No. 6115
Dinsdag 3 October 1905
30ste Jaargang.
Ibaaêlaó voor cfëooró- en SCuió-diollanó.
Waartoe het
Socialisme voert.
Om Mijnentwil.
Buitenland.
BINNENLAND.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
Engeland.
Rusland.
China.
Amerika.
Het vooroordeel tegen de negers is
in Amerika derwjjze ingeworteld, dat
zelfs enkele Staten er wetten op na hon
den, waatbjj het huwelijk tusschen blan
ken en zwarten als eene misdaad wordt
gebranlmerkt.
Duitschland.
ABOHHBMEHTSPBIJ8
-Per 8 maanden roor üaarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummer*
Dit blad verschijnt dagelijb, behalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re dacteur- Directeur W. KÜPPERS.
BUREAU St. Jansstraat Haarlem;
PBUS DES ADVEBTBHTIBW.
Van 1—6 regels50 Cent#
Elke regel meer 7r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
_.r^ Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Qènerale PublicitéEtrangèr*
"agïTE MA HOE AGITATE. G.Zr. DA ÜBE Co J O RN., f. JONES Suee. Pari» 31 bisFaubourg Montmartre.
Wie met aandacht de socialistische
perfproducten leisS moet tot de overtui
ging komen, dat het naar atheïsme streeft.
De rondborstige, de openhartige socialis
ten schenken ons Haren wjjn. Ea msar
al te duidtljjk is het, dat zij door mid
del van de godsdienstlooze school, door
middel eener opvoeding zonder geloof
aan God en de onsterfelijkheid, zonder
hemel en hel, een geslacht trachten te
kweeken, dat Staat en altaar, de heele
maatschappelijke orde omverhalen, dat
alle historisch geheiligde goddelgke en
menschelpke rechten met voeten moet
treden en zoodoende den mensch nood
zakelijk zal brengen tot een slavendom,
zooals de beidenen er nooit een gekend
hebben, doordien zjj hem den laatsten
troost, de hoop op eeuwige vergelding
ontnemen.
Plan- en doelloos tracht het socialisme
alles omver te halen, zonder ook maar
het geringste idee te hebben, wat voor
het omvergehaalde moet in de plaats tre
den. Wie zjjn hois omverhaalt zonder de
middelen om een plan voor den opbouw
te hebben, verdient geen anderen naam
dan dien van dwaas.
Tot hieraan heeft het socialisme met
geen enkel woord kond geiaao, hoe het
de sociale ellende zal doen ophouden, hoe
het voor het volk een heilstaat ia htt
leven zal roepen, met andere woorden
hoe het allen, de vljjtigen en de lnien,
de stompziottigen en de scherpzinnigen,
de onverschilligen en de vooruitstrevenden
gelukkig zal maken. Met geen enkel
wooid vit den wjj ergens vermeld, hoe
de toekomststaat zal ingericht worden,
hoe de orde zal gehandhaafd worden in
eane maatschippjj, waarin alle burgers
geljjk zjjo, waar nienmand als heerscher
of beveler mag optreden.
Waarschijnlijk weet de socialist het
zelf niet, het zijn enkel utopieën, her
senschimmen, welke hjj najaagt. Wil bjj
in het luilekkerland komeD, zonder dooi
den rjjslberg heen te worstelen 'i
Is onze tegenwoordige Staatsinrichting,
is onze wetgeving dan van dien aard,
dat niet naar verbetering behoeft gestreefd
te worden? Niemand, die het beweren
zal. Oneindig veel moet nog verbeterd 1
worden. Doch ondanks het vele, dat nog
moet verbeterd worden, ondanks vele ge- j
FEUILLETON
12.
Vervolg
N'ijn vriendinnen verzekerden, als ik er
eens naar vroeg, eenstemmig, dat die andere
geschiedenis al lang vergeten was, dat wts
maar zoon voorbijgaande neiging van Stein-
hausen, zooals ieder cfficier wel eens een
mooi meisje het hot maakt, al heeft hij c ok
eene andere lief waarom was deze andere
dan ook zoolang op reis gebleven P O a kort
te gaan, overal hoorde ik hetzelfde, zeker was
dit afgesproken werk.
Ik dacht er ook niet lang over na en nam
mjjn vurigen aanbidder weer onbevangen in
genade aan en hieraan scheen hem alles gele
gen te zijn.
Ik had er ook wel naar gevraagd, hoe de
schoone Erna dan die zsak opvatte, of zjj,
zooals het voor de hand lag, een dieper ge
voel voor Steinhausen koesterde maar ook
daarover vernam ik zoo g~ed als niets.
Zij kwam, zooals ik u reeds zeide, zelden
in gezelschapen aan onze gemoedelijke thee
kransjes en gezellige leesavondjes metheeren
nam zjj nooit deel.
brekkige wetgevingen, ondanks de vele
misstanden in de samenleving, is de te
genwoordige toestand der maatschappij
oneindig beier dan die, waartoe het so
cialisme ze brengen wi'. WaDt de socia
list waagt een sprong in het donker en
preekt het atheïsme.
Het is de taak van allen, die christe
lijk denken, het atheïsme te bestrjjden.
Dat het athüsme bestreden moet worden,
leert ons zelfs V o 11 a i r e als hg schrijft
«Ontneem den mensch het geloof aan
eenen God, looner van het goed eo straf
fer van het kwaad :Sylla en Marias ba
den zich met wellust ia het bloed hcmner
medeburgersAugustus Antonins en
L e p i d u s streven S y 11 a in gruwelda
den en wreedheden voorbjjN e r o geeft
in koelen bloede bevel zjjne moeder te
vermoordentoen was de leer van het
bestaan van een wrekenden God bjj de
Romeinen uitgedoofd.
De atheïst, godloochenaar, bedrieger,
lasteraar, roover, bloedhond, redeneert
en handelt zeer consequent, mits hg van
den mensch geen 6traf heeft te vreezer,
want als er geen God i°, dan is dit
moDster zjjn eigen God hg leeft enkel
voor zgo lusten, en ruimt uit den weg, wat
hem hierin hindert. De teederste smeek
beden, de meest overtnigende beweeg
redenen hebben evenveel invloed op hem
als op een nitgehongerden wolf.
«Eene afzonderlijke vereeniging van
godloochenaars, die elkander nieti be
twisten, die hun dagen in weelde en
weliust doorbrengen, kan eenigen tjjd
zonder stoornis bljjven bestaanmaar
als de wereld door godloochenaars ge
regeerd werd, zou het beter zjjn te le
ven onder het dwangjuk van die ge
drochtelijke wezens, die nsa- ons bloed
dorsten».
Zon Voltaire dit geschreven heb
ben in een oogecblik van waanzinnigheid?
De Londensche City heeft Vijjdag j 1.
haren nieuwen Lord-Mayor voor 1906
gekt zsn. Degekozeteis S>r V a o g h a n-
M o r g a d, een vier-en-zeveotigjsrige
vrjjgezel, dia 9 No/ember a.s in lurctie
treedt.
Dat Engeland en Rurland ge ne goe
de maatjes zjja tlgbt weêr uit de be
oordeeling, van Russische zijde, van het
Britsch-Japaasche verdrag. De Eugtl-
schen zjjn ze6r verbolgen over bet Sto
rno-artikel, waarin dat verdrag als eene
Zij had geen abonnement in den schouwburg
en ook geen voor de kuns concertenhoog
stens verscheen zij ru en dan op een bal in
een zeer eenvoudig, goedkoop gewaad, dat
door eenigen van ons taktloos genoeg bcspro-
ken werd.
Wie in onze kringen geen geld genoeg voor
zjjde ot atlas had, die meest maar thuis
bljjven.
Dat was natuurljjk afgunst, zjj was oo'i in
haar eenvoudig gewaad a'tjjd de schoonste
van ons allen maar wat zjj gevoelde, en
ol zjj eits geveelde, dat vernam ik van mjjne
vriendinnen niet.
De eene had haar in geen weken gesproken
een tweede was niet intiem genoeg met haar,
een darde zeide, dat de htele geschiedenis
niets te bettekenen had en zoo stelde
ik mijzelve gerust, eu eerst later is het mjj
ingevalleo, dat mjjne goede vriendinnen met
opzet het juiste antwoord op mjjne vragen
ontweken hadden, want eenigen moesten zeer
goed geweten hebben, hoe de zaken eigenlek
stonitn.
Dat ik (lit eindeljjk ook te weten kwam,
had ik aan een heel bjjzonder toeval te dan
ken.
Wjj zouden voor de groote partjj ter eere
van het huwelijk van Wilna Erankenbeim de
eerste proef met de costuums nemen.
Dit zou gebeuren bjj den overste Van
Thielen.
Zjjne dochter Metha is mjjne beste vriendin
en had zjj geweten, hoe alles loopen zou, dan
beleedigiog aan het adres van de geheele
beschaafds wereld wordt gebrandmerkt.
Ook de Dnitsche pers beschouwt het
Engelsch-Japansche tractaat als vijandig
voor Duitschland.
De tlieichsbotehet orgaan van de
LuterscheD, schrglt: Hoogmoed komt
voor den val, de wereldgeschiedenis toont
dit aan.
Het verdrag met Japan is een slag
in het gezicht van geheel Europa, een
beleediging voor de blanke rassen. «Maar
Engeland weet, dat Europa nooit ver
eend zal zjjn, datrom doet het zoo&ls
het wil. Dit verdrag met de g Ie, hei-
decscbe Japanneri heeft het Cbristelgke
Engeland gtïsoleerd, en geheel de we
reld tot zjjn vgand gemaakt.
Wellicht, dat deze gewetenlooze en
brutale Britsche politiek da Earopeesche
naties tot die eenheid zal brengen, w.l-
ke noodig zal zjjn om Engeland gema
tigdheid te leeren.
In aansluiting op het telegram inpons
vorig nummer, meldende den inhoud van
het verkiezingsmanifest der Zemstwo'e,
waarin op de noodzakelijkheid gewezen
wordt van hervorming in de opvoeding
van het volk; verdei van de invoering van
een Staatsverzekering voor werkli-den,
regeling van de landpacht en uitdesling
van land aan boereD, kunnen wjj nog het
volgende mededselen.
De verzekering der werklieden tegen
ongevallen is zich in Rusland gaan ver
spreiden sedert 1898, en zjj heeft zich vrij
wel ontwikkeld.
Van den anderen kant regelt eene
nieuwe wet, dagteekenend van 1904, de
vergoeding der ongevallen bjj den arbeid.
Te midden der tegenwoordige troebe-
belen heeft zjj echter nog niet den tjjd
gehad resultaten af te weipan.
Evenzoo bestaan er wetten, geneeskun
dige hulp voorscht jjvend aan werklieden,
tjjdeljjk buiten Btaat tot arbeiden. Doch
behalve in de groote fabrieken, waar tal
van verbiteringen zjja totstand gebracht,
is deze hulp onvoldoende.
Wat de loonen aangaat, dez8 variësren
in aanmerkelijk verhoudingen, overten-
eenkombtig d j ttreken van het Rjjk en
den aard van den industrie-len tak, maar
in den regel zjjn ze nog al laag.
Gemiddeld verdient een volwassen man
50 cents per dag.
De best betaalde werkman is de mjjn-
werker van PoIeD, die 450 gulden per
jaar entvangt. Daar ra komen de jjzer-
smelter, 430 guldende glazenmaker
315 gulden de zgdesv^rker 220 gulden
de katoen-en w 1U'wever 195 gulden de
lucifersmaker 155 golden.
Vergeleken bjj de looreD, welke aan
onze werklieden in deze en andere tak
ken van industrie worden uitbetaald, tnce-
tin deze alleszins mager zjjn.
Er zjjn te St. Petersburg in'miste-
had zjj mij zeker alles ronduit gezegd, dat
w^et ik.
Zjj was echter op denzeltden tjjd, dat ik
in Italië r.ndreisde, met hare zieke moeder
in Baden.
De familie Van Theilen had sedert kort
eene nieuwe woning betrokken, waarvan de
indeeling aan oas allen nog onbekend was,
lk kwam daar .als de eerste met mijn toilet-
korf aan, en daar Metba wist, dat ik er nitt
van hield, dat iemand mij bij het toiletmaken
op de handen keek, wees zij mij eene kleine
kamer aan, die echter in de woning gelegen
was en slechts door een dunnen wand van
tapijten van de andere kamers a'gesloten
werd.
Mslha had zelve de deur voor mjj ge
opend; de dienstboden hadden mjj niet zien
komea.
Ik was nog nauwelijks half met mijn toilet
gereed, toen ik in de aangrenzende kamer
stemmen hoorde.
Steinhausen met zijne zuster, die hem bjj
het uitpakken en versieren helpen zou.
Zjj zelve werkte niet mee.
lk hoorde, dat Steinhausen vroeg, of reeds
iemand van de medewerkende leden gekomen
I
was.
Mjjnheer de luitenant, luidde het ant
woord, u bent met uwe zuster de eerste.
Nauweljjks was de deur achter beiden ge
sloten, of las begon het gesprek:
Ik heb den heelea dag al eene gekgen-
h id gezocht, om met u te sprekeD, Konstan-
tjjn, maar gij waart geene minuut vrjj.
riëele hervormingen te wachten. De al
daar verschijnende bladen bevestigen het
gerucht nopens het a.s. ODtslag van den
minister van bnitenlandsche zaken, graaf
Lamsdorff en zgo adjunct prins
Obelensky.
De JVascha Jizn kondigt de vorming
van een nieuw ministerie aan, waarvan
Witte president gaat worden, met het
recht om geheel volgens eigene keuze de
overige leden aan te werven.
Uit Kiel komt een bericht over Chi-
neesche plannen voor de naaste toeko.rst.
Vier Chineesche hoofdofficierengeneraal
Chang, kolonel Wei, majoor Chuch
en kapitein Cheng hebbsn onder goed
keuring van Keizer Wilhelm de Kei
zerlijke vloot bezichtigd. Het doel van
hunne zeoding is in Duitschland oorlogs
bodems te bestellen. De Chineesche Re
geering begint alzoo wakker te wordsn.
Mag men gelooi slaan aan de geruchten,
welke te Kiel in omloop zjjn, dan gaat
z ch China, in navolging van Japan,
wapenen tegen alle vreemde overheer-
sching. Europa delft eigenhandig zjjn
grat in het verre Oosten. Het stelt er
eene eer in als «beschaver» op te treden
van de Oosterscbe volker, maar ver
geet hierbjj, dat deze Ooatersche volken
van de «opgedine beschaming» practisch
nut verlangen te trekken en te eeniger
tjjd bnnne «bescbavere» zouden kannen
overvleugelen. China wil zich uit alle
vreemde overheersching verlossen en
aan alle sferen van invloed, waarom
de Europeesche mogendheden onderling
voortdurend twisten, voor altoos een
einde maken.
Een jonge vrouw uit Magnolia (Missi-
eippistaat) Teresa Perkins, die on
bekend mtt deze wet een Deger gehuwd
hal, is deswege tot tienjarige hechtenis
i veroordeeld. De rechters betu:gden met
I leedwezen bet vonnis uit te spreken,
I maar de wet ontsegde hnn het recht de
j omtreeds'er vrjj te sprek-n of een min
dere tDaf op te leggen.
I Wanneer zal de tjjd komen, dat in
Amerika het voorbeeld van president
R o o s a v e 11, die trcti alle kreten van
verontwaardiging de gelijkstelling van
b'auken enzwar.en predikt, algemeen na
volging zal vinden
Er is nog een aardige manoeuvre-epi
sode van de keizerparade bjj Homburg
bekend geworden.
Keizer Wilhelm zette, toen hg n»
de parade aan de spits van een schitte
rend gevolg naar Homburg terugkeerde»
er een lermen galop in. Plotseling werd
het paard van den vleugeladjudant graaf
Soden schuw en wierp den rniter van
zich af.
Graaf Sodan kon echter weer onmid
dellijk opstaan, in 't zadel stjjgen en den
rit vervolgen. Ook het paard van prins
Adalbert was onrustig geworden en er
was alle kans, dat de prins met den niet
zeer aanlokkelgken leemgrond zon ken
nis maken.
Prins A d a 1 b e r t, die bjj de marine
dient, en niet zoo'n flmk rniter is als
zjjn broeders werd angstig en het paard
inaakt9 telkens dollere sprongen.
De keizer bemerkte de gevaarljjke si
tuatie, waarin zjjn zoon zich bevond, en
met luide stem riep hjj hem toe: «Om
Gods wil, bigt stevig zitten, jongen.»
De wanhopige pogingen van den prins
om weer op goeden voet met zjjn paard
te komen slaagden ten slotte en de rui
ters kwamen gezond en wel te Ham
burg aaD.
Indertjjd, ter gelegenheid van het hu-
weljjk van de Dnitsche kroonprinses, wer
den bjjaa alle kostuums der bruid, tot
groot leedwezen van de Dnitsche indns-
trieëlen natnnrlgk, door Pargsche firma's
vervaardigd.
De kroonprins heeft nu echter in den
laatsten tjjd meermalen gezegd, dat deze
toiletten niet overeenkomen met haar
persoonlijken smaak en dat zjj van plan
is, ze af te danken en er Daitsch werk
voor in de plaats te nemen,
Eenige van de groote Barljjnsche mo
dezaken hebben reeds bericht ontvangeD,
dat zjj voor het aanstaand winterseizoen
bestellingen van de kroonprinses ontvan
gen zullen.
Hofberichten. Heel vroeg hebben H. M. de
Koningin en Z.K. H. de Prins Zaterdag
ochtend de Residentie verlaten om gerni-
mea tjjd te gaan doorbrengen op het
Lustslot te Dobbin.
Te 6 nar waren de dames en heeren
van het gevolg ia het station aanwezig
en begroetten het Koninklgk Echtpaar
voor den ingang, Rjjnstraatzjjde, van de
Koninklijke wachtzaal. Baron Ben ti nek
Hr. Ms, Ie stalmeester, had zich bjj hen
gevoegd om H.M. en den Prins uitgeleide
te doen.
Eenige oogenblikken later kwamen
Koningin en Prins in eea gesloten coupé.
Zjj begaven zich dadeljjk in den gereed-
staanien eigen trein van H. M., waarin
alle lichten brandden, doch waarvan de
venstergordijnen neergelaten waren en
bleven.
Precies 6.16 stadstjjd vertrok de trein.
Kamérzetel: Breda. Baron Michiels
Zeg mij nu om godswil, wat gij met de
arace Erna Von Torsten gedaan hebt, het
is treurig, om haar te zisn
Ziet gij, mijn waarde peetoom, en An-
nalieze haalde diep adem en wierp zich zoo
heftig in haar stoel neer, dat de palmbladen
boven hare donkere lokken trilden nu
zou het voor mjj tjjd geweest zjjn, voor den
d8g te komea en te toonen, dat ik er was,
maar eerstens kon ik in mjjn half verstrooid
toilet niet verschijnen en tweedens maakte mjj
dit begin, dat toch ook zeker mjj aanging,
zoo nieuwsgierig, dat ik alle plichten van
bescheidenheid vergat, bleet waar ik was en
in ademlooze spanning luisterde
Steinhausen stoot terstond op:hoe kunt
gij zeggenwat weet gij f Wat praat gjj
toch voor onzin Gjj hebt haar gesproken P
Zijne stem klonk heesch en ruw, hjj moest
wel zeer opgewonden geweest zjjn.
Zjjne zuster antwoordde hem, dat zjj gis
teravond bjj Erna geweest was zij had
reeds lang een stillen argwaan gehad, omdat
Erna er zoo terneergeslagen en bedrukt uit
gezien had maar zjj had er niet rechtstreeks
naar willen vragen.
Gisteren nu, toen Erue zoo sehoon en bleek,
met zulke troostlooza oogen tegenover haar ge
zeten had, had zjj de stoute schoenen aangetrok
ken, den arm om de ongelukkige heengeslagen
en haar gevraagd, wat er toch aan scheelde, en
hoe het tusschen haar en haar broeder Konstan-
tjjn stond en had het arms meisje hare zoo
hoog geroemde zelfbehecrsching geheel en al
verloren, misschien ook wel gemeend, dat Ina
ingewjjd was kortom, onder hartbrekend
snikken had zjj gezegd, dat zjj het inzag; dat
zjj van hare liefde afstand mi est doen, dat
zjj Konstatjjn niet meer alleen ontmoeten mocht;
ook geene brieven meer m:t hem kon wisse
len.
j Zjj hadden elkander beloofd, dat allts uit
zou zjjn, ook hunne liefde en trouw.
J Dat echter ging hare krachten te boven, dat
was meer, dan zjj volbrengen kon; zjj had
Konstatjjn zoo boven alle mate lief eu zjj was
i zoo grenzeloos ongelukkig en hjj moest dat
ook zjjn, want hjj zou immers met Annalieze
Von Gut'enberg trouwen, en dat was voor haar
'de (erschrikkeljjkste gedachte, want nu mocht
1 zij hem niet eens meer in het diepst harer ziel
liefhebben, nu werd ook dat een groot kwaad!
j Eerst zfide Steinhausen niets op deze
i woorden zijner zuster en later zeide hij ook
J niet veel, hjj sprak heel zacht, of de
keel hem dichtgesnoerd was; ik had moeite
hem te verstaan. Maar ik hoorde nog ge-
no eg.
I Ja> hij had Erna werkeljjk lief gehad, hjj
beminde haar nog, en hjj wilde er 'alles ter
wereld wel vo r geven, haar de zjjne te kun
nen noemen, doch dat was onmogelijk
het was het grootste ongeluk van zjjn leven,
dat hjj zich in het voorjaar zoo ver had laten
meesleepen, haar zijne genegenheid te beken
nen en de bekentenis tarer wederliefde aan
te hooren.
(Wordt vervolgd-)
