No. 6284.
Woensdag 25 April 4906.
31ste Jaargang.
H)ag6laè voor tSfüooró' ett
isctie
t,
Men abonneert zich
Klippen.
Een gewezen Luitenant.
B IT ITEJÏL AU D.
BINJSflfiLA«i>.
ABonrBMBSTSPBija
BEVERWIJK
t>ij den heer Jb. Benneman, café «Ce
Wjj meenen dan ook allen, die aan
den opbloei van het Katholieke maat
schappelijk leven hunne krachten willen
wjjden, een dienst te bewjjzen, door hun
inzage te geven van hetgesn het Katho
liek hoofdorgaan in bovengenoemd arti
kel schreef.
...ll.il.
De slechte pers. Listig als de
slang kruipt de godsdienstloze pers ds
woningen der Katholieken binnen. Zjj
kronkelt zich in velerlei bochten om de
maatschappij het Christendom en de
Christelijke beginselen te ontnsmrn.
Frankrijk.
Azië.
Engeland
Rusland-
Amerika.
Per S maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per poet
Voor het bnitenlaad
Afzonderlijke nummert
Dit blad verschijnt dageljjkebehalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re dacten r-D ireotenr W. KÜPPER8.
BUREAU St. Janantr&at Haarlem.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
ACHTE MA HOM AGITATE
PBUS DBBADVHBTSramHM.
Vu 1—6 regel»50 Cent»
Elke mgel meer7'/,
Groote letter» worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Boo/dagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publicité, Etrangèm
9. L. DA ÜBE Co JOHN., F. JOJSHSS Suae- Parte Slbie Faubourg Monlmartrt
OP DE
bij den heer Jb. van Veen, Bloksteeg.
WIJKEROOG
bjj den heer H. Mol.
HEEMSKERK
Oranjeboom.»
SCHOTEN
bjj dpn b^er J. Schoorl.
ZANDVOORT
den heer W. Gertenbach, Haltestraat.
HAARLEMMERMEER (Vijfhuizen)
bjj den heer G. Hendriks.
NOORDWIJKERBOüT
bjj den heer E. Bakker.
Dst bjj het werken aai de oplossing
der Sociale Kwestie in Christelykea zin,
bjj het b6oefeuen der Katholieke Sociale
Actie volgens 's Pausen weDSch klippen
én zandbanken dienen verroeden ti wor
den, waarop het scheepji van onzen chris-
telyk-socialeu arbeid, zoo pa3 ryk be
vracht in zee gestoken, jammerlijk zou
te pletter stootec, is een zaak, die wy
vaak in het eerste vaur van onzen jjver
vooibgzieD. Dit komt voornamelijk hier
van daan, wjjl wjj öt die klippen niet
kennen, of ze beschouwen als eene »quan-
tité négligeable als eene moeiljjkheid, die
niet medetelt.
Zeer juist heeft onzes inziens >De
die klippen en zandbanken aan
gegeven.
»In oazentjjdvan «hervormingen*,zoo
lezen wjj, dreigt een groot gevaar.
Door ten eenzjjdige en met driitigen
hartstocht ondernomen hervorming van
de itoffelyke misstanden, door zich blind
te staren op de leniging van de maat
schappelijke nooden, door van den chris-
teljjken godsdienst en zjjne groote begin
selen bjjna nog meer het bezit van een
«menschwaarfig bestaan* in dentjjddan
de hemelschs zaligheid in de eeuwigheid
PELILLSTON.
15
{Vervolg,)
In geen geval was er nog in weken aan te
denken, dat zjj de groote reis over de zee
aanvaarden kon. Frans zag zich zoo in de
harde noodzakelijkheid geplaatst, de vervulling
van zjjn lievelingswensch te moeten uitstellen.
Wel had hij geen gebrek te ljjdsn, het geluk
begunstigde he®, en alles, wat hij aanpakte
geluk e. Maaï toch gevoelde hij zich nog al-
tjjd niet thuis. Zijn hart was bjj zijne moeder
en zuster in het vaderland.
Erwin Von Buschenhage pakte nog den
zelfden dag, waarop hjj van zijn verlof thuis
gekomen was, zjjn koffer. Het nieuwe verlof,
de voorlooper van zijn ontslag, werd hem
reeds den volgenden morgen verleend. Paard
en zadel, die hij nog van zjjn adjudantentjjd
bezat, verkocht hij aan een k; nuraad. Benige
andere voorwerpen van waarde wilde hij mee
naar Berlijn nemen om daar te verkoopen
Van zjjne kameraden nam hjj slechts vluchtig
a'scheid niemand vermoedde, dat de vroo-
lijke Buschenhage voor altjjd wegging.
Aan Löwenthal zond hij een brief, maar
te vragen, door van «sociale hervormin
gen* soms onbewust overvloediger heil
te verwachten dan van de inwendige gees
telijke hervorming der individuen, door
ter wille van de «sociale kwestie* an
dere kwesties van nog meer gewichtigen,
vau zuiver geestelijken en goddeijjken
aard over het hoofd te zieu, door d 3 Kerk,
deu Katholieken godsdienst te veel te be
schouwen als een cultuarmacht, dienst
plichtig aan wetenschap, kunst en voor
uitgang worden de zieuswyzeo, de levens"
beschouwing, de aspiraties, het strsven
en werken van menschen, die toch ia de
gelijkvormigheid met de vergeestelijkte
gestalte van den verrezen Heiland
het ideaal en einddoel van alle hervor
mingen hebban te zien, te aardscb, te
stoffeiyk, te weinig bovennatuurlijk en
hemelsch.
Dat zich hier en daar bjj sommigen
een neiging en streven in die richting
openbaarde, is, meenen wjj, onmisken
baar,
In ds godsdienstige beweging onzer da
gen worden inderdaad, zjj het veelal te
goeder tronw, door rationalistisch getinte
«Reform-Katholieken* materialistische en
hamanistische elementen gemengd.
Ten overstaan van dezen dient het lui
de verkondigd: de Kerk is geen sociaal
instituut, geen genootschap voor kunst
en wetenschap en «vooruitgang.* De
«economie* der Katholieke Kerk i» die
van onre heiliging en zaligheid geeste
lijk zjjn daarom hare heilsmiddelen, haar
leven is het leven van Christus zelf, in
dit leven vinden en putten de Christenen
nergens overvloediger dan in de bron
zelve, in het H. Sacrament des Altaars.
Op deze wjjze «het Rjjk Gods en zjjne
gerechtigheid zoekende, zal «het overige*
han worden toegeworpen een krach
tig en tjjk Katholiek leven kan niet bin
nen het Lart of huiskamer besloten bljj-
ven, het zal zich ook op het terrein van
het openbaar en maatschappelijk le.en
doen gelden. Onvolkomen en bedenkelijk
daarentegen is de arbeid van degenec,
die aan de uiterljjke, stoffelijke hervor
ming geen innerljjke en geesleljjke ten
grondslag leggen of meer de eerste dan
d« laatste begeeren en tot doelwit van
hun streven maken.
En toch, dat doen in onze dagen van
«sociale*, «caltarelle* «intellectualisti
sche* bewegingen, onbewust maar leits-
lgk, niet weinigen.
eerst uit Berlijn, toen hjj op bet pnnt stond
om naar Hamburg af te varen. Hjj verklaarde
zjjnen schuldeischor, dat hjj tot zjjn leedwe
zen niet in staat was, zjjne verplichtingen
na te komen, dat hjj echter later zjjne schul
den tot den laatsten cent betalen zou. En
dit was ernst van hem, hoewel hjj op het
oogenblik nog niet wist, op welke wjjze hjj
zijn belofte zou nakomen.
Alleen van zijn trouwen oppasser, nam Bu
schenhage persoonljjk een harteljjk afscheid.
Nu, Janicke, zeide hjj, den braven Pom-
mer krachtig de hand drukkend, gij zult nu
weder in den troep terug moeten. Dat zal
u den eersten tjjd niet best bevallen, maar
er is nn eenmaal niets san te ve anderen.
He oppasser begon met de o^gen te knip
pen en pjjnljjke gezichten te trekken.
Maar wjj willen elkander het hart niet
week maken! vei volgde de lu'tecant. Gjj zjjt
altjjd een goede kerel geweest en ik zal steeds
met genoegen san u denken. Ik weet, dat
gjj ook uwen luitenant niet vergeten zult.
Janicke was niet in staat een vetstandig
woord te spreken.
Hjj moest er zich mede tevreden stellen een
paar onverstaanbare geluiden uit te stooten
en de rechterhand veelbeleekenend op de
linkerborst te leggen. Daarbij liepen hem
dikke tranen over de wangen.
Ook de luitenant voelde zijne oogen voch
tig worden en zjjne stem klonk diepbewogen,
toen hjj nu opnieuw begon
En, Janicke, opdat gjj ook een zicht
baar téeken van mjjne tevredenheid en een
In haar wijsheid is waanziD, haar be
zieling is ds edsm van het kwaal.
De taal die de goddelooze pers voeit
is gevaarljjk voor de goede zsden, zjj
sticht zoo geen afkeer, daa toch onver
schilligheid op Ii9t gebied van godsdienst
en troont de menschen mes in de duisternis
der dwaling,
Zjj vervreemdt den lezer van de ware
verlichting en beschaving. Zjj steunt, door
haar feuilletons en verslagen van zede-
looze uitvoeringen, hot voortwoekerend
zedenbederf en maakt dsn mensch afvallig
van hst geloof.
Aan de god.dieustlooze pers kan men
voor een groot deel toeschrijven het bui
tensporige kwaad en den jsmmerijjken
toestand waarin wjj op godsdienstig ge
bied geraakt zjjt).
Slechts couranten zjj a een gevaar voor
den vrede in het huisgezin en niet minder
voor de maatichajjpjj.
Hoewel, tegen alle verwachtingen in,
de dag van Zondag in den Pas de Calais
een kalm verloop beeft gehad, maakt men
zich nochtans zeer bezorgd en wjj
gelooven, niet ten onrechte over de
gebeurtenissen die op I Mei te wachten
staan
Die eerste Meidag kan ocder zoovele
duizenden stakers, bij wie de opgewon
denheid overheerschend is, bezwaarljjk
een vredig verloop hebben.
D„t de Regeering van haren kant niet
iu gebreke zal bljjven, om zooveel moge-
ijjk eene revolntionnaire beweging te
voorkomen, is een vanzelf sprekend feit.
Clemenceau moet deswege reeds het een
en ander hebben uitgelaten.
Uit alle richtingen rakken er tro°pen
naar het Noorden op, niet om de onschul
dige officieren te wreken, die in moord
dadige, maar meer waarschijnlijk anar
chistische banden vielen, maar om overal
en met aanwending van de meest radica
le middelen de openbare orde te hand
haven.
'tls maar te hopen, dut da stakers
hunne buitsnsporightdeu niet verder drjj-
ven.
China gaat, trots vredesconferentie n en
vredelievende betuigingen, het voorbeeld
van Japan navolgen.
Eenige Chineesche offic. vertoeven op't
oogenblik in Italië om naar het grootst
mogelijke kaaon uit te zien voor het ver-
aandenken aan mij hebt, ne-m dit aan
hü reikte hem een eenvoulig gouden me
daillon over, dat hjj zelf gedragen had
en hang het aan uw horlogeketting. Als gij
mw tjjd uitgediend hebt en naar huis gaa',
dan laat uwe ouders dit portret zien hjj
opende het deksel, wees op eene kleine fo
tografie en zeg dan, dat was mijn luite
nant, die mjj dikwijls voor ezel en schaaps
kop uitschold maar die het toch goed met mjj
gemeend heeft.
Janicke wist niet, wat ham overkwam, hjj
keek nu eens naar zijnen lui'enant, dan naar
het medaillon, dat zjjn heer hem in de hand
gedrukt had, en zjjn breed gezicht wilde zich
tot een lach vertrekken. Plotseling echter
brak hij in een luid snikken uit. De luite
nant klopte hem een paar malen bedarend op
den schouder, en duwde hem dan zacht de
deur uit, waarop Janicke naar z;;ne kamer
strompelde, om zich daar onges'oord aan zjjns
smart over te geven.
Dienzelfden avond wandelde Erwin in
burger kleeding naar de Damvoorstad. Hij had
hiermede geen bjjzonder doel, maar een on
bestemde aandrang liet hem geene rust. Eu
wat had hjj ook met het overige van zijn tjjd
moeten aanvangen Zjjn keffer had bjj door
zijn oppasser naar het station laten brengen,
de sneltrein die hem niar Berljjn voeren moest
vert ok eerst om half elf uur. Wat dus zoo
lang alleen tusschen de vier kale wanden te
beginnen f
Toen hjj in deze buurt kwam, die hij uog
weinige weken geledea arm in arm met Klara
leger
van het Hemeleche
vaarlyke
Rjjk.
Laten de mogendheden van het Westen
gerustelijk buivsren zjj hebben alle te-
den ertoe.
Da officieren hebban zich geruimen tjjd
vzrpoosd in de gieterysa vau Turjjn.Ztj
zjja voornemens achtereenvolgens ook
OostecrjjkjDaitschland enFrankrjjk te ba-
zoeken.
't Ziet er met de Earopeesche invloed»
seren in Azië hacheljjk uit.
Alb ou houdt voet bjj stuk in zake
zjjne houding tegenover Servië.
Zooals men weet, vertoeven Koning
Edaaid cn zyne gemalin in het klassie
ke Athene en zijn ze daar te gast bjj
KonLg George.
Na heeft het Eogelsche Koning-paar
de noodig8 schikkingen gatroffnn, om in
het Britsch gezantschapsgebouw het corps
diplomat que te noodigen.
Msar de Servische g^zsnt, de hr. Cnris-
titcb, heeft eene koele missive vau Ko
ning Eltard ontvangen, dat hjj by deze
receptie ni.t geduld zal wordsn.
Hoe zal de Regeering te Belgrado dit
welverdiende affront beantwoor len
Ook de Fransche socialisten gaan nu
wantrouwen verwekken te^ea ds solidi
teit van Rusland.
Men wil van geen welslagen eener geld-
leeniog, van geen materiëele uitkomst
voor het Czarenrjjk hooren.
Zaterdagavond trok in de Parjjsche
straten een aanplakbiljet de aandacht,
waar n tegen deelname aan Rursische
Staatslaeniagen werd gewaarschuwd. Het
biljet richt zich voornameljjk tot da klei
ne renteniers.«Doet toch niet eraan mee,*
leest men in kapitale letterteekens. «Je
zult uimmer ofte nooit je geld terug
kregen.»
Graaf Witte heeft inmiddels het hart
van de Joden voor zich gewonnen.
Üit alle richtingen bereiken hem dank-
betuigiogeo.omdat het Lraëlit ecke Paasch-
feest, dank zjjae energieke maatregelen,
zoo kalm en vreedzaam verloopen is.
Niet één incident, niet één hatelyk voor
val heeft de feeetrljjka s emmiog ver
stoord, terwjjl eertyds, toen het land nog
asn geen inwendige beroeringen onder
hevig was, het Jodenpaaschfeest steed*
aanleiding gegeven heeft tot min of meer
bloedige bots'ngen.
Witte treedt overal als beschermer der
Jcden op,en zoo het wear is, wat men in
de vooruitstrevende of geavanceerde Rus
sische pers verneemt, is aai deze welge
zinde houding de invloed van Mevrouw
Witte, een voormalige Jodin, volstrekt
niet vr jemd.
Mevrouw Witts is slechts ter will» van
haar man, die steeds naar meerdere gunst
bij Czaar en Grootvorsten dong, tot de
doorgewandeld had, overviel hem eene onge
wone weemoedige stemming, en voor de eerste
maal na het pijnljjk voorval met luren broe
der dacht hjj aan het beminde meisje, zonder
eenigen haat of bitterheid. W»s het dan hare
schuld, dat alles zoo gekomen was P Neen 1
Zjj was immers goed en harteljjk geweest I
Haar inn-mend, verstandig gelaat kwam hem
voor den geest. Hjj hvd haar toch oprecht
lief gehad en het deed hem leed, om voor
altjjd te moeten sche den, zonder haar Voor
dat, wat zjj om zjjnentwil geleden had, met
een enkel woord verschooning te vragen.
Maar wat mo st hjj doen
Hij liep zoo in gedachten verdiept, dat
hij vol ontroerirrg bleef staan en nadenkend
voor zich uit staarde. Zou hjj met haar trou
wen P Onzin! Hjj wist immers niet eens, hoe
hij in eigen onderhoud zou voorzien en ge-
heel afgezien daarvan Hjj was in den
grond der zaak toch slechts eene nu,
eene boekhouJster, niet veel meer. En dan
haar l roeder, de deserteur, de weggeloopen
veroordeelde; die waarschijnlijk op den een
ol anderen dag door de politie teruggebracht
zou worden 1
Hij sloeg de oogen op en keek besluite
loos langs de straat. Daar, geene honderd
schreden van hem af, stond het eenvoudige
huisje, waar bjj haar zoo d kwjjls had zien
verdwjjnen. Hjj herinnerde zich den leat-
sten avond, toen hjj haar in de duisternis
hierheen ge'eid had, nog zeer dnideljjk. Zij
bad hem als steeds zonder eenig vertoon de
schysmatieke Russische Staatskerk over
gegaan.
Men gelooft na te St. Petersburg, dat
alle gevaar voor anti-aemietische bewe
gingen zoo goed als geweken is.
Ook wil men, door leniging van den
zoo hoog gestegen nood, het platte
land milder voor Vorst en Regeering
stemmea.
Naar luid van eene mededeeliog uit
de Rijkshoofdstad Sint-Petersburg is da
adellyke commissie, ingesteld om de dor
pen ter hulp te komen, welks onder deD
treurigen oogst van hat vorige jaar ge
leden hebban, met hare taak geread.
Da materiëele schade za! overal her
steld worden. De Regeering heeft overi
gens weiaig reden tot gerastheid, na
byaa overal, i» zake de Doema-verkie-
ziugen de constitationsel-democratische
party zegeviert.
New-York begint te bekomen van den
ontzettenden schok, dia de vreeselyke
ramp in Califirnië verwekt heeft.
In eene Amerikaansche stad hearscht
een practischeu Amerikaanschen geest.
«Nu niet meer gehuild, zelfs niet eens
meer gezocht», heet het eenparige wacht
woord, «alle krachten dissen ingespan
nen, alle handen uitgestoken, om de her
inneringen aan de verwoestingen met be
kwamen spoed te verdry ven
Frisco (lat is de populaire naam van San
Francisco) moet uit hare asoh verrjjzea».
Mark Twain heefteen woord gesproken,
dat als een electrischen schok op de ge-
mosderen inwerkt
«Ei nu de behulpzame hand toegesto
ken. Laten we, na geschreid te hebbsn,
de oorzaak van onze droefheid uit deu
weg ruimen.»
Echte Jingo-taal
Hofberichten. Gisteren hsett H.
M. de Koniogio, d»n nieuwbenoemden
Commissaris in Zieland Mr. Dyckmeester,
als zoodanig beëadigd.
Vrylag en Z tterdig brachten Pria*
Hendrik en diens broed-r Z. D. H. Her
tog Adolf van Mecklenburg, bezoeken aan
't koninklyk park vau Het Loo, waar zjj
o.a. de boerderij, jegsrswoningen, schiet-
baau etc. bezichtig len.
ROTTERDAM, 23 April. (Jit het over-
z'cht der suppletoire credieten, sidert 1
Jan. 1906 den Raad dezer gemeente toe
gestaan, blykt, dat dit bedraagt, wat ds
gewone uitgaven betreft, f 81,490.33, en
»»t d9 buitengewone uitgaven betreft
f 2,801,590.34.
'a GR1VENBAGE, 23 April, De Mi
nister van Binnenl. Zaken biedt deze week
den nieuwbenoemden commissaris der Ko-
hand. geboden om dan met haastigen tred de
paar steeeen trappen naar de huisdeur op te
loopen. Paar wae zjj echter geheel tegen hare
gewoonte bljjven staan, had zich omgedraaid
en was dan plotseling naar hem teruggekeerd
om dsn in ta tatochteljjke heftigheid, alsof
zjj er een voorgevoel van had, dat het
de laatste maal was, hem nog eens de hand
te drukken, als tot afscheid. Buschenhage
lichtte even zjjn hoed op, streek zich met de
hand langs het voorhoofd en waaide zich met
zjjn hoofddeksel eena ve koeling toe. Hoe
duideljjk hem dat alles nu weer voor den
geest stond! Hij was weer verder gegaan ea
stond nu dioht voor het huis met de oude
versleten blinden, die reeds gesloten waren,
terwjjl dcor 3e aangebrachte halvemaanvor
mige openingen het sohjjnssl eener lamp op
de straat viel. Hoe Klara er nu wel uit zou
zien? De gebeurtenissen der laatste weken
hadden ongetwjjfeld diepe sporen op haar
achtergelaten.
Voorzichtig keek hg naar alle kanten rond.
De kleine, smalle straat was stil, als uitge
storven. Haastig ging hij naar een der ra
men, waarachter volgens Klara's vroegere
aanwjjzingen de woonkamer van het gezm
gelegen was. Voorzichtig trok hjj ide beide
blinden, die niet goed meer «loten, een wei
nig van elkander en loerr'e doo. de ontstsn»
smalle opening in gespannen verwachting naar
binnen.
Wordt vervolgd.)
