No. 6186.
Donderdag 28 December 1905.
30ste Jaargang.
De Romanoff's.
De laatste van zijn
geslacht.
ABOHHBMBHTSPBIja
Pet S maanden tooi Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franeo per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschjjnt dagelijke, behalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re dacteur-Direeteur W. KÜPPER8.
BURS AU St. Janet traat. Haarlem
f 1,20
1,50
2,90
0,03
PBUS SBB ADVBBTBBT1BH.
Van 1-—6 regels50 Cents
Elke regel meer j 7l/i
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentiek Contant
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublicitéEtrangèn
a¥ite MA HOW A git ate G.L. DAUBER Co JOHN., F. JONES Suee. Pari» SlbieFaubourg Montmarte
I.
In fcek begin der zest'ende eeuw was
Rusland bevrjjd geworden van het juk
der Mongolen, en onder de legeering van
Iwan III, den Groote, eD van diens zoon
Wa-ilius IV bfgon het zich reeds een wei-
jj]g op te ht Sen uit den toestand van bar-
bisrichheid, waarin het door de Mongolen
gedompeld wa9. Iwan IV, die reeds met
zgn dertieode jaar de teugels van het be
wind in banden nam, en ze vjjltig jaar
hield, breidde het rjjk uit door de ver
overing der provinciën Kasan en Astrakan.
Hjj droeg echter niet zonder reden den
bgnaam van «den Verschrikkeljjkp». Zjjne
wreedheid grensde aan het ongeloofeljjke
en zjjn zoon F e o d o r was de laatste
heerscher over Rusland, uit het huis van
R u r i k, die het Rassische rgk had ge
sticht. Eene vraeseljjke verwariing en re-
geeringloosheid ontstond er, dia ruim 5
jaren duurde (van 16051610) en het
»jjk in handen deed vallen van Wladis-
laus, koning van Polen. Slechts twee
jaren duurde diens regeering. Toen koz«n
de edelen tot hun vorst M i c h a 1 Ro
manoff, het hoofd eener uitgebreide en
machtige familie, die thans nog over Rus
land regeert. Zg was van oorsprong
eene Duitsche familie, die onder de re
geering van Iwan deu VerBchiikkelgke
zeer vervolgd was geworden, zoodat Mi
chael, toen bg tot Keizer werd geko
zen, door de Boyaren uit de gevangenis
te Warschau moeBt gehaald worden. Hg
was nog slechts zestien jaar oad. Met zjjne
regesring b?gint een geheel nieuw tgd-
perk in de geschiedenis van Rusland.
Michaël-Romanoff (1612 1645),
een krachtig bestuurder. Hoewel niet in
staat aan Zweden en Polen de vroeger ver
loren provinciën te ontrukken, wist hjj
in het binnenland aan de regeeringloosheid
een einde te maken en het monarchale
beginsel mtt kracht te vestigen.
Hg werd opgevolgd door zjjn zoon:
Alexis Michaëlowitch (1645
1676), die h-t werk zjjns vaders voort
zette, de macht der Czaren versterkte, de
laatste sporen van oproer en verzet uit
roeide, vreemdelingen naar Rusland lokte
en beschermde, den handel tot bloei bi acht
en het eerste Russische oorlogsschip bouw
de. Deze Alexis liet vgf kinderen na
drie uit zjjn eerste huweljjk F e o d o r,
Iwan tn piinses Sophia en twee uit
Jf ELILLETON.
zjjn tweede huweljjk Peter en prinses
Nathalie.
F e o d o r III (1676—1682), zjjn opvol
ger, was zwak van lichaam, doch krachtig
van geest. Hg brachtden ouden Russischrn
adel ern zwaren slag toe door al de brie
ven van adeldom te verbranden, en alle
voorrechten en rangen af te schaflm. Het
onderscheid der edelen zcu voortaan slechts
berusten op persoonljjke eigenechajp n en
verdiensten. Daardoor was de Russische
feodaliteit in het hart getroffen en kreeg
de koniLklgke macht een zéér ste k ge
zag. Hg stierf kinderloos, en had zjjn twee
den broeder Peter als zjjn opvolger aan
gewezen, omdat hg de onbeduidendheid van
den onderen Iwan te goed kende. Dit
viel echter niet iu den Bmaak van prin
ses S op h i a die, deel uitmakende van den
Raad van regentschap, liever den zwak
ken Iwan dan dan kraebtigen Peter
tot Czaar zag verhaven. Met behalp der
keizerljjke Ijjfwacbt, de Strslitsen, trachtte
zjj den tien jarigen Peter te doen ver
moorden, welke met zjjne moeder naar een
klooster vluchtte, waar bjj door eene ben
de roiterjj ontzet en gered werd. Peter
heeft deze verschiikkeljjke gebeurtenis
nimmer vergelen noch vergeven.
Peter de Groote (16891725), Pe
ter de Groote is de eigenljjke stichter van
het nieawe Rusland. Hg voerde gedeel
telik de Wette sche beschaving in Roe
land in, hjj vervormde het leger naar Euro-
peesch model, hjj liet schepen bouwen
en stichtte havens (St. Petersburg), hjj
bezocht tweemaal de Wts'ersche landen
(Zaandam), hjj voerde een hardnekkigen
oorlog met Kara! XII van Zweden, dien
hg eindelgk in 1708 bjj Poltawa voorgoed
versloeg; hij bevestigde Rusland's gezag
over de Oost- en Zwa>te zee; bjj een
tweeden opstand dn Strelitzen hield bg
sti eng gericht. Zjjne zuster Sophia werd
in een klooster geplaatst, de Strelitzen
werden gevonnisd en ter dood gebracht
84 ervan onthoolde bjj met eigen hand,
de anderen liet bg door zjjn hofdigoita-
rissen ter dood brengen
woonten, voegde hjj de ondeugden der
fijnste beschaving, zonder ervan de deugden
op zijn volk in te planten. Bjj zjjne groote
gaven van verstand en hart bleef P e t e r
de Groote een wreedaard en een alleen-
heerscber, die niets of niemand naast zich
duldde eu die iu Rusland voorgoed het
absolute gevag des Czaren ec de alleen
heerschappij heeft; gevestigd. Bjj zjjn dood
in 1725 was n een machtig rjjk geves
tigd, maar de wreste begeerte en hars
tochten der machtigen onder de Russen
waren niet gtwjjzigd noch verzacht, doch
slecht) mtt geweld onderdrukt. Keizerin
Catharina I, (1725 1727), echtge-
noote van Peter den Groote, beklom den
t oon met behulp van M e n z i k o ff, haar
gunsteling. Zg regeerde te kort om het
werk van haar voorganger vóórt te zetten
of te voltooien. Als haar opvolger wist
zjj te doen kiezen haar kleinzoon Peter
II (17271730) onder regentschap van
dien zelfden Menzikofi. Maar de jonge
vorst regeerde slechts drie jaren en nu
kozen de adelljjken tot Keizerin: A n n 8,
nicht van Peter den Groote (1730-
1740Had onder de regeering van Peter
II de familie der D ol g or o w k is ge
tracht het werk van Peter den Groote
te niet te doen en de oude Russische ge
bruiken en gewoonten te herstellen, nu
was het een vreemdeling, een Koerlander,
de hertog de B i r o o, een woest en wreed
man, die alle macht iü lauden kreeg,de
Dolgoro wki's naar Siberië verbande
en allen doodde, die hem in den weg
stondeD.
De opvolger van kei zwin Anna was
hea«- achterneef, I w a n VI (17401741-
onder het regentschap van B i r o n, wel
ke nu echter een zoodanig misbruik van
zjjne macht maakte, dat hg docr generaal
M u n i c k werd atgezet en naar Siberië
werd verbannen. Door eene welgeslaagde
samenzwering kwam nn op den troon:
Elisabeth, dochter van Peter dm
Groote (1741 1751), die wel is waar,
het bloedvergieten deed ophoaden, maar
toch den oattroonden Iwan VI gedu-
ken in de Russische administratie, die
steeds voortgaande, Rusland naar den af
grond hebbsn gebracht. Tot haar opvol-
g8r koos zjj den zoon harer zuster.
Peter III (17611762) uit het ge
slacht HolsteiaGottorp, maar zjjae groo
te voorliefde voor de Pruisische zeden en
gebruiken en zjjne bewondering voor
Frederik II bevielen den Russen en
maakte het zjjne heerszuchtige echtge-
noote Catharina die hem eer haatte
dan beminde, mogclgk een samenzwering
tegen hem te smeden. In den nacht van
den 8 jen Juli 1762 werd de ongelukkige
door de samenzweerders in zjjn paleis ver
moord. Aldos beklom de beroemde C a-
t h a r i n a II den troon.
BUITENLAND,
Peter de Groote schonk aan Rusland ieade 24 jaren in de gevangenis liet zuch-
Vervolg.)
O neen, ik hield hem altijd vcor een
onmogelijk mensch en heb mij ook niet ont
zien, hem dat te zeggen.
Wat hem natuurlijk niet benei.
Zeker niet. Maar mijnheer uw vader,
de markies, was te goed en vertrouwde hem
te lichtvaardig. Hjj luisterde ook niet naar
me, en dat heeft hjj duur betaald. Dazen Ri-
coeur heb ik op het. slot gezien, waar bjj
altjjd zorgde iets te doen te hebben, en ook
op mjj a molen, die hjj echter maar zelden
durfde te bezoeken. Aan dat alles heeft hjj
mjj herinnerd, en ook gevraagd naar mjjn
vrouw en mjjn kinderen. Hjj wilde zelfs we
ten wat u deedt, of u rjjk waart en of u het
geheele jaar in Merindol woende.
Dus bij vroeg je nog al zoo iets
Ja, maar van mjj is hjj niet veel te
Weten gekomen. Maar het werd mij vreemd
te moede, toen ik hem uwen naam hoorde
Boemen.
Dat begrjjp ik, zei Louis de Merindol
lachende, maar ik had er niet het minste be-
een beschaving, die slechts een oppervlak
kige was; zjjne eerzucht om van Rusland
eene Europeeecle mogendheid te mekm,
iu plaats \an het een werktuig ie doen
zjjn tct beschaving en bekeeiicg vau Azië,
dted hem een kolosscs vet rlbrengen, die
de schrik werd van Europa. Bg de on
deugden der barbaarscbheid, die het Rus
sische volk behield, niettegenstaande het
verlies zjjner eartsvaderljjke kleeding en ge-
grip van, dat er in Toulon een boef was, die
zich mei mjj bezig houdt, en ik kan nog
met goed begrijpen, wat ik van hem te vree
zen heb.
U vergeet, mijnheer Louis, dit deze
moordenaar ontvluclt is en nu in dit bosch
rondzwerft en dat het hem wel eens in kon
vallen in uw ouderlijk huis binnen te drin
gen. Hjj weet, dat daar niemand woont en
dat het zeer dicht bjj is.
Dan weet hij ook, dat daar niets te
halen is, mjjn oude vriend. Ik geloof, dat hjj
geen flesch wjjn meer in den kelder zal vin
den de laatste heb ik uitgedronken, toen ik
met twee vrienden uit Parjjs hier gekomen
was.
Deze heeren zullen mjj echt i niet meer
verzoeken, want ik ben aan mijn laatste
goudstuk gekomen en mijn gezelechap kan
dan den heeren niet meer van dienst zjjn.
Des te beter, mjji heer Louis De Parjj-
zenaars zjjn u altjjd tot schade geweest en
als u nooit met hem in aanraking waart ge
weest, zou u nog middelen genoeg bezitten,
om Merit dol weer op te bouwen en hier
gelukkig te leren.
Je hebt geljjk. Maar daartoe had ik
geen luit. Ik hsb altjjd a's eeo rjjke niets
doener mjjo tjjd doorgebracht. Nu, nu ik
niets meer bezit, zal ik werken en daarom
niet ongelukkig zjjn.
Het woud werd al lichter en lich'er en
eindelijk waren zjj dicht bij het slot geko
men.
ten en hem daar liet sterven. Zjj zou het
recht gehad hebben gehad op den titel
van «de Goedertiereet», hadden Diet de
de minisfe s, door haar verkozen, hunne
wraakgierige plannen in haren naam uit
gevoerd; zg zou door de geschiedschrij
vers geprezen hebben kunnen worden, ware
niet haar leven door de gruwelijkste on
zedelijkheid besmet. OndeT hare regeering
begonnen die groote gebreken en mi.<brni-
A'h, mjjnheer Louis 1 zei Piganion.
wat wilt u nu i!oen met dezen mens hP
Eerst zal ik hem weer gezond maken,
en daar moet jij nu bjj helpen.
Goed
Je hebt er immers zoo wat verstand
van met gewonde menscheo om te gaan f
Dat weet u.
Best.
Maar wat dan?
Dat weet ik nog niet, maar aan Toulon
weer uitleveren, dat zeker niet.
Maar u kunt hem toch niet in Merindol
honden
Neen, want ik bljjf maar 24 uur hier
om mjjo familiepapieren mee te nemen, die
ik niet wil achterlaten. Jij moet den onge
lukkige opnemen. Zoo gauw hij in staat is
te loopen, geleidt gij hem des nachts naar
uw molen, kleedt hem als molenaar aan en
gaat met hem naar Erejus, vanwaar gij met
hem per spoor naar Niza re st.
Hemel I wat wilt u mjj een gevaarljjke
onderneming op den ha's schuiven 1
Nu, je kunt hem ook alleen naar Nitza
laten gaan, maar je moet hem bij je houden,
tot de tjjd is gekomen, waarop hjj zonder
gevaar kan ontkomen en dan geeft gjj mjjn
beschermeling de noodige terechtwjjz'ngen,
dat hg niet verdwaalt.
Dua zoo'n halsafsnijder noemt u je
beschermeling? Mjjnheer, mijnheer, u bljjft
nog maar altjjd dezelfde. Uwe goedhartigheid
zal u nog in 't ongeluk brengen.
Best mogeljjk, maar wie vervolgd wor-
Italie.
Aan het Kerstfeest is te Rome de offici
eels ontvansraï vau hst H. Collega door
Z. H, den Paus voorafgegaan.
De H. Vader zag er welvarend uiten
aanvaardde met hartelgke blgheid dege-
lukwenechen der Kardinalen.
Terwjjl we dit schrgven,is de tekst van
de Pause'jjke toespraak nog niet bekend
de buitenlandsche pers spreekt echter als
hare meeniug uit, dat eene kalme be
spreking van den toestand in Frankrjjk
niet is uitgebleven.
In de St. Pieter is het Kerstfeest met
org6wonen luister gevierd en milde aal
moezen zjjn onder de bshoeftigen van
Rome uitgedeeld. Trouwens in alle zai-
dcljjke landen geschiedt de viering der
geboorte van het Goddeljjke Kind met
meer kinderlgke geestdrift dan wg, noor
delijken, asn den dag leggen.
Spanje.
Waren de Katholieke bladen aanvan
kelijk ontsticht over het voornemen van
Koning Alfonso om een brnid van
ProtestanDcben huize als gemalin zjjn pa
leis binnen te voeren, thaus, na alle twg-
fel is opgeheven, dat de prinses van Bat-
tenberg reeds meerdere jaren met het
plan heelt omgegaan zich in den schoot
der Katholieke Kerk te laten opnemen,
verandert de stemming in belangstelling
voor albfctgeen de toekomstige Koningin
bstreft.
De p-inses moet inderdaad vele goede
eigenschappen bezitten en aan uitwen
dige schoonheid een edelmoedig en lief
derijk hart paren.
Vooral hare belangstelling in het lot
van ongelukkigen bd noodlijdenden wordt
door aanhalingen uit de Engeleche pers
met warmte geprezen.
i op litterair- en kunstgebied moet
de toekomstige Koningin bovsn het
middelmatige uitblinken.
Onlusten in Rusland.
Door kracht van wapenen tracht men
op de plaats in waar het revolntionnaire
element tot het plegen van gewelddadig
heden overslaat het oproer te dempen.
Maar ictasschen verbrokkelt de maoht vao
den Czaar en gaat alle respect voor dezen
ziekelgken alleenheerscher verloren.
Het mag wel zondeiling genoemd wor
den, dat Finland zich in de laatste acht
dagen zoo sti! houdt en niet beproeft on
der den Rosei8chen knoet van daan te
krnipen.
Na graaf Witte geen kans ziet
den geleidelijken weg der hervorming op
te gaan, heeft bg namens den Czaar be
vel gegeven, de opruiers tot oproer overal
gevangen te nemen, aan de troepen ge
last k achtdadig op te treden en geen
kruit en lood te sparen waar verzet ge
pleegd wordt.
De landeigenaren zjjn gemachtigd han
bezittingen tegen moord- ea planderaars
te verdedigen.
Te Sf. Petersburg zjjn 500 oproerlin
gen gevangen genomen. De algemeene
werkstaking is mislukt, tal van arbeiders
bljjven doorwerken.
In de fabrieken zjjn bekendmakingen
aangeplakt, waarbjj het personeel wordt
kebnis gegeven, det de werklieden, die
Diusdsg den aibsid niet hervatten, ont
slagen zullen worden.
Meo is er zeker van, dat de algemeene
werkstaking moet mislukken. Erie gebrek
aan geld.
De Eugsisebe regeering heeft bevel ge
geven oorlogsschepen naar de Russische
havens te zenden, om zoo noodig de En-
gelsche onderdanen te beschermen. (Wg
verwjjzen verder naar de Laatste Berich
ten).
Uit Moskou.
Te Moskoa heeft weer een botsing van
oproerlingen met de soldaten plaats gehad.
Een huis, waar de opruiers zich bevondetr,
werd omsingeld.
Tegen middernacht nam de artillerie
het huis onder vuur, dat ten slotte stor
menderhand genomen werd.
Vao de opstandelingen moeten 400 man,
van de troepen 5 officieren en 13 man
gedood of gewond zjjn.
In het huis zjjn 18 geweren, 15 revol
vers en 13 bommen in
den, zal ik altjjd bljjven bestaan. Deze hier
is een man, die zeker een heel leeljjk ver
leden achter zich heeft, maar misschien heeft
hjj zich intusschen gebeterd.
In de gevangsnis 1 Dat gebeurt nooit 1
Mjjn vriend, alles gebeurt, en ik moet
bekennen, dat ik er mjjn trots in atel een
ongelukkige te redden. Het was eene beschik
king Gods, dat ik bjj de groeve voorbjjkwam
op het oogenblik, dat deze ongelukkige naar
beneden stort'e en God wil, dat ik hem
redde.
Nu ja, mjjnheer Louis, zei Piganion, u
hebt er een handje van de zaakjea altjjd goed
uit te leggen. U zoudt een beroemd advo
caat zjjn geweest.
Ja, dat was misschien mjjn echte roe
ping geweest, maar mijn vader had zjjn eigen
opvatting. Hjj liet mjj alleen op deze voor
waarde naar de Polytechnische school
gaan, dat ik geen sUaUbetretki rg zou aanvaar
den. En ik rond dat heel g oed, want ik
dacht slech s aan ééne zaak, mjj te amuseeren.
En zoo is bet gebeurd, dat ik nu, 30 jaar
oud, g en geld en geen positie heb. Maar ik
b n besloten te werken als een neger en mjj
zelf een positie te scheppen.
Dat is een mooi besluit, mjjnheer Louis,
een mooi besluit I zuchtte de molenaar.
Achter de boomen zag men nu de donkere
massa opdoemen van het kasteel Merindol.
Ziet u, riep Piganion, daar is de toren.
Maar ik zie licht in de benedenzaal. Ja, ik
heb het wel geraden, Ricoeur is in het kas
teel.
genomen.
In de straten zjjn van verscheiden
officieren door de opstandelingen de wa
pens afgenomen. De op verschillende pun
ten opgeworpen barricades zgn door troe
pen bezet. Met revolvers en bommen ge
wapende opstandelingen pogen het hais
van den prefect te belegeren.
Tal van politie-agenten zgn ontwapend,
anderen gedood.
Uit ve; scheiden e spoorstations in het
Moskousche district is geseind, dat de
boeren uit de naburige dorpen de sta
kende spoorwegbeambten aanvielen en ge
dwongen hebben den arbeid te hervatten.
Ricoeur vroeg Louis, die den naam
van den tuchthuisboef al weer verge'en was.
Ja, Ricoeur, die uw vader geruïneerd
heeft, de moordenaar, die zooëven zjjn mak
ker in de groeve heeft geworpen. Nu is hjj
in het slot en zullen wjj eene ontmoeting
met hem hebben.
Dat betwjjfel ik. Zulke lieden vermjj-
den de measch n. Hjj zal oppassen te wach
ten tot wjj er zjjn, als hjj de lantaarn ziet,
zal hjj wel vlachten.
Zeker, maar ook medenemen, wat hjj
vindt.
Nu wat schaadt dat? Hjj kon niets
stelen als oud.e jachtkleeren en verroeste
buksen en daar is niets aan gelegen. Dus
vooruit! niet baDg zjjn. Als de vogel nog
niet uit is gevlogen, dan neem ik het op
mjj hem te verjagen.
De storm was voorbjj.
De luebt werd reed» helder aan het Oos
ten.
Duideljjk kon men nu het ruisehen hooren
der zee, wier golven braken op kaap Boux.
De beide boeven waren in een boot, die
ze gestolen haddeD, gedurende een vreeseljjken
orkaan ontvloden.
Na een gevaarvollen overtocht had de
wind hen niet ver van het slot Merindol op
het land geworpen.
Wordt vervolgd.)
H44RLEME (OM.
ffragêlaó voor eSïooró- on Suió-eftoffanó.
