No 6131.
Woensdag 13 November 1905.
30ste Jaargang.
&aa6laó voor <3Vooró- en Stiiè-ótollanó.
Van 't Binnenhof,
De Dochter van den
Opstandeling.
Buitenland
De «Kunst» van
Miss Dnncan.
Rus'and.
Noorwegen.
DuHschland.
Italië.
Frankrijk
Amerika.
Ill llll
ABOWRÏMKHTaPBIJS
Per 8 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaafcien in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummert
Dit blad verschijnt dagelijk», behalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re daoteur-Directeur W. KÜPPERS.
BUREAU St. Janss trant. Haarlem
t 1,20
1,50
2,90
0,03
PBUS DKB ADVHBTBNTIBN.
Van 16 regelt50 Cents
Elke regel meer71/,
Groote lettert worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Centi per advertentie h Contant
__iir Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publieité, Etranginr
VLA. NON AGITA.TJ3. G.L. DAJJBE Sf Co JOHN., B. JONES Suee. Parit SlbieFaubourg Montmarte.
Een nieuw woord heeft zijn intrede in
de Staatsstukken gedaan Toetsingsrecht.
Nieuw is 't eigenlijk niet, want dit
recht it vroeger al meermalen besproken
maar 't heeft een poos lang geeluimerl
en komt nu opeens weer kjjksn, zoodat
het althans voor velen nieuw is.
Wat verstaat men onder toetsingsrecht
Ditde rechterlijke macht krijgt de be
voegdheid een wet aan de Grondwet te
oetsen, m.a.w. na te gaan, of die wet
Wel overeenkomt met de voorschriften
onzer Constitutie.
4
Komt de rechter daarbjj tot de over
tuiging, dat zulks niet het geval i», wel,
dan straft hg niet volgens zoo'n wet en
wordt zij das een doode letter.
De oorzaak, dat hst zoo lang sluime
rende toetsiDgsrecht weer teekenen van
leven geeft, is hierin gelegen, dat het bjj
invoering van algemeen stemrecht denk
om het blanko artikeleen zeer ge
schikt middel is om de juiste interpre
tatie onzer Grondwet ts behouden.
En nu doet zich het merkwaardige
Verschijnsel voor, dat het toetsingsrecht
zelfs een toets wordt van vooruitstrevig-
heidwie er voor is, wil beknibbelen op
de democratie, alleen wie er tegen is
mag als democratisch zuiver op de graat
worden beschouwd. Bet Volk schrjjft zelfs,
dat het toetsingsrecht een conservatieve
s'immigheid is om bet algemeen kiesrecht
«van zijn werking te berooven», en het
te «kortwieken Voorts, dat de etrevers
naar algemeen kiesrecht worden «bedro
gen» ea «verkocht», wanneer naast het
algemeen kiesrecht het toetsingsrecht
wordt ingevoerd
De jNederlander maakt zich over dit
gemopper een beetje vrooljjk en merkt
op, dat het toetsingsrecht in vroeger ja
ren louter een wetenschappelijke kwestie
Was, zooals wellicht voor velen bljjken
Zal uit het feit, dat een der knapste
strijders voor het toetsingsrecht, prof. O p-
z oom er, een der talentvolste schrjjvers
daartegen mr. Beelaerts vanBlok-
l a n d (de latere voorzitter der Tweede
Kamer) is geweest. En wjj hoorden nooit
verluiden, dat de heer B e e 1 a e r ts het
in democratische zuiverheid van prof.
Opzoomer wen.
Toch etsekt in dit recht nu plotseling
iets anti-democratisch, altjjd volgens het
orgaan der S. D. A. P. die nooit de
FEUILLETON.
6.
Vervolg.)
Daar rammelde een verster van een mm
up de eaiste verdieping.
Felicita 1 riep eene zware stem.
Zjj schrikte er *an.
Ik kom, vader 1 antwoordde zij, en
haar mantel met de hand vasthoudend, wenk
te zjj den ofticier aarzelend een groet tor,
alsof zjj niet goed b greep, waarom zij reeds
2°o snel afscheid van hem moest nemen.
De bloem, waarmede hare vingers speelden,
viel daarbjj op den grond. Zjj bukte zich
haastig, om ze op te rapen, m«ar hare hand
h*vam°te laat, reeds hield Eckart de bloem
10 de zjjne en dan voelde zij plotseli' g
hare hand door de zijne omvat met zoo'n
w&rmen, vasten druk, dat het haar te moede
*»s, of' uit deze hand een zalige gloed in
haar hart drong, Het was slechts één oogen-
hlik en het scheen haar een halve eeuwigheid,
^.r&keloos keken heiden elkander aan.
Eckart wilde spreken, maar hjj kon geene
°orden vinden.
Het was hem te moede, of hg haar in
droom zachtkens hoorde flais'eren:
zaken objectief Ecbjjnt te kunnen beoor-
dielen.
Er komUntusschen nu Wi,t meer nieuws
op politiek gebied.
Het aardigste nieuwtje is wel, dat de
heer Goeman Borgesius in het
voorloopig verslag over Hooldst. I der Be-
grooting raadseltjes opgeeft over zich
zelf. Er werd toch in de afd9elingen van
alles gevraagd over de formatie van het
Kabinet, waarbjj hg zoo nanw betrokken
was en waarop hg dus nog beter zou
kunnen antwoorden dan minister D e
Meester. Toch bewaart hg in het
stuk, dat bjj zelf onderteekent, een diep
stilzwggen. 't Is mal, maar zoo werkt
onze parlementaire machine. Wdlieht
heeft de heer Borgesins juist door
het aanvaarden dier malligheid willen
t>onen, dat hij geen andere positie in
neemt dan welk ander Kamerlid ook. Wg
bljjveD intuESchen benieuwd, of hg deze
rol ten einde toe zal weten te spelen
of zgn licht opstuivende natuur ihem
niet zal verlokkeo, tjjdens de komende
debatten eventjes te zeggen waar het op
staat, 't Zou alweer ea'dig wezen.
Over de Grondwtticommissie is ein-
deljjk wat meer licht opgegaan. Minister
Rink beeft haar met een lange rede
geïnstalleerd en daarin gewezen op on
derwerpen, waarmede de Regeering gaar
ne zal ziec, dat zjj zich zal bezig houden,
zonder evenwel haar vrjjheid van hande
len te beperken. De pers, dia zoetjes-aan
uitgepraat raakte over de commies e
zelve, heeft na tian onderwerpen opsens
gekregen, waarover zjj haar licht kan
laten schjjnen. Me dankt, het moet den
Kamerleden niet aangenaam wezen dat
de kranten hen sltjjd vóór zijn zjj via-
den zelden of nooit wat nieuws meer te
Tortelllen, zooals weer bljjkt uit de
voorloopige verslagen, die wemelen van
oude koeien, zoodat de Rsgeerings-me-
mories ook wel niet gloednieuw zullen
zgn.
Latan we onzs hoop vestigen op de
mondelinge beraadslagingen al irDe
Meester Kuyper niet. Lang niet
Nu nog een woordje over de «kunst»
der danseres.
Een boogst-bevoegd dans-criticns en
standen-beoordeelaar heeft rondweg als
zjjne metniug te Leunen gegeven, dut er,
wat «dans» betrett,niet een gryntje kunst
by de Miss-Doncan-veitoocingen heelt
Wie de bloem heeft, behoort re toe! Snel
trok zij nu hare hand terug, eu onder de
gewelven van den kruisgang v.-rdwcnen de
beide vrouwen.
Eene poort, dia tcegaDg verleende tot de
binnenste ruimte werd geopend. Daar waaide
de sluier vnn dat meisje. Zander zich een
oogenblik te bederktn. snelde Eckart dit
wenkende leek-n achterna.
Onder de tuindeur achter hem st.nden
onbeneeglgk twee gestalten, die in stilte
dit tooneel aanschouwd hadden. Eene doo le
lijke bleekheid bedekte het gelaat der gra
vin hare opeengeklemde lippen beafden, eene
uitdrukking van gloeiende «raak lag in hare
fonkelende oog n, en haastig wenkte zjj den
rentmeester om witns mond ee<r ijskoude lach
speelde, om heen te gaan.
IV.
In een klein vertrek op da eerste verdie
ping van het gebouw ware i verscheidene
mannen bijeen. Voor de deur hield een oude
grijze bediende de wacht en verzocht met
gedemp'e stem aan allen die naderbij kwa
men de bewoners niet te storen.
Van eene p'echtige stemming was evenwel
daarbinnen niets te msrken, ook waren het
niet erkfl bewoner», die om de ruwe tafel
plaat9 genomen hadden. Tegenover den voor
man zat, in eenvoudige burgerkleeding, een
man van on^ eveer vgftig jaar, blijkbaar in
eenigsóns gebogen houding. Een dichte haar
dos, waardoor hier en daar reeds zilveren
voorgezeten. Wat de danseres te aan
schouwen gaf waren, volgens zjjne opinie,
eenige van buiten gr leerde lesjes, waarbjj
nog menigwerf tegen den ryibmus ge
zondigd werd, trjts de voortteffeljjke mu
ziek, die hire dansen begeleidde.
Behoeven we nn nog te herhaleD, dat
de «kerm'svertoonigen der Miss (het woord
is vau den bedoelden criticus) a lcea haar
succes a in de wijze van optreden te dan
ken heeft,
Wél vleisnd, voor wie haar spel zoo
geestdiif ig hebben toegejuicht!
De Minister van Justitie maakt met
goedkeuring van gra f Witte een ont
werp gereed, strekkende om ernstige on
derzoekingen te doon instellen in alle
plaatsen, waar aLti semiotische bewegin
gen hebben plaats gebad. Het ODtwerp
zal, als bet gereed ie, aan de goedkeu
ring vau den ministerraad oaderwo pen
worden.
Volgens de «Invalide rusie» is ds
Russische Rsgeering van plan verbete
ringen te brengen in den lotstoestand
van de onderofficieren en sotdateD.
Buiten eene verhoogiDg der soldjj en
verbetering van votdsel mo t het in het
voornemen liggen der Regeering den tjjl
vau actieven dienst met circa eeu jaar
m te kortea.
In eeu nieawen herderlijken brief ver
maant de H. Synode (schysm itiek-Ras-
sische Kerk) het volk t)t kalmte, teneinde
een burgeroorlog te vermjjden.
De bdiOamde romansohrjjter eu voor-
mau der liberale beweging, Maxim Gor
ki, is naar luid van een draadbsricht uit
St. Petersburg zeer ei n tig door tubercu
lose aangetast. De geneesheeren mucten
den ljjier hebben opgegeven.
Een ongeioolijjke mededeeling bevat
de Petit Parisien in zgn jongste nummer.
Zij is ontleend aan de CA cago Daily News
en behelst het sensationeele bericht, dat
Witte aan de Czaar gevraagd zou hebben
bjjzondere ministeries onder zjjne leiding
te willen stellen op welk verzoek Czaar
Nicoluas afwijzend zon beschikt hebben.
Witte zon daarop zjjn entslag hebben
ingediend.
Houd Goutchkoffêu Chipofif heeft rian
eene nieuwe partjj gegroepeerd met stren
ger conservatieve opvat.iugen dan die van
de coostitationeele democratische p.rtjj
ter gu s e van Wilte. D^ze partjj is ge-
baieerd op het manifest van 30 October
en zal atle krachten inspannen om de
daarin toegezegds v<jjheden geleidelijk
ts zien veiLetd.
Gisteren (Zondsg) zgn de volksstem
mingen gehooden over de vraag: «Zal
het land een Koninkrjjk bljjven of wel
draden liepen, versier.le het voorovergebogen
tusschen de s houders ingezonken hoofd. Zjj
ne breede handen en dikke vingers duidden
aan dat hij een arbeider zijn moes'. Uit zjjne
verstandige oogen, die nog van jeugili/ vuur
schifrrden sprak eens zei Izame helderheid
van het denkvermogen ea eene vaste wils
kracht, die o verschrokken op het eenmaal
gekozen doel afstreefde. Uit het pe1 eele we
zen kon men zisn, dat hier een man van
eene buitengewone begaafdheid zat, en zjjn
oog keek zoo langzaam en onderzo ..kend van 1
den eenen s relcer naar den andere, dat
men zich onwillekeurig a'vroeg of achter
deze eenvouiige kltediog en dit burgerl.k
uiterlijk niet iets anders dan een gewoon
handwerksman verborgen was-
Dit was evmwel zoo •-1, Wjnt dize man
was niemand anders dan Romeo, de schrijn
werker uit de straat Ferdinands in Messina.
Deze was echter niemand minder dan de do r de
burgers verafgode, door de voornamen ge
vreesde en gehate, machtige Caps Popoli, van
wiens woord en wenk de rust en veiligheid
-an stad eu provincie afhmgen, die met éên
woord, met één gebaar de sluimerende liaits-
tochtea van h.t volk tot een verschrikkelijk
opro r wekken koB, of, voor zoo ver het hem
noodig scheen, de steeds onheil-pellender
dreigende revolutie bedwingen en de saamge
zworenen voorzichtig tot uitstel aanmanen
kon.
In geen hart gloeide de haat tegen de Re
geering feller dan in dat van Romeo; geen
verdroeg Lmet dieper afkeer het juk der Na-
in eene Republiek hervormd worden
De slrjjd w. s zeer havig tusschen de
republikeinen en de royalieteD, doch
men twgfelt niet, of de laatsten zollen
de overband verkrggen,
Heden (Dinsdag) wordt de uitslag van
deze volkstemming verwacht.
Koning Alfonso van Spanje is Zon
dagavond uit Berljjn vertrokken en reehts-
streeks naar Weenen doorgereisd. Keizer
Wil hel m, de keizerlijke prins en alle
overige prinsen deden Z.M. uitgeleide naar
het station Wildpark. Het afscheid was
meer dan harteljjk. Keizer Wilhelm
en Koning Alfonso omhelsden elkan
der broederljjk.
Er wordt bevestigd, dat de Regee
ring geheime onderricht ngen aan de be
velhebbers van de legercorpsen in de
oostdjjke provinciën gegeven heeft voor
de onmiddelljjke onderdrakking van elke
poging door de Polen in het werk ge
steld, om hunne onafbankeljjkheid en zelf
standigheid te heroveren.
De ernstige wanordelijkheden te Kroon
stad zullsn waarscbyaljjk moeieljjkheden
ten gevolge hebben met de vreemde mo
gendheden.
Reeds heeft een Russisch oorlog schip
een Eagelsch koopvaardijschip, waar
op muiters gevlacht waren, gebombar
deerd.
De Köln. Zgt. deelt een klaatbljjkeljjk
officieus telegram mede, verluidende, dat
Duit8chland zich niet bekommeren zal
om de revolutie in Ruslacd, zoolang het
niet binnen eigene grens eenige reden
tot klagen heeft. Mochten oproerlirgan,
dorr Russische t oepen nagezet, op
Duitsch gebied verschijnen, dan zjjn de
gouverneurs der grensprovinciën van de
noodige volmachten voorzien om zich
langs wetteljjken weg tegen eventueels
misbruiken te verzetten.
Op de Tentoonstelling te Milaan zal
ook het Vaticaan vertegen woordigd zjjn,
en w 1 in de historische aideeling van
het verkeerswezen. Het publiek zal de
gouden staatsiekoets kunnen bewonderen
waarin de Pausen tot het jaar 1870 mee
naar de St. PieterJ reden. Tevens wordt
de luchtballon tentoongesteld, die op den
krociagsdag van Napoleon I te Parjjs
werd opgelaten om Pius VI te verwitti
gen van de groote gebeurtenis. De bal
lon viel zoo vertelt *»sn in het Va-
ticaan na een reis van 15 nar bg
Bracciano in de nabjjheid van Rome neer
en was de eenige ballon die toen bestond.
Zs bestoni uit bevrast linnen, met zjjde
overtrokken, dat nu natnurlgk reeds ge
heel verteerd is. Toch bljjft de ballon een
historische merkwaardigheid.
Indien het ODtwerp tot scheiding van
Kerk en Staat door den Senaat wordt
politanen, geen wachtte met grooterongeduld
den dug, waarop het volk in openlijken strjjd
tegen zjjne onderdrukkers zon opstaan.
Maar alleen van een eerljjkea strjjd wilde
Romeo weten en met zjjn makker, den anderen
volksleider uit Messina, den ouden Salvatore
Merlo, die heden naast hem aan den disch
zat, wus hjj daarover meer dan eens in twist
geraakt.
Want deze meende, dat alle middelen ge
bruikt konden worden om aan de heerschap
pij een einde ie makenhet voorbeeld der
historie mocht niet vergeten worden en met
behulp der geheime verejni^ingen, der maffia
en tier strnikroovers, zou men zekerder en
sneller zjjn doel bereiken dan dosr een onge-
ljjken strjjd van het slcchtgewapende volk
te^en de krijgshaftige ZwitserscheJregerneüten,
Met deze mecning kon de eerlgke, rond
borstige Romeo zich niet vcreenigen en daar
over was hij heden weer in een heftigen
woordenstrijd geraakt met den ouden
Merlo.
Gij wilt Sioilië's eer bevlekken, Salva-
to-e, riep hjj uitmet moordenaars mogen
wjj niets gemeen hebben 1
Merlo's ma.ere gestalte richtte zich op,
zjjne oogen begonnen dreigend te fonkelen.
Waren onze Yoorvad ren dan moorde
naars P vroeg hjj sche p.
Andere tijden, andere wapens 1
I Moet dan bet bloed van onzs broeders
stroomen P Moeten onze kinderen als slacht
offers vallen voor de kanonnen van de Na-
politaansche beulen P
aangenomen (en zulks is meer dan waar-
ichjjnljjk) is de toestand voor de geeste
lijkheid allesbehalve benjjdbaar.
De priesters die op 1 Januari 1906
den leeftjjd van 60 jaar hebben bereikt
en 80 dienstjaren cellen, zullen tot aan
hunnen dood drie vierde van hunne
jaarwedde genieten.
Zjj, die onder zgn dsn 45 jaar en 20
dienstjaren tsllen, gedurende welke zjj
eene tegemoetkoming van den Staat had
den, znllen de helft hanner jaarwedde
bljjven genieten tot aan hnnnen dood.
In geen geval zullen deze pensioenen
(zoo heeten dan de Staatitoslagen) meer
dan 1500 francs bedragen.
Wat de overige geeateljjken befreP,
die door den Staat bezoldigd werden voor
hen znllen da volgende bepalingen ge-
dureeds «vier jaren» geldig zjjn:
In het eerste jaar genieten zjj de volle
jaarwedde.
In het tweede jaar wordt die gebracht
op twee derde.
In het derde jaar op de helft.
In het vierde jaar op ééa vierde.
la de gemeenten van minder dan 1000
zielen znllen voor de priesters, die hunne
betrekkingen bljjven waarnemen, boven
vermelde tjjdperken verdubbeld worden,
en zullen de dekeLS 1200, 800, 600, 300
francs genieten.
De suceursdlisten, bedienaars van hulp
kerken 900, 600, 450, 225 francs.
De kapelaans zullen genieten450,
300, 225, 112. 50 francs.
De kerkgebouwen zullea aan de Katho
lieken worden overgelaten, doch de Re
geering zal bepalen, onder welke voor
waarden. De aartsbisdommen en bisdom
men znllsn gedurende twee jaren gratis
ten gebrnike worden afgestaan, de groots
seminariën en de pastoriëu of woningen
voor geesteigken voor vjjf jarenin ze
kere gevallen kannen zjj aan de gees-
telgken onttrokken worden.
Wat zon er een krett van verontwaar
diging opgaan, zoo men anderen dan
gaesteljjken zoo op eens van hunne
jaarwedden en hunne rechtmatige eigen
dommen beroofde.
Bjj de jongste Burgemeestersverkiezing
te New-York bljjken oneerljjkheden te
hebben plaatsgevonden.
Een politiebeambte is bg de overheid
een volle stembus komen b engen, welke
in een kapperswinkel verborgen was ge
vonden en waarvoor een andere, vervalsch-
te stembus in de plaats was gesteld.
Ook werden er nit de North-River
verscheidene Btemboaeen opgehaald.
Men verwacht een aantal inhechtenis
nemingen.
Waarschjjnljjk zal een nieawe verkie
zing moeten worden gehoadeD.
Dertig voorname geldmannen te
New York hebben een som van f 7,200,000
bijeengebracht voor het stichten van een
Moet er gezegd worden, dat de burgers
van Sicilië met bandieten en weggeloopen
galeislaven een verbond gesloteu Lebben en
dat hun de moed ontbrak hun eigen leven
voor de vrjjheid van het vaderland op te
offeren Dat zij, om hunne onafhankelijk
heid te herkrijgen huurlingen gebruiken
moesten evenals koning Ferdinand, om
zijne krooD te verdedigen P En welke huur
lingen I Dezelfde gezellen, die voor een rghe
re belooning den dolk tegen ons en onze
vrieoden zullen trekken, hetzelfde gepeupel,
dat den slechten echtgenoot of den eersten
den besten a gewezen vrijer, de hulp van zjjn
moordenden dolk belooft en waaraan Sicilië
het te danken heeft in Europa als een roo-
versbol bekend te staan 1
Ik neem de wapens, die voor de haad
liggen en die het zekerste treffen. Met vreem
den kruist meu den degen niet, tegen over-
heerscher» gebruikt met den dolk.
Ea onder de bandieten, dat weet gjj even
goed als ik, zijn ook ve scheidene bruikbare
mannen en, voegde hg er met haastigen,
zjjdelingschen blik op den voorman bg, velen
reiken elkander thans de hand, die ander*
geene vrienden waren I
Wg streven allen hetzelfde doel na, maar
er is eene manier om dit te doen, dus veel
eer een verraad
De voorman viel hem in de rede.
(lïerdt vervolgd.)
