No. 6189.
Maandag 1 Januari 1906
3Qste Jaargang.
l
k
WaaBlaó voor cftooró- on Suió-éiollanó.
Wie zijn onze vijanden?
D
GSMt^GDK BSmCMTM
AJBOmErBMEHTSFBUË
Per 3 maanden tooi Haarlem
Voor de overigè plaatse» in Nederland franca per post
Voor het buitenland L.
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschjjnt dagelijks, behalve Zon- an Feestdagen
Hoofd re daeten r-D i r e ot e u r W. KÜPPERS.
BURSAU St. Jansatraat. Haarlem
f 1,20
1,50
2,90
0,03
PBUS DBB ADVBBTHHWBH.
Van 1—6 regels50 Cent»
Elke regel meer7*/» T
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PubUeitiEtrangère
AQrlTE MA WOK AGITATE G.L. DA DBE 8( Co JOHN., f. JONES Suoe Pari» SlbisFaubourg Montmoert.
TWEEDE BLAD,
De grootste v jjanden van onzen H.Gods-
dienst zjjn gewoonlijk zjj die godsdienst
huichelen, maar met alle winden mee
waaien om er hun tjjdeljjk voordeel mee
te doen.
Een Combes, de Kerkvervo'ger ia de
Fraasche Republiek, ia zoo gevaarlijk
niet als de naam-Katholieken. De Fran-
eche apostaat maakt wel is waar mis
bruik van zgn macht, hg toont zich, zoo
als hg is, vjjandig tegen de geestelijkheid,
maar zjj die hem steunen en nog gods
dienst huichelen zjjn slechter dan hjj.Zjj
werken in 't geniep tegen hen die het
Pausdom verdedigen.
Men behoeft echter niet naar Frank
rijk te gaan om zulke falsarissen te ont
moeten. Rondom ons zjjn ze te vinden.
Ze haten dan ook eeu oprecht Katholiek
blad, dat onverschrokken de woorden
van Dr. Schaepman betracht
De vaan omhoog, het kruis in top:
•Steeds vrij van vreeze en vrjj van blaam,
Steeds waardig ow gekozen naam,
Steeds leidend nieuwe schareu voort,
Langs veilgen weg naar hooger oord.
Bjj het ingaan van het jaar 1906
meenen wg er op te moeten wjjzen, hoe
zich- een godvergeten pers baan breekt
en binnengeloodst wordt in de Katholie
ke gezinnen, om daar langzaam maar
zeker een geeBt van onverschilligheid te
brengen tegenover het hoogste, dat de
mensch op aarde bezit.
Hoe wordt die pers daadwerkelijk ge
steund?
Wg weten wel, dat zoogenaamde naam-
Katholieken in een courant niet willen
herinnerd worden aan huune verplichtin
gen. Zg willen vrjj bljjven om ban be
dorven natnor bot te vieren bjj de
geneugten tbd het leven.
Zg willen den godsdienst binnen de
muren der Kerk honden, buiten het kerk-
gebonw vrijheid en blgheid zonder paal
of perk.
Geen wonder dan ook, dat bet er zoo
treurig begint nit te zien in de samen
leving.
Flinker dan zulke naam-Katholiekerr,
nog wel de fgne spelers, tooaen zich niet
Katholieke volken o. a. de bevolking
van bet Skandinavisch Schiereiland, dat
voor het grootste gedeelte tot de Lnther-
eche Kerk behoort.
In de laatste vgf en twintig j wen heb
ben Katholieke missionarissen, dank zg de
vrgheid, die hnn gegund werd, vooral in
Noorwegen, talrgke bakeeringen bewerk
stelligd. Vele van deze tekeeringen ziju
te danken aan de volijverige werkzaam
heid van den apostolischen vicaris te Chris-
tiania, Mgr. Falize.
In de Katholieke Missiën lazen wjj het
volgende schrjjven van zjjo B. E.
«Toen onze nieuwe Koniug zich iu de
maand Decun'-.er van 1904 te Rome be
vond, is bjj zjjn huldebetaigingeu gaan
"brengen aan P i u s X,
Dit bezoek heeft de Koning zich her
innerd en wat cog nooit in Skandinavië
is gebeurd sedert de hervorming, de Koning
heeft langs officiëren weg aan den Hei
ligen Stoel kermis gegeven van zjjne
trooDsbestgging en bjj heeft van het ant
woord van Z. H. kennis gegeven aan de
bladen».
Verder schrjjft Mgr. Falize: «Daar ik
mjj te Rome bet oud tn niet bjjijjds te
Chrittiania kon zjjD, heb ik mjjne geluk-
wenscheD aan het Koniokljjk Echlp rar per
telegraaf op den dag van zjjne bigde in
trede doen toekomen.
De Koning heelt mij een harte'jjk te-
1. gram als antwoord gezonden. Dit is wel
een bewgs, dat onze H. Kerk geëerbie
digd w.rA en dat ze veld wint iu het
Knd, wtar in 1845 geen priester moebt
'errebgnep, op straffe des doods. Dea
Heer brecgen wg hiervoor dank».
is opmerkeljjk, dat vorsten u't
Pritestbusaabe landen het Oppertaoofdjder
Ka bol'eke Kerk, beroofd van zjjn lgdelgke
ol werel Jlgke macht, bjj elke gelegenheid
hulde bewgzen en dat de regeering van
Frankrijk, de oudste dochter der Krrk,
met haar trawanten zoowel in het Bin
nen- ala Buitenland vjjac dig tegen Rome
optreden.
BUITENLAND,
Frankrijk.
Het Witboek, dat door den H. Stoel
is uitgevaardigd, wordt in en boiten de
pers aan eeoe scherpe ciitiek onderwor
pen.
De anti-clericale bladen doeneenigszins
door de regels heenschemeren dat een
kracbt:g optreden van het Vaticaan vol
strekt niet onwelkom zou zjjn. Men had
dau nieuwe motieven om het vuur van
godsdiensthaat aan te blazen.
Vooral de zissaede des Pausen, d.t het
Concordaat van 1801 het eenige middel
is, om in Frankrjjk den vrede te hand
haven, wordt in hatslgke bewoordingen
1 beoordeeld.
Verzwegen wordt natuurljjk eene ande
re zinsnede van dea H. Vader, dat het
eece grove leugen is, als zou de Kerk
tyitematisch de republiek aanvallen en
als waren volgens het oordeel van den B.
Stoel alle repnblikeinsche instellingen per
se aoti-Christeljjk.
Natuurlijk laten de Katholieke bladen
het volle licht op de verklaringen en
terechtwijzingen van den H. Stoel vaffen
maar de Regeericgsgezinde pers, d.w.z
de marjinniek-anti-papistische, heeft zich
in zoovele kringen weten te dringen, dat
er altjjd, in half -Katholieke kringen veel
van de gezochte veeteu tegen den H.
Stoel zal bljjven hangen.
De Univers toont duideljjk aan, dat de
H. Stoel nooit anders gewild heeft dan
eene goede verstandhouding tosscben
Kerk en Staat en dat er van de zjjde
der Kerk geene handeling is uirgegaao,
die tot eenigen brtuk of verwijdering
heeft kunnen leiden.
Alleen heeft de H. Stoel—en daartos
was hg gehouden de oowettige grieven
en valsche beschuldigingen tegen de *re-
ligiease vereenigingeu wedarlegd, om aan
den vuigen laster tegen de leden ervan
voorgoed een einde te maken.
En vanzelf kou ook een protest niet
uitb'gren, toen het onderwijs der jeugd
aan daartoe wettelgk bevoegde religieusen
ontnomen werd.
Engeland.
Op de spocrljjn van Lanark naar Glas
gow is ren locomotief onder het rgden
uit elkander gesprongen. De twee eer t8 j
wagens werden vernield.Er zjjn acht doo
dt-n onder het puin vandaan gihsald een
groot aantal personen zga gekwetst.
OuitBChlnnd.
Z. Em. Kardinaal Fischer heeft on
langs ts Eesen eene redevoering gehou
den voor raim vierduizend arbeiders. Z.
Em. waarschuwde hen voor de lieden van
den klassenhaat, de socialisten. De Ka- 1
rholieke arbeiders kunneu eu moeten ech
ter hand aan hand gaan met de christ»-
Ijjke wt-rkliedenvereerigiugep, die staan op
den grondslag «an het Chiiatendom, die
het geloof aan een G b dijden, vast
houden aan de christelijke zedenwet en
aan de tien Gefcolen G ds. M> t die moe
ten de Katholieke ar be de s samengaan om
samen de sociale vraagstukken te behan
delen. Met droefheid pewasgde Z. Em.
van de godsdienstige opbitsi gen, waar
aan zich vele protsstait o schuldig ma
ken. Ik veroordeel het ook bealiit, zt i de
Kardinaal, waar in dat opzicht aan onzen
kurt gezondigd wordt of is.
Onlusten in Rusland.
Te Moskou zgn een 20-tal schoten ge
lost op de troepen welke artille iege-
echnt door do streten vervoerden.
De revolutionairen verdeelen in deslad
oproepingen, waa in verklaard wordt dat
heden wape'nstilstand zal wezen, doch dat
morgen de strjjd opnieuw zal beginnen. De
straten, waarin barricaden zjjn opgericht
bieden e^n treurig schouwtpel aan. Do pa
len van de leidingen voo<- t legrsaf en
elcctrische tram zga omgeworpen; op
straat liggen vernielde wagens en rg-
tuigen.
Gisteren zgn te Moskou lal van socia-
listisch-revolntionnaire comité's gearres
teerd.
Een aantal bommen en halsche ma
chine j werden in beslag genomen.
Eön b nde van 300 gewapenden drong
de woning van den chef der veiligheids
politie binnen en vermoordde dezen,
Ean duizmdtal gewapenden deden een
aanval op bet politie-bureai.
Tweehonderd wagens met levensmid
delen werden door de opstandelingen ver
nield en de levensmiddelen meegenomen.
De prefect heeft machtiging verleend
iedereen dood te schieten, die de tele
graaf- of telefoon-leidingen poogt te be-
schad gen.
Yoorts heeft hg slis openbare verga
deringen verboden, met uitzondering van
die van den gemeenteraad, der senatoren
en besturende lichamen.
Tal vau arbeiders die etr*t deelnamen
am de woelingeo, keeren naar buo fa
brieken terug en hervatten den arbeid.
Men erkent er zsk-r van te zgn, dac de
werkstaking spoedig gedaan zal zjju,
waardoor de revol-tionnaire opruiers ver
lamd zullen worden.
Wat het aantal gewoaden en dcoden
in de gevechten der laatste dagen be
treft, volgens de opgaven van bet bestuur
vau den bond van geneesheereu zjjn 105
doodeu en 650 gewonden iu het bureau
van dien boud binnengebrachter liggen
echter ook een aantal ljjken in het ljj-
kenhuis.
In de wgk Salchow zga ongeveer dui
zend dooden, wier indsntiteit nog niet
is vastgesteld.
Te Warschau is de toestand in de
laatste dagea niet verbeterd. De auto
riteiten zga machteloos. De oproerlingen
organiseeren z'ch die r6eds eeu slag
vaardige bende vau 8000 man hebben.
Een eecadron dragonders en een 30-tal
kozakken kunnen dea strjjd er niet mee
aanbinden.
Uit Ki<f en Kasan wordt van 27 De
cember gemeld, dat pogingen om daar
een gewapenden opsta ad te beginnen
mislukt zjjn.
Te St. Petersburg zga binnen een
kort tgdsverloop drie laboratoria ont
dekt, waarin ontplofbare stoffen werden
gevonden. Bjj gearresteerde per»oaen
zgn vele wapens in beslag genomen.
Het gerucht, dat de opstandelingen
in bet bezit zouden zijn van repeteer
geweren van Deenrche herkomst, noem
de stadscommandatt ongegrond. In de
fabriek van Alexandre! is wel eeu poging
gedaan tot gewapenden opstand, maar
deze poging heeft voor de betrokkenen
een zeer ongunstig einde gehad.
Het Haagsche Correspondentiebnreao
j meldt
Naar wjj vernemen is tot vertegen
woordiger vao N derland ter conferentie
I over het Marokaansche vraagstuk, ic Span
je te houder, aasgeweren Br, M®.gezant
te Madrid jhr. tor. H Te*ta, aai wien
tot bjj tind wordt toeg-vjegd riider J.
de Stuers, gezant chapsattaché bjj hot mi
nisterie van buitenUndeche zakeo.
De Groningech» Rechtbank heelt Don
derdag den smideln»cht Willem D., van
Appir gedam, die terecht stood wegens het
ia brand steken van het huis van zga
patroon, die hem dea toe tegen een be-
looning van f 200 rad aangespoord, ver
oordeeld tot 9. maaude i gevangenisstraf
met aftrek van twee maan leo, io preven-
l tieve hechtenis doorgrbracht.
r«j
I Uit Den Bosch wordt gemeld
P. Kaders, rch'ppersknecht, beschul
digd van diefstal van een aanzienlgbe
geldsom en b;d;eiging van zgn pat oor,
is door de Bdgieche regeering uitgele
verd en opgesloten in de gevange
nis te flertogenbosch.
fl. M. de Koningin schonk aan het
Fonds der stichting «Tehuis voor alleen
staande Blinden» f 150, H. M. de Konin
gin-Moeder f 60 eu Z. K. H. Prins Heu-
dr k der Nedei lauden 1 50.
De directie 'er Rijkstelegraaf deelt mede
dat de lgaen d r Indn-Europeesche maat
schappij gestoord zga tusscken AUxandro-
vo en Warschau.
Een later bericht meldt, dat de lgnen
weder hersteld zgn.
In de Tuchtschool te Haren (Gr.) wor
den met 2 Januari a.s. twee jongens
ééa uit Utrecht en één uit Almeloo
als eerste verpleegden opgenomen.
Ouder vele bljjken van deelneming heeft
Frater Beroardas, directear van de R.
Katb. jongensschool te Hilversum, zga
25-jarig jubilé gevierd. Een fraai kruis
beeld en eene klok werden hem ten ge
schenke aangeboden.
Gisteren werden de leerlingen in de
Jongelicg8vereeniging onthaald.
Vjjl-en-Jettig meisjes uit de Friesche
gemeente West-Dongeradeel, die in den
jangaten zomer naar Emden vertrokken
om daar haring te zouten, te sorteereu
en in te pakken, zgn nu teruggekeerd.
Zg hebben mioder verdiend dan andere
jaren, omdat er niet altgd haring iD
vooiraad was Gelotende dien werkloozen
tjjd ontvingen ze slecbts f 6 per week.
Uit deu Haag wordt gemeld:
Eergisteren bjj het uitcgden zag H.
M. de .Koniugiu-Moedsr voor het Paleis
een der schildwachten vlak voor de paar
den van het rgtuig neervallen. De maa
was klaarblgkdjjk door een t »eval ge
troffen en werd onmidddlgk ia het
bureau-gebouw naast het Paleis binnen
gedragen. E' werd getelefoneerd naar
de hoofdwacht, die later een anderen
schil iwacht op post zette.
Wjjl verschillende burger-geneeskno-
digen niet tehuis gevonden werden,
werd hulp uit het militaire hospitaal ge
vraagd, en spoedig daarop verleend door
een officier van gezandheil, op wiens last
de man, die lgder is aan vallende ziekte
per brancard naar het hospitaal werd
vervo rd. De Koningin-Moeder liet nog
deczelfden dag naar den toestacd vau
den Ijjder informeeren.
De heer A. J. Clarion, die me1, zgne
echtgenoot* bjj bet spoorwegongeluk bjj
Purmsrend in Sept 1.1. gewond werd, is
thans hersteld. Hg werd iu de gisteren
gehooden zitting van den gemeenteraad j
te Hooru als gemeente-ontvanger geïi-
stalleerna een harteljjke toespraak van
den voorzitter den heer H. W. Joncbeere,
die hem met zga herst 1 gelukwenschte.
Niet de penningmeester der Zsngver-
eeniging «Vrnlona» te Venlo is er mtt
geld van de Vtreeniging van door ge-
gaan, maar eeu door den penningmeester I
iu dienst genomen persoon, die abon
nementskaarten moest bezorgen. Hg werd
sedert 10 December met f 250 vermist.
Hg stond in 't politieblad gesignaleerd
en zij-e aanhouding werd daarin dcor
den commissaris van politie te Venlo
verzocht. Thans bevindt hg zicb, zooals I
reeds gemeld, in de gévargenis te Roer-;
mond.
De fcurgemeesler en een der wethou
ders te Nieuwpoort hebben hun ontslag
iugedi nd. Het bestrgden vau een finan
cieel voorstel door bjjna den geheelen
raad scbjjot daarvan de oorzaak te zgn.
EDEDEELINGEN.
15 cent per regel,
e vorm van levertraan die volkomen
geni-tbaar is en eene ontzettend veel
grootere uitwerking heeft vergeleken met
levertrsai wordt gevonden in Scott's
Emulsion De zoo bijzonder uitmuntends
gevolgen vau Scolt's Emulsion worden al
leen verkregen door bet
Scott proces. Boven alles is
het eeu medicjjn voor onge
steldheden, aan kinderen
eigen. De merkw»a>dige
genez rnde resultaten wor
den alleen verkregen als
dit handelsmerk op het
pakket wordt gevonden, het handelsmerk
vaD bet Scott proces.
Van alle Apothekers.
Afschuwelijke moord-
Een vreeseljjk drama is dezer dagen te
Luik afgespeeld.
Een politie-agent zag een joDgmensoh
een sigarenwinkel binaengaan, op den
hoek der rue Gretsy eu rue Aaciaux,
doch hem een oogenblik later er weer
uitkomen eu regelrecht op zich afstappen.
Hg deelde hem daarop mede, dat hg,
niettegenstaande zgn roep sn geen gehoor
had gekregen, hoewel anders steeds 't
joDgemeisje, dat de zaak dreef, onmid
dellijk te voorschjjn kwam. De agent ging
daarop deu winkel, waarvan de blinden
nog gesloten waren, binnen, en daar Diets
üudend, begaf hjj zich iu 't achterka
mertje. Daar vond hg 't meisje Gilberte
Wilms dood op den grond liggen, met eeu
servetom den bals gebonden. Onmiddellgk
werden de polieautoriteiten gewaarschuwd
eu een uitgebreid onderzoek begou. Het
result at was 't volgende. De ontboden
dokter verm.edde eerst, dat de dood was
ingetreden door een plotselingen schrik
doch bjj nader onderzoek op 't ljjk bleek
dat de afdrukken van vingertoppen in
deu hals te zien waieu, zoodat hier een
geval vau verworging heeft plaats gehad,
waarna de dader(s) eea servet om den
hals van 'c slachtoffer heeft (hebben) ge
draaid.
Vermoedeljjk heeft de afschuwelijke
misdaad plaats gehad op eersten Kerst
avond tusschen 10 en 11 oer. Diefstal
scbgn1. de drjjhesr geweest te zjjo. Veel
is er echter Diet gestolen, daar s'echts
een kistje is weggenomen, dat volgens
den iamiddels ter plaatse vtrschenen
eigenaar van deu wiukel, den siga-ea-
fabrikant Juan te Antbeit, hoogste ie een
10(4 francs kan bevat hebben. Waarsehgn-
ljjk zgn de daders binnengedrongen te
10 uur, tjjd,tip waarop juffrouw Wilms
I de wink il sloot. Ze schgueu daar bjj zeer
kalm te werk te zgn gegaan, daar om
de winkelbel boven de deur een doek
gewonden ie, on pe Diet te doen luiden,
bg hua vertrek. Te 9 aar en te 11 uur
zgn boven dea wiakel wonende perso
nen thuisgekomen, doch hebben niets bjj-
zonders gemerkt. De eersten hebben niets
gehoor 1 en te 9 aar de winkel nog ge
opend gez'en, de laatsten zagen alles,
z-oal8 vtieds te 11 uur gesloten. Het bed
van 't slachtoffer is ook onaangeroerd,
zoodat genoegzaam blgkt, dat de. moord
des avonds moet hebben plaats gehad.
Niet zonder moeite kwam men erachter
dat de moeder van de vermoorde ti Wan-
dre woande. De ongelukkige was wan
hopig, toen haar de doodstgding harer
oppassende dochter werd gebracht. Van
de(">) dader(s) heeft men nog niet 't min
ste spoor gevonden.
Het verplanten van ooftboomen.
Niet zeldenjworden vrochtboomen op de
volgende verkeerde manier geplant.
Men bestemt het een of ander perceel
grond voor een boomgaard, zonder er op
te lette-, of die grond daartoe welge
schikt is,
Vervolgens graaft men breeJe, diepe
gaten, soms me'r dan 1 M. diep, en valt
die gedeelt ljjk met mest, doire bladeren,
Oikraid, takjes, stroo, kaf en anderen
rommel, want de boompjes zullen een
iliuken voorraad voedsel coodig hebben."
Dit is ook wel heel goed, maar mei dat
al is men bezig den ondergang van zgn
eigen boompjes te bewerken.
Ia de eerste 2 of 3 jaar groeien de
boompjes uit tekend. 't Is een last zelfs
zoo go;d als ze 't doen. En datkanook
niet anders; want al die mest, takjes,
stroo en andere af ral geven bjj rotting
een rjjken voorraad voedsel.
Maar na het 3e of 4e jaar is het groeien
gedaan. De mestvoorraad is voor een
groot deel uitgeput; de grond om de
boompjes begint te zakken, evenals een
ingestort graf, en dsa mea zakken de
jonge boomen mtt b n wortels dieper in
den grond. In den kuil verzamelt zich
bjj eiken regenbui water en dat maakt
de boompjes ziek. De kuilen worden dik
wijls met aarde aangevuld; maar veel
beter wordt de toestand daard or niet.
De boomen bljjven te di p staan en
dat moet bg onvoldoende toetndmg van
lucht tot het wotte'sLIsel reeds aanlei
ding geven tot knjjning.
SIM
II! lillï.
Eisch altijd de EiuvL
sion met dit merk:
"de Visscher." aaerk
van't stelsel Scott
