No. 6199.
Maandag 15 Januari 1906.
30ste Jaargang.
QagBlaó voor <3toorö- on SCuió-dtollanó.
In de Contramine.
De laatste van zijn
geslacht.
BUI T P! N LAND.
abommembmtspbijb
Per 3 maanden tooi Haarlem
Voor de overige plaateen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nammen
Dit blad verschijnt dagtligktbehalve Zon- en Feestdagen
Hoofdre'd ao t e n r-Direote a r W. KÜPPER8.
BUREAU St. J ansa trant. Haarlem
f 1,20
1,50
2,90
0,08
FBCJB DEB ADVBBTMTVOnr.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer71/, r
Oroote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentiefc Contant
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PubUeitéEtranghn
AGITE MA MOW AGITATE G.L. DA ÜBE Co JOHN., f.JOMES iS«M fari» 31 bitFaubourg Monta J t.
Terwjjl de Bestaren der Bgzondere scho
len en de Bijzondere Otderwjjzeis zich al
lerwegen voorbereiden en gereed maken om
partg te trekken van de gunstige bepalin
gen der veranderde onderwijswet, ten voor-
deele van hen-zelven nataorlgk, maar
vooral ten voordeele van het geestelijk wel-
zjjn der aan hunne zorgen toevertrouwde
kinderen, zjjn de openbare onderwijzers en
vooral de leden van den Neaerlandschen
Oaderwjjzers-Bond ijverig in de weerom
hnnne hooge afkeuring uit te spreken over
de in den Raad der Gemeente Amsterdam
gevallen beslissing in zake het ontslag
der heeren Edelman en Traanberg
aan school F,
De'ze afkeuring zal den leden van den
Amsterdamschen gemeenteraad niet aan
de koude kleeren raken en het zich solidair
verklaren met de ontslagen onderwijzers
zal dezen weinig baten, maar toch achten
wjj het een zeer bedenkelijke gedragswijze
van de opvoeders der jeugd, dat zjj aldus
openljjk hunne afkeuring uitspreken over
een dubbel en dwars verdiende straf van
twee collega's en door hunne solidariteits
verklaring honne hooge goedkeuring hech
ten aan een gedrag en eene wijze van
handelen, die ver staat beneden het peil
van een fatsoenlijk persoon en zeker ver
beneden datgene, wat men met recht van
een onderwijzer mag verwachten, die een
voorbeeld dient te geven van eerbied voor
het gezag en van plichtsbetrachting.
In diezelfde vergadering van den N. O.
B. te Zwolle, werd tevens beBloleo den
etr\jd voor de Openbare School met dezelfde
kracht en dezelfde middelen van vroeger
voort te zetten, en er voor te waken, dat
de Openbare School niet verder worde
leeggepompt, vooral niet, door het op
drijven van het schoolgeld aan de Open
bare School, dat, niet betaald, er aanlei
ding toe zoude geven, dat de kinderen
van de Bchool werden verwijderd.
De hooge toon, welken die heeren aan
slaan en hunne wjjze van optreden, zjjn
echter zeer weinig geschikt om de sym
pathie te verwerven van het nadenkend
publiek, en het is te vreezen, dat juist zjj
de meest sterk werkende pomp aanbrengen
op de Openbare School, want groote woor
den en luidklinkende frazen zullen op den
duur weinig helpen, waar het Bgzonder
Ouderwjje, in beter conditiën gekomeD,
zich krachtiger kan ontwikkelen en het
Openbare Onderwjj», door ondoordachte
1 E bIL L ETON.
17
Vervolg
Lcui« was dit treurig voorval cog niet ver
geten, welks einde hjj nog niet te weten was
gekomen. Hjj dacht, dat deze Porcien hem
misschien wel zcu kunnen zeggen, wat er van
Cecilia geworden was.
Afgeiproken. Gij komt mee, risp d'Autri
Bovendien kon het voor u misschien wel van
nut zijn. Forcien brengt heden avond een
zjjner vrienden mee, die in Amerika een on
gehoord vermogen heelt verworven en die in
het rotsgeborgte mijnen bezit. Gjj zjjt toch
vroeger zooveel als iDgenieur geweest?
Bat ben ik nog steeds.
Goed, gij kunt dan metdezen heer spréken;
misschien biedt hjj u een goede betrekking
aan. Dus kom mee of gjj trapt uw geluk met
voeten.
Louis stelde zich niet veel voor van deze
nieuwe kennismaking, die men hem voorsloeg
maar zijne nieuwsgierigheid was strerker dan
hg zelf.
Bovendien had hjj ren ouden mensoh toch
ook nog niet geheel en al afgelegdl Hjj liet
zich gaarne door het toeval leiden en het
handelingen en tergend optreden, al meer
en meer in miecrediet zal geraken.
Zelfs het tooueel béeft de zaak van de
heeren Edelman en Traanberg
niet onaangeroerd gelaten. Teiwjjl de jolige
boeren en toerionetjes in cKloius eu
Roosje», het guitige en vrooljjke nastukje,
dat ca den droevigen Gijebrecht van
A e m s t e 1 wordt gegeven, over het too-
neel dansen en huppeleD, staan Tho-
maevaer en Pieternel in ernstig
gesprek en spreken hunne meening uit
over wat in het laatste jaar de gemoederen
in beweging bracht. Hoort, hoe zjj denken
en zich uitlaten over de zaak der ontsla
gen onderwjjzers.
Pieter nel zegt hare meening over
de nieuwe veel gedraisch makende stof-
reinigiogsmachines
Pieternel.
Man, die spektaklen in de stad
Het gansche lieve jaar zoowat.
Thomas.
Ja, dat *8 oneerljjk concurreeren.
Yrouw: de onderwjjzers reclameeren.
Pieternel.
Alweer
Thomas.
Zjj e'schen deze inval
Het monopolie voor kabaal
Pieternel.
Kabaal 81echt voorbeeld voor de kindren,
Zoo'n hoofd dat harwart met z'n mindren.
En, zijn die laatsten wat pedant
Het daadljjk //klikt» aan hoogerhand.
Thomas.
Dat //klikken" wjjf is voorgeschreven.
Pieternel.
Ook als de smaak omslaat f Wacht even.
Ik vraagje Is het ploeger's fout
Als hjj niet meer van schinkel houdt
Men heeft op algemeen verlangen,
Dien plager
ploeger op
Thomas.
gehangen.
Pieternel.
Wreedaard 1 Neen, neen 't liep beter al.
Hjj kreeg ve: hooging tot z'n straf.
Twee andere meesters in 't plagen.
Die werden voor hun straf ontslagen.
Thomas.
Ze staan op straat, maar 't waren er twee
Die hoofdenfceulen aan school T 1
Pieternel.
Wat gaan ze doen
Thomas.
Wat zal hun resten
Privaat-les geven in het pesten.
Wjj hadden haast gedacht, dat deze
woorden wel eenig profest van de zjj' e
onvoorziene avontuur was hem half welkom.
Hij was ook bggeloovis; en had een voorge
voel, dat hjj iets nieuws zou opdoen. Daar
enboven had hjj den ganschen avond vrij,
daar Nalot hem eerst den volgenden morgen
om zeven uur verwachtte.
Goed, z i hij. Gij zult mjj niet kunnen
verwjjten, dat ik mijne oude vrienden zoek te
ontwijken.
Bravo! riepen de anderen en spoedig
traden zij in het helder verlichte Clublokaal.
Doch eene voorwsarde, riep Louis Me-
rindol is verdwenen en moet verdwenen bljj-
ven, bovendien heeft deze Porcien misschien
vroeger een of ander van mjj gehoord.
Dat geloof ik niet, hjj woonde in de
provincie en kwam bjjna nooit naar Parijs.
Doch, om 't even welken uaam wenscht gjj
n* aan te nemen.
Den eersten den besten noem mij
Bertin.
Goed, alzoo Perti» Als uwe schulde'schers
dezen naam hooren, zal het hun niet invallen
dat gij het zjjt.
Ik heb geen schuldeizchers, maar
Goed dan hebt gjj andere redenen om.
uw incognito te bewaren. Wjj vragen u daar
echter niet naar, doch om vergissingen
te voorkomen, zal ik u Louis noemen.
Toen zjj in de zael kwamen, stoDd Porcien
bij den haard.
Zijn uiteiljjk moest wel de opmerkzaamheid
tot zich trekken, maar de man zelf beant
woordde niet aan de verwachting, die Merindol
van hem gekoesterd had.
van het Amstetdamsche publiek zouden
uitgelokt hebben, de onderwjjzers immers
gaan er groot op, dat hun streven in
stemming vindt bjj da ouders en dat
dezs sympathie koesteren ook voor de
ontslagenen. Helaas er was geen sprake
van eenig protest of eenig fe 'ken van af
keuring. Men scheeo werkelgk te vinden,
dat Pieternel en Thomasvaar het bij het
ware eind hadden.
Waarlgk, indien de onderwjjzers «in
de contramine», geen waardiger bonding
weten ann ts nemen eu niet op geheel
andere wijze de eer der openbare school
ophouden en de sympathie, die zjj nog
bezit, trachten te behouden, dan zal het
er op den duur slecht met haar gaan
uitzien. De hoofdstad geeft in dezen een
weinig navolgenswaardig voorbeeld en
ten platten lande handelt men al vrjj
onverstandig, indien men zich door het
voorbeeld van de Amsterdamsche klas-
senonderwjjzers op den verkeerden weg
laat brengen.
Maar wat hebben wjj ons zoo zeer te
bemoeien met de zaken van het Open
baar Onderwjjs en vooral met die onder
wjjzers, die door den loop der feiten in de
contramine gekomen zjjn, waar zjj vroeger
het hooge, ja het hoogste wc ord voerden
't Is waar, nog zjjn er streken in ons land,
waar de Katholieken van het Openbaar
Onderwjjs gebruik moeten meken, maar
daar verschilt het Openbaar Onder wjjs
geheel met dat van benoorden Maar en
Rjjn en de Openbare Onderwjjzers denken
er heel anders over dan Edelman rn
Traanberg en hunne vr'eoden in den
Bond van Ketelaar!
Maar hier, waar het Bgzonder Onder
wjjs zish in nieuwen bloei zal gaan ver
heugen en tot groote ontwikkeling zal
komen, zoodat er op de Kalholieke Scho
len plaats zal zjjn voor het laatste Katho
lieke kind, kunnen wjj het Openbaar
Onderwjjs en de Openbare Onderwjjzers
gerost san hun lot overlaten, in de over
tuiging, dat hun optreden het Openbaar
Onderwjjs dentlschtslen, aan het Bgzonder
Onderwjjs den besten d eïst- bewjjst.
j De Patriot zegt hierover
i Het wordt tjjd, dat aan deze ongege
neerdheid een einde komt, anders zullen
wjj de Ijjst der afwezigen openbaar maken.
Niemand is verplicht afgevaard:g1e te
worden. De meesten hebben hemel en
sa-de bewogen om het te worden. Dat
degenen, wien het ambt te zwaar valt,
België.
De Rechterzjjde van de Kamer telt 92
leden. Maandag nn, bjj eene belangrjjke
stemming, waren er van de 92 leden
slechts 41, en Dinsdag, bjj eene nog be
langrijker stemming, slechts 58 Katho
lieke Kamerleden pnsent.
Italië.
Z. 0. de Pans heeft op verzoek van
nit Frarkrijk verdreven religieusen in het
Macao-kwartier te Rime een aanzienljjk
huis aangekocht, waar priesters, die
Kerkelgke straffen beloopen hebben, een
heenkomen kunnen vinden.
De inrichting zal bestnord worden door
religieusen.
Woensdagavond te circa 10 ure is
te Monteleooe in Calabrië eene nieuwe en
hevige aardbeving gevoeld. De omwonen
den verkeeren in panische vr ees.
Engeland.
De beroemde Eogelsche schrjjver, Ge
orge Meridith heeft in een schrgven aan
den liberalen candidaat voorde stad Croy
don hevige aanvallen gericht tegen
Joe Chamberlain. Onomwonden verklaart
hjj, d.t het land, waar Ohsmberlaioa
theorieën ingang vin den onvermjjdeljjkden
ondergang tegemoet gaat.
É-ne vergadering, door voorname Lon-
densche Joden georganiseerd, heeft plaats
gehad in Queens Hall, onder voorzitter-
schop van Lord Rothschild om te pro
testieren tegen de Joden-ve.-volgiogen in
Rasland. Alle voorname en rjjke Joden
van Londen woonden deze meeting bjj.
De groote gebeurtenis van den avond
was de komst op deze vergadering van
dea Katholieken primaat van Engeland,
Mgr. Francis Bourne, aartsbisschop van
Westminster.
Mgr. Bourne vroeg, na de rede van
Lord Rothschild, het woord en sprak als
volgt
»Ik vraag aan de meeting de hoop
nit te drnkken, dat de bincenlandsche
tiO' beien in Rusland zullen ophouden en
dat alle Joden in Rusland dezelfde rech
ten veikrjjgen als hun christen landge-
nooten, dat is het ware krachtdadige
middel, om den terugkeer der wreedhe
den, die wjj hatrenreD, te verhinderen.
Wellicht zal men zeggen, dat wjj ons
willen mengen in de zaken van een be
vriende natie. Deze critiek zou niet ernstig
zjjnik herinner mjj, dat 24 jaar geleden
mjjn doorluchtige voorganger, kardinaal
Manning, niet aarzelde de Russische re
geering te beschuldigen, de vrjj willige
medeplichtige te zjjn van degenen die
toen ter tjjd wreedheden tegen de Joden
bedreven. Gelukkig is thans niet hetzelfde
meer. Allen hebben wjj de hoop, dat de
troebelen zoo spoedig mogsljjk zullen
ophouden, wjj allen sympathiseeren met
Hg kon omstreeks vijftig jaar oud zijD.of
schoon hij er een weinig jonger uitzag.
Hij was lang en mager. Zjjn beenig gelaat
was glad geschoren en hjj had een donkere
huidskleur.
De trekken van den graaf waren niet zeer j
innemend, en misvielen Louis reeds bjj den
eersten aanblik. i
De jonge ingenieur gal er dan ook niet
veel om, om met deze persoonlijkheid bekend
te worden, maar er is een spreekwoord dat
zeg'men wordt steeds slechts door dezjjnen
verradea en zulke ongeschikte vrienden vindt
men overal op de wertld.
Jean d'Autri behoorde ook tot dezen. Hij
wist niets beters te doeD, dan Louis bij de
hand te nemen en hem naar den heer bjj den
haard te geleiden.
Heer graaf, zei hij, veroorloof mij U
een mjjner vrienden voor te stellen, een voor
treffelijk ingenieur, dien ik ten zeerste aan
beveel. Wanneer deze Amerikaansche millionair
van wien ge ons vertelde, een directeur voor
zjjne mjjnen noodig heeft, dan kan hjj geen
beteren vinden.
Halt! riep Merindol, ik heb u geen last
gegeven j
Ah, mjjnheer is ingenieur? zei Porcien,
zeer vereerd, ik zal er met mjjn vriend over
gpreken. j
Nog hedenavond niet waar? zei d'Autri.
Neen, heden komt hjj niet, maar mor
gen zal ik hem treffen? Uw naam mijnheer.
Ik heet Louis BertiB, maar ik moet u
zeggen, dat ik niet den minsteu lust heb om
naar Amerika te gaan.
Louia Bertin, herhaalde Porcien, o nu
begrijp ik, dal gjj niet over de zee behoeft
te gaan om een betrekking te vinden; gjj
bez t er reeds eene.
Hoe weet ge dat?
Zjjt gij niet aangesteld in eene fabriek te
Saint- Quen?
Dat is wel mogelijk stotterde Louis geheel
uit het veld geslagen, maar
Gjj behoeft hier niet voor te blozen, zei
Porcien, terwjjl hjj hem strak aankeek. Ik ken
den eigenaar, hij hteft mjj veel goeds van u
verteld en ik verwachtte eigenljjk niet n hier
aan te treffen.
Waarom? Hoe meent U dat?
Nu wjjl mjjnheer Nalot mjj verteld had
dat gjj zeer soliede en arbeidzaam waart, Deze
heeren hier leiden een vrooljjlf leven en heb
ben daartoe het recht omdat zjj rijk zjjn, ter-
"S1 KÖ
Mjjn vriend is ook rgk geweest! nep
d'Autri, Jammer genoeg beeft hjj het met zjjn
vermogen wel wat te vroeg klaar gespeeld,
maar hjj mag zich daarom toch nog wel eens
amuseeren.
Dat is natuurljjk, daar heb ik ook niets
tegen in te brengen. Ik ben niet de associé
van mijnheer Nalot.
Mjjnheerriep Louis, U hebt mijne le-
venswjjze niet te beoordeelen en uwe bemer
kingen vind ik erg ongepast
O, erger u hierover niet. jonge man, ik
ben niet gewoon mijne gedachten onder stoelen
Rasland ia de crisis, die zjj op dit oogen-
blik doormaakt.
Omdat men vreest, dat de stem der
onderdrukten niet zal doordringen tot de
hoogste autoriteiten, heb ik bedea avond
mjjn stem bjj de nwe willen voegen.
De eischen der Rassische Joden schjj-
nen mjj niet overdreven toezjj vragen
slechts geljjkheid van rechten voor de
wet:» (Lnide toejuichingen).
De motie, door dea Aartsbisschop
vai Westminster voorgesteld en warm
gesteund door Lord Milner, ond-
gouvernenr van de Kaapkolonie, werd
met enthousiasme aangenomen.
Het uitvoerende comité van de
socialistische partjj heeft een manifest ver
spreid, waarbjj den socialisten geraden
wordt zich bjj de aanstaande verkiezingen
geheel van stemming te onthouden.
Frankrijk.
De hr. P e 1 le t a n en onderscheidene
leden van de linkerzjjde begaven zich
Donderdagavond taar den minister-pre
sident R o n v i e r om hem te polsen of
hjj voor eene candidatnar voor president
der Republiek in aanmerking zou willen
komen. R o u v i e r zon af wjjreud ge
antwoord hebben. Ia de couloirs eer
Kamer heeft men weder drnk gesproken
over eene candidatunr L o n b e t, in
weerwil van diens besliste verzekering
af te willen treden. Ojk D e I c a s s
komt in aanmerking, vooral, naar men
zegt, omdat Prerident Lonbet in zeer
gunstige n zin over hem pleegt te spreken.
De Kamer was Donderdag flink ver
tegenwoordigd. De pas-herkozen president
Don m e r dankte in eene opgezweepte
toeepraak de Kamer voor het vertrouwen
in hem gesteld.
«Leve de reactieschreeuwden de so
cialisten.
Donderdag kwam ter correctioneels
rechtbank der Seine de zaak Jnles
J a 1 u z o t voor. De experts zetten nit-
eeo, dat de tekorten 17 millioen francs
beloopen. De procureur sprak zgn re-
qnisitoir nit en vroeg een streng vonnis.
De zaak werd verdaagd.
Oe toestand in Rnsland.
In Estland is de revolutionnaire bewe-
ging door het krachtdadig optreden van
de marinetroepen onderdrukt.
De Gouverneur aan Ljjflaud heeft het
honden van alle vergaderingen toegestaan.
Op alle spoorwegen in het Czarenrjjk
gaat het verkeer na weder geregeld zgn
gang, behalve tnsscben Krasnoj irks en
Irkoetsk, op de Transkankasische ljjoen
en op bet gedeelte van de Wladiwaw-
kasljjD, tnsschea Derbent en Baldjary.
Op de Ijjn Krasnojerks—Irkoets is het
verkeer ongeregeld, omdat deze in de
handen der opstandelingen is. Tot herstel
van de orde zgn krachtige maatregelen
genomen.
of banken te steken, maar ik had niet het
minste plan u te beleedigen.
Louis, hos heb ik het nu met je riep
d'Autri, gjj neemt vandaag alles kwaljjk op.
Wjj zgn niet hier om te twisten, maar zoekt
ge met alle geweld twist, wacht dan tenmin
ste tot ge verloren hebt.
Gjj weet zeer goed, dat ik niet speel. Ik
heb hier niets te doen en zal gaan.
Mjjnheer, zei Porcien op afgemeten toon,'
neem toch een eenvoudige opmerking niet
ten kwade op. Ik wilde u in 't geheel niet
beleedigen en vraag verschooning.
Louis antwobrdde op deze op zeer beleefden
toon gesproken woorden sleohts meteen bui
ging, maar kilmeerde zich toch.
Hjj had bjj zich zelf overlegd, dat de plaats
niet geschikt was voor een ernstige scène en
dat het belachelgk zou zjjn de club plotseling
te verlaten. Het speet hem, dezelve bezocht
te hebben, maar Nalot kon er hem toch ook
geen verwjjt van maken, als hjj enkele uren
in een vrooljjk gezelschap doorbracht. Louis
besloot bjj zich zelf, dea volgenden morgen
hiervan mededeeling te doen aan Nalot en
met hem over graaf Porcien te spreken, om
dezen voor te zjjn.
{Wordt vervolgd.)
IA4KL1ISC1I I III HUT.
