No. 6259.
Maandag 26 Maart 1906.
30ste Jaargang.
$)ag6laó voor cftooró- en Stuió-éCollanó.
MAROCCO.
In zijn eer hersteld.
HBRST8 BLAD.
BUIT INLAND.
BDTTd nvn ATiv üttTSÏTUV.
AJBOWBKBirTSPBIjrS
Per 3 maanden tooi Haarlem-
Voor de OTerige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijkt, behalre Zon- en Feestdagen
Hoofdredacteur-Directeur W. KÜPPERS.
BUREAU St. J ansa trant. Haarlem
I 1,20
1,50
2,90
0,08
FBUS DBS ADTSBtjUII TUI,
Van 1—6 regels 50 Gents
Elke regel meerI 71/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k 0 o n taai
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublieitéEtrang'ém
iaiTB MA MOM agitate 9. I». DADBE Sr Co JOHN.F. JONES Suae- Porie Slhis Faubourg Moniarret,
Dit nummer bestaat uit
TWEE BLADEN.
Marocco, het Mocranland,heelt als echt
Mohammedaansche Staat tot nog toe vrjj
wel gespot met iedere vermaning, uit Euro.
pa toegesproken, om toch maar wat meer
welwilfendheii en meegaandheid met de
Enropeanen te betoonen.
Marocco is nog echt Mohammedaansch,
reden waarom heter ook oog erg «Tnrksch»
naar toegaat. Hier is ieder Christen of
Jood nog altijd de «oegeloovige hond»
die erg op zjjn tellen moet passen, wil
niet op de huid toe uitgeplunderd,
of erger nog, op kotten termjjn naar de
andere wereld geholpen worden.
't Heeft daar al lang geborreld en ge
kookt. Frankrjjk met zjjn aanpalende ko
lonie Algiers, Spanje, dat vlak ia de buurt
ligt en nog een paar plaatsjes op de kust
van Marocco bezet houdt, Engeland, dat
zjjn neus steekt in alle?, waar bet voor
deel denkt te behalen, Dnitscbland, dat
meer ruimte op het wereldrond moet
hebben voorzjjne snel ontwikkelende ny
verheid en andere Staten, die uit jjver
zucht enz. zich ermee bemoeien, zjj allen
gaan op hun achterste beenen staan om
ban «techtsn» te bepleiten ea te behar
tigen.
De kwestie is al «rij oud.
In 1880 is te Madrid nen Conventie ge-
teekend, waarbjj aan alle volken in Ma
rocco de politiek van de open denr ge
waarborgd werd; dat wil zeggen, dat van
toen af in Marocco alle volken vrjjheid
kregen om te komen en te gaan, om han
del te di jjveD, zonder daarin door iemand,
Maroccaan of niet, t9 worden gebindeid
of tegengewerkt.
Niet meer dan billjjk. Doch de inlan
ders zagen die biiljjkheid niet zoo aan
stonds in. Vandaar verzet tegen de con-
geioovige honden», die met nieuwigheden
kwamen aandragen, waarvan de Maroccaan
niet gsdiend was; die bem in zgn rusti
ge rust kwamen storen, en die bjj liefst
buiten zgn land bield.
't Waren nn eens Spanjaarden, dan weer
Esgelscben oi Franscben, die vermoord of
uitgeplunderd werden. Vertogen tot dtn
Sultan gericht, leidden tot geen afdoende
verbetering om aan den schjjn te voldoen
wtrd wel eens een schuldige t, gj «ge
straft», docb, daar de Saltan zalf liefst
baas bleef in zjjn eigen hui?, liep dat be
straften in den regel zoo'n vaart niet.
Sinds eenige jaren echter is de toestand
nog verslimmerd.
Er is eene soort van revolutie uitge
broken. Een tegen-Sultan voertzgn tree-
pen aan tegen den echt-n, en zooals het
overal gaat in landen, waar oorlog heersobt
ot opstand, ljjdt de veiligheid hieronder
het eerst.
Bovendien da opstandelingen bezoch
ten gedeelten van Algiers, die aan Ma
rocco grensden. Bier nestelden zjj zich in
tjjd van nood, betrokken er deo noodigen
krjj ge voorraad en levensmiddelen uit, ot
brachten er dis in veiligheid kot tom, de
FranacheRegeeringwenschte daar een stok
je voor te steken en sloeg den Saltan voor,
het politietoezicht te hervormen en te
versterken, ten einde verdere ongerechtig
heden te voorkomen. De Saltan, die wer-
keljjk zjja banden «vol» heeft met zgn
opstandelingen, wilde Frankiyk wel ter
wille zgn en zelfs aan dit land opdragen
de organisatie der politie ter hand te ne
men en tot werkeljjkbeid te brengen.
Daar waren de poppen aan 't dansen.
Frankrjjk zooveel macht in Morocco te
zien toegewezen, dat was voor de andere
Mogendheden een prikkel om tusschen
beiden te komen.
Daitschland vooral kwam er te en op
Italië verlangde voor zich hetzelfde recht
io Tunis; Engeland koos ds paitjj van
Frankrjjk evenals Rusland. Amerika wil
bemiddelend optrede?, wat misschien ook
nog wel andaren willen dom.
De Dnitscbe Keizer ondernam ze'fs een
reis naar de Middellandsche Zae om Ten
ger in het Noorden van Marocso te kan
nen aandoen.
En op 't oogenblik is de verhouding
tusschen de verschillende Mogendheden,
zoo al riet gespannen, dan toch ook
geenszins vriendschappelijk.
Daitschland wil, zooals we zeiden, in
Marocco geljjk recht voor allen. Dat is
heel mooi, maar wie zal dat recht waar
borgen, dat iswie zal de orde ia het
land handhaven, ua ze eerst gevestigd ta
hebber.? Fraaktyk wil dit doen, omdat zgn
kolonie Algiers am Marocco grenst eo,
zocals we boven reeds aanvoerden, de
Maroccaansche opstandelingen de Fran-
sche kolonie soms als vluththaven ge
bruiken. Frankrjjk heeft bjjeondere belan
gen in Marocco, dat kan niet ontkend
worden, omdat het, meer dau welke Mo
gendheid ook, zeer veel belang heeft bjj
FEUILLETON.
(Vervolg).
Met het monster zal ik wel klaar komen
hoorde zjj Morley, die haar met zijn lichaam
dekte, als uit de verte roepen.
Terug neen I Zwak als zjj was, wilde zjj
haren ledder in den nood ter zijde staan, of
als het zjjn moest, rereenigd met hem sterven,
want het was eessklaps als eene openbaring
over haar gekomen, dat zij des ontsnapten
tuchthuisboef beminde.
My ra Gradwefl werd getuige van een slrjjd
op leven en dood. Morley Greffïn en de wer
kelijk krankzinnig geworden Wolf die van
woede schuimend op hem indrong, waren
weldra handgemeen.
Met verschrikte oogen en kloppend hart
zag Myra dezen strjjd aan. Haar scheen het
toe, als of de krankzinnige de overwinning
zou behalen. Kon zjj dan volstrekt niet hel
pen f Moest zjj werkeloos toezien, hoe de be
minde voor haar oogen het slachtoffer van op rustigen toon
een rustigen toestand in het Maroccaan
sche Rijk.
Daar wil Dnitscbland niet van weten.
Htt erkent wel, dat Frankrjjk bijzondere
belangen heeft in de aangrenzende dee-
len van Marocco, niet over geheel het
land. Daitschland zoo das op zgn beurt
aan Frankrjjk willen toestaan het toe
zicht op de politie in die streken van
Marocco, welke grenz»n aan de Fraosche
kolonie Algiers.
Eigeland is de meeste gedachte vjjand
van Daitschland, dat door zjjo handel en
njjverheid een machtige concurrent ge
worden is voor het rjjke Albion.
Vandaar, dat Engeland Frankrjjk steunt
en stijft.
Rusland, Fiankrjjks bondgenoot even
eens.
De V. St. van N. Amerika wenschen
bemiddelend op ta treden.
Spaujes invloed is van geen overwe
gende beteekenis.
Staat Duitschland nu alleen tegenover
Frankrjjk—Eogeland
Het hsngt er van af, wat Oostenrjjk,
maar vooral wat Italië zal doen.
De driebond DuitschlandOostsnrijk-
Italie bestaat nog altjjd ea is voorzeker
een macht, waarmede rekening gehouden
dient te worden.
Verleden zomer reeds zgn eenmaal de
verhoudingen tasschen Frankrjjk en
Daitschland van dien aard gewee-t, dat
een oorlog tnsschen beide landen slechts
met zeer groot overleg te vermjjden is
geweest.
Het is te hopen, dat de zaakgelastig
den ter Conferentie van Algesiras tot
overeenstemming znllea komen.
Daitschland zegt in geen geval een
ootlog te willen. Frankrjjk van 't zelfde.
Doch beiden big /en op hnn stak staan.
Waar is dan de weg om aller belangen
met elkander in overeenstemming te bren
gen, om een oorlog te vermjjden Als
een van beide in een oorlog grootere voor-
deelen zier, dan ia het toegeven aan de
eischen der tegenpartjj, dan is iedere an
dere overweging van ondergeschikten
aard.
En daarom hesrscht er een gedrukte
onrust in Europa.
Te hopen is, dat menscheljjkheid en
gezond verstvnd zullen zegevieren over
het eigenbelang en de k oude politiek varf
belangen.
Esn corlog tusschen Frankrjjk en
Daitschlaad zou waarschjjnljjk ook Eo
geland, Rusland, Oostenrjjk, Italië en
den de mannen wond haar zoodanig op, dat
zij van a igst en opgewondenheid in onmacht
viel.
Toen zjj de oog-m weer opsloeg, zag zjj
Morley op den g ond knielen en bezig, haar
tot het bewr.stzjjn terug te brengen. Een har
teljjke, een halt onbewuste blik harer oogen
trof hem en verried hem haar geheim. Een
zacht steunen, en weder verdwenen hare zin
nen.
Wat zou hjj nu doen P Na kort overleg be
sloot hjj, naar het hol terug te snellen, ten
einde opwekkende middelen te halen. Nauwe-
ljjks bad hjj eenige schreden gedaan, of hij
hoerde een zacht kraken in het bakhout.
In 't volgende oogenblik baanden eenige
mannen zich een weg door het struikgewas,
in wien hjj Gradwell, den inspecteur en ver
scheidene gevangenenbewaarders herkende hjj
bleef bewegingloos staan.
Reidaar mjjn waarde, sprak de inspec
Spanje medesleepen in den strjjd.
Hce verschrikkeljjk die zou worden,
kannen wjj met geen benadering aange
ven. Maar zeker is het, dat de oorlog
van 1870—71 slechts kinderspel zoo zjjn
bjj hetgeen een hedendaagsche Europee-
sche oorlog zou te aanschouwen geven.
De velden van Mantsjoerye hebban ons
een voorspel ervan getoond.
Het is nog altjjd mogeljjk, dat de deel
nemers aan de conferentie tot overeen
stemming komen. Het is ook zeer goed
aen te nemen, dat onder de gegeven om
standigheden de vrees voor de gevolgen
van een Europeeschen oorlog zgn invloed
op de Mogendheden zei doen gevoelen.
Eogeland echter zit achter de scher
men. Engeland is gereed, ter zee althans.
En Engeland zal niet nalaten, waar eD
waaneer het kan, Daitschland afbraak te
doen, al was het ten koste van Frank-
rjjk8 macht en aanzien.
Met ongeruste blikken wordt uitgezien
□aar Spanje* stad.
Want kan vandaar de vrede over de
aarde waaien, het is ook mogeljjk, dat
van daar nit eene halvs wereld wordtin
vuur en vlam gezet en het bestaan en de
belangen van millioenen worden opgeof
ferd aan de enpansie-politiek (uitbreidings-
politiek) der Mogendheden.
Moge de onrast dienaangaande spoedig
verdwjjneo.
Ia de gewapende vrede de nagel aan
de doodkist van vele rjjken, een oorlog
zon wis weet de dood zelf zgn.
Rusland.
De hoofdiedaetenr van bet St. Peters-
bnrgsche blad «Nowoati» de heer No-
towitsj, is tot één jaar gevangenisaraf
veroordeeld en zgn klad opgeheven.
Uit bet vonniB is gebleken, dat bjj is
veroordeeld, omdat hjj een aantal op
ruiende artikelen heeft geschreven, be-
leedigend voor het leger en wegens het
opnemen van een rede van den Duitschen
socialist Bebel met veel leeljjks over
czaar Nicolaas.
Het «St. Petersburgsche Telegraaf-
agentschap» weet ook nog mede te deelen,
dat de nit Londen en Odessa afgezenien
particuliere telegrammen over zoogenaam
de muiterjjen van drie regimenten in
Moskou en een militairen opstand in
Sebastopol, door revolntionnaire opruiers
de wereld ia zgn gezonden.
Dit bericht is echter ia volslagen te
genspraak met een telegram nit Moskon
van den correspondent van den «Berl.
Lok. Anz.», waarin wordt medegedeeld,
dat de vesting Sebastopol geheel in staat
dankbaarheid T8n een liefhebbend vader ver
worven, wiens eenige dochter gjj met gevaar
van uw eigen leven van een vreesetjj ken dood
gered hebt, maar de dankbaarheid van alle
vaders ait dsn omtrek. Mjjnheer de inspec
teur, u zal dezen heer toch niet geboeid
wegvoeren?
Als hjj mjj zjjn eerewoord geeft, niet
te ontvlochten, antwaordde de inspecteur
Op een teeken van den inspecteur werden
hem de handboeien aangelegd. Morley deed
alsof hjj Gradwell nog nooit had gezien en
deze begreep hem ook o middellgk.
Op de vraag hoe hjj aan zjjne kleederen
gekomen was vertelde hjj, dat hjj die uit eene
nabijgelegen hut had weggenomen.
Toen ik de plaats, waarop wjj nu stam,
bereikt had, hoorde ik een kreet, die door
merg en been drong en zag, hoe een jo'g aarselend.
meisje door een ker 1 aangevallen werd. Ik Meer dan mjjn eerewoord zal mjjn ver-
herkende hem als No. 916. Het scheen mjj stuikt been u zeggen, dat ik geen twiniig
toe, dat hjj krankzinnig geworden was. Om schreden vluchten kan, antwoordde Morley
bet meisje te redden, moest ik op leven en die ven pjjn bjjna niet meer kon bljjren
dood met hem strijden weldra bleef mjj niets staan.
anders o»er dan hem te worgen. Nu zal ik Terwijl men hem nu de handboeien af nam,
tenminste weten, waarom ik in Dartmoor zit, sprak Gradwel zacht met zijne dochter, die
besloot hij met eigenzinnig weemoedige spot- nog altjjd bleek en ontroerd, op haar redder
ternjj. j toeliep en den baar schijnbaar onbekenden
Gjj hebt dapperen edel gehmdeld, door man voor zjjne edele daad dankte,
uw leven voor bet jonge meisje in de waag- Een zachte handdruk, en de welsprekende
- schaal te stellen, meikte de inspecteur aan. taal der oogen deden het hart van Morley
teur hem aap, hebt gij niet een krankzinnige lk geloof dat men het u goed zal aauschrjj- van vreugde kloppen.
maar zie ik juist? Giles, is dat niet een yen. Was het meisje getuige van den s rjjd? Een prachtige gedachte van hem, mjj niet
onzer v uchtelingen j Van het begin tot he'einde. Een oogen- te kennen, dacht Gradwell en op luiden loon
7lleve 5®mei, dat is No. 751 dan kan blik, voordat ik Wolf uit zelfverdediging sprak hij Als u het mjj toestaat, mjjnheer,
de andere ook niet ver zjja I worgde viel zjj in onmaeht. zal ik u in Dartmoor komen bezoeken. Ik
Ge zult hem daar iu het struikgewas Gradwell hield zich ondertusschen jj'erig wil in onzs landstreek eeDO petitie te uwer
met gibroken ledematen vinden, sprak Morley en bezorg-J met zjjne dochter bezig, doch had guns'e op touw zetten, om daardoor uwe
1 ik geef mjj op genade tevens een oplettend oor geleend aan het ver- invrjjheidsstelling die ge ruimschoots verdiend
zulk een mensch werd? 1 en ongenade aan u over, wendde hjj z"ch tot haal van Morley. Juist van plan de uit haar hebt,* het ministerie van bianenlandsche zaken
Nu suisde een doodelijke slag op zijn den inspecteurzjjn gezond verstand had hem bewusteloosheid tot het leven ontwaakte naar af te dwingen,
hoofd was hjj daarom uit Dartmoor ge- het juiste antwoord doen geven.Tegezs'and huis te dragen, wendde hjj zich onder het Intusschen bad de inspacteur iu gezelsohap
vlucht, om als haar redder te sterven t'e had zjjn lot sleehts nog erger kunnen ma- gaan tot MorleyU mjjnheer of u nu een zjjner mannen het ljjk van Wolf onderzocht
aanblik van de sprakeloos en wanhopig strij- ken. gevangene is ol niet, hebt u niet alleen de en wendden zich nu vol bewondering ovar
van verdediging is gebracht. Twaalf stok
ken geschat zgn opgesteld tegenover de
marinekazerne.
De matrozen van de «Kniaz Potemkin»
hebben geweigerd aan wal te gaan, omdat
z|j vermoedden daar in hechtenis tewor-
den genomenza beletten eveneens de
officieren de schepen te verlaten. Er is
bevel gegeven, dat, indien er ongere
geldheden mochten ontstaan, nit de
veld battergen zal worden geschoten. Er
heerscht groots opgewondenheid in de
stad.
De terechtstelling van luitenant
Schmidt bljjft hetoogingen tegen de Re
geering gaande honden, vooral in meer
ontwikkelde en beeohaafde kringen.
Volgens de «Naechi Jizn» heeft de
minister van Bianenlandsche Zaken aan
de provincies en de prefecten van po
litie in de provinciën gelast voorzorgs
maatregelen te treffen tegen eene poli
tieke staking, welke men in de s. s.
maand April verwacht.
Voorts verwacht de gebeele Russische
pers van eene troepenzending, om de
stations Moscon Warschau
Rylinks te bewaken.
Te Bielostock hebben alle typo
grafen het werk gestaakt. Zjj eischen
de in-vrgheid-stelling van 23 vakgenoo-
ten, die aan eene oproerige beweging
hadden deelgenomen.
Te Lotz bedraagt het aantal stakers
8.500. Er heerscht njjptnde nood in
Transbaikalië.
TURKIJE.
Naar laid van een telegrafische mede-
deeliag nit Constantinopd aan de »Echo
de Paris c hebben de Russische en de
Britsche gezant aldaar eene conferentie
gehad met den grootvizier, teneinde een
dreigenden oorlog tusschen Tnrkjje en
Perzië te verhoeden. De verhouding tus
schen deze beide Rjjken is gespannen we
gen 9 de weigering van de Porte om de
Turksche troepen uit het Perzische ge
bied terng te trekken.
Frankrijk.
Omtrent de hooding van den H. Stoel
tegenover de Fransche scheiding wet ver
neemt de «Echo de Paris» uit Rome
Hst Vaticaan is vastbesloten de bjjeen-
roeping van alle Fraosche Kerkvoogden
tot na de verkiezingen(Zaterdag tnsschen
6 en 13 Mei) uit te «tallen. Eerst dan
zal Z. H. zgoe plannen openbaren.
De heeren Briaod en Poincaré (respec
tievelijk ministers van eeredieost en fi
nanciën) hebben de concessies geteekend
van 493 tjjddgke verhuringen aan de
«voormalige» kerkeljjke eigeodommen,
waarvan 298 voor 8 en 195 voor 4
jaren.
Volgens de Patrie heeft het Comité
van liberale actia t? St. Malo besloten
de caadidatanr voor de Kamer aan te
bieden aan Commandant Very, kortelings
de afgelegde krachtproeve opnieuw naar hnn
gevangen vluchteling, ota zich met hem op
weg naar Dartmoor te begeven.
Ik heb in mgn praktjjk voor geringer
verdiensten invrijheidstelling zien verleenen,
mompelde de inspecteur.
Gradwell en Myra verwjjderden zich en de
mannen van den inspecteur maakten zich
gereed, het stoffeljjk overschot van den reus
naar de nabjjzjjnde hut van Gradwell te slee-
pen, waar zjj een draagbaar hoopten te vin
den.
Ook Morley moest meer gedragen worden
dan hjj gaan kon, want zjjn voet was vreese-
lijk opgezwollen.
Zoo zwam het, dat No. 75A, ondanks zgn
eed, nooit weer levend den drempel eener ge
vangenis te betreden, zich wear aohter slot
en grendel be voed.
Dezen keer werd hg eohter in het hospi
taal der gevangenis gebrachtwaar hij dage-
ljjks, te beginnen met den gouverneur tot aan
den minsten bewaarder toe, bezoeken ontving.
Morley Grffin was de held van den dag
geworden. Alle bladen der hoofdstad der
proviaoie gaven ko ommenlange beriohten over
zjjn strjjd met den krankzinnigen reus en
legden de regeering vormelijk deu plicht op,
hem gratie te verleenen, daar hjj zjjn leven
voor het le en van een medemensch gageven
had en de Engelsche wet aldus re.de te zjjner
gunste sprak.
Wordt vervolgd.)
CHE (lllltlll.
26)
