen
Hierop ging de oude weer naar boven, en
Randolt hoorde, dat hij zich met de water-
va'en bezig hield.
Op hetzelfde oogenblik deed hem echter
ook een gedruisch van buiten bemerken, dat
de Indianen naderden.
De jonge jager zag eene donkere linie
voor zich, die uit vormelooze gedaanten be
stond.
Hjj, zag slechts de beenen zich op en neer
bewegen het hoofd en den romp kon big
niet onderscheiden.
Niet te vroeg schieten, waarschuwde me
vrouw Raleigh met bevende stem. Deze stond
dicht bjj Randolt met het geweer in de baad;
met opmerkzaamheid nam zjj de vreeseljjke
linie der Apachen in oogenschouw.
Als mjjne arme kinderen maar niet hur
warenklonk het van de bevende lippen der
koloniste.
Wees onbezorgd, zei Randolf vertroostend,
hotelhouders en herbergiers de socialis
ten onder dak te nemen en hun het kas
teel te laten zien.
De opmerkelijke gevangenneming
van Domela Nieuwenhuis te
Keulen, heeft, gelpk uit de inkleeding
van het bericht bljjkt, plaats gehad ten
gevolge van de voorzichtigheidsmaatre-
gelen, die de politie neemt, nu de Keizer
eu de Keizerljjke familie z ch te Goblenz
bevinden om daar de manoeuvres bjj te
wonen.
Het bleek voldoende te zpn, dut een
anarchist of vrp-socialist (de Köln. Ztg.
sprak ten onrechte van sociaal-de mocra-
craten) langs Ehrenbreitsteiu eu Coblenz
wilden sporen om hem in arrest te nemen.
Moge de gedachte, dat Domela
Nieuwenhuis eea aanslag op den
Keizer zou willen piegeD, ons vrpwel
belachelijk voorkomen, van de Dnitsche
politie mag geëischt worden, dat zp pre
cies wete of iemand een anarchist van
de theorie cf van de daad is.
Verwonderlijk mag het heeten, dat het
b9richt van Nieuwenhuis' invrij
heidstelling of van zpn behouden aankomst
op Nederlandsch gebied, nog niet is
Engeland.
In de Rassische kolonie van de Brit-
sche hoi fdstad beeft een anti-czaristische
meeting plaats gehad.
Zp werd gehouden in Whitechapel.
Doel ervan was een krachtig protest te-
gen de «belachelijke» constitutie, door den
Czaar beloofd.
De manifestanten betuigden hunne in
stemming met de revolutionnaire bewe
ging-
Ook eene Rassische vrouw wierp zich
als woordvoerster op.Zekere Mevr. Tarr,
eene Sint Petersburgsche, zeide, dat de
Russische natie niet mocht vergeten, dat
wanneer zjj zonder revolutie haar doel niet
kon bereiken, de revolutie het eenige
redmiddel was.
Eene theorie alzoo van «het doel wet
tigt de middelen.»
«Het volk» zeide zjj verder
«eisclit eene Regeering in democratischen
geest enalgemeen stemrecht.
De vergadering nam een beBlait, waar
in werd uitgedrukt, dat een gewapend
verzet van de zjjde des volks het ééaige
middel was om Rusland van het auto
cratische regiem te bevrjjden.
Rusland.
De ministers Bouliguine en Sa
kha r o f f, die Maandag van Peterhoff
naar huis reden, werden door dynamiet-
bommen begroet. Het rptaig van Bon-
1 i g u i n e werd geheel vernieldbjj be
kwam slechts lichte kwetsuren. De minister
Sakharoff werd echter ernstig ge- j
wond. Drie menschen werden gedood en
verscheidenen gekwetst.
Prins Tsitsianoff, grondeigenaar
zoolang ik het kan verhinderen zal geen
Apache deze ruimte betreden 1 Ook hoorde
ik steeds zeggen, dat de Indianen de kinde
ren sparen.
Geeft acht 1 riep op dit oogenblik Raleigh
van boven. Mikt slechts op hen, die de deur
naderen; laat de anderen maar over aan mjj
en aan Charles 1
Randolf zag, dat de linie tof op ongeveer j
dertig schreden genaderd was en nu stand
hield, om, naar het scheen, het zwakste punt
van de vesting te bespieden of de maatregelen
af te wachten, welke de verdedigers zouden
nemen.
Op dit oogenblik knalde de buks van den
ouden trapper, en spoedig ontstond er eene
opening in den kring.
Thans zag men duideljjk, dat deze uit
Indianen bestond, die takkebossen droegen
want de getroffen Apache stortte voorover ter
aarde.
Dit schot gaf het teeken tot den aanval.
Als een bruisende golf stormden de roodhui
den voorwaartsieder wierp zijn bundel rjj
zen tegen de hut en trachtte daarlangs naar
het dak te klauteren.
Doei onophoudelijk knalden de schoten der
belegerden, en het eene donkere lichaam na
het andere stortte neder, den grond met zjjn
bloed vervende.
De Apachen, wien het gelukte bundels te
bestjjgen, hieuwen met hunne tomahawks
tegen de wanden, die onder hun slagen dreun
den.
Hunne pogingen bleken "echter spoedig
te Gori, is op esnige kilometers van Tiflis
vermoord.
Eeu laaghartige moordplegiog heeft te
genover weerlooze Armeniërs plaats gehad.
Een 10-tal Armeniërs waren met hunne
families in een hnis gevlacht en verde
digden zich tegen de Tartaren. Toen ver
scheen de commissaris van politie voor
de deur, liet haar openen en gaf den
belegerden de verzekering, dat zjj op
bescherming konden rekeneD, wanneer zjj
hem volgden. De ongelukkige Armeniërs
volgden hem vol vertrouwen. De com
missaris bracht hen naar een plein en
verdween toen plotseling, waarop de Tar
taren als woestelingen de Armeniërs aan
vielen en hen doodden.
Niettegenstaande alle waarschuwingen
van industriëele zijde is niets gedaan om
den opstand te voorkomen. Thans is het
te laat. De industriëelen razen en tieren
zjj zjjn totaal geruïneerd.
De gevolgen van deze plundering en
brandstichting zullen in de buurt sterk
gevoeld worden, daar de bevolking geen
brandstof meer heeft. Ditbeteekeat niet
minder dan een volkomen stilstand van
zaken.
Frankrijk.
Te Parjjs is een soldaat, werkzaam aan
het Ministerie van Oorlog, met de noor
derzon vertrokken. Hij moet zich schal-
dig hebben gemaakt aan het ontvreem
den van belaagrjjke m litaire stukken.
De Fransche Minister van Arbeid zal
bjj de heropening der Kamers een wets
ontwerp indienen, betreffende het door
boren van den Col de la Faucille iu de
Jura, waardoor een kortere verbinding
tot stand zal komen tusschen Parjjs, Ge-
nève en Boven-Italië.
De kosten van dezen arbeid worden
geraamd op 115 mi lioen francs, waar
van 55 millioen francs voor rekening
van de Fransche regeeriug en de overi
ge 60 millioen voor rekening vaa de
maatschappij tot exploitatie van den
spoorweg Parjjs—Lyon— Middellaudsche
Zee en het kanton.
De Eclair is tegen dit ontwerp, waar
bjj, volgens haar meening, bjjaa uitslui
tend rekening gehouden is met de be
langen van Genève.
De postbeambten van Parjjs hebben
besloten, verhoogiog van loon en ver
meerdering van personeel te eischen. Zjj
zullen een bond oprichten, met bet doel
deze twee eischen eerder vervuld te zien.
Eind September zal een congres plaats
hebben, dat zich met deze kwestie zal
bezighoudeu.
Een verschrikkelijk geval.
Maandag ontspoorde te New-York na-
bjj de 53ste straat de lachtspoorweg. De
trein bestond ait vjjf waggons, waarvan
er een kantelde en op de straat viel. Deze
waggon met 40 menschen er iu werd
letterljjk verbrjjzeld; 10 menschen werden
gedood en 50 gekwetst.
vergeefsch te rjjn, want de veste was met
krachtige boomstammen gebouwd. Boven den
rard des daks durfden de aanvallers hunne
hoofden niet meer laten zien, want zij onder
vonden, dat ieder, die dit beproefde, het
slachtoffer werd van de zekere buks eens ver
dedigers, die het bovenste gedeelte van het
huis geheel beheerschte.
Toen nu eindelijk ook van beneden schot
op schot viel, toen bjjaa iedere kogel eenen
bestormer doorboorde, begrepen de Apachen,
die het hun op deze wijze niet gelukken zou.
Reeds vei lieten eenigen moedeloos do kamp
plaats, toen het hoornsignaal van den hoofd
man den afiocht blits.
Past op 1 klonk het weer van boven. Geeft
hun nog wat mee op den weg 1
De schoten, die nu volgden, konden hun
doel niet missen en maakten den aftocht
der Apachen dan ook tot eene ontstuimige
vlucht.
Voor een uur hebben wij nu weer rust,
sprak Raleigh, de ladder afdalende.
Misschien voor immer, antwoordde Ran
dolf.
Gjj kent onze Indianen no< niet, mijn jon
gen, hervatte de trapper, Zoodra die schurken
verliezen hebben geleden, worden zij taai
dan dorsteD zjj raar wraak, en zetten zjj vaak
alles op het spel.
Wordt vervolgd).
ABONNEMENTSPRIJS
PRIJS DHR ADVBRTBNTIRW.
AGITE MA RON AGITATE.
PK O 1LLEIOS
