No. 6122
Woensdag 11 October 1905
3Öste Jaargang,
HDagêlaó voor eSftooró- on SLuiè-éiollanè.
De Indische middelen.
Om Mijnentwil.
Buitenland.
BIflNKflbAND.
BUREAU St. Jansatra&t Haarlem
feuilleton
Oostenrijk-Hongarije.
Duit8chland.
Frankrijk.
Rusland.
IT.
abonnbhx ntsfbi jb i
?er 3 maanden tooi Haarlem 1 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
oor het buitenland 2,90
t-fzonderljjke nummers 0,08
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feevtdageu
Hoofd re dacteu r-D irecteur W. EÜPPERS.
PBUS DBS ADVKSTiKHBN
Van 16 regels 50 Gents
Elke regel meer 71/» r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicité, Etrangér
~A/fj;TE MA NON AGITATE. G.L. DA ÜBE fy Co JOHN., f. JONES Snee- Paria BlbieFaubourg Montmartre.
Hebben we onlangs nageplozen, waa'
^«detland zooal de dubbeltjes uitslaat,
w®lke de schatkist moeten vullen, thans
"tbben we de Indische «wet op de mid
delen» eens bekeken. Die ziet er heel
baders uiteen nog veel grooter ver-
Scheidenheid van posten, waarvan de
^«eBte een speciaal Indisch karakter dra-
86n, ten minsts wat aard ea benaming
hetreft. Want de uitkomst is dezelfde
°°k dubbeltj es.
La'eo we de laoge reeks eens vluchtig
Bagaan. We komen dan in de eerste
P'aats aan de «middelen in Nederland»,
^aarbjj we goede kennissen aantreffen
Afkoop van koffie, die ruim 2 miliioen
lft' opbrengen en de rjj in zooverre slecht
0P®nt, dat dit bgoa V/4 miliioen minder
ia dan iu 1905; voorts verkoop van
^aska-t n, die 't ook slecht maakt, want
d® raming is ruim 5!/2 miliioen minder dan
v°or 1905 en wel 11 miliioen 4. ton. De
°*®rige middelen maken het beter. Om
beginnen het aandeel in de winst van
Billiton-maatschappij, dat f 1.800.000
Z®1 wezen, d. i. 1/4 ton meer dan nu.
Vooruitgang toonen ook de opbrengst
Va® den spoorweg Samarang-Djocjocarta,
immigratiefonds, de bedrgfsbelasting
®hz., waarbjj ook inkomsten zjjn van
'biver boekhouderlgken aard. Maar die
5"® te zamen kunnen toch niet ver
aderen, dat die Nederlandsché middelen
10 't geheel op bgna6l/2 miliioen minder
^°rden ceraamd dan voor het loopende
Jaar.
Er ig echter ditmaal een geluk bjj 't
0t,geluk. De exploitatie van het Banka-tin
'°ch i8 30,000 pikols boven de raming,
zk>dat wjjl dit tin in 1906 verkocht
*ordt de midd len 21/2 miliioen hoo-
8®» kunnen worden geraamd, waardoor
bovenbedoelde 8l/2 miliioen tot 4 mil-
*'0»o sliokeo. Doch nog geen peulen-
'ebilletje.
We komen nu tot de «middelen in
^«derlancUch-Indië zelf113 soorten zjjn
6fvan, zoodat we slechts een paar gre-
zullen doen. Bg de inkomsten van
b®t Indische departement van justitie
beffen we asn «hetgeen den Staat toe
mat nit de opbrengst der wees- ea
boedelkamers» hetgeen f 101,000 be
draagt j vcorts O. ro. de gerechtelgke
b°eken en conliscatiën, die f 265.000 zul-
opleveren.
Het Dep. van Fioanciëa put gelden
Vervolg
i dit commando gÏDgen de kinderen aan
Werk. De vader moest zich bukken en
Nd uit zijn pels gehaaldde mnts van
hoofd en het jak schriften uit de hand
tornen.
Huisrok en warme pantoffels verschenen
tcoveracbtige snelheid, de ouds.e gaf ge-
1 zijn schouder als sfeun, terwijl papa de
'&tzen uittrok, in een woord, de kabouter-
.'f tietjes zooals de leeraar Claassen zijne zoon-
N graag noemde, deden, wat zij konden, om
vader te helpen.
V Hoe lang nog tijd voor den middag,
Nrt
""~~Een kwartier heeft mama gezegd
"^Mooi zoo 1 Zijn er brieven voor mij P
~-EenDie ligt op mjjne schrijftafel
j~~Bonus 1 Ingerukt!
1 e kaboutermannetjes verdwenen met eenig
'«Ven,
zijne gezellige studeerkamer, die, zooals
buisvrouw placht te zeggen, voor het groot-
8 deel met boeken gemeubileerd was, ging de
uit een langs reeks verpachte middelen
zooals: opium (f 4.477,000),, 't geslacht,
Ohineesche dobbelspelen (ruim 1 miliioen),
verkoop van arak ea andere sterke dran
ken, vogelnestklippen, goudmijaen op
Borneo (heelemaal 720 Hollaudsche gul
dens), de pandhuizen (rnim 1 miliioen).
Meer dan van dit alles bg elkaar trek
ken we van de opium in eigen beheer,
n. I. 15 miliioen, terwgl van de eigen
pandhuizen nog ruim V/t miliioen trek-
ken. Het invoerrecht levert 10 miliioen
7 ton op, de accijnzen 7 miliioen, het
pater, trecht rnim 2L/2 miliioen, de sui-
kerbelasting (voor het etrst uitgetrokken
f 883.000, de verponding bjjna 3 mil
iioen, de belasting op rytuigea 319000
gld., het successierecht 122000 gld., de
bedrijfsbelasting bjjna 3'/* miliioen.
Maar op die wgze voortgaande, zou dit
artikel al te veel op een cijferreeks gaan
gelijken. Daarom nemen we nu voor de
variatie eens wat typische middelen. We
vinden dan: belasting op de vajangs (d.i.
Indische schouwburgen), hoofdgeld van
heerendienstplichtigen op Java en Ma-
doera, verhuur van vogelnest- en mest
stofgrotten, vergunaing tot inzameling
van schildpadeieren (nog geen 2000 gld.),
terugbetaling van bet aan den Sultan
van volgt een naam van 15 woorden
verleend renteloos voorschotland
rente (181/, millioeD).
We zgn nu gekomen tot het depar
tement vau Ooderwjjs, Earedienst en Nij
verheid, dat heel wat schoolgelden heft,
van het tin 81/2 ton trekt, van de steen
kolen 28/a miliioen, vaa het zout 12
miliioen,
Het departement vau landbouw put
geringe bedragau uit den «cultuurtuin»
en de «demonstratiezelden», terwgl de
koffie nog 3 miliioen, de kina een half
miliioen oplevertverder lezen we van
de gouvernements-guttapercha-onderne-
ming, van het boschwezen en van de
parelvisscherg.
Het Departement van Bargerlijke open
bare werken int van de Spoorwegen bjj
na 44l/2 millioeD, behoorljjke bedragen
van postergen, telegaffs en telephonic,
benevens o.m. een sommetje *an de bin-
nenlandsche paardenpost en wel f800.
Ook Oorlog en Marine beffen gelden
d or verkoop van bruikbare goederen,
terugbetaling van verpleginskosten en
voorschotten, b3eken, loods- en steiger-
gelden enz. Bg oorlog staan als ge
volg van den onzaligen krgg geboekt
de stoomtramwegen op Atjeh, die 4 ton
huishetr eerst naar de kachel, blies in de
koude handen en warmde zich.
Dan nam hij zijn brief van de schrijftafel.
Onder het lezen schudde hjj bedenkelijk het
hoofd, hjj las, las nog eens hij moet krank
ünnig geworden zijn sprak hij ten laatste
in zien elf.
Wie dan, om Godswil?
Mevrouw Melanie Claass n was onhoorbaar
de kamer binnengekomen. Zij was eéne kleine
tengere vrouw, met een fjjn g 1 at, waarop
meestal eece pijnlijke kommervolle uit
drukking lag in alles eene tegenstelling met
haren man, die er altjjd zoo vergenoegd en
tevreden uit ag, »lsof bij rondom iu het ge
luk zat.
Men moest er aich over verwonderen, dat
deze vrijvrouwe Van Berg nu tien jaren ge
leden het moedige besluit opgevat had, liever
met hare heele familievader, breeder t n twee
trotsche zusters te breken dan van haren
Gustaaf af te zien.
Zjj had echter thuis g en benijdenswaardig
leven gehad haar vader had ongehoord hooge
begrippen van zijn rang en naam en wensch-
te volgens zijn staLd op het slo' Berg te
leven, terwijl het goed zoo zwaar met schul
den beladen was en de mare daarvan zoo ver
verbreid was, dat het er met bet crediet van
den vrijheer slecht uitzag.
Er waren lieden in de buurt, die met dure
eeden bezwoeren, op deze vastgereden kar,
zooals zij zich onbeleefd g noeg uitdrukten,
ook geen penning meer te willen leen en.
Zoo zat de vrijheer aanhoudend in pijnlijke
oplsvereo, de jjffabriek te Eotta Radja
ea de verstrekking van water te Kotta
Radja.
De Indischen ontvangsten zgn, alle bjjeeD,
geraamd rp bjjna 132 miliioen, wat ruim
8s/4 miliioen meer is dan in 1905.
Herinner u thans, dat de middelen in
Nederland op 4 miliioen minder dan
voor 't loopende jaar zgn uitgetrokken,
maar denk daarom niet, dat er een over
schot is. De gezamenlijke «middelen»
(hier en ginds) zgn ruim 149 miliioen,
de gezamenlgke uitgaven ruim 1598/4
miliioen, zoodat er ruim 101/2 miliioen
tekort zal komen.
Leest men nu de Memorie van Toe
lichting, dau vindt men voorgecjjferd, dat
dit resultaat gunstig is, wjjl voor dit
jaar het tekort is geraamd op 15l/2
miliioen en in vorige jarea tekorten van
18 miliioen ook voorkwamen. De jaren
1893 en 1900 kenden echter batige
saldo's van 7 en 5 miliioen, zoodat het
gunstige resultaat voor 1906 slechts zeer
betrekkeljjk is. Wezjjn dan ook zeer be
nieuwd wat de Earner zal zeggen. V an
E o 1 zal zich zeker niet onbetuigd la
ten.
Iu de Oostenrjjksche Earner van afge
vaardigden heeft de minister-president
Von G a u t b, verscheidene voorstellen
tot invoering van het algemeen stemrecht
bestreden. De Minister achtte het niet
bewezen, dat het algemeen stemrecht de
verschillende nationaliteiten in Oostenrgk-
Hongarge zou bevredigen en een einde
maken aan den strjjd.
Na een langdurige bespreking werd het
vooistel van de hoogstiringende noodza
kelijkheid tot invoeriog ven het alge
meen stemrecht, verworpen.
Het Gerechtshof te Darmitadt heeft
zekere vrouw L o t z ter dood veroordeelt.
Dsze vrouw heeft een 11-jarig meisje
Rosa Luikertte Offenbach op schaD-
deljjke wgze vermond. Eeist had de
moordenaren gepoogd het kind met een
touw te worgen, doch deze brak, toen
gebruikte bet morster een servet.
Het kind te bestelen, was de drjjfvaej-
dezer jjseljjke misdaad.
Het Hof toonde zich onver! i fdeljjk en
veroordeelde de ellendige tot de doodstraf.
Te Bomberg zgn bjj eeo vreeselgk
cnwtêr twee personen door den bliksem
gedood.
Na bet givaar over oceeuigheid over
verlegenheid, ma»r zijne groote aanspraken
ea zjn spreekwoordelijk geworden hoogmoed
op te geven, dat kwam niet in hem op,even
min als in zijne twee oudste dochters, die een
sterk gevcel van Lun s'and in het hart droegen
en voortdure d a n Melanie, di jongste, wat
te berispen vonden, onjdat zjj democratische
neigingen toonde.
In de:e zwoele atmosfeer kwam de jonge
candidaat Claasen, die bjj den eenigen zoon en
erfgenaam van den vrijheer de eervolle be
trekking v.n huisonderwijzer vervullen zou,
a's een frissche krachtige windstoot.
De vrijheer en de beide oudste dochters
stonden versteld over dit aanzoek, de jonge
Let ey echter en de pliehtvergeten Melanie
hielden dapper stand, ja, de laatste dreef zelfs
de geschiedenis zoo ver, hartstochtelijk ver
liefd te worden op den jongen docent met zjja
burgerlijken naam en democratische begrippen.
Hjj ging nog verder en veroorloofde tegenover
haar hetzelfde te do n.
Dan volgden er verschikkelijke tooneelen op
het slot Perg, tooneelen, wairii de toornige
huisheer vergee's beproefde, den plebejischen
menseh aan 't verstand te brengen, dat het hem
niet g.oorloofd was op de vrijvronw Melanie
te verlieven.
De plebejer had echter de vermetelheid, te
antwoorden, geoorloo'd of niet, het was nu
eenmaal gebeurd, zgn liefde werd beantwoord,
en hij dacht de ou beschaamdheid zoo ver te
drijven, de hooggeboren vrjjvrouwe van Berg
den eenvoudigen naam van mevrouw Claasen
te geven.
Marokko tusschen Frankrjjk en Daitscb-
land geweken is, wordt uit de beste
bronnen verteld, dat op een zeker oogen-
blib een nienw Fransch-Duitsche oorlog
onvermjjdeljjk scheen.
De Fransche minister van oorlog B e r-
teaux, zou den opperbevelhebber van
het Fransche leger, generaal Brugère,
ontboden en hem gevraagd hebben of
alles gereed is voor den oorlog.
Generaal Brugère zou geantwoord
hebben, dat hjj, toen generaal A a d r
mioister van oorlog was, stelselmatig
achte uit geschoven werd, en geen ern
stig toezicht bad kunnen uitoefenen. Hjj
kon dus de vra'g van den mioister niet
afdoende beantwoorden.
Man was dan ook niet gereed. De grens-
fo ten waren niet voldoende voorzien van
krjjgsvoorraad, zoodat een Daitsch leger
gemakkeljjk in vier dagen tjjds te Chalons
had kunneu aaukomen en de Franscbe
troepen met minder moeite dau in 1870
hadden kunnen verslaan.
De slechte toestand van het Fran
scbe leger moet dan ook als eene voor
name oorzaak beschouwd worden, waarom
de toenmalige minister van buiten-
landsche zaken D e 1 c a s b zgn ontslag
beeft moeten nemen.
Misschien zal deze zaak, eerstdaags
in de F.ausche Earner ter sprake ko
men.
Te Parjjs is een persoon aange
houden, die zich uitgal voor een Rus
sisch edelman, genaamd vorst Michael,
en betrapt werd op het stelen vaa ar
tikelen van waarde in een groot maga-
zjjn op een der boulevards. Naar het
politiebureau gebracht zgnde, gaf hjj
zgn visitekaart over, waarop zjjn fami-
Jiewaptn voorkwam. Bjj een hui-zoeking
in zgn woning werden tal van voorwer
pen van waarde gevonden. Men stelt nu
een onderzoek in of hjj een bedrieg r
ct een kleptomaan is.
Te Parjjs is het beiicbt ontvangen,
dat de plaats in het Suezkanaal, waar
de ontplofffog heeft plaats gehad, he
denmorgen door de stoomschepen gepas
seerd is.
L I o y d seintHet verkeer in het
Eanaal is alleen over dag vrjj. Binnen
twee dagen zal het verkeer in het Ea-
naal ook 's nachts geopend zgn.
Door den oorlogscorrespondent van de
Novi Krai, is eene vervolging ingesteld
tegen generaal Stoessel wegms eer
roof.
De Generaal zou den journalist N o z-
h i n, die het beleg van Port-Arthar heeft
meegemaakt als spion hebben aangeduid.
Men zegt, dat toen N o z h i n verklaard
had, dat hjj in zgn werk «De waarheid
over Port-Aithur», de eenvoudige waar
heid zou ontholien, generaal Stoessel
onmiddellijk daarna het blad Novi Krai
liet opheffsD, omdat de berichten daarvan
Daarip volgde een vaderljjk zus of zoo,
kiezen of deelenen de ontaarde dochter
koos en ging voorloopig naar Gustaa's oude
moeder, eene eenvoudige weduwe van een goed
hartig karakter en medeljjdenden aard.
Daar de jor ge man als eene flinke leerkracht
bekend stond en goede verbindingen had, kon
zjj na een jaar den nieuw benoemden leeraar
trouwen, en zich aan zijne zjjde, al was het
dan ook op eenvoudige wjjze, door het leven
slaan.
Bij de geboorte van bun eerste kind, had
er eene soort van verzoening plaats gehad
met de familie van de jonge vrouw, die iu-
tusscben van een zeer oppervlakige natuur
was.
De vader was er niet toe te bewegen, zjjne
vrijheerlijke voeten in de burgerlijke woning
van zijn schoonzoon te zetten, en zoo vormden
slechts de weinige brieven tusschen Melanie
en hare zusters een zwakken band.
De jonge vrouw had er geene minuut spijt
van, haren man toch gevolgd te zyn, zg had
hem lief en was gelukkig, maar zjj had ontel
bare zorgen voor de toekomst, en die barer
kinderen, maakte zich licht angatig en nam
den troost van haar man, die nooit het hoofd
vvrloor, wat al te veel ii aanspraak.
Ook heden moest zg zoo iets widen, want
hoewel zij di lieveling der heele familie,
het nauweljjks tweejarig Grietje, h.iar eenig
dochtertje op den arm droeg, stond in hare
oogen kommer te lezen, en op het gladde
voorhoofd, ondêr het dichte hoofdhaar lag een
bezorgde plooi.
schadeljjk geacht werden voor de verde
diging der stad.
Later mocht het blad weer verscbij aen
maar Nozhi n kreeg in het begin van
de maand October 1904 van generaal
Smyrnolf, commandant van de for
ten, deu raad te vluchten en Nozhin
is dan ook aan boord van een torpedo
boot naar Che Foe gegaan waar hg 16
November aankwam.
Er was nog voor hjj daar arriveerde
een telegram aangekomen, waarin gemeld
werd, dat hjj gevangen genomen was,
en dit is de reden voor zgn aanklacht
tegen generaal Stoessel.
Te Tiflis hadden gisteren verschei
dene bomaanslagen tegen kozakken plaats.
Dadeljjk werden andere troepenafdee-
liogen ontboden, die op de aanvallers
een geweervuur openden. Er ontstond een
algemeene paniek. Talrjjke personen wer
den gedood en verwond.
Te Moskou trokken in den nacht van
Zaterdag op Zondag troepen oproerlingen
door de straten. Een bloedige botsing
had in de Teverskaistruat plaats met de
militairen.
De oproerlingen, werkstakende bakkers
wierpen van het dak steenen op de ko
zakken. Dezs vuurden op hen. Acht
bakkers werden gedood, twee gewond,
twee politieagenten en een koz«k werden
gedood.
Vele agenten en pa'ticulisren werden
gewond. De hoofdstraten zgn door poli
tie en troepen bezet.
Een algetneane werkstaking onder ds
bakkers is te Moskou uitgebroken.
Het ljjk van generaal Eondraten-
k o is door verscheidene leden van de
keizerlijke familie en hoogwaardigheids
bekteeders aan hA Spoorwegstation ont
vangen en in plecbtigen optocht naar
het Alexander Newsky Klooster overge
bracht, waar het is bjjgezet.
Gedeputeerde Staten van Zuid-Bolland.
De schrgver van de «Haagsche brieveo»
iu Be Standaard vernam, dat de anti-li
berale Stateuclub in Zuid-Holland we
derom besloten heelt om den opengeval
len" zetel voor de Gedeputeerde Staten
aan een fiberaal te gunnen.
Iu bedoelde correspondentie lezen wjj
verder
Ik vind deze bonding van onze Staten-
clnb alleszins correct, Gedeputeerden
vormen een in hoofdzaak administratie!
college, waarin ook de minderheid be
hoort vertegenwoordigd te zgn.
De liberalen hebben daarover, toen ze
nog ia de Staten van Zuid-Hollaad over
de meerderheid beschikten, anders ge
dacht. Op een verzoek van de anti-libe-
rale Statenclub om één vaa Rechts over
te nemen, werd door de liberale Staten
club een weigerend antwoord gegeven.
Dat geschiede in 1898, toen de liberale
Toen ile leeraar Claassen tijn jongste kind
op den arm zijner gade zag, ijlde hij met een
stralerd gezicht op bei eu toe.
Hoera, daar is Grieije 1 riop hij v.ooljjk
uit, nam de kleioe, die de handjes naar hem
uiis'ak op den arm; en zwaaide haar juichend
in het rond,.. Jq, kleine dreumes,spring-in-
't veldlooze schalk I
Nog meer Wjj gaan nog eens onder de
kunstrijders, ik zie bet aankomen, wjj verra
den eene bedenkeljjke neiging voor lichaams
oefeningen 1
j Ach God, Gustaaf, viel zjjne vrouw hem
in de lede, laat het kind toch, het is immers
1 al wild genoeg bjj drie jongens, ik zit zoo in
zorg...-
Mgne beste vrouw, waarom nu die tranen
weer 1 Welke zorgen be t gij dan Werp ze
j gerust op mjjne steike schouders, ik doe er
mee als met onze Grietje.Trek mij de haren
j niet uit het hoofd, kleine wildzang 1 Nu,
voor dm dag er mee.
Ach, denk eens aan; Eleonore Von Schmie
den, of liever haie moedtr, heeft het pension
opgezegd, zjj n.03t a' met Nieuwjaar..
Heetljjk mijn vrouwtje, prachtig I Ia
Eleonore Von Schmieden niet altjjd het zwarte
schaap van ons anders zoo voorbeddig pensio
naat geweest en is niet lare moeder, met
allen eerbied gezegd, eene oude gans, die ons
honderd mail met hare b.lachelijko aanmati
gingen het leven zuur gemaakt heeft 1
(Wordt vervolgd')
