No 6147.
Vrijdag 10 November 1905.
30ste Jaargang.
t
Baaêlaó voor cftooró- en SLuiè-étollanó.
Christelijke Democratie.
De Dochter van den
Opstandeling.
Per 8 maanden root Haarlem
Voor da overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re dacten r-D irectenr W. KÜPPER8.
BUREAU St. Janaatra&t. Haarlem,
i 1,20
1,50
2,90
0,03
Van 16 regel*50 Cent*
Elke regel meer71/, r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Fublicité, Etrangèr,r
UTtB MA HON AGITATE. G.L. DA UBE £j Co JOHN., F. JONES SueePorie 3lbisFaubourg Montmarie.
DeChristeljjk democratische paitjj is door
Z. H. P i u s X, althans wat die party in
Italië betreft, veroordeeld.
De H. Vader benoemde onlangs eeneCom-
tnissie, bestaande uit een drietal der voor
naamste Katholieken, n.l. graaf Medo-
lage Albani, professor T o n i o 1 o
en de advocaat Pericolli, om het
werk der reorganisatie van de Katholie
ken in Italië ter hand te nemen.
Dezen heeren werd opgedragen een
programma van werken gereel te maken,
teneinde op politiek gebied eensgezindte
kunnen optreden.
Dit programma of ontwerp-reglement
werd aan alle Katholieke Vereenigingen
in het Italiaansche Koninkrjjk gezonden
met verzoek er hunne opmerkingen of
wenschen ter verbetering aan toe te
voegen.
Het meerendeel der antwoorden h< eft
de commissie ontvangen, en daaruit bleek,
dat het ontwerp geen gunstig onthaal
heeft gevonden.
Bjjna overal komen de Christelijke de
mocraten er hardnekkig tegen op, en op
sommige plaatsen dreigen zjj zelfs met
openbaar verzet. Zjj willen noch van een
heid, noch zelfs van eendracht in de Ka
tholieke partjj weten en gaan meer en
meer den weg der scheuring op.
Te Bologna hebben zjj zich verzet,
omdat zjj beweren, het programma tegen
de Christelgk democratische elementen is
opgericht, terwjjl in het Vaticaan vast be
sloten is het werk der reorganisatie krach
tig te handhaven. De Chrislelgke demo
craten zullen zich öf aan den wil des
Pausen hebben te onderwerpen of nit de
officiëeleKatholieke partg te treden hebben.
't Schjjnt, dat het wel op 't laatste
aan zal gaaD, dat men in het V a-
ticaan, het eeuwige geharrewar met deze
partjj moede, daar niet erg bedroefd over
is.
Te Fnenza verklaarden de Chrislelgke
democraten, dat zg in burgerlgke en
politieke aangelegenheden van geene
oiderdanigheii aan de Kerkeljjke Over
heden willen hooren. Te Bologna ie
het nog erger gesteld, daar dnrft ze'fe
een priester Romalo M n r r i,- de lei
der Christeljjk-democratiscbe partg, in
zjjn blad Cultura Sociale scbrgven, d*t
zgn partg zich op pol.tiek gebiel met
onder leiding van den Paus en het ge
zag der Bisschoppen wil stelleD.
FE V1L LET OB
De zon aan den helder'olauwen Siciliaanschen
voorjaarshemel scheen over land en zee. Vtjo-
'jjk wapperden in den morgenwind de veel
kleurige wimpels van de vaartuigen, die in
de haven van Messina voor anker lagen. Blijde
scharen trokken zingend laDgs de Marina naar
de bergen toe.
Men schreef toen het jaar 1847 en uit alle
'treken van het eiland Sicilië ontving de Ita
liaansche gouverneur te Messina onrustwekken
de berichten tan een g'sting onder het volk,
die steeds dreigender werd en zich al verder
«n verder uitbreidde.
De struikroo'ers Iradtn ook meer op en
Vtrmeteler dan ooit.
Adle ontevredenen op het eiland hadden
een verbond gesloten en wachtten slechts cp
een teeken van hunne leiders voor een algc-
nieemn opstsnd.
Op deten helderen, tchoonen Februarimor-
8en was er echter niets te bespeuren van de
drukkende zorg, die op sommigen lag, of'an
de blijde hoop, die andere vervulde, niets
Zgn de Pauseljjke onderrichtingen van
godsélieustigen aard, dan is het nutteloos,
schrjjft Murri, om de Katholieken in
herinnering te brengen ze op te volgen;
zgn die onderrichtingen van sociaal-po-
litieken aard, dan dienen zg zro min
mogelgk gegeven te worden en dan en
kel mogen ze gelden ale eene verti ouwe
lijke raadgeving en niet als een maatre
gel.
In hetzelfde blad stelt Don Murri
aan den afgevaardigdeT u ra t i, den aan
voerder der soci ilistischa partg in Op-
per-Italië, voor, mrt zgn Christelgke
democraten in het socialistisch leger over
te gaan. Het is te hopen, dat 't zoover
niet zal komtn, hoewel niet kan ont
kend worden, dat de Christeljjke-demo-
craten met de socialisten nauwe aanra
kingspunten hebben.
De moeilijkheden, welke de reorgani
satie d9r Katholieke partjj in Italië op
levert, moeten ons eene waarschuwing
zgn en niet ontmoedigen.
De verdeeldheid onder de Katholieken
is trenrig en speelt maar al te dikwgls
de legenparljj de overwinning in han-
deD.
De Katholieken hebben een zuiver
godsdienstige Staatkunde te voereo. Als
een scboon gedankteeken dier politiek
bestaat bjj ons eene Goddelijke wetge
ving, welke in kracht en juistheid, in
beleid en scherpzinnigheid nooit over
troffen, zslden evenaard is.
Zonder godsdienst zinkt de Staat in'
barbaar8cbheid en wordt ter prooi aan
de schromeljjkste regeringloosheid. Wel
een bewjj--, dat de godsdienst, ook uit
Staatkundig oogpant, een onwaardeerbare
weldaad is voor het be hond van den
Staat.
In ocze dagm luisteit men Ditt meer
naar den Pans van Rome.
Z. g. vtlksb8scbermf n iebten aldoor in
hunne belachelgke opgeblazenheid niets
dan onheil uit.
Luiheid of domheid doen denzulken de
vroegere tjjdperken niet bestudeeren, of
wel zg beseffen niet, hte wonderlgk veel
daarin gelegen is.
Mig van onza z.g volksvrienden be
tuigd worden, dat zg van de mindere
klasse nuttige werklieden maakt, die een
der voortreffelijke grondslagen van het
maatschappelijk gebouw vormen, wier ar-
b'id nog na eeuwen zal gezegend wor
den? Verschaffen zjj den onbeschaafden
een heilzsam onderwijs, waardoor dezen
de j lichten van hunnen staat bes-ffen, en
dsn de dreigende kanonnen, die van de cita
del naar de stad gaapten en de blinkende
geweren van de schildwachts der Zwitstrsche
garle, die op den muur aan dei zeekant o
en neer liepen.
Aan den voet van de trap, die nair de offi
cierswoningen leidde, stond em fier ros, dat
door een knecht vastgehouden werd en trap
pelde van ongeduld.
Twee officieren verschenen ia de deur.
Tot ziens, hedenavond I ze de maj or
Van Buren, terwijl hq zjjn kameraad, die
eenige jaren jong<-r was d m hij en door inni
ge vriendsc' apsbanden aan hem verbonden
was, de hand drukte. En, voegde hij er lachend
bij, neem u in acht, Eckartl
Voorbarige zorg, antwoordde de kapitein
vrooljjk. Zoo ver zijn de heeren daar nog niet
gekomen'.
Gij miskent mjjne woorden, Hattwyl.
Ik wilde u niet vo ,r de Sicilinaosche mann n
waarschuwen, de Siciliaansche vrouwen zijn
veel gevaarlijker voor uw jong, warm bloed
Zoo, lachta Eekart Van batwyl. Komt gij
alweer terug op mijne schoone onbekende,
die door mijn rijzweep zoo handig uit het
gedrang geholpen werd
Nu, heb hare twege maar geene zorg.
Bobert! Ik heb baar helaas niet meer terug
gezien.
Helaas, zegt gij. Maar gjj hebt getracht
haar te vinden of zonder baar het leven voor
u geene waarde meer had.
En gedroomd heb ik van haar, dat wil
tot tevredenheid gestemd worden met hnn
let?
Niets van dit allesEn daarom is
godsdienst in de Staatkunde noodzakelijk,
want zonder godsdienst brengt men gods
dienstloosheid en ontevredenheid onder
bet volk.
Het volk wordt opgevoed om deorde omver
te werpen en tot speelbal te strekken van
revolutionnaire leiders. Velen, die te goe
der trouw meenen, ten gurste der mis
deelde klassen te arbsiden, maken deze
slechts geschikt om de schandelijkste plan
nen te volvoeren van politieke booswich
ten van eiken rang, om onder te gaan
als Blachtoffars der verderfuljjke kui
pergen, waarmede sommige,gelukszoekers
zich pogen te handhaven.
De godsdienst in de Staatkunde leert
het volk zgn zedelgk en stoffelgk behoud;
de moderne Staatkunde brengt regeering-
loosheid, verarming en vernietiging.
De godsdienst vraagt naar geenregee-
ringsvorm, naar geen koningschap of
volksregeering; erkend wordt het gezag.
De godsdienst heeft barbaarsche hor
den tot bedrijvige, vreedzams lieden ge
maakt de moderne begrippen voeden
de armen op tot de gevaarlijkste vjjanden
der samenleving
UUJTENLAND
Duitschland.
Het beioas van Koning Alfonso
aan Barljj i valt in een, onder politiek
opzicht, sterk bewogen tjjd.
Afgezen van het drukke handtlsver-
kee met Spanje htefc Duitschland met
dit Rjjk eigtnlgk weinige punteo van
aanrakiag. Doch waar die punten worden
waargenomen b. v. in de Karolinen-
kwestie daar heeft Duitsohland jegens
Spaoje steeds eene zeer welwillende hou
ding aangenomen en daardoor biwezer,
dat ds Duitschers opgoede en vtiendschap-
peljjke teSrebkiogea zeer Vtel pijjs stellen.
Toen üuitschland's a tie in Marokko
Frank jjk's opsloklu t intoomde, geschied
de dit zeer zeker op de e irste plaats
voor Duitschl»nd's eigen belang. Maar
ook in Spa> je werd erkend, datdff, land
uit Duitschland's optreien zeer groot
nut irok en dat de uitbreiding van zjju
invloed in Msrokko thins veel grootere
kanS'n heeft, dan wanneer Duitschland
tegenover hei Eugelsch-Frunscba verdrag
6;n onversth llig t «schouwer ware ge
bleven.
Duitschland en Spanje ve.keeren in
den gelukkigen 'orstaod, dat op hot oogen
blik niet enkel tusschea hen geene strpd-
vragen b-staan, maar dat zelfs de.mo
gelijkheid van bel on'etaan daarvan vrjj-
wel uilgesloten is.
ik niet ontkennen, alsof met haar bet leven in
een Paradijs veranderen zou.
Neen, Robert, mooier meisje heb ik nog
nooit onder mijne oogeu gehad; van geen
enkel drong het bee d no< uieper in mijn
fcart! Zjj was als erni madonna, de uit een
lijst van de schilderijen in de kerk gekomen
was.
Niet overdrijven, viel de majoor hem hier
in de rede.
Neen, ('at is geene overdrijving. Het komt
mij nu nog voor al' een droom. Zg is voor
mij verloren, en wie wee', of ik haar nog ooi',
terugzie.
Een treu ig verlangen Hg in deze laatste
woorden.
Een oogenblik stairde de majoor zwijgend
op zijn joogen vri-.nd; dan vervolg 'e hg op
unstigen toon:
—En nu rijdt de öroomer met eene op ge-
par'umeerd papier geschreven uitnoodiging
naar San Tlacido toe, waar, onder de bloeien
de oranjeboumen, eene bekoorlijke gravin hem
een tendez-vous gegeven heeft.
Een rendez vous? Jawel, in gezelschap
van haar vader en den rentmees'er Scag ione.
Doe maar net, of ik niet wist, wat
iedereen vertelt; de schoone gravin van
Celemare maakt van den kapitein Hattwyl
veel werk-
Laat iedereen het vertellen, toch vergis
ten allen zich: ik koester voor de gravin van
Celemsre geen ander gevoel, dan iedereen
pleegt te hebben voor eene beminnelijke voor
komende en bovendien schoone vrouw.
Italië.
Een paar weken geleden meldde de
Köln. Vstg. dat Z. H. de Peus aau Cziar
N i c o 1 a a s van Rusland een e'genhan-
digen brief gezondeD had om hem geluk
ta wenschen met h't denkbeeld ee er
nieuwe vredesconferentie en den weuech
uitdrukte naar deze conferentie een ver
tegenwoordiger «te mogen» zenden, waar
op een vriendeljjk dankschrijven van
Czaar N ic o 1 a as zon gevolgd zjjn.
Deze mededeelingen bljjken geheel uit
de lucht te zijn gegrepen.
Er heeft tDt de minste briefwisseling
tusschea den H. Stoel en Czrar Ni co
laas plaats gehad. Het komt trouwens
□iet overeen met de waardigheid van
Christus' Stedehouder een verzoek van
zoodanigen aard tot wien ook te richten.
De eenige wjjze, waarop eene deelname
van Z. H. mogelgk zon zgn, is, dat de
uitnoodiging van Russische zjjde kome,
of gesteld, dat weder op de lgst der nit
te noodigen Mogendheden de H. Stoel
ontbreekt, dat dan de Nederlandsche
Regeering zorg drage, dat de H. Vader
geaoodigd worde.
Zeer waarscbgnlgk, dat wanneer het
oogenblik van de conferentie gekomen
ie, 't welk neg wel eenigen tjjd op zich
zal laten wachten, van de zgde van Ita
lië eene oppositie komen zal.
Engeland.
Minister Ball o nr heeft eene com
missie oi tvangen van werkloozen en hunne
vrouwen, die verzochten een buitengewone
zitting van hit Parlement bgeen te roe
pen ter bi handeling van het vraagstuk
der werkeloosheid.
De Minister stemde toe, dat deze mis
stand inderdaad ernstige afmetingen had
aangenomen.
De Regeering zeide hg weet,
hoe (r geleden wordt, maar zg acht een
buitengewone Parlemsntezitting niet den
juisteu weg om tot een oplos-dog t? ge
raken. De Regeering daarentegen ver
trouwt, dat de Workmens act, die in de
laiitite dagen was aangenomen,'trekken
zou tot leniging van den nood.
De deputatie toonde zich niet voldaan
over dit bescheid en belegde op staan-
den voet een piotrstvergvdering, waar
in besloten werd de tusschenkomst vao
koningin Alexandra in te roepen,
om redding uit den wanhopigen toestand
te rer krggen.
Rusland.
De te stand is nog nagenoeg dezelfde
gebleven, en helaas 1 blyven ook de Jo
denvervolgingen in een tiental steden
voortwoedeD.
Het voornaamste rieuws is het mani
fest ven d n Czaar tot de bewoners van
Finland.
Dit keizerlgke stuk verluidt
Wg, Nicoleas, Czaar aller RusseD,
Zie, ik wil door u niet verkeerd beoordeeld
worden, maar iedereen kent toch de gravin
en hare eigenaardigheden. deugden
durf ik niet zeggen 1
Als een vrouw, wier jeugd voorbjj ging
in de vluchtige vereering van een groot aan
tal aanbidders, de dertig nadert, zonder
eene k uze gedaan te hebben, dan pleegt zjj
zelve naar genegenheid om te zien, en van
aangebedene aanbidster te wordeo, en dan
Ja wel, dat weet ik. De gravin tracht
nu nog met haie schoonheid te schitteren en
juisf, omdat deze weinig indruk op u schgnt
te maken, beeft zjj hare zinnen tr op gezet,
u in hare netten te vangen, maar of haar dit
gelukken zal.
Gij schertst, Bobert 1
ik scherts niet. Infegeadeel, neem een
ernstig woord mee op uw weg. Versmade
liefde is vooral op dien leeftijd. .een
gevaarlgk ding en in Sicilië beneemt eene
verlaten schoone zich niet vol vertwijfeling
het leven, zooals Dido bij Virgilius.
't Is -nu genoeg, mjjn vr end Bij de
verlaten Dido behoort de ontrouwe Aeneas I
En als Eckart Van Hattwyl niet voor dezen
held denkt te spelen, dan m ag hij wel hg
tjjds oppassen, dat de schoone gravin zich
niet verplaatst in de rol van de ver
laten koningin van Karthago!
Even goed als de raad gemeend is,
kan m?n hem ook opvolgen. En nu, vaar
wel
Met één sprong zat Eckart in den zadel
Czaar van Polen, groot-hertog van Fin
land, enz. eoz. gelasten tegen 20 De
cember 1905 een bnitengewonen Landdag
tot een nader onderzoek V8n de navol
gende kwesties
le Voorstellen opzichtens de uitgaven
over 19061907. Tgfeljjke belastingen.
Leening voor den aanleg van spoorwe-
wegen.
2e Ontwerp der nieuWe grondwet van
het Finsche Parlement op den grond
slag van algemeen stemrecht met invoe
ring van verantwoordelijkheid der plaat
selijke autoriteiten tegenover de afge
vaardigden des volks.
3e Ontwerp grondwet, in zake de vrjj-
heid van drukpers en het recht van ver-
eeniging en vergadering.
Wjj verwachten van allen een g6tron-
we nakoming van ons verlangen.
geteèkendN i c o 1 a a e, Peterhof 4
November 1905. gecontrasigneerd)De
minister van Finland, Linder.
De politie heeft te Sint-Petersburg
beslag gelegd op bet dagblad Roess, dat
langs den openbaren weg gsveDt werd.
Men verwacht, dat deze maatregel, ge
heel in strgd met de verleende drukpers
vrijheid, eene algen eene staking aan de
dagblad-bureaux fen gevolge zal hebben.
Een telegram nit Siot-Pster burg
verzekert, dar het voorstel tot uitbrei
ding van het kiesrecht, beloofd in het
manifest van 30 October, geresd ligt.
Jodenvervolging in Rusland.
Onmenschelgb, zelfs op beestachtige wjjze
worden de Joden op dit oogenblik in het
Czarenrgk vervolgd. Warrljjk, 't is ot de
hel is losgebroken tegen de kinderen Is-
raëls. Zeker, het kaa nier ontkend worden,
zg hebben de revolutie in de hand ge
werkt en moeten nu de confra-revolntie
verduren, maar het moet ook gezegd, dat
de toestand verschrikkelijk is.
De Joden worden uit hanne huizen
gebaald; ziekeu, ouden van dagen, kinderen
niemand wordt ontzien, zg worden op
straat gesleard, op een hoop geworpeD,
met petroleum overgoten en levend in
brand gestoken.
E" zga vrouwen en meisjes, die op beest
achtige wjjze mishandeld zgn, en
mannen, die, na heldbafiigen strgd,
zichzelf den kogel door den kop josgen,
om niet in handen te rallen vaa ds el
lendelingen, die door de autoriteiten
opgehitst, zich allerwegen tot taak schg-
gesteld te hebben de Joodsche bevolking
uit te roeien.
De leus: één derde van de Joden moet
opgehangen, één derde doodgeschoten,
één derde geslacht en de rest bekeerd
worden, schgnt de contra-revolutie ten
uitToer te brengen.
Wee den Joden, nu zg zich stelden
aan de spits van het revolutie-leger;
het is t»geu hen, dat de contra-revolutie
zich keert. Slechts in de Joden willen
de Russen alle rampen zien, die het Cza
renrgk getroffen hebben.
en door zijn oppaseer vergezeld, galoppeerde
hq over de dreunende bmg den weg op.
O, hoe heerljjk, zoo'n rit in deze voorjaars-
prachtl Het hart van den joagen officier jubelde,
toen hij van den donkeren weg bjj de citadel
in het vrjje veld kwam, dat schitterde van
licht en zonneschjjn.
Juist daartegenover door de breede Laven
van de sikkelvormige in de zee vooruitsprin
gende 'andtong, waarop vesting en 1 chttoren
stonden, lag Messina met zjjne prachtige rjj
paleizen langs den oever en zgne rjj klooster
gebouwen.
Wat broedde daar achter die paleismuren?
Wat wilden de verbonden samenzweerders
tegen de Napolitaansche heerschappij
En hoe lang zou het nog-duxen tot van
een dier torens het sein tot den algemeenen
opstand gegeven werd?
Arme mannen, wat zouden zjj vermogen
tegen dezen kanonnen en vestingwerken
En toch Hadden de oude Zwitsers niet
he'zelfde gedaan, wat deze nu poogden te doen,'
toen daar bij het Vierwoudstedenmeer de
dappersten onder hen zich verzamelden om
de vrgheid van hun vaderland tegeu de
vreemde heerschappij te bevechten
Als een bliksemstraal ging Eckart deze
gedachte door het hoofd.
{Wordt vervolgd.)
ABONUEMENTBPBIJ8,
PHIJ8 DKB ADVSBTBNTINH.
1.
