No. 6288.
Maandag 30 April 4906
3 4 ste Jaargang.
De groote dag.
Een gewezen Luitenant.
IT E N L A 1)7
▲BOXTETBlCBlfTSFBUa
Pet 8 maanden root Haarlem 1f 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post v 1,80
Voor het buitenland 2,90
Aizonderljjke nummer» 0,03
Dit blad vergohjjnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re daeten r-D ireetenr W. KÜPPER8.
BUREAU St. J anil trant. Haarlem.
PRUS DRBADVBRTRirn».
Van 16 regel» 50 Cent»
Elke regel meer71/» r
Groote letter» worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbieding en 25 Cents per advertentie h Contant
sjjgg w-xg?- Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublicitéEtrangèm
AölTE MA WOW AGITATE 9. L. DAUB E Co JOHN., f. JONES Suoo. Paris 31 bis Faubourg Mont mar bet.
Na in de a.e. week aan tal van kin
deren het groot» voorrecht teu deel valt
tot da Enste H. Communie te worden
toegelaten meanen wjj met een enkei
woord te mogen wjjzen op den grooten
Dag der Eerste H. Communi", die voor
de kinderen en de ouders zeker een der
schoonste en gewichtigste is van Lun le
ven.
En wanneer wjj op dien dag de aandacht
vestigen, dan doen wjj zulks met de ge
dachte aan zoovele daizenden, die rond
dwalen in vertwijfeling en ongeloof, aan
de goddelooze wereld die God,den gever
van alle gosds, miskent.
De dag der Eerste H Communie fce-
slitt over bit toekomstig leven van het
kind. Zoo gewichtig is deze dag, dat
zelfs de grootste mannen, bjj al de glorie
van hun tjjd, zich dezen herinneren als
den schoonste huns levens.
Eens, bjj gelegenheid van een Hoffeest,
vro»g men aan Napoleon I, den gewel
digen keizer der Franschen,welken dag bjj
den schoonste zijns levens noemde.
De Keizer liet de ondervragers raden,
ea au noemde men op den kroningsdsg,
Marengo, Friedland, Austerlitz, doch Na
poleon schudde ontkennend het hoofd,en
toen zjj hadden opgehouden met raden,
antwoordde bjj«De schoonste dag mjjns
levens was de dag mjjner Eerste H. Com
munie l»
Bdteekenisvolle woorden, vooral, daar
zjj komen uit den mond van een man,
die het nu juist met den godsdienst zoo
nauw niet nam
De dag der Etrate H. Commuoie is
zonder twjjfel de groote dag in het leven
van dsn Katholiek.
Op dieD dag werd bjj voorgoed een
lidmaat der strjjdende kerk, en aanzitten
de voor de esrste maal zjjns levens aan
het Gastmaal der Engelen, ontving bjj
niet slichts de kracht en de genade, om
den strjjd des levens met goed gevolg te
itijjden, maar kwam tot hem da Bron
ea de Oorsprong der genade zelve, om in
oneindig verhevener zin dan de engel
Rafaël voor den jongea Tobias was, zjjn
medgezel en beschermer te zjjn op het
doornig levenspad.
De herinnering aan den schoonen dag
der Eerste H. Communie heeft reeds me-
nigen verloren zoon teruggebracht iu
het Vaderhuis
1ELILLEI O N.
19
VervolgI)
Het meeste ergerde hat hem, dat hjj toen
in eene opwelling van toom, die hem nu
zeer dwaas voorkwam, zichzelf voor de hulp
van zjjnAmerikaansehen reismakker voor goed
uitgesloten had. Mijnheer Hopkins zou zeker
]n staat geweest zjjn hem aan eene loonende
bazigheid te helpen, bjj had hem immers on
gevraagd zjjne hulp aangeboden! //Als ik iets
voor u doen k»n, bier is mjjn adre» \tt bjj
herinnerde zich deze woorden nog nauwkeu
rig, die de Amerikaan bjj het afscheid hem
toegevoegd had, jammer genoeg, dat hjj
nietmeer het adres van het visitekaartje,bezat
dat hij zoo toornig verscheurd en in het wa
ter geworpen had.
Op een treurige» voormiddag kwam Erwin
voorbjj den Duitschen tchouwburg. Groote
aanplakbiljetten kondigden de opening in dit
seizoen aan.
Naait deze aankondiging, die eene groote
plaats innam en in een hoogdravenden stijl
geschreven was stond eene kleine aanteeke-
ning: «Voor de opvoering van "de Maagd
van Orleans//, worden nog eenige figuranten
tegen hoog loon gezocht.//
De aanblik dar onschuldige kleiner,
neergebogen voor de Communiebank, heeft
reeds bjj menigen wereldliug de jjskorst
der godsdienstige onverschilligheid doen
smelten en ia het lauwe hart opnieuw
de vlam doen branden van het hemelsch
liefdevuur.
Wie, die de jeugdige eerste Communi
canten met neergeslagen oogen en gevou
wen handen de Communiebank ziet ver
laten, benjjdt hun niet hunne onschuld,
hun zielevrede
Wie vouwt niet onwillekeurig de han
den en bidt niet den goeden God, dat
nimmer de jjzige adem der godsdienstloos
heid die jeugdige bloemen van het hei
ligdom doe sterven, noch het gif der
wereldsche vermaken ze doe verflensen,
noch de stoim der bekoringen ze afrakke
van den stengel en nederwerpe in het
Wanneer deze regelen onder de oogen
onzer lezers komeD, spoedt wederom voor
vele gelukkige Eeiste-Commnnie-kinderen
de groote dag eau.
Moge de herinnering aan dien dag hen
vergezellen, geheel het lange leven door,
schitteren aan hun levenshemel als een
ster, wier glans door geen wolkenfloers
van tegenspoed kan worden verduisterd,
maar die hen hoopvol tegenflikkert, zelfs
dan, wanneer zjj, wat God verhoede, den
breeden weg, die ten verderve voert, zon
den zjjn opgegaan!
Een goede Eers'e H. Communie kan
nen wjj noemen een respencing voor
den tjjd en de eeuwigheid.
Gebrek aan godsdienst.
Het gebrek aan godsdienst schuilt niet
altjjd in uiterljjk vertoon.
Daar zjju menschen die uiterljjk o, zoo
godsdienstig schpneo,maar innerljjb het
zoo precies niet nemen bjj het volbren
gen hunner plichteo.
De mensch die oprecht godsdienstig is
heelt geen schjjnvertoon noodig; hij staat
sterk tegen de aanvallen. Laat hem zelfs
eene opvoeding ontvangen, die volgens
dea term der wereld in alle opzich
ten «gesoigneerd» kan genosmd worden,
laat hem geld genoeg hebben om na hat
einde zjjner wetenschappelijke ontwikke
ling de wereld ia te gaan, vreemde lan
den te bezoeken, virre reiz3n te doen,
hg zal z ch in alle opzichten geljjk bljj-
ven. i
Ligt daarentegen niet in het hart van
den meosch de hearljjke getade van deD
godsdienst besloten, of liever is zgn gods
dienst niet werkdadig,niet de aanmanende
opbeurende bewaarengel, dan zei men al
te dikwjjls zien, dat moeite en kosten
Toen Erwin deze aanteekening las, kreeg
hjj plotseling weer hoop. Zou hjj hier de lang
gezochte bezigheid niet vinden? Als figurant
zou hij toch zeker even goed, roo niet be er
geschikt zijn, dan zoo menig ander i
Zgn vroeger zelfgevoel bad door de erva
ring der laatste dagen reeds zoo'n gevoeligen
stoot gekregen, dat zelfs geen seconde lang
de gedachte bjj hem opkwam, dat het voor
hem toch eigenlijk niet paste, naar een der
gelijke betrekkirg mede te dingen. Alleen in
de vraag, hoeveel hjj hiermede zou kunnen
verdienen, stelde hij belang.
Overigens bedacht hjj zich niet lang, be-
grjjpende, dat hjj geene minuut t;d te ver
liezen had.
In het bureau van den schouwburg, dat hij
met wein;g moeite vond, gebood men hem te
wachten de regisseur was juist met het in-
studeereu van het stuk bezig. En Erwin
wachtte, daar hem niemand een stoel aanbood,
niet ver van de deur staande, en voelde zich
niet eeDS beleedigd, dat men Van zjjne aan
wezigheid zoo weinig notitie nam. Hjj achtte
zich gelukkig, dat hjj blijkbaar niet te laat
kwam, want anders had men hem zeker reeds
aanstonds afgewezen. En inderdaad, toen de
regisseur eindelijk na een uur verachten,
waarin Erwin alle kwelling der hoop en on
zekerheid uitgestaan had, werd hij zonder
verdere formaliteiten en vragen na een enke
len onderzoekenden blik aangenomen.
Erwin gevoelde zooveel vreugde over dezen
uitslag, dat hjj het bjjna van bljjdschip uit
geschreeuwd had. Wel is waai verminderde
vruchtsloos zjp aangewend, af althans
geen evenredige vruchten afwerpen.
En wat io h9t individu plaats grjjp*,
gebeurt van zelf onder de massa.
Esn waarachtig godsdienstig mensch
is geen dweeper en allermiost een vleier
om te behagen: Hij volbrengt zgn plicht.
Gebrek aan godsdienst beerseht bjj
de ongeloovige menigte niet alleeD,maar
ook bjj hen, die in de kerk godsdienstig
zich toonen, terwjjl zjj in de samenleving
liefst niet als zoodanig willen beschouwd
worden.
De godsdienst gebiedt oop, zoowel in
het openbaar als in het bjjzonder leven
kleur te bekennen.
Servie.
Bij di scheve verhoudingen, die Koning
Peter ongenadigljjb het leven vergallen,
komt nog iets nieuws: Z. M. is aaneen
ernst'g gevaar ontsnapt. Hjj viel Don
derdag bjj ern pleizierrit pardoes van
zgn paard. Gelukkig voor hem zonder
ernstige gevolgen. Z. M. kwam er met
eenige lichte verwondingen aan den schou
der af. H't had ernstiger kunnen zgn.
Engeland
De principiëele strjjd, inzake het on-
derwjj", begint een hoogst officieel ka
rakter aan te nemer.
De Aartsbisschop van Westminster heeft
aan alle Katholieke leden van het Per
lement etn brief geschreven, waarin hjj
hen uitoocdigt tot een groote algemeene
bjjeenkomst, die 5 Mei a.s. plaats zal
hebben, waarbjj de nieuwe onderwjjswet
besproken zal worden.
De Aartsbisschop zegt in zjjoen brief
o m., dat de nieuwe wet de Katholieken
in een zeer moeieljjk parket brengt.
Amerika.
De reusachtige schade, door hit ver
nielende vuur in San Francisco aange
richt, wordt onder 107 brandwaarborg-
u.astscbappjjen verdeeld. Men schut de
gezamenlgke veiliezm op 175a.2O0mil-
lioen dollar (eea dollar geldt (2.50), hoe
wel men in Naw-York ter verzekeringa-
beurs zegt te weten, dat ze hoogstens
125 millioen dollar beloopen.
Presideat Roosevelt heeit voor de
slachtoffers een chè.jue groot 50Ö0 taels
vau de Chineesche Keizerin Weduwe
ontvangen en e n dito, g oot 40.000 taels
voor de Caiueezen, die iu San-Francisco
woonachtig w&rao.
Italië.
Ht t Parlement houdt zich op het oogen-
blik bez g m. t een wetsontwerp, dat eene
bepaling bevat btreflende het biecht
geheim.
De «Os-ervatrre Romano» keurt het
zijne vreugde aanmerkelijk, toen hjj van den
regisseur hoorde, dat het aangekondigde ho^ge
loon vijf en twintig cent bedroer. Maar toch
was hij inwendig bigde, toen hjj den schouw
burg verliet. Het begin was nn tenminste
gemaakt: mettertijd zou hjj wel verder komen.
Wie weet, of het hem niet gelukte, bjj den
schouwburg na verloop van tijd eene betere
betrekking te krijgen
Nog dienselfden namiddag begon zijne
nieuwe bezigheid. De regiseur hield de eerste
oefening met de nieuw aangeworven figuran
ten, onder welken zich verongelukte g oothe-
den van allerlei soort bevonden.
Het Echerpe oog van den regiseur viel
terstond op Erwin, die door zjjne militaire
houding en flink voorkomen een aangename
indruk maakte. Hjj werd nu zooveel als de
aanvoerder der figuranten, waardoor hjj ook
iets meer verdiende. Erwin achtte zich ge
lukk'g, dat hij nu tenminste zooveel verdien
de, om in zijn levensonderhoud te voorzien.
Zjjn optimistische geest bouwde op dit be
scheiden begin, reeds allerlei schitterende
luchtkasteelen.
Acht dagen later had de eerste groote voor
oefening plaats. Het hjele personeel van den
schouwburg was op het tooneel bjjeen. Daar
had Erwin, die met zjjne ridders, wjjl hij eerst
aan het slot van het eerste Dedrjjf moest op
treden, op den achtergrond stond, eene ver
rassing die hem deed opschrikken. In de too-
neelspeelster, die als Agnes Sorel optrad,
herkende hij tot zijne ontsteltenis, eene een
voudige dame uit den stadsschouwburg zijner
wetsontwerp goed, omdat het een on
rechtvaardige leemte in de wetgeving
aanvult. De nieuwe W8t bevat eene be
paling, die de priesters vrjjstelt van de
verplichting getuigenis af te leggen voor
het gerecht vau feiten, die zjj in de
biecht v.racmen hebben.
Vóór eenigeu tgd reeds had Z. H.
de Paus zjjne volle goedkeuring uitge
sproken over de statuten voor de Katho
lieke actie op drievoudig gebied, zooals
ze do rr de heeran Medalago Albani,
Pericjli en Toniolo waren samengesteld
en vóór eeaige maanden op het Congres
te Florence gehouden, waren gewjjzigd.
In opdracht van Z. H. den Paus heeft
nu de Staatssecretaris, Kardinaal Merry
dal Val, e6n echrjjveu gericht aan hef
driemanschap, waarin hg o. m. het na
volgende zegt
«Z. H. heeft inzage genomen van de
statuten voor den volksbond, de econo
mische sociale unie en de kiezeravereeni-
ging. Da H. Vader wenscht, dat deze
arbeid, de vracht van overeenstemming
en ernstige studie, afdoende zal wezea
voor de algemeens organisatie van de
Katholieke actie in Italië, gebaseerd op
de onfeilbare regelen van het Evangelie,
overeenkomstig de behoeften van deu
tegenweordigen tgd. De H. Vadsr heeft
boveadien met groote voldoening gezien,
dat de dioce.aae organisatie, die het fon
dament ie van de algemeene regeling der
Katholieke beweging in Italië, toever-
t ouwd ia aan de hooge waakzaamheid
der Bisschoppen. D.t toch is een waar
borg te meer om te verkrjjgen, dat in
de verschillende groepen geen Katholieken
worden opgenomen dan die in alle op
zichten te vertrouwen zgn en dat bui
tengesloten zullen blgven alle elementen,
die zich van de zaak alleen willen be
dienen voor neven-bedoelingen of partjj-
iczichten.»
Frankrijk.
Er dreigea nieuwe en onverkwikkelijke
tooneelea in Frankrjjk aan te vangen.
Ondanks het verbod van den Aartsbis
schop van Kamergk schjjnt abbéLcmire
nog niet van eene candidatanr bjj de
algemeens verkieziogen af te willen zien.
Ia eenige Rgselsche bladen heeft hg
tenminste de verklaring gepubliceerd; dat
bjj niemand gemachtigd heeft bekend te
maken, dat hg zjjne candidttuur heeft
iagetrokken.
Commentaar overbodig 1
In verband met dit bericht aan de
«hölo. Volksztg.» ontleend, lezen wjj in
de «Univers», dat abbé Lémire zjjne can-
didatuur niet zal hernieuwen, wanneer
hjj daardoor tegen de instructies van Rome
in zou gaan.
Mear wij weten niet, voegt het blad
erbjj, of dit inderdaad wel het geval zon
zgn.
Door den dood van Kardinaal La-
garnizoensplaats. Hjj herinnerde zich barer
nog zeer go:d. Zjj was bjjzonder in den
smaak gevallen, meer dan al hare voorgang
sters,en door het officier-corps washaar een zil
veren lauwerkrans vereerd en Erwin had tot
degenen behoord, d>e de kunstenares dit be-
wjjs hunner vereering in hare woning over
reikten. Als zjj hen nu eens herkende I Hoe
beschamend en vernederend voor hem.
Weg was opeens alle bljjdschap, die hem
de heele week door vervuld had. Hoe groot
was het verschil tnsschen thans en nu 1 Van
schaamte wist hjj niet, waar zich te bergen,
en hij dacht er reeds over, om zich tusschen
de andere figuranten voor de oogen der too-
neelspeelster te verbergen.
Maar nu kwam de scène, waarin hjj moest
optreden. De stoet van ridders en raadsheeren,
het gevolg der Maagd, stelde zich op. Erwin
echter verroerde zich niet, tot eindelijk de
regisseur ongeduldig uitriep
De figuranten-aanvoerder 1 Waar zit de
kerel foch 1 Alle duivelsBelieft het u einde
lijk voor den dag te komen f
Erwin verbleekte bjj deze ruwe woorden.
Zjjne makkers echter stieten hem vrjj on
zacht vooruit, en daardoor gebeurde juist,
wat hjj had willen vermijden van alle
kanten trok hij de opmerkzaamheid tot
zich.
Mensch! begon de regisseur opnieuw,
ik geloof dat gjj krankzinnig wordt I
Een algemeen gelach volgde op deze
woorden. Erwin beet zich op de tanden en
bouré ia Frankrgk in net H. College nog
slechts vertegenwoordigd door de Kardi
naals Richard, aartsbisschop van Parjjs
Lecot, aartsbisschop van Bordeaux,
Coallié. aartsbisschop van Lyon en den
Kardinaal der Curie Mathiea.
Het H. College telt op het oogenblik
57 leden, waarvan één (Oreglia) dooi Pias
II werd gecreëerd, 52 door LeoXIlIen
3 door Pias X. Het oudste lid van h6t
H. College is de 87-jarigs Kardinaal Ri
chard.
IN HET FRANSCHE STAKINGS-
GEBIED.
De ministerraad schrjjft de «Débats»
heeit besloten tot het instellen van
een gerechtelijk onderzoek naar^de mis
dadige feiten.
Ziehier een voorval, waarnaar nog geen
enkel onderzoek is ingesteld
Den 11 en 16en April, schrjjft men
on°, werd onze kerk te Montignj-en-
Gohelle door djaamietbommea ernstig
beschadigd.
De burgemeester, die intasschen ge
schorst is, beeft voor de verslagen bevol
king, die bjj het gedrnisch toesnelde, het
feit luide goedgekeurd.
De pastoor heeit de politie verzocht,
de kerk te doen beschermen, wjj wor
den overstroomd met gendarmen ea sol
daten maar de politie weigerde. Se
dert den 16en April moeten de pastoor,
de kapelaan, en twee mannen van goe
den wil da kerk, de revolver in de hand
bewaken, en dit niet zonder reden, wact
zonder hun tusschenkomst zon de kerk
een derde maal, Wosnsdag 18 April, door
dvnamietbommen beschadigd zgn.
De gendarmen zjja het misdrjjf komen
cocstateeren, maar het parket verroert
geen vin. Het betreft slechts een dorps
kerk
De «Debats» voegt erbjj, dat de open
bare meening openljjk de schuldigen
aanwjjet, en dat het geval van de kerk
van Montigny gelukkig niet alleen staat.
DE le MEI TE PARIJS.
Men gelooft te Parjjs, dat op deu lsten
Mei de opgezweepte menigte eens bru
taal zal haishonden. Den arbeid staken,
den boel kort en klein slaan ea wie weet
wat al meer.
Ni«t onaardig steekt Hardnia in de
Matin* er den draak mee, door eene
Parjjsche dame te laten vertellen, dat 2
dagen geleden de knecht binnenkwam
met een kwitantie.
Waar is dat voor, 117 franks P
Voor pakjes, die er bezorgd zgn.
Ja, dat komt nit. Mjjn man heeft rcor
117 franks kippen in gelei laten bezor
gen. Hjj is doodsbenauwd, dat er hon
gersnood zal komen met 1 Mei, door da
algemeene werkstaking. Hjj heaft ook
meel besteld om brood van te bakken.
Het zsl er brood naar wezen En ge
liet het hoofd hangen, dat met een gloeiend
rood overtogen werd.
Nu begon de optocht. Erwin naderde met
neergeslagen oogen den k o n i n g en de too-
neelspeelster, die naast hem stond en Agnes
Sorel voorstelde. Toen hij dicht bjj beiden
gekomen was, deed de actrice plotseling
een s'ap vooruit en haar rol geheel vergetend
riep zij op lerendigen toon
Maar zjjt gij het dan werkeljjk, mjjaheer
Von Buschenbageï Zjjt gjj het werkeljjk, mjjn-
heer de luitenant? Wat doet gjj iu Amerika?
De lange stoet kwam tot staan en slier
oogen richtten zich op dan aangeprokene;
Deze, die aan den grond vastgenageld bleef
staan, werd beurtelings rood en bleek. Dan
voer hem eene soort van rilling door de
leden.
Gjj vergist u, antwoordde hjj dan met
afgewenden blik, mjjn naam is Hagen. Ik
ben nooit officier geweest.
En voor de tooneelspeelster van hare
verrassing bekomen was, was hjj haar voorbjj:
Was hiermede aan deze jhandeling, welke
zoo weinig in het stuk paste, een einde
gemaakt, voor Erwin was dit niet het geval.
Erwin's makkers, die wegens zgn snelle be^
vordering nijdig en boos op hem waren, bood
i dB voorval eene welkome aanleiding tot
allerlei grappen en spotternjjen over den heer
luitenant, zoodat Erwin zich als het ware
verlost gevoelde, toen eindelijk de voorstelling
afgeloopen was.
Wordt vervolgd.)
v
POSIT.
ffraaëlaó voor eS/toorè- on SCuió-dCollanó.