No. 6498.
Zaterdag 43 Januari 4906
30ste Jaargang.
Hbag&laè voor «9Tooró- on S/uib-oHollani.
Katholieke Onderwijzers.
De laatste van zijn
geslacht.
B U I T E iN IA N D.
Pet 3 maanden tooi Haarlemt 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franoo per poet 1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschjjnt dageltjkt, behalve Zon- en Feestdagen
Hoofd rejd a c t e u r-D i r e e t e u r W. KÜPPER8.
BUREAU St. J ansa trant. Hnnrlem
Van 16 regels50 Cents
Elke regel meer71/» r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Con tank
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PubUoitéEtranghm
G.L. DADBE Co JOHN., f. JONES Suoe Pari» Slbie Faubourg Hontarr.L
Nopens den persoon des oadtrwjjzers
wil de Katholiek waarborgen hebben.
HÖ wil onderwijzers, die door linnne
opleiding in staat zjjn degeljjk onderwjjs
te verstrekkendie geleerd hebben de op
voeding te geven op den voor Katholieken
Bannemeljjken grondslag.
Hij wil onderwijzers, die ook in hnn
bijzonder leven aan onders en hinderen
vertrouwen inboezemen, waardoor hnn wóórd
door de daad, de echt Katholieke daad,
de heiliging krjjgt oprecht gemeend te zjjn.
Hjj wil, dat de onderwijzers zoo zjjn,
dat eene wel-overlegde samenwerking tus-
schen school, Kerk en hnis mogeljjk zjj
tot het geven van eene opvoeding, die
niet enkel het materiëele bevat, maar ook
bet hoogere in den mensch.
Hjj wenscht 'van zjjne scholen niet ge
zegd te hebben, dat bare onderwijzers
verdeeldheid zaaien en mannen zjjn zonder
overtuiging.
Dr. Schaepman zeide eens terecht
«Het Katholieke karakter van ons on
derwijs ligt niet in "het leeren van den
Catechismus, ook niet in het gevsn van
onderwjjs in de Bjjbelsche Geschiedenis.
Ia dit geval toch zon de Openbare School
ons somtjjds kunnen voldoen, want daar
wordt ons afzonder! jjk de gelegenheid ge
boden om onderwjjs te geven in de ge
noemde vakken. Neen, dit karakter ligt
in iets anders 11
Met andere woordende groote zaak
is de manier, waarop het gewone school
onderwijs wordt dienstbaar gemaakt aan
de opvoeding.
De Katholieke onderwjjzer moet dus
vertrouwen inboezemen en mag geene ver
deeldheid zaaien.
Waar hjj het vertrouwen der jeugd ver
beurt, daar wordt zjjn arbeid jjdel, waar
hjj verdeeldheid zaait, daar kweekt hjj
twistzoekers in stede van ordelievende en
bezadigde bnrgers.
Dit verdeeldheid zaaien kan op velerlei
wjjzen geschieden. Ziehier een voorbeeld:
In een onzer Katholieke scholen (hier
te Haarlem, lezer) is sprake van de Ka
tholieke pers. Een leerlit>g wordt gevraagd
eenige Katholieke bladen op te sommen.
De scholier noemt ons blad. Een schon-
derophalen van den Katholieken onder-
JEJjILLETON.
wijzer (wiens naam wjj alsnog vergwjjgen),
een verachtelijke grjjnslach, mèèr zeggend,
den eene heftige uitbarsting in woorden,
een licht in de oogen, dat van haat en
nog erger getuigt. De jongen schrikt. Hjj
heeft de Katholieke courant, die zjjue
Onders hem gernstelijk in handen geven,
door zjjnen Katholieken onderwjjzer zien
verguizen en minachten. Wat moet bij
nu denken ran zjjne Oaders Wat van
de Katholieke mannen, die onder studie
en zorgeo de Katholieke pers dienen, met
hunne beste krachten en ter wille der
goede zaak Welk een dunk moet zoo'n
jongen van de Katholieke pers in het
algemeen krjjgeu
Treurig, waar ongestraft zoo iets ge
schieden kan
Treurig de organisatie, waar zoodanig
optreden tegenover de eigene pers moge
ljjk isTreurig de taak, op soortgelijke
misdraging de aandacht te moeten vestigen
En toch, te zwjjgeD, ware in het belang
van ons ondeiwgs, het Katholieke on
derwjjs, niet gewenscht.
De kinderen vergeten niet licht, wat
hun op school wordt voorgehouden het
bljjft hnn meesttjjds bjj, ze! D na volein
den schooltjjd, ja zeer vaak zjjn mede-
deelingen, op school gedaan, bun niet
meer nit het hoofd te praten.
Nu vragen we: is het niet dubbel on-
ve*antwoordeljjk, wanneer een Katholiek
onderwjjzer, in stede van vertrouwen in
te boezemen, verdeeldheid, baat entwee-
dracht zaait Wanneer hjj zjjne Katho
lieke scholieren een Katholiek blad leert
verachten Wanneer hjj, door verguizing
van een Katholiek orgaan, de gebeele
Katholieke pers in de oogen slaat
Zie, hierop de pub'ieke aandacht te
moeten vestigen doet pjja voor eene Ka
tholieke redactie.
Liefst zonden wjj op andere wijze onze
grieven geopenbaard hebbeD. Maar nit
ondervinding wetende, dat zwjjgen aan de
goede zaak nooit bevorderijjk is, rest hier
geen andere nitweg, dan openlik onze
grieven bloot te leggen
nen gewagen, van een stelselmatig af
breken onzer welgemeende bedoelingen,
die bjj alle vrienden der Katholieke pars
verontwaardiging en afkeuring zouden
uitlokken.
Temeer, wanneer we melddec, van
welke zjjde deze aanvsllen het pjjoljjkst
treffen.
Helaas de Katholieke journalist onder
vindt povere waardeering binnen eigenen
boezem, veel miskenning en tegenwerking.
En hoe grievend dit voor hem is, wat
wonden het hem toebrengt, hoe smarte
lijk het hem kwetst, kannen aitslnitend
getaigen zjjn, die hem in zgn onverpoos
den arbeid, zgn eerljjk streven, zjjne
schier belanglooze toewjjding en ernstige
studiën gadeslaan.
De Katholieke pers eischt van hare
zonen een langdnrigen bureau-arbeid, maar
tevens onverpoosde studie, waaibjj de be
oefening der klassieken en van de ab
stracte wetenschappen, gelet op de al-
omvangrjjkheid der pers, niet zelden licht
valt en gemakkeljjk.
16
Vervolg.)
Gabrielle's oogen hadden duidelijk genoeg
gesproken en Merindol had het gewaagd door
middel van bloemen een antwoord te geven,
lederen avond had hij op 't venst r zjjner ge
liefde een bouquet 'an heliotropen neergelegd
terwijl hjj tegen den muur der villa opklau
terde door middel van traliewerk, dat N&lot
zeer waarschijnlijk daar niet voor dit deel had
laten aanbrengen.
En iederen morgen prijkte het heliotropen-
bouquet op Gabrielle's borst, waar zij het den
gansehen dag droeg.
Moigen zal zij haar venster openen en
er niets vinden liggen, zei Merindol treurig,
terwijl hjj van het bootje in 't water blikte.
Het bootje legde bjj de Concordiabrug aan.
Nu eerst viel het hem in, dat het misschien
wel tot Saint-Cloud zou varen en dat het dwaas
zou zjjn zich zoo ver van de stad te verwij
deren.
Daarom s'eeg hjj uit en zag voor zich de
bo8chjes en bloembedden der Klyseesche vel
den.
Hjj had nog tijd genoeg om een nacht-
Dan ach, 't is niet alleen in een Ka
tholieke school, dat de Katholieke pers
door Katholieken geminacht wordt.
Wilden we ons beroepen op onze pers
broeders en uit het boek van onze eigene
wederwaardigheden, zio van hier sis
elders, eenige droeve hiadzjjden opslaan,
wjj zonden van eene tegenwerking kun-
kwartier te zoeken en wenschte zich n:et
g arne op den Boulevard te vertoooen uit
vrees van door vroegere bekenden herkend te
worden.
Hoe dikwerf had Merindol vroeger dezen
weg gemaakt, om van het café Anglais raar
het circus te gaan.
Sedert hjj echter andere ideeën had, be
proefde fcij zijne zoo dwaas doorgebrachte jeugd
te vergeten en verviel bijna in het andere
uiterste, daar hij er slechts aan dacht, de
wereld waann hij vroeger geleefd had te ont
vluchten.
Dit was het werk der liefde, der reine,
zuivere liefde, waarmede hij vroeger zoo dik-
wjjls den spot gedreven had, en die hem nu
te pakken had, voor hjj er aan dacht. In de
laan, waar hjj zich bevond, was het niets een
zaam en vol verkeer.
In 't begin ontmoette hij verscheidene wan
delaars, die zich naar een concertzaal begaven
Waarvan men het geluid van het orkest dui-
deljjk kon booren.
Ten laatste werd hjj door een troepje, «lat
midden op den weg stond, tegengehouden.
Zie eens, dat is hij, zei een stem.
Onzin. Hjj zit in Australië of Kam-
schat kal
Louis' eerste gedachte was om deze onwel
kome ontmoeting te ontkomen en ging ter
zjjde, maar het was reeds te laat.
Merindol, Merindol! Zijt gjj het werke-
1 jjk, riep een jonge man.
Pardon, mompelde Bertio, ik ken u nitt.
Italië.
Da vulcanische nitbarstingen duren in
Italië voort. Men kan drie vuurkolom
men uit den Vesuvius zien opstggeo. De
weg tot den krater is gthvel ontoegan
kelijk. Ook uit Messina komqn veront
rustende berichten. Da E na vsrwekt,
door een kevigen sschregen, groote paniek
in den omtrek.
Bjj de restauratie in de tot vóór kor
ten tjjd geleden door wjjlen Don Marcel
lo Maseurenti bewoonde vertrekken van
het Pauselijk Staatssecretariaat, op de
derde verdieping van het VaticaaD, zjjn
dezer dagen aan de zoldeujg en aan de
wanden prachtige oude fresco's cnrdekt
geworden, die vermoedtlgk da'eeren nit
de tjjd van Julias II en waarover de
witkwast een dikke laag kalk had ge
baald.
Ook de vloer, die in deze vertrekken
om tot nog toe onbekende redenen
was opgehoogd, toor de, r alat de cement-
laag Was weggenomen, schooneme.jolica-
tege's.
De fresco's zuilen worden gerestau
reerd.
Frankrijk.
Wjj maakt* n gisteren reeds terloops
in ons overzicht n eldiog van bet kra
nige optredej van den Katholieken Vei-
deeër JBomgeois in de Kamer van Afge
vaardigden. Dit oulste lid in jaren, tjj-
deljjk op den prrsi'entiëelen stoel ge
zeten, opende, naar we leeds me'dfen,
zjjne treffende en indrukwekkende toe-
Oho, gjj k nt mij niet? Nu zeg, die is
goed, hoor,
Wat, Merindol, gij zjjt het? riep een an
der nadertomend, waar komt gjj dan toch
vandaan mijn beste maat?
Louis begreep, dat het niet aanging, hier
den domme te spelen.
Een ongelukkig toeval had hem in den
kring zjjner kennissen gevoerd, die vroeger
dapper meegeholpen hadden om er zijn ver
mogen mede te helpen doorbrengen.
Een poging om hen te ontvluchten kwam
h m niet geschikt voor, want dan zouden
deze lui misschien verteld hebben, dat de
vroeger zoo bekende markies de Merindol wel
het een of ander op zjjn kerfstok zou hebben
ja d t hjj misschien wel door de politie ge
zocht werd, want toen zjjne oude vrienden
bem aanspraken sloop hjj voorbjj als een
dief.
Het kwam hem aanvankeljjk het beste voor
hun vragen te voorkomen, terwjjl hjj hen
eene geschiede) is vertellen zou, die hun'den
lust om hem nogmaals aan te spreken, wel
voor goed zou benemon.
Maar daarvoor was het te laat.
Spoedig waren nog drie andere vrienden bjj
het gezelschap gekomen, en deze waren ook
kennissen uit den vroegeren tijd van Merin
dol.
Zoo zag hjj zich plotseling verplaatst in 't
verleden, dat hij beproefde te vergeten, en er
zat voor hem niets anders op dan zich goed
te houden.
spraak met de wootdenDieu protégé la
France«God behoede Fraokrjjk.»
In de Courtier de Bruxelles verne
men we nader over deze moedige toe
spraak
Bourgeois wenschte de wolken te zien
uiteendrijven, die zich aan den horizon
samenpakken. Hg herinnerde aan het
eerste telegram, door den onderzeeschen
kabel ait New-York naar Brest geseiod,
dat luidde: «Glorie aan God ia den hoo-
ge en vrede den menschen van soeden
wil». Dat was het eerste woord aan Frank
rgk, aan Europa overgebracht door de
jonge en fiere Republiek der Ver. Staten.
Vrede den menschen van goeden wil
Met n allen heb ik dien vredestem-
pel begroet, opgericht met de medewer
king van alle menschen van goeden wil,
in Den Haag, in een zoo arbeidzaam,
zoo rjjk en zoo ontwikkeld, ofschoon een
weinig bewolkt land als Holland.
Bjj wenschte den vrede, maar men
moet niet vergeten het devies: «ei vis
pacem, para bellum*. (Wilt gjj vrede,
bereidt u dan op den oorlog voor). Hij
deed een beroep op de eenheid van alle
burgers voor de vereering der vlag. Op
den dag, waarop onze grens bedreigd z:u
zgn, zei bÖ. zonden onze vjjanden ons
allen io de gelederen geschaard vinden,
denzelfden kreet slakend »Lsve Frank
rgk
Jaurès heeft in een vergadering
te Pargs geweigerd, zgn handteekeniog
te zetten onder een manifest van sympa
thie met de veroordeelde anti-militaristen.
Wjj hebben, zei hg, tot plicht om, zelfs
tegen het baitenland, de weinige vrjjhe-
den die wjj verworven hebben te verde
digen.
Rusland.
De opstand van de Tartaren, die bjj
duizenden het land verwoesten en de
steden aanvallen, heeft verontrustende
afmetingen aangenomen. Zelfs de Novoie
Wrewja kan het zich niet ontveinzen, dat
in spjjt van de veelvuldige tegensptaak
de toestard in den Kaukasus zeer hache-
ijjk is. Er moeten vreeseljjke dingen voor
vallen.
Graaf Witte is weer eens aan 't be
loven geweest.
Een dezer dagen ontving hjj een de
putatie van den «Bond van 30 October»
en onthailde die op een paar zoetighe
den van het volgend kaliber: «Heeren,
we kunnen je werkelijk niet zeggen,
wanneer de Donma precies bjjeenkomt
maar de Czaar staat er bepaald op, dat
't zoo gauw mogeljjk is,gerost!»
«Eu als jullie nu maar je gewone be
dt ardheid houdt, dan wordt er een wetja
ia orde gfb acht, om de vrrhouding te
regelen tueschen Rjjktdoema en Rjjks-
rsad.
In den Kaukasos we meldden
het reeds roeren zich de revolntion-
nsire elementen gedocht. Volgens bet
Nu ja, ik ben het, zei hjj zoo opgeruimd
mogeljjk, hoe gaat het met n allen?
Wat is er van u geworden sedert uw
verdwijnen? 'reeg d'Autri, een der kenniseen.
Ik heb de geheele wereld doorkruist.
Om u een betrekking.te verschaffen. En
hebt gij er eene gevonden?
Nog niet, ik zoek nog steeds. Ik ben
slechts voor een tjjdje in Parjjs, slechts op
mijn doorreis.
Dat is toch geen reden om oude vrien
den te ontwjjkea. Als vroeger iemand zjjn
laatste geld er doorgebracht had, liet men
hem loopen en dacht niet meer aan hem. Wjj
hebben echter nog lang na uw verdwijnen
over u gesproken en d»ar wjj nu het geluk
hebben u terugevonden te hebben, laten wjj
u niet zoo spoedig weder los. Gjj komt met
ons is onze club.
Dat is onmoge!jjk, want ik moet nog heden
avond vertrekken.
Zeker naar Californië? Neen, neen, mijn
V iend, met zulke uitvluchten laten wij u
niet gaan.
Neen, ik moet naar Saint-Germain. Daar
woont een vriend, die mjj voor enkelo dagen
gastvrjjheid verleent.
Uw vriend kan wachten, heden moeten
wjj uwe verrjjzenis vieren. Wjj zullen een
spelletje maken, waarbjj aen heer de bank
houdt, die nooit minder dan 50.000 francs zet.
Ik speel niet meer.
Ja dat begrjjp ik»uit gebrek aan ammunitie
Maar dat hindert niet, dan kunt gjj tenmin
ste toekjjken.
8t. Petersbnrgsche Telegraafagentschap
heeft de sfadhonder aldaar aan den Czaar
het volgende Jobsnienws geseind:
«Tengevolge der verbreking van elke
verbinding lussshen Rusland en den Kan-
kasas en van valscbe berichten, door de
revolutioonairen verspreid, is de oproe
rige beweging krachtiger geworden.
«Nadat de opstandelingen zich van den
spoorweg hadden meester gemaakt, regel
den zjj den dienBt naar han goedvinden,
en deden zg algemeens werkstakingen
uitbreken, waarin zg ook de Regeeriogs-
ambtenaren poogden te betrekke?.
«Ik verklaarde Tifiis, bet district ea
den spoorweg in staat van beleg. Ver
schillende bommen-depots werden ontdekt
en vele agitators gearresteerd thans
rjjden militaire treinen.
«Da agrarische beweging in de dis
tricten Gori en Dosschit is weder be
gonnen. Ia deze districten is eveneenB
de slaat van beleg afgekondigd.
«Betrekkelgke rast beersebt in de dis
tricten Dagheetan, Bakoe,Eriwan en Kars.
«In bet gouvernement Elisabethopol
duren de gerechten tnsschen Armeniërs
eu Tartaren voort.
«De staking der po9t- en telegraaf be
ambten is geë' ndigd. De bnreanx zgn
voor de stokers gesloten. In den Noord-
deljjkeo Kankasns rjjn de spoorwegstations
van Rostof tot B.eslan door de troepen
bezet. De meeste aanvoerders van de
stakingsbeweging zgn gearresteerd.
«Van Koatoi vertrekken treinen die
in TifPs aankomen.
De toestand in Rusland.
De toestand in het Czarenrjjk is nog
verre van rooskleurig.
De St..Petersb. Telegr. Agentuur meldt,
dat nit Noworos-ejsk eergisteren de eerste
betichten ontvangen zgn eedett daar de
staat van beleg is afg-kondigdvolgens
deze berichten is de toestand niet meer
zoo onrustwekkend. De staking der post
en lelegtaafambtenaren loopt ten einde.
Ofschoon de stad zich in de macht der
revolntionnairen bevond, kwamen toch
onlusten en botsiogen niet in zulk een
mate voor als de bladen meldden.
In Rostof aan den Don zgn de feest
dagen kalm voorbjj gegaan. De onlnsten
kunnen als onderdrukt betchoowd wor
den het spoorwegverkeer wordt hersteld.
In Rjeahitza namen de troepen gis
teren 15 aanvoerders der Letten gevan
gen, een werd er doodgeschoten. De
hoofdaanvoerder Gsinid ontsnapte. De
gemoederen beginnen wat minder onma
tig te worden.
In Riga is den afgeloopen nacht in de
Hospitaal-draat uit drie huizen geschoten
op een doortrekkend bataljon. De troepen
beaotwoordden het vnur. Dertien perso
nen werden gearresteerd. Bjj een daarop
gevolgde huiszoeking werden wapens ge-
ronden.
Ik dank u werkeljjk voor uwe uitnoodi-
giog; ik vertrouw echter nog niet genoeg op
mjjzelven, om mjj aan deze verleiding bloot
te stellen.
Wel u, in het e-gste geval verliest ga
enkele goudstukken. Ala gjj er geen hebt, zal
ik ze u wel leenen. Ik denk, dat gij geluk
zult hebben. Men wint bjjna altjjd, wanneer
men in jaren geen kaart in handen gehad
heeft, en het zou mjj een genoegen zjjn, als
gjj dezen Porcien, die ona allen plundert,500
goudstukken kondt afwinnen.
Porcien? herhaalde Merindol. Hoe deze
heer noemt zich Porcien?
Nu ja, bevestigde Jean d'Autrie, deze
afschuwelijke bankhouder heet Porcien. Hjj
noemt zich zelfs Graaf de Porcien, Kent gg"
hem?
Neen, antwoordde Louis, maar ik meen
den naam vroeger reeds gehoord te hebben.
Het is een verschrikkelijk leeljjke naam.
maar het ondier dat hem draagt is driemaal
millionair. Dus gjj komt?
Louis zei niet ja, maar haastte zich toch ook
niet om neen te zeggen.
Deze graaf Porcien moest wel de erfgenaam
zijn van den ouden graaf, die de arme weeze
als erfgename had aangewezen en dus onmid-
deljjke oorzaak zjjn van den val van den no
taris Mongeorge.
Wordt vervolgd.)
KIEK
SI II E0ER4IT.
ABORT* 5IMS»TSI>BIJ8
AGITE MA HON AGITATE
PBKJB DSB ADVBBTBVTIBS.
at at
at
