No. 6428 Woensdag 48 October 4 905. 30ste Jaargang. ÏÏ)ag6laó voor tSföooró" SLuiè-öLollanó. De echtscheiding. Om Mijnentwil. BIJNH ENLAND. Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post Voor het buitenland ^fzonderiyke nummers Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen f 1,20 1,50 2,90 0,03 Hoofd re dacteu r-D irecteur BUREAU St. J&nsetraat - W. KUPPER8. - Haarlem Van 1S ragals 50 Gents Elke regel meer 7l/j r Groote letters worden berekend naar plaatsruimte Dienstaanbiedingen 25 Gents per advertentie h Contant. AOèlTB MA NOB AGITATJB. üoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitiEtrangirt G.L. DAÜBE Co JOHN., f. JOE ES Sueo Pari» 31 bisFaubourg Montmartre. Wy beleven een tg J waarin door ve- '®n het hnweljjk in minachting wordt 8®brscht en om de minste beuselarjj de Trouw of de man zich ontslagen meent gevoelen van de verplichtingen die ZÖ fy de voltrekking van het haweljjk hebben aangegaan. Da eerste reden waarom al de katho lieken de echtscheiding verwerpen, is dat de Kerk, overeenkomstig Gods woord, d® echtscheiding niet erkent. God heeft Terordend, dat een eens gesloten huwe- ifik onontbindbaar is en Hg Blleen kan Het ontbinden door uit het leven weg te ü®men eeo van hen, die een huwelyk 8®elotfn hebben. Hjj stelde de wet en d® eenheid des huweljjks vast, toen By io het aarüsjaracljjs Eva aan Adam gaf ®n dit volmaakte huwrljjk bljjft nog he den ten dage als het was in den be ginne. De grootere laksheid van geweten nochtbans, deed zoogenaamde hervormers °nt8taan. De meenicg als ware het hnweljjk een sncrament ging verloren en eene nieuwe Der over huweljjk ea echtscheiding werd samengesteld. Dtze leer, de menschel jjke hartstochten streelende, vond spoedig ®anhanger3 en het hrwelyk, eertyds be- f®but en gesterkt door onschenbaarheid, Werd allengs meer en meer openlijk ge schonden. Echtscheiding lachte hun toe, die ge- drakt onder den buweljjkslast, aange spoord waren om hunne verantwoorde lijkheid af te werpen en hunne schooders Tan het juk des plichts te bevrjjden. Beden ten dage he eft deze kwaal zulke Toideringen gemaakt en is dezelve zoo algemeen geworden, dat men ze als on- Termydelyk beschouwt en zich er ge dwee aan onderwerpt. Zjj brengt niet meer vrees of verach ting te weeg in de harten van vele men- schen. Trotsch en onbeschaamd gaat het monster rond, terwjjl htt harten breekt, huisgezinnen vercielt en z'elen verwoest. En toch, geen der zoogenaamde vraag stukken van onze moderne beschaving is meer netelig en biedt mesr dreigende gerolgen aan, dan deze ziektr. Van welk standpunt men het huwelijk, zjjne eigenschappen en verplichtingen ook bE6chouwt, m»a zal moeten toegeven, dat, dringt men tot de laatste ontledir g door, de samenleving en haar geheel wezen op 25 (Vervolg.) Hij nam gaarne waar en met een bekwamen blik, zag hij, hoe tal van menachen, die het keel goed hadden kunnen hebbeo, hun leven Vergalden, door hunne ijdelheid over^roote gevoeligheid, eerzucht en nijd om nog te zwjj- gen van andere buitensporige hartstochten, die van de verstandigste menschen dikwijls belachelijke of betreurenswaardige gekken maakten bij zag, hoe dern menschen om de eene of andere redeo, die uit hun kaïakter voortkwamen gezondheidcarriere, levensgeluk ®B genoegen verwoesten, hoe zjj dikwijls Nauwelijks anders konden doen, dan dit, omdat kun deacon, hun noodlot eene macht in hen 'as. sterker dan hun wil, waardoor zij voor waarts gedreven werdenen Paul Gregorg kad zelden een veroordeelend woord voor de- 1 Iken, zjjne bekenden meenden zelfs, dat hjj te mild oordeelde en voor alles eene veront schuldiging vond. He professor haalde dan de schouders op ®U {dacht gewoonl.k te zeggen: Homo sum 1 Niets menschelijks acht ik het huweljjk berust. Statistieken toonen aan, welke inbreuken in bet huiselyk leven de echtscheidirg rt eis gemaakt heeft. De geest der wetgevers en der staatkundigen wordt bezig gehouden om middelen te verzinmn tot echtscheiding. De gemakkelijkheid waarmede echtschei ding verkregen wordt, heeft gediend als eene aanmoediging om spoedig een huwe lijk te sluiten en om even spoedig te scheiden. In hevige verontwaardiging veioordee- len wjj het mormonismus. In tijdschriften en van de kansels wordt dit gebrandmerkt als eene schande, en wordt zjjne onder drukking verlangd. Maar is veelwjjverjj, zoo. Is zy ODder Christenen vcorkomt, minder laakbaar dan achtereenvolgens verschillende vrouwen te hebben? Is het gelijktijdig hebben eau meerdere vroawen slechter dan achtereenvolgens verschil lende vrouwen te hebben? Waarom dan is het eene geduld en wordt het andere veroordeeld? Wy weten, dat de mormonen voor hunne vrouwen en kinderen zorg dragen, terwyl de christelijke beoefenaars der veelwyvery maar al te dikwijls hunne ongelukkige vrouwen vin gebrek laten omkomen en hunne kinderen tot slaven maken en hen overlaten aan de zorg van den staat. Voor wie moeten wy dan de meeste verachting hebben? Voor den gescheiden en wider opt ienw getrouwden Ghrister, of voor deD mormoon, die v«le vrouwen heeft, doch niet gescheiden is? Voor elk nuchter nadenkend moralist, die met belangstelling de zaak gewikt en gewogen heeft, moet dan ook de eenige tevredenstellende oplossing zjjn aan alle echtscheiding een einde te ma ken. De katholieke Kerk, die deze help aanbiedt, weet ook tevens hoe in het punt van hertrouwing na echtscheiding tot eene oplossing te komen. Aan niemand, al heeft ook de burger lijke wet de echtscheiding uitgesproken, kan de Kerk toestaan een anderen man of vrouw te nemen, zoolang de wettige vrouw of echtgenoot nog in leven is. En zelfs inéi-n de goddeljjke wst echtschei ding en heitrouwing na echtscheiding niet verbood, welk een zwak middel zon dan echtsch iding toch niet tlyken vcor al de kwalen, waartegen de echtscheiding naar veler meening een algemeen ge neesmiddel is? Er is geene gtldigereden om aan te nemen, dat gescheiden paityen in een nieuw gesloteg huwelyk gelukki ger zyn zouden dan in het oude. Leeit vreemd. Indien ik zelf voor zekere veizoekin- gen niet bezwjjk, komt dat jui t daardoor, wjjl dit voor mjj gee e verzoetingen rijn j de steeuen, waarover anderen ten val komen, kan ik kalm uit den eg gaan, ik heb geen j vurig bloed, geene opbruisende hartstochten, geen teugelloos temperament. I Naar dingen, waarvan mijn verstand mij zegt, dat ze voor mjj onhereikbiar zjjn 'j jaag ik nieter zjn ichter menschen, voor wie juist de verboden vruch: het onbereikbare doel eener bekoring is. Ik heb medelijden met hen, maai veroor- dtelen kan ik hen daarom niet het ;igt hua in 't bloed. Ik heb Hcvameljjk. en geestelyk normale, verstandig denkende ouders gehid eu ik ben I hun voor hei erfdeel, dat zjj mij aan aanleg en gemord gisc ocken hebl en, nog cankbaar- der dan vcor het kleine vermogen, dat zjj 1 voor mjj bijeengaarden. Groote genieen en trotsche ta'enten, die den hemel willen bestormen, zu'len uit zulke naturen als ik ben, niet voortkomen, maar het is toch altgd wat waard e n flinke middelmaat te kunneu bereiken, misschien nog iets daar oveT te gaanen degenen, die heel bovenaan staan zonder nijd te kunnen bewonderen, en Goddank dat kan ik. Deze wijsgeerige levensbeschouwing meteen oprechte eerbied voo- de wetenschap en eene niet alledaagsche kracht en lust tot den arbeid, bad den professor tot nu toe zeer goede diensten bewezen en hem flink door het leven geholpen. immers de ondervinding niet, dat onte vredenheid tusschen gehuwde personen niet zoozeer voorkomt uit wederkeerige onverenigbaarheid, dan wel uit oorza ken, dia den eenen of den anderen of beiden aankleven, oorzaken, dis eene nieuwe vereeniging eren ongelukkig ma ken zouden, als de eerste Voor hen die meenen, dat een absoluut verbod van echtscheiding niet bjjdragen zon tot ver betering der samenleving, is het voor beeld van het oude Rome een grondige wederlegging. Bevat niet elke nieuwe inbreuk op de kuischheid, onder welken vorm ook, e9ne diepe zedeles? Kan het gezjgd worden, dat het toenemen der ontucht, die met echtscheiding hand in handgaat, de heil zame uitwerking der echtscheiding op de samenleving uitlegt? Juist iu die landen waar de meeste echtscheidingen plaats vinden is de ze delijkheid tot esn laag peil gedaald. Zeker, daar kunnen zich gevallen voor doen, dat echtscheiding coodzakeljjk is. Wie zal dat ontkennen Wat wy bedoelen is, dat de echtschei ding moet tegengegaan worden wegens de groote verwoestingen die zjj aanricht. De wetten op echtscheiding bitrekking hebbende, moeten strenger worden. By een hoogst ernstig en zeldzaam voor komend geval, waarin door de Kerk is voorzien, spreekt de Rechter het vonnis uit. JÖUITËBLAND, Spanje. De Regeering te Madrid heeft als toe bereidselen voor de a.s. Vredesconferentie te 's-Gravenhage by de firma K r u p p te Essen eeLe bestelling van oorlogs materiaal gedaan voor meer dan 30 millioen mark. Men hoort over de wereldvrede praten tn men haast zich te Madrid om zich voor te beraden tot den oorlog. Frankrijk. De haven van Calais is door de Fransche RegeeriDg aangewtzen als aan legplaats der onderzeesche booten van de Fransche oorlogsvloot. De kosten zyn .geraamd op 154.000 francs. De Engelscbe Regeering heelt de haven van Do er voor eenzelfde doel Het Fransche ministerie logenstraft de onthnlliugen die door den oud-minuter Deicassé, zoud.n gedaan zyn, c.l. dat door Engeland aan Frankrjjk hulp zoo zyn toegezegd ingeval dit land in oorlog kwam met Duiucbla: d. Met een onduidelijk gevoel had hij zich nooit afgegeven, hjj Isa in zyn hart sla in eeu open boek, dai overal met een Jeeabaar achrilt geachreven is. Als hij nu op eens aan onduidelijke plaat sen kwam, moeat hjj er dan niet verbaasd over staau? Er was iets wat niet stemde, wat uit het evenwicht geraaktwas Sedert wanneer Waardoor? Hjj kon het niet ztggen. In de eerste plaats had hij het oabehaagfijke gevoel, dat by niet meer zoo rusiig en zoo innig bjj zijn werk kon zitten als anders. Het was toch geen boek, waarbij eene gloeiende fantasie en een verhevea stijl geëischt werd het eisebte slechts een kalm en bedaard nadenken. Maar juist deze bezat hij niet. De onbeduidenste gebeuiten's daar buiten leidde hem nu af, hem, van wien zyne kost- juffrouw anders beweerde, dat het halve huis wel af kon branden zonder dat hjj van zijne sehrjjitafel opstond. J Als er aan de btl getrokken werd sprong bjj op en luisterde, of er ook iemand aan kwam, of hjj een brief, eene boodschap ont- 1 vangen zin, 1 Feeds van te vor«n was hjj boos over deze stoornis, en als er niets kaam, was hjj boos op zich zelf, dat bjj zich had laten storen. Kwam de mil taire muziek door zjjne etrau', dan stond hjj op en ke.-k door het raam om te zien welk legiment voorbjj ging. Nam hjj weer plaats om verder te studee- ren, dan was bjj den draad kwjjt, dien hjj Engeland. De Engelsche Regeering heeft betref fende de opzienbarende beweringen der Parjjsche Matin, een vertrouwelijke mede- deeliug, iu overeenttemming met bet Reu- ter-telegram van eergisteren naar Berljjn gezonden. Eeu incident iu de diplomatie ke betrekking, n tusschen Duitechland en Engeland ie door de onthullingen der Matin niet te voorschjjn geroepen. De Duitiche regeering verlangde geen ver- klaiingen van de Engelscbe of de Fran sche regeering dat zou ook iu stryd zyn met de loyale gezindheid, die we koes teren tegenoveu de plannen van de Fran sche zoowel als de Engelsche staatslieden. Men wil het doen voorkomen, dat van den beginne at aan, vast stond, dat de in de politiek den toonaangevende krin gen in Frankryk tot de «onthullingen» der Matin in geenerlei betrekking staan. Rusland. Over de begrafenis van prins T r u- b e t z k o i, deelt het Telegraaf agentschap mede Gedurende het overbrengen van het lijk van prins Trubetzkoi was het geheele Znamenskaja-plein te St. Peters- borg met menschen gevuld, die niet aan bet station hadden kunnen komen. Plot seling viel er een revolverschot, de ko zakken en gendarmen vielen de menigte aan en dreven die uiteen. Nadat de trein met het ljjk was weggereden, trok de menigte met roode vlaggen langs het Newski Prospect. Zy werd door de po litie en de militairen uiteer gejaagd, maar school later weer bjjeen en kwam by de universiteit iu botsing met patiouilleerde gendarmen en cavaleiie. Er werd met steenen naar deze geworpen. Daatop verscheen de politie, die dat gedeelte der menigte, hetwelk niet in het universiteits gebouw had kannen vluchten, niteen dreef. Twee personen werden daaibjj gewond. Toen in het vjjfde St. Petertbargsche gymnasium gedurende het jaarfeest op vrooljjke wjjze Let volkslied werd gezongen, weid van verschillende kanten gefloten vele aanwezigen melden naar de deuren om naar buiten te komen. Er ontstond een groote verwarring, welke in een pa niek en een algemeene vlucht ontaarde toen plotseling een voetzoeker ontplofte. Duitachland. Hertog Siegfried van Beieren, de oudste der drie zonen van Hertog M a x i- miliaau Emmanul en van prinsss Amelia van Saksen-Coburg-Gotha, die sedert langen tyd zich niet gedroeg zoo het behoorde en daardoor zeer de aan dacht trok, is wegens zyn buitensporig heden, in een krankzinnigengesticht op gesloten. Sinds acht-en-veertig nren zyn de top pen van het Erzgebergte (Saksen) met eene laag sneeuw van twintig tot der tig centimeters bedekt. In de valleien hebben sneeuwstormen plaats gehad, en de aardappeloogst is op verscheidene plaatsen htterljjk verloren. De schade in de boomgaarden aangericht, is ook aanzieolyktalryke fruitboomen zyn on der het gewicht van den sneeuw gebro ken. In sommige streken duurt de sneeuwstorm sinds drie dagen onophou dend voort. slechts met moeite, soms ook in het geheel niet meer terugvinden kon. Kortom, de professor wist niet meer, hoe hjj het met zich zelf had. Bjj zjjn werk had bjj zich tot taak gestel 1, tot dat en dat punt te komen. Als hjj zoo ver was, dan kon hjj de reis naar Lithauen aanvsngen, na eerst een bezoek aan Konicgsbnrgea gebracht te bebben. Het was juist, ot hy deze reis voor zich zelf als belooning vastgesteld had. Als gij ff nk werkt en dit en dat op tyd klaar hebr, moogt gjj naar Koningsbergen gaan Als Gregorg daaraan dacht, moest hjj om zich zeiven tachen. Een paar maal bad hjj zich zelf reeds afgevraagd, of hjj per Blot van rekening ook verliefd was, maar deze gedankte kwam hem zoo dwaas voor, scheen hem zoo cngelooflylr, dat hij ze weer Sfoadighad laten varen. En toch was er wel eene reden voorhanden waarom dit feit niet zoo ongeloovig zon zjjn, maar de proles-or had zie h nu eenmaal in het hoold gezet, dat hjj een gek figuur moest maken, als hjj op zjjn leeftjd nog verlield werd, en een gek figuur maken, dat wilde gjj tot geen enkelen prjjs. Bovendien k'on hjj zich in den rol van een gehuwd man en huisvader, zooal» b. v. zjjn vriend Gustaaf Claasaen was, geheel niet in denken. Gustaaf, ja, bjj hem was dat wat anders, die was in zyne jonge jrren hartstochteljjk Men verzocht oaa onderstaand te plaat sen Nationale Vereeniging tot steun aan Miliciens. Afdeeling Haarlem en Omstreken. Haarleu, October 1945. WelEdele Heer 1 Het Bestuur van de Aideeling Haar lem en Omstreken der Vereeniging «Na tionale Vereeniging tot Steun aan Mi- liciciens» neemt de vryheid lange dezen weg de aandacht van heeren Patroons en Werkgevers van Haarlem en Omstre ken te vestigen op het streven dezer Vereeniging. Dit streven bestaat hoofdzakelijk in het aanwenden van pogingen om aan jon gelieden die tengevolge van de vervul ling van hun dienstplicht buiten betrek king zyn geraakt, weder werk te ver schaffen. Dat do ar de oprichting van eene AtdeeliDg Haarlem en Omstreken dezer Vereeniging iu eene dringende behoefte werd voorzien, bly kt overtuigend uit het feit, dat zich bjj deu Secretaris der Afdeeling reeds een 50-tal jongelieden hebben aan gemeld die, na te Haarlem hunnen dienst plicht te hebben vervuld, hunne plaats in fabrisk, werkplaats, kantoor enz. door anderen zagea ingenomen, en voor het meerendeel aldus broodeloos zyn gewor den. Vanwege de Afdeeling zyn bjj de mi litaire autoriteiten en bjj de vroegere patroons dezer jongelieden inlichtingen ingewonnen aangaande hun gedrag en hunne geschiktheid. Over het algemeen luiden die inlichtingen zeer bevredigend. De Afdeeling heeft als ware thans de beschikking over een aantal jonge lieden die een betrouwbaarheidsproef op het punt van plichtsbetrachting en orde met succes hebben afgelegd. Met aandrang en met de innerlyke overtuiging dat het Btreven onzar Veree niging bjj U waardeering ontmoet, richt zich nu het btstuur der Afdeeling tot U om steun, in zooverre dat, mocht in win kel, fabriek, pakhuis, werkplaats, kan toor, eene werkkraoht noodig zjjn, door U daarvan bericht wordt gezonden aan den Secrelaris. Hoogstwaarschynlyk be vindt zich onder de jongelingen die op onze ljjst staan ingeschreven en die vóór verliefd en gehuwd, toodra de omstandigheden het hem veroorloofden. Hjj, Grrgorg, was ook in zjjne jonge jaren zeer verliefd geweest en zou gaarne getrouwd zjjn, maar het meisje gaf de voorkeur aan een andere—Paul had zoo lang geaarzeld openlijk voor zjjn gevoel uit te komen, dat het meisje kort en goad besloot, den andere te nemen. Dat bad hjj zich toen zeer aangetrokken en zyne reizen en studiën waren hem goed ge legen gekomen om in den dienst der weten schap de kunst van vergeten te beoefenen. Verbitterd was hij niet, hjj had ook geen haat tegen het vrouweljjk geslacht opgevat en uit dit eene geval geen minachtend oordeel over de vrouwen in 't algemeen uitgesproken maar hij kwam xich zelf ongeschikt voor in den omgang met jonge dames, hjj verstond de kunst niet om over allerlei aardigheden een onderhoud te voeren, compliment te maken om de waarheid heen te draaien uoals vele heeren, die in deze kringen verkeerden dat wel konden, zooals het leven T vaak verlangt. Daarom trok hjj zich meer eu meer terug, en hield zich verzekerd, dat bjj wel a]s een oude vrjjer zou sterven. Ik heb het gunstigs oogenblik voorbjj laten gaan, zcide hjj somtjjds niet .onder eeni; ge telenrgestelling. (Wordt vervolgd.) ABONHEMENTSFBIJB PKXJS DKB ADVBBTBHTIHN. P"-! FEUILLETON

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1905 | | pagina 1