No. 6181
Zaterdag 23 December 1905.
30ste Jaargang.
Qagêlaè voor <3Zooró- m SCuió-eXollanó.
De macht der Pers.
De laatste van zijn
geslacht.
Par 8 maanden voor Haarlem
Voor de OTerige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummer»
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feeitdagen
Hoofd re daoteu r-D irecteur W. KÜPPERS.
B U H JB A U St. Jan altraat Haarlem
t 1,20
1,50
2,90
0,03
o PBIJS DBB ADVBBTBJTTIBB.
Van 1—6 regel»50 Cent»
Elke regel meer71/, r
Groote letten worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentiek Con taai
AöITE MA WOW A GIT ATB
Toen aan den geeael van den krjjg
tusechen Ruslanden Japan door R oose-
v e 1 t's wpze tasschenkomsteen einde werd
gemaakt, toen in de Mantsjoerjjsche vel
den een dam werd opgeworpen tnsschen
de groote vjjaodeljjke legers der Rassen
en Japanners en stroomen bloels gestuit
werden, het kanon tot zwggen werd ge
bracht, werd namena den Rassfsohen
vredesgezant Witt'e, een woord van
hnlde aan de Pers gebracht.
Baron Rosen sprak namens Witte
de woorden uit, dat de Pers machtiger
wapen is dan het zwaard.
Zoo zeker, als de ziel het lie haam
overtreit, zoo zeker gaat de kra cht des
geestes uit, verre boven brutaal geweld.
Zie die duizenden, neen honderddui
zenden heengezonden naar het oorlogs
veld.
Welk een ontzettende macht vormen
tg. Die geweren en kanonnen, zwaarden,
lansen en revolvers en wat al het mensche-
Ijjk vernuft wist te bedenken, om men-
tchen te dooden, veroorzaakten bloed en
vnur, wondenen verderf, uitgebraakt dooi
de legers van twee naties die elkander
beoorlogen.
Maar toch, deze macht is kinderspel,
vergeleken bg den invloed, die meer nog
ten kwade, dan ten goede, de Pers, niet
ten onrechte de Koningin der Aarde ge-
lieeten, weet nit te oefenen.
Zie dienJ oarnalist op zijn redactie-bu
reau in stille zgn gedachteD aan het
papier toevertrouwen.
Zie de zstters in de drakkerg dat
nietswaardig papier vervangeo, om de
gedachten te dragen door het dunrzame
metaal.
't Web nog eenvoudig.
Maar zie na dat zetsel aan de machi
nes, de persen, gegeven, eu hce deze
honderden, ontelbare malen weergeven in
ééne minuut, wat goeds of kwaads werd
uitgedacht en neergeschreven.
En dit alles gaat de wereld in, dat
papier, en het ligt stil ter neder, maar
al wie zjjn blik er op werpt, hnn kan
het schaden of baten.
Geen mitrailleuse werkt zoo produc
tief en met zoo onverpoosde gedurigheid
als de Pers.
Geen Kruppkanon kan doen wat de
Pers doet, als zg wil uitbraken dood en
verderf.
lELILLETO N.
Vervolg.')
Hob dan P vroeg Mo george
Met vlijt en orde en een nsam kan
men groote ondernemingen ten uitvoer
brengen.
Zeker.
Maar daar ia geld voor noodig. En dat
kun jij me geven.
Ik kan niet.
Nu i» er genoeg gesproken. Dce den
gordel af, die je onder je klee-eo draag'. Ala
goede vrienden zullen we deelen, wat je bjj
je hebt.
Nocit
Waarom niet?
Dat zei ik reeds. Ik kan je iets geven
en zelf ook wat nemen, maar ik ;heb beloofd,
de rest aan
Aan een dief af te geven, die zich ban
kier noemt en het vermogen der veroordeel
den misbruikt. En je was van plan een eer
lek mensch te worden Prachtig, dat moet
ik zeggen.
De ander sprak niet.'
Aan den oorlog komt een einde. De
Pers echter heeft onafgebakende domeinen,
haar hoort de aarde toe.
Naar het oorlogsveld trekken slechts
de regimenten, de mannen in een
uniform gestoken om te vechten tegen
den vjjaad. En hoe groot ook het leger
is dat ten velde trekt, toch znllen de
vrouwen, kinderen en grjjsaards achter
blijven.
Masr voor de pglen der pers is nie
mand veilig. Niemand, arm of rgk, mach
tig of hnipeloos.
De Pers werkt rusteloos door.
Dikwgls worden zelfs hare producten
om niet u thuis gebracht, en willens of
oawilleos komen ze onder uwe oogen*
Machtiger dan het zwaard, zegt baron
Rozen. Helaas, ook dikwgls verderfelij
ker.
Wat zon dan 't eerste werk zgn moe
ten van den verstandigen mensch? Geen
vredestentoonstelüng, geen vredesbond
maar een gezamenlijk en een eensgezind
optreden tegen het kwaad, dat de slechte
Pers uitwerkt, legen hare verwondingen
en tegen haar moorden.
D6 Pers ie een macht.
Had Frankrjjk in 1859 naar de stem
van de Univers geluisterd, het zou den
ongelnkkigen Italiaaneehen oorlog met
Oostenrijk niet begonnen zgn, na wel
ken de vreeselgkste rampen slag op
slag het Fransche volk hebben getrcfteD.
Napoleon III wierp zich, gesteund
door eene den Pans vriendschap huiche
lende Persi in de armen der revolutie
met het gevolg, dat het Keizerrjjk ineen
stortte en Fra.krjjk al dieper en dieper
begon te zinken.
Ondermgnd werd de wereldlijke macht
van den Paos en de gevolgen bleven niet
uitFrankrijk ging den weg des verderfs
op,
Daartegen waarschuwde Lonis Veoil-
lot in zgn werk «Espérances de la Re
volution», waarin bg de vraag stelde:
»Wil men Europa bi dreigen»
Hg toonde aan, dat de Revolutie, ver
re van te ontwapenen, zich met groote
stoutmoedigheid voorbereidde, om nienwe
slagen te Blaan, dat zjj 't op 'e Pausen
tjjdeljjke macht gemond had en zeker
scheen te zgn, dut men haar zon laten
begaan.
Het verderfelijk zaed, toen uitgestrooid
is ontkiemd en men moet wel met blind
heid geslagen zgn, om in onze dagende
ellende niet te kunnen overzien, waarin
Kerk en Maitscbappjj zgn gebracht.
Waar komt dat geld randaan P Vaneen
diefstal bij den directeur vm het gevangenis
ziekenhuis. Dat weet je heel goed. Dus nu,
els je blieft, geen aanstelling van fij heid,
he? Geef op de helft van het geld en dt>e
met de rest, wat je wilt. Mear r.u gauw een
beetje
Neen, ik geef niets
Is dat je laatste woord
Ja.
Neem je in acht, Mongeorge.
O, ik weet wel, dat jeer niet om geeft,
mij er om koud te makeo. Maar ik wil
liever sterven, dan de vrienden, die me tot
de vlucht geholpen hebben, te bedriegen. Dat
bet geld gestolen is. daerover heb ik mjj
niet te bekommeren. Men heeft het mij toe-
vettrouwd en ^ik zal het alleveren. Maar jjj
zult e» geen vinger san raken I
Zeg 't maar liever, dat je 't geheel voor
je zelf wilt hcuden. Waarachtig, je bent niet
dom. Maar we zu'len dsar nog wel eens
over praten. Ga nu maar mee naar bet slot.
Het is ondertusschen laat gewordeD, en als
wij niet bjjeen bljjveD, zal 'ttog meer tijd
verlies zijn. Zjjn we op 't slot klaar, dan
zu'len we 't zaakje nog eens bef raten en je
zult dan toegeven, da: ik er goed over denk.
Dat geloof ik niet. Maar laat ons
gaan.
De beide vluchtelingen liepen de helling
af naar het slot toe.
Toen en thans wordt den waren en
oprechten verdedigers van het waarachtige
en goede in de Pers de mond gesnoerd, en
friemfeerend breekt zich eea godsdienst
huichelende Pers baan, bewierookt door
de kinderen van onzen tgd.
BUITENLAND.
Engeland.
Uit Londen wordt gemeld, dat priuses
Eugenie van Battenberg de ver
loofde van Koning Alfonso ran Spanje
zich eiken dag met hare moeder naar
de Katholieke school begeeft om er den
Katholieken godsdienst to leeren en zich
tot hare bekeering voor te bereiden.
Montenegro.
Ter gelegenheid van de opening van
het Wetgevende Lichaam (het Skoupch-
tinu) is vorst Ni co la as van Monte
negro, de schoonvader vau Koning V i c-
tor Emmanuel III vau Italië, het
voorwerp geweest van eene geestdrift
volle holde van de zgde zgcer onderdanen.
Zooals men weet, heeft deze vorst, die
beter den tgdgeest in bet oog houdt dan
neef N i c 0 1 a a s van Ru-laud, uit eigene
beweging en zouder eeoigea drang van
buiten, eene constitutie of grondwet aan
zgn volk gerchonken.
Vorst Nicolaas wordt door zgn
volk als op de handen gedragen.
Gisteren ter gelegenheid van de
eerste opening van het Wetgevende
Lichaam werd in de kerken van
Cettinje(Grieksch-Schy8matiek) een plech
tig Te Deum ter eere van den Vorst
gezongen.
Koning Peter van Ser ië zond aan
bet Montenegrjjosche Hof eea telegram
van harte'fjken gelukwensch, waarin hg
den vorst een lang en gelukkig leren
tofwensebt en de beste wenschen uit
spreekt voor den voorspoed van Moite-
negro.
Italië.
Rome belee't onrustige dageD.
Van den eenea kaut b eogt eene mi-
nut iriëele crins alle Staatkundige par-
tj,en io licht verklaarbare opgewonden
heid, van den anr'eren lant richten zich
de irageude oogen naar de tionen van
het Vat caan, vol brandend vetlangen
als men is de plannen van den H. Stoel
ten opzichte van Frank jjk uitte vLschen.
De nieuwsgierigheid tooit zch het
ergst iu ai ti cler'ca'e kringen.
't Is, of men met plarnen omgaat,
ook iu het 1 jjk van Victor Emmanuel III
de k'oosterlingen-vervolging en den oorlog
tegen de prirsters in te luiden.
De houding van Zwitsirland, waaruit
onverholen instemming met hf t opt elm
van Frankrjjk a in het 1 cht komt, vindt
in de Ma§onnitke pers natuurljjk brede
omechrjjving en moet wie weet
Nauweljjks echter hadden re tien stappen
gedaan, ot Bicoeur wierp zich plotse'ing op
zjjn en makker,
Mongeorge koa geen weerstand bieden aan
dien onverwaebten aanval.
Kjj stortte met een luiden gil die ver in
het woud weerklonk de storm was gaan
liggen in de diepte.
De moordenaar boog zich over den rand
van den afgrond en luisterde.
Alles was stil. Hij vernam niet het minste
geruisch, z lfs niet het reutelen van een ster
vende.
Bicoeur verloor nu geen tijd om de vruch
ten van zjjn moord te plukken. Hij kende de
landstreek zeer goed en wist, dat ongeveer
honderd pas aan de rechtenjjde etn steil
voetpa i ntar beneden votrde in de gruble.
l'aatlangs daalde hij at.
De weg was gevaarljjk iu de duisternis,
maar de moordenaar bereikte den lageD grond
met rekeren, vasten gang.
De grubbe was een spleet in den aarbodem,
door een vulkanische werking daar veroor
zaakt, en kon hoogstens 50 of 60 voet diep
zjjn. Doch dat is meer dan voldoende voor
een doodeljjken val.
Ter plaatse, waar het roelpad naar bene
den liep was de opening tameljjk nauw, maar
werd spoedig van beide kanten weer wij
der.
Bicoear klom voorzichtig naar beneden.
Hij hield zjjn handen uitgestrekt, zjjn
hoofd voorover, pjjnigde zich de oogen om
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublieitéEtrangère
&.L. DA ÜBE 4r Co JOHNf. J OA/ES Sueo. Parit 31 bieFaubourg Montmarte.
1 als eon ongezocht en onmisbaar aanl)op-
je dienen, om het afschudden van het
priesterjak als eene weldaad voor het
volk en eene bron van atoffeljjken zegen
uit te krjjten.
lemidden van deze dreigende onweers
wolk vertoont zich een lichtstraal nit het
Vaticaao, waar Z. H. Pms X telkens
nis uwe middelen aan de hand geeft, om
het onwaardeerbaar «Liefdewerk tot be
houd des geloof» nieuwe bloei- en le
venskracht in te storten.
Zgn de rganden der Kerk listig, de
Petros vau onze eeuw zal door woord
en daad getuigen, dat de poorten der
hel, m. a. w. de geheime sekten, niets
tegen de Kerk van Cbristas vermogen.
Rusland.
Hoezeer de dnadberichten ait d8 resi
dentie van Czaar N icolaas elkander
voortdurend tegenspreken, meeoeu wjj
itoch met alle zekerheid daaruit te mogen
concludeeren, dat er iets onheilspellends
broeit tegen het Hof en zjjoe aanhangers.
Eene algeneene weikstaking, met, God
weet, welken nasleep!
M«n hoort reeds stemmen opgaan in
de bnitenlandscbe pers, dat het met de
dynastie der Romanoffs ten einde loopt.
Andere bladen raden het Keizerljjke
Huis ia gemoeda aan alle koffers te pak
ken en een veilig heenkomen buiten Rus
sisch gebied te zoeken.
Dat het zoo ver nog eens zal k omen,
willen we niet in twjjfel trekken.
De Fransche pers is van oordeel, dat
wanneer Czaar Nicolaas bjj het uitbre
ken van de algemeene werkstakingen zon
der deernis of ootferming de bajonetten
en kogels tegen zgne oproerige onderda
nen richt, bjj niet alleeD de schrik tot
voortzetting der ongeregeldheden zul
weten te verwekken, maar ook zgn ab
solute heerschappij, trots bet reclame-
aehtige manifest van 30 October j.l. zal
weten te handhaven en te redden.
Wg zgn bet hiermede volstrekt niet
erns en meenen gerustelgk te mogen
voorspellen, dat een zoodanig optreden
van Reger ringawege eer de gemoederen
nog zal aanhitsen, dan den moed bene
men om nog langer met revolotionnaire
eischen voor den dag te komen.
Een toespraak van den Cziar.
Bg eene parade op Tsarskoje Selo, die
door'den Czaar met zgn troonopvolger,
den Czarowitsch.is bjjgewoond, heeft ZM.
1 de volgende woorden tot het regiment
gericht
«Ter gedachtenis van het feit, dat mjjn
zoon, de Czarowitsch, heden voor de eerste
maal de parade der «Preobrafhenzen»
bjjwoont, neem ik Zgne Keizerljjke Hoog
heid, den opperste der grootvorsten,
Nicolaas Nicolajewitsch, in
de ljjst van het regiment op.
Mjjne heeren olfieieren, ik dank n
hat te! jjk voor nw bellhaftig en voor
beeldig dienstbetoon.
de duisternis fe doordringen, de zwarte duis
ternis daar beneden in de groeve.
Zjjn kleeren werden door de doornen ver
scheurd en ieder maal, als hjj daardoor werd
tegengehouden, of als een vogel door zjjue
schreden verjaagd, opfladderde, verschrok hij
en sidderde onwillekeurig.
Toch ging hjj zonder te dwalen of zich te
vergissen voort, en na tien minuten vond hjj
Mongeorge op den rotsigen steen liggeD.
Een gevoel van ontze ting over zijn eigen
dard overkwam nu den moordenaar.
Maar spoedig bad bjj zjjn zinnen weer bjj-
een, knielde bjj het bewegenlooze lichaam ter
neder en betastte hem, of er nog leven in
was.
Het hart van den verslagen e klopte nog
Mongeorge was dus nog niet dood.
Haastig opende Bicoeur bet buis van den
bewusteloozen man en nam een breeden le
deren gordel hem af, dien hjj daaronder
vond.
Dat is liet voor niets gebeurd, bromde
de vreeseljjke moordenaar tusschen zjjn
lippen.
De gordel is zwaar. De banknoten rit
selen tusschen mjjn vingeis. Dat is voldoende
voor het begin in de nieuwe wereld, waarin
..k wil gaan leven.
Hij woog den gordel op sjjn hand eti ver
stopte bem daarca in den zak van zjjn ge-
vangenisbus.
Maar nu spoedig naar het slot.
Hjj stond op.
Als nu Merindol, die gek, maar niet
Da «Preobrafhenzen» hebhen mjj altjjd,
en in het bjj zonder in deze donkere da
gen tot troost gediend.
Ook a, broeders, h&rteljjk dank voor
nw roemvollen en tronwea dienst voor
Rnsland en voor mg.
«Ik ben er van overtuigd, dat ook de
jonge «Preobrafhenzen», als zjj in defjjen
van het regiment treden, even tronw
znllen dienen als hnnne grootvaders en
vaders dit hebben gedaa-. Ik dank n,
broeder.
België.
Esn treurig geval heeft zich te Lnik
in een café aan de me Catbédrale voor
gedaan: De oogendokter D. zat er zeer
kalm een courant te lezen, toen Dr. S.
uit Spa aan een nabarig tafeltje plaats
nam en hem begon te hoonen, ja zelfs
voor «dief» nit te maken. Dr. S. stelde
zich tevreden met te antwoorden, dat hg
wel eens op een anderen keer met Dr.
S. zon spreken, daar 't hem voorkwam,
dat deze na beschonken wa'. Dr. S. ging
echter voort met onhebbelijkheden. De
caféhouder kwam daarop tusschen beids
en Dr. S. werd na zoo woedend, dat bg
op Dr. D. toeliep, hem een oorveeg gsf
en hem daarna op ean slag met zjjo pa
raplu tracteerde. De punt van de pa-
rapluie drong Dr. D. door 't ooglid.
Onmiddellijk naar een dokter verroerd,
moest deze tot een operatie overgaan en
verscheidene beensplintertjes nit de her
senen verwijderen, die daarin door de
oogholte heen waren binnengedrongen.
Niettegenstaande alle zorgea stierf Dr.
D. nog denzelfden avond. Hg was 33
jaar oud, gehuwd en vader van 2 nog
zeer jonge kinderen.
Bet vsrslag van Delbeke, na
mens de bjjzondere kommissie der Kamer,
belast met het onderzoek der kwestie van
het vergunningsrecht, deelt de volgende
inlichtingen mee over de inzichten der
Regeering betrekkelijk het vergunnings
recht.
Door de wet van 1889 U bet recht
enkel ingesteld voor de nieuwe te openen
dranksljjteigen.
Er bestaan dns thans twee soorten van
dranksljjterjjea de onde, die geen ver
gunningsrecht betalen en de nieuwe, se
dert de toepassing der wet geopend en
dus aan het vergunningsrecht onderwor
pen.
Dit onderscheid, dat in het begin ge
rechtvaardigd was, heeft nu geene reden
van bestaan meer, en 't is die ongelijk
heid, welke de voornaamste grief tegen
bet vergunningsrecht uitmaakt.
De Regeering zon dus van zin zgn het
vergunningsrecht te verminderen, maar
het toe te passen op alle sljjterjjen van
sterke dranken, zonder onderscheid.
Er zonden in elke categorie van ge
meenten, twee klassen van drar keijjterg
en ir gesteld worden, gerangschikt vol
gens bun belang de grooten alleen zon-
op den inval is gekomen den berfst op het
slot tjjner voorraderen door te brengen. De
joDgen was altjjd een vreemde. Maar in dezen
tjjd van het jaar zal hij waarschjjnljjk in
Monaco zitten en zjjn laatste duiten verspelen.
Maar als hjj me in den weg mocht treden,
loopt 't niet goed met hem af.
Onder het houden van deze alleenspraak
was Bicoeur weer uit de groeve naar boven
geklommen.
Plotseling meende hjj hoefslagen te hoo-
ren.
Verschrikt keerde hjj zich om en zag aan
den anderen kant van de grubbe een licht.
Dat giug uit van een lantaarn, dien een man
drbeg, waarschjjnljjk een verdwaalde voet
ganger ot een boschwachter, die de ronde
deed.
Maar Bicoeur hield zich niet lang met
deze overpeinzingen op.
Iedere ontmoeting was voor hem gevaar
ljjk en daarom vloog hjj met allen spoed in
de richting van het slot Merindol, dat hjj
nog voor het aanbreken van dea dag weer
wilde verlaten.
Nauweljjks was hjj inhetbosch verdwenen,
toen bij den ingang der groeve een ruiter
verscheen, wien een voetganger met een lan
taarn voorafging.
Wordt vervolgd.)
f
i
ABO BBBMBBTSPBIJS
8)