No 6163.
Woensdag 29 November 1905.
30sle Jaargang.
ll
ctgBlaó voor iSTooró' on &uió*<&lollanó.
BI
Haarlem's Brongebouw.
De Dochter van den
Opstandeling.
Buiten land
t 1,20
1,50
2,90
0,08
Van 1—6 regels50 CenU
Elke regel meer7l/i f
Groofe letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
h
Frankrijk.
Noorwegen.
Rusland.
M y
ABOXTKEMBETSPBHS!
Eer 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland c
Afzonderlijke nummers
Dit blad veraohjjnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re dacteu r-D i r e c t e u r W. KÜPPER8.
BUREAU St. Jansstr&at. Haarlem
FjfclIJB DBB ADVERTENTIE*.
AGITE MA KOK AQITAl'B.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublicitiEtrangèr%r
Q.L. DA OBE Co JOHN., f. J ONES Sueo. Paria 31 biaFaubourg Montmarie.
Een der Bantrekkiugspunten van onze
'tad, door mildheid vaa natuur, door lig
ging en inrichting in overvloedige mate
begunstigd, is het welbekendeBrongebouw,
toetzjjne geneeskrachtige en wijdvermaar
de s'aslwaterbron.
Een kuuroord alzoo in de eerste plaats,
toet eene zeldzame gelegenheid tot het
hemen van medische- en reini^iogsbaden,
e*> voorts een lust- en ontspanningsoord
*&ar alles medewerkt om geest en hart,
Sevoel en smaak te boeien.
Wie onzer heeft niet vaak dezen tempel
der kunst leeren hoogschatten en waar
deren?
Want ja, dank den smaak van een kun
dig en werkzaam Bestuur, wordt er de
kunst gehuldigd, niet naar den trant van
eifé's-chantants en variëteiten - thea
ters, maar als een streven near het ideale,
dt boven den horizon van het alledaag-
'che, van materialisme en realisme, ge
docht moet worden.
Ea werkt niet alles hier mede, om
den ktnstminnenden bezoeker nit den
circel van aardsch gedoe omboog (e
voeren
De Haarlemmerhout, een troetelkind
dr natuur, biedt met zjjne levende ge
welven den aanblik van een gigaotesken
Gothieken tempel, waar de gevoelige
toensch zoowel geest als hart aan de
^Hellende klaisters der wereldsche be
slommeringen ontworstelt, om zich io
hauwere aanraking met de oneindige
Schoonheid, den Schepper des Heelals,
d stellen
Een knnstavocd in de «Bion» is in de
biuidslagen van moeder Nataur een dub
bele soiree artistique een bezoe]{ aan de
♦Bron» in lente en zomertjj een voorrecht
?an niet geringe beteekenis.
En itaat, in het doode seizoen, de
ku nsttempel, door geene uienschenhanden
gebouwd, van zjjne pracht berooid, zjjn
han de hooge Gothieke gewelven van
bun dos en verf ontdaan, dan nog viert
kunst, de edele, reine kunst, haar hoogtjj
10 eenen tempel van Bteen en graniet.
Onze stad mag üer gaan op zulk een
P ivilege boven verreweg de mecsten van
bare medezusters. Zjj mag zich beroemen
rp zülk een onbetwistbaar voorrecht. Zjj
toag met rechtmatigen trots van haar
kuuroord spreken, gelijk b.v. Aken stoft
°P zgne «wijdvermaarde en onvolprezene
Ülisen-Brunnen.
FBO lLLHTOlf.
20
Vervolg
Eén enkele nacht had baar in een puin-
°°p verkeerd I
Bet gewelf was gescheurdde gebroken
to®en rammelden in den frieschen morgen-
*todhet water stroomde door de voordeur
binnen en baande zich verder een weg
,Usechen zand en puin door, waarmede de
'eden van hef hoogaltaar bedekt waren. Bo-
't altaar ning nog aan een pilaar, die
vlas bljjven staan, de Go Islamp. Het kleine
,1umetje flikkerde angstig j angstwekkend
^"etterde de verbrande pit, en het scheen
j6n officier, die eene huivering niet onder-
?.rukte, toe, dat dit uitdoovende lampje het
touebeeld was van het vervallen he lwdom.
Ij.bfet ontekeren tred was Eckart de deur
gaan. Zou er nog leven zijn in deze
j ,ae f Daar bewoog zich wat in een donke-
HjL book terzjjde van het schipeen gehin-
jj. verbrak de doedsche stilte van deze plaats
j e den bezoeker eene huivering door de le-
Joeg.
Ach leeft gij noz, mijn trouwe vos!
de kapitein uit, terwijl hij het dier, dat
Ojzs Haarlemse/te Vereéniging tot be
vordering van het vreemdelingenverkeer kan
in deze bij hare zuster in de mooie vest
der Rijn-provincie ter schole gaan.
Dat Aken zoo oncoembaar vele gas
ten tot zich trekt, dat de toevloed van
vreemdelingen daar vai seizoen tot sei
zoen wast, dat de bezoekers er aldoor
menigvoldiger worden en de faam dar
bron steeds boven nieuwe grenzen en
onder nieuwe ,natLn verkondigd wordt,
het is de vrucht van den onvarmoeii8D
en vindingrijken geest, die ds Aachener
Verein fot htt bevorderen van het vreem
delingenverkeer weet aan den dag te leg
gen.
Oflbe',wishaar is Aken eene mooie stad
met verrukkeljjke belending, maar onze
stede mag, zonder in hare eigenliefde
te ver te gaan, zich in innerlgk schoon
en uitwendige omlijsting met hare zuide-
ljjke zoster meten.
Wij, die Haarlem en omgeving naar
hunne wezenljjke waarde hebben leeren
taxeeren, zouden plaatsen en plekjes kun
nen aanwjjzen en be-chrjjven, welke
eeneizyds da schoonheden van buiten-
landeche kuuroorden eveuaren, zoo niet
voorbjjstreven, en apde-zjjdr denken doen
aan esn Zwitserland in miniatuur.
Wjj beoogen hiermede geen verwjjt en
geene terecht wjj zing tot wie de belan
gen ODzer stad buiten hare onmanleling
bepleiten, noch dienen we onzen bevor
deraars van het vreemdelingenverkeer
•ene openljjke les to».
Heusch, daar wordt veel verz innen en
gedaan om de faam van onze stad als
kuuroord nit te breiden, en hiervoor zjjn
wjj dank en hulde schuldig aan wie on
baatzuchtig daarvoor tjj 1 en krachten
ten besta geven.
Doch daar dient meer verricht, willen
we onze faam handhaven en niet, in stede
van vooruit te gaan, den jammervollen
weg van achneraitgang voor ons zien.
Daar dienen pogingen in het werk ge
steld, middelen uitgedacht eu maatrege-
I n getroffen, om niet mza faam als
kuuroord door eigen verzuim in ti boe
ten, en eene inrichting te verbeuren, die
als herstellingsoord en kunsttempel onze
belangstelling en liefde niet enkd
waardig is, doch mag opeischen.
En wear alle particaliere en corpora
tieve krachten ontoereikend bljjkeo, waar
alle onvermoeide pogingen van iadiri-
dueele zjjle en bondgenootschappeljjken
kant aan resultaat au uitwerking tekoit
schieten, daar zjjo ingrjjpu g eu steun noc-
dig van meer vermogende zijde, hulpen
met angstzweet bedekt was, liefkozend over
den bals st;eek.
Kijk, daar is kapiteiu Van Hattwyll
riep eene stem.
Kclait keek op.
Zoo, Scaglione Zijt gij dat Po3 komt
gij hier
Mat een eigenaaidigea klank in de stem
antwoordde hij
Wel, kapitein, ik zou u dezelfde vraag
ki nnen doen Ik heb op level ven den land
heer den nacht hier doorgebracht, maar voor
dn drommel, waar hebt gij gezeten?
Waar vindt een ridder, die van lie'de
dronken is, in deze eenzaamheid leene plaats
voor zijne droomen
Eckart schrikte. Wat wilde hg met deze
woorden zeggen Plotseling rees er een ver
moeden in zjjne ziel op wat mocht de
rentmeester der gravin op deze plaats wel
te doen hebben
Haastig sprong hij in den zadel.
Ik heb geen tqd voorpraatjes. Ik moet
mijn paard en mjj zelvec weder warm rjjden I
Vaar wel 1
Jammer I jammer klonk hst spottend
achter hem. Gjj hadt zeker heel wat kunnen
verb-lien. I
Eckart hield zijn paard in. Zjjn gelaat
gloeide van toorn.
Scaglioneriep hij in de kerk, ik raad
u, uwe tong in toom te houden 1
Ik begrjjp nu> wat gij zeggen wiltMaar
ik verzeker u, dat gjj u vergist en zjj,
bjjstmd, uitkomst ea redding van Over
heidswege, van ons Stedeljjk Bestuur.
Ontbreken deze nieten onze ver
wachtingen desaangaande la'ea geene
plaats voor twjjfal dan kan alle ge
vaar bezworen, dat onze faam als kuur
oord een gevorligen, knak zoo niet erger,
ondervindt.
Ja, sterker nog, wjj mogen alsdan, met
Aken ten voorbeeld, eene periode van
groei en bloei, een tjjdpark van nieuw
en hoopvol leven tegemoet gaan.
De Senaat zet nog altjjd de bespreking
voort voor de wet op de scheiding »an
Kerk en Staat.
Alle wjjzig'ngen, door da rechterzijde
voorgesteld, om zoorevl mogeljjk den
heilloozen nasleep en de ongerechtigheden
weg te neme1, worden zonder eenig
pardon door de meerderheid verw rpen.
Volgens de Petite Republique heeft
Leon Bourgeois in esn interview
verklaard, d*t hjj niet onder ds candida-
ten naar het presidentschap der Repu
bliek behoort.
Volgens Bourgeois zallea de Re-
publiekeinsche stem neu den heer F a i 1-
1 i r e s, president van den Senaat, naar
het Ely ée sfvaa»digen.
België.
Z. Er.Mgr. Goossene, Kardioaal-
Aartsbisschop van Mecbelen, heeft den
volgenden herd-rljjken bri-f uitgevaardigd
die Zondag in de k rken en kapellen
van het Aartsbisdom is voorgelezen:
«Z-er beminde Broeders,
Een zware slag heeft Z. M. den Ko
ning, de Koninkljjke Familie en de gau-,
scbe natie in diepeo rouw gfs'oit. i
<Z. K. H. de Graaf \a-j Vlaanderen is
ia zjju ja'eis der Regenciestraat overla
den, tengevolge eener ziekle, welke men
door de hulpmiddelen der kuns" en de
teederste zorgen niet heeft kunnen afwe
ren.
«Weinige urtn zjjo voldoende geweest,
om de bjndeo eener laugdurig?, trouwe
en innige broed r'jjke lief'0 te verbreken,
om een teerbeminden echtgenoot eu vader
weg te rukken uit den schoot eeoe'r fa
milie, heiligdom der edelste kuise'jjke en
Christeljjke deugden, om België van eeuen
Prins te berooveo, die door zjjn ongewone
begaafdbeden aller oprechten ea diepen
eerbied ver«or?ea baf.
Als Koningszoon en Kooingsbroeder
bekleedde de G aaf van Vlaanderen de
eerste plaats naait. dsnKoniakljjkenTroon,
hg was da sterkste schakel van den ba d,
welke, uit wederzgdsch vertrouwen en
onderlinge schling gesmeed, Belg met
een wolbeminden KodL g vereenigt.
De edele Prins beseite ten volle de
hoo£a plichten, welke zjjn Koninkljjke
die ik van den dood gered heb, is een braaf
en eerlfjk meisje.
Zjjn paard de sporen gevend, reed hjj in
galop weg.
De tranen biggelden Serasino over de
wangen, toen de brave man beneden ia de
verwoeste kerk kwam.
O, zuchtte hjj, het moest zoo komen
En rie stramme knieën buigend, knielde
Serasino voor het hoogaltaar neer, en rle be
vende handen vouwend, bad lijj zjjn Ave-
Maria
Door de gebroken ramen viel de eerste
straal der morgenzon, die over de bergen
van Cal.brië opgaan Was en op de kruisen
der Noormannen, op de vervallen muren en
in de ledige nissen begon het eensklaps te
schit'eren of zij met p?arlen en edelsteenen
versierd waren.
XI.
Langzaam, met de handen diep in lange
jaszakken gestoken, en den hals intrekkend
als een vogel om naar rechts en links uit
te zien, slenterde de bankier Lerche door de
straat Ferdinanda. Uit alle straten en straat
jes stroomden menschen naar buiten, groote
•n kleine, readers en kramers, n. illionairs, en
winkelbedienden, om hunne gewone morgen-
gesprekken te houden voor de beurs en het
raadhuis.
De orkaan was gelukkig voorbjj de zon
lachte weder aan den blauwen hemel; en
geboorte en onze vaderlandache iov.tel-
liDgej en te allen tjjde wist hjj er zich
trouw naar te schikken, en dea eerbied
voor het gezag met de onderdanigheid
aan de wetten te doen samengaaD, ver
kleefd gel jjk hg was met hart en ziel aan
alles, wat de welvaart en den luister
van het vaderland kon bevorderen.
«S dei t meer dan eene halve eeuw
waren da Belgen gewoon, dien zoon van
Leopold I in alle vaderlaadsche ge
beurtenissen te zien optreden. Hjj nam
deel in 's Lands vreagde en in 's Lande
rouw, sloot zich edelmoedig aan bij alle
liefdadige en menschlie/ende werken en
gaf aan iederesn het voorbeeld van een
leven vol eenvoud en grootheid.
Daaro 11 ook zu'len de Balgen hem uit
hun midde i niet zien verdwjjaea, zonder
diepe droefheid er over te gevoelen, en
eenparig zullen zjj eene oprechte holde
van spijt, van lot eti dankbaarheid aau
zij 0 nagedachtenis bewijzen.
Als Christenen zullen wjj echter onze
gedachten hooger verheff-n wjj zullen
den God aller barmhartigheid door eene
vu ige bede smeekec,dat Hij gelieve, de
ziel van den Prins dien wjj beweenen
iu den Hemel op te namen.
«Wjj zvllen msgeljjks bidden voor Z.
M. den Koning, voor H. K. H. de Gravin
van Vlaanderen en ha:a bedroefde fami
lie, opdat de fleer hun licht en bjj-t«nd
tchenke, overeenkomstig de harue beproe
ving, welke hen getroffen heeft.
«Deze Ooze tegenwoordige blief zal op
den predikstoel in de kerken, openbare
kap Len, kloostergeineenten en colle-
gies van ons Bisdom afgelezen worden.
«Gegeven te Mechelm, onder ons hand-
teekeü, ons zegel en het tegenhandteeken
ken vau onzen secretaris, den 18 Novem
ber 1906.
«f Peèrns-Lambertus, kard.
GOOSSENS,
«Aartsbisschop van Mechelen.»
Koniog H a k 0 n VII en zjj ue gemalin
zjjn voor de leden van het Storting en
den Hoogen Raad in deD Koninkljjken
Burcht te Christiania ontvangen.
't Waren zes honderd jaren geleden
sprak de hr. Michelsen dat
de Noren een eigen Koning bezeten heb
ben. Thans komt een Njorsch9 Koning
zgne haardstede vestigen in de Noorsche
hoofdstad, gekozen door een vrjj volk,
tenemde iu vereeniging met vrjje man
nin de eerste plaats in den lande iu te
nemen.
Het Nooische volk he.ft zjjne vrjjheid
lief en zgne 0 .athankelgkbeid.
Het moet voor Uwe M jesteit eene
eer zjjn en tevens eene groote vreugde
deze overtuiging te bezitten.
Da Noorsche na'ie ontvangt Uwe Ma
jesteit met eena diepgevoelde bljjdichap
en vat hare gevoelens samea m dezen
ééuen jubalkreet: «Leven de Koning en
de Koningin 1»
ieder wist zjjn buurman iets van de verschrik
king uit den a'geloopen nacht te vertellen.
Kijk daar kwam ook de rentmeester Scaglione
den hoek om.
Al zoo vroeg naar uwe mooie gravin,
Scaglione riep Lerche hem met een spotten-
den glimlach toe.
Zjj bleven een oogenblik met elkander in
gesprek. Wat Scaglione verteld-, moest wel
van veel gewicht zijn, want zjj spraken tl
zachter en zachter samen en het korte vaar
wel, dat Scrglione hem toeriep, beantwoordde
Lerche met een bedenkelijk hoofdschudden,
Dat kan fraai worden 1 sprak hjj op
halfluiden toon.
Op dezen Zwitser is de gravin tot over
de ooren gecharmeerd. De laatste liefde
de slimste liefde 1 en die wil niets van haar
weten er geeft aan het jonge meisje de
vooikeur boven haar.Wat steekt daar eigenljjk
in, wjj zouden het ook doen! Maar tocheen
gevaarljjk spel
Een man uit het volk, met de Calabriscbe muts
diep over 't hoofd getrokken, kwam van den
tegen ov er gestelden kant op hen toe. Uit de
v rte even een wenk, die door den andere be
antwoord werd, en beide mannen hadden elkan
der verstaan.
Maffiafluisterde Salvatora Merlo, ter
wijl hij, zonder Lerche aan te zieu. voorbjj
ging-
Goed I antwoordde de andere op den
zelfden toon 1 waar wanneer
Ku. Aan de kapel 1
En beide mannen waren elkander reeds
Koning H a k 0 n antwoordde
«Ik zal al mjjne krachten inspannen
in het belaag van den voorspoed van
Noorwegen, maar het beste voorteeken
van eene gelnkkige bekroning is in mjjne
oogen, dat ik kan rekenen en vertrouwen
op den steun des volks.»
Uitbundige toejuichingen volgden op
deze woorden; daarna werd het Noorsche
volkslied aangeheven.
's Avonds was de stad op schitterende
wjjze verlicht. Het Koninklijk Echtpaar
reed in open rjjtuig door de feesteljjk
versierde straten, waar aau het gejuich
geen einde kwam.
De Nordens Gans behelst de mede-
deeling, dat de gezondheidstoestand van
Henrik I sen geen oogenblikkeljjke re
denen van ongerustheid baart.
Wel is de dichter in den laatsten tjjd
in hooge mate veizwakt, maar hjj ver
laat nog dageljjks eenige uren zjjn ljj-
densbed en leeft nog geheel mede met de
groote en bljjvoils gebeurtenissen.
De Brusselsche Petit Bleu beheLt den
inhond van de geestdriftige redevoeriog,
op 5 November j I. door Henryc Sienkie-
wicz uitgesproken vóór de proclamatie
vau den Btaat van beleg.
De beroemde schrjjver ran Quo Vadisf
sprak in voege als volgt
«Broeders an Landgenooten,
Na lange jaren van onderdrukking,
smart en martelaarschap is aindeljjk de
dag ter kimme gerezen, waarop boven
onze hoofden onze nationale kleuren wap
peren met den witten Adelaar, die altjjd
was en co is het zinnebeeld van liefde,
verdraagzaamheid, rechtvaardigheid en
vrjjheid.
Maar vergeten wjj toch niet, dat daze
vrijheid, terwgl zjj ons rechten verleent,
ook verplichtingen oplegt.
Verliezen wjj nimmer uit het oog, dat
op deze nationale dagen dagen vau arbeid,
en inspanning zullen volgen.
Laten wjj eensgezind en gedachtig den
band van liefde onze beate krachten in
spannen.
G jj Poolsche broeders, habt de toekomst
in nwe handen, maar vergeet niet, dat de
vrjjheid, vrucht van jarenlange smart,
slechts door den arbeid kan bljjven ge
handhaafd.
Gjj moet door noesten vljjt bet huis
wedar doen verrjjzen, waaraan men ia
jaren van rampspoed heiligschennende
handen geslagen heeft an boven de deur
daarvan moet gjj schrgven de ienze zoo
dierbaar aan oos allen: Polen is nog niet
verloren! Live de Poolsche natie! Leve
de Broedermini Leve de arbeid'. Leve
Polen!
Er loopen geruchten over devsstiging
van een onderkoningschap in Polen.
De reis naar St. Peter-burg van den
gonveraeur van Warschau, den far. S a a-
1 0 n, zou zjjn opgeschort door een draad-
bericht van dei minister van binnenland-
voorbfgegaan als vreemdelingen, die niets
met elkander gemeen hebben.
Zij ontmoetten elkander weer op de afge
sproken plaats in een afgelegen straat, waar
een geborgen kapel stond. Lerche, deze zon
derlinge man, was gewoon daar al jaren abh-
tereen iederen morgen met pijnlijke nauwge
zetheid naar toe te gaan. Aohter een zuil
was een smaljj deur, die toegang gaf tot eene
donkere kapel. Daar wachtte hem 8alvatore.
Wat is er vroeg Lerche hem, nadat
hij de deur achter zich gesloten had.
Op de bergen zit er sedert eeH paar
dagen ten onder goede bewakisg. Zjj, die
hem gevangen namen, jeischen losgeld, Hij
weigerdo d't tot gisteren. Heden schreef hij
aan zijne familie, dat hjj bereid was om te
be alen, men moest de zaak maar voor hem
in orde maken.
Hoeveel P
Tienduizend dukaten.
Wie dat geld voorschiet, mag er wel
vjjftig percent op winnen. Wie betaalt?
De eene helft hij, de andere wjj.
Hebt gij den brief van hem
Twee.
Wordt vervolgd.)