No. 6297.
Donderdag 10 Mei 1906.
31ste Jaargang.
Spaarzaamheid.
Een gewezen Luitenant.
BIT ITEN L AJS D.
ABOHHSfHBHTSFBUS
Per S maanden voor Haarlem .lil....I 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per poet 1,50
Voor het buitenland 2,90
Afsonderljjke nummer»0,03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- ea Feestdagen
Hoofd re dacten r-D i r e o t e u r
BUREAU St. J ansa trant. -
W. KUPPER8.
Haarlem.
FBUB DBBADVHBTHHtlBH.
Van 1—6 regel»50 Cent»
Elke regel meer 7i/f r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Gents per advertentieh Contant.
Boo/dagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublicitiEtrangèm
9. L. DA ÜBE Sr Co JOHN., I. JOAES Suee. Pari» S Ito Faubourg Monimartrt.
Een voornaam punt der opvoeding is
hierin gelegen,Jdat men, naast de noodige
zorg voor licbameljjk onderhoul, de kin
deren leere spaarzaam te zjjn.
Wanneer bjj de karaktervorming van
het kind de geest tot sparen niet wordt
aangekweekt, Ijjdt de opvoeding er on
der, en deze nalatigheid, ten opzichte van
de jeogd begaan, kan op lateren leeltjjd
nimmer, of hoogst zelden, hersteld wor
den.
Het sparen is iets wat te veel verge
ten wordt, en toch, b at most den kinderen
geleerd worden, willen zjj in hnn later
leven het betrachten.
Wat is sparen
Sparen onderstelt eens bezainiging op
ds behoeften van heden met het oog
op de behoeften van morgen. Interest is
de belooning van ware zelfbeLeersching,
het loon vcor ontbering, zoo mocht ia-
derdaad Lasalle met bgtenden spot grin
niken.
Het zal vreemd klinkenhet kapil aal
krjjgt een overwegenden invloed. Het
kapitaal wordt geprezen op alle tonen,
zelfs zjjn benjjders en bestrijders brengen
onwillekeurig hulde aan zjjn macht. Ka
pitaalvorming wordt verheerijjkt als de
schoonste dengdterecht merkt Mr. van
Ogtrop aan«de lof der spaarzaamheid
behoeft waarljjk niet meer bezongen te
worden.»
Sparen maakt rjjk, wordt er gepredikt
kapitaal ontstaat djor sparen, leert de
klassieke economie. Is dit zoo, dan is ook
waar, wat men in deze schoone verzen
leert, waaneer men deze deugd op chris
telijke wjjze beoefent:
«Die spaarzaam leeft om goed te doen,
«Komt door de wereld met fatsoen,
«Trekt zich de weeuw en weezen aan,
«Laat steeds getroost ook de armen gaan.
Uit godsdienstig oogpont is sparen
verplichtend; op twee plaatsen ia de H.
Schrift wordt dit zonneklaar aangegeven
In het Oade Verbond wordt de spaar
zaamheid aanbevolen in de volgende woor
den «Era mensch, die zich aan dron
kenschap overgeeft, wordt niet rjjb, en wie
het kleine niet telt, gaat langzaam te
gronde.» (Sirach XIX: 1.)
De Goddelijke Verlosser heeft zelf de
ze dengd geleerd, toen Hg de wonderbare
spijziging van 5000 mannen in de woes
tijn voltrokken had. Hg gaf bevel «Vier.
28
{Vervolg,)
Als hjj te laat kwam, als het huis gesloten
en hem daardoor alle hoop op redding afge
sneden was! Het verlangen naar warmte en
voedsel verdrong elke aadere gedachte in
hem en de laatste schreden tot de woning
van zjjn vriend legde hjj in den looppas
af.
Nu stond bjj naar adem hjjgend in de
gang, met een gevoel van veiligheid, van
naderende redding. Met moeite strompelde
hjj de trap op; voor de welbekende deur
bleef hjj staan, nog eenmaal aarzelde hjj om
hier aan te kloppen. Een oogenblik nog ver
zette zjjn trota zich tegen zjjn gevoel. Ban
klopte hjj op de deur. De vrouw van
zjjn vriend deed open en keek in de slecht
verlichte gang.
Wie is daar Maar reeds herkende
zjj den sprakeloos voor haar staande.
Gjj, mister Buschenbage Kom binnen.
Wjj hebben reeds lang op u gewacht.
Zjj leidde hem door de keuken naar de
woonkamer.
Erwin stond als versuft en tastte onwille-
zamelt de overgebleven brokkelingen, op
dat ze niet verloren gaan.» (Jcës VI;
12).
Nog menig woprd uit da H. Schrift
zonden wjj hieraan kunnen toevoegeo om
de voordealen van Caristelgke spaarzaam
heid volgens het woord van God, nader
in het licht te stalleD.
Er zjjo Schriftuurplaatsen gaooig die
staven, dat spaarzaamheid in het kleine
da stofleljjke welvaart van da maatschappij
evenzeer bevordert als de arbeid.
Deze deugd van spaarzaamheid dient io
onze dagen zeker maer behartigd te wor
den.
Zjj wordt helaas! meer en meer ver
waarloosd, en dit is ook menig wei f een
der oorzaken, dat zoo vele menschen in een
jammerlijken toeBtand geraken en in het
vaarwater van nood en gebrek terecht
komen.
Onze tjjden wjjzen op een trenrig ver
schijnsel.
In plaats van spaarzaamheid den kin
deren in te prenten wordt de snoeplast
maar al te dikwjjls aangewakkerd.
Wordt er feast gevierd, dan most immers
de jengd zich bovenmate verlustigen, en de
volwassene die geld verdient, maakt ver
teringen die niet zelden de inkomsten
overtreffen.
Zie slechts bet ergerljjke leven van
vele sujetten, die reeds op jeugdigen leef-
tjjd arbeidsmoe anderen tot verdriet en
de maatschappij tot last worden.
Uit tal van huisgezinnen is de eenvoud
verdwenen docr erg overdreven weelde,
zoo zelfs, dat men zich verbazen moet,
hoe de uitgaven bestreden kannen wor
den door de vaak bescheidene verdien
sten.
In alle standen heerscht deze ondeugd
ja, voor velen is de deugd van spaar
zaamheid een raadsel gewordeo, omdat
zjj den vroegeren eenvoad niet meer ken
nen, omdat jong en oud, groot en klein
op te grooten voet willen leven, zondsr
acht te slaan op de ju:ste verhouding
die er tassohen inkomsten en uitgaven
behoort te bestaan.
Uit deze wanverhoudingen ontstaan
meerendeelB de sociale ellenden, de nocd,
de armoede en de achteruitgang bjj dui
zenden in onzen veel geprezen tjjd, waar
in de «verlichting» veler geest bemees-
terd heeft.
Ea hoe zou het anders kannen in de
«moderne» wereld, waarin men slechts
denkt aan gsldverdienen ea geniete^?
Leert de jengd sparen, want de spaar
zaamheid is een machtige steunpilaar van
de voihswelwaart.
Waar dez* deugd hiet beoefen d wordt,
daar doet na korten of langen tjji de
armoede haar intrede, maar wordt door
jong en oad de spaarzaamheid betracht,
dan zal niet alleen de tjjdeljjke welvaart
maar ook het godsdienstig en zedeljjk
levea verhoogd en bevorderd worden.
keurig naar de leuning van den naastbjjzjjn-
den stoel. De plotselinge overgang tusschen
duisternis en licht, tusschen koude en warm
te, maakte hem duiielig. l?e kleine vrouw
zag hem verbaasd aan en ziende, dat hjj
beefde en doodsbleek was, riep zjj verschrikt
uit
Wat scheelt u !och f Zjjt gjj nietf
Kom, ga gauw zitten.
Hjj liet zich zwaar op een stoel neervallen.
Dan verzamelde bjj alle krachten en stelde
de bezorgde vrouw gerust, die nu naar de
latafel toeging en met een brief in de hand
bjj haar terugkwam.
Die is voor u gekomen. Wjj waren al
ongerust, omdat wjj u heel niet zagen. Hebt
gjj de briefkaart, die mjjn man u schreef, dan
niet ontvangen?
Erwin schudde van neen eu keek met
doffe verwondering naar het adies van den
brief, dien vronw Schachmsn hem gaf en
naast het adres van Sehuchman ook het
zjjne bevatte. Wat moest dat beteekenen
Maar hjj had geen tjjd over deze vraag na
te denken, want de echtgenoote van zjjn
vriend wendde zich opnieuw tot hem
- Woont gjj dan niet meer in uw vroe-
ger kwartier, mister Buschenbage?
De gevraagde sloeg de oogen neer en sta
melde nauweljjks hoorbaar:
Neen.
Niet Maar waar dan, mister Buschen-1
hage? j
Geen antwoord. Er heerschte een oogenblik
zoo'n volkomen stilte in de kamer, dat men
Frankrijk.
Da stembus hseft gesproken en straks
zullen we hooren wat ze te zeggen
had,
Maar ondertasschsn gaan ea gingen
verschillende stakingen in de republiek
onverpoosd door eu deed de werklieden
beweging misschien nog meer van zich
spreken dan de electorale campagne.
Trouwens men weet,dat er niet alleen
in Frankrjjk gestaakt wordt.
Duitschland doet in dit opzicht ook
geducht van zich spreken door allerlei
uitsluiting, als gevolg van staking nog
het meest.
In afwachting van de volledige berich
ten over de cauenstelliug van de nieuwe
Kamer willen we nog even aanstippeo,
hoe het er in de oade bgstond. Dan is
straks gemakkelgk na te gaan, of de ver
schillende partgen gewonnen dan wel
verloren hebben.
Toen de Kamer in 1902 bgeenkwam
zaten links: 14 revolationnaire socialii-,
ten, 95 radicale socialisten, 146 radica
len en 74 afgevaardigden, deels progres
sisten en deels leden vaa de Union ds-
mocratique.
Tegenover dit linker-leger, saamgehou
den door het anti-clericalisme, stonden
234, nl. 101 gematigden of progressisten
(type Ribot) 15 conservatieven, monar
chisten, Roomsch-republikeinen of Ral
lies en 44 nationalisten en anti-semie
ten.
In den loop der zitting werd het beell
een weinig veranderd door dood en o ver
plaatsing naar den Senaat; maar de stem
ming over de scheiding vaa Kerk en
Staat bewees toch, dat het anti-clerica-
lisme geen grond verloren had.
Daartegenover kon het «clericalisms»
we noemen het maar zoo, ofschoon
er een honderd gematigd liberalen bjj zjjn
in de oude Kamer in het gunstig.te
geval 234 tot 240 stemman samenhren-
gen.
Het moet das, om baas te worden, in
de nieuwe Kamer oogeveer 60 nieuwe
zetels winnen, aangezien de absolute meer
derheid 296 bedraagt. Maar dat wordt
al weinig waarschjjnlgk geacht.
Ook heeft men wel gespeculeerd op
het feit, dat de groepen linke haar vroe
gere eenheid kwjjt zjjn, en met name de
«vereeDigde socialisten» niet merr tot
het «bloc» kannen gerekend worden;
de ademhaling van den kleinen Henry, die
slapend in zjjn bedje lag, duideljjk hoor
de.
Juffrouw Schucbmau kwam nog wat dichter
en vestigde een uitvorsohenden blik op den
zwjjgenden man, die de oogen neergeslagen
hield.. Nu eerst viel haar op, dat de late gast
in een dunne jas, zonder overjas, gekomen
wasnu eerst bemerkte zjj, hos armoedig en
verloopen hjj er uitzag. De diep ingezonken
oogen, de scherpe ljjnen om den mond, die
honger en gebrek daar geteekend hadden,
deden haar den waren toestand van den on
gelukkige begrjjpen en ontsteld riep zjj
uit
Gjj hebt uwe betrekking verloren, mis
ter Buschenhage. Gjj hebt Johny'a brief
kaart niet eens ontvangen, omdat gjj
Verschrikt zw eg zjj, want zjj gevoelde, hoe
vernederend dit alles voor bem zjjn moest.
Zonder verdar iets te zeggen, giag zjj na r de
keuken en bracht brood, coter en koudvleesch
mee, toen zjj terugkwam. Dan haalde zjj een
pot warme thee, die op het fornuis voor haar
gereed stond en schonk een kop vol.
Hier, mister Buschenhage, drink uit,
zei zjj medeljjdend. Het is buiten koud en
een kop thee zal u goed doen.
En Erwin, die door de ontbering en den
strjjd der laatste dagen van alle weerstands
kracht beroofd was, en zich diep ontroerd
gevoelde door de stille zorg dezer kle ne
vrouw, kon niet beletten, dat de tranen hem
over de bleeke ingevallen wangen rolden. Hjj
was ook niet in staat, in hoorbare klanken
doch zoodra maar eventjes het «clericale
spook» opdoemde, ging alle man links
weer saam.
Deo 15sn Jauvjari 1903 kreegCombss
ip? stemmen meerderheid voor de ont
binding der Orden, op 26 Maart 116
stemmen meerderheid bjj de afschaffing
der rrouweljjke onderwjjs-orden, het beele
orde-onderwgs ging 7 Maart 1904 met
64 stammen meerd r'aeid onde-, en 3 Jali
1905 stemden van de 591 leden 341 voor
de scheiding van Kerk en Staat. Bg an
dere zakea had Combes veel kleiner meer
derheden, een keer zelfs maar een van 9
stemmen. Ook Rouvier verkeerde menig
maal in groot gevaar.
Maar mannen als Cléntenceau zullen
allicht nog wel een nieuw clericaal ge
vaar weten te ontdekken om d8 oude
bloc-partjjen weer bg elkaar te krjjgen.
Andere, ja, als men van links enkel op
een positief program moet teren, is het
met de eenheid spoedig gedaan. Dan
wordt het: zooveel hoofden, zooveel zin
nen.
Bg de in den laatsten tjjd te Pargs ea
elders gebonden huiszoekingen zjjn zoo
wel bg Boaaparcisten als bg Koningsge-
zinden instructies gevonden voor de agea-
ten dier partgen hoe zich bg het uitbre
ken van werkstakingen te gedragen.
Reeds den vorigen zo ner bljjkt Darand
de Beauregard voor 7000 francs in het
bezit te zjjn gekomen van verschillende
papieren vaa het Algem. Werkliedenver
bond, rakende de reorganisatie van sta
kingen.
Het schijnt, dat hg thans de stakende
kelners te Toalonse geldeljjk heeft ge
steand.
Of uit dit complot nog een slaatje kan
geslagen worden voor de vrgzianigen die
allen «oprecht* vrienden» der Repabli-k
mogen heeten
Wjj weten het niet, maar Clémenceaa
c.s. rekenden er ongetwjjfeld stellig op.
Rasl&nd.
Ven Witte kan niet gezegd worden,
dat met zjja aftreden als premier zjjn
naam en zjjne persoonlijkheid hebben af-
Witte is esn man als onze Nederland-
sche Kuyper, en zulke figuren, eenmaal
op het wereldtooneel verschenen, verdwjj-
nen daarvan niet meer.
Eene echcoae loftniting, meer waard
dan de hoogste onderscheidingen en Or-
deteekenen, is den premier ten deel ge
vallen, bg zjjn heengaan uit het Kabi
net.
Cztar Nico'.aas schreef aan hem
»Usv door bovenmatige inspanning ve*-
zwakte gezondheid gaf n aanleiding, om
ontheffing van den post van voorzitter
van den ministerraad te vragen.
Toen ik n tot dezen gewiebtigen post
beriep, opdat u mjjn plannen voor de sa
menwerking van mjjne onderdanen aan
de werkzaamheden der wetgeving zondt
uitvoeren, was ik overtmgd, dat nwe
uit te drukken, waardoor zjjn hart ontroerd
werd. Met een stommen oubeschrjjflijken
blik zag hjj de blonde vrouw asn, die hem
met hare blonde haren als een engel der
barmhartigheid voorkwam.
Zonder dan eene tweede uitnoodiging af te
wachten, viel hjj op de spjjs en drank aan
want de gepijnigde honger eischte zjjn recht.
Intusschen hield de jonge vrouw zich op
den achtergrond bg het bed van haar kind.
Slechts nu en dan wierp zjj ter sluiks een
blik op den eter, en hoe dapperder zjj hem
zag toetasten, des te tevredener werd haar
goedig gezicht.
Eindeljjk hield hg op en leunde in het
heerljjke gevoel van warmte en verzadiging
een oogenblik in zell-vergetelheid achterover
in zjjn stoel.
Dan echter richtte hjj zich versehrikt op
en begon op stamelenden toon zijn dank uit
te spreken.
Zij viel hem echter plotseling in de rede.
Wilt gjj nu uw brief niet lezen, mister
Buschenhage Gjj moet weten, voegde zg er
verklarend bjj, terwijl hjj nieuwsgierig naar
den brief greep, dien hjj onopengemaakt
naait zich neergelegd had, voor een dag
of wat las Johnv eene advertentie in de
courant, en daar hjj meenda, dat dit iets
voor u was, en er geen tjjd voor te verliezen
viel, schreef hjj uit uw naam een brief. En
daarop is nu dit antwoord gekomen, reeds
drie dagen geleden.
Erwin maakte haastig don brief open en
las deze weinige regels.
Staatamansdengdeu de verwezenlijking
van de nieuwe verkozen instellingen ge
makkelijker zenden makert.
Dank zjj nw volharding en nwe uit
nemende bekwaamheid, zjjn die instellin
gen nu gevestigd en zgn zg de opening
nabjj, in weerwil van de belemmeringen
van rsvolotiounaire zgde, tegen welke
gg de geestkracht en vastberadenheid dit
n ei?en zgn, getoond hebt.
Tegeljjkertjjd bent n, door nwe erva
ring in financiëele vraagstakkeD, werk
zaam geweest aan de opening van halp-
bronnen voor den Staat,"door het slagen
van de nieuwe leaning te verzekeren.
Terwjjl ik u het gevraagde ontslag
verleen, voel ik de hartelijke behoelte, u
mijne oprechte erkentelijkheid voor nwe
talrjjke verdiensten te betnigert, en ver-
blgf ik nw onveranderlijk welgezinde en
oprecht dankbare Nikolaas.c
De «Petit Parisien behelst een te
legram nit Ekaterinoslaw, vermeldende
een nieuwen aanslag met doodeljjken
afloop tegen een hooggeplaatst persoon.
Het slachtoffer is de gOQverneni-gene
raal Sheltanovoky.
Hg werd Maandagavond, toen hjj op
weg was naar het station, door revolver
schoten gedood.
De daders, naar men beweert zes ia
getal, wisten nog tjjdig te ontkomen.
Amerika.
Er is weer een nieuwe aardschok ge
voeld, thans in Chili.
Het «Central-News»-agentschap ver
neemt deswege nit New-Tork
Tacna, eene Chüeensehe stad,heeft eene
vreeseljjke aardbeving gevoeldmen-
schenlevens en groote materiëele schade
rallen er gelukkig niet te bejammeren,
maar men maakt zich angstig voor de
toekomst.
Ook te Arica werd een schok geroeid,
maar minder hevig.
Italië
Onder de berichten nit Rome trekken
er twee de bgzondere aandacht voor de
beoefenaars der letterkunde.
Vrjjdag vierde de bekende rector van
het Daitsche institaat van het Campo
Santo, Mgr. de Waal, zgn gouden pries
terfeest.
Mgr. de Waal is een der bekendste en
geleerdste priesters der Daitsche kolonie
te Rome. Hg heeft tal van werken ge
schreven over de christelijke oadheidkun-
de. Zgn boek Katacombenbilder herinnert
aan het beroemde Fabiola ran Wiseman.
Zgn laatste werk is een groot boekdeel
Roma Sacra, dat prachtig geïllustreerd
is.
Het tweede der berichten, waarop we
hierboven doelden, betreft een greoten
bekeerl ng nit onze degen.
Z. H. de Pans heeft dezer dagen in
audiëntie ontvangen den heer Jean Jër-
gensen, den Deeo9chen schrjjver, die on
waarde heer t Mjjnheer Sehuchman
heeft mjj op u opmerkzaam gemaakt, en
als uw persoon mjj bjj nadsre kennis
making bevalt, en ik u voor de open
betrekking geschikt vind, dan wil ik het
wel mat u beproeven. Het betreft eene
aanstelling als leeraar in het Duitsch aan
mjjne taalschool. Aan het hoofd van
dezen brief vindt gjj mjjn adresik ver
wacht u morgen voormiddag tusschen elf
en twaalf nar.
Achtend,
M. D. Bulitz
En boven den brief stond«Taalschool
van Beelitz, Medison Square, New-Xork.
Teleurgesteld liet Erwin het hoo'd zin-
kan.
Eene bedriegeljjke hoop I Hoe kon hjj
met zjjn oppervlakkige kennis van het En-
gelsch er aan denken,-maar deze betrekking
mede te dingen Als hjj nu aan deze neden-
king uitdrukking gaf, schudde de kleine
vrouw het hoofd en antwoordde ijverig:
Wegens het Engelsch behoeft gjj u
niet ongerust te maken, mister Buschenhage.
Engelsch wordt niet verlangd, dat staat er
uitdrukkeljjk bjj in de advertentie.
Wordt vervolgd.)
llüi
HDagBlaó VOOT ciïoorè- en Stuió-ótollanè.
AGITE HA HOB AGITATE
1ELILLETON.