No. 6265.
Maandag*"2 April 1906.
31ste Jaargang.
HbagBlaó voor êftooró- on S/uió-cfCoUanó.
In zijn eer hersteld
Een woerd van waardeering.
EERSTE BLAD.
J^Ta pERTIG Jaaï\.
BUITEN LAN D.
BINNENLAND.
Dit nummer bestaat uit TWEE
BLADEN.
Belgie.
Frankrijk.
Spanje.
Oostenrijk.
Rusland.
Italië.
Daitaohland.
raw
IMRLME COE RUT
ABOnrBMKVTSFBUTB
Per 8 maanden tooi Uaarlem
Voor de overige plasties in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afsonderljjke nnmmen
Dit blad verschijnt dagelijktbehalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re dacten r-D i r e o t e u r W. KÜPPERS.
BUREAU St. J maatraat. Haarlem
t 1,20
1,50
2,90
0,03
PBUS DKB JLDVBBTHETTH*.
Van 1—6 regels50 Cent*
Elke ngel meer7</f r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Con tast
B oof dagenten voor het BuitenlandCom;
acute MA WOE aqttbTa 9. L. DA DBE S( Co JOHN., b. JON
ie Génerale Publuite, Etrangèm
Porie Slbis Faubourg Won'arr
Sehon dreissig Jahre bist du alt,
Habst mandiën Sturm erlebt.
Bet is op heden dertig jaren geleden, dat
de Nieuwe Uaarlemsche Courant verscheen.
Zeer bescheiden trad ons blad de wereld
in. Wij schreven over verschillende onder
werpen en zaken. Wjj vreesden nimmer.
Zoo schreven wjj van den beginne het oor
deel der menschen, en zijn doorgegaan in
het ééne en alleen ware doel: de waar
heid te verkondigen en het algemeen wel-
zjjn te bevorderen, te strjjden voor den
godsdienst onzer vaderen, voor ons dier
baar Nederland, was steeds en zal steeds
ons hoogste doel bljjven.
Slechts waar het gevorderd werd hande
lend op te treden, ontweken wjj geen strijd.
Dit optreden is meer dan eens nood
zakelijk gebleken, maar de woorden van
den grooten Pius IX Agite ma non agitate
zjjn wg trouw gebleven. Agi'e, handelt,
gvert, doet uw best, ma non agitatemaar
veroorzaakten overijling geen verdeeldheid,
berokkent geen tweespalt en ontevreden
heid.
En daar was en kwam verdeeldheid
meer dan eens, wat angst en zorg te weeg
bracht.
Toch moest de waarheid gehandhaafd
blgven, toch moest het goed recht ver
dedigd worden. Geen verbrokkeling van
de waarheid die schittert boven laster
en spot.
In den strjjd, dien wjj gestreden hebben,
leerden wjj tegenstanders kennen, die zich
overal vertoonen, in de paleizen tot in
de stulpen der armen. Niet zelden nemen
dezulken het mom van braafheid en vroom
heid aan, al is hun hart vol van allerlei
leelgke dingen, meenende, dat die voor
gewende braafheid en vroomheid hen voor
alle verdenking vrjj waart.
En doe nu maar iets daartegen. Want
de mensch die. godsdienst huichelt is zoo
danig van zjjn oorspronkelijke grootheid
vervallen, zjjn geest, tengevolge der zonde,
zoo beneveld, dat het hem in den regel
slechts zelden gelukt de ware belangen
te erkennen.
Dertig jaar geleden schreven wij niets
tELILLXTON.
SS)
(Vervolg).
Wat moest dat beteekecen?.Zjj tcbeple moed
en begaf zich ondanks h> t strenge verbod, en-
geroepen eene kamer binnen te treden, in het
woonvertrek. Stjjf van schrik bleef zjj op den
drempel staan. Voor de geopende geldkast lag
hare meesteres e» daarnaast io zijn bloed ba
dend haar pleegkind. Luid gillend snelde zjj
naar 't venster en schreeuwde om hnlp. Bin
nen weinige minuten was de politie ter plaatse
en van alle kanten kwamen nieuwsgierigen
toegesneld.
XV.
In denzelfden tjjd, waarin Morley Griffin
uit Dartmoor ontvluchtte, bevonden ziob Ro
bert Dy ver en zjjn vriend, kapitein Heavysi-
de, te Monaco.
Hoera Dick I riep Dyver, die altjjd on
der het ontbjjt Engelsche dagbladen las
Morley is er van door 1 Daarlees 1
Heavyaide verslond detterljjk de regels. Dat
Is eenvoudig grootschMaar zullen zjj den
armen jongen niet spoedig weer opvangen f
Wjj moesten met den eerstvolgendea
te zullen pretendeeren, volstrekt niet eenig
gewicht te zullen leggen in de schaal der
Regeering, noch die van de stad, noch die
van het land. Wij koesterden geen grooten
dunk van ons zeiven, wjj beloofden meer
objectief te zullen optreden en ons voor
namelijk te bepalen tot het openbaren
onzer meening over toestanden en zaken
en waar het te pas kwam raad en toe
lichting te zullen geven.
Trouw hebben wjj onzen plicht vervuld
en kwamep wg in botsing, welke
Redactie overkomt zoo iets niet? dan
ontweken wg den strjjd niet, dien wij steeds
gevoerd hebben ter verded'ging van onzen
H. Godsdienst, de Kerk en ons dierbaar
Vaderland.
Voorwaarts was steeds ons streven, en
zeker, waar tekoitkomingen plaats vonden,
daar aarzelden wjj niet onzen plicht te be
trachten om den Jan Saliegeest te brand
merken, omdat de gang van zaken geen
veitraging kon dulden door gemakzucht
of bijoogmerken van persoonlijk belang.
De kruisbanier hoog houden, dat is onze
leuze geweest in het verleden en dat zal
ons streven blijven in de toekomst.
REDACTIE.
Nu de Nieuwe Baart. Courunt een leven
van dertig jaren heeft doorleefd, meenen
wg, dat het pas geeft haar Stichter en
Hoofdredacteur van onze eerbiedige be
wondering te doen bljjken, want met
gestrenge eerljjkheid voor zichzelven
wist de heer W. KÜPPERS zjjn teer en
voorzichtig begonnen weekblaadje gestadig
meer uitbreiding en bloei te geven hij
werkte voor de toekomst en bereikte met
een leven ids het zgne, vol levensmoed
en levenskracht, zjjn ideaal: een dagblad,
dat welsprekend getuigt van eene onver
moeibare werkzaamheid, en wij halen dit
getuigenis aan met vreugde, als een voor
beeld voor de jongeren.
Naast warme belangstelling en vriend
schap ondervond deStichter- H oofdredacteur
heel wat antipathieën, want onomwonden
sprak hg zjjn afkeur van sleur uit; wjj
weten, dat de antipathieën van anderen
hem griefden, omdat er onder waren die
zjjn levensarbeid trachtten te onder-
mjjnen, maar alleen hij die altjjd de taak
weer opvat, hem door het leven gesteld,
vermag de groote en kleine muizenissen
te dragen, hem door het leven opgelegd,
en zoo heeft de heer KÜPPERS met het
hem eigen onafhankeljjk karakter zich nim
mer onttrokken aan plichtsgevoel en wist
bjj zich te verheffen boven het platte, het
alledaagsche en kleinzielige gedoe.
"Wij hebben het dertigjarig bestaan der
Nieuwe Baar'emsche Courant in herinne
ring bjj lezeressen en lezers willen brengen
als een, hoewel klein, doch niet minder
welgemeend, bljjk van waardeering voor
de ernstige toewjjding, waarmede de heer
KÜPPERS de hoofdredactie van zjjn dag
blad vervult.
Een oud-medewbkkbr.
31 Maart 1906.
De Brusselsche >Blen< meldt in zake
den watersnood het navolgeode
»Een vriend, die de ondergeloopen
polders bezocht, deelt ons welwillend
mede, dat onderscheidene landlieden, door
de overstroomingen geraineerd, met het
plan omgaan, naar de Nieuwe Wereld
te vertrekken. Men kun alzoo binnen
misschien zeer kort tjjdsbestek een be-
Iangrgken uittocht naar Amerika tege-
moetzien.
Verontwaardigd vraagt zich de» Bleu*
af
Moest de Regeering hier niet tus-
sohen beide komen Of wil de minister
de Smet de Naejjer blgven staande ben
den, dat zoowel de pers als het publiek
den omvang van het onheil traebt te
overdrjjven, waardoor de wakkere lande-
Ijjke bevolking der Schelde getroffen i&?«
De Romeinsche sTribona* wenscht
Doitschland en Frankrjjk gelnk, dat zjj
met alle intransigeeren heoben opgenou-
den en tot een compromis gekomen zjjn.
»De houding van de Maroccanen,< zegt
bet blad, skan nog onrust baren, maar
het gevaar is toch bezworeD.*
Ook Kapitein Conderc de Tonlongne,
van bet 49ste infanterie-regiment, aange
houden wegens dienstweigering bjj de
inventarisatie der St. Pieterskerk te Ba-
yonne, is door den Krjjgsraad te Bor
deaux op vrjje voeten gesteld.
De vrouwen van Frankrjjk hebben
caar het Vaticaao twee deputaties van
dames gezonden.De eerste bestaat hoofd
zakelijk uit dames van den »Calvaire«
en catechisten. De tweede telt vier da
mes uit de hooge wereld, aan wier hooid
staat mevrouw BaziD, echtgenoote van
•Jen bakendeu Franschen schrjjver, Zjj
brengen Z. H. den Paus een adres met
groot aantal hanitecketingtn, waarin ge
vraagd wordt, dat Z. B. de Paus ou-
middellpk de door de Katholieken van
Frankrjjk te volgen gedrsg.ljjo geve in
de tegenwoordige moeiJgke omstandighe-
trem naar Londen vertrekztu, verklaarde Bob
beslist.
Walter, pak snel onze koffers. Ik ben
rr van overtuigd, dat wij in de cl .b een brief
van Morley nullen vinden. Wg mogen geen
miuuut verliezen.
Met den eerstvolgenden trein s'oomden
beide vrienden in de riebting van Londen.
Zooals rob voorzien had, wachtte bem in
de club een uhvoerige brief van Morley, dien
bij onmidde'ljjk in de erootste opgewonden
heid las, terwijl liick de dagbladen doorzocht,
totdat bjj in de //Standard// ond, wat bij
verlangde. Eensklaps maakte de dragonder, die
anders in zjjne bewegingen zoo afgemeten was,
een luchtsprong en begon te dansen, waarbij
hjj het b'ad als een zegetrofee in de hoogte
hield.
Lees datLees dat, Bob, en als ge het
gelezen hebt, geef het dan den anderen be
kenden riep hjj buiten adem.
Door zjjn buitengewoon gedrag aangelokt,
omringde hem een kring van bekenden, die
hem verrast aanstaarden.
Lees overluid, opdat allen het hooren,
drong de dragonder aan en Bob las de vree-
seljjke beschrijving van Morley's strijd met
Wolf.
Bravo I Fameus Nog nooit ge
beurd Een kranige kerel, die Morley
weerklonk het verward door élkauder.
Dat beteekent gratie I riep een ambte
naar van justitie.
Dat wil ik gelooven, brulde Bob. Ik zal
de lui in het ministerie geen rust gunnen,
voordat zij bei cocument gezegeld en Igetee-
keiid wegzenden. Weet ge wat, jongens, voor
alles willeii we een collectief telegram aan
Morley afzenden,-da« etn weinig leven gie
ten in het ministerie van binnenlaudsche za
ken en tot besluit heden aron-t ter eere van
Morley een plechtig diner arraogeeren. Wilt
ge?
Allen stemden vol geestdrift in en het p'an
van Boo werd punteljjk uitgevoerd. Het is maar
jammer, dat miDisteriën zich door zulke din
gen niet in hun slakkengang iaën storen en
langzaam Voortgaan.
Alles, wat zelts lord Frappingbam door
zijn eigen zoon aangespoord, verkrijgen kon,
was dat de minister belooide, het koninklijk
prerogatief voor dit geval te zullen laten wer
ken en de noodige maatregelen in te lei
den.
Naar den duivel met dien slakkengang,
toornde Dyver.
Amensprak Heavyside. Overigens
ligt Morley in het hospitaal en wordt zeer
?oed verpleegdals hy volkomen genezen is,
zal zjjn invrjjheidsstelling wel een feit gewor-
nen zjjn.
Wat mjj het meest ergert is, dat door
de gratie de vlek op zjjne eer niet wordt uit-
gewischt. Ik moet de historie op de eene of
asdere wjjze tot klaarheid brengen. Ik geloof,
dat Ronson met Darrell onder één hoedje
speeltmisschien konden wjj den ouden haai
aan den haak pikken en aldus de Waarheid
aan het licht brengen. Ik zal hem heden iOg
opzoeklh.
den. Bet adres verklaart alle instructies
van Rome te zullen volgen, maar het
adres besluit met den wenscb, weerstand
te bieden aan de hateljjke scheidingswet.
Clemenceau heeft in den Senaat
gezegd, dat, hoewel de wateren des Doop
sels zjjn voorhoofd niet hadden besproeid,
hjj toch het antwoord op de vraag, hoe
veel kandelaars ic de kerken van Frank
rjjk zich berinden, geen menschenleven
waard acht.
De»Tempo,* ten socialistisch blad van
Milaan, beaamt dit en zegt: >de wet
toepassen is goed ze toepassen met ge
weld, tot elkeo prjjs, zelfs met bloedver
gieten, is het werk van moordenaars.
't Ziet er trenrig nit met de werkeloo-
zen io Alfonso's Rjjk. Te Xeres versche
nen gisterenavond groepen uitgehongerde
arbeiders bjj de stedelgke Overheid om
werk te eisoben. Zjj maakten zich meester
van de broodkarren, die voorbjjreden, zoo
dat de politie tusschea beide moest ko
men. De cavalerie maakte naderhand on
derscheidene charges, nadat het gemeen-
teljjk Bestuur werkverschaffing had toe-
gezegd.
De Carlistische beweging behoudt
een zorgwekkend karakter. De hoofden
der partjj bljjven beslist ontkennen, dat
er een opstand wordt voorbereid. De
troepen, die bjj de grens staan opgesteld,
ondervinden geenerlei tegenstand.
De toestand van den Keizer big ft voor
het oogenblik zeer geruststellend.
Te Weenen is aangekomes de nieu
we gezant van China, prinB Li-Ching-
Mab, die niemand minder is dan een zoon
van den wereldbercemden en hsndigsn
diplomaat, wjjlen Li-Hung-Chang. Men is
in de officie de Weaner kringen benierwd,
of deze merkwaardige gezant het Staats-
mansbeleid van zjjn vader, den onderko
ning van Petchili, heeft overgeërfd.
Met de toebereidselen tot da «allerge
wichtigste» verkiezingen vlot het met
naar wenech.
Van de 114 Warschaaer fabrieken
hebben er slechts vier, zegge 4, afge
vaardigden voor de Kiescomité's gekozen.
De werklieden verklaren zich vierkant
tegen de Doema en zjjn woedend, dat de
fabrieken ter voorkoming van wanorde
lijkheden door militairen bewaakt worden.
Door de aanhouding van eenige heet
hoofden is men te Riga tot de ontdek
king gekomen van een uitgebreid re»o-
lutiounair complot.
De politie legde beslag op eene massa
wapenen, opruiende geschiiften en oproe
rige manifesten.
De Krjjgsraad heeft zevan leden van
eene mil.taire groep tot 15 jaren dwang
arbeid veroordeeld.
Graaf Medolago Albani, advocaat Pe-
ricoli en professor Toniolo, die zich naar
Rome hebben begeven om aan Z. H. den
Pane de nienwe statuten der algemeens
organisatie aan te bieden, zjjn door Z. H
in audiëntie ontvangen. Deze dnurde een
uur eu kenmerkte zich door groote har-
telgkheid en vaderljjke goedheid. Z. H.
de Paus toonde warme belangstelling in
het ondernomene werk en zei ie, dat hjj
zeer ermede instemde.
Er is nit Palermo een lid van
de wetenschappelijke commissie gezonden
naar het eiland Utica (Tvrheeneche tee,
benoorden Sicilië) waar eene ontvettende
aardbeving de grootste verwoestingen aan
richt. Er cjjn gelukkig tot heden nog
geene menschelgke offers opgeëisebt.
Men verwacht eerstdaags eene En
cycliek van 'L. B. den- Paus, waarin aan
de priesters en de keken in Frankrgk
hunne gedragsljjn in zake de scheidings-
wet wordt voorgeschreven.
4
Luidens draadberiebten uit Berlgn ver
wacht men nog vóór de Goede Week ds
onderteekenin'g van het eiedorotocol der
Conferentie vaa Algeciras. Alle vrees voor
incidenten, welke den gang van zaken kan
nen vertragen, heet roorbg te zjjn, ter wjj 1
de tegenstand van de Maroccaaneche af
gevaardigden geen ernstige overweging
verdient. Het eenig noodzakeljjke is, dat
de mogendheden elkander geene aieawe
moeieljjkheden in den weg leggen.
De «Petit Parisieo» verneemt nit Ber-
ljjn, dat, nu de Maroccaaesche kwestie
zoo goed als van de haan ie, keiier Wil
helm een pleizierreis over de Middelland-
sche zee gaat ondernemen.
De oude woekeraar was niet te huis. Dyver
liet de boodschap achter, dat hjj den volgen-
d>n dag te drie uren zou terugkomen.
leg htm, dat ik hum over een dringende
persooalqke aangelegenheid wensch te spreken,
dro*-g hjj den boekboader op.
Diemel'den a ond berichtten alle avondbla
den van Londen het eensatiswt-kkende benent
over het drama m de vLaburnum Vtllav, het
welk nog niet geheel en al opgehelderd was.
Had de zoon in een gevecht de moeder ge
dood, of was hjj zelf door een vreemde»
inbre- er, dien bjj m zjjn arbeid gestoord had,
neergeschoten P
De oude Judith verklaarde, dat mjjnheer
Hugo totaal beschonken te bed w»s gebracht.
Een inbr.iksr ken onmogtljjk in huis gedron
gen zen, want zjj had op den bewusten mor
gen alle deuren en vensters gesloten gevonden.
De revolver, die men op den vloer naast
het ljjk van Darrell gevonden had noemde zjj
het eigendom harer meesteres. Groote sensa
tie bracht de tjjdiog te weeg, dat mevrouw
Nesbitt de moei er van Darrell en deze een
neef van Morley Griffin was.
Toen Dyver óp het bepaalde uur bjj Ronson
binnentad,vond hjj dezen in de grootste opge-
wondenbeid.Hjj had zich het vaste denkbeeld
gevormd,datGr ffln ach'er het geheim an Clap-
ham stak. Wel is waar laa hjj nog ziek in het
hospitaal der gevangenis, maar kon hjj hier
of daar geen medestander hebben, met het
do l zjjn doodvjjand te vernietigen? Nu zou hjj
ook hem ter verantwoording roepen.
Goeden morgen, mjjnheer Roason, begoa
O n d r elk opzicht .^mis
plaatst. De «Hgagsche Courant» be
vat volgende proeve van tjjnen smaak
aan het adres van Hays mans, den beken
den sohrjjrer uit de schpol van Zola die
echter, gelgk men uit verschillende eg-
ner werken lezen kan, door den Grego-
riaanscben zang in een Katholieke kerk
getroffen, schuilplaats zocht' in een Be
nedictijner klooster en dasr tot inkeer
kwam
>De Fransche schrijver Hoysmans dis
om met Pret Paaltjens te spreken
>zich van een zondaar bekeerd had tot
een braat en fatsoenlijk man< ljjdt
aan een hevigen huiduitslag en zal bo
vendien weldra een operatie aan de OQgen
ondergaan.
De drukproeven van zjjn boek sDenx
faces de Lonrdes«, die hg corrigeerde
toen hg ziek werd, liggen sedert zes
maanden onafgedaan.
Hoysmans is, a'- wg ons niet te zeer
vergissen, een verdediger van de won de-
Bob op strengen teox. Uw bondgenoot,
Hugo Darrell, heeft, naar ik zie, dea beul
aardig bjj den Beis gehad.
De woekeraar zakte bjjna ineen. In 'sHemels
naam, noem den schnrk niet mjjn bondgenoot.
Hjj heeft het ger.eele plan ontworpen!
En Morley Griffin werd het onschuldige
offer van dat plan. In elk geval hadt gjj eene
hand in het spel,dat zie ik dmdelgt, gjj zult
verstandig doen, als gij met open deuren wan
delt, want anders zou het slecht met n
kunnen afloopen, dreigde Bob.
Wat zal ik doen? Wat zal ik doen?
jammerde de oude. Als ik de volle waar
heid beken, word ik gevangen genomen en
ben ik een geruïneerd man. en als ik zwjjg,
zsl men mjj vermoorden, zoo als hem.
Het begon in Bob's geest heider te worden.
Ronsen scheen te gelooven, dat Darrell in
opdracht van Griffin vermoord was geworden
en hetzelfde lot vreesde. De jonge aristocraat
lachte minachtend om het denkbeeld, zjjn
vriend tot zulk eeu laffe daad in staat te
achten, maar hjj besloot van dsn angst des
woekeraars een nuttig gebruik te maken.
Zoudt ge wat beters verdiene i vraagde
bjj toornig, als gg toegaaft, dat eei onschul
dige, die door u en uw bondgenoot reeds
zooveel geleden heeft, zjjn leven lang het
brandmerk der misdaad moet meedragen.
Wordt vervolgd.)