No. 6275.
Vrijdag 43
4906
34 ste Jaargang.
HbaaBlaó voor <3fooró- en Suuib-éLollanó.
De groote dag nadert.
Een gewezen Luitenant.
JUTITJfiül L Afl 1).
BINflBSLAKD.
ABOnilKIBTSFBUS
Per 3 meenden roor Haerlem 1,20
Voor de overige pleataen in Nederland franco per poet 1,50
Voor het buitenleed 2,90
Afzonderlijke nummer» 0,03
Dit bled verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re deoteu r-D i r e o t e u r W. KÜPPERS.
BUREAU St. Jeneatreet Haerlem.
Ven 16 regel*50 Cent»
Elke regel meer71/, r
Groote letter» worden berekend neer plaatsruimte
Dienetaenbiedingen 25 Cent» per advertentie h Con t en i
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PubliciteEtrangïm
9. L. DA UBE SfCoJ OHN., f. J ON ES Sues- Porie 3 Ibis Faubourg Montmanrt.
De groot: dag, waarop het proleta
riaat de hand zal leggea op den regee-
ringsschepter, ie na ijj. Zjj zeggen het,
de p.ofeten der sociaal-democratie hi er
te land:, j M\ Troalstr» en Go ler en
Roland-Hoist. »Brreilt u voorc, roepen
zjj den arbeiders toe, de groote dag na
dert, waarop de macht aan het kap'.fa-
lismus zal ontrukt worden en de werk
lieden zuilen geroepen worden aan de
Regeeringetafel. De politieke revolutie
staat voor de denr.<
De heer Schaper denkt er echter an
ders over. Bjj heeft wein;g op met dat
geschetter en geblaas en roept den roo-
den proittsn van den aan taanden om
mekeer vrjj nuchter tot: Water beeldt
gjj u toch wel met Uwe 65.000 stemmen
van de 7 a 800.000 ia Nederland De
poli ieke omwenteling nabjj 't Ljjkt er
nog niet naar.
Den voortgang der socialisten en het
betrekkelijk groot aantal zetels, dat zjj
in de laatste jaren hebb9n verworven,
danken wjj aan de hnlp van de libtra-
len, die ons gebruiken tegen de rechter
zijde partgen en die ons noodig hebben
omdat zg op hen zeiven te zwak en te
verdeeld zjjn om da ministeriëele porte
feuilles en de plaatten aan de groene
tatel met eenige hoop op Bucces tegen
de Christelijke partijen te verdedigen.
Hun onmacht en hunne verdeeldheid
komen ons ten goede.Hadden zjj ons niet
noodig, dan waren wjj al laDg nan ons
zeiven overgelaten en aan den djjk ge
zet. Eu de arbeiders Ja er zgn er, die
er hunne haid aan wagen zouden en niet
zouden terugschrikken voor eene geweld
dadige revolutie, maar hoe veren zjn
er zoo? Neen, het grootst: gedeelte der
arbeiders legt z.chnog, hoewel misschien
-met eenigen wrevel, neder bjj de tegen
woordige kapitalistische ngeling en trach
ten het zich bjj de tegenwoordige ver
houdingen, zoo goed mogeljjk te maken.
Neen, op een eindstrjjd, op eenen om
mekeer, die de macht moet brengeu aan
de arbeiderspartij is noch hier noch el
ders in de eerste jiren eenige lijk en
gjj doet heel verkeerd door Uw voortdu
rend geschreeuw: »de groote dag, de
eindstijjd nadert,* het vtlk ep te zwee-
pen en misschien weder tot eene nog
dwazer uitbarsting te brengen, als in het
stakingsjear 1903.*
[{Vervolg)
Mensch, wordt gjj krankzinnig f De lui
tenant wees gebiedend naar de deur. Maisch!
In de kazerne zult g| wel tot bezinning ko
men I
Zich zelven niet langer meester trad de
soldaat nu vlak voor zjjn overste en schreeuw
de hem in 't gezichtDus belogen, be
drogen, schandeljjk bjj den neus geleid I Dat
moet zeker ridderljjk heeten, maar ik /noem
het.
De luide klank der bel, waa'naar Buschei.-
hage gegrepen had, maakte da volgende wo<r
den onverstaanbaar.
Janicke, die bljjkbaar voor de deur op de
loer gestaan had, vloog de kamer binnen.
Breng dien man da deur uit I Hjj kan
den weg niet vinden, beval de luitenant op
jjskouden toon en dcaqide zich om naar het
raamj
Wagner kromp inaen. Een cogenblik was
het, of hjj z.ich op Buachenhage wilde wer
pen, maar de Pommer hield hem met krach
tig; hand vast co trok hem naar de deur
toe, terwjjl hjj hem met opgewonden stem toe-
De hoerea Troelstra en Gorter,die elkan
der op andere ponten ook weer te ljjf
gaan, zgn het ec'ter op dit punt met
den heer Schaper volstrekt niet eens, zg
en hanne getrouwen bljjven hardnekkig
doorhameren op het denkbield, dat de
eindstrjjd nabg is.
Zruden zg het werkelgk meenea en
zouden de kalme e r n achtera opmerkin
gen van deu heer Schaper waarljjk noo
dig zjjn geweest om hun de ware kracht
en depositie der socialistische partij in
ons Vade land te doen kennen? Wjj
kunnen het moeiljjk gelooven.en het komt
ons voor,dat de heer Troalstra,wim mei
waarachtig gsene scherpzinnigheid ont
zeggen zal, die macht en dien invload
niet overschatten zal, dit hg ereogoed
als Schaper wel inziet, dat er nog geen
gooien met de mats is naar de poli
tieke zegepraal der socialisten en nog
minder naar eene gewelddadige revola'ie.
D«t erne mevroa v RolandHolst, die
wel een klap tan de wieken scbgnt ge
had te habben, in hare phantasieën op
politiek-soaialistisch gebied zich zulk een
mogelijkheid wel eens droomt, soit,
.maar Troelstra en Tak; waarachtig, die
zgn zoo dwaas niet.
Maar waarom dan dat voortdarend
stooien in den horen, dat aanhoudend ba-
zuingascha', die maielooze overdrjjvirg
Och, de moed moet er ingehouden
worden
Ons volk is niet zoo gemakkelijk in
beweging ta brengeu. Bjj zuidelijke vol
keten, levendig en bewegeljjk van aard,
is vaak slechts eene kleinigheid noodig
om het tot opwinding te brengen. Hier
gaat dat anders. En moet heel wat ge
schieden, eer het Nedtrlandsche volk nit
zjjne kalme berustiog of uit zjjae rus
tige kalmte in beweging is gebracht en
waren er in de laatste jaren niet hael
wat vreemde elementen van hrinde en
verre onder onze arbeiders vermengd ge
laakt en hadden ni.t eenige min of meer
ontwikkeldeontevradeten zich gedeeltelijk
bjj hen aangesloter, het zoude nog veel
langer gtdnuid hebben. Zgn echter die
koude naturen eets in bewegicg, dan
willen zg ook wat uit deze beweging zien
voortkomen. Het vuurtje mag geen stroo-
ruortje zjju, dat helder opvlamt en weer
verdooit, neau, daar vjjn zjj niet mee
terreden, er meet behoorljjke warmte
van dat vuur op hen alstroomsn, anders
worden zg ontevreden, zjj geren er de
brui van en zgn voor eeu tweeden keer
voegde
Kerel, moet ge je
ongelukkig maken
niet mier in beweging te br.'Dgin.
Na moet het erkend worden, dat de
arbeidswetgeving langen tgd door de meer
bezi t nle klassen is verwaarloosd of
stiefmoederlijk is behandeld en dat de
bewrgiig onder de werklieden daaraan
een fikschen stoot heeft gegeven. Na de
zrak echter volop in behandeling is, blgkt
het ook, dat op het werkelgke gebied
Van wetgeving de socialistische leiders
betere schreeuwers en lawaaimakers dan
prakt sche degeljjke wetgevers zjja en
dat de lui der kapitalistische klasien ook
nog beter op de hoogte zgn van de ar-
beidsrs-wetgeviug in vreemde landen dan
de socialische leiders. Dit na ter kennis
komende van hunne volgelingeo, zonde der
beweging wel eens zeer kunnen schadeo,
en de ontnuchterde lui meer kunnen
doen wegloopen. Dos, op de groote
trom getlageo, hoe de waarheid was
te kort gedaan, daar de leugen wat aan
gedikt en vooral den moed er ingehou
den door de schallende profetie: ede
groote dag, de eindstrjjd is nabg!»Herrie
maken, lawaai schoppen, opwinden, op
dat bet volk geen kans hebbe tot bezin
ning te nomen.
Trompetgeschal en ketelmuziek, geljjk
bjj het Leger des Heils, maar minder
eerljjk en met een minder goeds bedoe
ling.
De tiende compagnie had des namiddags
onder toezicht der onderofficieren van twee
lot vier uur poetsen. Om vijf uur zou er
appèl gehou'en worden en de manschappen
moesten in marschtenu uitgerust zjjn. Luidens
het compagmebevel zou dit appel gebonden
worden door den eertten luitenant Huscben-
h«ge. De korporaals hadden bevelen om heil
rjjf aan te treden. Hel nauwkeurig nazien
hunser minnen kostte tjjd, en altjjd moest
er op het laatste oogenblik nog het een en
ander aan de uitrusting der manschappen
in orde gebracht worden.
Wagner was den heelea namiddag in een
onbeschrij ljjkes toestand geweest. Werktuig
lijk had bij het voorgeschreven poetswerkaan
zijne kleedingstukken en wapenen verricht,
zonder met zjjne gedachten bjj de zaak te zgn
en ronder recht goed te weten, wat hjj eigeo-
ljjk deed. Hjj kon ook meer dan eenmaal
ran zjjn onderofficier eene vermaning gehad
hebben, als hjj met een deel van zijn geweer
in de hand droomer'g voor zich uitstaarde
of ala een gek aan de knoopen van zjjn wa
penrok wreef, hoewel deze reeds lang blonken
en glommen of ze verguld waren.
bet lot zijner zuster.de honeude afwjjzing,
die hjj van den luitenant gehad h d, speelden
hem onophoudelijk door het hoofd.
Klara had gis eren in .bare vertwjjfeliag
haar-heele hart voor hem uitgestort. Zyn
Rusland.
Het succes van de oppositie-partijen
bjj de verkiezingen voor de Doema blgkt,
trots de ongewettigde tegenspraak van
hcoger hand, steeds klaarder en duide
lijker.
De oppositie krjjgt de meerderheid,
Als eerste gevolg van deze gesteltenis
van zaken kan men het aftreden tegemoet
zien van minister Donraovo (Binnenlaad-
sohe Zrkeo).
Alleen te Moscou zgn honderd kiezers
van den tweeden grsad uit de stembus
te voorBchgn gekomen, welke alUn leden
zgn van de constitutioneel de nocra'ische
paitjj.
Vestigden wg gisteren de aandacht op
de onbetrouwbaarheid van de Rus ischa
politie, thans bereikt ons eeDe mededee-
ling, dat de chef ta Helsingfors (Finland)
van de Rocda Grrde er vaudcor is ge
gaan met m dineming van 5000 Mark,
eigendom van de gatde, en nog een an
dere geldsom van 4000 Mark.
De botsingen en ongeregeldheden duren
temidden van deze bedtjj ven voort.
Wg bepalen ons bjj de mededeeling,
dat er te Charkóff weder een bloedig
treffen tusschen Kozakken en arbeiders
bloed begon van toorn te koken, al» bjj aan
zjjne ongelukkige zuster dacht en dan aan
dezen man die haar geluk met voeten getre
den had. O, dat hjj tegen dezen smaad niets
doen kon, dan met de tand n knarsen, dat
hjj zjju ziedenden to >rn met g ;weld onderdruk
ken moest het was om krankzinnig
te wordenl
Dan kwamen er weer milder gedachten in zgn
geest op, en ziju hart was yol medeljjden
voor zjjne oude moeder, die reeds verdriet
genoeg in haar leven gehad had, en radelooze
smart over de toeiomst zijner zuster, die
door deze bittere teleurstelling te gronde 1
dreigde te gaan. Dit pijnigde én folterde hem
zoo, dat^ hij het wel had willen uitschreeu
wen Hjj was voor Klara niet alleen een
broeder, maar ook een zorgvolle vader ge
weest.
Alleen voor haar had hjj gewerkt, sedert
hun vader plotseling door eene beroerte ge
storven was en hjj zelf te vroeg de "school
verlaten moest, omdat het kleine vermoge
uauwtlgks voldoende was om in het onder
houd zijner moeder te voorcieD. Hoe trotsch
was hjj geweest, toen Klara door zjjne hulp
vreemde tulen en boekhouden geleerd had en
nu op eigen oeenen stond. Met welke vreug
de had hjj hare schoonheid, en haar natuur
lijken aanleg zien ontwikkelen 1 En nu was
zjj, die hem hei dierbaarste was op deze we
reld, vernederd, oeepot, of zij een licht
zinnig meisje was, die het zich tot eene eer
rekenen m.est door een luitenant mot een
te betrearen valt. Velen dezer lavtsten
beliepen ernstige varwondiogen; nog meer
deren werden in hechtenis genomen.
Er zijn geruchten in omloop, dat acht
Russische b inken bjj de avrrstaan ie leecing
voor 200 a 300 millioen roebel willen
inschrijven.
Deze leening zal in hrar geheel bedra
gen 92.000.000 poüd sterliig, scbrjjft
een Londeasch blad, rentende 5 percent,
terwjjl de oitgifte zal geschieden tegen den
koers van 85 pet.
Fraokrjjk neemt voor 50 000.000. pond
deel; Londen, Amsterdam en New-York
elk vo r vier en de Russische bauben voor
33 millioen.
Frankrijk.
Eer hoogwaardigheidibakleeder in het
Pa jjsche aartsdiocees moet hebben uit-
ge'aten, dat Kardinaal Richard, op last
van dén H. Stoel, met de B tschoppen
moet trachtten overeen te komen in zake
den datum van de veel besprooene bis
schoppelijke vergadering. Waarschijnlijk
wordt ze gehonden van 20—30 Mei.
Er worden 3 a 4 zittingen noodig ge
acht.
Voorts heeft Z. H. de priesters ia
functiegelast hunne fiaancifele aanspraken
bjj de Regeering te dosn géiden omdat
volgens recht en billjjbheid en nit kracht
van het Concordaat deze nitkeeringen
verschuldigd zgn.
Afrika.
De Coioeezen in Znid-Africazgn circa
50-000. Van de 49.854, in Maart in
den Rand werkzaam, zgn er gedurende die
maand 75 ove. laden en 3 gerepatrieerd.
Het totaalcijfer vaa de Caineeiche ar
beiders in den Rand bed a >gt 49.877.
De blar ken io Natal verkesren in on
gerustheid en wapenen zich voor even-
tueela aanvallen.
Van de pachters van Jaspo is een ver
zoek uitgegaan om het inlandsche hoofd,
dat 500 gewapenden te zjjner beschik
king heeft, te verwijderen.
Het ZoeloehoofdBambata trekt door de
vsllti van Maugeni mee 150 strijdmak
kers welk aantal nataarljjk nog zal aan
groeien.
Italië.
Ni-l alleen Victor Emmanne! en zjjne
gemalin Koningia Helena hebben het
zwaar geteisterde gebied van Napels met
een vorsleljjk bezoek vereerd.
In de Golf van Napals ligt, te.wjjl wjj
dit schrjjvea, het Biitsche yacht «Victoria
en Albert, met aan boord het Engtlsche
Koningspaar, die geljjk bekend, een zee
tocht over de Middellandsche Zes onder
nemen.
Koning Ednard, die voor een groot
gedeelte de vnlcaDische uitbarsting heeft
bijgewoond, heeft aan Victor Emmanuel
een telegram gezonden; waarin hg zgn
blik verwaardigd te zjjn. Stond dan deze
man, omdat hjj de officiersuniform droeg,
zoo hoog boreu hem, den eenvoudigen sol
daat, dat hjj zich niet eens vermeten mocht
den woordbreker aan zjjn plicht te herinne
ren, dat hjj zelfs geen tpier van zjjn gelaat
vertrekken mocht bjj deze beleediging, die,
als zjj den luitenant zelf aangedaan was/al
leen door het bloed van zijn tegeLstander
verzoend kon worden f Bezat bjj zelf dsn niet
evengoed een gevoel voor recht en onrecht
als de andere, was zjjee eer een andere, een
mindere, omdat hjj het Vaderland in den
eenvoudigen rok van een gemeen soldaat
moest dienen?
Dit. alles stormde en brnischte door de
ziel van den ongelukkige en ontketende zgn
haat trgen Buschenbage. Hjj klappertandde,
of hjj de koorts had, en hjj bezat nauweljjks
zeltbebeerschicg genoeg om bedaard in het
gelid te staan, toen de manschappen voor het
appèl op de binnenplaats van de kazerne
aantreden moesten.
Klokslag vijf uur verscheen uit de s'ad
de luitasant op de plaats. Hjj sloeg «ven
aan, toe - hjj voer den troep trad-LeP haastig
laags het Lont heen en begon dan terstond
de inspeot'e. Hjj scheen niet al te best in
zjjn hnmeur te zjjn, want hg had overal en
op alles aanmerkingen te maken. Nu en dan
liet hjj een naam crpschrjjven; die den kapi
tein gemeld moes- worden. To?n Buschsnhage
bjj de eerste groep «wam, nam zjjn gelaat
eene nog strengere uitdrukking aan.
//Bajonetten op 1 beval hjj.
diepgevoeld leed en innige belangstelling
in de ontzettmde ramp betuigt.
Koning Victor Emmanuel heeft aao den
Italiaanschen minister-prelideni een9 kapi
tale som van 10Q.000Lire voor de slacht
offers der vnlcanische uitbarsting gezon
den.
Wjjders heeft, op voorstel van de Fran-
sche ministers van bnitenlandsche zaken
marine, de Franvche ministerraad be
en
sloten onverwjjld eene afdeeiing van het
Middellandsche-Zre-eekader naar Napels
te zendeo.
De F>ansche zesbodems willen hnlp
verleetten aan de zwaar geteisterde be
volking om en bjj den Vesavins.
Azie.
In Indië doen aich voorteekenen van
eene naderende aardbeving voor.
Een missionaris nit den Himelaya, die
circa 100 mijlen benoorlen Simla wooDt
zegt, dat de jongste aardscbod Jingen groo
te verwoestingen ia het bekken van Snt-
ley hebben aangericht.
Men moet daar onverklaarbtke gelui
den nt den bodem hebben opgevangen,
terwjjl de aardschnddipgen zich herhalen.
Het brandpunt van de onderaardsche
beweging is, zegt hjj, te vinden in een
be g, uit welks top eene onafgebroken
rookzuil opstjjgt.
In Perzië doen zich ertfstige on
geregeldheden voor en wel mttuame te
Meched,
Men heeft er de winkels geplunderd
en in brand gestoken, .onmidielljjk ge-
vjlgd door eene bestorming van de Bank.
De gouvernsnr en 20 Earopeanen zgn
gedood of zwaar gekwetst.
VGRAVENHAQE, II April. Da Ui-
nister van Jastitie, mr. Van Raait:, zal
zich morgen voor eenigen tgd naar Frank-
rjjk begeven.
ALKMAAR, 11 April. De collecte
langs de huizen dar ingezetenen ter be
hoeve van de noodljjdendeo door dsn wa
tervloed in Zeeland, heelt opgebracht
f 1100.
De collecte in de scholen voor lager
onderwjjs (openb. en bjjzonder) in het ar-
roadiesamenc Alkmaar voor dat doel,
bracht op f 455.
BEEMSTER, 11 April. De gemeente
ontvanger alhier, de heer J. Schmidt,
heeft eervol ontslag gevraagd.
AALSMEER, 11 April. In de heden
gehoaden Raadsvergadering werden tot
onderwijzeressen aan de o.l. school Wjjk
IV (Kudelstaart) met ingang van 14 April
1906 benoemd mej. A. C. Lassiog, on
derwijzeres te Amsterdam, en mej. A. Kemp
onderwjjzsres te Nieawpcort. Een adreg
Langzaam de snel opgezette bajonetten
monsterend, liep 'hjj langs het front. Hier en
daar liet hjj een geweer overreiken om te
onderzoeken of elk der deelen alzoffdeïljjk
zuiver en goed gepoetst waren. Menigeen
kree< een grof woo d of een -berisping naar
1 hoofd. Bjj elk scheldwoord van den over
ste voelde een man in het eerste-geli t een
rilling door zjjne leden voeren deze man
was Wagner. Zijn harti klopte onsiui-uig, a sof
hei arsten zou, hei bloed steeg hem met
geweld naar het hoofd.
Toen nn de luitenant voor hem trad, was
het hem, ot er eene Bpottenue, uitiartende uit
drukking op het gelaat van den officier lag.
Of speelde zjjne verhitte verbeelding hem
p arten
Hjj had geen !jjd voor verdere beschou
wingen, want de oters;e beval hem zjjn ge
weer te geven. Wagner siak het met zoo'n
driftig gebaar vooruit, dat zjjn onderofficier
hem verbaasd aanzag. Wat scheelde den min
vandaag toch, die anders een def besteh- van
de -heele campagnie was? Waarom zag hjj den
luitenant, d:e juist het geweer van alle kanten
nauwkeurig bekeek mei zoo n onbeschroomd
gelaat aan De onderofficier, die deu groot
sten eerbied gevoelde voor eiken orerste,
huiverde, toen hg dezen blik zag.
Wordt vervolgd.)
▲GITB MA WON AGITATE
FBU8 DBBADVBBTBWTIBH.
1EIILLETON.
