No 6135.
Donderdag 26 October 1905
L
30sle Jaargang,
fbagêlaó voor <3tloorè- on Suió-Jiollanó.
Verraderlijke diplomatie.
Om Mijnentwil.
Buitenland.
t 1,20
1,50
2,90
0,03
Amerika.
Beieren.
Frankrijk.
Italië.
Spaaje.
ABOXrXTiiMEHTSX'BXJB
Per S maanden roor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dageltjkbehalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re dacten r-D irecteur W. KÜPPERS.
BUREAU St. Jansstraat Haarlem
PRIJS DES ADVSRTEHTIHH
Van 1—6 regel*50 Cent*
Elke regel meer 7l/s v
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublieitéEtrangèrt
WMB MA HOW agitate. G.L. D AU BE Co JOHN., f. JONES Sues Paris Mbit Faubourg Montmurtre.
Aangaande de verregaande trouweloos
heid en het verraderlijke, dat aan Enge
land 's politiek eigen is schrgfG Paul
van Kollenberg in Limburg
Na de onthullingeojomtreiit het boosaar
dig gekonkel vanEog dand met Frankrjjk
tegen Duitschlan'l, moet toch wel de laat
ste zweem van achting en waardte ing
voor het trouwlooze Albion verdwijnen.
Nadat Engeland op de meest, barbaar-
sche wjjze de Boeren had ten ouder go-
bracht, vrouwen en kinderen vermoord
en land en bezittingen vernietigd, ter wil
le van d8 schatten die daar in den bodem
te vinden zjjn, wierp bet zjjne begeerige
blikken weer naar elders om een nieuwen
buit te zoeken.
Mair bijna overal voad het den kolos
Raslsnd als eene versperring; daarom ging
het eon bondgenootschap aan met Japan
en speelde de dwergmeuschen nit tegen
het Czarenrjjk.
E tgeland kan tevreden zijn: Rusland
is voor bet oogenblik lamgeslagen door
binneulandscherevolutie en buiteolandsche
nederlagen. Een nieuw verbond met Japan
stelt Engeland van dezen kant gerust.
Ondertusschen is een ander Rjjk zoo
danig tot ontwikkeling gekomen, dat het
wel geen gevaar oplevert voor Engtland's
koloniën of bezittingen, maar, wat erger
is, dat dit Rjjk een groot en dreigend ge
vaar in voor Engtland's markt en voort
brengselen.
Dit Rjjk, Duitschland, breidt niet alleen
aanhoudend zjjnen handel en daarmede
zjjn handelsvloot uit, maar het laat ook
niet na zjjn oorlogsvloot zoodan'gte ver-
grooten, dat deze injstaatzg deze handels
vloot te beschermen en te beveiligen; daar-
bjj ziet de Duitsche tatie niet er tegen
op, haren stenn te verleenen om tot waar-
beid te maken het woord des Keizers, die
verklaarde: de toekomst van Duitschland
ligt op de zee.
Dit is niet alleen een doorn in bet oog
der Britten, maar dezen zoeken ook hnr
weder een spaak in het wiel te steken
om zich van dezen machtigen vjjandeljjkeD
mededinger te ontdoen.
Daartoe moest echter weder een ander
de kastanjes uit het vuur halen, omdat
Engeland wel iozsg, dat bet zich d
grootste onheilen op den hols haalde,
niettegenstaande zgn overmacht op zee.
Dear bjj zon deze overmacht op zee toch
FEUILLETON
32.
Fervolg.)
7oo moest ik mij nog hemelhoog lat n pre
zen wegeDS mijne edelmoedigheid, en ik had
toch nie's anders gedaan, dan van mijn over
vloed een onnoozel klein beetje weggegeven!
Gij kunt begrijpen, hoe beschamend deze toe
stand voor mij aas I
De professor zig geroerd in het opgewon
den gezichtjehjj gevoelde eene groote ver
zoeking hare hand tusschen zijne handen te
nemen, teeder en hartelijk, maar hij bedwong
zich.
Gjj zult mjj versch ikktljjk pedant vin
den, juffrouw Annalieze, mtar ik moet u
herhalen dat zjjn juist de gevolgen van
uw handelwjjze, gij moet ze met geduld ver
dragen 1
Gverigens kan ik u een weinig gerust stel
len de kinderen van mjjn vriend Gustaa!
zijn niet verwend en zeker overgelukkig met
hun geschenk gefeest hen met kostbaar
heden o vei laden, zou niet goed zijn, zelfs be
denkelijk wezen, en bij de arme kinderen is
het evenzoovan een paedagogisch standpunt
uit gezien
nog moeten beproefd worden, evenals de
overmacht te land in Zuid-Afrika.
In dien corlog bleek, dat Engeland een
prachtig paradeleger had, maar waarvan
tien man niet tegen een enkelen Boer waren
opgewassen. Zoo heeft Engeland oak een
prachtige vloot; als parade vloot maken
die monsterschapen een betooverecd effect,
maar in eeu oorlog von nog moeten big -
ken, of de mariniers op gelgke ljjn of
hooger steaa met het landleger.
Maar Engeland had dit willen beproe
ven, als het Frankrjjk maar in de val
kon doen loopen.
Daartoe moest het oude revanche-denk
beeld bjj de Franschen weer opgewekt
worden en de haat weer worden opgewekt
tegen al wat Duitsch ie.
Tot dit laatste werkt alles mede, wat
Engelse h is de Enge'sche coaranten
leveren aanhoudend het bewijs, dat de
haat van het Ecg6isch ras tegen Duitscher
en al wat van Daitscbe herkomst is, tot
kookhitte is gestegen.
Zeker is het niet, maar twijfelachtig
evenmin, dat na korter ot langer tjjd de
oorlog tusschen Brit en Duitscher moet
uitbrekeo.
Nn is hjj wel nog verdaagd door een
verstandigan terogstap van Frankrjjk, dat,
gelukkiger wjjze, niet toebeet in het aas
der revanche.
Frankrjjk'a minister van Buiteolandsche
Zaken, Delcassé, bad slechts eenen
droom, het was dien der reranche; de
Britsche Regeericg doorschouwde zgn stre-
v n en begreep meteeD, hoeveel voordeel
zjj daaruit trekken koo; daarom bewerkte
zjj Delcassé en beloofde hem haren
tteun in eenen oorlog met Daitschlaud;
Engeland zon de havens aan de Noordzee
blokkeeren en honderdduizend man op de
kust van Sleeswjjk-flolstein aan land
zetten Frankrjjk zou dan te laad aan
vallen.
Ongelukkig Frankrjjk had men wel
kunnen u.t-oepen.
Het zou tegen Duitschland durven op
treden met zjjn gedemoraliseerd leger,
waaruit de beste hoofden verdreven zij
of zich in het civiel leven hebben terug
getrokken; met zgn leger, totaal verwaa'-
loosd en nog slechts in staat om weer-
looze religieuseu uit hnnne bloost»rs te
verdrjjven. Juist bjj dezegelegenh*id van
een dreigenden oorlog kwam dit aan het
licht; en nn werd deo ond-minister Com
bes met zjjne kornuiten naar het hootd
geworpen, dat hg, bjj zgn waanzinnige
vervolging tegen de Kerk, het legerende
Ach kom, loop met uw paedagogisch
standpunt 1 Ik wil vreugde bereiden en ver
genoegde gezichten zien I Gij kunt niet geloo-
ven, hoe vr eselijk veel aimuede hier in Ko
ningsbergen heersebt. De stad is arm, zegt
men altijd.
Zij heeft onder Napo'eon I te veel moeten
bloeden. Dat zal wel waar zgn. De leeraar
Claasen en zijne vrouw zijn zeer goed, zij hel
pen, zoo veel zij kunnen.
Ik ben met zjjne vrouw ook naar de wo
ningen der armen geweest; Grootmama zou mjj
beknorren, als zjj dat wist I
Maar zjj weet het niet 1 Er uw vriend,
de goede dokter, is er ook zt er mee in,enonren,
hjj vindt he egoïstisch ellende en armoede
te ontloopen en meeot, dat ik zoo'n werk
goed voor mjjn volgend leven kon noodig
hebben.
Weet gjj wel, dat hij mjj in allen ernst
vror-g, of-ik nog nooit een huwelijksaanzoek
gehad had
En wat hebt gjj hem daarop geant
woord P
Ik kon niet antwoorden, het was al te
grappig I
Denk maar eens san, thuis noemde men
mjj altijd een goud vinkje, en nu komt deze
leerrar vragen, of ik nog geen enkel huwelijks
aanzoek gehad heb I En toen ik deze gewe
tensvraag onbeantwoord liet, heeft hjj mjj zoo
echt trouwhartig en vaderljjk aangezien eu
mjj geraden examen te doen voor onderwjj-
zeres en dan gouvernante ts worden 1
Het jonge meiaje begon bij de gedachte
vloot totaal verwaarloosd had. Wat zou
znlk een leger uitrichten tegen den stalen
meur der Duicschers
De lauding van die Louderd-dnizerd
EugeLchen in Sleeswjjk-Holstein was een
zoo erbarmelijk ids, dat de Duitsche
Keizer, bjj het vernemen dier belof en
aan Frankrjjk, spottend en medelgdend
uitriep «Och I die arme kerels».
Op zee zou Daitschlaad verschrikke
lijk hebben ljjden gehad voor zjjne
handelsvlootmaar verder zonden dé
E ngels che oorlog'schepen zich wel ge
wacht hebben onder btt bereik der
Duitsche forten en kustbatterjjen te ko
men.
Met dat al zou Frankrjjk het gelag
betalen, en Duitschland zou vele jaren
noodig hebben om zich op het water te
herstellen, en dan trok Eugeland
zich vergenoegd de bacden wrgveod te
rug en bleef baas.
Maar bleef het in dezen oorlog
tasechen die paitjjen
Kon Italië dan den Bondgenoot in
den steek laten?
En langs welken weg zon Frankrjjk
naar Duitschland opdiicgen Toch zeker
niet langs Mrtz of Straatsburg om den
leeuw in den muil te vallen.
Dan over België en Holland Maar
zouden de Duitschers niet alreeds ons
land bezet hebban, eer de Fncschen het
konden bereiken
En welke verwoesting, welke vernie
ling, ja, welke ondergang stond ons
Land te wachten, wanneer die twee vjj-
andeljjke legers een treffen hadden in
ons Nederland
Maar waf geelt Engeland om dien on
dergang In zjjo oog schjjut niets recht
van bestaan te hebben wat niet Engelsch
is.
Jelukkig is voor het oogepblik al die
ellende rergleld.
Engeland zal opeen nieuwe gelegenheid
moeten pa,ser; waothoe langer het wacht
met zjjne plannen tegen Duitschland, des
te langer zal het den aan was ven zgn vjj-
aud mot ten aanzien en die vjjaud zal
met koortsachtigen spoed werken om zich
met alles voor te bereiden op een ont
vangst van Engeland's vloot en leger.
Getrouw aan zjjn b»lofte heeft Presi
dent R o osevelt, zich bjj zgn «aukooist
te Jacksonville (Florida) nie vergenoegd
aan dit voorstel zoo te lacheD, dat dit aan
stekelijk op den professor werkte h.ar
Itch bad iets onweerstaanbaars.
Zjj wil ie verder vertellen, hjj verder
vrageu.te vergee's Zoodra zjj elkander
aanzagen, begonnen zij opnieuw te lachen.
Annalieze wierp er nu en dan scF terend
het woord gouvernante tusschen. Ik gou
vernante 1
Gustaaf heeft het mjj ook 'eeds verteld en
hij voegde er bij, dat gij bjj dit voorstel toen
reeds in een schaterend gelach uitgebarsten
waart.
Ja, de Leraar moet mjj toen voor half
krankzinnig gehouden hebbeD, maar ik kon er
uiets aan doenHjj meende, omdat het met
de schilderkunst toch niets werd.
Maar waarom dan niet?
Annalieae keek op eens weer ernstig. Om
dat ik geljjk had met mjjn vermoeden, dat
men de rjjke erfgename, de kleindochter van
de oude excellentie Guttenberg, ook wat deze
kunst betreft, maar wat voorgepraat had 1
Weet gij nog, hoe gjj mij toen in mjjn salon
uillachtet, als ik er over sprak, en het een
idéo fixe van mij noemdet, dat ik alles en
alles daarmee in verbieding bracht?
Nu, toen ik met mjjne teekeningen, sch 1-
derstukjes en schetsen hier naar de academie
van beeldende kuisten ging waarvan een
beroemd schilder directeur is, en hem ver
zocht mjj oprecht, in allen ernst oprecht, zjjne
meening te zeggen, toen keek hj mij met
zjjne scherpe, geestige oogen doordringend aan
en zeide woordeljjk Mjjne lieve dame, als
met de verwelkomingen vaa de zjjde der
blanken.
De president heeft zich voor eene fees-
telg'ke ontvangst, door de zwarten uit
gelokt, met welwillendheid laten vinden.
Bg deze gelegenheid bracht Roose
velt hulde aan de «zwarte» industiiëe-
len, wier energie en schranderheid hen-
zelven en de maatsckappjj ten zegen strek
ken.
Een heetgebakerd bewindsman is de
minister-president Von Podewils. Dat
h»eft hg bewezen in de jong-te zitting
ven de Beiersche Kamer, toen hjj zich
tot toorn had laten vervoeren.
In antwoord op een aanval van den
liberalen afgevaardigde Casselman be
zigde hg ongepaste woorden en sloeg
met de vuist op tafel.
De voorzitter der Kamer moest her
haalde n alen opkomen tegen zjjn uit
drukkingen.
Htt centrum juichte Von Pode
wils toe, mair de liberalen jouwden
hem nit.
Tengevolge van dit incident heerschte
er in de Kamer zoo'u opgewondenheid,
dat maar weinig geluisterd werd naar
de daarop volgende rede van den minis
ter van financiën Von Piapp.
Aan bet eiade der zi ting gaf C a s-
selmann nog antwoord op de woor
den van den minister-presidenthjj ein
digde met ts zeggen
«Een Staatsman, die zich laat verroe.(
ren door toorn en zjjn koelbloedigheid
verliest, voldoet niet aan zjjn roeping».
Nopens de kwestie der scheiding tus
schen Kerk en Staat vermeldt de Petit
Farisiendat op verzoek van de commis
sie uit den Senaat, Bienvenu Mar
ti n de prefecten heelt aangezocht nadere
opgaven te doen omtrent de financiëele
gevolgen der scheiding in zakededepar-
tementeele en gemeeoteljjke financiën.
Aan wie behooren de kerken?
't Is de Semaine Religieust van Ren-
nes, die dit allerfijnst outcjjfert.
Za brengt nl. een rapport uit over de
jaren 18501900 en berekent dan, dat
de tota'e uitgaven bedroegen 28.063 843
francs.
Daarbij waren stortingen van Katholie
ken, steun van de sjjde van fabrieken of
particuliere giften tot een totaal van
20.428.734 francs.
De Staat, het departement en de gemeen
ten hebben te ramen dos totaal 4.625.109
francs gestort.
Zoo ziet men wien de kerken in eigen
dom toekomen.
En daarbjj zgn nog niet eens gerekmd
de gi a'is-diensten, die de bevolking met
liefde voor haar priesters heeft overge
had om de heiligdommen op te richten
waar zoo naar verlangd werd.
Vaak in ploegen ofin parocbie-afdee-
lingen vereenigd, zegt bovengenoemd blad,
elkaar aflossend, werkten de geloovigen
zelven aan den bouw hunner kerkzjj
haalden op hon grondgebied of metgoed
keuring der pachtheeren op hun pacht
hoeven boomen om, giDgen er de mooi
ste van in de laan bjj de kerk plaatsen
Zjj bluschten zelven de kalk, ze haalden
zaad en sfeanen, dikwjjls mjjlen ver, eu
werkten aldus aan hun Godshuis vele
vermoeiende dagen, zonder acht t9 ge
ven op hun verlies van tgd, moeiten en
geld.
Eu zulke kerken zou de Staat maar
kalm kunnen inpalmen
't Is God geklaagd 1
gij l.mpekappen, scbrjjfmappen en vruchte
schaaltjes maken wilt, ga uw gang, ik heb
er niets tegen.
Gjj zult zulke dit gen, die men ook goed
gebruiken kan, heel netjes vervaardigen.
Maar om echilderjjeu te maken, echte schil
derijen die iets te beduiden hebben, daartoe
behoort meer, en wie u thuis gezegd beeft,
dat gjj dit meer bezat, die beeft onwaarheid
gesproken ik tenminste kan niet viaden
dat uit deze teekeningen een scheppend ver
nuft spreekt. De keuie ran een beroep is iets
zeer ernstigs, en als gjj mjj vraagt, of gjj uwe
toekomst op de schilderkunst gronden kunt,
dan zeg ik, volgens mjjne eerljjke overtuiging:
neen. Het zou jammer zgn van de kunst, en
ook jammer van u zelve I
Dan begonnen de oogen van den braven
ee lijken ouden man sohelmsch te schitteren;
toen heett hjj er bijgevoegd: Zou dan voor
een meisje van uw voorkomen werkeljjk het
door ige pad der kunst overbljjven? Denk er
maar eens over na.
Het behoeft immers geen penseel e zjjn;
voor zulke jonge dames zjjn er toch nog wel
andere kansen.
Ik motst natuurljjk lachen, sloeg mjjne por
tefeuille dicht en ging heen.
Om den schgn te bewaren, neem ik met
eenige andere jonge meisjes teekenonderwjjs
maar ik zou liegen, als ik zeide dat ik er
pleiz'er in had.
Hm! Gregorg trok nadenkend aan zijn
dichten snorbaard. En is er hier anders niets,
dat u pleizier doet, als :k vragen tra®
Dr. L ap p o u i, de ljjfarts van den H.
Vader, verklaart, dat Z. H. licht verkouden
is. Z. H. gaat voort met particuliere au
diënties te gaven, maar heeft de openba
re audlëaties gestaakt,
Zondag is te Riese, het geboortedorp
/des Pausen, een monument «Pias X» ont
huld.
Het standbeeld, een wer k van den beeld-
houwer Guido Guustiis bewonderens
waardig van geljjkanis. Het comité tot
stichting ervan had uit alle landen giften
voor dit doel ontvangen.
Er waren Zondag in het nederige Riese
alle landeD vertegenwoordigd.
De offers tot leniging van den nood in
Calabrië bljjven toevloeien.
De Civiltct Cattolica publiceert in haar
nummer van Zaterdag de tweede ljjst der
inschrjj vingen voor de slachtoffers van de
aardbeving. Zjj bedraagt 88.603 francs,
tooaal met het bedrag der eerste ljjst
177.889 'francs.
De beer Ernst Koppenberg, de
Romeinschs correspondent van de Köln.
Voücszeitung heeft aan den H. Vader 7000
francs aangeboden, door zgn blad bgeenge-
bracht.
Onder de bjjdrageD, door Koning V i c tor
Emmanuel ontvangen, is er ook eene
van 50.000 francs van een hooggeplaatst
onbekende.
Deze is zooals we thans vernemen
Czaar Nioolaas II van Rusland.
President Lo a bet is de gast van den
jeagdigen Alfonso van Spanje. De eerste
burger van de Fransche Republiek is met
bijna wêergaloozen luister te Madrid ont
vangen. Onder de vorsteljjke personen, die
Emile Loubet aan het station ver
welkomden, bevonden zich de Prins vaa
Beieren en de Vorst van Asturië.
De geestdrift vaa de menigte was bo
ven alle verwachtinger kwam geen
einde aan de toejuichingen, toen de
laatste blanken van de Marseillaise wa
ren weggestorven.
Zeer begrjjpeljjk is echter h»t stilzwjj-
gen aan de Katholieke pers,
Nstuurljjk wel. Zelfs heel veel, bjjna alles.
Daar hebt ge in de eerste plaats de huiselijk
heid hier 1 Deze toon der liefde, van vertrou
wen; tevredenheid en bljjdschap met alles,
dan de geesteljjke ontwikkeling.
's Avonds wordt er voorgelezenuw vriend
leest zeer schoon de klassieken wisselen met
de moderne schrjjvers at.
En dan de kinderenThuis kom ik nooit
met kinderen in aanraking het is toch
iefs schoons, zulke kleine onverdorven men-
schenplantjesEn ik ben er onuitsprekeljjk
trotseh op, dat de kinderen zooveel van mij
houden.
Maar de kinderen niet alleeD, Goddank,
ook de anderen hebben mjj bewezen, dat men
mjj liefhebben kan om mjjentwil, dat men
geen excellentie als bloedverwante behoeft en
het niet noodig is eene rjjke erfgensme te
zijn, om een andere te bevallen en genegen
heid op te wekken. En dan ten slotte dit
klimaat Hier schelden de menschen er op,
maar ik doe het niet. Hier weet men nog
eens, dat het wieter is 1 Bjj ons thuis heeft
men nanweljjks een paar dagen goed jjs en
hier heb ik al die wekende prachtigste ijsba
nen gehad?
Gjj waart dus bij de jjsclub? Alleen
vroeg Gregorg op Lvendigen toon.
(Wordt vervolgd.)
