No. 6224.
Dinsdag 13 Februari 1906.
30ste Jaargang.
HbagBlaó voor cftooró- en Zuió-dCo/land.
De godsdiensten in Japan.
De laatste van zijn
geslacht,
SFiTSNLAND.
BINNENLAND.
abonnbkbn rspsus
BUREAU St. Jmaatraat Haarlem
yiL
Ros land.
Afrika.
Itaüo.
II
Pd S maanden tooi Haarlem
Voor de overigt» plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Hoofdredacteur-Directeur W. KLIPPERS.
f 1,20
i 1,50
2,90
0,03
AGITE MA NON AGITATE
PBUS DBB AD VESTEN YIBN.
Van 1—6 regels50 Cent»
Elke regel meer7(/f r
Groote letter» worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentiek Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publi.itiEtrangim
S.i. DA DBE Sf Co JOHN., F. JONES Suoo. Furie 316ts Faubourg Monfarrst,
De heerscbecde godsdiensten in Japan
zgn, naast het Boeddhisme, het Cmfu-
ciaoisme en het Shiotoï'ine, terwijl de
Christelijke godsdienst niet bemoeilijkt, j*
in kranten en boefeeD niet zelden zjjn
lof verkondigd wordt. Het heet dan de
Christelijke godsdienst heeft iets grootsch
geschapen, hg verandert het volk, biedt
een krachtigen weerttand tegen de ge
vaarlijke sociale et oomingen onzer dagen,
bevordert de zedelgkheid en l»gt in 't
algemeen een sol» den grondslag voor
den fctoffelgken vooruitgang. 14 Dec. 1901
werd bg 't Hoogerhois een kerkelgk-
politiek voorstel ingediend, waarin de g'-
IgkstdliDg van den Christelijken gods
dienst met de heer chende godsdiensten
was vastgelegd.
9 der de ontwikkelde Japanners, die
geregeld in verkeer met hst buitenland
staan, is het lang geen geheim meer,
dat de beide lacdsgodsdiensteD, het B >edd-
hisme en het Shintoïsme, met het Chris
tendom niet kannen concarreeren. Primo
hebben ze niets grootsch tot stand ge
bracht, en secundo be'alten ze te veel,
wat een welopgevoed mensch gewoonweg
hnmbug blijkt. Het Sbint«ï<me is een
dichterlgke vereeriug van de natuur en
de voorvaderen, stelt echter geen zedelijke
eischeo. Het Breddhisme bevat leerstel
lingen en gebodeD, die met het nieuw-
ontwaakte, frisch vrooljjke leven en st even
vaa Japan niet vereenigbaar zgn. Het is
daarom overdreven vrees, zoo men ge-
looit Het Boeddhisme zal een band vor
men, dis Japan en Cnina met de overige
landen in 'i Oosteo zal verbinden. Op
zgn hoog t telt het Boeddhisme over de
gsheele wereld 100 millioen werkelijke
aanhangers. Doch dan moet men daar
onder nog verschillende sektsn verstaan,
die onder elkander meer verschillen dan
het Katholicisme van het Protestantisme.
Het Boeddhisme op Cey'oi wordt als
het hoogste, het reinste, het zuiverste
beschouwd. En nu is 't een feP: zelden
t elt men daar een Boeddhistisch priester
aan, die zjjn godsdienst kent of bepaalde
antwoorden kan geven op vragen, die
rechtstreeks zgn godsdienst aangaan.
Het Boeddh'sme, zooals het op Ceylon
zich voordoet, is een tak van het Bra-
manisme, met zgn leeg pantheïsme, zgn
zielsverhuizing, met zgn fatalistische
invloed van goede of slechte weikea op
de latere bestemming van deD rnenscb,
JjELILLETON.
42
Vervolg.)
Waarheen xoudt gij gaan. al» ik u de
vrijheid schonk
Ik zou Frankrijk rerliten en het nooit
meer betreden, omdat het voor mjj niet wen-
scheljjk zou zijn.
Nu nog eene vraag, de 1-atste Kent gij
dien mensch, dien uw patroon gisteren avond
ontvangen heeft?
Die met de juffrouw moet trouwen P Neen,
Ik heb hem nooit gezien, maar ik ben ervan
overtuigd, dat hg ook eenmaal in de gevange
nis gezeten heeft, want Nalot kent slecht
zulke lui.
Nadat hg een weinig had nagedacht, zei
Merindol tot PiganionMaak hem los, en
werp bem b iten.
Piganion begreep nief, wat er voorviel, maa'
hg gehoorzaamde en Coraille maakte gauw,
dat hij weg kwam.
Tien minuten later stegen Merindol eu Pi
ganion in het rjjtuig, dat hen op straat wachtte
en reden naar Parijs.
Den tweeden nacht na boven beschreven
met zjjn bggeloovigec eirbied voor de
dieren, met zgn theoretische verachting
van den rgkdom en de gmoegens dezer
wereld. Het kent geen .vareering van
eanige godheid. Boeddha spreekt niet
van G;d, hg ignoreert hem. Het Boed
dhisme kent dus geen off r, geen pii-8-
ters. Volgens _het Boeddiisme is bet
bestaan van den mensch ean ongeluk.
Bet leven is een kwaad, en de oorsprong
van alle boosheid is de drang en de
wenscb, die in den mensch woont, om te le
ven. Het Boeddhisme verbiedt ook echt
breuk, moord, drankzucht, diefstal, ge
biedt naastenliefde eu gehoorzaamheid
aan de overheden.
Djch ia werken op geest, gemoed of
had doet het nut het mist de beweeg
gronden, die den mensch tot blgvende
en duurzame plichtsvervulling aanzetten
en bezielen.
Bg de Breddhirtan staat.geen ster
aan dei hemel, want zgi Nirwana kent
geen vergrldeuds gerechtigheid Gren
bloem bloeit laigs den weg van den ru
wen, harden plicht, terwgl ieder genot,
geluk en zaligheil moetsa veracht eu ver
meden. «Onze godsdienst is zoo hoog,dat
ds mensch hem niet naleven kan», zeide
eens een Boeddhist tegen een Christen.
Het Boeddhistische volk n dom, kent
geea plichtsgevoel, le4t naarzjjns booze
hartstochten. Bjjgel jovigheid eodiivels-
dienst geen duivels weering be-
heerschen het. Geheel de duivelsdienst
bestaat nit balachelgke en kinderachtige
praktgken, die demiette nin zee: ver
derfelijk op 't volk inwerken en vavk
de ondergang zgn van stofflgk be
staan
H>t vaag se onbeduidend Nirwana oefent
zeer geringen invloed op het praotische
leven uit. Het levetschel van 't volk is:
alle sma ten zoo ver moge'gk verwyderd
houden en zoo red mogelgk van deaarda
genieten.
Op Ceylnn evenwel, den voornaamstm
zetel der Boeddhistisch) leer, beleef, het
Boeddhisme zgn bes'e dagen nitt. In 't
begin der voorafgaande eeuw had Ceylon
20,000 Katholieken, en nu meer dan
300,000. O k de Christe'gke scholen staan
ver boven aan. De Europeesche ontwik
kelingen met baa' het Caristën lom d ingen
o sophoudeljjk meer rn meer cairvoreD.
Zooals op C-yloD, gaat het ook in de
overige landen van Indlë.
Welke gevolgtrekking ligt hier na voor
de band
nacht toen Merindol Sjdnt-Queu verlaten had
om er niet meer terug te keere», ontbeet Pi-
g-.nion met zgn joegen heer in eea zijkamer
van een café in de nabijheid der markt.
Merindol had zich in deze twee d'gen veel
meer met anderen dan met zich zelf bezigge
houden en vooral met Cecilia en Mongeor6e.
Hjj bad hen belden opgfzocht en zonder
hun iets naders m-sde te deelen verzocht Z'cli
gereed te houden, dadelijk te komen als hij
hen liet roepen.
Zij vermoidden slechts, dat er gewichtige
gebeurtenissen voor de deur stonden.
Caecilia gaf niets meer om hare betrekking
in Nalots zaak en Mongeorge had gaarne be
loofd. in zijn hotel de verrass'ng af te wach
ten, die zgn redder vow hem bereidde.
M-rindol had het hotel betrokken, waarin
Piganion gedurende zijn verbljjf te Parjjs lo
geerde en had do 'aatsto vierentwintig uren
veel geleden.
Hij was geheel terneergeslagen, door dat
gene wat Coraille h?m verteld had.
Zjjna dierbaarste verwachtingen waren ver
nietigd en er bleef hem nog slechts over
Gabrielle, de onschuldige doch'er van een mis-
dadigen vader, te vergeten en om dit ingrij
pend besluit gemakkelijker ten uitvoer te
kunnen brengen, wilde hg voor altjjd Frank-
rjjk verl -ten en in vreemde werelddeelen den
vrede zoeken.
Doch voor bg ging moest hij nog twee
menschen gelukkig maken,
Piganion, die de dingen slechts oppervlak.
Daar in Japan bet Boeddhisme een nog
v.el slapper leven 1-ilt dan op Ceylon,
zal ook ia Japan zgn invloid minder,
zgn aanhang geringer zgn en voortdurend
minder worden. En zoo het Boeldhisme
op Ccylon het tegen 't Katholicisme be
droevend moet afl tggen, dan knonen wjj
t zeilde met nog meer reden in Japan
verwachten.
E i al zgn op 't oogenblik de kansen
voor een onmiddMljjkeo ommekeer nog
zoo bgzmder bamosdigeod nist, - gezien
den aard van 't B teddhisme en 't karakter
van dan Japamar, gezien dsn ges'adigen
achteruitging van 't B .óddhiam», en den
gestadigen vooruitging van 't Katholicis
me, gtzien tevens de hoop en goeie
vooruitzicht tn, ons door de Japjnsche
missionarissen gegeven, mogen wjj,
rekenende op Gods genad-1, die ook na
nog wonderen werkt, omtrent de toekomst
van 't Japansche volk de beste verwach
tingen koesteren.
Het S'. Pelersburgsehe publiek hecht
veel geloot en waarde aen eene mede
deel log vau de Roess, luidens welke er
eene uisuwe strooming giande is tegen
alle streven dir reactionmi en.
Dtzs verandering van zaken zou men
ts danken hebbsu aan be. feit, dat ts-
genwoordig de linkerzijde tan het Kabi
net, met T i m i r i a g o f f, den mini iter
van handel ea ng'srheid, to: leider, in
iavlcel de rechterzg ie 0 7ertreft, waarvan
D o u r a o vo, miaist r van binnenlaadsche
zaken, de leider is.
DRoess voegt nog erbg, dat graaf
Witte zgne coll)ga'sheeftaangemand
toch een program van act «eread te
maken, welk program aan deRgksdoema
moet orderworpen wordm.
Waa'8chuwend liet Witte er op
volgen «De maand April is reeds niet
verse m er.»
Deze verklaring wordt als esn door
slaand bewgs erkend, dat d) Doema in
April bgeen zal kemeD.
Frankrijk.
De beer F a 11 i r e s, gekozen presi
dent der Rep ubliek, moet voornemens zgn,
«oox 18 d zer zgne fonctie el'voorzit
ter van den S naat neertslegger, opdat
bg da wisselin; vaa de presiientiëele
macht alle op nbare zaken zouden gere
gel 1 zg s.
Volg n8 de Gaulrii b stast er on-
eenigheid iu bet Kabirnt ic zake de be
handeling van oni rscheidm geschillen,
als b.v. de beloo.i igen van Katholieke
zijde, de zaak Cuignet enz. enz.
ktg kende, had een veel eenvoudiger plan.
Hg wilde Merindol overreden nsar zgn ge-
boortepl'iaats terug te kesrea en was bereid
zijn mo'en en al zgne bezitttingen zonder
eeuige vergond ng aan zijn heer over te geven.
Onder het cn'bijt had hg Merindol zgne
mteaing blootgelegd, maar d-zs wilde daar
niets van hooren.
Wat raadt gg mij, tegen Ricoeur e doen
vroeg Merindol, om het gesprek eeu andere
wending te geven.
Gg hebt mij dit reeds eenmaal gevraagd,
antwoordde Piganion. Ik was van meeuiog,
dat men him direct aan de politie moest
overgeven, maar gg wildet dat om goede re
denen niet doen.
Deze wereld van boeven walgt mg, ik
wil Diets meer met hen te doen hebben.
Waarom ook zou ik mg moeite geven, hen te
ontmaskeren? Ik zal hen niet meer zien, daar
ik Frankrijk verlaat. Wat gee' ik er nu dus
omdat deze Ricoeur zich mgu naam heeft
toegeëigend?
- Hg zal hem schmde aandoe riep
Piganion levendig, hg zal nieuwe misiaden
begaan en dan.
Dan zullen allen, d e mg kennen, opstaan
om mg te verdedigen. Ik twgfel e overigens
aan, of hg van plan is zich nog lang van
mgn naam te bedienen. Ik geloot, dat hij h :m
slechts aangenomen heeft om Nalot een rad
voor de oogen te draaien. Thans echter is
m juffrouw Nalot onderricht, ik heb haar van
morgen geschreven en hair alles opgehelderd
Zg zal d't wel aan haar vader meedeel:-n
«Het zou niet onmogelijk zgn», zegt
het blad, «dat Rouvier bg zgn ont
slagname volhardt, welke hjj volgens ge
bruik president F a 11 i r e s moet aan
bieden, daags na diens installatie in bet
Elysé*.»
De Semaine Religieuss van Lyon bevat
een protest van Kardinaal C o u 1 1 i te
gen de boed-dbeschrjjvingen in de kerken
van zgn diocees.
In bet prote.t wordt opgekomeD voor
de eigendommen der Keik en wordt ver
oordeeld alle schending daarvan.
De invsn'arisatie's worden geregeld
voortgezet, hier en daar onder gewapen-
den tegers'and.
Wjj zullen den lizer niet Vermoeien
met eene dorre opsomming van plaitsea
en na nen g«no >g zjj h t te weten, dat
van Regeer iogswege de schandelijke
aanranding vau de eigen lommen der
K«rk voortdnurt.
Spanj 3.
Het huweljjk van koniag Alfonso
met prinses Ena van Battenberg
is nu officiëel bekend gemaakt.
Den 20iten Fobr. ral te dezer zake eea
ofüjiëele bekendmaking worden gericht
tot de Eu-opeesche kanselarijen.
Datrna zal aan hetP.rlemtnt dtekst
vaa het hawdgkscontract worden voor
gelegd en zal de Rsgeemg, onder goed
keuring van don Koning, den dat im vast
stellen van de huwelijksvoltrekking, die
naar alle waarschjjnljjkhei 1 op 2 Juni
zal pl «ats hebbea.
Naar aanleiding van eeneo brief uit
Tanger aan de Brusselsche Petit Bleu over
den toestand der Joden in Marocco, ont
vangt het blad nog de volgende mede-
deelingen
Ia Marocco zgn de Israëlietan talrjjk
en zjj worden er hondsch behandeld. Niet
uit kracht van wetten en van Overheids
wege, maar omdat het centrals gezag zich
niet genoegzaam kan doen gelden.
Te Tanger, Tetuan en Mogador heerscht
er voor hen eene betrekkelijke veiligheid,
vooral sedert de Madridsche Conferentie
in 18S0.
Maar in de steden van bet binnenland
zijn zg aan de verachting van de Muzel
mannen overgeleverd. Roof en moord-
aans'agen, tegen hen gepleegd, bljjven
meestfcgfs ongewroken.
Zoo zg hunne kwartieren overschrijden,
mogen ze niet anders dan blootvoets zich
voortbewegen.
Men meldt uit Rome aau de Croix
Er wordt ia miuisteiiësle kringen be
proefd de Kstaolieken gerast te stellen.
Minister S oni no, ztl, naar bet heet,
de vrjjbeid van geweten en van eerediensc
waarborgen.
en dan zal Ricoeor zonder twgfel spoedig
verdwjjnen.
Piganion wilde juist enkele bemerkingen
maken, toen de kellner de deur van de kamer
openie en een man b'nsenliit, die niemand
anders was dan Mongeorge.
Men heeft mij uw bri ;f gebracht, zei hjj,
terwgl hjj verwonderd den ouden molenaar
aankeek, die van zjjn kant hem even oo op
merkzaam bekeek. Toen ik hoorde, dat ge mjj
hier verwachttet, dacht ik dadelijk, dat het over
de catastrophe van de villa Nalot ging.
—Welke Cita.trophe? vroeg Merindol.
Hebt gij het Morgenblad dan nog niet
gelezen? antwoordde Moageorge, die ia groote
opgewondenheid scheen te zjjn.
Neen, Mongeorge, sedert twee dagen hsb
ik aan geen couranten gedacht.
Mo rgeorge! Gjj heet Mongeorg riep Pi
ganion vrooljjk uit en 'stond op.
Ik moet u er aan heri meren, zei Mer'n-
dol, dat gj elkander al voor drie j tien ge-
zien hebt.
Mjjn Godl riep Mongeorge' Mjjnheer Piga
nion! Nu herken ik u. Ik had nooit verwacht
nog eens zoo gelukkig te zjjn u weder te
zien.
Ik heb ook naaweljks meer om u ge
ducht. Maar nu zjjt ge hier en naar het schijnt
in geheel andere verhoudingen. Reik mjj de
han
Merindol aanschouwde hen bewog n en
vergat bjjna al zija zorgen. Maar het was
zeer o avers' andig, nsar Frankrijk terug te
keeren; de heeren rechters hebben een goed
Op deze voorwaarde zoudeo in het Ka
binet getreden zgn de heeren Ros sell i,
Camine, SalandraenLnzzatti.
Bg de onderhandelingen met Sac hi
is ar sprake geweest vau de laïseering der
scholen noch van de echtscheiding.
De minister zal zich vooral bezig hon
den met admioisiratiere hervormingen en
openbare diensten.
Men merkt verder op, dat er van den
sociaiistischen minister P« n t a no een
poging te verwachten is om Italië nit de
macht van den Cleras loste maken. (Eene
denkbeeldige maoht, voorwaar
De socialisten zullen zeer zeker, ia
re eeaiging met de Lage-broeders, een
hardnekkige campagne tegen het minis-
J terie aanvangen, terwgl er van Katholieke
zijde met zachteu drang op een economi
sche politiek en op godsdienstvrijheid zal
aangestuurd worden.
Z. H. de Paus, dezer dagea Mgr. dé
T'ö e r c 1 a e s, president van 'c Belgisch
College te Rome ontvangend, zeide over
de nieuwe parochiekerk van de Sf. Lau-
reasparock a
«Er zgn groote m >eieljjkheden aan deu
bouw verbondtn. Men heeft groote uit
gaven moeten doen, doch ik heb aange-
spoo d tot voortgaan. Ik wil, dat de Bel
gische jojrnalisteo, als zg hier tullen
komen, den tempel uit d >n grond zi m
verrezen.»
Het bedrag, tot hiertoe voor deze kerk
door de Belgische journalisten ingezameld,
beloopt reeds 70.000 trauos.
Reich, deWeenerportretschilder
schillert het portret van Z. H. den
Paus.
Daar de pose soms laag duurde, on
derbrak Z. H. deze wel eens, als andere
bezigheden hem wachtten.
Toe» de schilder hem aan 't eind
van desen tjjd van beproevingen mee
deelde, dat b» Z. H. niet langer meer
marielen zou, zuchtte Z. H. big met dei
uitroep «Te Deum
Reich zal zg werk aaZ. H. dei
Paus aanbieden en er kopie vau nemen.
Uit Oost Indie. Celebes. Uit Makassar
wordt geseind, dat do raddraaiers vaa
Loewoe de be rol king tej zuiden vsa
Koekoe tegen ons hebbea opgezet, zoodat
deze ons thans vjjandig is gezind en de
reeds geslechte benting weer heeft opge
bouwd.
De colonae-Voskail is met 50 man
versterkt.
De colonne, die in de Possoslreek ageert,
is thans sterk 114 bajometen en 3
officieren.
In Zuid-Celebes gaat de onderwerping
geleidelijk voort.
17 Januari. De jregeering heeft haar
i.stemming betuigd met het denkbeeld
van het legerbeetiar om generaal Van
geheugen en bovendiea kan men hier oude
bekeaden cn'moeten zooals b.v. R coenr.
Kicoour, riep Mongeorge!
-Hjj is te Parjjs, m;rk'.e Merindjl aan, ik
heb hem geiisn en Fig&aion ook. Hjj leeft
bier zelfs onder mjjaen naam.
Is het mogeljjk?
Het is zelfs zeker, men heeft hem mg
zelt als Markies de Merindol voorgesteld.
Nu en gjj hebt hem natuur!jjk zgn
verleden voorgehouden?
O neen, om verschillende redenen heb ik
dat niet gedaan. Eene hiervan is, wjjl gjj te
Parjjs zjjt. Ik wilde toch geen aanleiding
geven tot een onderzoek, hetwelk noodzakelijk
ook uwe vlucht ter sprake gebracht zou heb
ben en dat kon gevaarlgk worden.
Welnu, dan weet ik, w»t ik te doen
heb.
—Wilt gij hem dan a&ngevenr
Ja.
Maar daarmede richt gjj u zelf ten
gronde!
Dat is niets, ik heb dan tenminste mjjn
plicht gedaan.
Mjjn beste Mongeo ge, zei Meriud.l, gjj
moogt u niet opofferen, uit achting voor
iemand die zie ten zeerste voer u interes
seert.
(tfor it vervolgt/11