No. 6176.
Donderdag 14 December 1905.
3Qste Jaargang.
2)ag6laó voor eSHooró' en
Laag spel.
De Dochter van den
Opstandeling.
«1 JN N iSÜ LAND.
t 1,20
1,50
2,90
0,08
Het vereenigingsleven.
BUITENLAND
Frankrtfk.
Rusland.
Amerika.
MIMISCH comm.
abommemkhtspbijs
Per S maanden tooi Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re dacteu r-D irecteur W. KÜPPER8.
BUREAU St. JanutrMt. Haarlem
FBIJS DJBB AD VBBTMM WIMM
Van 1—6 regels1 50 Cent»
Blke regel meer7l/i
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
pp— Boofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublieitéEtranghre
AOITE MA mow aQITaTB. G.L. DA DBE Co JOHN., f. JON ES Suoo- Paris 31bis Faubourg Montmarte.
De Fransche S naat heeft zouder eeni-
ge wjjziging de wet op de Scheiding vao
Kerk en Staat aangenomen, zooals de
goddeloote meerderheid der Fiansche Ka
mer dit vooraf gedaan had. Er ontbreekt
nog enkel de handteekeniog van presi
dent Lonbet, die deze niet zal w.i-
geren.
De wet zal op 1 Jannari in werking
treden en de Nienwj iarsgiit, door de
Fransche Regeering aan het Katholieke
volk der Republiek geschonken, brengt
han de afschaffiag vaa alle officieels
erkenning en toelage voor den eareJietut.
Na 1 Januari zal aan Bisschoppen noch
aan andere priesters een centime meer
uit ds Staatskas D9taald worden.
De Staat z»l verder zich niet meer
bemoeien met het onderhond der Kerken,
en zelis is 't verboden aan de departe
mentsraden en de gemeenten subsidies
ot toelagtn aan godshuizen te vorleenep.
De Regeering wil den Katholieken
godsdienst in FranKrgk uitroeien en hst
den piiester onmogelijk maken zjjn plicht
te vervullen. Een ze;r geri ge vigheid
wordt den Katholie ken Log toegestaan
ten einde den Jooiecheu en ProtsstaA-
schen eeredienst te sparen.
Maar deze vrijheid is zoo beperkt, dat
ieitelgk in vele plaatsen de Katholiek ,n
wel Katholiek mogen big ven in han
hart, maar de gelegenheid niet meer zul
len hebben hunne godsdienstplichten te
vervollen, omdat er geen priesters meer
zullen zgn om ban de fl. H. Sacramenten
toe te dienen.
Willen de Katholieken in hunne pa
rochie ot gemeente nog den kerkeljjken
dienst verzekeren, dan moeten zjj daar
voor vereenigingeu stichten die, zelfs in
de kleinste gemeente, uit ten minsts ze
ven leden zullen moeten bestaan, en die
leden zullen zich te ailsn tijden mogen
terugtrekken.
E/ valt dus ta vreezen, dat tr weini
gen gevonden worden die zich er toe
zullen verplichten, 't Zjj uit menecheljjk
opzicht, 't zg uit vrets voor verdrukking
en vervolging in han tgdeljjke belangen.
Z^o'n vereeniging zal alle financ ëcle
lasten dragen als jaarwedden der gees
telijken, onderhoudskosten der getouwen
enz. En om deze uitgaven te dekken, ral
zj niet anjers hebben dan de vrijwilli
ge bjjd agen en het geld, dat de zitplaat
sen in de kerkgaboawou zullen opbren
gen.
1ELILLETON.
36
Vervolg.)
Van 's morgens tot'a avonds en van 'savon is
tot 'smorgens liepen de emaskerden joele; d
en zingend op straten en pleinen rond. Mi
nezangers ea bandieteD, ridders en hanswor
sten, domino's en nimfen, alles jubelde en
krioelde dooreen; fallen namen aan de alge-
merne vrooljjkbeid deel.
Tusschen wildvreemde menseden had men
roerende herkenningstooneelen; tusschen goede
vrieoden ontstonden plotseling twisten en de
blanke degen flikkerde in de vuisten, tot alles
op der jubelend gelach in een carnavalsda .s,
door lindertrommels en kleine fluitjes bege
leid, opgelost werd.
Zoodra de duistornis inviel, begon het car
navalsfeest op echt zuideljjke wjjze tot uitge
latenheid over te slaan.
Alles stroomde naar de hoofdstraten; een
bont gewemel, een oorverdcovend leven van
zingen, roepen en luchen.
De rjjtuigen der adellijke families met ge
maskerde dames en heer.» waren om zoo te
aeggen iu het joelende gedrang gevang.b en
kwamen slechts stap voor stap vooruit. Uit
Als een b.ttere spotterujj heeft de
Fransche wetgever aan die Ye eenigin-
ger voor den godsdienst toege tian een
r ser/ekap taal te stichteD, dat echter
een zekere som niet mag te boven gaan,
drie of zesmaal de geoiiidelde som van
de jabrlgksrhe uitgaven.
Deze Vereenigingen staan ondtr con
trole van den Staat. Er zal ratuurljjk
door de hand angeis der kervervolgers
gelet worden, hoeveel aan de get stelyken
wordt belaa d, en tev.ns op de uitgaven
voor de kerkversieriogen en honderden
andere dingen; bovendien kannen op de
laden van zulke vereen'gingen onde/ al
lerlei voorwendsels, zware boeten en
atr affen toegepast worden, waardoor ook
in vel» gevallen de ontbinding der ver
eeniging kan volgen.
De liefdadige stichtingen der kerken,
de scholen, alles is t fgeschafc: terwjjl de
Kerkeljjke goederen door den Staat zgn
ingepalmd.
Da S aat legt de hand op alle eigen
dommen der kerken, bisdommen, pasto.
rieën en seminaries, zooiat men vao alle
inkomsten wordt berooid.
Het gebruik der kerkgebonwea wordt
kosteloos a en de Vereeni^iug overgeiatt n,
de gebouwen der bisdommen echter nog
voor een tgd van twee jaar en die dar
pastorieën en seminaries voor vgf jaar
Na twee jaar zullen djs de Aartsbis
schoppen en 3ieschoppea uit hun wonin-
gin werden gejaagd, na vgf jaar de pro
fessoren, leeraars en studenten uit hun
seminaries.
De bedoelde Vereenigingen zullen ook
onder cont'óle van den Staat te zorgen
hebben voor de onderhoudskosten der
kerkgebouwen.
Het is verboden baiteu de kerkgebou
wen, zelfs op de kerkhoven, kruisen ot
andere Katholieke zionebeelden op te
richten.
Aan de gee staf jj ken, thans boren de 45
jaar oud, met 20 jarigen dienst, wordt een
karig pensioentje verleend. De auderen
lie ar tui g edaljjk fractie nog waar
nemen, .zullen nog een of twee jaar
lang hume jaarwedde ontvangen, dan
een ot twee jaar een derde, dan de halte
ea eindeljjk een vierde gedeelte en na
ve.loop van vier oi acht jaar niets meer.
Bovendien kan han om de minste klei
nigheid, onder allerlei voorwensels ook
deze gunst(?) elk oogenblik worden ont
nomen.
Wg zien dus, dat in de Fransche Re
publiek de geesteljjkhtid aan een brood-
de zjjstraten drongen plotseling dichte drommen
gemaskerden naar voren en alks ttormde met
onweerstaanbaar geweld voort, ja, bet scheen,
of in deze vrijheid dei geinaskerden reeds
meer dun een zaadje van d:e andere vrjjheid
lag, waarnaar dit vole zoo onstuimig ver
langde.
Want vrjjer dan in andere jaren waagde
men het met de hoogstgeplaaiste pers nen
te spotten en een scherpe critiek uit te spre
ken over het bestuur ea de voorvallen in en
kele families.
Hier zag men een als Romtinsch proconsul
verkleeden dubbelganger van den gouverneur
voortstappen, achter hem liep door eens fan
tastisch uitgedoste schaar struikroovers; om
geven een advocaat, dia gebogen ging onder
een ontelbaar getal marchesen- en baronnen-
wapens en kroneD, 'erwijl hij aanhoudend
blikken pias'ers uit zijn zak haalde en deze
met een weemoedig gebaar onder ajjne wild
dreigende begeleiders verdeelde en tevens met
eene luide Krjjschende stem den hem vriende
lijk toeknikkeuden marchese verzekerde, dat hjj
dit alleen uit liefhebberij deed, dat hjj de
vrjjtte man van heel Sicilië was en zijne b ste
vhienden als struikroover» verkleed ha', om
zich de Rom^usche liktorea van den hal» te
houden.
Daar lrep een schaar licht gekleede juff-rs
rond, die in hun middeneeu ridder voort trok
ken; eindelqk werden de dames handg meen,
wie van baar de bevoorrechtte zijn zou, ot de
Romeinsche, of de Siciliaansche, de boerin o
prinses, ot eene in tranen badende, den ont
roof is blootgesteld en de uitoefening van
den Roomschen godsdienst onmogelgk is
gemaakt.
Alle weldenkende liedeD, dis zelfs aan
geen godsdienst doen, maar de vrjjheid
van dm godsdienst eerbiedigen zullen
moettn erkeunen, dat in het godd^looze
Frukrgkeene kerkvervolging ia ontstaan,
de hst ergste doet vreezen.
Geen wonder, dat Z. H. P i a s X in
het jongst gehouden Consistorie gespro
ken heeft over de Franschen die D04 den
naam van «Katholiek» dra {en, en over een
land, tot nu toe de oudste dochter der
Kerk, dat aanleiding geeft tot ernstige
ongerustheid en angst.
Velen onder ons voeren een groot
woord ov-r het Vereenigingsleven eo ge
ven den leden der Bonden pretjes en plei-
zier, terwjjl het hoofddoel: de werkelyke
belangen van den werkman voor zjjn
tg lelgk en eeuwig heil, verre tezoekea is.
Zoet honden m- tp.etmakerg loopt naar
een verkeerd doel, en her is het gewone
spreekwoord van toepassingde kruik
gsat te water tot zg berst.
Wat wjj dan willen Wel, wg willen
in onze eenw, die m t grond de eenw
van het Vereenigingsleven genoemd wordt
de zaken met eruBt behandeld zien,
omdat het doel mott zgn van allen, on
tegenzeggelijk betere maatsclupp-lgke
toestanden in hec leven te roepen.
Dat door allen de daarvoor gew msebte
en deogdeljjke middelen niet aangewend
worden is meer dan eens gtbleken.
Eene der grootste, zoo niet de groot
ste vereengiug, is de «Volksvereio fur das
Katholische Deutechlaod.» Haar ledental
is dit jaar geklommen van 40000 tot
470000. Veel heerlgks heeft d;ze «Ve
rtin» op sociaal gebied ia het leven ge
roepen, vooral in Rjjnland Westlalen en
Elz is, waar het ledental het grootste is.
Aan den Volksverein komt de eer toe de
«volks!u eau'r» in het leven te hebben
geroepeD.
Dezen stellen zich ten doel met real en
daad hulp en stean te verstrekken aan
alle leden, van welken rang en aiand zg
ook mogen zjjn. Bene bestudeering van
de werkzaamheden dezer bureau's eu eene
navolging daarvan is voor alle aak- en
andere vereenigingen ten zeerste aan te
bevelen.
Dd tindstemmicg inden Senaat over
de scheiding v»n Kerk en Staat heeft
voorst in b>t Katholieke Bretarne diepe
droefenis verwekt.
Gedachtig de wearschuwingen van
d'n H. S oei onthoodt zich de bevolking
van openlijke protestuitingen.
vluchten man hartroerende woorden naroe
pende Zwi'sersche, den rooden, met. een wit
krui» versierden zakdoek die van den fcelm
des gelukk gen neerhing, vervoeren zou.
Twee harten echter kloptm in al dit he t-
gejoel, bjj al deze carnavalspret in de stad,
waartegen alle feestvreugde als tegen een jjz -
ren muur afstiet, en die zich ve geefs pij
nigden, ieder op zijne wjjze, om het verleden
te v rgeten, ot er zich over heen te
zetten.
Stil en in zich zelve gekeerd had Felicita
de dagen na haren terugkeer uit de Bajiazza
in haars vaders huis doorgebracht Zjj wilde
buiten baar vader niemand zien; zelfs de trou
we Nina had zq nair hare bloedverwan'en,
Daar haar visscbershuieje aan de noordzjjde
van de stad gezonden, alsof zjj alles van zich
wilde vewjjderen, wat haar aan het verleden,
dat zij h» r vader beloofd had te vergelen en
waaraan toch nu eerst voelde zjj het
haar hart met elke zenuw hing.
Ach, die belofte, hoe had hjj ze kunnen
dóén? Hoe kon zij haar gancche levensgeluk
opofferen? En tochl Zjj had het haren vader
geofferJ. En mocht zjj ter wille van hare lief
de de eer haars vaders wagen?
Een 1 offe gelatenheid, een stille overgave
aan het lot had zich van haar meester ge
maakt, bad haar o/rrweldigd, haar leven ge
knakt.
Ze wist, wat haar overbleef te doen, aan
de zjjde van haar vader voor de vrjjheid
strijden,en misschien. hoe was het rao-
Was de stem des I'. Vaders niet tot
Bretagne doorgedrongen, dan zou het
dupgeloovige volk met zjjue omgeschou-
deu voorvaderlijke zeden, z ker op rid-
derljjka wjjse zjju protest laten hooren
tegen de vurige aanranding vun de
r chten der Moederkerk.
Veel wordt er in deze dagen over de
wonderen vau Lourdea en la Salette ge
sproker, eu men vraagt z ch af, welke
nieuwe waarschuw!' g Gods de oudste
dochter der Kerk ontvangen gaat.
Diep ia bjj den Bretagner het ver
trouwen geschokt in de Republiek, die
met zro schoonklinkende beloften vaa
godsdienstvrijheid de monarchie ver
vangen h elt.
Is de Republikeinsche regeeringsvorm
een doorn in het oog van den bdhoud-
gezic.den Bretagner, hg heeft echter, on
derworpen aan het geestelijke gezag, bjj
de nienwe toestanden het hoofd neJer-
gelegd in het volle vertrouwen, d.t de
oelan^en van Kerk en Steat met gloed
behartigd zouden worden.
De geschiedenis dei Rtpu Jiek heelt den
Bretagner het tegendeel getoond, en thans
zoo verluiden de bericht'n van htt
oogenblik heeft bjj allen moed coo-
dig, om ni<t luide zjjne verontwaardiging
over de aanranding zjjuer heiligste rech
ten te lateo hooreu.
Met zjjue overige Katholieke laodge-
nooten verhoopt de diepverslagen Bre-
tagner, dat de B. Stoel, wiens verma-1
nende stem om de rust te handhaven
zoo voorbeeldig wordt opgevolgd, te ge
legener ure den nasleep \ao jammeren,
welke onvermgdeljjk op de echeidiogs-
w«t volgen aio<jt, zal wttm te verhoe
de 1.
Grieven, en nog eens grieven, ziedaar
wit de Rn sische telegrammen te hoo
ren geven.
Eu de bladen knoopen er de droevig
ste jeremiaden aan vast. Het manifest
van einde October wordt als een wiege
liedje gebraodmerkt, dart de weerspan-
o'ge kinderen tot rust moest trmgeq.
Eén blad zelfs beschuldigt den Czear
van een verachteljjk spel tege.o /er zjjj
volk, van «eene comedie, waarin liefje
er tegemoetkoming aan velerlei billjjke
graven louter ala comedi gelden.»
Veeleer gelooven we, dat ds Czaar
zelf de speelbal van zjjne Hovelingen is,
want door ka akter en inborst heelt bjj
tot dasver niet eens op middelmatige
wjjze uitgeblonken.
Andere bladen achten voor Witte het
oogenblik daar, om steunend op h>t
vertrouwen van de meerderheid des
volks, een coup d'état te wagen en zich
aan het hootd vau bet revolucioDnaire
Rusland te stellen.
De Fransche peis hoopt nog steeds,
dat de plannen van den wankelmoedigen
Czift" om zich naar Moscou te begsven
en er d n etd op de corstitntie af te
leggen niet langer op den weg vao uit
stel geschoven worden.
De stakingen beginnen Godlof een
einde te nemen.
Doch de beweging in Polen en Fin
land neemt loidena de Duitsche pers een
steeds dreigender karakter aan. Over het
algemeen is men van oordeel, dat waa
neer er met bekwamen spoed afn de
uitvoering van het manifest dsto einde
October gearbeid ware, het revolotion-
nairj monster reeds lang getemd zonde
zgn.
Nu loopt het Huis Romanofi gevaar
n iet enkel de lietde des volks te ver
beuren, maar ook den troon en den
scepter er bjj in te botten.
Het Amerikaaoecheplaneener drjjrende
tentoonstelling, waarvan eanigen tgd
geleden werd gesproken, zal nu wordea
uitgevoerd.
Tot dat doel ia te New: York een
maatschappij gevormd, de «Export Schip
ping Campary». Die Maat«chappjj zal
een stoomschip van 7000 ton in huur
nemen. Dat schip zal, met aller hinde
uitgestalde goederen, in het laatst van
Maart ot met April a. s. een reis jood
de wereld ooderuemen, welke 19 masndeu
zal duren.
Het ttntooQ6telIingechip zal in 40 lan
den 75 baveus bezoeken. Ia de eerste
plaats gaat het naar deEngelsche havens
vervolgens naar de Oostzee en daaraa
naar Hamburg, Rotterdam en Antwerpen.
Men leest in de laatste annalen
van de Voortplanting des Geloote dat in
de Fidsjï eitandea Koning Thakombau,
een woeste menscheneter, zjjae onderda
nen noemde «mjjne ossen en mjjoe scha
pen» en dat bjj er, nasr men schat,
niet minder dan 800 beeit rpgepenzeld!
geljjk, dat dizj gedachte haar kon tueaehen,
h .ar (is zoo jong eu schoon was, die nog zoo
veel van het leven verwachten m cht
aaa zjjne zjjde te s erven.
Op den voo avood van den laatsten carna
valsdag werd er iuide ann Romeo's deur ge
klopt. Felicita keek op en zag den binnen
komende aan. Het w s Antonio. Met over
elkander geslagen armen had de jonge man
zi' h voor Romeo geplaatst.
Gjj hier? sprak de schrjj werker, de
gendarxen zoeken u in Messiaa.
Een schede onheilspellende lach onderbrak
zjjae woorden.
Bekommer u niet om mij, Romeo, ik ben
veilig genoeg. Vermoedt gij niet, waarom ik
hier voor u sta?
Borneo schudde het hoofd en zag Antonio
vragend aan.
Felicita was langzaam van baar stoel opge
staan hare fonkelende oogen rustten onheil
spellend op den jongeling.
Antonio trad dichter op Romeo t>o.
Alle vrienden de heele stad sp eekt
slechts van dezen emen. Al drie dagen, Borneo,
Wao t ik, dat gij mij roept, dat gjj mij zegt
Wjj zjjn beiden in onze eer geraakt en
dat ik van u verneem, wie van ons beiden
de wreker van onze eer zal zjjn de vader
ot de b uidevom
De bruidrgom? Het woord was gespro
ken Felicita deed een stap vooruit.
Wiens bruidegom meent gj te zjjn? sprak
zjj met trots en opgeheven hoo'd; rajjn vader
Ministerieele Nota. De Minister v«u Ma
lice heeft in een naiere No'a aio de
Tweede Kamer medegedeeld, dat, aan
gezien het overleg met zjjuen ambtge
noot van Oorlog, Dopons het ter inzage
verstrekken van het rapport van de com
missie in zake samenwerking van land
en zeemacht aan de ledtn der Kamer nog
tiet was afgeloopen bjj de aanbieding
van de Memorie van AntwoirJ op het
Voorloopig Verslag, hg, eveuals de Mi-
nieter van Oorlog, van oordeel is, dat
tot de overlegging ter inzage niet ken
worden overgegaan, met het oog op de
groote hoeveelheid bgzonderheden aan
gaande den actneelen toestand ot zer ver
dedigingsmiddelen aan de zeezgde, die
in het rapport worden aangetroffen.
Hofberichten. Gisteren diaeerden ten
Paleize het Leo: la tenant-kolonel Doo:-
muD, commandant der koloniale reserve,
kapitein Scheepens, le luitenant van
Gesseler en le luitenant Oh rist of-
heeft slechts eene dochter, en die ia Anto
nio's bruid niet.
Als een ontketende a'orm bruischte het over
Antonio's lippen.
Zjjt gjj mjjne bruid niet wiens bruid
zoudl gjj dan zjju? Spreek den naam uit., dii
in uw hart iluimert, diet ik in uwe oogen
lees, hebt den moed mjj in het gezicht te
zeggen, dat gjj dien Zwitser liethebi.
Dat ik hem liefheb?
De gedachte d<e zjj met zooveel moe te on
derdrukt had, kwam met nieuwe kracht in
bare ziel op. Hare liefde had zjj aan haar
vader opgeofferd en onder <ie honende
woorden van dezen man sloeg zjj weer iu
lichte 'aaie uit.
Ja, ik heb hem liefl riep zjj, den jon
geling met woestea blik aanzienfe, maar wat
gaat u dat aan?
Wat mjj dat aangaat? Vraagt rij dat
nogl Spreek dat woord niet ten tweeden male
uit. Gij zjjt mjjne bruid. Schud niet het koold.
Onze valeis hebben onze namen veieduigd,
en al moest ik u ook morgen als mijner
niet meer waarJig vad mjj stoo'.en
Ik heb niets gemesn met u. Gat
Als eene wi'de kat, die zich tot den sprong
gereed maakt, met gebalde vuisten en op el
kander geklemde tanden,' stond Antonio voor
het meisje dat in de grootste opgewondenheid
hem de deur wees.
Wordt vervolgd.)