No. 6272.
Dinsdag 10 April 1906
31ste Jaargang.
2)ag6laó voor eSfCoord- on Suió-ófCollanó.
agite ma eon agitate
Niet vreezen, maar strijden,
Een gewezen Luitenant.
U ITJSlN b A Bi JJV
BINNENLAND.
BUREAU St. Jftnutraftt. Haarlem.
PBIJS DBB ADVBBTBB7IBB.
Rusland.
Grieken and.
Italië.
Frankrijk.
HURL
tOLRIÏT.
ABOOTVBHBlf T8PBIJ 8
Per S maanden voor Haarlem1»20
Voor de overige plaatoen in Nederland franco per post 1.50
Voor het buitenland 2,90
Afsonderljjke nnmmera0,03
Dik blad versolijjnt dageligkebehalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re daoten r-D i r e ot e n r W. KÜPPERS.
Van 16 regelsSO Cents
Elke regel meer71/, r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cento per advertentie h Contant
Boofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublicitêEtrangèm
9. L. DA ÜBE ft Co JOHNf. J0EE8 SueoPane 31bis Faubourg Monfmartrt,
De vooruitgang van het parlementaire
socialisme behoeft ons niet te verontrus
ten. Immers de groei daarvan geschiedt
grootendeels tea kosta van de liberale en
radicale partijen. Grootendeels want het
kan niet ontkend worden, dat ook van
het ChriBtsljjke kamp overgang naar de
socialistische partjj plaats heeft.
In Katholieke streken, waar een over
tuigd Christelijke bevolking woont, zal
date overgang echte, tot de hooge uit
zonderingen blgven behooren. In ieder
geval lijdt de Katholieke partg in geen
enkel land bierdoor belangrijke schade,
omdat de elementen, welke tot overloo-
pen geneigd zjjn, toch zeker niet tot de
meest weikzame, onmisbare krachten be-
hoort-n.
Het liberalisme en het radicalisme zak
ken beiden af naar het socialisme en le
veren het de elementeD, welke eene stij
ging van het socialistische stemmental
teweegbrengen. De strjjd tusschen geloot
en ongeloof, tusschen Christelijke en hei-
densche Staatkunde, bljjft daardoor be
staan, maar neemt een geheel ander ka
rakter aan.
Immers liberalen en radicalen voeren
den Etrgd op meer bedekte wgzehet
Bocialisme verklaart ons openlijk den
oorlog. De beide eerste willen, tot op
zekere hoogte, nog een godsdienst erken
nen, als is 't er een van de onderste
plank, zjj nemen nog den schjjn aan van
verdraagzaamheidbet socialisme ver
klaart iedere uiting van godsdienst over
bodig niet alheD, maar krankzinnig.
Door al deze omstandigheden en nog
andere neemt de strjjd een voel scherper
karakter aan dan wjj vroeger jaren had
den tegenover liberalen. Het Bocialisme
gevoelt, dat het op den nur niets zal te
duehten hetben van liberalen en consor
ten.
Het zal het grootBte gedeelte van deze
partgen opslurpen en ocschadelgk voor
zich-zelTen maken. Maar met de Katho
lieke Kerk is dit geheel au dei s gesteld.
Socialisme en Katholicisme zjjn twee
uitersteo, waaitasschen geene overeen
stemming te verkrggen zal zjjn. Tus
schen deze twee zal er gestreden worden
om het bezit der toekomst van het tnensch-
dom.
En hoe meer bet Bocialisme tot de
overtuiging zal komen, dat alleen de
Kerk een te dachten vjjand is, hos he-
JETjILLETON.
Vervolg
fc jj stiet de volzinnen niet met korte, on
samenhangende woorden en op ruwen toon
uit, zooals velen zijner kameraden in het
belang van hun gezag meenden te moeien
doen, maar hij onderrichtte met bedaarde
stem zonder het voor noodig te houden de
oplettendheid en het begrip zijner man
schappen door allerlei krachtige nietzeer■sier
lijke bjj woorden te hulp te komen. Daar hij de
nomen zijner menschappen nog met goed kende
gebruikte hn daarvoor huipui4drukkingen als
de tweede man van den rechtervleugel, de
derde van den linkervleugel, ut ook wel
de lange in het tweede gelid met d e groote
vetvlek op de borst.
Slechts een zijner mannen, de rechtervleu
gelman in het tweede gelid, sprak de luite
nant, zoo vaak hij zich tot hem wendde
en hjj deed dit bijzonder dikwjjls en steeds
met de meeste belangstelling zonder zich
maar een oogenblik te bedenken bij den
naam Wagner aan. De zoo genoemde soldaat
kon twee en twintig jaar tellen. Hij had eene
krachtige ineengedrongen gestalte, zijn gelaat
waarin levendige, donkere oogen fonkelden
viger d9 aanval tegen de Kerk worden
zal. Wie overwinnaar indezen stridzal
wezen is voor ons aan geen twjjfel on
derhevig. Da Kerk geelt de Goddel jjke
beloite, dat de poorten van da hel niets
tegen haar zallen verraogeo. Harer is
de overwinning.
Deze zekerheid mag oos echter niet
blind-liDgs de banden in den schoot d en
leggeD. Integendeel. Offers zallen er in
den strjjd moeten vallen. Onze plicht
is den strjjd te voeren op een wgze, die
het aantal offers bepaalt tot e9n zoo klein
mogelgk aantal.
Wjj moeten de afgevaardigden terug
voeren op den goedsn weg.
Aan ons de taak te arbeiden, te strjj-
den, voor de goede zaak.
De vjjaod waakt; onze zorg moet zjjn
hem ta bespieden, te bastrjjden overal.
Spreekt ook niet tot ons Z. H. de Paui
als tot Z. D, H. den Bisschop van Madrid:
«Allen moeten ervan doordrongen zjjn,
dat men wegens het gevaar, dat den
godsdienst of het algemeen welzgn dreigt,
niet werkeloos blgven mag
Zjj, die het er op aanleggen den god
dienst en de maatschappij te vernietigen
s'raven er vooral naar om, indien zjj kun
nen, in de wetgevende lichamen binnen
te dringen.
Het is das coodzakelgk,dat de Katho
lieken met alle zorg dit gevaar voorko
men. Dat zg met ter zjjde stelling van
alle paitjj-belangen met jjver werken aan
de redding van godsdienst en vaderland.
Dit zullen zjj verkrggen, wanneer zjj
naar de administratieve en naar de po
litieke iichamen van het Koninkrjjk al
leen mannen sturen, die in de uitoefening
van hunnen openbaren plicht beter de
belangen van godsdienst en vaderland
zullen behartigen.
Woorden, die in Spanje niet alleeD,
maai geheel de wereld door de beste
politiek der Katholieken aanduiden.
Het Czareorjjk gaaf, trots zijn «voor-
trefifeljjken Vredevorst», geen vreedzame
toekomst tegemoet, 't Bljjft dreigen aao
dan Staatkundigen hemel van Rutland,
zoo ióór, tgdens als na de verkiezingen.
Gassandra-voorspellingen volgeo elkander
op.
Botsingen met de Regeericg en met
den Rjjksraad zullen na de verkiezingen
ou'ermjjdelgk zijn. De ernstige gebear-
t-nitsfn die hiervan het gevulg kannen
had schooner en verstandiger trekke-, dan
dat van de mees'e zjjner kameraden.
Opvallend was het ook, dat de luitenant
op bjna iedere vraag over, den dienst, die
hjj tot Wagner richtte, eene andere over zjjn
privéleven liet volgen.
l Hoe heeten de drie hoofddeugden der
soldaten, Wagner?
Trouw, moed en gehoorzaamheid.
Goed, Zeg mjj nu eens, Wagner, welke
betrekking bekleedt gij in het burgerlijk le
ven?
-r- Monteur, mjjnheer de luitenant.
En waar sjjt gjj het laatst geweest
Hier in de stad, heer luitenant.
Nadat Buschenhage eeoige andere Teden
ondervraagd had, keerde hjj met schjjnbare
haast weer tot Wagner terug.
Door welke uitwendige teekenen onder
scheidt de veldmaarschalk zich van de andere
generaals
Door de kruiselings over elkander lig
gende commandostaven op de gouden epau
letten.
Goed. Welk beroep oefent uw vader
uit, Wagner?
Mijn vader is dood, heer luitenant. Hij
had een handelszaak.
Zoo, zoo. De luitenant keek een paar
seconden peinzend naar den grond en richtte
dan den blik weder op de soldaten die hem
verwonderd aanzagen. Blijkbaar had hg nog
eene vraag op het hart. Maar hij scheen zich
te bedenken en keerde zich naar den anderen
kast.
zjjn, zallen slechts bedwongen kunnen
worden door de vorming van een eoalitia-
Kabin-t Chipof-Petrounkev.tsch, met een
strikt liberaal program.
Temidden vao deze alarmeerende be
richten heeft Vadertje Nicolaas hoofd en
zinnen vol, om weder als Vorst des Vre-
des ten troon te stjjgen. Alsof er te St.
Petersburg niet wat andt-rs te dien valt!
Het officiëele nisuws desaangaande komt
hierop neer
Het door de Russische Regeericg aan
de mogendheden voorgelegde program-
ontwerp voor de tweede Haagsche vredes
conferentie luidt als volgt
Verbeteringen, welke kannen worden
aangebracht in de bepalingen van het
verdrag, oetreffende vre-idzame oplossing
van internationale conflicten doormiddel
van het Hof van Arbitrage
aanvullingsbepalingen, te voegen bjj de
bepalingen van de overeenkomst van 1899
betreffende de gebruiken in den oorlog te
land
uitwerking van de overeenkomst be
treffende de gebruiken in den oorlog ter
zee, voor zooverre zij aangaan bjjzonde-
re maritime operaties, als het bombar
deeren van havens, het leggen van mjjoen,
het privaat eigendom ter zee van de oor
logvoerende partgen, het toestaan van een
bepaalden vergunningste<mga aan koop
vaardijschepen tot het verlaten van neu
trale havens, de havens van den vjjand
ca de opening der vjjandsljj khedan, rech
ten en plichtsn ter zee van neutrale mo
gendheden, het vraagstuk van de contra
bande.
Ia de uit te werken overeenkomst zou
den de bepalingen omtrent het corlog-
voe en te land zjjn op te nemen, dis
tevens bjj het oorlogvoeren ter zee dienst
zouden kannen doen.
Aanvulliagsbepalingen op de overeen
komst van 1899, waarbjj de principes
van de Geneefsche conventie van 1864
op den oorlog ter zee van toepassing
zouden kannen zgo.
Een bewgs, dat in Rusland zelf
het VredsEduifje nog niet op komst is,
levert o.m. wel het feit, dat de St. Pe-
tersburgsche Overheid hare politie ver
rast heeft met ondoordriogbaie harnas
sen van de nieuwste vindiug. Men wil
de arme tobbers op afdoende wgze be
veiligen tegen de dolksteken en revol
verschoten der revclutionnaire elementen.
In het buitenland blaast Maxim
Gorki het vuur vaa vjjandschap tegeo
Rusland aan,
Een artikel van zjjne hand ia hetB r-
liner Tageblatt waarschuwt Duitvchlanl
op harden toon toch geen geld asn het
Czaremjjk uit te leeuen. Het artikel is
voor het overige een vljjmscherpe aan
val tegen de Regeering ta Sint-Petere-
burg.
De anti-s:mietische beweging, waar-
tagen de burge?)jjke en rechcerijjke over
heid z jo afdoende en onfeilbare midde
len meende te bezitten, neemt nochtha s
Maar dit eene, dat zijne weetgierigheid
nog scheen op te wekken, liet den joDgen
man geene rust, en plotseling keerde hij tot
den joDgen vleugelman terug en zonder ver
dere inle ding vroeg hjj dezen keer
Hebt gjj nog zusters, Wagner?
De aangesprokene staarde zjjn overste ver
baasd aau en in zijne verrassing vergat hjj het
antwoord. Ook de andere a ol aten keken nu
meer of minder verwonderd deu nieuwsgie
rigen luitenant aan, die zonder op de uit-
wtrking zijner woorden te letien, zjjne vraag
ongeduldig en bljjkbaar in gespannen ver
wachting herhaald?.
Eene zuster, mjjnbejr de luitena t, ant
woordde Wagner, die door eene va:e onrust
aaDg-grepen werd, en nu zgne oogen met
eene uitvorschende uitdrukking vol argwaan
op Buschenhage vestigde. En als deze zich
in hetzelfde oogenblik niet haastig omgekeerd
had, zouden de soldaten den blos gezien heb-
ben, die opeens het gelaat van den luitenant
overtoog. Het onderwijs nam nu zonder ver
dere onderbrek'ng zjjn gewoon verloop. Het
was nog een kwartier voor zeven, Buschen
hage was m-.t den grootsten jjver, maar zon
der eenig r. sultaat bezig een van zjj re man
schappen het onderscheid der militaire rangen
aan het verstand te brengen van onderofficier
tot maarschalk toe, toen de deur plotseling
open gerukt werd en een opgeschoten jongen
met een vuurrood gelaat van jjver en in
spanning de kamer binnenstormde. Hjj den
aanblik: van zooveel soldaten eeinsde hjj ver
schrikt terug, en toen hij den officier in het
een meer- erns'ig karakter aan. Reeds
zjjn in het district Retchitch naar
luid van een draadbencht nit Minsk
vjf Israëlieten doodgemarteld. Het Rus
sische optimisme speelt aan de overheid
leelgke parten.
Ia het Rijk van Koniug George heb
bek gisteren (Zondag) de algemeene ver
kiezingen plaats gehad.
M-n telde 490 candidateu vcor eene
Kamer van 177 afgevaardigden, en wel
200 theotokisten, 150 rallieteu, 18 zai-
rnisteu ea c rca 135 onafhaukeljjken.
Athene ontvangt heroek vaa Koning
Eduard en zgue gemalin Alexandra. Zg
zallen tien dagen bjj Koniug George
verbljjven. Men maakt ia het Koninkljj
ke paleis appartementen voor hen gereed.
De Generaal der Orde van de sociëteit
van Jesu', de HoogEirw. Pater M«rtin,
ligt te Rome zeer bedeakeljjk ziek. Men
heeft weinig hoop op zjja horstel.
De Regeering maakt zich boos over
uitlatingen in de Daitsche pers, naar
aanleiding van het pleidooi van vorst
Von Bülow in zake Marocco. Vooral de
«Tagliche Ruadschau» heeft het ts Rome
verbruid. Eu wel om de korte, maar al
lesbehalve vleiende bewering, dat de Ita-
liaansche politiek ten aanzien van Ma-
rocco door twee factoren beïnvloed werd,
t.w. vrees voor Engeland en flikvlooierjj
tegenover Frankrjjk Voorwaar een lee
lgke aaitjjging 1 Ot ze echter bezjjden
de waarheid Pgt?
De Rimeinsche pers bevestigt alle jobs
tijdingen over de vulcanische uitbarsting
van deu Vesuvius.
Tengevolge van deze uitbarsting is een
pikzwarte aschregen op Napels neerge
daald. De krater vaa de vulkaan is in
gestort en heeft doorgang verleend aan
een aanzienljjke hoeveelheid la'a. Onder
de bevolking in de omstreken heerscht
een paniek.
De Regeering houdt voeling met be
voegde kriugen, teneinde het ergste te
voorkomen.
De eig maardige hulde, welke aan Pré-
vost ea Nemv, de twee voornaamste ge
redden bjj de mjjnramp van Courrières,
in de Fransche hoofdstad ten deel valt,
valt maar allesbehalve in den smaak bjj
de bevolking van het zwaargeteisterde
mjjndistiict.
Zjj h< bben champie gedronken, zjjn ge
feliciteerd door president Fallières, heb
ben fijn gesmnld, geluisterd naar gewich
tige toespraken, gereden door Parjjs
terwijl misschien nog order de bodem
van Courriè es enkelen banner makkers
ia gruwbaren doodsnood vechten tegen
de zwarte stesnkooldammen, hun nagels
oog kreeg, bleven hem de woorden in de
keel steken, hoewel hij den mond wjjd open
deed, om te spreken.
Wat moet gjj hier vroeg de luitenant
kortaf, terwijl aller oogen zich nieuwsgierig
op den jougen Wagner richtten, die den
leerjongen herkend had van den schoenmaker
Müller, den buurman zijner moeder. Hjj kon
een kreet van verrassing niet onder
drukken.
Ach God, heer luitenant, neem mjj
niet kwalijk, stamelde de jongen, ik wilde
enkel naar. naar de spreker keek de
rij der soldaten langs en wees dan op een
vleugelman van het tweede gelid, die on
willekeurig een stap voorwaarts gedaan had
naar dien daar, heer luitenant!
Naar den fusilier Wagner?
Jawel, heer luitenant, ik wilde alleen
naar Wagner.
En toen de soldaat, door innerljjke on
rust aangegrepen, op een wei k van zijn over
ste haastig naar den kleinen jongen toegegaan
was flapte deze met al den jjver zjjner vjjf-
tien jaren uit
Juffrouw Muller, mjjne meesteres stuurt
mjj, om u te vragen dadeljjk naar huis te
komeu, mjjnheer Wagner, uwe zuster Aiara
is bjjna dood.
De aangesprokene deinsde terug, ook de
luitenant werd plotseling doodsbleek, terwijl
de overigen niet wisten, welke houding bij deze
zeldzame boodschap aau te nemen. Buschenhage
herstelde zich het eerst, en terwijl de soldaat
stakkrsbben om een uilgang te vinden
nit die afgrgselgke mgn.
Na de wedrennen te Auteuil hebben
«de twee helden van den dag» een auto
mobiel-uitstapje gedaanzg hebben het
museum Grévin bezocht, waar zg eene
cinematograaf - voorstelling bgwoooden,
waarbg de verschillende fazen van de
ontzettende ramp vertoond werden. Dit
j schouwspel verwekte levend ga belang-
j stelling bg het tweetal helden, die na
elke veitooning geestdriftigapplaudiseer-
den. Paul Déroulède, geljjktgdig met hen
in het museum, kwam hun hartelgk de
hand drukken. Den avond van dien dag
woonden Prévost en Nemy eene voor
stelling bg in den Vandeville-Schonw-
burg.
De mededeelingen schreven we
Zaterdag over de hondiog van den
H. Stoel tegenover de Saheidingswet vol
gen in bonta verscheidenheid elkander op.
Na weet de «Libre Parole» te zeggen
en naar zg beweert nit goede bron
dat Z. H. de Paus de oprichting van de
«Associations cultuelles»ten strengste en
zonder voorbeb&ad verbieden zal. Voorts
zal de bgeenkomst der Bisschoppen on-
middellgk gevolgd worden dooreen Pro
vinciaal Concilie,waarbg de nieuwe reg
lementen voor de Kerk in Frankrjjk
zallen worden opgesteld.
Z. D. H. de Bisschop van Beaavais,
die aan zjjne geettsljjken verboden had
pensioenen of oitkesriagen van den Staat
te vragen, heeft dit véïbod nu ingetrok
ken, daar de H. Stoel, naar hg mede
deelt, hem hseft laten wetsn, dat zooda
nige pensioenen en ondersteuningen te
bsscboawen zjjn als eeu deel van de
goederen, die de Fraaeche Regeering om
reden vaa billjjkheid ea krachtens bet
Concordait aan de Katholieke Ksrk ver
schuldigd is.
Da ministerraad heeft besloten, dat mi
litairen, die weigeren te gehoorzamen
aan bevelen van burgerljjke autoriteiten,
voor het burgerljjk gerecht geoordeeld
zallen worden.
Faillissementen. Volgens de
«Bjjdragen tot de statistiek van Neder
land» bedroeg het aantal afgedane faillis
sementen in 1904 1422 tegen
1323 in 1903
1312 in 1902 en
1104 in 1901
Voor zoover de opgaven niet ontbreken
of onvolledig zjjn, bedroegen de geza
menlijke soholden
Totaal der faillisse
menten waarop deze
cjjfers betrekking SebaldeD.
hebben.
1904 1041 f 17,294,903
1903 958 f10,242.044
1902 985 1 18,198.217
1901 830 f13,348,648
hem met zwjjgenden, smeekenden blik aan
zag, tpr&k hjj met eene stem, die zonderling
beklemd klonk
Ga, Wagner 1 En als het noodig i», dan
kunt gjj vanavond ook uitbljjven. Gjj kunt
u op mjj beroepen 1
De aolHaat stormde de deur uit, zender
een woord te antwoorden of aan het voorge
schreven rechtsomkeert te denken. De joDge
officier echter ging met 'en ongelukebode
naar de veetibH'e en vroeg hem, boe bet
ongeluk zich toegedragen had met zooveel
onrust, dat het den jongen had meeten op^
vallen, als deze zelf niet in eene verklaarbare
opgewonden stemming verkeerd bad. Nooit
in zjjn leven had bjj met een echten officier
gesproken en daarom waa bjj geheel door
drongen van bet gewicht van dit oogenblik;
Nog maanden daarna vertelde hjj met de
grootste voldoening aan allen, die er naar
luisteren wilden van zijn gesprek met den
heer luitenant.
Vat Buschenhage gehoord hsd, nam der
mate ajjn geest in beslag, dat hjj in de ka
mer teruggekeerd, bet onderricht kort afbrak.
Dan verliet hjj zelf met groote schreden de
kazerne, en nadat hij de brug achter zich
had, wendde hjj zich links naar zgne woning
in bet middelpunt der stad.
Wordt vervolgd.)
