No. 6102
Maandag 18 September 1905
30ste Jaargang,
Ht)ag6laó voor <3Tooró- &n
De Politieke toestand.
Onder de wilden.
Buitenland.
pbus dub jLBVSBTBSprnnr
Een persbureau in het Va-
ticaan.
Duitschland.
Japan.
ABONN BMBHT8PB.I J B
Pet 3 maanden tooi Uaarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re dacten r-D irectenr W. KÜPPERS.
BUREAU St. Jansstraat Haarlem
f 1,20
1,50
2,90
0,03
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 71/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publicity, Etrangèn
*A(flTE MA KON AGITATE. G.L. DAÜBE Co JOHN., F. JONES Succ. Pari» 31 bisFavbourg Jlontmartre.
Dank zjj de naverkiezingsn, welke moes
ten plaats hebben, wjjl een paar der nieu
we ministers hnn Kamerzetel aan hun
bewindsfunctie opofferden, zjjnerwatpo-
Htieke redevoeringen los gekomen, die den
Bluimerenden politieken toestand weer even
deden ontwaken. Eu toen bleek, dat het
daarmede nog altjjd niet zuiver gesteld is*
Hoor b.v. wat te Rotterdam de toen
nog candidaat zjjnde heer S. van den
B e r g h aan zjjn kiezers vertelde. Hg
noemde het «dnidetgk, dat men zich na
de verkiezingen aan de rechterzijde heeft
geschaamd over de antithese. Aangeno
men mag dus worden, zoo ging hg voort,
dat deze dood is, maar de kerkelgke coali
tie leeft nog. Dat bljjkt vooral in de
laatste dagen.»
Dit laatste is juist: ede kekeljjke
coalitie leeft nog.» Maar wat dat schaam
tegevoel betreftHoe kan de rech
terzijde zich schamen over iets, wat on
danks haar bestaat? Men kan hoogstens
zeggen, dat tjjdens den <K u i p e r-koers»
de antithese wat scherper op den voor
grond is gebracht, omdat achter de mi
nisterstafel een man stond, die met zeld
zame juistheid de begrippen, levend in de
geesten en drjjvend tot daden, wist te
omlyneneeu man, door wien die be
grippen als 't ware tastbaar werden ge
maakt. Maar geschapen heeft hg die be
grippen niet; hg vond ze en accentueerde
as, meer niet.
Maar el schaamde de rechterzijde zich
nn nog zoo hard, daarmede zon toch aan
da antithese, aan de tegenstelling tus chen
geloof en ongeloof, de doodsteek niet zjjn
toegebracht. De oorsprong dier tegenst el
ling ligt te diep, dan dat de menschden
stroom kan stniten, welke nit dien oor
sprong opwelt. Zeker, nn eens zal die
stroom sneller vlieten, dan weder zach
ter, ja als vsrborgen soms voortkabbelen,
maar hij is zoo oud als de wereld en zal
eerst met die werell zgn loopbaan vol
einden.
Nog eens intusschen, wjj schamen ons
over die aotithese volstrekt niet. Inte
gendeel, wjj gaan er neg altgd fier op,
die partg des geloots te dienen, em
fierheid, welke bg htel de rechterzijde
wordt aangetroffen en 't cement voor de
Christelijke coalitie zal big ven.
De heer M a rc h ant, die ook te Rot
terdam optrad, maakte een opmerking
van gansch anderen asrd. Terwjjl men
PR01LLET0H
over 't algemeen de verwachting is toe
gedaan, dat de komende parlementaire
periode, waarin geen vaste meerderheid
in de Tweede Kamer bestaat, zich
uiet door glass of kracht zal ouderschei
den, msende genoemd Kamerlid, dat «wjj
staan aan het begin van eea uiterst be
langrijke periodedeze regeering zal
moeten voorbereiden, wat dr. Kuyper
had moeten doen, als hg dr. Kuyper
vau vroeger gebleven was.»
Die laatste aardigheid de zooveel-
ste variatie op het afgezaagde thema der
«oude plunje» doelt zeker op het huis-
mauskiesrecht of iets van dien aa rd.
Maar dan is het toch een aardigheid van
bjjsler weinig pit, want minister Kuy
per heeft waarljjk genoeg arbeid ge
leverd, zrodst het onbillgk is, hem te
vervrjjten, dat hg niet cog meer zaken
heeft aangevat. Rest het overige van
bovenstaand citaat uit een verslag van
Mr. Marchant's rede. Hg zegt daar
wjj gaan een «uiterst belangrjjke perio
de» tegemoet. De Rotterdamscbe hoor
ders moeten wel hebben gedachtnu zullen
wjj de plannen der Regeering'oooren ont
vouwen Maar dit geschiedde niet.
Integendeeler kwam een toelichting
die voor het brave auditorium een koud-
waterstraal moet geweest zjjn:Spr. zocht
toch de belangrijkheid hierio, dat «deze
regesring zal moeten voorbereiden.»
Ziedsar opeens klaar geschetst, hoever
de jongste stembus ons achteruit hteft
gezet. Wjj hadden een ministeriedat
tal van belangrijke zaken gereed had
voor behandeling. Thans hebben we er
een, dit «zal moeten voorbereiden», Aan
genaam voornitzicht voor allen, die niet
konden wachten «geen caeht en geen dag».
Het ministerie-K u y p e r stond gereed,
om aan dat wachfaa een einde te maken
het Kabinet-De Meester zal «voor
bereiden». Geduld dus 1
Wat er voorbereid zal worden, scheen
de heer v. d. B e r g h bijzonder goed te
weten. Z. i. zal b. v. «op de vraag, waar
het geld vandaan moet komer,dit minis
terie ongetwjjfeld een bevredigend ant
woord geven. Geen geld zal er komeo
nit de verhoogicg van het tarief, maai
de middelen zullen worden gevonden door
een meer rationeels regeling der diiecte
belasting, door een regeling in dien zin,
dat de bestaande vermogens- en bedrijfs
belasting zullen worden omgizet in een
directe inkomstenbelasting. Waavscbjjnljjk
zal het bovendien noodig blgken, de suc
cessie-belasting te verhoog in en b llgker
12.
(Vervólg.)
Het rjjs werd op eenen hoop samengedragen
en aangestoken in de wanden werden nog
meer schietgaten geboord, en daarop versterkte
men den ingang door nieuwe dikken balkeD,
die buiten en binnen werden aangebracht.
Onder deze bedrjjven brak de tweede nacht
aan.
Reeds was de oude trapper beBloten, met
een vaa'je naar de bron te gaan om frisch
water te halen, waarbij Randolf hem met zijn
geweer den terugtocht zou dekken, toen
Charles, die als schildwacht op het dak stond,
aankondigde, dat de Indianen zich aan den
zoom des wouds vertoonden.
Spoedig had Baleigh zich overtuigd, dat
de Apachen eenen nieuwen aanval in den zin
hadden en dat zjj dien wilden ten uitvoer
brengen voor de maan opging.
Daar zijn we weer tens recht onverstandig
geweest, sprak de trapper verdrietig. "Si ij had
den het rjjs eerst thans moeten aansteken om
aan onze buksen een zeker doel te verschaf
ten, maar een teerton, die ik daar ergens heb
zien ligge-i, kan ons zoo lang van dienst zgn
tot de maan opkomt.
Raleigh droeg het genoemde voorwerp
naar buiten, zette het op eenen paal en stak
bet aan.
In weinige seconden verlichtte zijne vlam
de vlakte voor bet huis en zag men de Apa
chen in woeste scharen aanrukken om de
vesting te bestormen.
Ditmaal zullen wij het bard te verantwoor
den hebben, dacht de oude jager, toen hij de
donkere rijen van den vijand overzag.
Nog eer de trapper die woorden geëindigd
had, begon reeds de strjjd Honderden pijlen
doorkliefden de lucht. Een waar vuurwerk
werd tegen het blokhuis geslingerd, want de
pijlen waren alle van brandende bundels voor
zien.
Gelukkigerwijze bereikten de meeste pjjlen hun
doel niet.
Slechts weinigen boorden hnnne spitsen in
de balken der hut.
Raleigh liet de verdediging met de Vuur
wapenen aan de anderen over; hij zelt hield
zich bezig met, door middel van een langen
staak, de brandende pjjlen uit de wanden te
slaan.
Zoo duurde het gevecht wel een half uur
lang.
De teerton doofde langzamerhand uit en
steeds duisterder werd de vlakte. Bandolf en
zjjne helpers beantwoordden het schieten der
Indianen zoo snel zjj konden, maar hunne ko
gels schenen weinig indruk op de aanvallers
te maken.
te regelen, en mochteD r'e uitgaven ook
daarmede niet worden gedekt, dan zal
men moeten overgaan tot de heffing eener
belasting op voorwerpen van weelde,
zoodat alweer de belast'mg zal worden
gelegd op de schouders van hen, die de
meeste draagkracht bazitteD, getrouw
alzoo aan de onde vrjjzinnige belasting-
politiek».
Ziedaar in een verkieziogaspeech ia
een ommezientje opgelost het moeielgke
vraagstuk, waar minister P i e r s o n in-
dertjjd geen raad mee wist en waar Mi
nister De Meester wel gedacht over
peinzen zal. Want jaist de financiën vor
men den Gordiaanschen knoop in het touw,
dat de heer G o e m a n-B o rg e s i u s
om zgn negen uitverkorenen spande. Jam
mer, dat hg den heer v. d. Berghniet
naar 't Voorhout heeft genoodigd, want
die zou den knoop wel doorhakken.
Merk intusschen op, hoeveel voorzich
tiger de heer M a r c h a n t die al eeos
achter de Kamerschermen keek zich
uitliet. Hjj had het uitsluitend over voor
bereiden. «Er moet, zoo zeide hg, waar
borg zjjo, dat er in de eerstvolgende wet
gevende periode vooruitstrevend zal wor
den geregeerd; waarborg ook, dat er een
democratische richting in ons Staatsbe
stuur wordt voorbereid. Mat dien eisch
hangt samei de verwachting, dat in de
aanstaande vierjarige wetgevende periode
aan de oide zal worden ge-tald de voor
bereiding van de finale uitbreiding van
het kiesrecht.»
Na Rotterdam 1 en V, mitsgaders Arn
hem behouden zgn gebleven voer de libe
ralen, zal volgens M. M a r c h a u t, die
wairborg er zjja, en zal hit Kabinet
krachtig kunnen gaanvoorbereiden.
J«, ja, we zgn in Juni wel opge
schoten.
Paus binnen de Vaticaan-
een persbureau vestigen
wil Z. H. de
sche muren
waarvan ook de niet-Katholieke bladen,
teneinde zich voldoende op de hoogte te
kunnen stellen, gebruik kunnen maken.
Men is dus in bet Vaticaaa van plan
een speciaal bureau voor de pers in te
richteo, waar de journalisten zonder uit
zondering van richting, alle gegevens en
informaties kunnen bekomen.
Z. H. de Paas hoopt door deze maatre
gel het verspreiden vm valsche betichten
over den H. Stoal tegiu tgaan en tevens
de Katholieke pers gelegenheid te geven
zich omtrent kwestie3 ten opzichte van
Kerk en Pausdom behoorlgk op de
hoogte te stellen.
Het bureau zal volgens beweren
door een afzonderlijken telefoaischen draad
met het Kabinet van den Kardinaal
Staatssecretaris verbonden worden.
Het behoeft zekör geen bitoog, dat
wjj dezen maatregel van den H. Stoel
van ganscher harte toejaichen.
Dat de H. Stoel de pers hoogacht
en waardeert en hare verhevene zen
ding erkent, daarvan getuigt cene reeks
van Encyclieken.
Vooral Zalirer Leo XIII en onze
thans regeerende Stedehouder hebben de
zending van den Katholieken jouraalist
in haren ganscheo omvang in het licht
gesteld.
Deze zending betreft vooral het wier-
leggen van alle aanvallen tjgen Kerk en
Geloof, we ke de godsdienstloze pers
niet ophoudt te vermenigvuldigen.
Ten gerieve van de Ka'holieke psrs
en tevens als bevestiging van de hooge
roeping van den Katholieken journalist
Juist had Randolf zjjne buks weer aange
legd om haren inhoud den Apachen toe te
zenden, toen de stem des trappers r ep
Wjj moeten vlieden, het dak braadt en zal
binnen weinige minuten zijne vlammen ten
hemel doen stjjgen. Waar zijn de kinderen,
zuster
Hier, hier, antwoordde de kolonis'e met
bevende stem, en zij haalde de kleintjes,
welke zjj in eenen hoek verborgen had, te
vooischjjn.
Gjj snelt vooruit, zei Raleigb, en mijn mak
ker en ik zulleu den terugtocht dekken. Naar
den kant der rivier heb ik geene Ind anen
bemerktdaarheen zullen wij vli- den. Moed
gehouden, mjjne vrienden, God verlaat de
Zijnen niet
Mevrouw Raleigh nam hare buks op, wierp
die over den schouder, greep de handjes der
kleinen, beval den ouderen knapen hRar op
den voet te volgen en verklaarde zich toen
gereed-
En nu, in Gods naam, voorwaarts I riep
Ba'eigh en schoof de grendels Weg.
De teerton was uitgebrand; dikka duister
nis heerschte alom. Onheilspellend lekten
kleine vlammetjes langs de balken van het
dak, en nu en dan vloog snorrend «en nieuwe
pjjl in het houtwerk.
De koloniste sloeg de richting irr, welke
haar zwager had aangeduid de beide jagers
volgdeD, met de buksen schatvaardig. Onge
veer honderd schreden hadden zjj afgelegd,
toen de weduwe plotseling bleef staan. Zjj had
met schrik bemerkt, dat de Indianen hare
Uit s'Keizer's re je te Cobleuz neme a
wjj nog de volgende woorden over:
Hoog eu machtig eu sterk staat daar
het Duitsche Huis, integendeel, eveuals
ous Statenhuis, in kamers en kamer ij es
en groote zalen, als naar den eisch en
natr de overlevering in verschillende
kleuren groen, wit, z "art, rood, blaaw,
blauwwit eu zwartwit en ook weer als
in ons roemrjjk stamhuis met twee ka
pellen, een v^or Protestanten en een voor
Katholieken, opdat beide in eendracht
naast elkander hun godsdienstplichten
vervallen mogen.
Ea boven het beschermend tinnendak
we at in de lucht de Rjjksbanier, de oude
Duitsche ad* laar, waarnaar alle Daitschers
met trots opblikken en in het hnis woout
een frisch opgroeiend Daitsch volk, dat
trouw is aan zgn uit zjja stam voortge
komen Vortt.
Onder dit volk zjja niet de minste mjjn
Rijnlanders, voor wier Katholieke leden
onlangs nog op zoo hcerljjke wjjze de
aartsbisschop van Keulen de belofte van
trouw heeft herhsald, welke ik met har-
telgken dank heb aangeoomen.
Aan dit volk wenschte ik van harte,
dat het in vrome eendracht in dit huis
met elkander leven zal, voor alle dingen
bjj eerbied voor den persoon van en voor
Je waa digbeid in ieder mensch opblik-
kend naar het firmament, 'o welk zich
boven ons huis welft, en ziende naar den
gemeenachappeljjken Verlosser en Heiland,
van Wien wg hopen en verwachteo, dat
Hg ons van onze zonden verlost en naar
ODzenal ie rheiligsten God en Vader, voor
wien wjj in eerbied de knie buigen.
Wet zal Japan met China gaan doen
vlucht moesten ontdekt hebben, want zjj hoor
de de schreden des vijands in hare onmiddel
lijke nabjjheid.
Wjj moeten terug, fluisterde zjj Raleigh
toe.
Dra had zich deze overtuigd, dat hun de
vlucht was afgesneden. Was hjj alleen geweest,
hjj had er zich doorheen geslagen, maar met
de kinderen was dit onmogeljjk hjj moest dus
tot den terugtocht besluiten.
Deze moest echter overhaast gesehieden,
want hoe licht kon hun dien worden afge
sneden 1 Bliksemsnel greep hjj de kleinen en
voort rende hjj naar het brandende blokhuis,
dat hun slechts een voorloopige bescherming
koD verleenen.
't Was boog tjjd. Juist had Raleigh de kin
deren in veiligheid gebracht, toen ook de
wilden reeds aan kwamen stormen.
Eene luide kreet overtuigde den trapper,
dat zjjne schoonzuster, die haren tweeden zoon
vasthield, in gevaar was.
Zjjn geweer als een knots zwaaiende, sprong
hjj de arme vrouw te hulp; een Apache had
haar gegrepen, maar op hetzelfde oogenblik,
dat de wilde haar op den grond wilde
werpen, trof hem den kolfslag van den trap
per.
Een tweede Apache, die in de duisternis
te voorschijn kwam, stortte bet volgende oogen
blik ter aarde, door een kogel van Bandolf
getroffen, en nu konden allen zich in het
blokhuis redden, welks zware deur hun spoe
dig bescherming bood.
Onder woest gehuil omsingelden de Apa-
Deze vraag is met den oorlog geëin
digd is, zjj is actueeler dau ooit.
Men voelt, dat Japan zal trachten ia
China uit te lokken, wat het zelf heeft
gemaakt en waardoor het nn geworden
is tot de erkend geljjke in Westersche
krijgskunde van de Enropeesche mogend
heden.
Men kan beredeneeren, welk een
machtsmogelgkheid sluimert in de tal-
looze milioenen van het Chineesche slui
merende volk, dat slechts wacht op een
stoot, die de krachten ontketent, de en
ergie ontwaken doet.
De tBirmingham Post» is nn echter
in de gelegenheid onthullingen te doen,
welke licht zulleD werpen op den onmiddel
lijk te wachten diplomatieken en politieken
toestand in Oost-Azië, die het gevolg
zgn zil van de beëindiging van den
oorlog en de elaiting van het nienwe
Japansche tractaat, dat spoedig gepubli
ceerd zal worden, maar met het oog op
het Russo-Japansche vredes-tractast nog
eenige wijzigingen moet ondergaan.
Het belangrjjke punt in deze onthnl-
iingen is de zekerheid van eene reeds
lang bestaande inoige vers'andhouding
tusschen Japan en China, welke reeds voor
bet begin van den oorlo g beklonken was
tusschen de twee regeeriugen, ea aan het
verloop van dien krjjg een karakter geeft,
dat nog meer dea Japaascheo invloed in
China zal versterken dan iedereen ducht,
omdat het voor de hand lag.
Immers. Japan heeft, toen Rusland
weigerde tegen zjjn bepaalde belofte in
Mantsjoerge te ontruimeD, tegenover de
Chineesche regeeriug bjj t-ej geheim trac
taat, gedateerd 13 October 1903, als het
ware op zich genomen, om de Russen
te varjageD met geweld van wapenen, en
deze gewesten dan aan China terng ta
geven, waarvoor Japan recht zon ont
vangen op zekere betalingen en zekere
voorrechten ontvaDgeo, die nooit bepaald
omschreven zgn, maar van het einde van
den oorlog zouden afhangen.
Dit geheime verdrag was aan Engeland
bekend en heeft zoowel invloed uitgeoe
fend op de sluiting van het nauwer ver
bond met Engeland, als op het vredes
verdrag te Portsmouth.
Die lieve Eugelsche Politiek toch
Hoe betaogrjjk het nu is te welen, dat
Japan daarom ook al eene oorlogsschat
ting aan Rosland «tchenken» kon, omdat
het verzekerd was van China als beta
ling van zjjne gewapende diensten, con
tanten en andere indirecte voordeeien te
zullen ontvangen, belangrijker is het
we herhalen het dat er das reeds
bljjkbaar zulk eene innige verstandhou
ding tusschen de twee Mongoolsche mach
ina bestaat en dat de oorlog tegenover
China werkeljjk het karakter heeft ge
dragen van een omschreven «proefstuk»
dat schitterend geslaagd is.
Voordat Japan zgn eisch tot vergoe
ding der oorlogskosten te Portsmouth
liet vallen, heeft het van China nog een
chen spjedig daarop de kleine vesting de
tomahawks dreunden tegen de balken en de
belegerden zagen zich den ondergang nabjj.
Wel trachtten zjj nog door goed gemikte
schoten de wilden te verdrjjven, maar deze be
merkten het in de duisternis niet, wanneer
de een of ander yan hen viel,
In dezen uitersten nood, toen zich allen reeds
tot den dood. voorbereidden, vernam het scher
pe oor van Raleigh een eigenaardig gernisch,
dat steeds nader en nader kwam.
Spoedig onderscheidde hjj d alop van
eenige honderden paarden, en tervrjjl hjj nog
nadacht, wat dit beteekende, drong een wild
krjjgsgeschreeuw tot hem door daarop volgde
een hevige strijd en eene vreeselijke worste
ling.
Dat zijn de Pawnee's 1 Wjj zijn gered, Pjjl-
spits is gekomen 1 Een hoezee voor den edelen
hoofdman I riep de oude ttapper uit en schoof
de grendels vaa de deur weg.
Ben Indiaan stond plotseling te paard
voor hen, de Apachen waren echter verdwenen.
Welkom, dappere Pawnee 1 riep Baleigh.
Panetana zond mjj hierheen om hare red
ders te danken, zei de hoofdman, maar
thans moet de roode krjjgsman weir heen.
Zjjne jonge krjjgsmakkers wachten op hem.
wjj zullen de Apachen vervolgen en vernie
tigen
(Wordt vervolgd).