6113
J
Zaterdag 30 September 1905.
k
30ste Jaargang,
fbagêlaó voor cfëooró' en Suió-dtollanó.
De moderne vooruitgang?
Om Mijnentwil.
Buitenland.
B1NN N LAND.
BUREAU St. Jans straat Haarlem
Rusland.
Engeland-
Italië.
Oostenrij k-Hongarij
ABOJTIfBHtKITTSPBIJB
Pet 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het bnitenland 2,90
Afzonderlijke nnmmen 0,03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re daoten r-D irectear W. KÜPPER8.
PBUS DHB ASVBBTBirriBH.
Van 1—6 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Contant
50 Cents
7'/, t
▲GtlTB MA WON AGITATE.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publicité, Etrangèn
Q.L. DA DBE Co J OHNf. J 0JS/E8 Suco- Paris Slbie Faubourg Montmartre.
Wg belevep een tjjd, waarin de tro-
°en wankelen en de Vorsten in onrnst
Dunne dagen slijten. Alom heerscht onte
vredenheid, van de hoogste tot de laagste
Dringen wordt geïntrigeerd, verandeiing
brengen in de maatschappelijke verhou
dingen, omverwerpen van het bestaande,
dat is de leuze van onzen tijd.
Twee Noorsche volken, Zweden en
Noorwegen geven ons daarvan het
bewijs.
Hit een interview, dat een dagblad-
•chrjjver met Eoniog Oscar, heeft ge-
bad over de schs iding van deze twee ian-
den, valt op te merken, dat de Vorst bit
ter wee gevoelt ovsr zijn ontrouwe Noo-
reu, die niet langer onder zgn scepter
zich wilien onderwerpen.
Zjj willen vrij zÜa» en nopens die vrij
heid verklaarde Koning Oscar het vol
Sende
Ik heb de leden van het Noorweegensch
Raads-Comité den 27«n Mei in dit Ka
binet gehad.
Ik heb hon gezegd, dat ik den vrede
wilde en de eendracht, dat de geheele
naoeielflkheid zou worden opgelost, maar
ze hebben mij aanstonds hun ontslag
aangeboden, omdat ik niet op staanden
voet de wat wilde bekrachtigen, welke
bet Storthing had gestemd.
Ik heb hun het ontslag geweigerd,om
dat ik voor het oogenblik geen nieuw
Noorweegsch Kabinet kou vormen.
En daarom hebben ze mij vervallen
verklaard.
En dat is een groote onrechtvaardig
heid, want zij hadden alles gedaan en
zoodanig zelts voorbereid, dat zg mg
verhinderden een ministerie te vormen.
Zjj hadden zelfs verklaard, dat de Noor
die van mg een poitefeuille vou aanne
men, e?n vaderlandlooze zou zjjn.
Wat kon ik doen?
slijpt gö wel
Zg zgn niet oprecht geweest.
Mgn zoon was te Christiania geweest
en toen bg terugkwam, heeft bg mg ver
klaard, dat het mg onmogelijk zon zgn
op dat tjjdstip een Kabinet te vormen.
En zg zgn het zelt, die veroorzaakten
dat de Noren mg verantwoordelijk stel
den en van den troon vervallen ver
klaarden.
Doch men heeft het volk bedrogen.
Nooit ben ik in Noorwegen impopu
lair geweest.
FEUILLETON
10.
Vervolg
In een ho-k bevond zich eene manshoope
staande lamp met een vierkant, rozenrood
lichtscherm omhangen, in een snderen stond
op een zwart voetstuk eene bekoorlijke Psyt
che. Eene fraaie, ouderwetsebe klok tikte
langzaam op den schoorsteenmantel, bjj de
lamen stonden groote groepen, kostbare hooge
palmen.
Annalieze, die nu opstond, paste in haar
donkerroode japon voortreffelijk bij de heele
inrichting.
Met welgevallen had de professor om zich
heen getier, met welgevallen bleven zjjn oogen
nn op het jonge meisje rusten.
Bevalt het u bjj mjj P vroeg zij ver
heugd.
Heel goed. Goeden avondHjj drukte
haar vriendschappelijk de hand. Wat is dat
voor een fraaie schilderjj Mag ik ze wat meer
van nabjj bezien.
Natuurlijk moogt gij dat P Ik zal de lam-
pekap even weg nemen, dit rose licht werkt
ongunstig op dc schilderij.
Ik begrjjp het niet. Ik ben wel end
nu, ik ben 77 jaar en ik zou ncoit
gedacht hebben dat te mccten zien, al
vorens mgn oogen voor goed te sluiten.
't Is als een verwjjt, dat men mg ge
daan heeit, dat ik niet onmiddellijk voor
de mobilisatie heb gezorgd, en zoo de
zaken zich heb laten afwikkelen.
Wanneer men mgn leeftgd heelt, heeft
men heel wat miseries gezien, doch die
van den oorlog is de ergste. Ik heb den
vrede gehandhaafd in mgu twee koning
rijken geheel mgu levenik kan nu ou-
mrgelgk er Daar verlangen degenen, die
ik beide eenigszins als mgne kinderen
beschouwde, voor mgn oogen elkander
te ziea dooden.
Oveiigens koester ik de vaste hoop,
dat snik een groot ongelak niet zal ge
beuren. Doch de Noren hebben ougeljjk
met zich mobiel te maken, want bet
Zweedsche volk, het kan wel wat eigen
aardig zij o, maar dat verduurt niet tot
in bet oneindige vyandeljjke bedreigingen
en vertooniugeD, voorBl wanneer het weet,
de eterkt8te te zgn en dat zgn regeering
geljjk heeft.
Doch wg zullen vrede houden. Het is
evenwel zaak hem duurzaam en ernstig
te maken, en daarom vraagt men, dat de
vestingwerken zollen worden geslecht.
Men heeft gezegd, dat Zweden den af
braak wil van oude stetke kasteelen, die
geschiedkundige monumenten zgn. Dat
heelt Zweden nooit gewild en dut weten
de Noren zser goed. Wat Zweden wil,
is dat de nieuwe en tegen Zweden opge
trokken vestingwerken verdwgnen.
Een weinig beteekenende maar billyke
vraag.
De eendracht zal niet terugkeeren.
Die de ongerechtigheid hebben ge
zaaid, zullen er de vruchten van plukken.
Persoonlijk hen ik overtuigd, dat geen
mijner zoons noch kleinzoons ooit koning
van Noorwegen zal zjjn.
Noch de koningin, noch ik zoudenors
willen scheiden van een van onze hinderen.
Wanneer een der n jjnen den troon van
Christiania zou beklimmen, zou men hem
verwjjten niet als koning van Noorwegen
te fcaadelen, maar als mgn zoon.
Dat zou voor irjj hetzeltde zgn.
De scheiding van Zweden ea Noor
wegen, 't is een soort gedeeltelijke revo-
latie, waar de guillotine, de woeste benden,
de stroomen bloeds ontbreken, maar die
veel Ijjden brengt aan den oaden, wei
willenden koning Oscar.
Het was een tamelijk groot landschap ge
titeld Voor-Lante. Slechts hooge boomen, een
helderen waterspiegel, en op den achtergrond
een blik in de verte maar hoe was dit
beeld geschilderd Welk eene eigenaardige
kristalheldere lucht, welk zacht, teeder, ont
luikend looverals silver zoo schoon was
deze heldere waterspiagel, waarin het beeld
der b-omen weerkaatste.
Een eenzame vogel zweelde met breed uit
gespannen vleugels daar boven, en in een zacht
blauwen nevel verdween op den achtergrond
het verlokkende vergezicht.
Giegorg bleef lang in stille bewondering
verzonken voor dit beeld staan.
Hebt gjj dat zelf uitgezocht P Of kreegt
gjj het als een geschenk?
Annalieze lachte. Wie zou mjj zoo'u
schilderstukken ten geschenke geven Neen,
ik heb het gekocht na een harden slrjjd met
Grootma, die eerst volstrekt niet wilde, dat
ik een schilderij zou aanschaffen—zij vond
dat iets heel overbodigs en als het dsn zjjn
moest, kon ik wel iets anders nemen. Zjj vond
aan deze schilderjj niets aan, Maar ditmaal
zette ik mijn zin door.
Doet gij dat dan niet meest altjjdP
Ach neen! Het stuit mjj tegen de borst
altjjd en altijd weer met grootmama te twis
ten. Zjj is immers eene oude dame die er
aanspraak op maken kan, dat men haar ont
ziet; en op hare wjjze is zjj toch lief en goed
voor mjj. Verschillende dingen echter moet
ik hebben, dat voel ik, en dat zet ik dan
Ook ia Oostenrjjk-Horgarjje wordt de
toestand hoogst ernstig.
Nu de oppositiemannen uit Hongarjje
op den Hofbnrg te Weenen zgn geweest
is ds opgewondenheid eu verontwaardi
ging van de revolutionnairen iu hevige
mate toegenomen.
Over de ontvangst der afgezanten door
keizer Frans Jozef heerecLt groote
ontevredenheid.
De Egyetertes, het. blad van Kossuth,
ziet iu hetgeen thans gebeurd is, het
voorstel van de iuvearing van het abso
lute stelsel. Iets dergeljjks voorziet ook
de frankfurter Zeitung. Dit blad zegt
«Wat heeft de krooneigenlgk voorge
had, toen zjj de vjjf leiders dtr oppositie
naar Ween6n ontbood? De Keizer stelde
hen een ultimatum, liet hen geen tjjd
om te antwoorden, en verwees beu naar
Goluchcwski.
«Dat ultimatum had ook wel Daar
Hongarjje kunnen gestuurd worden of
kan de persoonlijke vernedering van lei
dende persoonlijkheden een doel hebben
«De toestand is thans niet meer te
overzien. Op tegemoetkoming van de
Magyeren is niet meer te rekenen. Dus
een sabelbewiud
«Maar de geschiedenis heeft bewezen,
dat het niet gemakkeljjk is, Hongarjje
met geweld te onder Irukkeu.»
Hoe het ook zg, keizer Fran sJozef
beleeft geeu aangenamer tjjd, de crisis is
zoo ernstig, dat alles te verwachten is.
Iu de naaste toekomst kan verwacht
wordeu, dat Oosten»jjk-Hongarjje van el
kaar wordt gerukt.
Men kan aannemen, dat de oproerige
beweging in hetCzaremijk is onderdrukt.
Dit neemt echter niet wedat nog da-
geljjks moordaanslagen plaats hebben.
Zoo werd eergisteren een kozak en een
gevangeuisopziebter gedood.
In October zal er een congres van
Russische journalisten [laats hebben,met
inbegrip van de Poolsche, Finsche, Jood-
sche en Kaakasische, waar de vraag van
deelneming aan de Rjjksdcem* zal wor
den besproken.
Het verbljjf yan de keizerljjke fa
milie van Rusland op de Finsche eilan
den, dat volgens hes oorspronkelijk plan
slechts vjjf dagen doren zou, werdt nog
met geweld door, maar aangenaam is mij dat
niet.
Hebt gjj alleen deze schilderij maar in
uwe kamer. Uwe grootmoeder beweert echter
alt;d met trots, dat gjj zalf ook heel aardig
schildert. Het verwondert mij, dat ik niets
van u zelve hier zie.
Het jonge meisje zag er wat verlegen uit.
Nog kort geleden, hingen er daar een paar.
zeide zjj aarzelend.
Tot voor eenige weken heb ik zelfs ge
dacht, dat ik aardig schilderde—maar wie
weet, of mijn leermeester en alle anderen mjj
dat maar niet wijsgemaakt hebben
omdat omdat ja, dat behoort
nu ook tot hetgeen ik u heden vertellen,
wilde kan het nu zjjnP W ilt gij plaats
nemen P
Haar gast gehoorzaamde met eene lichte
buiging zjj hing de rose-kap weer over de
lamp en nam tegenover den professor p'a ats
in een lagen stoel. Een paar groote pa'm-
bladen vormden boven haar een natuurljjk
dak.
Hier heb ik sigaren en portwjjn voor u
en dus bedien u. Neen, neem, gij moet tr
bjj rooken en drinken, it wil u in eene heel
gemoedelijke stemming brengen 1
En als ik dat nu reeds ben
Dat zal het nog gemoedelijker worden 1
riep zjj lachend, schonk zich een fijn geslepen
glaasje vol en klonk met hej». Op trouwe
vriendschap en ongeschokt vertrouwen 1 Hier
is ook eene brandende lucifer I
Dat is al te voorkomend 1 Gregorg deed
steeds gerekt. De zeereis beeft den Czaar
goad gedaan en hjj voelt zich weer volko
men gezond.
De Gzaar en de Czarina gaan dik? gis
met bun kinderen aan land. De Finsche
bevolking begroet hen hartelgk volgens
een telegram aan een der Duitsche bladen.
Op het eiland St. Johann werd een jacht
gehouden. Na afloop werden de Finsche
boeien op kosten van den Czaar onthaald
en vele geschenken, zooals horloges, ket
tingen en andere kost baarheien, werden
onder ben verdeeld.
Naar aanleiding van het verhandelde
op het CongTes ta Bazel, heeft de En-
gelsche Rageering besloten Oeganda niet
langer beschikbaar te stellen voor de
Zionisten.
De Eugelsche Regeering zal echter
andera plannen tot kolonisatie van joden,
welke haar voorgelegd mochten wordeD,
zeer zorgvuldig overwegen.
De Times verneemt uit Chania: De
opstandelingen onderhandelen over eeu
leening van 4000 pd. st., tot voortzetting
van het gewapend verzet. Ook gaven zg
postzegels nit, die verzamelaars gretig
opkoopen. De bey te Cbania klaagt in
een dépêche aan de groote mogendheden,
dat er in den laatsten tjjd, straffeloos,
zoovele Moslims vermoord worden.
Het Engelsch-Japsnsche verdrag is
voor tien jaar gesloten en kan daarna
een jaar van te voren opgezegd worden.
Volgens dit verdrag zollen Engeland
en Japan, wederkeerig medewerken om
den algemeeuen vrede ia Oost-Azië en in
Indië te verzekeren en ta versterken. De ge
meenschappelijke belangen vaa alle Mo-
geadheden in China handhaven door de
onafhankelijkheid en de onschendbaarheid
van het Chineesche Rjjk te verzekeren,
en de vrijheid van handel en Ng verheid
ta bevorderen.
Worden ergens die rechten of belan
gen bedreigd, dan zullen Engeland en
Japan elkander verwittigen en samen de
middelen beramen om bet gevaar af te
tveeren. Wordt een van beide landen
aangevallen of in een ooi log betrokken
om zgn grondgebied en zjjne belangen
te verdedigen, dan zal het ander land
ocraiddelljjk zjjnen bondgenoot ter hulp
komen, en samen den oorlog mee voeren
en in gemeen raam overleg den vrede
sluiten.
Geen van beide landen zal een af
zonderlijke overeenkomst met eene andere
mogandheid aangaan zonder zgn bond
genoot te raadplegen.
Van een en ander is door Lord L a n s-
d o w n e kennis gegeven aan de Russi
sche Regeering.
Naar aanleiding van de tweedracht
door de Cbristeljjk-democraten veroor
zaakt, heeit ZH. Pins X een commis
sie benoemd bestaande nit de heeren
graaf Medolago-Albani, professor
Toni oio en advocaat Pe riool li,
om eenheid te brengen onder de Itali-
aansche Katholieken.
Deze commissie heeft een program van
actie ontworpen, dat aan alle Katholieke
veresnigingen is gezonden, en waarover
deze worden aangezocht, voor 16 October
a.s. hun meening te doen kennen.
Het program bevat: de godsdienstige,
zedeljjke, en maatschappelijke opbeuring
van het volk, de economische verhefïïng
der verschillende standen inCbristeljjken
geert en de politieke verhoudingen.
Deze drie hoofdpunten zullen in te
houden congressen nader besproken wor
den, om nieuwe verdeeldheden te voor
komen en tot eenheid te geraken.
Iu Bada-Pest neemt de opgewondenheid
tegen Ooetenrjjk voortdurend toe, zoodat
een vredelievende oplossing daar bjjna
onmogelijk wordt geacht,
De geheele liberale-, radicale- en so
cialistische partgen noemen het optra
den van keizer Frans Jozef, tegen
hun drijven kwetsend en de gestelde voor
waarden onaannemelijk
De Keizer heeft baron Fejervary
ontboden, en een langdurige bespreking,
met hem gehouden^ doch zonder resultaat.
Gisteren is de Honved-generaal weder
op audiëntie in de Hofburg geweest.
Naar gemeld wordt wil Fe j er va-
r y wel trachten het bestuur iu Honga-
rjje voort te zetten, maar alleen onder
voorwaarde, dat de Keizer goedkeuring
verleent aan zgn voorstel tot invoering
van algemeen kiesrecht.
Uit Bada-Pest wordt geseind
Een duizendtal socialisten hielden gis
terenavond een luidruchtige betooging
voor het clubgebouw der onafhankeljjk-
heids-partjj. Een groep van 150 burgers
plaatste zich voor het clubgebouw om
het te beschermen. Een algemeen gevecht
had plaats, waarin 40 menschen door
messteken gewond werden.
De politie herstelde de orde en dreef
de betoogers uiteen.
een paar krachtige trekken en blauwe rook
wolkjes kringelden omhoog. Ik ten nu in de
allergemoedelgkste stemming, en bereid, mild
en rechtvaardig te zijn als Salomon in eigen
persoon 1
Ziet ge, nu spot u alweer 1
Volstrekt niet 1 Maar gij moet mjj wat
toegeven, lieve [etemoei. Ziet ge, ik ben in
het geheel niet aan den omgangstoon met
jonge dames gewend. Als jonge man was ik
voor de studie van vreemde talen veel op
reis, en toen heb ik niet veel kennis met
jonge meisjes gemaakt ik moet u dit eerlijk
bekennen, ik wilde studeeren en deed het ook
werkelgk met hart en ziel.
De eerste univeraiteitstad, waarin ik leefde,
vervolgde de professor, was klein, ik bleef er
slechts korten tjjd en was bovendien in den
rouw, zoodat ik geene partgen bezocht. Hier
nu in B, verkeer ik behalve met een paar
ongetrouwde collega's en mjjne studenten,
slechts in enkele families.
Daar word ik soms vriendeljjk uitgenoodigd,
loop ook wel eens niet uitgenoodigd aan
het zjjn vier gezinnen het eene is kinderloos,
ia het tweede zjjn eukele zoons, het derde
bes'aat uit twee oude prachtaenecken, die
slecht eene bejaarde dochter in huis hebben,
het vierde zjjne jonge lui, die tweelingen
hebben welke nu zeven jaar oud zgn.
Gjj ziet dus wel, dat ik geene enkele jonge
dame op mjjn levensweg in gezelschapskrin
gen ontmoetZoo nu en dan noodigen deze
bekenden mjj wel eens op een partijtje uit
en dan ben ik ook gewoonlijk tafelbuurman
Staatsbegrooting 1906. De stukken der
Staatsbegroting 1906 bevatten nog het
volgende
De desbetreffende post der begrooting
van Binnealandsche Zaken is verhoogd
met f2500 voor noodige bjjzoudere on
derzoekingen, als ontrattiog van zeesche
pen, adenoïde-vegetaties enz.
Op de begrooting vaa Binnenlandsche
Zaken zjjn gelden aangevraagd voor in
richting van de sedert eenigen tyl ge
reed zgude nieuwe quarantaine-gebouwen
aan den Nieuwen Rotterdamschen Water
weg.
van een jong meisje en houd tameljjk een
gesprek op gang, maar dat valt niet dikwijls
voor en kan men geen verkeer noemen,
daarom moet gjj mjj vergeven, als ik dikwijls
iets reg, wat u in vorm en toon mishaagt.
Afgesprokenviel zjj hem vrooljjk in
de rede. Ik zal dus naar den inhoud uwer
woordeo oordeelen eu vorm en toon zullen
bjjzaak zjjn I Nu weet ik toch ook, waarom
gjj nooit op onze partijen kwaamt, omdat
gij zelfs bg uwe colleg.s geene groote fees
ten bezocht, 'oegrjjp ik, dat gjj er een vjjand
van zjjt.
Bonduit gezegd, ik meen mjjn tjjd nut
tiger te kunnen besteden, dan met dassen en
jonge cames het hof maken.
Is men dan alleen op de wereld om
nuttig te zgn voor anderen 1
Men is daar zeker ook nog voor vele
andere dingen een professor ia de oude
talen echter, een man, die reeds drie kruis
jes achter den rug heeft, heeft voortdurend
een vast doel voor oogen, en als hjj gevoelt,
dat hjj nuttig werkzaam is, dan is hij geluk;
kig ook.
HmAnnalieze schudde oDgeloovig het
hoofd. Het geluk, dat uit de nuttigheid
voortspruit, schjjntmjj eene bedeukeljjke geur
en kleurlooze bloem ts zjjn. Maar daarover
willen wij niet twisten.
ffordt vervolgd-)
