No. 6429
Donderdag 19 October 1905.
30ste Jaargang.
QagBlaè voor eSTooró- en SLuiè-éLollanó.
„Betterment".
Om Mijnentwil.
Bureau St. J&nsBtrant Haarlem
I 1,20
1,50
2,90
0,03
En dit is nn het «betterment»-stelsel,
dat bg de uitvoering van openbare wer-
de omringende grond- of huiseige-
6a*is mee laat opdokken in de kosteD.
ÖUITENLAND,
Duitgchland.
Afrika.
Japan.
Frankrijk.
Italië.
ABOKTSTEMSIHTSPBIJa
3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
oor het buitenland
Wonderlijke nummers
Dit blad versohjjnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re dacteu r-D i r e e t e a r W. KÜPPER8.
PBUS DBB ADVHBTElfTIBM
7an 1—8 ragals 50 Cent»
Elke ragel meer7</t r
Groote letters worden berekend naar plaatsrnimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Contant
gTgga Mpas'Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublieitéEtrangèn
AölTE MA WOW AGITATE. G.Zf. DAÜBE Co J OHN., f. JOKES Sum Paris SI bis Faubourg Montmartre.
Dit
is eeu vreemd woord. Maar de zaak,
het betreft, is zoo eenvoudig mo-
8eljjk ten minste, waaneer men alle
Juridische spitsvoudighedeu er buiten laat.
Met
vermgding vau wat der advocaten
^Mlust uitmaakt, willen we hier de zaak
Va° het «betterment»-stelsel eens even
ken.
Betreft een aangelegenheid, die zich
v°ordoet bg ve'e openbare werker», in
zonderheid, waar deze den aanleg of de
betering van verkeerswegen betrefieD.
0oer kjjke eens vond in zjjn omgeving
zal daar dan wel een straat vinden,
?'8 verbreed, of een gracht, di*> gedempt
wat ten gevolge had, dat de huizen
daar in waarde ktegen. Dit is natuurlijk
pleizieiig voor de eigenaars dier
Pftrceelen ze behoefden geen cent uit te
loven en gingen toch in bezit vooruit.
Dit ljjkt even eenvoudig en natuurlgk,
billgk. Maar dit laatste is het toch
liet,
En ziehier, waarom niet.
Voor die straatverbreeding of gracht-
^6®ping om maar bg deze twee voor
belden, welke lichtelgk vermeerderd knn-
Oen wordeD, te blgven is gtld be-
8'eed uit de gemeentelijke kas; g» ld dus
Ta® iedereen geld, bgeecgebracht door
a''e belastingschuldigen. En zietdit
">e'd blgkt voor sommige belasting6chul-
^'8en een bgzondar voordeel op te leve-
r®p> Zjj profiteeren niet alleen van het
ülfgevotrde openbare we k zelt, maar....
^.rden er ook rjjker doo', wjjl hun eigen
dommen in waarde stjjgeD. Zou het cu
0lG billgk zpn, dat zg de publieke kas
10 die waardevermeerdering lieten deeleu?
Indien ergens een werk vaa openbaar
8t|f moet uitgevoerd worden, bestDan
ïallen we daar via de gemeentekas
°f de schatkist allemaal aan bjjdra-
B®d, al zullen velen van ons er Dooit
direct voordeel of pleizier van hebbeD.
^aar degenen, voor wie dat direct voor
deel Wel bes'aat, mogen dan ook wel
e«r» bgdrageD.
Eenvoudig, nietwaar
In theorie ten minste. Ia de practjjk
doen zich natuurlijk moeilijkheden voor.
maar iets te noemen de vraag, welke
P^ceelen in waarde zullen stjjgen en
P E D1LLJETON
Vervolg
Dat Anna'ieze Von Gultenb;rg hem uit
wekend beviel, dat moest hg zich zelf rond-
u,t bekennen. Ik zou wel een groote gek
f"0 t?n zjjn, als ik dit lieve kind, di*. bekoor
de wezen uit Gods t'cbepping met on>er-
scbil|jnrC oogen kon aanzien philosofeerde hjj
Verder.
En zij valt niet alleen in het oog, zij heeft
®°k verstand en wilskracht, is in al'e opzich-
ea eene persoonlijkheid. Gelukkig de luite-
?apt d e haar eenmaal krjjgt Steinhausen val
niet zijnnu, dan is h t toch een ander!
°Jge e mijn begrip past zij echter niet voor
®°n militair.
i8 te z lfstaodig. Het zou in één woord
JitUiner zjjn. Maar mjjne meening heeft daar-
H niets te beteekecen.
En nu was het eindeljjk midden Januari
^Worden en zjjn werk was ot bet punt geko-
Z1®11. dat hij bepaald hadhet bad moeite
genoeg gekost.
Nu eindeljjk kon de professor zich beloo-
en naar Oost-Pruis* n stoomen, een ge-
hoeveel dit zal bedragen, van welker be-
antwoordiug de bepaling van bet bedrag
der bgdrage afhangt. Dit zjjn echter
kwesties, welke in ieder bgzondsr geval
opgelost moeten worden, maar die wjj
bier, de zaak in 't algemeen beschou
wend, buiten bespreking kunnen lateD.
't Spreekt vanzelf, dat heel die Bet-
termert-zaak bg eene wet moet worden ge
regeld, wat dan ook reeds hier en daar
in 'c buitenland geschiedde. En men be
vindt er zich bast bg. Wat ons laud betreft,
we hebben zoo'a regelinggehad.
Heuech gehad. Een eeuw lang zelfs.
Jammer genoeg heeft men er nooit vol
doende acht op ges'agen, zoodat de affaire
ong-merkt verdween. En dit is nog niet
zoo lang geleden.
De wettelgke regeling, waarop men
zich thans zon kunnen beroepen, dateert
al van het begin der voiige eeuw.'t Was
Int Napoleontische decreet van 1810 (wet
van 1807), hetwelk ia artikel 30 zeide,
dat, iodien voor eenig publiek werk, be
volen of goedgekeurd door de Regeering,
particuliere eigendommen konden belast
worden met 't betalen van een vergoe
ding, deze klimmen kon tot de helft van
het voordeel, dat zg er door zouden
genieten.
Uitstekend, nietwaar? Maar... sinds
1904 is dit een doods letter. Wat wil
toch het geval? Bovengenoemde bepaling
komt voor in een wet betrtfl-nda het
droogmaken van moerassen. En nu bezat
zg dank zg een toevoeging wel
wjjdere strekking, doch ten jare 1904
werl die oude wet irgetrokken bg ge
legenheid van de toen vastgestelde wet
op de verveningen. Geen minister, geen
Kamerlid, geen ambtenaar, die toen op
de Napoleontische wjjsheid heeft gelet
Wat razend jammer is!
Want eer we nu weer zoo'n bepaling
krjjgen moeten we een tjjdperk door
maken, waarin de geleerden bet eens
moeten worden over de beste formulee
ring, de beete uitwerking, enz.
Eu dat kan lang duren
Iotusschen kunnen nog velen genieten
van wat zg niet bekostigen.
Men verzekert, dat Koning Victor
Emmanuel en Koningin Helena
zich in de tweede hrift van Januari naar
Berljjn begevtn tot bijwoning van de
feesten, welke alsdan ter gelegenheid
van de zilveren bruiloft ran Keiezr
noegen, dat hem zeker weinigen benijd zou
den hebben.
Eerst moest hg echter zijne nicht nog htt
verschu'digde afscheidsbezoek brengen. Daar
voor maakte hij zich niet oog arne gereed;
zeker zou de oude dame hem heel wat
kunnen vertellen, dat voor hem niet zo .der
belang was 1
Hij vond de gene aalsweduwe in de herin
neringen uit hare jeugd verdiept met vrjj vrouwe
Kunigonde Von Wetterab. cb.j
De beide dames waren dag in dsg uit hezig
om w,llen onderklee eren te breien; tézque
te spelen en de schoons e gebeurtenissen uit
hare kinderjaren op te balen, bovendien p jjkte
het gewone kaarikransje in zgn schoonsten
bloei; de adjudanten liepen in en uit en
brachten rapport u't over de voorvallen
van den dag, de oude en jo-ge dames maak
ten zich om strijd bij de lieve dierba-e excel
lentie verdienstelijk, kortom, de generaalswe-
duwe was in erne zeer tevreden stemmingen
scheen hare kleindochter in 't minst niet te
missen.
Een paar officier, n namen juist a'scheid,
toen Gregorg kwam, en als zij weg waren,
bleef hij mt t de be de dames alleen.
Het doet mjj genoegen, Paul, dat ik u
nog zonder getuigen kan spreken, begon de
oude dame terstond. Ik boop nameljjk, dat gij
mjj, als gij naar Koningsbergen gaat, uitvoerig
over An alieze zult schrijven.
Ach, nicht! Ik tcbrjjven Doet de jonge
dame dat dan zelve niet?
De geceraalsweduwe schudde het hoofd.
Wilhelm en Keizerin A u g a a t a
znll-n gegeven worden.
Deze feesten zullen met wêergaloozen
luister gevierd woideo en een schitterend
bewjjs leveren van de hooge achting, wel
ke het Duitsche Keizerspaar overal wordt
toegedragen.
Reeds lü wijden de bJtenlandsahe bla
den sympathieke woorden aan Keizer
Wilhelm cn zjjne Gemalin, waarbg
vooral de strenge m rraliteitsbegrippen en
di diepe godsdienstzin van het Kazetlgke
paar geroemd woidsD.
De missionarissen, die tengevolge van
dea opstand der Matambi's uit Daitsch
Oost-Afrika moesten vluchteD, zgn behou
den aangekomen met groote gastvrijheid
zgn zg door den Bisschop ontvangen.
Volgens hunne mededeeliugen werd de
opstand vooral door inboorlingen, die in
dienst van Europeanen stonden, gesteund;
de ontevredenheid tegen de Duitschers is
algemeen.
De missiehuizen zgn geheel Vernield;
de vlucht der missionarissen had onder
zeer groote moeilijkheden plaats,
Het Engeleche eskader zal den 23sten
voor Tokio een groote vlootschouwing hou-
den.
Er zuilen 150 schepen aanw.zig zgn,
waaronder ook de door de Japanners op
de Russen veroverde.
De Engelsche admiraal Noel met zgn
vrouw en dochters logeeren in het Sjiba-
paleis als gasten van het Japansche mari
ne-bestuur.
Een groot feest is door prins Ar i so e-
guwa aan de Engelsche zeeofficieren
gtgeven. De burgemeester van Tokio, die
d en deg in het huwelijk trad, kreeg eeu
eerewachï vau Eugelsche matrozen.
Admiraal Tcgo verzamelt zjju schepen
en zal met vgn geheele vloot naar Tokio
vertrekken.
Welk een toestand in Frankrijk
Wat een anti-vaderlandsche geest onder
de miliciens!
In 50.000 exemplaren wordt het anti
militaristische blaadje le Conscril over bet
lacd verspreid in niet geringer oplaag
verschijnt het orgaan van Her L'avant-
garde.
Socialistische dagbladen prediken da-
geljjks den opstand; aan ravolutioonaire
woelingen is car hier, dan daar het
laud ter prooi.
De R^geering houdt zich tg dit alles
vau den domme, moedigt zelh badekteljjk
de kwaadwil igen aan.
De minister van oorlog straft olficieren
die fcuu plicht doen en neemt den hoed
al voor eene vlag, die het symbool is
der revolutie, terwjl dronken werkstakers
Ja, zij doet het, maar niet op eene wjjze,
dat ik er tevreden over benZij drukt zich
in algtmeene bewoordingen uit en dat, wat
mij het naaste aan het halt ligt, roert zjj niet
aan.
Wat ligt u dan zoo na aan het hart,
nicht?
Mijn hemel, de rol, die zg daar speelt,
de oificiers-familiën,' waarizjj daar verkeert
z'j heeft brieven van voorname mili airen
hier, vcor hooggeplaatste olficieren daar
medegenomenOok wi'de ik gaarne iets we
ten van den indruk, dien hare schilderkunst
daar maaktzjj bezit immers veel tatent, zoo
als haar leermeester hier mg verzekerde. Over
dat alles glgdt zij heen.
Zg spreekt enkel van sch atsenrij len, van
liederenalsof het op zulke di; g. n aankwam
van Kerstfeest, hemel, dat alles komt
mg zoo klein-burgerljk voor, zoo eng, zoo
onbeduidend.
Ik heb er reeds aan getwgfeld of ik wel
goed ged.an heb met bet kind haar zin te
geven en naar Koningsl ergen te laten gaan.
L aar gg echter roor dez n heer ja,
hoe beet hij ook weer Claassen wildet
instaan
Ja, in elk opzicht, nicht.
Ja, zooals gij regt, in elk opzicht! Daar
om gaf ik mijne toestemming, en ook omdat
het mij raadzaam voorkwam, de kleineseen tijd
la g van hier te verwijderen. En zeg mjj nu
eens, Paul, wat zjjt gij toen in uw gesprek
over Steinhausen met haar te weten gekomen?
Waarschijnlijk niets, want als bet iets van
de monsterachtige kreten aanheffenLeve
Berteaox! Weg met het Leger!
Daarbjj worden aaa de Pargsche rtrds-
muren en de beruchte Arbeidsbeurs ma
nifesten aangeplakt, waarin tot dienst
weigering wordt aangespoord, en roepen
Lier c. s. ongestratt de miliciens toe,
oiet aan hnone militaire overheden ts ge
hoorzamen, bg werkstaking of oproer oiet
te schieten op het volk, maar op de «lai
mat gegaloneerde petten» enz. enz
Is het te verwonderen, dat dergelgke
theorieën eo dergelgke kwade voorbeelden
van boven af een veiderfelgken gerst
aaukweeken, de opstandige elementen in
hun boos opz»t stgveo, het land ontred
der n en een nieuwe groote revolutie
voorbereiden
F i d e 1 i o schrgft aan de Patriolé het
volgende bericht, dat wg slechts meteenig
voorbehoud overtomen:
«Met grooten gver is men bezig om een
plan tot geheele reorganisatie van de
Missiën samen te stellen en uit te wer
ken.
«Eene kerkelgke autoriteit heeft de
Katholieke voormannen op koloniaal gebied
bijeengeroepen om eene vereeoigmg te
stichten met een drievoudig doel: het ves
tigen van een seminarie voor de Missiën,
het treffen van maatregelen om de onbe
twiste eigenaars te worden van de goede
ren die aun de missiën behooren en ta
herstellen wat de Rageering door hare
anti-clericale politiek in de war heeft ge
staard.
«De bed eigingen van de vrgmetselaarv
tegen de goederen der Congregaties be
spoedigen de besprekingen ia hooge mate.»
De nieuwe Catechismus van Z. H. den
Paus heelt een groot succes.
Duizenden exemplaren zgn reeds ver
kocht ook uit het buitenland zga ir
zeer vele bestellingen gekomen.
Toen de H. Vader in een onderhoud,
dat hg een dezer dagen met mgr.
Delamaire had, vernam, dat de
Bisschop eaa zgn diocesaan-catechismas
eenige lessen had toegevoegd over de
pliel t n ran den Katholiek als Staatsbur
ger, prees Z. H. den gverigen prelaat en
wees hem op een hoofdstuk over het-
zelf Je onderwerp ia den nieuwen catechis
mus.
Ds Difesa van Venetië, een blad, dat
zeer nauw in relatie staat met het Va-
ticaan, verklaart zich gemachtigd de te
genspraak te bevestigen, door den Eclair
gepublicee d, waardoor de talrjjke ge-
ruch'eD, die er liepen over de zending,
die Kaidinaal Mathieu bg Z. H. den
Pau» vervult, voor oDgegrond worden
verklaard. Da Kardinaal was zelf zeer
verwonderd over de rol, die men hem
bad toegeschreven.
Hetzelfde blad behelst tevens eene te
genspraak van het bericht, volgens het
welk Z. H. de Paus stappen zon hebben
gedaan om een afgevaardigde toegelaten
te krggen tot de tweede Haagsche Vre
desconferentie, en de Daitsche Keizer
pogingen in het werk zon hebben ge
steld om de toestemming van het lta-
liaansche Kabinet te verkrijgen.
De plechtige onthulling van het
standbeeld, dat te Riese, de geboorteplaats
van Z. H. den Paus, voor Pins X is
opgericht, zal 22 dezer plechtig onthuld
worden. De civiale en militaire autori
teiten zullen de plechtigheid bjjwonen.
bttee'ie is geweest was, dan zou ik het al
lang geweten hebben.
De professor kuchte even.
Mjj kwam het voor, dat de jonge dame
vest beelo en was niet met lui enant Von
Steinhausen te trouwen.
Maar waarom'dan toch? Waarom?
Gregorg haalde radeloos de schouders op.
Ziet gjj, Kunigunde 1 Geloof mjj, zjj weet
het zelve niet het zijn kurenEn een man
als Steinhau.er, een lang gekoesterd plan zou
aan zulke nietigheden opgeofferd moeten wor
den Het kind gebruikt haar verstand niet
En dan deze brieven nit Koningsbergen I Als
het niet zoo ongehoord was, dan zou ik den
ken, dat zij mjj wat voorpraat I
Beste nicht 1
Mijne lieve Clementine.
Beide toehoorders protesteerdm levendig.
Ik zeg niet, dat zg het doet, ik zeg,
dat het mjj zoo voorkomt. Ik vraag daaro®,
over haar te waken toe te zien, met wie
zij omgaat, hoe zjj zich gedraagt, of zij of gang
maakt in de officierskringen waar zjj aanbe
volen ia
Mijn waarde nicht, deze opdracht..ik
vrees, dat ik daarvoor de geschikte persoon
niet ben, ik houd mjj ook slechts heel kort
in Koningsbergen op.
De gencraalsweduwe zette haar indrukwek
kendst Excellentie gezicht.
Paul, ik moet eeil;k bekenneD, dat ik
mij over u verwonder.' Al» ik de nicht, aan
u, den neef. als ik, de oude vrouw,aan u,
den jongen man, iets verzoek
België.
Een onverkwikkelijk tooneel wordt we
der aan het Hof van Koning Leopold
afgespeeld.
Het betreft de echtscheidingsprocedure
tnsschen prins Philip van Cobnrg en
prinses Louise van België.
Vóór de opening van het proces, dat
te Gotha gevoerd wordt, zgn nog tal
van pogingen in het werk gesteld om de
beide echtgenooten te verzoenen.
Deze pogingen dnren nog voort, en in
de hoop, de echtgenooten vredelievend
te stemmen, is de gerechtelijke voortgang*
tot 30 dezer opgeschort.
Mochten partgen tot geene verzoening
geraken, dan neemt de gevcheidene her
togin weder den titel aan van prinses van
België.
Men hoort nitts van eenige tnsschen-
komst van Koning L e o p o 1 d. Mogelgk
ziet de koning er geen heil in zich in
het geding te mengen; zgn droeve er
varingen met prinses Stephanie op
gedaan, zgn dan ook wenken te over, om
zich geheel buiten het proces te honden.
Den 9 November a.<>. zal te Ant
werpen het eeuwfeest der geboorte van
deu dichter Karei Ledeganckmet
grooten luister gevierd worden. Er heeft
zich een leest-comité gevormd onder
voorzitterschap van den beer Arthur
C o r n e 11 e. L edeganck is ia Vlaan
deren populair geworden door zgn gedicht
«De drie Zaster-steden» waarin Gent,
Brugge en Antwerpen in gloedvolle var
zen bezongen worden.
Nauwelgks is de eene wereldten
toonstelling met hare steeds veelvuldiger
afwisselingen achter den rug of eene niea we
Worlds Fair wordt in het uitzicht ge
steld.
De tentoonstellingen zgn nn eenmaal
in alle takken van wetenschap, kunst,
ngverheid enz, eene gewilde ontspanning,
omdat zg in den volsten zin des woords
het utile duldhet nattige met het aange
name vereenigen.
De nieuwe Worlds Fair zal gehouden
worden te Brnssel ten jare 1910.
Zeker is Belg dat met zjjo Luiksche
tentoonstelling zoo buitengewoon groot
succes heelt gehad, op tentoonet-llingen-
orgauiseeren verzot geraakt.
Maar Datuurljjk, beste nicht. Ik meende
immer» maar, of mijn persoon,en mjjn
tjjd
Dan moet, vervolgde de spreekster op
vasten toon en bestraffend, elke tegenwer
ping vervallen, dan moet gjj uw persoon
de omstandigheden aanpassen, dan hebt gij
den noodigen tjd, om uwe opdracht uit te
voeren.
Dat is als een dictator gesproken.
De professor voelde zich heel klein worden
tegenover deze wilskrachtige oude dame;
hij bez#oer zjjne bereidwilligheid en beloerde
over Anoalieze te waken en zjjne nicht
per brief nadere berichten over haar te zen
den.
—Ziet gij nu wel, zeide de oude Excellen
tie op welwillenden toon, ik wist wel, dat
gjj uw verstand zoudt willen gebruiken.
De zoon van mjjne lieve nicht Hedwig kon
immers geen ongalant man zijn zonder door
zicht mjjn waarde, ik heb heel andere
menschen tot heel andere opdrachten weten
over te halen, en het is mjj gelukt ookWat
ik mjj voorneem, zet ik door, niet waar,
Kunigunde, gjj kunt dat bevestigen
Dat kan ik, mjjne lieve Clementine,
ik zou in staat zijn het met talrjjke voor
beelden te staven.
(Wordt vervolgd.)
