No. 6242.
Dinsdag 6 Maart 4906.
30ste Jaargang.
fbagëlaó voor tSftooró- on &tiió-<JCollanó.
Vochtige woningen,
In zijn eer hersteld
BUITENLAND.
ABOjrWEKBlfTSPBIJS
Per S maanden tooi Haarlem
Voor de overige plaataeo in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummer»
Dit blad verschijnt dagelyki, behalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re dacten r-D ireetenr W. KÜPPER8.
BUREAU St. J ansa trant. Haarlem
t 1,20
1,50
2,90
0,03
FBIJS DKB ADVBBTWTTIM.
Van 1—6 regel»50 Gent»
Elke regel meer71/% r
Groote letter» worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
AOITE MA HON AGITATE
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Oénerale PubUciUE\
Q.L. DAÜBE Co JOHN., I. JONES Suoe Parit Slfrü Faubourg
te
ontamt.
Aan het uitoemende tgdschrilt»de
Volksgezondheid» ontleenen wjj
Vochtige woningen staan, en terecht,
in een slechten reuk; voor zoover moge-
ljjk worden zg gemeden.
De algemeenheid van die vrees blgkt
wol uit de bekendheid van het gezegde,
dat men in een nienwe woniog het eer
ste jaar zjjn vjjand en het tweede jaar
zjja vriend moet laten wonen, om haar
pas het derde jaar zelf te gaan betrek
ken.
Waarin de oorzaak van dien slechten
iavloed op de gezondheid echter schuilt,
is minder algemeen bekend, en daarmee
das weten velen, die een tieuwe woniDg
moeten bewonen, niet in hoeverre zij
gevaren loopen, en hoe zg die kannen
verminderen of misschien opheflen.
Zallen wjj de oorzaken nagaan, dan
is het noodig, vooraf iets mee te dee-
len over de warmteregeliog van het
menscheljjk lichaam. Het is bekend,
det ons lichaam, behoudens kleine dage-
Ijjhsche schommelingen, steeds dezelfde
temperatuur heeft. Voortdurend wordt
warmte gevormd door de in ons organis
me plaats hebbende scheikundige pro
cessen, vooral ook door die, welke ver-
eischt worden voor het doen ran spier
arbeid, terwgl eveneens onophoudelijk het
warmeie lichaam warmte afstaat aan de
koadere omgeving, evenals dat ook een
warme kachel doet. Tusschen die opna
me en afgif e beitaat evenwicht; op
welke wjjze dit tot stand komt zullen
wg voor het oogenblik nader bespreken.
Het ligt voor de hand, dat, bjj ove
rigens gelijke omstandigheden, het warm
teverlies des te grooter zal zgn, naar
mate de t smperatuur der omgeviog lager
is. Daaibjj hebben wg niet alleen reke
ning te houden met de temperatuur der
locht, maar nog veel meer met die vao
de vaBte wanden der veitrikken en van
de in die vertrekken aanwezige voorwer
pen. Over het algemeen cemt de luctt
gemakktljjker warmte op dan de vaste
voorwerpen. Vandaar, dat een vertrek,
waarin gedurende den witter geregeld
wordt gestookt, ook al is de temperatuur
der lacht betrekkelijk laag, toch aange
namer aandoet dan een kamer, die pas
gedurende korten tjjd is verwarmd, en
waar misschien de luchttemperatuur hoog
is. Zulk een kamer voelt kil aan, mm
huivert er, in wearwil van het feit, dat
JEZjILLETON.
10)
Vervólg).
Hij gaf zich alle moeite om een waar ver
slag van den loop der raken le geven, toen
de rechter hem onderbrak met de opmerking,
dat het voor den beschuldigde beter was een
advokaat met zjjn veidedigi g te bt lasten.
He oogen ian Morley Gritiïn bliksemden
van toornige opgewondenheid zjjn hand om
klemde de fjzeren s'ang van de bank der be
schuldigden, waarop hjj zich bevond. Beu
woest verlangen kwam in tem op, de staDg,
welke hem van de bank der rechters scheidde,
l.s te rukken en haar als wap -n te gebrui
ken, ten einde zich daarmee zgn recht op
vrijheid te heruiten
Maar hjj beheerschte zic'i in zooverre, dat
hjj op kalmen toon vragen kon, ot men hen
als gevangene in verzekerde bewaring honden
zou, totdat het Hugo Darrell gelegen kwam,
bjj zgn verraad ook nog een meineed te voe-
gen.
Natuurljjk zu't ge in voorarrest blijven,
luidde het antwoord. De aard van het geval
brengt mede, dat wg u ook niet tegen borg
tocht op vrjje voeten kannen laten. De
de thermormter een voldoend hooge tem
peratuur aanwjjst, cmdat de muren en
da meubels niet voldoende zgn verwarmd.
Deze big ven langer koud dan de luchti
en znllen door het groote temperatuur
verschil met het lichaam hieraan *eel
wsrmte onttrekken, dit sterk atkoelen,
en daardoor een onaaigeaame gewaar
wording geven. Voirjl wordt een derge-
Ijjke warmte-onttrekking onaangenaam
ondervonden, indien zg ongelgkmatig is
en bg voorbeeld op een klein deel van de
lichaamsoppervlakte werkt. De nabjjheid
van een kouden muar zal de near dien
muur gekstrje zjjde van het lichaam
sterker aikoelen dan de tegenoverliggen
de zjjde en daardoor tut verschil sterker
doen waarnemen.
Niet alleea echter onaangenaam, ook
schadeljjk werkt zulk een sterke en on
gelijkmatige temperatuurswisseling en
warmte-onttrekking. Een normaal indi
vidu zal niet licht ziek worden van een
wandeling in de buitenlucht bg een lage
temperatuur of van hit zich tjjdeljjk be
vinden in een koudere omgeving. Waait
er een sterke wind, dan is er reeds meer
harding noodig om zonder schade dien
invloed te weerstaan. Voor het voortdu
rend zonder gevaar vertoeven in een
ruimte, waar steeds een ongeljjkmaiige
afgifte van warmte plaats heeft, moet
de persoon in kwestie evenwel al bizon
der onvatbaar zjju voor ziekmakenle in
vloeden, zal hg die daad niet met een
meer of minder ernstige stoornis van zgn
gezondheid moet<n bt tulen. Daarin schuilt
dikwjjls de ooiziak van het uitbreken
van rhenmatische aandoeningen, van h t
optreden van kiespijnen in een slechte
kies, van het ontstaan van verkoudbtden
van ziekten der diepere ademhalingsor
ganen, enz.
Keeren wg terag tot onze nieuwe wo
ningen, dan valt daarin in de 6erste
p'aits op te merken, dat de muren van
zulk een huis koud zjjD, zoolang nog
niet gedurende een geheelen winter in dat
buis duchtig de kachel is gestookt. Daar
aan werkt nog een oorzaak mee, name-
Ijjk het groote wateigehalte dier muren.
Eeusdesls door het nat maken van de
stsenen bg het bouwen en door het ge-
Iraik »au de natte metselkalk, anderdt e's
doordat de muren gedurende een groot
deel van den boaw aan weer en wind
zjju blootgesteld, weiden deze door en
door nat, en zullen alle po iëa met wa
ter zjjo gerold, lerwjjl deze bjj droge
muren luchthoadend zgn. Hoe meer wa-
volgende zaak. 1
De gevangeniswaeh'er wenkte Griffin hem
te volgen, maar deze bleef ruitig op zijn
plaats staan.
Luister naar mjj, ajjnheer de rechter,
wendde bg zich tot den magistraatspersoon.
Ik ben van eene misdaad aangeklaagd, waar
aan ik, God is mgo getuige, zoo onschuldig
ben als u. Waa'om behandelt u mg dan als
een misdadiger
Als gij onschuldig zjjt, zal uwe onschuld
ook aan den dag komen, antwoordde de rech
ter barscli. Uwe aangelegenheid wordt drie
d»gen uitgesteld.
Kom, mijnheer, (luist rde de gevangenis
wachter op deelnemenden toon. U kunt door
uw tegenstribbelen uw toestand alleen maar
verergeren. Maak Zijne Genade niet boos.
Een oogenblik voelde Griffin zich aange
spoord zijn natuur te volgen en den rechter
te beleedigen, maar opnieuw zegepraalde het
verstand; zonder een woord te spreken wendde
hg zich om en liet zich naar eene cel voeren,
die achter hem gesloten en gegrendeld werd.
Toen Hngo Darrell drie dagen later op de
getuigenbank verscheen en met sebgnbaren
tegenzin zijne verklaringen, te Parjjs afgel egd,
onder eede herhaalde, was de gerechtszaal
met toehoorders uit de hoogere standen ge
vuld.
liob Dyver, dien niets van de schuld zjjns
vriends overtuigen kon, werd om zgn toornige
aanmerkingen over den g.ng der verhandeling
uit de zaal gewezen. Een aantal toehoorders
viel het op, dat Darrell geen enkele maal den
ter de muren bevatten, des te meer warm
te is noodig om haar een bepaalde tem-
p'ratuursverhooging te doen ondergaan,
met andere woorden, des te geriogsr zal
onder overigens geljjke omstandigheden
de temperataursverhooging dier maren
zga. De vochtige moren zgn dus moeie-
ljjk te verwarmen, en bljjven, ook bjj
hooge luchttemperatuur in het vertrek,
koud en kil.
Nog eeu andere reden werkt mede om
die temperataur laag te doen bljjven.
Lacht en water behooren wel beide tot
de slechte warmtegeleider», maar toch
geleidt rfater nog 27 mat^l zoo goel als
lacht. Een gevo'g daervao is dus, dat ook
de nog met zooveel moeite aangebrachte
verwaimÏDg der muren weer met froote
snelheid verdwijnt, en de temperatuur dus
spoedig weer daalt.
Eindeljjk zal tjjdens de verwarming op
de oppervlakte der muren een sterker
vei damping van water plaats hebben, wat,
zooals bekend is, veel warmte vereischt,
en das ook weer de temperatuur doet
dalen.
Het resultaat van al deze werkingen
is dus, dat het in woningen met voch
tige muren wel kan gelukken, de lucht
temperatuur hoog op te voeren, maar dat
stsedj de maren kond bljjven. Em ge
volg daarvan is een sterke uitstraling van
warmte van het lichaam naar die mo
ren, en daardoor de onaangename ge"
waarwjrding van kilheid en huivering
met de scbadelgke gevolgen voor het
evenwicht in onze gizondbtid.
Nog moet hierbjj worden opgemerkt,
dat de dikkere baitenmuren, die boven
dien ook na het voltooien van den bouw
aan den invloed van den regen zga bloot
gesteld, langer vochtig bljjveo dan de
binnenmuren. Daardoor wordt h>t warm
teverlies door straling ook nog ongelgk
matig, en zal bjjv. iemand, die in znlk een
kamer te bed ligt, met zgn rog naar
den buitenmuur gekeerd last krjjgen van
een kouden rog, al is de temperatuar
voldoende hoog. De ondem'cdirg beeft
geleerd, dat een dergel^ka ongelijkmati
ge warmteonttrekkiug z ;er licht leidt tot
het uitbreken van ziekten van gevoelige
organen. Vooral r'aeumatiscbe aandoenin
gen ontwikkelen zich onder dergeljjke
omstandigheden gemakke jjk.
De vochtightii d< r muren heeft door
de grootere verdamping van water ook
cog ten gevolge een greoter waterge-
balte van de lacht, waardoor op twee
wijzen schade san de gczocdh.id kan
beechuld'gde aanzag, wiens van toorn fonke
lende oogen tot in de ziel van zjjn aanklager
schenen te willen boren. Griffin werd formeel
in staat van beschuldiging gesteld en ondanks
het verzoek van zijn verdediger weigerde tie
rechter borgstelling aan te nemen.
In de slotzitt ng w reu(de bewijzen verplet
terend. Hu^o Darrell, die nog altjjd met
schijnbaren teg-nzin de rol van een getuige
charge speelde, deed, alsof hg eerder beken
tenissen dan verklaringen afl gde, welke vo >r
den gevangene noodlottig waren. Aarzelend
gaf hg toe, dat de besshuldigde hem eenige
dagen voor den datum van den wissel ge raagd
had, of bij met voor hem eadosseeren wilde.
Ofschoon zg tot elkander in vriendschappelijke
betrekking stonden, had hg uit beginsel ge
weigerd. Griffin had hem daarop verteld, dat
Bonson zich bereid verklaard had, een door
h'in, Darrell, geteekenden wissel onmiddellijk
te willen disconteeren. Op den dag, waarop
de wissel aedateerd was, had hg zich op weg
naar Napels te Turjjn bevonden. Opde kruis-
en strikvragen van den rechter van instructie
verklaarde hjj, nooit in zjjn leven een wissel
geëndosseerd te hebben.
Jakob llonson verklaarde, dat de aangeklaag
de hem reeds een beduidende som schuldig
was, 'oen bg beproefde, nog 750 pond bij hem
op te nemen, om daarmede de groote verlie
zen, welke hg bg de wedrennen geledeu had,
te dekken.
Hg Bonson had hem de som gewei
gerd, maar meteen laten doorschemeren, dat
flugo Darrell hem een genoegzaam zeker
worden toegebracht. In de eerste plaat9
geleidt vochtige lacht, de warmte beter
dan de droge lacht, zoodat ook weer
daarin een oorzaak ligt voor sterkere af
koeling van het lichaam. Maar ook kaa
de vochtigheidsgraad der lucht zoo toe-
nemiD, dat zij drakkenl wordt en daar
door ongezond.
China.
De bevolking van China is voor het
oogenblik nog volkomen rustig, maar de
tgdingun, welke voortdurend van buiten
verspreid worden en van eene op handen
zjjnde beweging tegen de vreemdelingen
ge wagen,wekken a'daar eene zenuwachtige
gejaagdheid, welke onder den invloed
van zuiver van buiten komende oorzaken
wezenljjke wanordeljjkheden nasleepen
De volmaakste kalmte, waardoor de
dag van 24 Februari, datum —naar het
heette die eene slachting van vreem
delingen had moeten nasleepen bewjjst
naar luid van Pekingsche berichten, de
valschheid van deze geruchten.
Aldus de tjjdingen uit de Chineesche
Regeeringsstad.
Maar hiermede rjjmen geenszins de
verontrustende tjjdingen uit andere deelen
van het Hemelsche Rjjk.
Zoo wordt uit Shangai vernomen door
den Z.Ew. Overste der Marianen te Ro ne,
dat aldaar vjjf leden van de Orde den
marlteldcoi gestorven zga. Drie telden
amper twintig jaren en de beide anderen
zeven-6n-twintig. Het geheele klooster is
vernield.
Luidens een telegram, voorkomen
de in de «Nord China Herald» moet de
Keizerin-Weduwe inderdaad ernstig lg-
dende zgn; vandaar mogelgk de valsche
geruchten betreffende ha-en dood.
In verschillends bladen circuleert eene
mededeeling uit Peking, dat Daitschland
zjjne troepen uit Tcheug Ouan Ton heeft
t ruggetrokken.
Alle Daitache kazernen zullen, naar
luid van dit bericht, op heden (Maandag)
onder den hamer gebracht woiden.
Japan.
E ndeljjk heeft 't Ministerie van Oorlog
in Jjpan de officieelej Ijjst der verliezen
gedmeode den jongsten oorlog medege
deeld.
't Is weer een allerlogQberst lijstje.
Dooden 57,152.
Sterfgevallen na ontvangen wondeu
11,424.
Sterfgevallen na ziekten 21.103.
Te zamen dus 89.679 dooden.verdeeld
als volgt: 2113 officii ren 83.281 onder
officieren ea soldatm, en 1358 burgers.
Op de 153.167 gekwetsten in gevech-
ten en op de 16.456 gekwetsten in kleine
ecter natseliogen als anderszins zga er
11.424 aan hunne wonden bezweken, dos
endossant was. Den volgenden morgen had
Griffin hem den schijnbaar door Darrell
onderteekenden wissel persoonlijk gebracht en
de 750 pond in Eogelsche banknoten ont
vangen. Bg het kruisverhoor bezwoer hij, dat
hij het vérlies der hooge som persoonlijk dragen
moest.
Eenige schriftkundigen worden opgeroepen,
maar huDne verklaringen stemdeo, zooals
pewoo ljjk in zulke gevallen, niet overeen.
De niet erkenning van het document door
Hugo Dariell scheen op hunne meeningen
grooten invloed uit te oefenenspoedig was
hu me meening beslissend.
Tegen al deze verklaringen a oharge kon
de verdediger van Griffin slechts doen
uitkomen, dat de zaak geheel berustte op de
verklaringen van Darrell en op den voorgrond
stellen, dat een gentleman van de maatschap
pelijke positie zjjns cliënts niet in staat was
om zulk een gemeene misdaaf, als wisselver-
vervalsching is, te bedrijven. Hg eischte de
oproeping van getuigen nit de hoogere stan
den zooals Bob Dyve-, en dese verklaarden
eenstemmig, dat het vroeger vlekkeloos leven
van Griffin elke verdenking van zulk een
misdaad uitstoot, waarop de rechter droogweg
verklaarde, dat deze verklaringen de bewijzen
niet genoeg weerlegden.
Morley's verdediger, deed, wat hjj kon, maar
zjjn pleitrede maakte den indruk, alsot hij er
van bewust was een verloren zaak te verde
digen en een groot gedeelte dar toehoorders
kreeg door zijn redevoering de overtuiging,
dat hjj zelf niet vast genoeg aan de onschuld
7 procent, terwgl van de 203.270 ge
wone zieken en de 17.866 Ijjder» aan
besmetleljjke ziekten slechts 21.802 zgn
overledendit is 3 procent.
Als deze cjjfers betroawbaar zgn, moet
de gezondheidsdienst van het Japansche
leger uitstekend zgn geweest.
Frankrijk.
De «Petit Patisien» verneemt nit Lon-
le-Saolnier, dat te Chilli le Vignoble
eeu met kruit eu staal geladen bom voor
de R. K. Kerk ontploft is.
De matsriëele schade ie zeer aanzien
lek. De dader is onbekend gebleven.
Er- hebben voorts ergerljjke toooeelen
te Reims plaats gehad.
Niet minder dan 1500 handlangers van
het >bloc« hebben daar de poorten ver
ft-jjzeld van de kerk van den H. Remi-
gias en in het heiligdom zelf op vanda
listische wjjze huisgehouden.
Zoowel in als buiten de kerk ontstond
eene bloedige worsteling, vooral toen de
Katholieken vernamen, dat de oproerma
kers de heiligenbeelden omvergehaald
hadden.
Rusland.
De goovernenr 'an Moscoo, admiraal
Doubassof, heeft in een intsrview met
een vertegenwoordiger van de Matin op
beslisten toon durven zeggen, dat van nu af
te Moscou de orde volkomen hersteld
mag heeten.
Volgens beweren van den gouverneur
wist de politie bereids vóór de on
lusten, wat er gebeuren zoo, en de Re
geering eveneens.
Men heeft de heethoofden masr laten
begaan
In een magazjju te Jekaterinaslaw,
welks eigenaar geweigerd bad aan een
anarchist geld te geveo, die daarom on
der bedreigingen vroeg, is een, bom ga-
worpen en ontploft. Een ambtenaar werd
gewond; de materiëele schade moet zeer
aanzienljjk zga.
Het Reglement in zake de Doema ver-
schjjnt eerstdaags in het licht en z»l
naar verluidt niet aan den Staatsraad
onderworpen worden.
Er wordt in bepaald, dit geen wet
van kracht zal zgn zonder de bekrachti
ging van den Staatsraad en van de
Doema.
Deze Staatsraad, nit een even getal
samengesteld, bestaat uit leden, benoemd
en gekozen door de oithodoxe geestelijk
heid adel, zemetvo's, wetenschap, handel
en njjverheid zgn daarin vertegenwoor
digd.
Jaarljjks worden bjj Keizerljjke Oeka-
se de Staatsraad en de Doema opge
roepen.
Reide lichamen bezittea het recht om
voorsteliea in te dienen tot wjjziging of
intrekking van bestaande wetten en tot
het voorstellen van nieuwe wetten, mits
uiets rakende de grondwet. Beiden ook
van sjjn dient geloofde. Daarenboven had
den zjjne ervaringen in de gerechtsïaal hem
geleerd, hoe w»ntrouwend rechter» en gezwo
renen een verdediging opnemen, die alleen
op het verraad van din aanklager ten opzichte
van den aangeklaagde gegrond i». Had Morley
zelf zjjne verdediging kunnen uitspreken, dan
bad hjj ook niets anders kunnen aanvoeren
dan het verraad van Darrell. Nog voordat de
rechter zgn requ'sitoir hield, wist men in de
zaal reeds, hoe het vonnis luiden zou. Zonder
de zaal te verlaten; spraken de gezworenen
hun schuldig uit.
De rechter, iemand van de oude, eemjjdige
school, gevoelde zich niet geroepen, zachtheid
te gebruiken, maar besprak in een lange slot
rede de lichtzinnigheid en buitensporigheden
van de jongelieden der hoogere standen, var-
klaarde den aangeklaagde «chuldig en ver-
ooideelde hem tot zeven jaar tuchthuisstraf.
Aller blikken richtten zich dee's nieuws
gierig deels deelnemend op Morley Griffio,
die hoog opgericht in de bank der beschul
digden stond en zijne oogen niet van de halt
rittende, halt neergehurktegestalte van Hogo
Darrell afwendde. Zjjne breede borst zwoegde,
zgne lippen waren stjji op elkander geklemd,
zgn voorhoofdsaderei bedenkelijk gezwollen,
Hjj scheen het vonnis, dat hem tot gemeenen
misdadiger stempelde, volstrekt niet gehoord
te hebben.
Wordt vervolgd.)
LEHSEBE C0IR4IT.
i
